Zarys dziejów gospodarczych świata

Eugeniusz Kwiatkowski

Obydwa tomy Zarysu historii gospodarczej świata nie są klasycznymi podręcznikami historii gospodarczej, nie taki zresztą cel przyświecał autorowi przy pisaniu pracy. Bardziej zależało mu na rozbudzeniu w szerokich warstwach społecznych zainteresowania poruszanymi w książce zagadnieniami, skłonieniu do refleksji czy wzbudzeniu dyskusji. Mamy tu więc bardziej do czynienia z wysokiej próby erudycyjną publicystyką historyczną niż systematycznym podręcznikiem akademickim. Kwiatkowski był umysłowością iście renesansową. Przedstawił wizję gospodarki świata na przestrzeni dziejów, opierając się na literaturze polskiej, niemieckiej, francuskiej i angielskiej. Widać tutaj imponujące pole zainteresowań autora, który przyswoił sobie, w kilku językach, prace z wielu dziedzin, przede wszystkim humanistycznych, ekonomicznych, chemicznych i fizycznych. Szczególnie na uznanie zasługuje umiejętność syntezy, wyraźnie widoczna na kartach obydwu tomów. Autor doskonale zdawał sobie sprawę z trudności w tej kwestii, z owej mieszaniny subiektywizmu z obiektywizmem, był jednak przekonany, że nauka musi być wolna od wszelkiego doktrynerstwa. Na pewno nie uległ narzucanej po wojnie polskiej inteligencji doktrynie marksizmu-leninizmu i analizowanych zjawisk historycznych nie interpretował w tym duchu. Pisząc swoje dzieła, Kwiatkowski niejednokrotnie odwoływał się do nauk ścisłych, do praw fizyki, chemii, matematyki czy biologii, co jest zjawiskiem wielce oryginalnym i znowu nie tak często spotykanym u przedstawicieli nauk humanistycznych. [...] Jak wspominał Jan Nowak-Jeziorański, Kwiatkowski łączył w sobie wiele sprzeczności, był technikiem i równocześnie humanistą, rozmiłowanym w historii. Był także politykiem i działaczem gospodarczym, jednym z najwybitniejszych w polskich dziejach. Ze Wstępu dr hab. Andrzeja Synowca, prof. UJ

Architekci i historia

Janusz Sepioł

Zbiór szkiców Janusza Sepioła Architekci i historia to przykład rzadko uprawianego eseju architektonicznego. Na tom ten składają się głównie teksty poświęcone wielkim, ale często pomijanym lub zapomnianym twórcom. Dzieła architektoniczne ukazane zostały  w szerszej perspektywie ideowych i artystycznych prądów epok, w których powstały; w kontekście stylistycznych inspiracji i konsekwencji. Jednocześnie autor nie zapomina, że są one dorobkiem konkretnych ludzi, a także przedmiotem osobistego, pełnego emocji spotkania. Ze zbioru wyłania się uzupełniający, by nie powiedzieć – alternatywny obraz historii architektury XX wieku. Po tej lekturze na architekturę będzie się patrzeć inaczej.   Czy piękno jest religią? Czy przestrzeń jest tęsknotą? Na te i wiele innych pytań próbuje odpowiedzieć senator Janusz Sepioł. Jego sny o prawdzie, dobru i pięknie to równocześnie subiektywna lekcja architektury XX wieku. Architekt, który pisze o moralności, i polityk, który potrafi mówić o pięknie, daje nam erudycyjną, pełną osobistych refleksji, skojarzeń i spostrzeżeń opowieść o dylematach kolejnych pokoleń modernistów w ich pojedynkach z historią. Sepioł to równocześnie globtroter, który zabiera nas w podróż po Europie od Atlantyku po Kaukaz i od Italii po Skandynawię. A może przede wszystkim w tej książce autor odsłania czytelnikowi tajemnicę samego siebie, subtelnego intelektualisty, który dramatycznie poszukuje pomostu między polityką a sztuką? prof. dr hab. Jacek Purchla   Uwielbiam ten typ eseistycznej narracji - niespiesznej i erudycyjnej.   Piotr Sarzyński „Polityka”, 15 VIII 2015   Autor docieka co dzieje się z architektami w trybach historii. Interesują go dylematy artystów ,którzy nie chcieli odwracać się od wielkiej tradycji, ale równocześnie próbowali reagować na osiągnięcia nowoczesności Szuka twórców myślących o innowacji w dialogu z przeszłością. Mądra i ważna książka.   Łukasz Galusek „Architektura”, listopad 2015   Z książki tak oryginalnej – myślę, że nie tylko na polskim rynku wydawniczym - wyłania się alternatywny obraz architektury, prowokujący do spojrzenia na tę matkę wszystkich sztuk, inaczej.   Romuald Loegler „Architektura”, listopad 2015   W lekki sposób prowadzi czytelnika przez różne zakątki Europy […] Nie jest to wybór przypadkowy, ale taki, którego rezultaty inspirują.   Anna Syska „Znak”, grudzień 2015     Janusz Sepioł (ur. 1955) – architekt i historyk sztuki. Urbanista w Biurze Rozwoju Krakowa, Architekt Wojewódzki w Krakowie, marszałek województwa małopolskiego, senator RP – przewodniczący Senackiej Komisji Samorządu i Administracji. Laureat i sędzia w wielu konkursach architektonicznych i urbanistycznych, członek Stowarzyszenia Architektów Polskich SARP. Inicjator budowy takich obiektów, jak Cricoteka, Małopolski Ogród Sztuki czy Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. Członek rad programowych wielu muzeów. Współautor i koordynator raportu Przestrzeń życia Polaków opracowanego z inspiracji prezydenta Bronisława Komorowskiego.

Słowo, obraz i dźwięk w Graduale de Sanctis ze zbiorów krakowskich karmelitów

Marek Bebak, Alicja Bielak

Karmelitański Graduale de sanctis z przełomu XVII i XVIII wieku, przechowywany w Bibliotece Karmelitów na Piasku w Krakowie, to intrygujący przykład księgi, której "multimedialna" - mówiąc językiem współczesnym - treść oddziałuje na słuch, wzrok i intelekt odbiorców. Zabytek ten z jednej strony pełnił funkcję depozytorium repertuaru i miał być bogato ozdobiony, z drugiej - prawdopodobnie był używany podczas liturgii. W dobie nowożytnej bowiem w każdym karmelitańskim klasztorze znajdowało się najczęściej kilka ksiąg liturgicznych (drukowanych i rękopiśmiennych), z których korzystano podczas liturgii godzin oraz w czasie mszy. Cechą wyróżniającą wspomniany kodeks jest również obecność inicjałów inspirowanych emblematyką (utworów łączących słowo i obraz), w tym przede wszystkim dziełem Symbolica vitae Christi meditatio (1612) polskiego humanisty Tomasza Tretera. Rękopis stanowi też pierwszy - lub jeden z pierwszych - graduałów de sanctis przekazujących potrydencką liturgię karmelitańską w Europie. Walorem książki jest kompleksowe i interdyscyplinarne ujęcie tematu. Dowiadujemy się z niej o wielu ważnych szczegółach, dotyczących nie tylko procesu tworzenia graduału, lecz również o jego oryginalnej zawartości. Zawiera on śpiewy unikatowe, co w przypadku ksiąg liturgicznych nie jest zjawiskiem nadmiernie częstym. dr hab. Paweł Gancarczyk, prof. IS PAN Publikacja wyświetla specyfikę relacji gatunku emblematycznego i zapisu muzycznego, odwołując się do stosunkowo skromnej w zestawieniu z całokształtem emblem studies literatury przedmiotu. To w zasadzie pierwsze polskojęzyczne opracowanie dotyczące emblematyki muzycznej oraz europejskiej tradycji tego fenomenu. Na ich tle Graduale de sanctis prezentuje się jako zabytek oryginalny, niemający analogii. dr hab. Magdalena Kinga Górska, prof. IBL PAN Marek Bebak - adiunkt w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się wokół muzyki religijnej XVII i XVIII wieku, kultury muzycznej dawnego Krakowa oraz karmelitów w Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Interesuje się też źródłoznawstwem i edytorstwem muzycznym. Jako kierownik i wykonawca uczestniczy w projektach badawczych finansowanych przez NCN, NPRH oraz NIMIT. Autor dwutomowej edycji dzieł wszystkich Franciszka Liliusa (2016) oraz monografii Franciszek Lilius. Życie i twórczość na tle epoki (2018), za którą otrzymał nagrodę im. ks. prof. H. Feichta, przyznawaną przez Sekcję Muzykologów Związku Kompozytorów Polskich. Alicja Bielak - adiunktka w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, była wykładowczyni na Wydziale "Artes Liberales" Uniwersytetu Warszawskiego. Do jej zainteresowań badawczych należy piśmiennictwo XVI i XVII wieku, ze szczególnym uwzględnieniem historii książki i emblematyki. Członkini Zarządu Society for Emblem Studies. Stypendystka Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej (Stypendium START 2022), Herzog August Bibliothek w WolfenbUttel (2022) oraz Instytutu LECTIO, Katholieke Universiteit Leuven (2022/2023). Kierowniczka projektów (Diamentowy Grant, Preludium, NPRH) poświęconych emblematyce oraz opracowywaniu tekstów dawnych. W 2019 wydała w ramach serii Biblioteki Pisarzy Staropolskich Plęsy Aniołów - edycję krytyczną medytacyjnych emblematów Marcina Hińczy

Nowe Ateny. Wybór

enedykt Chmielowski

Benedykt Chmielowski urodził się w roku 1700. Po ukończeniu seminarium we Lwowie poświęcił sie karierze duchownej. Na jego dorobek pisarski składają się liczne książki o charakterze kompilacyjnym np. modlitewniki i żywoty świętych.  NOWE ATENY albo Akademia wszelkiej sciencyi pełna, na różne tytuły jako na classes podzielona, mądrym dla memoriału, idiotom dla nauki, politykom dla praktyki, melancholikom dla rozrywki erygowana stanowi najciekawszy przykład barokowego zamiłowania do encyklopedyzmu. Wydana w wersji czterotomowej encyklopedia (edycja druga z lat 1754-1756) o układzie rzeczowym przez wiele lat uchodziła za przykład sarmackiej degeneracji. Dziś zachwyca nie tylko stylem, typowym dla dojrzałego baroku i pełnym makaronizmów, ale również bawi niezliczonymi facecjami, do których sam autor nieraz zachowuje zdroworozsądkowy dystans, a które w takim samym stopniu musiały bawić ówczesnego czytelnika. To monumentalne dzieło jest przy tym nieocenionym źródłem do badań nad światopoglądem, świadomością historyczną i przyrodniczą pierwszej połowy wieku XVIII. Niektóre spostrzeżenia Chmielowskiego na stałe weszły do polskiej kultury, jak choćby słynna definicja konia: "Koń jaki jest, każdy widzi".  

Polszczyzna Lwowa i Kresów południowo-wschodnich do 1939 roku. Prace językoznawcze, t.1

Zofia Kurzowa

Od wydawcy   Z pamięci indywidualnej do pamięci zbiorowej. O drodze naukowej profesor Zofii Kurzowej (Władysław T. Miodunka) Bibliografia prac profesor Zofii Kurzowej (Zofia Cygal-Krupowa) Przedmowa do wydania II Skróty bibliograficzne Wstęp Rozdział I Z dziejów ziem południowokresowych Rozdział II Zarys dziejów języka polskiego na kresach południowych Rozdział III Fonetyka, morfologia i składnia języka polskiego kresów południowych Fonetyka Fleksja Słowotwórstwo Składnia Rozdział IV Słownictwo i frazeologia polszczyzny południowokresowej Wstęp Słownik Frazeologia Geograficzne zasięgi regionalizmów wschodnich Z historii wyrazów regionalnych Semantyczno-funkcjonalna charakterystyka słownika Rozdział V Dialekt kulturalny Lwowa Charakterystyczne cechy fonetyczne Osobliwości fleksyjno-składniowe Słowotwórstwo i słownictwo Rozdział VI Lwowska gwara miejska Charakterystyka fonetyczno-fleksyjno-składniowa Słownictwo i frazeologia Rozdział VII Język polski na prowincji Charakterystyczne cechy fonetyczno-fleksyjne Peryferyczne słownictwo i frazeologia   Zakończenie Aneks Aneksy do wydania II Bibliografia Mapy

Facebook w szkolnej ławce. Media społecznościowe a edukacja polonistyczna

Agnieszka Kulig-Kozłowska

Niniejsza książka stanowi próbę rozpoznania oraz interdyscyplinarnego, wolnego od stereotypów opisania dydaktycznego potencjału mediów społecznościowych. Znalazły się tu głosy zarówno cenionych badaczy polskich i zagranicznych (dydaktyków literatury, językoznawców, psychologów, socjologów, medioznawców, kulturoznawców), jak i nauczycieli praktyków, studentów, wreszcie – samych uczniów, które stanowiły podstawę do namysłu nad obecnością nowych mediów w edukacji polonistycznej. Publikacja oprócz teoretycznego opisu zagadnienia prezentuje sposoby wykorzystywania mediów społecznościowych na lekcjach literackich (m.in. metoda dramy online) oraz omawiania najnowszej literatury dla dzieci i młodzieży, w której nowoczesne technologie odgrywają znaczącą rolę. Czytelnicy dowiedzą się z książki Agnieszki Kulig, jak w sposób autentycznie kształcący, przy tym zaś atrakcyjny i angażujący uczniów, wykorzystać w procesie dydaktycznym platformy edukacyjne, rozmaite witryny internetowe, w końcu portale społecznościowe. Autorka nie poprzestaje na przekonywaniu polonistów do korzystania z multimediów czy na ogólnych wskazówkach, lecz przede wszystkim prezentuje konkretne propozycje działań dydaktycznych z wykorzystaniem technologii cyfrowej. Atutem publikacji jest świeże, ciekawe ujęcie zjawisk pozornie znanych, jednak traktowanych przez rzesze polonistów w sposób lekceważący czy wręcz wrogi. Witold Bobiński

Pisma wybrane. Wiek XX

Jerzy Łojek

Jerzy Łojek był historykiem trzech stuleci, autorem niestroniącym od kontrowersyjnych poglądów, piszącym znakomitą literacką polszczyzną, poruszającym najbardziej sporne zagadnienia historii Polski, między innymi problemy polityki zagranicznej Sejmu Wielkiego (1788—1792), genezy i szans Powstania Listopadowego (1830—1831), czy też dylematy polityki zagranicznej II RP. Przygotowany przez prof. Marka Kornata „Wybór pism” uwzględnia najistotniejsze i reprezentatywne pozycje w jego dorobku naukowym. Kompozycja edycji zakłada przewagę prac ściśle naukowych, ale nie wykluczając istotnego udziału publicystyki historycznej. Marek Kornat (ur. 1971), historyk, profesor i kierownik Zakładu Systemów Totalitarnych i Dziejów II Wojny Światowej w Instytucie Historii PAN w Warszawie oraz profesor na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Kardynała Wyszyńskiego w Warszawie. Zajmuje się dziejami polskiej dyplomacji, ustrojami totalitarnymi, polityką międzynarodową XX wieku oraz polską myślą polityczną XIX i XX wieku.

Czas przeszły dokonany. Stulecie moich rodziców

Barbara Dyduch

Do napisania tych wspomnień skłoniła mnie rodzina. Zwykle potrzeba taka wyłaniała się regularnie w trakcie naszych spotkań, kiedy to wspominaliśmy dziadków, rodziców i nas samych, przywołując z pamięci wydarzenia, anegdoty i zwykle zabawne epizody z dawnych lat. Wtedy też wychodziło na jaw, że pamiętam znacznie więcej niż inni, z racji swojego starszeństwa i niezwykle żywej pamięci. I w końcu padła propozycja: napisz, bo znasz fakty i wydarzenia, o których my nie mamy pojęcia. Więc u genezy miało to być ujęcie nieco krotochwilne, bo pomysł zrodził się z anegdot. Zabierałam się za to pisarstwo jakoś bez zapału. No bo co znowu takiego zabawnego jest w tym, że najmłodszy brat Piotruś, posłany przez dziadka po piwo, kupił ciemne, jako że jasnego nie lubił, i w dodatku wypił połowę po drodze, nim doszedł do domu. Albo co znowu niezwykłego, że łakomczuch Janek, mój młodszy brat przepadający za słodyczami, poobgryzał mamie torty imieninowe z zemsty, że nie mógł ich spróbować, a przy gościach zamknięty w pokoju obok, dramatycznym szeptem pytał co chwila: "- Już?!", co znaczyło: czy mama wreszcie serwuje te torty, bo on do późnych godzin nie będzie czekać na swój przydział! Albo jak zirytowana mama krzyknęła do awanturującego się, zawsze niezależnego Janka: "- Milcz, jak do mnie mówisz!!!". fragment Wstępu

Poematy. Wybór

Alexander Pope

Pope Alexander (1688-1744) to wybitny przedstawiciel angielskiego klasycyzmu. Styl jego dzieł wyróżnia się zwięzłością i przejrzystością. Poglądy teoretyczne na temat poezji przedstawił w Wierszu o krytyce, luźno nawiązującym do Sztuki poetyckiej N. Boileau. Rokokowy poemat heroikomiczny Pukiel porwany jest jedną z najwybitniejszych realizacji tego gatunku w literaturze europejskiej. W poemacie satyrycznym The Dunciad zjadliwie rozprawia się ze swoimi przeciwnikami, głównie literackimi. Wiersz o człowieku natomiast jest poematem filozoficznym, który wyraża optymizm w spojrzeniu na świat jako uporządkowane dzieło Boga i formułuje wynikające stąd wskazania etyczne. Na uwagę zasługuje jeszcze m.in. poemat opisowy Pope'a Las Windsorski oraz jego tłumaczenie Iliady i Odysei.

Dialektyka Hegla. Krytyczny komentarz do głównych tekstów metafizycznych

Marek Rosiak

Dialektyka Hegla, która w pewnych kręgach uchodzi za wykład niezwykle wyrafinowanej i hermetycznej metafizyki, jest w istocie dialektyką jedynie w sensie sprecyzowanym w znakomitej rozprawce Artura Schopenhauera o dialektyce erystycznej. Lektura "Fenomenologii ducha" czy "Nauki logiki" może więc stanowić – wielce żmudne, niestety – studium różnego rodzaju nieuczciwych wybiegów, jakich ima się Hegel, by wmówić swoim czytelnikom, że zgłębiają wraz z nim naturę Absolutu. To, co było natychmiast widoczne dla przenikliwego umysłu Schopenhauera, w świadomości następnych pokoleń jakoś się zatarło, jakby sam upływ czasu mógł tu cokolwiek polepszyć, a przecież nie mamy do czynienia z koniakiem, a raczej już z okowitą, ową osławioną gorzałką, tyle że nie dla ludu, lecz dla intelektualistów.

Być agentem wiecznej idei. Przemiany poglądów estetycznych Debory Vogel

Karolina Szymaniak

Książka jest pierwszą próbą uporządkowania estetyki Debory Vogel - międzywojennej pisarki i myślicielki piszącej w językach jidysz i polskim. Omówione zostały w niej nieznane lub zapoznane teoretyczne teksty pisarki, która podjęła w swej twórczości próbę stworzenia języka analogicznego do nowoczesnego malarstwa (m.in. teoria kubistyczno-konstruktywistycznej poezji chłodnej statyki i montażu literackiego). Książka zawiera również najobszerniejszą dotychczas biografię pisarki opartą na nowych dokumentach, aneks z tłumaczeniami wybranych esejów i poezji Vogel oraz sporządzoną po raz pierwszy bibliografię jej twórczości.  

Sztuka sakralna Krakowa w wieku XIX. Część IV. Malarstwo witrażowe

Tomasz Szybisty

Publikacja jest monografią dziewiętnastowiecznych witraży kościelnych Krakowa. W trzech rozdziałach wyznaczonych chronologicznie (1815–1850, 1850–1883, 1883–1897), a przez to odzwierciedlających etapy ewolucji tego gatunku sztuki na gruncie lokalnym, zaprezentowano analizy historyczno-artystyczne zachowanych i niezachowanych przeszkleń witrażowych oraz związanych z nimi projektów. Omawiane prace zostały ukazane w kontekście rozwoju witrażownictwa oraz innych gałęzi sztuki polskiej i europejskiej wieku XIX. Do ważniejszych kwestii poruszonych w publikacji należy problem autorstwa poszczególnych kwater w słynnym cyklu okna zachodniego w kościele Mariackim, projektowanych przez Józefa Mehoffera i Stanisława Wyspiańskiego, oraz okoliczności powstania „odkrytych” przed kilku laty witraży Fritza Geigesa do katedry na Wawelu.  

Filozofia nauki o stosunkach międzynarodowych. Ontologia. Epistemologia. Metodologia

Andrzej Gałganek

Autor zajmuje się problemami metateoretycznymi, które są przedmiotem namysłu w światowej nauce o stosunkach międzynarodowych. Książka ukazuje najważniejsze dylematy filozoficzne w tej dziedzinie i argumenty formułowane w propozycjach ich rozumienia i rozwiązywania. Proponuje ona filozofię nauki o stosunkach międzynarodowych, która mówi innym dyscyplinom o znaczeniu międzynarodowości w ich próbach zrozumienia świata społecznego. Opracowanie jest przeznaczone dla badaczy, doktorantów i studentów stosunków międzynarodowych, a także przedstawicieli innych dyscyplin zainteresowanych wspieraniem swoich projektów badawczych poprzez świadome wybory ontologiczne, epistemologiczne i metodologiczne. „Książka jest potrzebnym, ważnym i wartościowym głosem w dyskusji o nauce o stosunkach międzynarodowych. Zawiera ona starannie przemyślaną i napisaną z analityczną wnikliwością autorską propozycję spojrzenia na naukę o stosunkach międzynarodowych w perspektywie filozofii nauki. Książka wypełnia deficyt wiedzy filozoficznej w kształtowaniu tożsamości tej dyscypliny w Polsce”. prof. dr hab. Marek Pietraś Prof. dr hab. Andrzej Gałganek – politolog, filozof, kierownik Zakładu Stosunków Międzynarodowych Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się na teorii i historii stosunków międzynarodowych, filozofii nauki o stosunkach międzynarodowych oraz podróżującej i sensualnej międzynarodowości. Najważniejsze publikacje autora to: Zmiana w globalnym systemie międzynarodowym. Supercykle i wojna hegemoniczna, Historia teorii stosunków międzynarodowych oraz Historia stosunków międzynarodowych. Nierówny i połączony rozwój (t. 1 i 2). Andrzej Gałganek jest laureatem wielu nagród za osiągnięcia naukowe, m.in. Nagrody Indywidualnej Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz I Nagrody w Ogólnopolskim Konkursie im. Profesora Czesława Mojsiewicza na najlepszą książkę o tematyce politologicznej.

Człowiek jako słowo i ciało. W poszukiwaniu nowej koncepcji podmiotu

Katarzyna Gurczyńska-Sady

Książka wyrasta z niezwykle ambitnego zamierzenia, Autorka chce bowiem zrekonstruować współczesną wizję podmiotu, niezależnie od różnic zachodzących między poszczególnymi autorami i szkołami filozoficznymi. (...) Wprawdzie przedstawiciele poszczególnych szkół filozoficznych akcentują raczej różnice niż podobieństwa między swoimi doktrynami, to jednak podzielają również wspólne przekonania, nawet jeśli nie są tego świadomi. Założenie to, samo w sobie racjonalne i uzasadnione, pozwoliło Katarzynie Gurczyńskiej-Sady oryginalnie i twórczo spojrzeć na jeden z najważniejszych sporów filozoficznych nowożytności, dotyczący natury podmiotu oraz jego relacji do świata. Autorka próbuje zrekonstruować wizję podmiotu (czy raczej – destrukcji podmiotu), charakterystyczną dla wieku XX (...).  Z dużym znawstwem kreśli najpierw destrukcję podmiotu rozumianego jako substancjalna dusza, potem także destrukcję podmiotu utożsamianego z ciałem, rozpływającego się w rozmaitych językowych grach, stylach życia czy społecznych funkcjach. Znakomite analizy zarówno podmiotu kartezjańskiego, jak też jego współczesnych krytyk, zdradzają z jednej strony nieprzeciętną erudycję Autorki, z drugiej – bardzo rzadką umiejętność swobodnego poruszania się po tekstach tak różnych filozofów, jak Wittgenstein, Scheler, Heidegger, Sartre, Foucault, Nietzsche, Gadamer, Deleuze, Kant, Husserl, Fleck, Merleau-Ponty czy Arendt. W moim odczuciu trafną diagnozą jest przekonanie Autorki, iż destrukcja podmiotu wiąże się z jednej strony z roztopieniem go w języku (...), z drugiej – z jego transcendencją, polegającą jednak nie na przekraczaniu siebie (jak przyjmowała tradycyjna filozofia metafizyczna), lecz z zaangażowaniem w społeczny wymiar istnienia. Podmiot przestaje być bowiem substancjalnym indywiduum, stając się niesamodzielnym elementem wielu różnych, nadrzędnych względem niego, struktur, grup czy całości (przyjmujących każdorazowo enigmatyczną formę nieokreślonego „my”). Zjawisko to powoduje nie tylko desubstancjalizację podmiotu, lecz wprost jego całkowite rozproszenie w płynnych strukturach względem niego zewnętrznych.   Z recenzji wydawniczej prof. Ireneusza Ziemińskiego   Katarzyna Gurczyńska-Sady jest kierownikiem Katedry Filozofii Kultury w Instytucie Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie. Opublikowała m.in. książki Metafizyczne tezy Traktatu logiczno-filozoficznego Ludwiga Wittgensteina (2000), Podmiot jako byt otwarty : problematyka podmiotowości w późnych pismach Wittgensteina (2007) oraz wspólnie z Wojciechem Sady Wielcy filozofowie współczesności (2012). Obecnie pochłaniają ją dociekania nad etycznymi konsekwencjami nowego obrazu podmiotu, jaki wyłania się z prac najwybitniejszych filozofów XX wieku.  

Poeta nowy. Coś nowego

Łukasz Opaliński

Łukasz Opaliński (ur. 1612, zm. 1662), pisarz polityczny, satyryk, moralista, teoretyk literatury. Jego twórczość (głównie polityczno-społeczna) łączy w sobie elementy ostrej krytyki polskich elit połowy XVII stulecia z nowatorstwem artystycznym. Opaliński jest autorem erudycyjnego dialogu Rozmowa Plebana z Ziemianinem, łacińskiej apologii Polski (Polonia defensa) oraz podręcznika etyki De officiis libri tres. Sławę przyniosła mu jednak satyra menipejska Coś nowego (w niniejszym tomie), a także poetycki traktat Poeta nowy (w niniejszym tomie), w którym prezentował swe poglądy na temat roli i funkcji poezji.

Podstawy semiotyki dla kulturoznawców

Agnieszka Doda-Wyszyńska

Książka ta nakłania do zadawania istotnych pytań, które dopiero po jej lekturze mogą się narodzić, dlatego każdy humanista, a nie tylko adept kulturoznawstwa, powinien być zainteresowany uważną lekturą tego tekstu. Książka ma w tytule określenie „podstawy” i mówi o fundamentach pojęciowych semiotyki, ale służyć ma do zbudowania całego gmachu wiedzy o niej, w formie zachęty dla samodzielnych „konstruktorów”. Życzyłbym sobie, aby każdy zaawansowany tekst o przeznaczeniu dydaktycznym mógł otrzymać taką rekomendację. Z recenzji Adama Skibińskiego Czy jest to propozycja tylko dla kulturoznawców, jak sugeruje tytuł? Na pewno nie, w tytule powinno być raczej dla studentów kierunków humanistycznych albo dla humanistów. Pomimo aspiracji bycia czymś na kształt podręcznika (odwołanie się Autorki do prowadzonych zajęć ze studentami) dla czytelników wkraczających w świat znaków i ich zawiłości formalnych, po pracę powinny również sięgnąć osoby, które mają już pewne podstawy, np. z teorii komunikacji, interpretacji sztuki, literatury, ale chciałyby poszerzyć/odświeżyć swoją wiedzę o semiotyce lub zyskać nowe kompetencje. Praca, szczególnie w części prezentującej nurty współczesnej semiotyki, nie powinna tracić swoich walorów z biegiem czasu. Z recenzji Tomasza Michaluka Agnieszka Doda-Wyszyńska – profesor nadzwyczajny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, z wykształcenia filozof, od 2000 roku związana z kulturoznawstwem. Wiele lat pracowała w Zakładzie Semiotyki Kultury, ostatnio związała się z Pracownią Performatyki Instytutu Kulturoznawstwa. Zainteresowania: filozofia kultury, semiotyka, film, filozofia przedstawienia, współczesna mitologia, dydaktyka humanistyki, kultury wpływów, czyli zagadnienia domagające się odpowiedzi na pytanie o kształt i funkcjonowanie tego, co Michel Foucault nazywa wiedzą-władzą. Ostatnie książki: Inwazja ikonoklastów. Filozofia przedstawienia Jacques’a Rancière’a (2012), Pułapki przedstawienia. Filozofia przez pryzmat praktyk montażu pojęć (2016), Zarządzanie martwymi. Ironia eschatologii (2019).  W wolnych chwilach zajmuje się wideofilmowaniem i animacją.