Категорії
Електронні книги
-
Бізнес та економіка
- Біткойн
- Ділова жінка
- Коучинг
- Контроль
- Електронний бізнес
- Економіка
- Фінанси
- Фондова біржа та інвестиції
- Особисті компетенції
- Комп'ютер в офісі
- Комунікація та переговори
- Малий бізнес
- Маркетинг
- Мотивація
- Мультимедійне навчання
- Нерухомість
- Переконання та НЛП
- Податки
- Соціальна політика
- Порадники
- Презентації
- Лідерство
- Зв'язки з громадськістю
- Звіти, аналізи
- Секрет
- Соціальні засоби комунікації
- Продаж
- Стартап
- Ваша кар'єра
- Управління
- Управління проектами
- Людські ресурси (HR)
-
Для дітей
-
Для молоді
-
Освіта
-
Енциклопедії, словники
-
Електронна преса
- Architektura i wnętrza
- Biznes i Ekonomia
- Будинок та сад
- Електронний бізнес
- Фінанси
- Особисті фінанси
- Бізнес
- Фотографія
- Інформатика
- Відділ кадрів та оплата праці
- Комп'ютери, Excel
- Бухгалтерія
- Культура та література
- Наукові та академічні
- Охорона навколишнього середовища
- Впливові
- Освіта
- Податки
- Подорожі
- Психологія
- Релігія
- Сільське господарство
- Ринок книг і преси
- Транспорт та спедиція
- Здоров'я та краса
-
Історія
-
Інформатика
- Офісні застосунки
- Бази даних
- Біоінформатика
- Бізнес ІТ
- CAD/CAM
- Digital Lifestyle
- DTP
- Електроніка
- Цифрова фотографія
- Комп'ютерна графіка
- Ігри
- Хакування
- Hardware
- IT w ekonomii
- Наукові пакети
- Шкільні підручники
- Основи комп'ютера
- Програмування
- Мобільне програмування
- Інтернет-сервери
- Комп'ютерні мережі
- Стартап
- Операційні системи
- Штучний інтелект
- Технологія для дітей
- Вебмайстерність
-
Інше
-
Іноземні мови
-
Культура та мистецтво
-
Шкільні читанки
-
Література
- Антології
- Балада
- Біографії та автобіографії
- Для дорослих
- Драми
- Журнали, щоденники, листи
- Епос, епопея
- Нарис
- Наукова фантастика та фантастика
- Фельєтони
- Художня література
- Гумор, сатира
- Інше
- Класичний
- Кримінальний роман
- Нехудожня література
- Художня література
- Mity i legendy
- Лауреати Нобелівської премії
- Новели
- Побутовий роман
- Okultyzm i magia
- Оповідання
- Спогади
- Подорожі
- Оповідна поезія
- Поезія
- Політика
- Науково-популярна
- Роман
- Історичний роман
- Проза
- Пригодницька
- Журналістика
- Роман-репортаж
- Romans i literatura obyczajowa
- Сенсація
- Трилер, жах
- Інтерв'ю та спогади
-
Природничі науки
-
Соціальні науки
-
Шкільні підручники
-
Науково-популярна та академічна
- Археологія
- Bibliotekoznawstwo
- Кінознавство / Теорія кіно
- Філологія
- Польська філологія
- Філософія
- Finanse i bankowość
- Географія
- Економіка
- Торгівля. Світова економіка
- Історія та археологія
- Історія мистецтва і архітектури
- Культурологія
- Мовознавство
- літературні студії
- Логістика
- Математика
- Ліки
- Гуманітарні науки
- Педагогіка
- Навчальні засоби
- Науково-популярна
- Інше
- Психологія
- Соціологія
- Театральні студії
- Богослов’я
- Економічні теорії та науки
- Transport i spedycja
- Фізичне виховання
- Zarządzanie i marketing
-
Порадники
-
Ігрові посібники
-
Професійні та спеціальні порадники
-
Юридична
- Безпека життєдіяльності
- Історія
- Дорожній кодекс. Водійські права
- Юридичні науки
- Охорона здоров'я
- Загальне, компендіум
- Академічні підручники
- Інше
- Закон про будівництво і житло
- Цивільне право
- Фінансове право
- Господарське право
- Господарське та комерційне право
- Кримінальний закон
- Кримінальне право. Кримінальні злочини. Кримінологія
- Міжнародне право
- Міжнародне та іноземне право
- Закон про охорону здоров'я
- Закон про освіту
- Податкове право
- Трудове право та законодавство про соціальне забезпечення
- Громадське, конституційне та адміністративне право
- Кодекс про шлюб і сім'ю
- Аграрне право
- Соціальне право, трудове право
- Законодавство Євросоюзу
- Промисловість
- Сільське господарство та захист навколишнього середовища
- Словники та енциклопедії
- Державні закупівлі
- Управління
-
Путівники та подорожі
- Африка
- Альбоми
- Південна Америка
- Центральна та Північна Америка
- Австралія, Нова Зеландія, Океанія
- Австрія
- Азії
- Балкани
- Близький Схід
- Болгарія
- Китай
- Хорватія
- Чеська Республіка
- Данія
- Єгипет
- Естонія
- Європа
- Франція
- Гори
- Греція
- Іспанія
- Нідерланди
- Ісландія
- Литва
- Латвія
- Mapy, Plany miast, Atlasy
- Мініпутівники
- Німеччина
- Норвегія
- Активні подорожі
- Польща
- Португалія
- Інше
- Росія
- Румунія
- Словаччина
- Словенія
- Швейцарія
- Швеція
- Світ
- Туреччина
- Україна
- Угорщина
- Велика Британія
- Італія
-
Психологія
- Філософія життя
- Kompetencje psychospołeczne
- Міжособистісне спілкування
- Mindfulness
- Загальне
- Переконання та НЛП
- Академічна психологія
- Психологія душі та розуму
- Психологія праці
- Relacje i związki
- Батьківство та дитяча психологія
- Вирішення проблем
- Інтелектуальний розвиток
- Секрет
- Сексуальність
- Спокушання
- Зовнішній вигляд та імідж
- Філософія життя
-
Релігія
-
Спорт, фітнес, дієти
-
Техніка і механіка
Аудіокниги
-
Бізнес та економіка
- Біткойн
- Ділова жінка
- Коучинг
- Контроль
- Електронний бізнес
- Економіка
- Фінанси
- Фондова біржа та інвестиції
- Особисті компетенції
- Комунікація та переговори
- Малий бізнес
- Маркетинг
- Мотивація
- Нерухомість
- Переконання та НЛП
- Податки
- Порадники
- Презентації
- Лідерство
- Зв'язки з громадськістю
- Секрет
- Соціальні засоби комунікації
- Продаж
- Стартап
- Ваша кар'єра
- Управління
- Управління проектами
- Людські ресурси (HR)
-
Для дітей
-
Для молоді
-
Освіта
-
Енциклопедії, словники
-
Історія
-
Інформатика
-
Інше
-
Іноземні мови
-
Культура та мистецтво
-
Шкільні читанки
-
Література
- Антології
- Балада
- Біографії та автобіографії
- Для дорослих
- Драми
- Журнали, щоденники, листи
- Епос, епопея
- Нарис
- Наукова фантастика та фантастика
- Фельєтони
- Художня література
- Гумор, сатира
- Інше
- Класичний
- Кримінальний роман
- Нехудожня література
- Художня література
- Mity i legendy
- Лауреати Нобелівської премії
- Новели
- Побутовий роман
- Okultyzm i magia
- Оповідання
- Спогади
- Подорожі
- Поезія
- Політика
- Науково-популярна
- Роман
- Історичний роман
- Проза
- Пригодницька
- Журналістика
- Роман-репортаж
- Romans i literatura obyczajowa
- Сенсація
- Трилер, жах
- Інтерв'ю та спогади
-
Природничі науки
-
Соціальні науки
-
Науково-популярна та академічна
-
Порадники
-
Професійні та спеціальні порадники
-
Юридична
-
Путівники та подорожі
-
Психологія
- Філософія життя
- Міжособистісне спілкування
- Mindfulness
- Загальне
- Переконання та НЛП
- Академічна психологія
- Психологія душі та розуму
- Психологія праці
- Relacje i związki
- Батьківство та дитяча психологія
- Вирішення проблем
- Інтелектуальний розвиток
- Секрет
- Сексуальність
- Спокушання
- Зовнішній вигляд та імідж
- Філософія життя
-
Релігія
-
Спорт, фітнес, дієти
-
Техніка і механіка
Відеокурси
-
Бази даних
-
Big Data
-
Biznes, ekonomia i marketing
-
Кібербезпека
-
Data Science
-
DevOps
-
Для дітей
-
Електроніка
-
Графіка / Відео / CAX
-
Ігри
-
Microsoft Office
-
Інструменти розробки
-
Програмування
-
Особистісний розвиток
-
Комп'ютерні мережі
-
Операційні системи
-
Тестування програмного забезпечення
-
Мобільні пристрої
-
UX/UI
-
Веброзробка, Web development
-
Управління
Подкасти
Publikacje Copernicus Center Press obejmują szerokie spektrum światowej myśli naukowej i filozoficznej: filozofię (w szczególności filozofię nauki i filozofię prawa), teologię, kosmologię, matematykę, logikę i neurobiologię. Wydajemy książki w języku polskim i angielskim.
Pośród Autorów CCPress znajdują się światowej sławy autorytety w swoich dziedzinach: Roger Penrose, Dominique Lambert, Józef Życiński oraz laureaci Nagrody Templetona – Francisco J. Ayala i Michał Heller.
Nasze bestsellery to m.in. książki Michała Hellera: Filozofia przypadku , Filozofia kosmologii i Bóg i Nauka. Moje dwie drogi do jednego celu, Józefa Życińskiego: Świat matematyki i jej materialnych cieni i Wyjaśnić umysł. Struktura teorii neurokognitywnych Mateusza Hohola.
Bartosz Brożek, Anna Brożek, Marcin Siwek, Jan Woleński, ...
A collection of essays which deal with the issue of normativity from various theoretical perspectives. The Reader will learn how such phenomena as linguistic and mathematical rules, as well moral and legal norms, are explained in philosophy, psychology, neuroscience and linguistics. In addition, a discussion of the naturalistic fallacy is included.
Zrozumieć siebie. Jak odkrywamy i wymyślamy naszą tożsamość
Na ile różnych sposobów opowiadasz innym o sobie? Dlaczego porównujesz się z innymi? Czy możesz się zmienić w każdym momencie swojego życia? Czerpiąc ze swoich doświadczeń neuronaukowca, psychologa i psychiatry, Gregory Berns opisuje skomplikowany i niekończący się proces tworzenia się tożsamości. Składa się na nią wiele elementów, z którymi stykasz się na co dzień, wrażeń i doświadczeń, które przeżywasz. Opowiadasz sobie i innym o tym, kim myślisz, że jesteś, słuchasz innych ludzi, poznajesz historie bohaterów książek, filmów i seriali, nucisz pod nosem ulubione piosenki. Wszystkie te narracje stają się częścią Ciebie i kształtują Twoją tożsamość. To, kim jesteśmy, nigdy nie jest do końca ustalone. Zawsze możesz to zmienić, musisz tylko świadomie nad tym pracować. Nie możesz wymazać starych narracji, ale możesz zacząć konstruować nowe, aż wreszcie stworzysz taką, która spodoba Ci się najbardziej. Żyj swoim życiem. Opowiedz własną historię.
Wyjaśnić umysł. Struktura teorii neurokognitywnych
Dzięki neuronauce poznawczej – dynamicznie rozwijającej się od dwóch dekad gałęzi nauki – możliwa staje się realizacja odwiecznego marzenia filozofów: wyjaśnienie tajemnic funkcjonowania ludzkiego umysłu. Ta złożona dyscyplina nie może się obyć bez szerokiego wachlarza metod badawczych – m.in.: obrazowania pracy mózgu czy studiów nad deficytami i dysfunkcjami poznawczymi wywołanymi uszkodzeniami mózgu. Skomplikowany przedmiot badań i zróżnicowane metody pozyskiwania danych wymagają postawienia pytań o spójność całej dyscypliny i wyjaśniającą moc teorii neurokognitywnych. Mateusz Hohol w swojej książce stawia te pytania i formułuje na nie trafne odpowiedzi. Mateusz Hohol chcąc „wyjaśnić umysł”, podjął się niezwykłego zadania wymagającego syntezy wiedzy neurobiologicznej z neuronauką poznawczą i filozofią. Stworzył dzieło będące fascynującą podróżą szlakiem różnych teorii i zmagań intelektualnych, które mają prowadzić w głąb umysłu. Piękno nauki polega między innymi na uciekaniu od hegemonii jakiegoś podejścia czy jakiejś teorii. W takim rozumieniu książka Mateusza Hohola jest po prostu piękna. Prof. dr hab. n. med. Dominika Dudek Książka Mateusza Hohola jest dowodem na to, że można o trudnych sprawach pisać prosto i zajmująco. Neuronauka poznawcza to jedna z najprężniej rozwijających się dziedzin badawczych. Wymaga opanowania specjalistycznego aparatu pojęciowego i znajomości kilku dyscyplin szczegółowych. Autor tej książki nie tylko zrozumiał neuronaukę, ale ponadto krytycznie ją analizuje z perspektywy metateoretecznej. Polecam tę pozycję tym wszystkim, którzy interesują się istotą umysłu, jego związkami z mózgiem i zachowaniem, oraz jego ewolucją. Prof. dr hab. Edward Nęcka Z wielu opracowań zdających sprawę z rewolucji naukowej, jaka dokonała się dzięki naukom poznawczym, książka Mateusza Hohola jest unikalna: nie tylko opisuje kluczowe odkrycia neuronauki poznawczej, ale przede wszystkim odpowiada na pytanie, w jaki sposób naukowcy próbują wyjaśnić funkcjonowanie umysłu. Dr hab. Bartosz Brożek, prof. UJ Książka Mateusza Hohola jest dziełem unikalnym nie tylko na skalę polską, gdyż nie jest mi znana praca, która w równie wnikliwy i wszechstronny sposób badałaby filozoficzne i metodologiczne problemy nauk neurokognitywnych. Książka jest adresowana w pierwszej kolejności do specjalistów, niemniej z uwagi na jej walory stylistyczne i niezwykłą klarowność wykładu będzie fascynującą lekturą także dla szerszego audytorium zainteresowanego „odwiecznym pytaniem” o naturę umysłu. Dr hab. Wojciech Załuski, prof. UJ
Wiedza a wiara w myśli patrystycznej
seria Piąty wymiar E-book poświęcony jest problematyce relacji między wiedzą a wiarą w okresie patrystycznym, a więc w czasie, kiedy w wyniku dialogu antycznej myśli filozoficznej z prawdami zawartymi w księgach Pisma Świętego ukształtowały się zręby teologii chrześcijańskiej oraz dokonało się przejście od filozofii (i całej kultury) starożytnej do średniowiecznej. Zagadnienia przedstawione w minibooku koncentrować się będą wokół dwóch obszarów: po pierwsze, problematyki relacji między klasyczną kulturą intelektualną (zwłaszcza filozofią) a prawdami objawionymi, po drugie zaś, patrystycznych interpretacji wiary i rozumu sensu largo, rozumianych jako określone kategorie poznawcze. Minibook składa się z dwóch części: pierwsza zawiera ogólny zarys problematyki relacji między wiedzą a wiarą w czasach patrystycznych, w drugiej zaś rozważono wybrane, najbardziej charakterystyczne stanowiska myślicieli pierwszych wieków dotyczące stosunku między fides a ratio.
Pszczoły. Krótki lot w głąb niezwykłych umysłów
Pszczoły są wyjątkowo inteligentne, potrafią rozpoznawać kwiaty i ludzkie twarze, okazywać emocje, liczyć, posługiwać się prostymi narzędziami, rozwiązywać problemy i uczyć się, obserwując innych. Ich maleńki, ale złożony system nerwowy nie ma sobie równych w królestwie zwierząt. Niezwykle rozwinięta pamięć przestrzenna sprawia, że pszczoły są także doskonałymi nawigatorami. Potrafią wrócić do swojego ula nawet z bardzo odległych łąk i pól. Pszczoły są świadome, czują i myślą, boją się i cierpią, a nawet mają wątpliwości i dylematy etyczne. Lars Chittka zaprasza nas na niezwykły spacer w głąb pszczelego umysłu. Opowiada o życiu i zachowaniach pszczół, o inteligencji roju i tworzących go jednostek, o ich myślach i uczuciach oraz wyjątkowych osobowościach. Chittka przypomina, że bez pszczół wymarłoby wiele innych gatunków, w tym także i my. Traktujmy więc te fascynujące stworzenia z szacunkiem, na jaki zasługują.
Mózg autystyczny. Podróż w głąb niezwykłych umysłów
Jak wygląda wewnętrzny świat osoby autystycznej? Fascynująca podróż do wnętrza autystycznego umysłu wiedzie przez rozmaite struktury mózgowe, geny oraz codzienne doświadczenia osób autystycznych i ich opiekunów. Temple Grandin, sama będąca osobą autystyczną, pokazuje, że kluczem do zrozumienia autyzmu są zmysły, których odmienne funkcjonowanie warunkuje sposób doświadczania świata. Przygląda się różnym typom myślenia, których właściwe wykorzystanie, może prowadzić do zdumiewających rezultatów. Książka uczy osoby autystyczne, ich rodziny, lekarzy i terapeutów, jak rozpoznać i wykorzystać potencjał drzemiący w mózgu autystycznym, a pozostałym czytelnikom pozwala lepiej zrozumieć funkcjonowanie umysłu i działanie mózgu w ogóle. Krajobraz cywilizacyjny, w którym urodziłam się 65 lat temu, był bardzo odmienny od dzisiejszego. Przeszliśmy od zamykania dzieci z ostrym autyzmem w zakładach leczniczych do prób zapewnienia im spełnionego, najlepszego z możliwych sposobu życia. W tej książce poprowadzę czytelnika krok po kroku przez wszystkie etapy mojej podróży. Temple Grandin
Homo caelestis. Niezwykła opowieść o tym, kim się stajemy
Człowiek nowego tysiąclecia założy stację na Księżycu, poleci na Marsa, uruchomi loty międzyplanetarne i przekroczy granicę dzielącą nas od głębokiej przestrzeni kosmicznej. Człowiek nowego tysiąclecia będzie miał zupełnie nową relację z kosmosem, w którym żyjemy: Homo terrestris jest gotowy, aby stać się Homo caelestis. Tommaso Ghidini zabiera nas w fascynującą podróż w przyszłość. Snuje rozważania o tym, jak nasze życie może się zmienić, gdy przekroczymy granice Ziemi i zaczniemy zasiedlać inne planety. Nie skupia się jednak wyłącznie na technicznych aspektach podróży kosmicznych, ale przede wszystkim na ludziach - ich emocjach, pragnieniach, i wyzwaniach, z którymi muszą się mierzyć. Ghidini przedstawia świat, w którym porażka nie jest końcem, lecz nieodłącznym elementem rozwoju, koniecznym do osiągnięcia nowych celów. Homo Caelestis to opowieść o marzeniach, które stają się rzeczywistością, dzięki odwadze i determinacji naukowców, astronautów oraz wizjonerów, którzy poświęcają swoje życie na badanie kosmosu.
Stephena Hawkinga i Rogera Penrose'a spór o rzeczywistość
Czym dla fizyka jest rzeczywistość? Dlaczego filozoficzne pytanie o rzeczywistość konfliktuje fizyków? Czy fizyka potrzebuje nowej filozofii? Udowodnienie twierdzeń o osobliwościach czasoprzestrzennych przez Stephena Hawkinga i Rogera Penrose'a, posiadające fundamentalne znaczenie dla współczesnej fizyki, często przesłania fakt, że fizycy ci przejawiają radykalnie odmienne sposoby myślenia o tym, czym jest teoria fizyczna i jak odnosi się ona do rzeczywistości, którą fizyk bada. A może teoria to rzeczywistość? Czy jednak rację miał· Albert Einstein twierdząc, że mechanika kwantowa nadal wymaga znaczących poprawek? Te fundamentalne zagadnienia, napędzające konflikt pomiędzy Hawkingiem i Penrose'm o to, jak wyjaśnić kwantową strukturę osobliwości początkowej prezentuje ta książka. Wiele wskazuje bowiem na to, że poszukiwania kwantowej teorii grawitacji wymagać będą większej przebudowy naszego myślenia, niż uzgodnienie matematycznych formalizmów mechaniki kwantowej i teorii względności. Wojciech P. Grygiel – filozof fizyki, adiunkt w Katedrze Filozofii Przyrody na Wydziale Filo-zoficznym Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, członek Centrum Badań Interdyscyplinarnych Kopernika w Krakowie, autor ponad trzydziestu oryginalnych publikacji z zakresu filozoficznych problemów uwikłanych w teorie współczesnej fizyki. Żywo interesuje się również filozoficznymi implikacjami rezultatów osiąganych w naukach kognitywnych.
Zaburzenia zdrowia psychicznego. Przewodnik
Jak rozpoznać zaburzenia zdrowia psychicznego? Czym się objawiają? Jak je diagnozować i gdzie szukać pomocy? Sidney Bloch i Nick Haslam pomagają czytelnikom zrozumieć objawy różnych zaburzeń i zapoznać się z możliwościami ich leczenia. Ich książka składa się z przystępnych opisów najczęściej spotykanych zaburzeń zdrowia psychicznego (takich jak lęk, depresja, zespół stresu pourazowego, demencja czy różnego rodzaju uzależnienia) popartych wziętymi z życia opisami przeżyć pacjentów oraz wskazówkami, jak sobie radzić po diagnozie. Niezbędnik dla każdego, kto chce zadbać o zdrowie psychiczne swoje i swoich bliskich.
Zbudowane z czystej grawitacji kosmiczne pułapki, w które nie wierzył sam Einstein. Twory tak niezwykłe, że od ich teoretycznego odkrycia (i odrzucenia) do spektakularnego potwierdzenia obserwacyjnego musiało upłynąć sto lat. Czarne dziury zrobiły niebywałą karierę. Za badania nad nimi w 2020 roku przyznano Nagrodę Nobla, ale już wcześniej było o nich głośno w prasie i mediach społecznościowych, od lat występują w filmach i powieściach, przeszły nawet do języka potocznego. Czym są te niezwykłe obiekty? Skąd wiemy, że faktycznie istnieją? Jak je odkrywać? Bez gąszczu wzorów i teoretycznego gmatwania, ale i bez piętrowych metafor, książka prof. Lasoty opowiada fascynującą historię i odsłania tajemnice czarnych dziur - najpotężniejszych źródeł energii we Wszechświecie.
Historia naturalna przyszłości. Co prawa przyrody mówią o losie człowieka
Gdyby wrony uprawiały rolę, w jaki sposób by to robiły? Jak z maleńkich koników brykających w prehistorycznym upale wyewoluowały wielkie domowe konie? Dlaczego stajemy się bardziej brutalni, kiedy robi się cieplej? Odpowiedzi na te pytania stały się punktem wyjścia do napisania jedynej w swoim rodzaju historii przyszłości, i to w dwóch scenariuszach: z człowiekiem i bez niego. Który jest bardziej realny? O tym zadecydują nasze działania. Aby przeżyć, musimy wykorzystać swoją ogromną wiedzę na temat innych gatunków do zrozumienia praw natury i życia w zgodzie z nimi. A te prawa działają zawsze i wszędzie – Dunn tropi ich ślady w doborze naturalnym, w uodparnianiu się organizmu na antybiotyki oraz w ewolucji nowych, coraz groźniejszych wirusów. Historia naturalna przyszłości ostrzega przed konsekwencjami działań wbrew prawom natury i zachęca do całkowitej zmiany naszego sposobu myślenia. Nie jesteśmy skazani na wymarcie. Musimy tylko przyznać, że człowiek to zaledwie jeden z wielu gatunków, i zacząć doceniać resztę życia na Ziemi, a także wiedzę, która płynie ze zrozumienia tego życia. Nie ma granicy między nami a naturą. Jesteśmy tak samo dzicy jak zawsze – dotyczy to zarówno naszych ciał, jak i naszych umysłów. Jesteśmy zrodzeni z natury. I w tym tkwi nasza nadzieja.
Żyjemy w świecie pełnym zapachów. Niektóre nas przyciągają, inne odpychają; zapachy sprawiają, że się relaksujemy lub stresujemy. Węch wpływa więc na nasze nastroje, upodobania, a nawet na to, jak postrzegamy codzienność. Jak to możliwe, że tak ważny zmysł był tak długo lekceważony przez badaczy? Ann-Sophie Barwich stawia sobie za cel przywrócenie węchowi należnego mu miejsca w świecie zmysłów. Za pomocą licznych przykładów i przystępnych opisów wyjaśnia mechanizmy działania nosa, jego budowę i powiązania z mózgiem. Przeprowadza wywiady z ekspertami w dziedzinach neurobiologii, psychologii, chemii, medycyny. Zgłębia tajniki produkcji wina i perfumiarstwa. Zastanawia się, ile zapachów potrafimy rozróżnić i jak opisalibyśmy świat, gdybyśmy bardziej zaufali swoim nosom. Węch jest bezkompromisowym wyznaniem miłości do świata zapachów i zaproszeniem do dalszych badań tego niezwykłego, wciąż kryjącego przed nami wiele tajemnic zmysłu.
Teoria względności Mikołaja Kopernika
Książka ta spina dwie Kopernikowskie rocznice. W 1973 roku świat nauki obchodził pięćsetną rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika. To wydarzenie skłoniło mnie wówczas, by się bliżej zająć jego dziełem. Tym bardziej, że w tamtym okresie żywo interesowałem się filozofią nauki i już wtedy zdawałem sobie sprawę z tego, że filozofia nauki uprawiana w oderwaniu od historii nauki jest trochę sztuką dla sztuki. Dziś, po pięćdziesięciu latach, świat znowu obchodzi, tym razem pięćset pięćdziesiątą rocznicę urodzin Kopernika, trudno byłoby więc nie zajrzeć do moich elaboratów z dawnych lat. Właściwie przez cały okres między tymi rocznicami Kopernik był obecny w moich zainteresowaniach: filozofia nauki, teoria względności i kosmologia relatywistyczna, dzieje idei względności. Od zawsze uważałem, a w miarę upływania czasu coraz bardziej utwierdzałem się w tym przekonaniu, że łączenie nauki i jej historii bardzo wzbogaca obie te dyscypliny. Oczywiście ideą przewodnią, łączącą wszystko w jedną, rozwijającą się w czasie, strukturę, była idea względności. To właśnie tę strukturę nazwałem obecnie „teorią względności Mikołaja Kopernika”. Aby ją opisać, wystarczyło zebrać swoje dawniejsze artykuły, odświeżyć przemyślenia, poprawić błędy i niedociągnięcia oraz dopisać to, czego brakowało, lub co w międzyczasie narosło. W ten sposób powstała ta książka.
Jak się różnimy. Gender oczami prymatologa
Czy to prawda, że dziewczynki wolą kolor różowy, a chłopcy – niebieski? Dlaczego dziewczynki chętniej bawią się lalkami i pluszowymi misiami, a chłopcy – samochodzikami i robotami? Co ma większy udział w kształtowaniu tożsamości płciowej człowieka: natura czy kultura? Światowej sławy prymatolog zabiera głos w jednej z najważniejszych dyskusji XXI wieku. Wyjaśnia podstawowe pojęcia: orientacja seksualna, płeć kulturowa (gender), płeć biologiczna, tożsamość płciowa. Następnie, posiłkując się swoim doświadczeniem w badaniach innych naczelnych (jak szympansy zwyczajne i szympansy bonobo), opisuje socjalizację człowieka, jego zachowania seksualne, narzucane każdej płci role społeczne, a także niemożliwe do osiągnięcia wzory idealnej kobiety i idealnego mężczyzny. Przekonuje, że tożsamość płciowa każdego człowieka składa się z dwóch części: płci biologicznej i kulturowej (gender). Wszystko, co robimy, odzwierciedla współgranie genów i środowiska. De Waal podkreśla przy tym, że tożsamość płciowa to temat szeroki i różnorodny, i tę różnorodność należy pielęgnować. Nigdy bym nie chciał żyć w świecie, w którym ludzie niczym się od siebie nie różnią – stwierdza Frans De Waal. Byłoby to niewiarygodnie nudne miejsce.
Wielki wybuch. George Gamov, Fred Hoyle i debata o początkach Wszechświata
George Gamow żył tak, jak uprawiał fizykę. „Zdejmijcie go z motocykla”, mówiono. „Jeśli się zabije, cofnie fizykę o dwadzieścia lat”. Fredowi Hoyle’owi również nie brakowało fantazji, a jego nagłe zniknięcie z pewnością spowolniłoby rozwój nauki o dekadę lub dwie. Obaj byli żądnymi przygód, ekscentrycznymi samotnikami. Obaj chadzali własnymi ścieżkami. Obaj konwenansów nienawidzili równie mocno, jak mocno kochali proces odkrywania. Obaj też uwielbiali snuć fantastyczne opowieści naukowe, promieniujące daleko poza świat akademicki. W czasach, gdy Wielki Wybuch był zaledwie mglistą teorią, a astrofizyka znajdowała się w impasie, działali niczym dwa odpychające się magnesy. Reprezentując skrajnie różne poglądy – prowokowali do dyskusji. Przeplatająca wątki obu wybitnych kosmologów podwójna biografia autorstwa Paula Halperna jest czymś więcej niż sumą prostą składników. Jest kroniką intelektualnego pojedynku, w którym rodził się nowy, współczesny obraz genezy i losów Wszechświata.
Zdrowy umysł w sieci algorytmów
Wyobraźmy sobie, że pewna kawiarnia pozbyła się całej konkurencji przez to, że oferuje darmową kawę, więc nie mamy innego wyboru niż umawiać się właśnie tam. Podczas gdy rozkoszujemy się miłymi rozmowami z przyjaciółmi, zamontowane w stołach podsłuchy i kamery dokładnie monitorują nasze konwersacje i rejestrują, z kim siedzimy. W pomieszczeniu jest także pełno sprzedawców, którzy płacą za naszą kawę, ale nieustannie nam przerywają, proponując zakup swoich produktów i usług. W istocie klientami kawiarni są ci sprzedawcy, a nie Ty i Twoi przyjaciele. Na takiej zasadzie funkcjonują media społecznościowe. Czy powinniśmy beztrosko oddać programom komputerowym prawo podejmowania za nas osobistych decyzji? Zdecydowanie nie. Inteligencja nie oznacza pokładania ślepej ufności w technologii, ale nie oznacza także przejawiania względem niej chorobliwej nieufności. Chodzi o to, by zdawać sobie sprawę z rzeczywistych możliwości AI i wiedzieć, co jest tylko chwytem marketingowym i artykułem techno-religijnej wiary. Chodzi także o zdolność zachowania kontroli nad urządzeniami. A przede wszystkim o to, żeby nie przestać myśleć w świecie, który próbuje myśleć za nas.