Powtórzenia i powroty. O dramaturgii Janusza Głowackiego

Beata Popczyk-Szczęsna

Książka jest pierwszą autorską monografią twórczości dramatycznej Janusza Głowackiego, pisarza rozpoznawalnego przez czytelników dzięki sztukom scenicznym, scenariuszom i współpracy z polskimi reżyserami filmowymi. Beata Popczyk-Szczęsna analizuje utwory Głowackiego w kontekście dramaturgii europejskiej XX wieku, z uwzględnieniem tradycji literackiej i teatralnej wcześniejszych stuleci. Wszelkie tropy interpretacyjne podjęte w książce skoncentrowane są wokół powtórzenia jako kategorii definiującej poetykę pisarza i odnoszącej się zarazem do sposobu postrzegania świata przez Janusza Głowackiego. W monografii omówiona została twórczość autora, który świetnie posługuje się zastanymi konwencjami dramatyczno-teatralnymi, używa form literackich dobrze znanych teatralnej publiczności, czerpie z wzorów literatury popularnej, stosuje techniki parodystyczne nie tylko w celu ośmieszającego przedrzeźniania literackich pierwowzorów oraz adaptuje własne utwory, przekształcając je z myślą o wykorzystaniu w różnych mediach. Publikacja zawiera również interpretacje czterech pełnospektaklowych sztuk Głowackiego: Antygona w Nowym Jorku, Fortynbras się upił, Kopciuch i Czwarta siostra. Beata Popczyk-Szczęsna proponuje lekturę dramatów, wynikającą z przekonania o poetyce intertekstualnej jako swoistej epistemologii autora, który dzięki nawiązaniom do utworów z kanonu dramaturgii europejskiej precyzyjnie i ironicznie opisuje rzeczywistość sobie współczesną, portretuje tożsamości pęknięte, zranione, naznaczone poczuciem krzywdy i wyobcowania bądź konsumpcyjnym umasowieniem.  Książka stanowi opracowanie twórczości dramatycznej znanego pisarza, którego opowiadania, dramaty i scenariusze stały się podstawą licznych spektakli teatralnych i filmów.

Z Dziejów Prawa. T. 7 (15)

Marian Mikołajczyk, red. Adam Lityński, Wojciech Organiściak

Kolejny tom Z Dziejów Prawa zawiera przede wszystkim teksty części referatów, jakie zostały wygłoszone w trakcie zorganizowanego przez Katedrę Historii Prawa Uniwersytetu Śląskiego II Sympozjum Historyków Państwa i Prawa Polskiego, które odbyło się 19 września 2013 r. Tematyka zawartych w tomie artykułów związana jest z ewolucją prawa od czasów wczesno-nowożytnych aż do czasów współczesnych. W tekstach dotyczących dawnej Polski autorzy omówili m.in. problemy związane z treścią i formą paktów konwentów, przekształcaniem się miejskiego prawa spadkowego do końca XVI wieku w Polsce, ewolucji odpowiedzialności za polowanie w cudzej puszczy czy też kształtowaniu się systemu biurokratycznego w czasach stanisławowskich. Drugą grupę stanowią prace poświęcone problemowi ewolucji prawa w XX wieku. Artykuły dotyczą zarówno zagadnień doktrynalnych, jak i dogmatyki prawa. Autorzy przybliżyli w nich kwestie związane z poglądami polskich prawników okresu międzywojennego na ewolucję radzieckiego prawa cywilnego, z przemianami jakim podlegała instytucja oskarżyciela posiłkowego w polskiej procedurze karnej, problematyką najmu lokali mieszkalnych w Polsce Ludowej, a także ewolucją rozstrzygania sporów kompetencyjnych na ziemiach polskich w XX i XXI w. Obok tekstów pokonferencyjnych znajdziemy również artykuły poświęcone działalności translatorskiej Wincentego Skrzetuskiego, prace omawiające niektóre aspekty wojskowego procesu karnego II RP oraz opracowanie przybliżające polskiemu czytelnikowi prace nad kodyfikacją prawa pracy w Republice Czeskiej. Całość zamyka Kronika oraz spis publikacji pracowników Katedry Historii Prawa za rok 2014.

Opowiedz, jak tam żyjecie

Agata Christie-Mallowan

Agata Christie była już znaną autorką kryminałów, gdy w 1934 roku wyruszyła do Iraku i Syrii, by towarzyszyć swojemu mężowi archeologowi Maxowi Mallowanowi w pracach wykopaliskowych na Bliskim Wschodzie. Przyjaciele dopytywali ją o wrażenia i to na ich prośbę spisała swoje wspomnienia, stąd charakterystyczny tytuł książki. Napisana mistrzowskim piórem, zabawna, pełna przygód i osobliwych postaci, jednocześnie pogodna i mądra skłania do refleksji nad tym, co w życiu jest naprawdę ważne. Miłośnikom prozy Agaty Christie pozwola poznać realia, w jakich osadzone są niektóre z jej powieści: Morderstwo w Mezopotamii czy Rendez-vous ze śmiercią. Daje też wyobrażenie o tej niezwykle bogatej kulturowo krainie na pograniczu Syrii, Iraku i Turcji kipiącym tyglu narodów i religii.

Od polityki do poetyki. Prace ofiarowane Stanisławowi Jaworskiemu

Cezary Zalewski

Wstęp, Anna Burzyńska Anna Burzyńska, Hermeneutyka i erotyka Michał Paweł Markowski, Komitywa Michał Rusinek, Niebezpieczne związki retoryki i gramatyki. Opis przypadku Franciszek Ziejka, Na straży drogocennych skarbów przeszłości (O rozlicznych zasługach Józefa Dietla) Tadeusz Bujnicki, Miasta Broniewskiego Cezary Zalewski, Scribo, ergo sum? Niechciane arcydzieło Tadeusza Brezy Jarosław Fazan, Ma lat 22 Tadeusza Peipera, czyli portret poety z czasów „klasztornej” młodości Jolanta Dudek, Główne nurty poezji polskiej w dwudziestym wieku z historią w tle i aktualne obowiązki poety – według Traktatu poetyckiego z moim komentarzem (2001) Czesława Miłosza Dorota Wojda, Rymkiewicz: Sein zum Tode Andrzej Juszczyk, Słowo – ciało – fetysz. Artystyczne operacje na seksualności (przypadek Parnickiego) Krzysztof Zajas, Stanisław Vincenz i Europa kultur Andrzej Hejmej, Tekst intermedialny (Arw Stanisława Czycza) Anna Łebkowska, Dotyk – piętno – ciało. O jednej powieści Zofii Romanowiczowej Magdalena Lubelska, Polska wprost i „z ukosa”. O Dolinie nicości Bronisława Wildsteina i Marszu Polonia Jerzego Pilcha Urszula Chowaniec, O widzialnych i niewidzialnych podróżniczkach w literaturze polskiej dekady 1997–2007 Antonina Lubaszewska, Piszę, więc mniej jestem? Od Listu Lorda Chandosa do Postscriptum Lady Chandos Barbara Kołosowska-Zalewska, Specyfika przedstawień mgły. Analiza na podstawie zestawienia wybranych fragmentów Samuela Zborowskiego Juliusza Słowackiego i Solaris Stanisława Lema Henryk Markiewicz, O księgach pamiątkowych – w księdze pamiątkowej 341 Indeks nazwisk  

Podróż przez krainę ramenu. Kulinarny przewodnik po Japonii oraz 33 autentyczne przepisy

Marcin Wojtasik, Maciej Komorowski (fotografie)

Książka wprowadza w fascynujący świat ramenu i kuchni japońskiej w szerokim kontekście społecznym i kulturowym. Dowiecie się z niej nie tylko jak przygotować prawdziwy ramen, ale także jakie znaczenie ma on dla Japończyków i na czym polega jego autentyczność. Jest to także swoisty przewodnik, w oparciu o który można zaplanować podróż po Japonii szlakiem najbardziej charakterystycznych dań i tradycji kulinarnych. To opowieść nie tylko o kuchni, lecz o życiu Japończyków od kuchni, o miejscach, w których jedzą i kulturze jedzenia - tak odmiennej od tradycji europejskiej. Fascynująca to opowieść... Dopełnieniem książki są znakomite, kolorowe fotografie Macieja Komorowskiego, no i 33 autentyczne przepisy na ramen! Smacznej lektury! O AUTORACH: Marcin Wojtasik - antropolog i socjolog zajmujący się kuchniami azjatyckimi, współzałożyciel rodziny restauracji Yatta Ramen i innych projektów gastronomicznych związanych z kuchnią japońską. Maciej Komorowski - japonista, fotograf, od lat mieszka w Japonii. FRAGMENT KSIĄŻKI: "Motywem przewodnim naszej podróży po Japonii będzie ramen, po pierwsze dlatego, że sam podróżowałem po Japonii głównie ramenowymi szlakami i uważam, że to doskonały klucz do układania planu wyjazdu, po drugie dlatego, że ramen jest japońskim daniem, które jest najbardziej zróżnicowane regionalnie. Ramen nie ma jednej oryginalnej wersji, o której można by powiedzieć, że to jest wzorzec ramenu. W wielu miastach i miasteczkach Japonii rozwinęły się lokalne odmiany, które można przypisać do kilku podstawowych kategorii, ale każda jest też samodzielnym daniem z własną historią, często mocno związaną z historią i specyfiką miejsca powstania. Od smaganej syberyjskimi wichrami wysepki na najbardziej północnym krańcu Japonii, poprzez wielkie megalopolis na pacyficznym wybrzeżu Honsiu, po tropikalne wyspy na najdalszym południu, lokalne rameny oddają atmosferę miejsc i są świetnym wprowadzeniem do opowieści o innych japońskich daniach". "Przez całą historię do Japonii docierały chińskie wpływy żywieniowe, od uprawy ryżu począwszy, poprzez herbatę, aż po wiele innych produktów i technik, jednak tempo i rozmach wymiany nigdy nie były takie, jak w drugiej połowie XIX wieku. Pewna liczba Chińczyków przebywała w Japonii, jednak nie mieli oni prawa poruszać się po całym kraju i żyli dość odizolowani w chińskich dzielnicach zlokalizowanych w Jokohamie, Kobe i Nagasaki. Pierwsze wzmianki o tym, że można było u nich zjeść jakieś chińskie danie z makaronem w zupie, prawdopodobnie rodzaj lamian albo kantońskiego lo mien, sięgają lat osiemdziesiątych XIX wieku. Klientami chińskich kucharzy, najczęściej przybyszów z prowincji Guangdong, byli wówczas jednak głównie chińscy studenci, którzy zaczęli na przełomie wieków w dużej liczbie przybywać do rozwijającej nowoczesną edukację Japonii. Dopiero na początku XX wieku, kiedy chińscy szefowie kuchni w restauracji zaczęli używać do przygotowania swojej zupy z makaronem japońskich składników, takich jak sos sojowy czy marynowane pędy bambusa menma, to tanie pożywne danie zaczęli jeść również japońscy studenci, żołnierze i robotnicy. Nazwa "chiński makaron" (chūka soba albo Shina soba) była w powszechnym użyciu do lat pięćdziesiątych i do dziś w wielu miejscach w Japonii jest synonimem ramenu. Czy więc ramen jest daniem japońskim czy chińskim? Dla Japończyków nie ma wątpliwości, że jest to danie w stu procentach japońskie". "Generalnie kuchnie azjatyckie opierają się na miejscach oferujących jedno, góra dwa dopracowane dania, a w Japonii jest to szczególnie widoczne. Restauracja z makaronem soba sprzedaje tylko sobę i tradycyjne dodatki, to samo dotyczy miejsc sprzedających udon, okonomiyaki, yakitori, takoyaki, gyudon i wiele innych dań. Pamiętam jak wielkie opory miał japoński właściciel warszawskiej restauracji Uki Uki serwującej doskonały udon przed wprowadzeniem do karty ramenu, bo w Japonii tak się nigdy nie robi i restauracje z udonem nie mają nigdy w menu ramenu, gdyż to są zupełnie różne kulinarne światy: konserwatywny, osadzony głęboko w wielowiekowej japońskiej tradycji udon i względnie nowy, ciągle ewoluujący i otwarty na zmiany ramen. Dla większości polskich gości było to niezrozumiałe, bo przecież jedno i drugie to japońskie kluski".

Kompozycja dzieła architektury. Composition of a work of architecture

Andrzej Basista

W swojej książce autor analizuje kompozycję dzieł architektury, które poznał i fotografował w wielu krajach Europy, Ameryki Północnej i na Bliskim Wschodzie. Dopatruje się zasad w przykładach historycznych i współczesnych, standardowych i osobliwych, wybitnych i powszednich. ANDRZEJ BASISTA – architekt, emerytowany profesor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie i Politechniki w Białymstoku.

6 filarów poczucia własnej wartości

Nathaniel Branden

Najsłynniejszy poradnik psychologiczny o budowaniu poczucia własnej wartości. Książka ta udziela odpowiedzi na cztery ważkie pytania: Czym jest poczucie własnej wartości?, Dlaczego jest ważne?, Co można zrobić, aby podnieść jego poziom? i Jaką rolę pełnią inni w jego kształtowaniu?. Kwestia samooceny nazywanej też poczuciem własnej wartości to modny temat w najlepszym tego słowa znaczeniu. Smutna prawda o powszechnym braku zdrowej samooceny daje o sobie znać z ogromną siłą, domagając się rozwiązań. Nathaniel Branden należy do ścisłego grona prekursorów wiedzy o samoocenie i uzdrawianiu, a 6 filarów poczucia własnej wartości to swoista suma jego wcześniejszych doświadczeń i publikacji. Z mojego doświadczenia wynika, że większość ludzi nie docenia własnych sił, by przeprowadzić zmiany i się rozwijać. Są przekonani, że schemat z wczoraj trzeba powtórzyć jutro. Nie dostrzegają możliwości wyboru, która obiektywnie istnieje. Rzadko uświadamiają sobie, jak wiele mogą dla siebie uczynić, jeśli za cel postawią sobie prawdziwy rozwój i wysoką samoocenę i jeśli będą skłonni wziąć odpowiedzialność za własne życie. (fragment książki)

Demokracja na rozdrożu. Deliberacja czy partycypacja polityczna?

Janusz Grygieńć

Demokracja na rozdrożu jest niezwykle kompetentnym przeglądem najważniejszych koncepcji demokracji partycypacyjnej i deliberacyjnej. Dotyczy najważniejszych sporów, jakie toczone są obecnie o optymalny kształt demokracji. W kolejnych rozdziałach autor dyskutuje kwestie, które są kluczowe dla zrozumienia osobliwości systemu demokratycznego i jego cech wyróżniających. Osią rozważań autora jest znalezienie odpowiedzi na pytanie, jaka powinna być w demokratycznych społeczeństwach relacja między dyskusją problemów społecznych i politycznych, udziałem szerokich mas w polityce a wysłuchiwaniem głosów ekspertów, którzy powinni reprezentować trzeźwe, obiektywne stanowisko poparte danymi naukowymi. W książce więc rozważane są problemy, którymi żyją wręcz współczesne demokracje: czy wpływ ekspertów na decyzje polityczne nie zabija aktywności politycznej obywateli?; czy masy są w stanie stworzyć prawidłowe rozwiązania polityczne?; czy możliwe jest dyskutowanie kwestii społecznych i politycznych na każdym poziomie? Grygieńć bardzo kompetentnie prowadzi czytelnika poprzez meandry tych dyskusji, pokazując klarownie argumenty na rzecz każdego z tych stanowisk oraz argumenty, które mogą je podważyć. Książka będzie na pewno czytana przez wszystkich tych, którzy interesują się polityką, a warto też byłoby, żeby przeczytali ją ci, którzy politykę czynnie uprawiają. Z recenzji prof. dra hab. Leszka Koczanowicza

Kulturowe historie podróżowania

red. Jakub Dziewit, Marek Pacukiewicz, Adam Pisarek

Książka Kulturowe historie podróżowania stanowi próbę dookreślenia historycznie istotnych modeli podróżowania. Różnorodność zgromadzonych w niej tekstów pozwala na odtworzenie ciągłości i zmiany w obrębie złożonego dyskursu zachodnioeuropejskiego. Podróż jest przez autorów traktowana jako praktyka powodująca przemieszczanie naszej wiedzy, ale też sposób na utrwalanie pewnych wzorów kulturowych i dookreślanie ich szerszych kontekstów. Ma zatem zarówno funkcje symboliczne, jak i praktyczne. Dynamizuje historię, ale też ją utrwala; konsoliduje poszczególne kultury od wewnątrz, ale staje się również wehikułem umożliwiającym mediację ponad ich granicami. Podróż w perspektywie kreślonej w niniejszym tomie pozwala na dostrzeżenie przemieszczeń, powtórzeń i szczelin pomiędzy wzorcami, zarówno tymi matrycującymi praktykę kulturową, jak i związanymi z wyłanianiem się porządków dyskursywnych skupionych wokół owej praktyki.

A pamiętasz, mamo?

Kateryna Babkina

Młoda bohaterka trafia wprost z bombardowanego Kijowa do wiedeńskiego domu swojego ojca, towarzyszy jej dziecko, którego nie urodziła. Szuka swojego miejsca pomiędzy nieodczytanymi wiadomościami, nowymi ulicami i wspomnieniami z innego życia. To opowieść o błędach, które popełnia rzeczywistość, roślinach, które jednak nie wyrosły, pierwszej miłości i dorastaniu. "A pamiętasz, mamo?" jest też przejmującym portretem ukraińskich uchodźców wojennych, niewypowiedzianych traum, które wracają w najbardziej nieoczekiwanych momentach. Bohaterka jest matką i dzieckiem jednocześnie, jest w Wiedniu, ale też w Kijowie, jest blisko i daleko w tej samej chwili. Powieść ta to obraz świata, którego mieszkańcy próbują otaczać innych troską, choć sami jej potrzebują. To zdjęcie rodzinne ze śmiercią, która stale przebywa w pobliżu, o której nie sposób przestać myśleć, ale nie sposób też wiecznie ją rozpamiętywać. Bohaterka Babkiny jest dorosłym dzieckiem zdanym na łaskę rzeczywistości, która sama nie wie, co robi. "A pamiętasz, mamo" to najnowsza powieść Kateryny Babkiny, napisana w formie listów kilkunastoletniej bohaterki do nieobecnej matki. Autorem przekładu na język polski jest Bohdan Zadura.

Koleżanki z Birkenau. Esej o pamiętaniu

Halina Rusek

Osią przewodnią książki są spisane i opowiedziane przeżycia trzech młodych kobiet zamkniętych na dwa lata w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau. Lektura ich opowieści, notatek i listów rodzi pytanie nie tylko o to, jakie siły trzeba w sobie znaleźć, żeby przeżyć próby unicestwienia człowieczeństwa, ale także o to, jak kształtuje się sposób postrzegania świata i jak kreuje się tożsamość człowieka,, który zderzył się z formułą obozu koncentracyjnego, opartą na pozbawianiu ludzi wszelkich praw, a nawet ich eksterminacji. Zamiarem autorki jest  przeniknięcie z przekazem utrwalonym w opowieściach tytułowych Koleżanek do jak  najszerszych  kręgów odbiorców, do sfery publicznej, do świadomości także, a właściwie przede wszystkim tych, których sposób myślenia sytuuje się daleko od naukowego.

Słońce na ambach

Wacław Korabiewicz

Etiopia   ziemia obiecana, kolebka ludzkości, biblijny Eden... Wacław Korabiewicz trafił dwukrotnie do krainy zaczarowanej baśni, jak zwykł mawiać o Etiopii. W pierwszym spotkaniu wystąpił w roli lekarza, a w Afryce to wyzwanie tylko dla śmiałków o mocnych nerwach. Po kilku latach powrócił ogarnięty pasją badacza. Jego opowieść znakomicie wprowadza w mistyczny świat tej perły Rogu Afryki. Każdym słowem ożywia jej barwy, zapachy i smaki. Rozwikłuje tajemnice ukryte w bezcennych skarbach historii i kultury. A jest ich całe mnóstwo od starożytnego cesarskiego miasta Gonder nieopodal gór Semien, przez wykuty w skałach kompleks sakralny w Lalibeli, aż do Aksum z Arką Przymierza, którą, według legendy, przywiózł z Jerozolimy Menelik I, syn króla Salomona i królowej Saby. Słońce na ambach to niepowtarzalna podróż po świecie bajecznych krajobrazów Etiopii, gdzie panuje wszędobylski uśmiech i ujmujące spojrzenie najpiękniejszych i najdzielniejszych ludzi Afryki.

Religie i historia Korei - Pakiet 2 książek

Halina Ogarek-Czoj, Joanna P. Rurarz

1) Historia Korei To pionierskie na polskim rynku kompendium dziejów Korei obejmuje okres od chwili pojawienia się pierwszych mieszkańców Półwyspu Koreańskiego po czasy nam najbliższe. Obok tradycyjnej wizji dziejów, rozpowszechnionej w samej Korei, przytacza także wiele teorii i hipotez spoza oficjalnego nurtu badań, tworzonych i rozwijanych w obu państwach koreańskich, Japonii i na Zachodzie. Książka przeznaczona jest dla szerokiego kręgu odbiorców – może stanowić zarówno podręcznik akademicki, jak i popularnonaukowe źródło dla osób amatorsko zainteresowanych Dalekim Wschodem. Sprzyjają temu specjalnie wyodrębnione z głównego tekstu i opatrzone fotografiami lub rysunkami noty-dygresje, poświęcone zabytkom kultury i nauki koreańskiej, wielkim postaciom, słynnym miejscom oraz wartym baczniejszej uwagi zagadnieniom.   2) Religie Korei. Rys historyczny Półwysep Koreański, położona najbliżej Japonii część kontynentu azjatyckiego, stanowił naturalny „most kulturowy” z kontynentu na Wyspy Japońskie. Tu właśnie, w Korei, kultury i cywilizacje kontynentalne, przede wszystkim chińska, nabierały odmiennych nieco cech i docierały do Japonii przetworzone i wzbogacone o elementy rodzimej kultury koreańskiej, by z kolei na wyspach ulec procesowi japonizacji. Prześledzenie procesów przyswajania sobie przez Koreańczyków obcych religii i systemów religijno-filozoficznych, tworzenie i rozwijanie własnych, wykazanie, jaki wpływ miały one na system rządów i organizację społeczeństwa oraz kształtowanie stereotypów zachowań Koreańczyków, wydaje mi się warte zastanowienia. Korea i jej kultura, również w aspekcie religijnym, jak mało który kraj azjatycki, dostarcza wielu niezmiernie ciekawych przykładów rozwoju i upadku szeregu religii i przemożnego ich wpływu na losy Koreańczyków i ich państwa.   Książka ta wypełnić ma w pewnej mierze lukę w wiedzy czytelnika polskiego o tym zakątku Azji. Stanowić też może przyczynek do głębszego zrozumienia różnic i podobieństw między kulturami Chin, Japonii i Korei. Ze Wstępu   Halina Maria Ogarek-Czoj (ur. 14 września 1931, zm. 23 listopada 2004) – koreanistka, tłumaczka i pedagog. Autorka wielu kluczowych i podstawowych opracowań poświęconych historii, kulturze, religii oraz literaturze Korei. Z jej inicjatywy powołano na Uniwersytecie Warszawskim oddzielną Sekcję Koreanistyki, którą kierowała aż do przejścia na emeryturę w 2002 roku.

Ekonomia i międzynarodowe stosunki ekonomiczne 2023 [DEBIUTY STUDENCKIE]

red. Aleksandra Kuźmińska-Haberla, Sebastian Bobowski

Niniejszy zeszyt zawiera siedem artykułów naukowych autorstwa studentów I oraz II stopnia studiów na kierunkach międzynarodowe stosunki gospodarcze oraz International Business. Problematyka podejmowana przez młodych adeptów nauki jest różnorodna i aktualna. W prezentowanych tekstach omówiono m.in. takie zagadnienia, jak: Quantitative Easing Impact on the Global Economy; Unveiling the Interplay: NFTs, Metaverse Hype, and Ether Price Dynamics; strategie marketingowe przedsiębiorstw na rynku kosmetycznym na przykładzie marek Dr Irena Eris oraz Inglot; przestrzeń kosmiczna jako miejsce inwestycji publicznych i prywatnych; Nil - źródło wody czy konfliktów; zarządzanie projektami finansowanymi z Unii Europejskiej prowadzonymi na uczelniach wyższych

Nierejestrowane wyludnienie i sytuacja na lokalnym rynku pracy na tle procesów rozwojowych powiatu nyskiego

Romuald Jończy, Karina Kaczmarczyk-Brol, Dominik Socha, Przemysław Śleszyński

Praca jest poświęcona diagnozie problemu wyludnienia i zatrudnienia w skali lokalnej powiatu nyskiego. W monografii  poddano analizie  związki zmian demograficznych z sytuacją na rynku pracy, dostępem do kształcenia oraz dysharmonicznym rozwojem ośrodków miejskich różnej wielkości. Wnioski sformułowano na podstawie danych statystyki publicznej i  rozległych badań  mikrospisowych  obejmujących  ludność 44 miejscowości powiatu. Przeprowadzone badania  dowodzą ogromnej skali niezarejestrowanego wyludnienia, feminizacji odpływu ludności z peryferii i ścisłej współzależności depopulacji od lokalnej dostępności pracy.

Na straconych posterunkach. Armia Krajowa na kresach wschodnich II Rzeczypospolitej 1939-1945

Kazimierz Krajewski

Dramatyczna i wciąż bardzo mało znana historia polskiej armii i partyzantki na Kresach Wschodnich w czasach drugiej wojny światowej i początków komunistycznej Polski. Kresy Wschodnie sam termin może narzucać skojarzenie z niewielkim pasem ziemi na wschodzie II Rzeczypospolitej, a były to przecież obszary stanowiące ponad połowę terytorium ówczesnej Polski. To tam niemieccy i sowieccy najeźdźcy uścisnęli sobie dłonie we wrześniu 1939 roku, a po hitlerowskiej inwazji na Związek Radziecki właśnie na Kresach rozpętała się wojenna zawierucha, w której walkę toczyły dwa totalitarne reżimy i partyzantki kilku narodów na czele z Polakami. Wojna na Kresach nie skończyła się po kapitulacji Niemiec, trwała jeszcze przez kilka lat, a układy sił i sojuszy kilkukrotnie uległy zmianom. Książka Kazimierza Krajewskiego, historyka warszawskiego IPN-u, jest opowieścią o walce, którą na Kresach stoczyła Armia Krajowa. Od pierwszych polskich oddziałów, przez działalność w ramach AK, a następnie, już po jej rozwiązaniu, konflikt z nowym, czerwonym okupantem pod szyldami różnych podziemnych organizacji poakowskich. Historia, o której jeszcze niewiele uczą w szkołach: walka każdego z każdym Wehrmacht, Polacy, Ukraińcy, Litwini, Żydzi, Armia Czerwona i komunistyczna partyzantka. Najpierw wojenny cyklon, który wymagał czasem nieoczekiwanych taktycznych sojuszy AK z Niemcami czy Sowietami. Potem dalsza walka leśnych żołnierzy z komunistycznym reżimem bezpieką i wojskiem Polski Ludowej i ZSRR.