Gardeners' World Edycja Polska. 7/2022

Wydawnictwo AVT

Tak niewiele potrzeba, by spędzić niezapomniane wakacje w ogrodzie – zajrzyj na strony 6-19. Wykorzystaj w pełni swój zielony zakątek, wypełniając go mnóstwem kolorów, tak by każdy dzień zachęcał do radosnego świętowania. Carol podpowie (str. 28-32), jak wprowadzić do ogrodu śródziemnomorskie rośliny i klimat południa . Dzięki nim poczujesz się jak na zagranicznych wakacjach, ale nie zapomnij o chłodnej lemoniadzie... najlepiej z kwiatami lawendy lub pysznymi lodami z pysznogłówki (str. 75). Letnie kwiaty sprawią, że twoje rabaty utoną w obfitości kolorów i zapachów, a jeśli wybierzesz rośliny z naszej listy 12 najlepszych „magnesów na pszczoły" (str. 84-89), twój ogród wręcz „zabzyczy" ze szczęścia. Wiele roślin dobrych dla pszczół jest łatwych w uprawie i możne je otrzymać z nasion lub kupić w postaci sadzonek. Dowiedz się jak o nie dbać, aby kwitły jak najdłużej. W tym wydaniu szczególną uwagę poświęcamy małym ogrodom i mamy wielkie pomysły na zmiany. Nie martw się, jeśli masz niewiele miejsca, bo każdą przestrzeń można zamienić w mały raj. Wystarczy choćby kilka metrów kwadratowych lub wolnych doniczek. Dzięki naszym prostym wskazówkom tego lata twój ogród przejdzie prawdziwą rewolucję. Na str. 38-73 znajdziesz gotowe projekty, a w nich sprytne rozwiązania (na balkon, taras, rabatę i przedogródek) oraz najlepsze rośliny na małe przestrzenie – to wszystko, czego potrzebujesz do sukcesu. Ciesz się tym letnim wydaniem, ogrodem i odpoczynkiem. Zapraszam do lektury, Paweł Romanowski

Piętnaście sekund. Żołnierze polscy na froncie wschodnim

Piotr Korczyński

Oparty na unikalnych relacjach polskich weteranów reportaż o walkach na froncie wschodnim. O Kościuszkowcach i zdobywcach Berlina. Nie zdążyli do armii Andersa, ale nieoczekiwanie otrzymali jeszcze jedną szansę wyrwania się z nieludzkiej ziemi. Przekraczając bramę obozu w Sielcach nad Oką, większość z nich nie miała wątpliwości, że oto stali się żołnierzami polskiego wojska. Pod Lenino otworzyły się przed nimi wrota piekła frontu wschodniego. Ci, którzy przeżyli – lub do 1 i 2 Armii zostali wcieleni później – doświadczyli jego kolejnych kręgów: desantów na Wiśle, przełamywania Wału Pomorskiego, zdobywania Kołobrzegu, forsowania Odry, walk na ulicach Berlina i rzezi pod Budziszynem. Ginęli tysiącami na pierwszej linii, natomiast na zapleczu frontu nie mogli zaznać spokoju przez osławioną Informację Wojskową lub NKWD...  fragment: Kościuszkowcy opuścili okopy plutonami i ruszyli z powrotem ku Mierei. Po drodze zabrali ze sobą kilku rannych, którzy przeżyli na pobojowisku. Kiedy żołnierze dopadli rzeki, zerwali hełmy z głów i zaczęli czerpać nimi wodę i pić. Podbiegli do nich oficerowie i wyrywali im „czerpaki” z rąk, strofując, że przecież rzeka jest pełna trupów. Kilometr za Miereją czekała na nich kuchnia polowa z gorącą kawą. Żołnierze rozsiedli się wokół kuchni i kiedy padła komenda „Przygotować się do wymarszu”, nikt nie wstał. Ludzie zapadli w jakieś senne odrętwienie. Musiało minąć pół godziny, nim pozbierali się do dalszej drogi – czekały na nich kolejne maszynki do mięsa

Scales of Banach Spaces, Theory of Interpolation and their Applications

Łukasz Dawidowski

Celem niniejszej monografii jest omówienie teorii skal przestrzeni Banacha oraz teorii interpolacji wraz z podaniem przykładów ich zastosowań. W pierwszej kolejności opisano teoretyczne podstawy teorii interpolacji. Podano  definicje oraz podstawowe twierdzenia dotyczące konstrukcji przestrzeni interpolacyjnych (interpolacja rzeczywista i zespolona). Druga, główna, część monografii przedstawia definicję potęg ułamkowych operatorów, w szczególności dodatnich operatorów sektorialnych. Zaprezentowano także ich zastosowanie do konstrukcji skal przestrzeni Banacha, które jako główny obiekt badań są przykładem przestrzeni interpolacyjnych. W pracy zamieszczono również charakteryzację skal przestrzeni Banacha, która służy jako podstawa teoretyczna do opisu zastosowań tej teorii. W trzeciej części pokazano wykorzystanie podanej wcześniej teorii do badania „zachowań” operatorów na różnych poziomach skali. Udowodniono twierdzenia dotyczące operatorów domkniętych oraz operatorów sektorialnych. Następnie opisano konkretne równania cząstkowe, w rozwiązywaniu których można zastosować wspomnianą teorię.

Książka, która nie chciała być czytana

David Sundin

Niespotykanie żywa, krnąbrna i absolutnie magiczna książka stworzona przez pewnego zabawnego jegomościa ze Szwecji Słyszałeś kiedyś o książce, która nie chciała być czytana? Nie? To dobrze. Bo to jest właśnie taka książka. Książka, która jest w stanie zrobić wszystko, co w jej mocy, żeby zostawiono ją w spokoju. Narazi cię na wszelkiego rodzaju psoty: podmieni słowa, zamknie się, może się pojawić krokodyl! Strzeż się więc i nie sięgaj po tę książkę. Nie jesteś na nią gotowy. A może jesteś?

Stajenne opowieści Mustanga

Angelika Raszewska

Stajenne opowieści Mustanga, Autorki Angeliki Raszewskiej, to książka przeznaczona dla dzieci i młodzieży. Składa się z czterech rozdziałów, z których każdy tworzy opowiadanie oparte na doświadczeniach Autorki z pobytu  w stajni oraz pracy z dziećmi w przedszkolu. Czytelnik znajdzie w książce ciekawe przygody bohaterów, z którymi może się utożsamić, a także opisy zwyczajów koni, sposobu opieki nad nimi, czy przygotowania do jazdy. Osoby zainteresowane jeździectwem mogą poznać wiele pojęć związanych z tą dyscypliną sportową. Z kolei miłośnicy przygód napotkają ciekawe wydarzenia. Książka może być wykorzystana w bajkoterapii jako wsparcie rozwoju społeczno-emocjonalnego dziecka. Bohaterowie przeżywają bowiem różnorodne emocje, z którymi próbują sobie poradzić. W trakcie wizyty w stajni pokonują strach oraz swoje ukryte słabości. Opowiadania zaciekawią także nastolatków, gdyż poruszają zagadnienia relacji między rówieśnikami, przyjaźni, czy zazdrości.

Życie pszczół

Maurice Maeterlinck

Piękna proza łącząca świat pszczelarski, naukę i filozofię. Praktyczny podręcznik biologii pszczół, a jednocześnie literacka apoteoza przyrody. Dzięki interdyscyplinarnemu podejściu książka zarówno dla specjalistów, jak i tych, którzy dopiero wczoraj zainteresowali się pszczołami. Maurice Maeterlinck w niezwykły sposób łączy ze sobą świat rzemiosła pszczelarskiego, nauki, filozofii, poezji i świetnej prozy. Trzymając się własnej maksymy, mówiącej, iż „jest tyle rzeczywistych cudów w ulu, że nie potrzeba wymyślać nowych”, autor z niezwykłą skrupulatnością i bogactwem faktów odsłania przed nami kolejne sceny życia pszczół. Siłą napędową tego traktatu, jest próba dotarcia do samego źródła, które autor nazywa „duchem ula”.                                                                                                   dr Jakub Glapan Odkrywając poza nami ślad prawdziwej inteligen­cji, doznajemy czegoś w rodzaju wzruszenia, jakie ogarnęło Robinsona, kiedy znalazł odbicie ludzkiej stopy na piasku swej wyspy. Czujemy się mniej samotni na Ziemi, niż sądziliśmy. Starając się zdać sobie sprawę z inteligencji pszczół, studiujemy na nich przejawy substancji najcenniejszej, jaką posiadamy sami, natrafiamy na atom tego cudownego fluidu, który, gdziekolwiek się znajdzie, ma magiczną zdolność przeistaczania ślepej konieczności w czyny świadome, własność organizowania, uszlachetniania, zwielokrotniania życia, trzymania w zawieszeniu brutal­nej siły śmierci w sposób iście nadludzki i odwracania koryta tej niedostrze­galnej fali, która zmiata wszystko, co żyje, w przepaść zapomnienia i niebytu.                                                                                          Maurice Maeterlinck

Trogirskie wakacje

Hanna Dikta

Ja nie czuję się wolna powiedziała. Może dlatego, że nie przeżyłaś tego co ja. Przeżyłam. Przeżyłam dokładnie to samo co ty. Sierpień, Trogir. W zabytkowym chorwackim miasteczku panuje upał. To właśnie tu przyjeżdża Olga. Nie jest to jej pierwszy pobyt w tym mieście. Rok wcześniej spędziła tu z córką wakacje, teraz wraca już sama, do tego samego pensjonatu, tego samego pokoju. Ten rok zmienił wszystko, Olga została sama, z mnóstwem pytań bez odpowiedzi. W Trogirze postanawia zakończyć swoje życie. Sprawy komplikują się, kiedy na jej drodze staje Martin, młody Chorwat, z którym jej córka zeszłego lata spędziła kilka wieczorów. Z pomocą chłopaka i Stanisława rodaka mieszkającego w Niemczech, Olga powoli odkrywa, co wydarzyło się rok wcześniej. Hanna Dikta pisarka i poetka, autorka docenionych przez czytelników powieści We troje (2016), To nie może być prawda (2018) i Dwie kobiety (2019).

Jaki to pająk? Atlas dla dzieci

Jacek Twardowski

Jaki to pająk? Atlas dla dzieci przedstawia 62 bardziej i mniej znane gatunki pająków świata. Oprócz charakterystyki wyglądu i trybu życia oraz informacji o występowaniu znajdziesz tu również ciekawostki i mnóstwo zdjęć. Dzięki atlasowi poznasz m.in. jadowitego karakurta, sprytną mrówczynkę czy przepięknie barwnego pająka pawiego.

Offline

Arno Strobel

Do thrillerów Arno Strobla nie potrzeba zakładki, i tak ich nie odłożysz, dopóki nie skończysz czytać. To geniusz! Sebastian Fitzek Kiedy uczestnicy organizowanej zimą wyprawy nazwanej Cyfrowym detoksem docierają do odciętego od cywilizacji hotelu położonego na wysokości 2000 metrów, mają nadzieję na spędzenie kilku dni w urokliwym miejscu, bez zasięgu i bez codziennych wyzwań. Ich spokój nie trwa jednak długo. Już drugiego dnia pobytu jeden z uczestników znika, a gdy zostaje znaleziony, reszta zaczyna bać się o swoje życie. Stary opustoszały hotel, pełen krętych korytarzy i mrocznych pomieszczeń, okazuje się pułapką. Dla uczestników wyprawy rozpoczyna się gra o najwyższą stawkę. Znajdują się poza zasięgiem, uwięzieni w zasypanym śniegiem ogromnym budynku i wiedzą, że nikt nie przyjdzie im z pomocą. A śnieżyca na zewnątrz tylko przybiera na sile Kto będzie następny? Jak przetrwać, gdy nikomu nie można ufać, a każda noc może być ostatnia? Razem z Offline przekroczysz granice strachu...

Synonimia słowotwórcza rzeczownika w polszczyźnie XVII i XVIII wieku (na materiale ze słowników Grzegorza Knapiusza, Jana Ernestiego i Michała Abrahama Troca)

Marek Kaszewski

Książka tylko w wydaniu elektronicznym w postaci e-booka.   Niniejsza książka stanowi próbę opisu odcinka („przekroju synchronicznego”) obejmującego XVII i XVIII stulecie pod kątem zjawiska synonimii słowotwórczej rzeczownika. W monografii podjęto próbę zestawienia przekroju drugiej fazy doby średniopolskiej z wynikami opracowania sąsiedniego odcinka, mianowicie z charakterystyką synonimii polszczyzny szesnastowiecznej, dla której dysponujemy już precyzyjnymi danymi. Podjęto próbę określenia charakteru oraz intensywności przeobrażeń synonimii derywacyjnej rzeczownika w omawianym okresie na tle całej doby średniopolskiej, wskazania przyczyn i konsekwencji zmian, a także omówienia tendencji rozwojowych poszczególnych kategorii derywacyjnych, w tym zwiększającej się roli derywacji paradygmatycznej w obrębie wybranych klas.

Afryka Kazika

Łukasz Wierzbicki

Opowiadania dla dzieci napisane na podstawie reportaży Kazimierza Nowaka, który w latach trzydziestych XX wieku przemierzył Afrykę na rowerze. Barwne spotkania z mieszkańcami Afryki, mrożące krew w żyłach, a niekiedy zabawne przygody, które zdarzyły się naprawdę, pozwolą poznać młodemu czytelnikowi tego niezwykłego podróżnika. Więcej informacji o Kazimierzu Nowaku można znaleźć na: www.KazimierzNowak.pl lub www.lukaszwierzbicki.pl Kazimierz Nowak - pionier polskiego reportażu W latach 1931-1936 jako pierwszy człowiek na świecie przebył samotnie kontynent afrykański z północy na południe i z powrotem (40 tys. km pieszo, rowerem, konno oraz czółnem). Wyczyn ten został zapomniany na kilkadziesiąt lat. Dzięki odnalezionym w grudniu 2006 roku nigdy nie opublikowanym materiałom oraz fotografiom możliwe było przygotowanie książki zawierającej kompletną relację z podróży Kazimierza Nowaka zatytułowaną "ROWEREM I PIESZO PRZEZ CZARNY LĄD. Listy z podróży afrykańskiej z lat 1931-1936".  

Kartel

Mariusz Staniszewski

Młody dziennikarz Krzysztof Fronisz wraz z zaprzyjaźnionym poszukiwaczem skarbów wydobywają w Górach Sowich tajemniczą skrzynię z okresu II wojny światowej. Początkowo nie zdają sobie sprawy z wagi znaleziska, ale szybko okazuje się, że staje się ona przedmiotem pożądania służb specjalnych kilku krajów oraz tajemniczej organizacji tytułowego Kartelu która rządzi miastem i ma ambicje zaprowadzenia nowego porządku. Dziennikarz zostaje więc uwikłany w wielowątkową intrygę, w której nie obowiązują żadne zasady. Aby zdobyć skrzynię z niemieckimi dokumentami z II wojny, zwalczające się strony posuwają się do zabójstw, tortur i zdrady. Istotnym wątkiem jest sposób działania samego Kartelu, do którego należą zarówno gangsterzy, jak i uznani profesorowie, biznesmeni czy przedstawiciele wymiaru sprawiedliwości oraz organów ścigania. Jego członkowie uznają się za lepszą część społeczeństwa, która jest predystynowana do rządzenia. Nie obowiązują ich żadne normy. Czy to moralne, czy też wynikające z przepisów prawa. Uważają, że te przestarzałe ograniczenia są dla słabych i głupich.

Konstrukcje I. Wybrane konstrukcje matematyki teoretycznej. Topologie miary i całki Lebesgue`a

Grzegorz Andrzejczak

"Pomysł i szczegółowa koncepcja prezentowanej publikacji „Wybrane konstrukcje matematyki teoretycznej...” są wynikiem obserwacji stanu wiedzy niezbyt licznej grupy studentów matematyki studiów doktoranckich prowadzonych od 2012 r. na Wydziale FTIMS Politechniki Łódzkiej. Absolwenci matematyki, po studiach z różnych uczelni, prezentują na ogół dość zaawansowaną wiedzę dotyczącą z zasady wąskich dyscyplin matematyki, pojmowanych jako odrębne i właściwie niezależne – niepowiązane w istotny sposób ze sobą. Zasadniczym celem pracy jest zatem pokazanie czytelnikowi wzajemnego przenikania wybranych, wskazanych w tytule działów matematyki, lokujących się w pobliżu szeroko pojętej analizy matematycznej." (ze Wstępu)

Cuda techniki

opracowanie zbiorowe

Album prezentuje najbardziej znane skarby techniki i imponujące osiągnięcia współczesności, które diametralnie zmieniły życie ludzi na przestrzeni dziejów. Fascynujące opisy i spektakularne fotografie przybliżają zaskakujące pomysłowością rozwiązania techniczne, będące świadectwem ludzkiego geniuszu.

Polska prowincja paulinów od XVII wieku do 1864 roku. Dzieje gospodarcze: klasztor na Jasnej Górze w Częstochowie

Jacek Szpak

Głównym celem książki jest wyjaśnienie gospodarczych podstaw funkcjonowania klasztoru i sanktuarium paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie. Dotychczas funkcjonowało przekonanie, że sanktuarium i klasztor mógł działały dzięki darowiznom i ofiarom wiernych przybywających na Jasną Górę. Dzięki tej książce czytelnik może się przekonać, że sytuacja była bardziej skomplikowana. Otóż największa część środków materialnych była pozyskiwana z własnej działalności gospodarczej prowadzonej przez paulinów w gospodarstwach rolnych (folwarkach). Wyjaśniono także skąd brały się owe gospodarstwa. Część z nich została nadana przez fundatora, ks. Władysława Opolczyka, przez Władysława Jagiełłę, magnatów i szlachtę, ale również sami paulini prowadzili akcję osadniczą lub kupowali dobra. W książce przedstawiono także wiele wydarzeń i zjawisk społecznych i ekonomicznych jakie rozgrywały się w rejonie Częstochowy, Kłobucka, Pajęczna czy Brzeźnicy. Autor starał się również uwypuklić ludzki wymiar wszelkiej działalności społecznej i gospodarczej. Stąd umieszczono liczne nazwiska imiona, zawody oraz pochodzenie osób zaangażowanych w szeroko rozumianą działalność gospodarczą, artystyczną, religijną czy społeczną, które były związane z funkcjonowaniem klasztoru i sanktuarium jasnogórskiego. Dotyczy to zarówno osób duchownych, jak i świeckich, których potomkowie być może mieszkają dotąd w miejscowościach, o których ta książka opowiada. Czytelnik może się również dowiedzieć jak wyglądało życie codzienne ludzi żyjących w XVII, XVIII i XIX wieku. Czym się oni zajmowali i z jakimi problemami się borykali. Książka zapewne pozwoli czytelnikowi skonstatować, że człowiek jako istota myśląca i czująca nie zmienił się w ciągu wieków.

Siła rzeczy

Roma Ligocka

Poruszająca opowieść o tym, jak wiele siły czerpiemy z rzeczy zwykłych i prostych uczuć, ile radości daje nam nasza codzienność ale także o tym, jak to wszystko może szybko zostać nam odebrane. Roma Ligocka, autorka bestsellerowych książek, wraca do historii swojej rodziny i świata, który zaginął. Wraca jednak w niezwykły i niekonwencjonalny sposób. Rok 1938. Anna Abrahamer zajmuje się domem, ogrodem, wyczekuje narodzin swojej wnuczki Romy. Latem wyrusza w pierwszą w życiu podróż na Lazurowe Wybrzeże. Jeszcze cieszy się codziennością, urokami świata, jeszcze wierzy w przyszłość swoją i swoich bliskich. Jednocześnie czuje już narastającą wokół niepewność, zbliżającą się katastrofę Rok 2020. Roma Ligocka, wnuczka Anny, wyrusza w podróż do Nicei. Zamierza wrócić do opowieści o swojej rodzinie, dopisać do niej ostatnie karty. Chce pójść śladami babci, napisać za nią pamiętnik, przywrócić czas, który przeminął, piękny, tajemniczy, przedwojenny Tam właśnie, w Nicei, zaskakuje ją pandemia i nagle jej los i losy Anny Abrahamer w zdumiewający i nieoczekiwany sposób splatają się ze sobą. Autorka zabiera nas w przeszłość, do roku 1938. To tu, w Krakowie, spokojnie i szczęśliwie żyje jej żydowska rodzina, a ona sama właśnie przychodzi na świat. Roma Ligocka całe życie nosiła w sobie wyobrażenie domu pełnego ciepła, zapachu smakowitych potraw i ciast, domu, którego sama nie miała... Teraz pokazuje nam jego urok, pokazuje krakowskie ulice i ogrody, zapomniane zwyczaje, modę, kolory czasów minionych. Ale autorka nie odwraca też wzroku od teraźniejszości, od naszego codziennego wysiłku, i konieczności radzenia sobie z nią. Powieść niosąca przesłanie: jesteśmy, dopóki pamiętamy, a najważniejsze, co mamy, jest teraz.

Ula, mama i Panama

Izabela Michta

Ula często nie ma czasu. Nic dziwnego, życie sześciolatki to nie fraszka, igraszka! Psio-dziecięce harce i opieka nad Panamą kiedyś schroniskową kupką nieszczęścia. Malowanki i wyklejanki dla taty po długim rejsie należy się przecież porządny stegozaur. I jeszcze to całe wymiatanie farfocli z mamą dobrze, że szybko przeradza się w koncert rockowy! A do tego nie wiesz, co podchwyci ciekawskie uszko i gdzie poniosą cię nóżki. Budowanie rodzinnych więzi, tęsknota za rodzicem, niecodzienne pomysły na codzienne zabawy, a także przyjazna lekcja cierpliwości i rozwagi. Książka w przystępny i uroczy sposób prowadzi przez świat dziecięcych uczuć, marzeń i trosk.

Urwisko

Robert Małecki

Najsilniejsza jest nienawiść do samego siebie Drugi tom nowego cyklu kryminalnego Roberta Małeckiego z policjantami Archiwum X Marią Herman i Olgierdem Borewiczem   Nie ma mroczniejszego koszmaru niż ten, w którym umiera twoje dziecko. A co, jeśli to nie sen i winę za tę śmierć ponosisz wyłącznie ty? Dzień, w którym w rozgrzanym samochodzie umiera Zuzia, na zawsze odciska piętno na jej rodzinie. Pod ciężarem odpowiedzialności matka dziewczynki przeżywa załamanie, a gdy wydaje się, że już przezwyciężyła traumę, znika bez śladu.   Kilka lat później bydgoski zespół Archiwum X wraca do akt sprawy. Wszystko wskazuje na to, że jej rozwiązanie jest blisko. Do czasu. Policjanci, znużeni piekielnym upałem, nagle gubią tropy, a prawda, ukryta w cieniu mrocznych zdarzeń, wymyka im się z rąk.   Maria Herman i Olgierd Borewicz muszą rozwiązać zagadkę kolejnej okrutnej zbrodni i nie dać się zwieść własnym demonom

Odmęty śmierci

Wojciech Wójcik

Każda rodzina ma swój wstydliwy sekret Krystyna Kalinowska, mieszkająca samotnie wdowa, odwiedza szpital psychiatryczny. Po powrocie do domu zostaje zamordowana. Trzydzieści lat wcześniej w tym samym miejscu miał zginąć jej mąż Julian, choć według rodzinnej legendy do grobu włożono pustą trumnę. Laura, wnuczka Krystyny, nigdy nie uwierzyłaby w tę historię, ale w testamencie babci znalazł się hojny zapis dla detektywa specjalisty od zaginięć. Zaintrygowana, odwiedza grób dziadka Juliana i odkrywa, że babcia nigdy nie zapaliła mu choćby jednej świeczki. W tajemnicy przed rodziną pielęgnowała natomiast inny grób. Do szpitala trafia młody informatyk. Krzyczy w nocy i przy pierwszej okazji ucieka. Psychiatra Michał Tracz odnajduje go pod oknami mieszkania Kalinowskiej. I to niejedyny problem, z którym musi się zmierzyć lekarz zaostrza się stan innego pacjenta, który wpada w szał za każdym razem, gdy usłyszy szumiącą wodę. Wszystkich łączy tajemnica, której korzenie sięgają tragicznego wypadku

Kształtowanie się poczucia tożsamości Katalończyków na podstawie piśmiennictwa okresu odrodzenia kulturalnego i narodowego (XIX w.- początek XX w.)

Ewa Kulak

Katalonia, obecnie jedna z autonomicznych wspólnot tworzących Królestwo Hiszpanii, jest regionem o bogatej i skomplikowanej historii. W ciągu swych dziejów mieszkańcy Katalonii stali się społecznością świadomą swej odmienności od sąsiadów i starannie tę odmienność kultywującą. Książka Ewy K. Kulak skupia się na losach regionu w XIX i na początku XX wieku, kiedy dokonuje się tak zwane odrodzenie katalońskiej kultury, a przede wszystkim literatury w rodzimym języku, co prowadzi, u końca opisywanego okresu, do samookreślenia się Katalończyków jako narodu. W części pierwszej przedstawiony został rozwój katalońskiego ruchu narodowego, od początkowych działań mających na celu podkreślenie odrębności kulturowej regionu aż do powstania ugrupowań formułujących polityczne żądania i projekty prawnych rozwiązań, dzięki którym Katalonia miała osiągnąć autonomię w obrębie państwa hiszpańskiego. Część druga poświęcona jest analizie tekstów literackich i publicystycznych, w których wybitni przedstawiciele katalońskich elit literackich i naukowych starali się zdefiniować podstawowe cechy wyróżniające ich jako naród. Za kluczowe dla budowania obrazu własnego uznali oni język, historię oraz specyficzny charakter katalońskiego ludu. Te trzy elementy posłużyły im do wzbudzenia w katalońskim społeczeństwie dumy z jego duchowych i materialnych osiągnięć, a w konsekwencji do utrwalenia się silnego poczucia odrębnej tożsamości Katalończyków.   Ewa Krystyna Kulak jest pracownikiem Instytutu Filologii Romańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie wykłada literaturę hiszpańską i historię Hiszpanii. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się przede wszystkim wokół dzieł literackich interpretowanych jako dokumenty życia społecznego. Jest autorką prac z zakresu literaturoznawstwa hiszpańskiego i francuskiego, w tym monografii Owoce hesperyjskich ogrodów. Obraz literatur Półwyspu Iberyjskiego w polskich wydawnictwach informacyjnych i popularnonaukowych (wyd. Adam Marszałek, Toruń 2002), oraz członkiem redakcji czasopisma „Estudios Hispánicos”.

Trylogia Ojczyzny (Tom 2). Ostatnia ojczyzna

Matteo Righetto

Poniekąd jest to western, bo są tu konie, broń i bandyci; ale zamiast amerykańskiego Zachodu mamy góry Wenecji Euganejskiej, modrzewie i jodły, śnieg i sosny, Valstagna i jaskinie Oliero. To epicka i realistyczna opowieść o utraconej ojczyźnie. "Il Mattino di Padova" Jest chłodny listopad 1898 roku. Surowe góry pomiędzy płaskowyżem Asiago i doliną Brenty wyludniły się niemal całkowicie: większość mieszkańców, borykających się ze straszliwą biedą, opuściło w końcu swoje rodzinne strony, by emigrować do Ameryki w poszukiwaniu szczęścia. Jole skończyła dwadzieścia lat i jest coraz piękniejsza, jej młodsza siostra Antonia poczuła powołanie zakonne i postanowiła zostać mniszką, najmłodszy z rodzeństwa Sergio zapadł na tajemniczą chorobę i jego leczenie powierzono świętej", znachorce z pobliskiej wsi. Chwilowy spokój mieszkańców Nevady zostaje brutalnie zburzony, gdy dwóch bandytów rabuje De Boerom srebro i miedź zdobytą przez głowę rodziny podczas dawnej przemytniczej wyprawy do Austro-Węgier. Jole będzie zmuszona samotnie stawić czoła nieszczęściu. Wiedziona pragnieniem zemsty i uzbrojona w ojcowski karabin, ruszy na grzbiecie swojego nieodłącznego Samsona śladem niegodziwców, by sprawiedliwości stało się zadość. Jej towarzyszami będą gwiazdy i wiatr, droga poprowadzi przez zapierające dech w piersiach krajobrazy. Podczas pościgu do ostatniego tchu Jole stawi czoła piętrzącym się trudnościom nigdy nie tracąc swej żelaznej determinacji. W zgodzie z magią natury i wyznawanymi wartościami podejmie wyprawę, która zmusi ją do pójścia znacznie dalej, niż kiedykolwiek sądziła. Ponieważ w przeciwieństwie do granicy między dwoma państwami, granicy między dobrem a złem nie da się dostrzec samym spojrzeniem. Ostatnia ojczyzna to druga część Trylogii Ojczyzny". Po Duszy granicy Matteo Righetto kontynuuje westernową opowieść o przygodach rodziny De Boerów, w centrum uwagi stawiając ludzkie pragnienie sprawiedliwości i odpłaty za zło. Granica, którą zarówno w pierwszej, jak i drugiej powieści staje się inny, jest metaforą wewnętrznej podróży, pokonywania własnych granic, także etycznych. To także granica między młodością a dorosłością, między rozumem a przemocą. - Francesca Visentin, "Corriere del Veneto" Dynamiczna fabuła, typowa dla westernu, ale z wyraźnie uwypukloną problematyką społeczną, rzucającą światło na przeszłość i tradycję. Natura jest tu główną bohaterką, nieskończenie pocieszającą, mądrą i opiekuńczą wobec tych, którzy wiedzą, jak się do niej odnosić, a nade wszystko jest niezmiennie taka sama i nie zna ludzkich granic. Sięga daleko poza nasze ojczyzny. Różnice, jak zawsze, stwarzają ludzie. - Mary B. Tolusso, "Il Piccolo" Matteo Righetto potrafi utrzymać dynamikę powieści także dzięki swej prozie, powściągliwej, ale bogatej w opisy alpejskiego środowiska. Jednocześnie umie wejrzeć głęboko w charaktery swoich bohaterów, których obdarza głębokim człowieczeństwem. - Fulvio Panzeri, "Avvenire" Czerpiąc z najlepszej tradycji włoskiej powieści historycznej, autor pisze o przeszłości, by opowiedzieć o współczesności, i przesyła nam sygnał nadziei. - Andrea Formagnana, "Montagne360". Matteo Righetto urodził się w 1972 roku w Padwie, gdzie uczy literatury w liceum. Opublikował: Savana padana (Sawanna padewska), La pelle dellorso (Niedźwiedzia skóra, powieść zekranizowaną przez Marca Segato z Markiem Paolinim w roli głównej), Apri gli occhi (Otwórz oczy, nagrodzoną Premio della Montagna Cortina d'Ampezzo). W 2017 roku w wydawnictwie Mondadori opublikował Duszę granicy, pierwszą powieść w cyklu "Trylogii Ojczyzny". Jego książki zostały przetłumaczone na wiele języków, a "Trylogia ojczyzny", przygotowywana do publikacji w kilku krajach, między innymi w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Niemczech, Holandii i Polsce, stała się literackim wydarzeniem.

Życie 2.0

Aldona Reich

"Życie 2.0" to opowieść o ludziach, których ścieżki schodzą się, krzyżują lub tylko stykają. O tym, że uporanie się z własną przeszłością jest konieczne, aby móc rozpocząć nowy rozdział życia, a także o odcieniach miłości, które są najtrudniejsze, najbardziej wymagające i najmocniej wpływające na koleje losu. To historie ludzi, ich przeżycia, rozterki i plany, których wypadkową stała się niecodzienna podróż. Wówczas wszystkie wątki, pozornie ze sobą niepowiązane, powoli zaczynają tworzyć przejrzystą i czytelną całość. Sześć osób, sześć ludzkich losów, połączonych ze sobą w sześciu stopniach oddalenia. Główna bohaterka, Karolina Sarnawska, sądząc, że minęła już swoje życiowe rozdroże, wyjeżdża z Krakowa na Wybrzeże w towarzystwie osobistego szofera. Chce pozamykać swoje sprawy, które w ciągu ostatnich lat miały bezpośredni wpływ na jej życie. Z pozoru oschła i nieprzystępna, z czasem odsłania swoją tajemnicę, godząc się na opiekę swojego kierowcy. Co wie o sobie, o nim, o ludziach, których spotyka w tej podróży? Czy sześć stopni oddalenia wystarczy, aby zagubione ścieżki znów dało się połączyć?

Węgierski syndrom: Trianon

Bogdan Góralczyk

Opisywane tutaj, tak bardzo różniące się między sobą węgierskie władze i reżimy w ostatnim półtora stuleciu odmiennie interpretowały interesy państwa i jego rację stanu. Najczęściej robiły to z konieczności opartej na związku z innymi, silniejszymi graczami, zmuszającymi Węgrów do podporządkowania się. Podejście do Trianon polegające na wyrażaniu protestu przeciwko dyktatowi mocarstw jest tu symboliczne. W epoce Horthyego postawiono je na samym piedestale jako najważniejszy priorytet całej polityki państwa, wręcz rację stanu. Potem natomiast, w czasach dyktatury i realnego socjalizmu, z powodów ideologicznych i pod naciskiem Wielkiego Brata z Moskwy zupełnie zdjęto to bolesne zagadnienie z porządku dnia. Dopiero wraz z Systemem Orbána wahadło wróciło do wyjściowego, przedwojennego stanu (nawet jeśli nie tak mocno i wyraziście jak poprzednio). W kwestii odpowiedzialności za Trianon ścierają się na Węgrzech i w całej węgierskiej diasporze dwie zupełnie odmienne koncepcje i szkoły myślenia. Pierwsza, popularna w epoce Horthyego, która teraz z całą mocą powróciła do oficjalnego dyskursu, mówi o dyktacie mocarstw i wynikającej stąd klęsce Węgrów, poszatkowanych i poćwiartowanych z woli obcych…. Natomiast koncepcja druga doszukuje się przyczyn tej klęski nie tyle u innych, co przede wszystkim u siebie.   Rok 1920 stanowi przełomowy moment w najnowszych dziejach państwa i narodu węgierskiego. Kto tego nie docenia, ten niewiele (by nie rzec dobitniej – nic) nie rozumie ze współczesnej historii Węgrów. Siląc się na pewne porównania: o ile dla nas rok 1918 to rok triumfu, satysfakcji oraz powolnej odbudowy „odzyskanej niepodległości”, to naszym Bratankom dwa lata później „wszystko się rozpadło”. Szczegółowa analiza Bogdana Góralczyka ukazuje wnikliwie przesłanki powstania mocarstwa węgierskiego w połowie 19 stulecia, węzłowe momenty polityki wewnętrznej oraz zagranicznej Królestwa Węgierskiego, począwszy od chwalebnych wydarzeń Wiosny Ludów, następnie konsekwencje geopolityczne porażki Austro-Węgier w Wielkiej Wojnie oraz rozgrywki dyplomatyczne między mocarstwami w Paryżu, Wersalu i Trianon. Trzeba jednakże podkreślić, iż największa część prezentowanego tomu poświęcona jest, szeroko rozumianym, konsekwencjom społecznym, politycznym, ustrojowym, gospodarczym i kulturowym tytułowego Syndromu Trianon dla narodu węgierskiego. Należy wskazać na przejrzysty i dynamiczny język, który pozwala na szybkie i świadome przyjmowanie wywodów Autora, jak też twórczo wykorzystaną szeroką literaturę przedmiotu. W przeważającej większości pochodzi ona z Węgier, co jest najlepszym dowodem oryginalności tej monografii. Prof. dr hab. Jacek Wojnicki Katedra Systemów Politycznych UW   Książki tej nie sposób uznać za lekturę uzupełniającą. Jest bowiem pozycją obowiązkową przybliżającą kontekst polityki Viktora Orbána oraz napięć pomiędzy Węgrami i resztą Europy. Po raz pierwszy ktoś tak dobitnie wyjaśnił dramat traktatu w Trianon dla Węgier. Bogdan Góralczyk pisze o tragicznych początkach nowoczesnego państwa, z werwą prowadząc czytelnika przez 150 lat historii. Rzetelnie relacjonuje czas miniony, nie wahając się przed postawieniem ważkich pytań o przyszłość. Wojciech Przybylski, redaktor naczelny Visegrad Insight, Fundacja Res Publica   Prof. Bogdan Góralczyk politolog i sinolog z wykształcenia, hungarysta z zamiłowania. Profesor i dyrektor Centrum Europejskiego Uniwersytetu Warszawskiego w kadencji 2016–2020. Były ambasador w państwach Azji Południowo-Wschodniej. W latach 1991–1998 przebywał na placówce na Węgrzech. Efektem tego pobytu była książka wydana po polsku i węgiersku. Jest mocno po-wiązany z Węgrami, gdzie często i regularnie jeździ, a także pojawia się na konferencjach i w tamtejszych mediach. Bardzo dużo publikuje, specjalizując się – oprócz węgierskiej – w tematyce azjatyckiej, a zwłaszcza Chin, oraz międzynarodowej i globalnej, w tym kwestiach nowego ładu światowego i wyzwań globalnych. Ostatnio w Wydawnictwie Akademickim DIALOG wydał obszerny tom Wielki Renesans. Chińska transformacja i jej konsekwencje (Warszawa 2018). Niniejsza praca powstała na stulecie podpisania, tak bolesnego dla Węgrów, traktatu z Trianon (1920).  

Polityka kulturalna Stanów Zjednoczonych

Martel Frederic

Frédéric Martel przedstawia politykę kulturalną Stanów Zjednoczonych i próbuje odpowiedzieć na pytanie, dlaczego amerykański rząd nie odgrywa w niej bezpośredniej roli. Opisuje również, w jaki sposób szeroka koalicja prywatnych przedsiębiorstw, agencji i instytucji pożytku publicznego, bogatych filantropów, uniwersytetów i lokalnych wspólnot, które działają autonomicznie, konkurując ze sobą lub współpracując, wspiera wszechstronny rozwój kultury w Stanach Zjednoczonych. Poznanie tego systemu pozwoli, według autora, lepiej bronić narodowe kultury przed amerykańską dominacją.