Skazani na wychowanie. Stosowanie środków izolacyjnych wobec nieletnich

Justyna Włodarczyk-Madejska

Książka została poświęcona zagadnieniu realizacji dyrektyw ustawowych przy orzekaniu środków o charakterze izolacyjnym, tj. umieszczenia w młodzieżowym ośrodku wychowawczym lub skierowania do zakładu poprawczego. Zgodnie z Europejską konwencją o ochronie praw człowieka i podstawowych wolnościach pozbawienie wolności nieletniego może nastąpić zarówno na etapie kończącym postępowanie, jak i w toku postępowania, które de facto do takiego pozbawienia zmierza. Nieletniego można także pozbawić wolności wskutek skazania przez właściwy sąd. Możliwość taką przewiduje zarówno Kodeks karny w art. 10 § 210, jak i ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich w art. 94. Bezsporna wydaje się również możliwość pozbawienia wolności nieletniego, który zachorował na chorobę zakaźną, jak i umieszczenie w zakładzie leczniczym nieletniego, u którego stwierdzono upośledzenie umysłowe, chorobę psychiczną, inne zaburzenia psychiczne, nałogowo używającego alkoholu lub innych środków celem wprowadzenia się w stan odurzenia, a zatem sytuacja, o której mowa w Ustawie o postepowaniu w sprawach nieletnich (art. 12).   Publikacja składa się z czterech rozdziałów. Pierwszy z nich omawia modele postępowania z nieletnimi. W drugim zamieszczono opis metodologii przeprowadzonych badań oraz badanych prób. Rozdział trzeci dotyczy zbierania informacji o nieletnim w praktyce polskich sądów. Ostatni rozdział jest natomiast poświęcony dyrektywie dobra dziecka i indywidualizacji w praktyce orzeczniczej polskich sądów. Obie dyrektywy mają znaczenie dla stosowania środków wobec nieletnich, w tym również i tych o charakterze izolacyjnym.

Sprawca niepoczytalny w procesie karnym

Damian Krakowiak

Monografia stanowi kompleksowe ujęcie zagadnień związanych z niepoczytalnością sprawcy. Przedstawiono w niej kwestie zarówno karnomaterialne, jak i procesowe. Przyjęto, że niepoczytalność jest okolicznością dekompletującą stronę podmiotową czynu, a niekiedy winę. Główny nurt rozważań karnoprocesowych dotyczył charakteru wniosku prokuratora o umorzenie postępowania i zastosowanie środków zabezpieczających oraz samego postępowania nim zainicjowanego. Szczególną uwagę poświęcono zagadnieniu niezdolności sprawcy do udziału w postępowaniu karnym lub do prowadzenia samodzielnej, rozsądnej obrony. Rozważania z zakresu standardu opiniowania sądowo-psychiatrycznego zostały zilustrowane przypadkami z praktyki sądowej. Część pracy [...] poświęcona prezentacji dziesięciu przypadków jest zdecydowanie unikatowa i bardzo wartościowa poznawczo. Praca może zainteresować osoby zajmujące się naukowo problematyką udziału niepoczytalnego sprawcy czynu zabronionego w procesie karnym, przy czym krąg tych osób nie jest ograniczony wyłącznie do prawników, obejmować może również lekarzy psychiatrów i psychologów klinicznych. Z recenzji prof. dr hab. Hanny Paluszkiewicz

Tymczasowe aresztowanie. Standardy, które nie przyjęły się w Polsce. Dlaczego jest źle? Jak powinno być?

Stosowanie tymczasowego aresztowania w Polsce odbiega od podstawowych standardów wyznaczonych przez polską Konstytucję i umowy międzynarodowe. Reforma środków zapobiegawczych jest niezbędna i powinna przebiegać trzytorowo: ich katalog musi ulec poszerzeniu, należy zmodyfikować przepisy dotyczące orzekania i stosowania tymczasowego aresztowania, niezbędna jest zmiana praktyki stosowania prawa. Autorzy prezentują dane statystyczne, analizują przepisy i orzeczenia, przedstawiają konkretne rekomendacje legislacyjne. Autorami książki są osoby zajmujące się stosowaniem i wykładnią prawa, a także badaniem funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości: Zuzanna Ganczewska, Wojciech Górowski, Piotr Kładoczny, Piotr Kubaszewski, Mikołaj Małecki, Bartosz Wiercziński, Mikołaj Słomka, Szymon Tarapata, Dominik Zając

Urzeczywistnianie idei humanizmu w kontekście zagwarantowania podstawowych praw osobom z niepełnosprawnościami

Maciej Borski (red.)

Niniejsze opracowanie jest próbą ukazania wybranych problemów związanych z funkcjonowaniem osób z niepełnosprawnościami poprzez osadzenie ich w świecie idei humanistycznych. We współczesnym świecie niepełnosprawność jest pojęciem złożonym, a sam problem niepełnosprawności stał się podstawą pogłębionych badań empirycznych, ukazujących wieloaspektowość omawianej problematyki. Warto w tym miejscu zauważyć, że mimo definiowania niepełnosprawności przez pryzmat wartości humanistycznych ciągle jeszcze w języku potocznym można odnaleźć pejoratywne określenia osób wykazujących pewne dysfunkcje, takie jak: kaleka, inwalida, ułomny itp., mimo że dawno zostały już one usunięte z języka oficjalnego. W dalszym ciągu niepełnosprawność postrzegana jest jako wada ciała lub umysłu. Wydaje się jednak, że można mówić o ogromnej zmianie na lepsze. Obserwowana ewolucja terminologiczna to rezultat coraz prężniejszej działalności na rzecz osób z niepełnosprawnościami oraz przewartościowania kultury. Pojęcia powszechnie dotąd stosowane ulegają wielu różnym modyfikacjom, niektóre z nich są rugowane z języka, ustępując miejsca innym. Na ten proces ma wpływ szereg czynników i zjawisk społecznych.