Podstawy projektowania inżynierskiego

Elżbieta Gąsiorek

 Jednym z ważniejszych zadań podejmowanych przez inżyniera, i  to niezależnie od dziedziny, którą się zajmuje, oraz funkcji, jaką pełni, jest projektowanie, rozumiane jako świadome działanie zmierzające do zmiany określonego stanu rzeczy. Ponieważ zmiana ta dotyczy środków materialnych związanych z techniką, przeto w konsekwencji projektowania zmieniają się też otoczenie człowieka i warunki, w jakich on żyje. Jest to więc bardzo istotna działalność, stąd nauczanie projektowania stanowi ważny cel kształcenia przyszłych inżynierów. W skrypcie zostały zawarte wiadomości ogólne z zakresu projektowania inżynierskiego, tzn. zdefiniowano podstawowe pojęcia, podkreślono i omówiono rolę tego działania w zaspokajaniu potrzeb człowieka oraz scharakteryzowano czynniki projektowania. Podano też charakterystykę procesu projektowania jako tego elementu systemu projektowania, który ze względu na swoje znaczenie podlega ciągłemu doskonaleniu w zakresie struktury oraz stosowanych metod. Projektowanie, aby było skuteczne i odpowiadało określonym wymaganiom, musi korzystać z dorobku różnych dziedzin nauki, interdyscyplinarnych teorii i technik. Stąd w skrypcie niniejszym znalazła się problematyka zastosowania inżynierii systemów i komputerowego wspomagania projektowania.

Motywy fauny i flory w literaturze i kulturze

Michał Kuran

Z naukowego punktu widzenia publikację należy oceniać jako udany i wartościowy cykl literaturoznawczych i kulturoznawczych refleksji nad zjawiskiem najszerzej rozumianego mimetyzmu w literaturze i innych obszarach sztuki (z licznymi odwołaniami do zoologii, botaniki, geografii, etnologii, antropologii). Fauna i flora potraktowane tu zostały z jednej strony jako zjawiska naturalne, a z drugiej jako punkt odniesienia do określenia kondycji człowieczej poprzez wykorzystanie sprawdzonego instrumentarium (exempla, heraldyka, bestiariusze, wirydarze etc.). Prace dowodzą, że wnikliwa obserwacja świata zwierząt i świata roślin może z powodzeniem mieć charakter kulturotwórczy. W takim ujęciu materiał literacki staje się wykładnikiem niekonwencjonalnego oglądu przyrody (zarówno rodzimej, jak i egzotycznej), interesującą próbą wyjścia poza stereotypowe postrzeganie zwierząt i roślin w różnych kręgach kulturowych. Metodologiczne założenia określiłbym jako hermeneutyczne dociekania w obrębie humanistyki ekologicznej. Sprowadzają się one do poszukiwania różnorodnych znaczeń nadawanych faunie i florze w utworach literackich (czy szerzej: w odniesieniach kulturowych). [...] Królestwo zwierząt i roślin w większości ujęć uznane zostało za kategorię fenomenologiczną, co pozwoliło badaczom skoncentrować uwagę nie tylko na oglądzie i opisie, lecz także na dociekaniu znaczeń ukrytych. W czasie coraz większego przywiązywania znaczenia do roli ekologii w życiu społeczeństw, naglącej konieczności respektowania jej zasad, wzrasta również potrzeba uprawiania humanistyki ekologicznej. Tom wychodzi więc naprzeciw społecznemu zapotrzebowaniu. Z recenzji prof. dr hab. Tadeusza Błażejewskiego

Hermeneutyka mitu dionizyjskiego w filozofii Fryderyka Nietzschego

Malwina Rolka

Książka jest poświęcona dionizyjskim obliczom filozofii Fryderyka Nietzschego, stanowiąc zarazem próbę spojrzenia na jego dzieło przez pryzmat wykładni, dla której podstawą staje się mit. Dionizos pojawia się tu zarówno jako znak przeszłości, w którym dzięki rozszyfrowywaniu uniwersalnego charakteru mitycznych symboli poszukiwać należy pradawnej mądrości ludzkiej natury, jak i staje się znakiem przyszłości, mającym ziścić się w postaci nadczłowieka. U Nietzschego ów bóg bywa przewrotny, nosi maski i jest kusicielem, a jego mit okazuje się zarazem sprzężony z najgłębszymi troskami i pragnieniami człowieka, które wyznaczają horyzont tak jego egzystencji, jak i odwiecznych tęsknot. Dwoista natura bóstwa – odzwierciedlająca dynamiczny charakter życia – zjawia się w pismach autora Zaratustry w ciągłej grze odkrywania i zakrywania sensów i znaczeń, które decydują o nadaniu jej szczególnie wyróżnionego miana wśród wykładni jego myśli. Podążanie ścieżkami mitu w obrębie filozofii Nietzschego wiedzie z konieczności do poruszania się równolegle w dwóch obszarach, które wyznaczają ramy jego dionizyjskiej hermeneutyki. Jej wymiar zewnętrzny opiera się na przyjęciu dionizyjskości jako zasady organizującej wykładnię dzieła Nietzschego, wokół której – od wczesnych pism po ostatnie – koncentruje się jego myśl pomimo towarzyszących jej sprzeczności i zerwań. Hermeneutyka mitu odsłania jednak także wymiar wewnętrzny, mieszczący się w warstwie symboliki dionizyjskiej, która staje się dla Nietzschego źródłem inspiracji i intuicji niewyrażalnych w tradycyjnym języku filozofii, mających ostatecznie spełnić się w fuzji tragicznego światopoglądu Greków oraz nowoczesności. Podstawowym zamysłem książki jest próba ujęcia filozofii dionizyjskiej Nietzschego w punkcie przecięcia obu hermeneutycznych wymiarów, by naświetlić jej dynamiczny i perspektywiczny charakter.

W kręgu problemów edukacji i dydaktyki polonistycznej na łamach czasopisma

Dominika Dworakowska

Miesięcznik „Nowe Tory” przyczynił się do rozkwitu polskiej myśli pedagogicznej w Królestwie Polskim oraz dynamicznego rozwoju nauczania literatury ojczystej i języka narodowego w zaborze rosyjskim. Periodyk skupiał czołowych polskich pedagogów i działaczy oświatowych, którzy celowali w recenzenckich omówieniach nowych podręczników szkolnych, krytycznej i objaśniającej ocenie książek dziecięco-młodzieżowych. W prezentowanej monografii autorka opisuje dzieje warszawskiego czasopisma, określa jego literacką, artystyczną i ideową zawartość treściową, a także ukazuje niepowtarzalne współbrzmienie na jego łamach edukacji polonistycznej i wiedzy z różnych dziedzin. Udowadnia, że periodyk żywo zareagował na przeobrażenia dydaktyki polonistycznej na początku XX wieku. Jednym z filarów jego programu stała się zreformowana edukacja polonistyczna, która obejmowała m.in. nowoczesne metody nauczania, ćwiczenia stylistyczne, wypracowania domowe, a także kwestię smaku estetycznego. Publikację docenią zwłaszcza nauczyciele, studenci polonistyki oraz specjaliści w zakresie edukacji aksjologicznej i psychologii wychowawczej.  

Człowiek w horyzoncie dziejów i autentyczności bycia. Studia z filozofii Jana Patočki

Dariusz Bęben

Filozofia Jana Patočki zajmuje się człowiekiem, który staje do walki o swą duszę, co przejawia się tym, że odrzuca on to, co oczywiste, to, co absolutne, to, co pozaświatowe, to, co pewne. Zdaniem Patočki, człowiek, który chce żyć w prawdzie, nie może sobie pozwolić, by uśpiła go spokojna harmonia codzienności; musi otworzyć się na to, co niepokojące oraz tajemnicze, czyli na to, od czego zwykle życie się  odwraca, by przejść od porządku dnia do tajemnicy nocy. Patočka krytycznie odnosił się do historii metafizyki klasycznej (od Platona do Husserla), uważając, że dążyła ona do tego, co pewne, obiektywne, a w końcu – absolutne i wieczne. Przeciwstawiał temu Sokratejską niepewność. Czeski filozof ukazał specyficzną formę wiedzy o absolutnym transcendowaniu, w którym zachodziła szczególna relacji życia człowieka do całości, w tym prymarne odniesieniu do niebytu. Patočka podkreślał motyw negatywności jako immanentnej cechy ludzkiej wolności. Horyzontem zaś wolności jest czasowość i dziejowość. Podejście Patočki do filozofii dziejów było szczególne, wykraczało poza ramy klasycznie rozumianej filozofii dziejów. Filozofia dziejów nie jest interpretacją tego, co się wydarzyło. Zdaniem Czecha, dzieje od zawsze oznaczają dzieje człowieka, stanowią obiektywną moc, której zrozumienie z jednej strony wymyka się człowiekowi, z drugiej  tylko dzięki historii ludzie mogą nadać swemu życiu sens. Kolejnym ważnym tematem Patočki było zagadnienie dziejów Europy. Europa to pojęcie filozoficzne. Na pytanie o to, czym jest w Europa, odpowiadał, opisując i rozjaśniając jej dzieje oraz siły, które nią rządzą. W swych rozważaniach Patočka koncentrował się na jej powstaniu (stawiając kwestie: jak Europa stała się Europą?) oraz na tym, co nastąpiło później, a co czeski filozof określił mianem epoki poeuropejskaiej (dlaczego upadła Europa?). Nie bez znaczenia było również to, co rozpościerało się pomiędzy narodzinami a śmiercią, czyli  przebieg duchowych losów Europy. Zdaniem Patočki, podstawą dziedzictwa europejskiego była troska o duszę. W dyskusji dotyczącej sensu i ciągłości czeskich dziejów nie mogło zabraknąć głosu Patočki. Po pierwsze, odnosił się do historii samego sporu, polemizując z poglądami Jungmanna, Bolzana przede wszystkim zaś Masaryka. Po drugie, można w tym kontekście nieco szerzej spojrzeć na samą koncepcję filozofii dziejów Patočki, uwypuklając jej aspekt narodowy. Ponieważ filozofia Patočki jest ściśle związana z jego życiem, ostatni fragment książki przedstawia jego biografię intelektualną. Składa się on z dwóch części: pierwsza charakteryzuje spotkania z filozofami, którzy wpłynęli na rozwój jego poglądów. Część druga dotyczy udziału Patočki w wydarzeniach politycznych w Czechosłowacji (Karta 77).

"Przekłady Literatur Słowiańskich" 2018. T. 9. Cz. 1: Dlaczego tłumaczymy? Praktyka, teoria i metateoria przekładu

red. Katarzyna Majdzik

„Tłumaczy się […], bo ma się aspiracje, żeby być tłumaczem.1” Przywołana teza to jedna z możliwych odpowiedzi na pytanie: „Dlaczego tłumaczymy?”. Jeśli ktoś do bycia tłumaczem aspiruje, oznacza to, że zawód ten (czy lepiej „rola”) jest czymś godnym podziwu i szacunku, szlachetnym, lecz także czymś wymagającym trudu, niełatwym. Wielu translatologów i tłumaczy zapewne życzyłoby sobie, aby tak właśnie postrzegano ich pracę. I chyba faktycznie ostatnimi czasy tłumacz (nie tylko wśród osób tak czy inaczej zaangażowanych zawodowo w translatorykę) zyskał na znaczeniu (czy jednak doczekał się właściwego uznania?)2. Jeśli tłumaczenie to kwestia aspiracji, to znaczy, że powodem, dla którego podejmuje się ów trud, mogą być między innymi prestiż i ambicja. Tak jak w wypadku Stanisława Barańczaka, którego motywowała do pracy chęć pokazania, że potrafi przetłumaczyć lepiej niż poprzednik3. Jednak aspirowanie oznacza także, że „prawdziwym” tłumaczem się nie jest. Konstatacja ta w pewnym sensie odnosi się do każdego tłumacza i wszystkich tłumaczeń ze względu na ontologię przekładu4. Na czym zaś polegać może wzniosłość tłumaczenia? Zapewne przejawia się ona w pojmowaniu przekładu w kategoriach służby (służymy kulturze oryginału, rozpowszechniając jej dzieła, kulturze rodzimej — wzbogacając ją; budujemy porozumienie), lecz także w przypisywaniu mu wyższych celów „ludzkich”5 i filozoficznych (poszerzanie horyzontów świata — L. Wittgenstein; odkrycie Innego, (po)rozumienie i (za)-istnienie w interpretacyjnym geście — hermeneutyka, P. Ricoeur; metafizyczne odkrywanie „czystego języka” — W. Benjamin; „pisanie” tłumacza przez przekład, a nie przekładu przez tłumacza — dekonstrukcjonizm) oraz artystycznych (np. tłumaczenie jako twórczość, co sugerował już Roman Jakobson, nestor przekładoznawstwa, a także Jiří Levý czy Anna Legeżyńska). Zdaniem Gideona Toury’ego, przekładamy w odpowiedzi na potrzeby kultury docelowej, wypełniając istniejące w niej luki. Paul Ricoeur i Hans-Georg Gadamer w przekładzie widzą dialog, rozmowę czy formę dyskursywną. [fragment wstępu]

Gomułka. Władzy nie oddamy

Piotr Lipiński

Czołowy komunista o przedwojennym rodowodzie. Sowieckich czystek uniknął dzięki temu, że siedział w więzieniu. Nie po raz ostatni. Po wojnie znowu trafił za kratki. Tym razem posadzili go towarzysze. Po paru latach nieobecności wrócił i stał się nową twarzą socjalizmu. Cieszył się niezwykłym poparciem społeczeństwa, które widziało w nim nadzieję na zmiany. Szybko je zniweczył i zamiast stać się drugim Nagyem czy Dubčekiem, został symbolem dyktatury ciemniaków. Zasłynął także ze skąpstwa. Dzielił każdego papierosa na pół, a Polakom doradzał, by zamiast cytryn jedli kiszoną kapustę. Jednocześnie jeździł ekskluzywnym mercedesem, a garnitury zamawiał u najdroższego warszawskiego krawca. Reportaż historyczny Piotra Lipińskiego przybliża Gomułkę, który ukrył się gdzieś pomiędzy tymi dwiema postaciami.

Relecturas y nuevos horizontes en los estudios hispánicos. Vol. 2: Teatro

red. Joanna Wilk-Racięska, Katarzyna Gutkowska-Ociepa, Marta Kobiela-Kwaśniewska

Prezentowany tom jest zbiorem artykułów poświęconych zagadnieniom dramatu z kręgu hiszpańskojęzycznego. Nawiązując do przewodniego motywu całości publikacji, jakim są ponowne odczytania i  reinterpretacje, badacze wnikliwie analizują utwory zarówno najbardziej znanych autorów (Lopego de Vegi, Witolda Gombrowicza, Julia Cortázara, Francisca Nievy czy Luisa Riaza), jak i tych młodszych, którzy wciąż jeszcze szukają swojej estetyki i miejsca w teatrach Hiszpanii i Ameryki Południowej (np. Flavia Gonzáleza Mello). Każdy z tekstów stanowi autonomiczną całość, a jednocześnie – w kontekście pozostałych – pozwala dostrzec gatunkowo-tematyczną ewolucję, której podlega dramat hiszpańskojęzyczny. Niewątpliwą zaletą zbioru jest różnorodność metodologicznych perspektyw – od tematologicznie ukierunkowanych badań motywiki, przez perspektywę historycznoliteracką i filozoficzną, po ujęcie komparatystyczne i antropologiczno-socjologiczne.

Studia nad Pańćaratrą. Tradycja i współczesność

Marzenna Czerniak-Drożdżowicz

Pierwsza w polskiej literaturze indologicznej obszerna prezentacja pańćaratry, jednej z wczesnych indyjskich tradycji religijnych. Pańćaratra, klasyfikowana jako wczesna wisznuicka tradycja tantryczna, stanowi dopiero od niedawna pole intensywnych badań indologicznych. Zasługuje jednak na znacznie większą uwagę zarówno ze względu na rolę w kształtowaniu się zjawiska określanego hinduizmem, jak i realny i trwający do dziś wpływ na życie społeczności wyznawców tradycji hinduistycznych, szczególnie na południu Indii. Autorka, wychodząc od przedstawienia tradycji pańćaratry i jej literatury na tle innych tradycji tantrycznych, poprzez uwagi dotyczące egzegezy tekstów religijnych przechodzi do wyników badań terenowych prowadzonych wśród przedstawicieli tradycji na południu Indii. Dalsza część książki dotyczy kluczowej dla tradycji tantrycznych ceremonii inicjacji. Autorka przedstawia pierwszy polski przekład większej partii tekstu pańćaratry - rozdziału dotyczącego inicjacji, pochodzącego z jednego z kanonicznych tekstów pańćaratry, Jaykhyasaühit, umożliwiając czytelnikowi konfrontację z oryginalnym tekstem tradycji. Łącząc badania nad tekstami źródłowymi z badaniami nad współczesnym stanem tradycji, autorka wpisuje się w istotny nurt indologii, umieszczający klasyczne badania filologiczne w szerokiej interdyscyplinarnej perspektywie. Książkę uzupełnia autorski materiał fotograficzny zebrany podczas badań terenowych w Indiach.

Pozorna tożsamość. Polskie tradycjonalizmy z semantycznym archaizmem

Agnieszka Piela

Podstawowym celem monografii jest opis wybranych współczesnych połączeń wyrazowych (frazeologizmy, paremie, zestawienia, terminy) mieszczących w swoim składzie archaizm semantyczny. Omawiane w pracy konstrukcje słowne nie noszą wyraźnych śladów archaiczności, z pozoru są współczesne, tożsame, niczym się nie wyróżniają. To dowód na to, że ślady obecności historii we współczesnej polszczyźnie nie zawsze łatwo wykryć, czasem są one utajone, a nawet nieuświadamiane. Tego typu związki wyrazowe autorka nazywa w rozprawie tradycjonalizmami (w opozycji do związków bez archaicznych form języka w swoim składzie). Analizie poddaje każdą z osobna konstrukcję słowną z archaizmem, pokazuje w przekroju historycznym jej losy w języku polskim. Opis zachowanych do współczesności jednostek jest dla badaczki bodźcem do podejmowania szerszych rozmyślań m.in. na temat powodów trwałości jednych frazeologizmów z elementem archaicznym i braku stabilizacji innych czy procesów reinterpretacyjnych. Fakt, że wyrazy zachowały swoje dawne znaczenia w konstrukcjach słownych, nie oznacza jeszcze, że te sensy są trwałe i nie mogą ulec zapomnieniu. Zdarza się, że konstrukcje słowne mieszczące jakiś historyczny element języka są dzisiaj rozumiane na nowo, interpretowane na podstawie aktualnego znaczenia wyrazu, czasem ulegają modyfikacjom semantycznym czy formalnym.

Legenda żeglujących gór

Paolo Rumiz

To podróż, której początek i koniec tkwi w morzu, a trasa wędrówki, wynurzywszy się z głębin, unosi się w górę nad wyłaniającym się archipelagiem. Paolo Rumiz przemierzył tysiące kilometrów wzdłuż górskiego garbu Włoch wieloryba. Droga wiodła przez Alpy i Apeniny, od zatoki Kvarner aż do Capo Sud, najbardziej wysuniętego na południe punktu półwyspu. Wędrował przez doliny, w których żyły muflony. Mijał domy dróżników, przemierzał słynne górskie serpentyny. Biwakował w jaskiniach, chroniąc się przed ulewnym deszczem, odwiedzał sanktuaria, gdzie pogańskie bóstwa wciąż pojawiają się za plecami świętych. Spotykał kłusowników, strażników legendarnych schronisk, muzyków, którzy w tej niezwykłej krainie poszukują swoich korzeni. Rumiz przedstawia Włochy, których zazwyczaj się nie dostrzega i do których nie docierają turyści. Przy okazji poszukuje odpowiedzi na pytanie, jakie tajemnice kryją w sobie włoskie góry.

Ukryty As. Dzikie karty. Tom 6

George R.R. Martin

Przed czterdziestu laty pozaziemski wirus stworzył obdarzone nadludzkimi możliwościami istoty znane jako asowie i dżokerzy. Od tej pory toczą one walkę o swe prawa i szacunek Akcja szóstego tomu cyklu Dzikie karty  rozgrywa się podczas konwencji prezydenckiej Partii Demokratycznej w Atlancie. W centrum konferencyjnym Omni panuje groza. Fanatyczny przywódca religijny pragnie pozbawić dzikie karty wszelkich praw, a ukryty as władający potężną mocą zamierza wpłynąć na wynik konwencji. Na tym pełnym namiętności i intryg tle obserwujemy garstkę asów i dżokerów walczących o władzę nad krajem. Znakomita książka. W pełni spełniła moje nadzieje. Charakterystyka psychologiczna postaci oraz nieoczekiwane zwroty akcji są złożone, zaskakujące oraz pełne wolnego od sentymentów realizmu, czego zawsze spodziewam się po utworach Georgea R. R. Martina". Austin Grossman, autor powieści You  Na podstawie Dzikich kart Universal Cable Productions, wytwórnia, która wyprodukowała seriale takie jak W garniturach i Mr. Robot, przygotowuje obecnie serial telewizyjny.

Zasady oświetlania pomieszczeń biurowych

Praca zbiorowa

W budynkach biurowych są zarówno niewielkie pokoje, jak i tzw. open space'y. We wszystkich tych pomieszczeniach poziom natężenia oświetlenia oraz inne parametry oświetleniowe muszą być dostosowane do wykonywanych czynności i odpowiadać wymaganiom Polskiej Normy. W e-booku przedstawiamy zasady oświetlania pomieszczeń biurowych, między innymi wymagania wynikające z normy PN-EN 12464-1:2012, oraz podajemy wskazówki dotyczące doboru źródeł światła i opraw oświetleniowych.

Człowiek w społeczeństwie wybrane aspekty badawcze Bezpieczeństwo Zdrowie Edukacja

Sławomir Wierzbicki ⋅ Adam Krampichowski ⋅ Piotr Błasiak ⋅ Karolina Karbownik ⋅ Alicja Łaska-Formejster ⋅ Renata Paliga ⋅ Robert Dec ⋅ Jolanta Bujak-Lechowicz ⋅ Wojciech Lewicki ⋅ Bogusław Stankiewicz ⋅ Wojciech Biel ⋅ Piotr Dzieduszyński ⋅ Irena Basaj ⋅ Joanna A. Pawłowicz ⋅ Waldemar Jagodziński ⋅ Błażej Kmieciak

 Badania prowadzone nad funkcjonowaniem człowieka we współczesnym świecie z natury rzeczy muszą obejmować szerokie spektrum tematów, co wynika z co najmniej dwóch  powodów: po pierwsze, człowiek jako istota społeczna stanowi skomplikowany przedmiot  eksploracji naukowej, gdyż liczne związki przyczynowo-skutkowe warunkujące istnienie  jednostki w społeczeństwie często niełatwo dostrzec. Nie dziwi zatem konieczność prowadzenia badań poświęconych jedynie wybranym aspektom funkcjonowania człowieka,  aby w ten sposób, kosztem uzyskania szerszej perspektywy, osiągnąć bardziej szczegółowy wgląd w wybrane obszary. Po drugie, zmieniające się na skutek postępu naukowego, w tym przede wszystkim, choć nie jedynie, technologicznego, w zawrotnym tempie otoczenie skutkuje nie tylko koniecznością prowadzenia badań nad zagadnieniami eksplorowanymi w innej rzeczywistości, ale także wymaga podejmowania nowych, pojawiających się na bieżąco  tematów badawczych.   Z powyższych względów niniejszy tom poświęcony został jedynie wybranym aspektom funkcjonowania człowieka, które obejmują kwestie bezpieczeństwa, zdrowia oraz edukacji. Na podkreślenie zasługuje fakt, iż między wymienionymi obszarami zachodzić mogą  sprzężenia zwrotne, dlatego też niektóre prace trudno przypisać do jednego tylko zagadnienia tematycznego. Zebrane tu artykuły przygotowane zostały przez badaczy pochodzących  z całej Polski, dzięki czemu czytelnik może zapoznać się z aktualną tematyką badawczą podejmowaną w różnych ośrodkach akademickich (m. in. w Akademii  Marynarki Wojennej  w Gdyni, Politechnice Częstochowskiej, Uniwersytecie Warszawskim).  Aspekt bezpieczeństwa stanowi przedmiot rozważań pierwszych czterech opracowań.  S. Wierzbicki dokonuje analizy bezpieczeństwa wewnętrznego Rzeczypospolitej po likwidacji Wojskowych Służb Informacyjne. Rozważania koncentrują się na działalności Służby Wywiadu Wojskowego oraz Służby Kontrwywiadu Wojskowego. Choć problematyka badawcza związana z funkcjonowaniem służb specjalnych wiąże się nierozerwalnie z problemami wynikającymi z niedostępnością źródeł, jak wynika z opracowania S. Wierzbickiego, warto dokonywać analiz na podstawie dostępnych materiałów, nawet jeżeli nie wszystkie postawione hipotezy dadzą się zweryfikować.  A. Krampichowski omawia problematykę bezpieczeństwa morskiego państwa, wskazując m. in. na jego znaczenie dla konkurencyjności gospodarki polskiej oraz na konieczność  zapewnienia światowej konkurencyjności polskiego przemysłu okrętowego.  P. Błasiak przybliża kwestie bezpieczeństwa informacji w systemie informatycznym klasy CRM, a prowadzone rozważania dotyczą bezpieczeństwa w wymiarze technicznym. Wskazując na różne niebezpieczeństwa czyhające w wirtualnej rzeczywistości, autor słusznie podkreśla, iż w polskim systemie prawnych brakuje regulacji prawnych gwarantujących  zapewnienie bezpieczeństwa w sieci.  Jednym z interdyscyplinarnych opracowań  jest artykuł K. Karbownik, która przybliża znaczenie telepracy jako formy wykonywania pracy zawodowej przez osoby z niepełnosprawnością. Choć expressis verbis autorka nie odnosi się do bezpieczeństwa, nie ulega wątpliwości, iż możliwość wykonywania pracy stanowi jedną z najważniejszych czynności w życiu człowieka, a wynagrodzenie stanowiące efekt tej działalności jest gwarantem zabezpieczenia egzystencji i poczucia stabilności życiowej. Choć telepraca pełni dla osób niepełnosprawnych różne pozytywne funkcje (oprócz podstawowej – dochodowej, również socjalizacyjną, rehabilitacyjną oraz rozwojową), w polskich przedsiębiorstwach nie jest to chętnie stosowana praktyka zatrudniania.  Kolejne artykuły związane są ze zdrowiem człowieka. A. Łaska Formejster i Ł. Kutyło,  w oparciu o dane z Polski i wybranych krajów, dokonują analizy porównawczej stanu zdrowia i zadowolenia z systemu opieki zdrowotnej i pracy lekarzy, a w konkluzji rozważań wskazują na istnienie ciekawych stereotypów rozpowszechnionych w świadomości polskich pacjentów.    

Przekleństwo i harmonia nieskończonego. Z zagadnień literatury Młodej Polski i epok późniejszych

Katarzyna Badowska

Są to rozprawy i szkice poświęcone analizie szeroko pojętych obszarów i sensów „nieskończonego” w literaturze i eseistyce polskiej powstającej od roku 1890. Istotnym punktem odniesienia dla autorów jest okres Młodej Polski. Młodopolskie influencje dostrzegalne są zarówno w twórczości pokolenia pozytywistów, jak i w dorobku autorów dwudziestolecia międzywojennego. Młodopolska nieskończoność pozostaje w polu semantycznym takich pojęć, jak bezmiar, otchłań, nicość. Postrzegana jest przede wszystkim w aspekcie negatywnym: jako źródło lęków, frustracji, zagubienia percypującego rzeczywistość podmiotu. Refleksja nad ideą nieskończoności w literaturze obejmuje szerokie spektrum zagadnień, uwzględniające perspektywę ontologiczną, antropologiczną, metafizyczną, eschatologiczną i epistemologiczną. Problem doświadczania nieskończoności analizowany jest w wymiarze przestrzennym (nieskończoność kosmosu) i temporalnym, tożsamościowym i warsztatowym. Książka jest opowieścią o poszukiwaniu całościowych sensów i scalaniu w jedność tego, co rozbite, o próbie budowania spójnej wizji świata i obrazu własnego „ja”, o tęsknocie do pełni niemożliwej. Autorzy m.in. wyjaśniają sens poruszanej przez młodopolskich twórców problematyki jedności w wielości i skończoności w nieskończoności. Dostrzegają w nieskończoności spoiwo uniwersum, droga poznania którego wiedzie przez dziedziny równie wieczne, co ono – sztukę i mit. Tom zamykają szkice, w których na różny sposób kluczową rolę odgrywa czas. 

Formuły werbalne polskiej etykiety językowej od połowy XVIII do lat sześćdziesiątych XIX wieku. Analiza socjolingwistyczna

Anita Pawłowska

W badaniach etykiety językowej szczególną wartość mają źródła autentyczne: pamiętniki, dzienniki i wspomnienia. Możemy w nich znaleźć zapisy fragmentów konwersacji. Ważną ich zaletą jest fakt, że w przeciwieństwie do konwersacji pochodzących z powieści czy dramatów, zwykle pozbawione są wpływów konwencji literackich i gatunkowych. Wybierając teksty do ekscerpowania, starano się, by ich autorzy prezentowali możliwie szeroki przekrój społeczeństwa: arystokrację, szlachtę, służbę, literatów, mieszczan i żołnierzy. Szczególnie ważne jest, że we wszystkich ekscerpowanych utworach można przynajmniej w przybliżeniu określić status społeczny rozmówców. Powieści i dramaty są właściwie jedynym źródłem, na podstawie którego można próbować rekonstruować repertuar formuł etykietalnych używanych przez najniższe warstwy społeczne, szczególnie chłopów. W przebadanych źródłach najlepiej poświadczony został oczywiście język szlachty. Autorami tekstów wspomnieniowych, utworów literackich i listów były niemal wyłącznie osoby wykształcone. Wybrane teksty dramatów i powieści ukazują szeroką panoramę całego ówczesnego społeczeństwa. Akcja w nich zawarta rozgrywa się w arystokratycznych pałacach i szlacheckich dworkach oraz w domach mieszczan i w wiejskich chałupach. Celem założonym w pracy jest przedstawienie repertuaru formuł werbalnych pierwszego wieku doby nowopolskiej oraz ukazanie zależności między ich formą a uwarunkowaniami pragmatycznymi z uwzględnieniem aspektu socjolingwistycznego.