Praca - etyka - polityka. Wybór tekstów

Danuta Walczak-Duraj

Monografia stanowi zbiór wybranych tekstów Autorki z lat 2005-2019 dotyczących szeroko rozumianej pracy i polityki w kontekście etycznym. Zagadnienia te rozpatrywane są z perspektywy normatywnej - z punktu widzenia określonego, społecznego, w tym ekonomicznego, ładu aksjonormatywnego. Ważną kwestią są zmiany, jakie zachodzą w obszarze pracy i jej stosunków oraz w sposobie funkcjonowania współczesnych demokracji pod wpływem rozwoju technologii cyfrowych. Głównymi adresatami tej publikacji są: przedstawiciele nauk społecznych, ekonomicznych i politologicznych, a także studenci, organizatorzy życia gospodarczego i politycy. Książka z pewnością zainteresuje również szersze grono Czytelników, dla których problemy oraz przemiany współczesnej pracy i polityki są interesujące i ważne. * Autorka [...] wielokrotnie podkreśla, że każda forma ludzkiej aktywności, w tym [...] praca w jej różnych odsłonach, również praca naukowca czy praca polityka, podlega ocenie etycznej, a kompetencje etyczne stanowią atrybutową cechę szeroko pojmowanych kompetencji merytorycznych. Z przedmowy ks. prof. zw. dr. hab. Janusza Mariańskiego O wyjątkowej wartości tej monografii stanowią [...] aktualność i waga podejmowanych w niej kwestii społecznych. Dotyczy to zwłaszcza problemów związanych z deficytami etycznymi polityków funkcjonujących w formule liberalnych demokracji. [...] do istotnych wątków rozważań Autorki zaliczam te, w których podkreśla, że pojawianie się [...] cywilizacji algorytmów zmieni na przykład moralną przestrzeń pracy, a pracownicy być może staną przed wyzwaniem podejmowania transgresji etycznej w związku z rozwojem sztucznej, samouczącej się inteligencji. Z recenzji prof. dr hab. Urszuli Swadźby

Potencjał działalności kredytowej sektora bankowego w obliczu pandemii COVID-19. Perspektywa credit crunch

Iwona Dorota Czechowska, Czesław Lipiński, Joanna Stawska, Wojciech Zatoń

Głównym celem opracowania jest analiza dostępności kredytowej. Do podjęcia tego tematu skłoniły nowe przesłanki, związane ze zmianą warunków działania podmiotów gospodarczych w następstwie wybuchu pandemii COVID-19. W połowie roku 2020. zaobserwowano w Polsce, po raz pierwszy od 2009 występowanie w układzie m/m następujących zjawisk: spadek zadłużenia kredytowego sektora przedsiębiorstw niefinansowych, większy niż w okresie globalnego kryzysu finansowego, deklaracja sektora bankowego dotycząca zaostrzenia polityki kredytowej. W takich okolicznościach powstało pytanie o możliwość nadmiernego ograniczania podaży kredytu przez banki, w związku ze skutkami pandemii COVID-19. Efekty pandemii zwiększają prawdopodobieństwo problemów związanych z terminową obsługą zadłużenia. Tendencja polegająca na ograniczaniu podaży kredytu występuje pod nazwą credit crunch. Odpowiedzi na pytanie badawcze, czy w Polsce występuje zagrożenie credit crunch, poszukiwano na podstawie przeglądu literatury oraz badań empirycznych. Mając na uwadze duże znaczenie finansowania kredytowego przedsiębiorstw dla ich aktywności inwestycyjnej, waga dostępności kredytowej jest szczególnie istotna w okresach kryzysu. Wnioski wynikające z przedstawionego materiału analitycznego dają podstawę do stwierdzenia, że zjawisko credit crunch w Polsce nie występuje. Przeprowadzone rozważania teoretyczne oraz analiza empiryczna działalności kredytowej w Polsce wykazały, że nie potwierdziły się obawy dotyczące załamania na rynku podaży kredytów. Sytuacja sektora bankowego w połowie roku 2021 wyglądała dość optymistycznie w krótkim terminie (oprócz nierozwiązanej kwestii mieszkaniowych kredytów walutowych i związanych z nią konsekwencji), ale w perspektywie długoterminowej istotną rolę będzie odgrywać zdiagnozowana pułapka niskiej strukturalnej dostępności kredytowej i chronicznie słabego ukredytowienia polskiej gospodarki. W połączeniu z niską rentownością sektora, wynikającą głównie z wysokich obciążeń fiskalnych będzie to stanowić istotny czynnik hamujący rozwój sektora bankowego w Polsce. Zmiana tego stanu wymaga istotnej rewizji i konsekwentnej realizacji strategii gospodarczej dla Polski poprzez intensyfikację i promowanie przedsięwzięć inwestycyjnych. Z drugiej strony pożądane jest racjonalne (np. elastyczne w zależności od koniunktury gospodarczej) podejście do obciążeń fiskalnych sektora bankowego.

Izby rolnicze w modelu społecznej gospodarki rynkowej

Beata Jeżyńska, Monika A. Król

Zrzeszenie w ramach izb rolniczych wszystkich producentów rolnych, bez względu na wielkość i formę organizacyjną gospodarstwa rolnego, profil i rozmiar produkcji, powiązanie z rynkiem towarowym czy organizację procesu produkcyjnego, skutkowało tym, że 25 lat temu powstała organizacja samorządu gospodarczego skupiająca niemal 1/4 całego społeczeństwa kraju. Masowa i obowiązkowa przynależność do izby rolniczej decyduje o jej potencjale integracyjnym, społeczno-gospodarczym i możliwościach decyzyjnych, administracyjnych, organizacyjnych i funkcjonalnych, istotnych dla polskiego rolnictwa. Izby mogą i powinny reprezentować producentów rolnych oraz tworzyć jedyne w swoim rodzaju forum współpracy umożliwiające inicjowanie zasadniczych procesów zmian wyrażanych w strategiach polityki rolnej we wszystkich jej obszarach. Nowe wyzwania dla izb niosą również procesy globalizacyjne, zwłaszcza zmiany klimatyczne i biologiczne. Zjawiska te wywierają nieodwracalne skutki, które w pierwszej kolejności dotykają rolnictwo, a zwłaszcza produkcję żywności. Ich konsekwencją będzie konieczność wdrożenia odmiennych zasad funkcjonowania rolnictwa, dostosowanie wielkości i profilu produkcji do możliwości biologicznych oraz zdolności reagowania na mogące pojawiać się kryzysy ekosystemowe. Dlatego społeczna odpowiedzialność agrobiznesu musi zostać uformowana i dostosowana do współczesnych i przyszłych zagrożeń. Konieczne są działania edukacyjne, innowacyjne, promowanie prośrodowiskowych zmian i wypracowanie mechanizmów osłonowych. Czy przepisy obowiązującej ustawy o izbach rolniczych tworzą ramy adekwatne dla realizacji tak określonych współczesnych zadań samorządu gospodarczego rolników? Po upływie 25 lat od obowiązywania ustawy o izbach rolniczych należy podjąć próbę oceny ich statusu prawnego, miejsca w strukturach administracji rolnej, znaczenia gospodarczego, społecznego i reprezentatywnego dla rolników, a także zakreślić dalszą perspektywę, która uwzględnić musi nowe okoliczności, w jakich funkcjonować będzie polskie rolnictwo. Monografia zawiera analizę obowiązujących przepisów ustrojowych i szczególnych, uwagi prawno-porównawcze oraz propozycje zmian. Skierowana jest do praktyków - członków izb rolniczych i ich organizacji krajowej, zarządów, instytucji uczestniczących w procesach legislacyjnych i założeń polityki rolnej - krajowej i europejskiej. Stanowi także opracowanie z zakresu dogmatyki prawniczej.

Danuta i Daniel Olędzcy. Architektura na miarę możliwości

Błażej Ciarkowski

On - syn inspektora celnego Wolnego Miasta Gdańska, starszy strzelec w Powstaniu Warszawskim, a później więzień obozu Altengrabow. Ona - córka urzędnika gminnego, podczas wojny wysiedlona wraz z rodziną z Nowogródka. Połączyły ich bolesne wspomnienia, Gdańsk i miłość do architektury. Dzielił charakter, spojrzenie na świat i ścieżki kariery. Daniel i Danuta Olędzcy - jedna z najbardziej niezwykłych par w świecie polskiej architektury. W odróżnieniu od Kardaszewskich, Piechotków czy Brukalskich, oboje odnieśli znaczące sukcesy, nie rezygnując przy tym z własnej indywidualności. Dziś trudno wyobrazić sobie Trójmiasto bez zaprojektowanych przez nich ikonicznych budynków. Dziełem Daniela Olędzkiego są Teatr Wybrzeże, Teatr Muzyczny czy Opera Bałtycka. Danuta Olędzka natomiast projektowała słynne falowce oraz Dom Technika. Żyli razem, ale rzadko projektowali wspólnie, wiedząc, że współpraca dwóch tak silnych osobowości wymagałaby od nich zbyt daleko posuniętych kompromisów. Oboje jednak kierowali się tą samą zasadą: architektura powinna być "realizacją ludzkich marzeń". Marzeń o dobrym codziennym życiu i marzeń o stworzeniu pomnika swojej epoki.

Przekształcenia współczesnych miast. Nurty i instrumenty

Ewa M. Boryczka

Współczesny świat jest zdominowany przez miasta, które są motorem jego rozwoju. Ulegają one jednak ciągłym przemianom, a współcześnie – w okresie intensywnych, dynamicznych zmian geopolitycznych i społeczno-gospodarczych – borykają się z wieloma trudnościami. Problemy rozwoju miast są poważnym wyzwaniem, wymagają interdyscyplinarnego podejścia oraz umiejętności zintegrowanego zarządzania i sterowania. Celem monografii jest przedstawienie wybranych nurtów, metod, narzędzi oraz działań determinujących przekształcenia współczesnych miast, które traktuje się tutaj jako złożone systemy powiązań gospodarki, społeczeństwa, środowiska i przestrzeni. W publikacji wyróżniono przede wszystkim te kwestie, które służą polepszeniu funkcjonowania współczesnych miast, poprawie jakości życia ich mieszkańców oraz przyczyniają się do rozwiązania wielu złożonych problemów. Książka adresowana jest do teoretyków i praktyków zajmujących się zagadnieniami rozwoju i rewitalizacji miast, planowania przestrzennego i urbanistyki. Do jej lektury zaproszeni są również studenci oraz absolwenci w szczególności takich kierunków, jak: gospodarka przestrzenna, studia miejskie, ekomiasto, prawo, geografia urbanistyczna, ekonomia, urbanistyka, socjologia miast czy ochrona środowiska. Monografia dedykowana jest więc osobom, które interesują się miastami i procesami ich rozwoju.

Psychologia diety

Jane Ogden

Dlaczego niektórzy przybierają zbyt dużo na wadze? Dlaczego tak trudno jest schudnąć? W jaki sposób możemy wprowadzić w życie zdrowe podejście do jedzenia? W Psychologii diety przedstawiono obszerne i zrównoważone spojrzenie na przyczyny przyrostu masy ciała oraz wyzwania związane z dietą. Poprzez prezentację poznawczych, emocjonalnych i społecznych czynników sprawiających, że ludzie podejmują złe decyzje dotyczące jedzenia, autorka książki objaśnia, co to znaczy dobrze się odżywiać. Dzięki zrozumieniu ludzkiej psychiki pokazuje, jak możemy zmienić nasze niezdrowe przyzwyczajenia i potencjalnie schudnąć. W czasach, kiedy wiele osób ma problemy z nadwagą i otyłością, Psychologia diety pomaga odkryć, że nie istnieje dieta-cud, ale to nasze umysły kontrolują wybory żywieniowe, jakich dokonujemy.

Nadmierny optymizm analityków sporządzających rekomendacje giełdowe w wycenach przedsiębiorstw

Michał Radke

Monografia ma charakter interdyscyplinarny, sytuuje się bowiem na granicy dwóch obszarów badawczych finansów - finansów behawioralnych oraz bankowości inwestycyjnej. Jej główny cel stanowi analiza psychologicznych uwarunkowań procesów decyzyjnych na rynku kapitałowym, które dotyczą nie tylko racjonalnych przesłanek postrzegania wartości aktywów finansowych poprzez pryzmat formalnych modeli ich wyceny, ale również postaw - w szczególności optymizmu, który zniekształca obiektywne postrzeganie wartości, ukazując jednocześnie "ludzką naturę" finansistów. Dostarczone przez Autora wyniki analiz pozwoliły wzbogacić wiedzę na temat mechanizmów decyzyjnych w procesach inwestycji finansowych i ich uwarunkowań. Uzyskane wyniki mają znaczenie praktyczne zarówno dla inwestorów indywidualnych, jak i instytucjonalnych, tj. odbiorców rekomendacji inwestycyjnych oraz samych ich autorów, co niewątpliwie stanowi duży walor monografii.

System partyjny Królestwa Rumunii. Uwarunkowania i funkcjonowanie

Andrzej Dubicki

 Rozwój polityczny ziem rumuńskich uzależniony był na początku XIX w. od rozwoju wypadków w Imperium Osmańskim, co w kategoriach politycznych wymuszało recepcję wzorca orientalnego. Dopiero decyzje pokoju w Adrianopolu w 1829 r. otworzyły moż-liwość budowy nowoczesnego społeczeństwa w księstwach rumuńskich. Proces ten był długotrwały, a orientalne wzorce pozostawały przez długi czas istotnym elementem składowym stosunków społecznych i politycznych. Casus Rumunii jako państwa, w którym funkcjonował specyficzny system partyjny, stanowił motyw do podjęcia badań nad tym tematem. Należy podkreślić, iż niniejsza monografia w porównaniu z innymi pracami, poświęconymi systemowi partyjnemu Rumunii, po raz pierwszy obejmuje tak szerokie spektrum czasowe. Zawiera analizę funkcjonowania systemu partyjnego Rumunii w okresie monarchii, czyli w latach 1866–1947. Autor przedstawił uwarunkowania i ewolucję omawianego systemu na podstawie literatury przedmiotu oraz własnych badań z wykorzystaniem kwerend archiwalnych.