Zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy gmin i województw

Eugeniusz Sobczak

Rozwój zrównoważony wyraża się w integracji wszystkich dziedzin rozwoju społeczno-gospodarczego, w tym spójności społecznej, rozwoju ekonomicznego i ochrony środowiska naturalnego, a jednocześnie ogranicza istniejące dysproporcje rozwojowe. W praktyce jest to trudne do osiągnięcia, ale wszystkie władze (rządy i samorządy) mają obowiązek uwzględniania harmonizacji przestrzennej w rozwoju regionów i krajów. Niniejsza praca ma im pomóc w tym trudnym zadaniu.

Technologia drukowania

Jan Kowalczyk

Dobra znajomość zjawisk zachodzących podczas drukowania jest niezbędna do efektywnego stosowania standaryzacji i optymalizacji procesów drukowania, które pozwalają wykonywać druki najwyższej jakości przy zachowaniu wysokiej wydajności produkcji. Prezentowana monografia obejmuje tematycznie cztery główne techniki drukowania: offset, fleksografię, sitodruk i wklęsłodruk, z uwzględnieniem odmian offsetu, jakimi są heatset i coldset. W pierwszych rozdziałach pracy przedstawiono zagadnienia ogólne, odnoszące się do wszystkich rodzajów technologii. Dotyczą one najważniejszych właściwości materiałów stosowanych w procesach drukowych, ich zmian w trakcie trwania procesu drukowania i wzajemnego oddziaływania. Omówiono również zagadnienia teoretyczne związane z transferem farby na podłoże drukowe, zarówno w ujęciu ilościowym, jak i jakościowym. Znaczna część pracy obejmuje procesy utrwalania farb, które są integralną częścią procesów drukowania. Kolejne rozdziały dotyczą poszczególnych technik drukowania. Każda z nich ma swoją specyfikę i inny zbiór czynników decydujących o jakości i parametrach uzyskiwanych druków. Przedstawiono specyficzne warunki przenoszenia farby charakterystyczne dla tych technik, właściwości materiałów eksploatacyjnych wykorzystywanych w tych procesach, parametry pracy podzespołów maszyn drukujących oraz możliwe zakresy regulacji parametrów prowadzenia procesów drukowania, jak też ich wpływ na parametry uzyskiwanych odbitek drukarskich. Końcowe rozdziały pracy poświęcono zagadnieniom dotyczącym wykorzystania omawianych technik poligraficznych do wykonywania nadruków na podłożach innych niż typowe. Najczęściej wymagana jest tu adaptacja procesu drukowania do konkretnych warunków związanych z charakterystycznymi właściwościami zadrukowywanych powierzchni i materiałów lub jego dostosowanie do oczekiwanych cech wykonywanego nadruku.

Podstawy analiz wielokryterialnych w systemach informacji geograficznej

Jacek Malczewski, Joanna Jaroszewicz

W podręczniku przedstawiono zagadnienia dotyczące metod i narzędzi służących wspomaganiu podejmowania decyzji przestrzennych, na podstawie dotychczasowych osiągnięć w zakresie GIS-AW, kierując się przy tym potrzebami praktyki. Podręcznik dedykowany jest studentom kierunku studiów Gospodarka Przestrzenna (i kierunków pokrewnych). Przybliża podstawową wiedzę z zakresu analiz wielokryterialnych w systemach informacji geograficznej, opartą na krajowych i światowych osiągnięciach w tej dziedzinie. W szczególności, porusza zagadnienia związane z podejmowaniem decyzji przy współuczestnictwie wielu grup decydentów, co odpowiada realiom podejmowania decyzji w gospodarce przestrzennej. Przedstawione zagadnienia teoretyczne zilustrowane są przykładami obliczeniowymi i przykładowymi rozwiązaniami w programie ArcGIS ESRI.

Ochrona informacji i systemów teleinformatycznych w cyberprzestrzeni

Jakub Kowalewski, Marian Kowalewski

W skrypcie omówiono zagrożenia informacji i systemów teleinformatycznych, takich jak oprogramowanie złośliwe, cyberprzestępstwa i cyberterroryzm. Zaprezentowano różnorodne metody ochrony informacji przed zagrożeniami w cyberprzestrzeni, dzieląc je na metody administracyjno-organizacyjne, prawne i normalizacyjne, techniczne oraz fizyczne. Omówiono systemy monitorowania i reagowania na zagrożenia w cyberprzestrzeni, działania edukacyjne w zakresie bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych oraz podstawy prawne ich ochrony. Przytoczono także informacje dotyczące zarządzania bezpieczeństwem organizacji.

SPC statystyczne sterowanie procesami produkcji

Tadeusz Sałaciński

W podręczniku przedstawiono podstawową wiedzę wraz z przykładami zastosowania, niezbędną do statystycznego sterowania procesami produkcyjnymi, w których jakość jest sprawą priorytetową. W publikacji omówiono zagadnienia dotyczące systemów zarządzania jakością opartych na normach ISO 9001 oraz elementów rachunku prawdopodobieństwa i statystyki matematycznej wykorzystywanych w ramach SPC, a także techniki kart kontrolnych oraz wskaźników zdolności MSA, Six Sigma i CAQ. Podręcznik jest przeznaczony dla studentów kierunków Mechanika i Budowa Maszyn oraz Zarządzanie i Inżynieria Produkcji Politechniki Warszawskiej, ale może być również wykorzystany na innych uczelniach technicznych i ekonomicznych.

Zagrożenia informacji w cyberprzestrzeni, cyberterroryzm

Jakub Kowalewski, Marian Kowalewski

Informacja jest strategicznym i biznesowym zasobem państwa i organizacji - dobrem i osiągnięciem, gwarantem postępu i rozwoju, ale niestety poza dobrem niesie ze sobą różnorodne zagrożenia. Powodem zdobywania i upowszechniania wiedzy na temat zagrożeń jest potrzeba budowy nowoczesnych metod, sposobów i narzędzi przeciwdziałających zagrożeniom i destrukcyjnemu oddziaływaniu na informację i systemy teleinformatyczne. Naprzeciw takim potrzebom wychodzi niniejsza książka. Jest ona próbą prezentacji zagrożeń informacji w cyberprzestrzeni, na jakie są narażone obecnie państwa, różne organizacje i obywatele. Jest próbą systemowego ujęcia i prezentacji narzędzi, form i rodzajów ataków na informację i zasoby teleinformatyczne, przestępstw popełnianych w cyberprztsrzeni, po najniebezpieczniejsze z nich, jakimi są cyberterroryzm i wojna w cyberprzestrzeni. Są to zagrożenia realne, obecnie występujące i z dnia na dzień narastające.

Wybrane zagadnienia administracyjne w kontekście ekonomicznym, prawnym i filozoficznym

Agnieszka Tomczak

Opracowanie, rozpoczynające się od historii Wydziału Administracji i Nauk Społecznych, podejmuje problematykę polityki edukacyjnej w szkolnictwie akademickim i wybranych zagadnień ekonomicznych, administracji, zarządzania publicznego i filozofii. Autorzy dowodzą, że niezbędne dla pełnienia misji nauki oraz realizacji zadań edukacyjnych jest podejście interdyscyplinarne. Publikacja ukazała się z okazji 100-lecia odnowienia tradycji Politechniki Warszawskiej.

Wieloagentowe systemy decyzyjne

Piotr Pałka

Niniejsze opracowanie powstało z myślą o odbiorcy zainteresowanym pogłębieniem wiedzy dotyczącej problematyki, projektowania i implementacji systemów podejmowania decyzji, realizowanych jako systemy wieloagentowe. Podręcznik jest skierowany do szeroko rozumianego odbiorcy akademickiego, w szczególności do studentów i doktorantów kierunku informatyka, ale także do naukowców zainteresowanych pogłębieniem swojej wiedzy. Zakładam, że czytelnikiem tego podręcznika będą przede wszystkim informatycy, ale jego treść może zainteresować także matematyków czy ekonomistów oraz osoby zainteresowane rozwiązywaniem problemów za pomocą narzędzi informatycznych. Opisywane w podręczniku przykłady dotyczą praktycznych zastosowań wieloagentowych systemów decyzyjnych w energetyce, geodezji, polityce czy zarządzaniu.

Geometria wykreślna. Ćwiczenia Descriptive Geometry. Exercises

Cecylia Łapińska, Alicja Ogorzałek

Komputer jest świetnym narzędziem wspomagającym projektowanie, jednak nie zastępuje inżyniera w twórczym myśleniu. W kształceniu twórczej wyobraźni przestrzennej pomaga niewątpliwie geometria wykreślna, przedmiot niemający jednak dobrej sławy, gdyż sprawia wielu studentom (i studentkom) spore trudności. Prezentowany zbiór zadań może być bardzo pożyteczny jako przewodnik lub zestaw treningowy do rozwijania logicznego myślenia i wyobraźni przestrzennej. The computer is a great tool that aids the design process. However, it does not replace the engineer in creative thinking. Descriptive geometry is a subject that helps shape the creative spatial imagination, yet it does not have a good reputation as it is quite difficult for students. Authors believe that this collection of exercises might also profitably serve as a guide or a training set to develop logical thinking and spatial imagination.

Sygnały i systemy. Zbiór zadań

Kajetana Snopek, Jacek Wojciechowski

Teoria sygnałów i systemów stanowi wiedzę podstawową, bez której trudno jest sobie wyobrazić studiowanie bardziej złożonych zagadnień, takich jak, na przykład, teoria modulacji i detekcji, analiza sygnałów niestacjonarnych czy badanie własności transmisyjnych systemów. Prezentowany zbiór zadań jest pomocą dydaktyczną do wykładów „Sygnały i systemy” oraz „Sygnały, modulacje i systemy” prowadzonych od wielu lat na Wydziale Elektroniki i Technik Informacyjnych Politechniki Warszawskiej. W pracy zebrano zadania z szeroko rozumianej teorii sygnałów czasu ciągłego i dyskretnego oraz systemów analogowych i cyfrowych, z uwzględnieniem analizy w stanie nieustalonym oraz problematyki badania stabilności systemów. Na początku każdego rozdziału zamieszczono wykaz pozycji bibliograficznych, w których Czytelnik może znaleźć obszerniejsze omówienie teoretyczne prezentowanych zagadnień. Następująca po wykazie część teoretyczna jest ograniczona do przypomnienia podstawowych pojęć i wzorów. W każdym rozdziale podano ponadto przykładowe rozwiązania zadań, po których autorzy pozostawiają Czytelnikowi wiele problemów do samodzielnego rozwiązania. Odpowiedzi do zadań zostały zamieszczone na końcu zbioru zadań. Załączniki zawierają między innymi tablice transformat (Fouriera, Laplace’a) oraz opis własności przekształceń wykorzystywanych przy rozwiązywaniu zadań.

Systemy przewozowe - problemy obsługi, potencjał i jego utrzymanie

Dariusz Pyza

Monografia została poświęcona systemom przewozowym i problemom wynikającym z ich projektowania i eksploatacji. W opracowaniu przedstawiono ogólne zagadnienia dotyczące problematyki transportu drogowego, jego roli w systemach przewozowych i oddziaływania tej gałęzi transportu na środowisko naturalne. Omówiono ideę zrównoważonego transportu, uwarunkowania prawno-środowiskowe oraz wybrane aspekty związane z kosztami zużycia energii i emisji zanieczyszczeń wynikających z użytkowania pojazdów. Przedstawiono modelowanie systemów przewozowych, które w istotny sposób wpływa na efektywne ich funkcjonowanie i realizację zadań przewozowych. Omówiono problematykę organizacji systemów przewozów w aspekcie różnych sytuacji decyzyjnych występujących na rynku usług transportowych i scharakteryzowano różne modele systemów przewozowych. Zaprezentowano model systemu przewozowego oraz metodologię modelowania, począwszy od parametryzacji elementów modelu, poprzez definiowanie modeli matematycznych, a skończywszy na formalizacji wskaźników oceny. W monografii opisano także wybrane problemy związane z eksploatacją i utrzymaniem potencjału systemu przewozowego, niezbędnego do realizacji zadań przewozowych i efektywnego funkcjonowania systemów przewozowych.

Cyfryzacja partycypacji. Studium komputerowego wsparcia uczestnictwa w projektowaniu domów

Krystian Kwieciński

Metody i narzędzia komputerowego wsparcia użytkowników w projektowaniu własnego miejsca zamieszkania opracowywane są od przeszło pół wieku. Jednak rynkowe wdrożenia radykalnych postulatów pionierów komputeryzacji uczestnictwa w projektowaniu przyniósł dopiero XXI wiek. Książka przedstawia analizę zagadnienia cyfryzacji partycypacji w rozbiciu na jego trzy komplementarne obszary reprezentujące: narzędzie, jego twórcę oraz odbiorcę. Przekrojowa analiza 36 zebranych przykładów opracowań badawczych i komercyjnych uzupełniona jest prezentacją wyników badań symulacyjnych przeprowadzonych z wykorzystaniem autorskiego narzędzia komputerowego „HOPLA-Home Planner”.

Płyty i membrany oraz skręcanie prętów pryzmatycznych

Stanisław Jemioło, Aleksander Szwed

Książka jest przeznaczona dla studentów wyższych uczelni technicznych kształcących się na kierunku budownictwo oraz pracowników naukowych i inżynierów projektantów. W opracowaniu omówiono: podstawowe równania klasycznej teorii sprężystości materiałów izotropowych i anizotropowych, elementy teorii membran izotropowych i anizotropowych oraz swobodnego skręcania prętów pryzmatycznych, teorię izotropowych i anizotropowych płyt Kirchoffa, podstawowe sformułowania zagadnień brzegowych i metody ich rozwiązywania, zastosowanie pojedynczych i podwójnych szeregów Fouriera, a także zagadnienia dotyczące płyto-tarcz, płyt warstwowych i stateczności płyt. W pracy zamieszczono liczne przykłady rozwiązań zadań z podaniem ich wyników w formie graficznej, które uzupełniono interpretacją i przykładami potencjalnych zastosowań w budownictwie.

Teoria maszyn i podstawy automatyki

Andrzej Kosior

Przedstawiony zakres tematyki przedmiotu wynikający z programów kierunków studiów i wymaganych efektów kształcenia ma na celu przekazanie studentom teoretycznej wiedzy oraz nabycia kompetencji i umiejętności potrzebnych do realizowania projektów technicznych rozwiązań konstrukcyjnych mechanizmów i urządzeń stosowanych w budowie pojazdów i maszyn roboczych, przy zastosowaniu układów automatycznego sterowania w ich budowie, z zastosowaniem nowoczesnych narzędzi wspomagania komputerowego.   W rozdziale 1 skryptu dokonano wprowadzenia do przedmiotu „Teoria mechanizmów i maszyn”. W rozdziale 2 omówiono strukturę mechanizmów i maszyn, w tym klasyfikację par kinematycznych, oraz klasyfikację strukturalną i funkcjonalną mechanizmów. Rozdział 3 zawiera opis metod wykreślnych i analitycznych kinematyki mechanizmów, w tym mechanizmu korbowowodzikowego czworoboku przegubowego i mechanizmu jarzmowego, oraz przykładowe zadania. W rozdziale 4 omówiono metody analizy kinematycznej mechanizmów krzywkowych, syntezę mechanizmu krzywkowego metodą analityczną oraz przykładowe zadania. W rozdziale 5 opisano dynamikę mechanizmów i maszyn, a w tym siły bezwładności, wyznaczanie reakcji w parach kinematycznych mechanizmów, ruch maszyny pod działaniem sił, nierównomierność biegu maszyny, wyznaczanie momentu bezwładności koła zamachowego, oraz przykładowe zadania. W rozdziale 6 omówiono podstawowe pojęcia automatyki. Opis charakterystyk elementów i układów automatyki zawiera rozdział 7. W rozdziale 8 omówiono właściwości statyczne i dynamiczne podstawowych elementów liniowych z przykładami. Rozdział 9 zawiera opis budowy i przekształcania schematów blokowych. W rozdziale 10 omówiono rodzaje i właściwości regulatorów. W rozdziale 11 przedstawiono kryteria oceny układów automatyki, a w tym kryteria stabilności, korekcję układów, kryteria oceny układów w stanach ustalonych oraz kryteria oceny stanów dynamicznych układów automatyki.

Metody Monte Carlo

Maciej Romaniuk

Podręcznik jest przeznaczony dla słuchaczy kierunków matematycznych i informatycznych Politechniki Warszawskiej. Jego celem jest zapoznanie czytelników z tematyką statystycznych symulacji komputerowych, ze szczególnym uwzględnieniem metod Monte Carlo i Markov chain Monte Carlo. W kolejnych rozdziałach: omówiono podstawowe pojęcia związane z generowaniem liczb (pseudo)losowych i przedstawiono wybrane generatory programowe wraz ze sposobami testowania uzyskanych wyników pod kątem ich jakości (czyli zbliżenia do "losowości"); zaprezentowano kolejne "piętro" w generowaniu liczb (pseudo)losowych, czyli metody i algorytmy służące do przekształcania uzyskanych wcześniej wartości (najczęściej z rozkładu jednostajnego) do zmiennych z różnych praktycznych rozkładów prawdopodobieństwa; zaprezentowanono problem zmiennych wielowymiarowych, dla których stosowanie metod znanych z rozkładów jednowymiarowych okazuje się często wysoce nieefektywne (dokładniej omówiono algorytmy dla wielowymiarowego rozkładu normalnego prawdopodobieństwa); przybliżono zagadnienie generowania trajektorii dla wybranych klas procesów stochastycznych; przedstawiono także rodzinę metod symulacyjnych, znanych jako metody Monte Carlo (m.in. omówiono dwa typy zagadnień, które można rozwiązać przy użyciu takich metod, czyli kwestię całkowania oraz problem szukania ekstremum globalnego); omówiono teorię łańcuchów Markowa (dla przypadku dyskretnej oraz nieprzeliczalnej przestrzeni stanów), która stanowi podbudowę niezbędną do zrozumienia zasady działania metod Markov chain Monte Carlo (MCMC); zaprezentowano dwa najważniejsze algorytmy dla owych metod wraz z praktycznymi przykładami ich zastosowania; przedstawiono trochę inne podejście do symulacji statystycznych niż generowanie próby niezależnych zmiennych losowych, czyli metody resamplingu, na czele z boostrapem. Przedstawiony w książce materiał wzbogacono zadaniami i problemami przeznaczonymi do samodzielnego rozwiązania.

Podstawy zarządzania produkcją. Ćwiczenia

Anna Kosieradzka

Podręcznik jest przeznaczony do ćwiczeń z „podstaw zarządzania produkcją”, dlatego nie przewidziano komputerowego wspomagania zajęć. W toku zajęć dopuszcza się jednak stosowanie własnych „narzędzi” obliczeniowych, np. odpowiednio przygotowanych arkuszy MS Excel. Autorzy przewidują, że wiedza zdobyta dzięki przygotowanym ćwiczeniom będzie podstawą do studiowania zarządzania produkcją na bardziej zaawansowanym poziomie, z wykorzystaniem narzędzi do modelowania procesów i systemów produkcyjnych, symulacji oraz pracy z przemysłowymi aplikacjami systemów klasy ERP.   Wybór materiału do skryptu został dokonany pod kątem przedstawienia podstawowych metod stosowanych w zarządzaniu produkcją. Ćwiczenia 1, 2, 3 i 4 dotyczą decyzji o charakterze strategicznym odnośnie do asortymentowo-ilościowego planu produkcji przedsiębiorstwa, przy czym zagadnienie to jest rozpatrywane pod względem charakterystyki rynku zbytu, wykorzystania dostępnych zasobów produkcyjnych i optymalizacji funkcji celu oraz struktury produkcyjnej dopasowanej do planu produkcji.   W ćwiczeniach 5–10 przedstawiono różne modele zarządzania produkcją na poziomie taktycznym i operacyjnym: planowanie według cyklu produkcyjnego, planowanie potrzeb materiałowych w warunkach popytu zależnego (metoda MRP), planowanie zaopatrzenia w warunkach popytu niezależnego (system min-max ze stałym okresem dostawy i stałą wielkością dostawy), zarządzanie produkcją w trybie JIT z wykorzystaniem kart kanban, zarządzanie produkcją z wykorzystaniem reguł priorytetu oraz planowanie przedsięwzięć z wykorzystaniem metod sieciowych.   Ćwiczenia 11 i 12 stanowią uzupełnienie tych zagadnień o problemy organizacji montażu. Ćwiczenie 13 zostało poświęcone budowie i wykorzystaniu wskaźnika OEE (Overall Equipment Effectiveness) do oceny i poprawy efektywności maszyn i urządzeń. Ćwiczenie 14 pokazuje dwa przeciwstawne podejścia do usprawniania procesów produkcyjnych (kaizen i re-engineering) oraz uczy identyfikować operacje tworzące wartość, operacje nietworzące wartości lecz umożliwiającej jej tworzenie oraz straty.   Każde ćwiczenie jest opracowane w identycznym układzie, który zawiera: cel ćwiczenia; wprowadzenie teoretyczne (opis problemu, definicje podstawowych pojęć, opis metody i wykaz literatury); sformułowanie zadania; zestawy danych do wykonania ćwiczenia (tak aby zróżnicować zadania wykonywane przez poszczególnych studentów); rozwiązanie przykładowego zadania z odpowiednim komentarzem.