To, co naturalne. Eseje antropologiczne

Robert Spaemann

Robert Spaemann pyta o jednostkę i jej istotę w kontekście współczesnych nauk przyrodniczych oraz nawiązującej do nich filozofii, która redukuje człowieka do statusu jednej z istot naturalnych. W jaki sposób powinniśmy pojmować przyrodę, aby siebie samych móc rozumieć jako istoty naturalne? Jak jednocześnie nie utracić tego, co wyróżnia nas spośród innych istot naturalnych? W zamieszczonych w książce esejach Spaemann pokazuje, że pojęcie „tego, co naturalne” jest dwuznaczne. „Zgodność z naturą” nie jest „dana naturalnie”, lecz jest tym, co odpowiada pojęciu rozumności. Pytanie „Kim jest człowiek?” różni się istotnie od pytania „Kim jest zięba?”, na to drugie odpowiadamy, wyliczając cechy, na podstawie których pewne ptaki nazywamy ziębami. Pytanie o to, co czyni człowieka człowiekiem, nie służy klasyfikacji przedmiotów, lecz – jako pytanie o „istotę” – jest częścią historycznego procesu rozumienia i potwierdzania samego siebie przez człowieka w obliczu różnych wyzwań. Dzisiaj wyzwaniem dla potwierdzenia siebie jest scjentyzm, tj. pewnego rodzaju sposób pojmowania funkcji nauki w całości naszego życia. Fragment książki To, co naturalne Serię zapoczątkowało wydanie książki Kim jest człowiek? Abrahama J. Heschela w tłumaczeniu Katarzyny Wojtkowskiej, inicjatorki serii. Od 2017 roku ukazały się m.in.: Moje poszukiwania absolutów Paula Tillicha, Dlaczego kochamy? Harry’ego Frankfurta, W mroku uczonej niewiedzy Karola Tarnowskiego, Sens życia i jego znaczenie Susan Wolf, Lustereczko, powiedz przecie… Simona Blackburna, Status moralny. Obowiązki wobec osób i innych istot żywych Mary Anne Warren, Śmierć i życie po śmierci. Kiedy umrę, ludzkość będzie trwać Samuela Schefflera, Prawda i życie. Dlaczego prawda jest ważna Michaela Patricka Lyncha, Godny pożądania stan świadomości. O przyjemności jako wartości ostatecznej Katarzyny de Lazari-Radek oraz Zależne zwierzęta rozumne. Dlaczego ludzie potrzebują cnót Alasdaira MacIntyre’a. W przygotowaniu książka autorstwa Roberta P. George’a. * Seria „Kim Jest Człowiek? ” jest płaszczyzną rozmowy, do której zapraszamy uczonych i myślicieli, przedstawicieli różnych środowisk, a także wszystkich, dla których kluczowe jest pytanie o człowieka. Katarzyna Wojtkowska

Cesarstwo rzymskie. Krótkie Wprowadzenie 47

Christopher Kelly

Autor zaprasza czytelnika w podróż po historii - od Augusta do Kommodusa - i spuściźnie cesarstwa rzymskiego. Ukazuje je przede wszystkim jako imperium siły stosujące mieszankę przemocy, ucisku, porządku i taktycznego użycia władzy, by zapewnić trwanie jednolitej kultury. Czytelnik dowie się nie tylko, jak powstało imperium, jak nim zarządzano, jaka była religia i struktura społeczna, lecz także w jaki sposób lokalne kultury uległy romanizacji i jak ludzie w odległych krainach zaczęli wierzyć w cesarza jako boga. Znajdzie tu również szkic o tym, jak przedstawiano cesarstwo w czasach współczesnych, począwszy od oświecenia przez imperium brytyjskie czasów wiktoriańskich po najnowsze hollywoodzkie hity kinowe. * Interdyscyplinarna seria KRÓTKIE WPROWADZENIE piórem uznanych ekspertów skupionych wokół Uniwersytetu Oksfordzkiego przybliża aktualną wiedzę na temat współczesnego świata i pomaga go zrozumieć. W atrakcyjny sposób prezentuje najważniejsze zagadnienia XXI w. - od kultury, religii, historii przez nauki przyrodnicze po technikę. To publikacje popularnonaukowe, które w formule przystępnej, dalekiej od akademickiego wykładu, prezentują wybrane kwestie. Książki idealne zarówno jako wprowadzenie do nowych tematów, jak i uzupełnienie wiedzy o tym, co nas pasjonuje. Najnowsze fakty, analizy ekspertów, błyskotliwe interpretacje. Opiekę merytoryczną nad polską edycją serii sprawują naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego: prof. Krystyna Kujawińska Courtney, prof. Ewa Gajewska, prof. Aneta Pawłowska, prof. Jerzy Gajdka, prof. Piotr Stalmaszczyk.

Память в языке, литературе и культуре / Pamięć w języku, literaturze i kulturze

Elena Nevzorova-Kmech, Ivan Smirnov, Anna Stępniak

Monografia, na którą składają się teksty młodych adeptów nauki, przeznaczona jest dla szerokiego grona odbiorców zainteresowanych językoznawstwem, literaturoznawstwem, filozofią, socjologią, psychologią, kulturoznawstwem i ogólnymi problemami humanistycznymi. Autorzy poruszają w niej wiele aspektów lingwistyczno-krajoznawczych oraz kulturoznawczych, dostarczają czytelnikom bogatej wiedzy o języku, literaturze i kulturze różnych krajów, która może być przydatna nie tylko filologom, lecz także specjalistom z innych dziedzin nauki do uogólniania prac teoretycznych z zakresu studiów nad pamięcią. Z recenzji dr. hab. Krzysztofa Kusala prof. Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi Książka ma na celu połączenie tekstów opisujących różne przejawy koncepcji pamięci w różnych kulturach, nie tylko europejskich, co daje wyobrażenie o jej wspólności dla całej społeczności światowej. Niewątpliwą zaletą monografii jest mnogość i różnorodność materiału faktograficznego, nie tylko uwzględnionego już w literaturze naukowej, lecz także współczesnego, nowego, takiego, który dotychczas jeszcze nie był analizowany i opisywany w pracach naukowców. Potwierdza to, że główny cel, jaki postawili sobie autorzy - ukazanie związku przeszłości z teraźniejszością i znaczenia pamięci w tym związku - został osiągnięty. Z recenzji dr. hab. Aleksandra Gadomskiego prof. Uniwersytetu Opolskiego

Witold Gombrowicz. Ja!

Józef Olejniczak

Ja, w łachmanach, obskubany, ja pozer, renegat, zdrajca, megaloman, najświętszy od czasów Sienkiewicza i Reymonta. Z Dziennika 1967–1969 Witolda Gombrowicza Imponuje konsekwencja, z jaką Gombrowicz od debiutu, a właściwie od dzieciństwa budował własną podmiotowość, świadomie kreował to niespójne „ja”. Ale może wyznaniom i autointerpretacjom Gombrowicza dotyczącym tego „ja” nie należy ufać? Z rozdziału trzeciego * Józef Olejniczak czyta Gombrowicza za pośrednictwem kategorii podmiotowości – próbuje rozszyfrować tajemnice pisarskiego „ja”. Służy temu i opowieść o biografii, i analiza form autobiograficzności w jego dziele. Pasjonującą narracją o życiu i twórczości Gombrowicza kieruje porządek biografii, w którą Gombrowicz wpisywał swoje „ślady obecności”. Towarzyszymy jednemu z najważniejszych polskich twórców najpierw w okresie dzieciństwa, młodości i dochodzenia do literackiego debiutu w międzywojennej Warszawie, później podczas wyjazdu i emigracji w Argentynie, a następnie po powrocie do Europy – aż do śmierci we Francji. Opowieść o biografii przenika się z analizami dzieł, co sprawia, że obydwa te wątki – egzystencja i literatura – nie mogą tu bez siebie istnieć. PROJEKT: EGZYSTENCJA I LITERATURA Seria poświęcona jest wybitnym polskim pisarzom – ich twórczości ujmowanej przez nich samych i interpretowanej przez krytyków jako projekt egzystencjalny, jako próba ustanowienia i zapisania siebie i swojego sposobu odczytywania sensów rzeczywistości, indywidualnego oglądu różnych jej sfer – społecznej, politycznej, etycznej, kulturowej, metafizycznej. Istotnymi kategoriami wyjaśniającymi pisarskie dzieło są w tym przypadku biografia, tożsamość oraz kształtujące je szeroko rozumiane doświadczenie: cielesne i zmysłowe, psychiczne i społeczne, historyczne i polityczne, etniczne i estetyczne, religijne i duchowe... W serii ukazały się tomy: Agnieszka Kałowska, Witkacy. Etyka Marzena Woźniak-Łabieniec, Rymkiewicz. Metafizyka Maciej Urbanowski, Brzozowski. Nowoczesność Anna Legeżyńska, Hartwig. Wdzięczność Tomasz Garbol, Miłosz. Los Adrian Gleń, Stasiuk. Istnienie Agnieszka Kramkowska-Dąbrowska, Krasiński. Świadectwo Dariusz Kulesza, Zofia Kossak-Szczucka. Służba

Kompetencje emerytalne polskich pracowników migrujących do państw objętych koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego w Unii Europejskiej

Monika Gzik

Monografia dotyczy jednego z najbardziej złożonych zagadnień we współczesnej debacie na temat mobilności międzynarodowej, a jednocześnie takiego, które wciąż nie doczekało się pogłębionej analizy zarówno na gruncie europejskim, jak i polskim. Celem pracy jest diagnoza kompetencji emerytalnych polskich pracowników migrujących do państw objętych koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego w Unii Europejskiej. Pytania stawiane w pracy - nie tylko o poziom wiedzy, ale przede wszystkim wykorzystanie jej na poziomie praktycznym oraz o postawy wobec własnej przyszłości - mają fundamentalne znaczenie dla samych migrantów. Kompetencje, o których pisze Autorka, mogą być rozumiane w dwóch kontekstach: jako niezbędne umiejętności, doświadczenie i wiedza, które dziś sygnalizowane, w przyszłości będą niezbędne, i jako te o charakterze uniwersalnym, właściwe dla wszystkich obywateli Unii Europejskiej. W książce znajdują się wyniki badań własnych - jakościowych i ilościowych, a wypracowane przez Autorkę rekomendacje stanowią wkład w dyskusję naukową na temat ekonomicznego i prawnego wymiaru migracji zagranicznych. Publikacja jest adresowana do praktyków zajmujących się koordynacją systemów emerytalnych, studentów i pracowników naukowych badających problematykę rynku pracy i migracji, ale przede wszystkim zainteresuje osoby obecnie mieszkające w jednym z państw objętych koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego w Unii Europejskiej oraz te, które po okresie pracy za granicą wróciły do Polski.

Pod wiatr... Czytanie życia Józefy Śmigielskiej-Dobieszewskiej

Maria Berkan-Jabłońska

Książka Marii Berkan-Jabłońskiej wpisuje się w dwa ważne nurty współczesnej humanistyki - łączy tradycję szczegółowych badań historycznoliterackich w typie case study z szerszą refleksją metakrytyczną zogniskowaną wokół problemu adekwatności dzisiejszych rozpoznań kultury epok minionych. Autorka z dużą świadomością metodologiczną (zarówno na poziomie pracy z archiwaliami, jak i problemowego układu zebranego materiału) prezentuje zapoznaną historię życia i działalności publicznej Józefy Śmigielskiej-Dobieszewskiej. Los kobiety, pisarki, dziś powiedzielibyśmy także aktywistki społecznej, staje się dla Autorki swoistym wyzwaniem do "odzyskiwania" pamięci o faktycznej genealogii polskiego ruchu emancypacyjnego. Z recenzji dr hab. Iwony Węgrzyn, prof. UJ * Czytać cudze życie (jak czyta się, ot tak - znaki, jakimi do nas mówi, jak czyta się tekst, książkę, list, dokument, prywatną korespondencję z najwyższymi standardami podejścia do niej) to zadanie ogromnie odpowiedzialne, mozolne, ale dające satysfakcję. A Autorka nie czyta tylko "biografii intelektualnej", tym bardziej dzieł i twórczości Dobieszewskiej. Ale czyta właśnie życie, czyta "tekst" życia w jego wielobarwności, wielokształtności, perspektywiczności, w jego zmienności, w jego czarnych i białych plamach, w jego meandryczności i ślepych zaułkach. Z recenzji dr. hab. Dawida Marii Osińskiego

Kwestie miejskie. Dyskusja o problemach i przyszłości miast w Królestwie Polskim 1905-1915

Kamil Śmiechowski

Tematem publikacji jest debata o aktualnej kondycji i przyszłości miast w Królestwie Polskim w latach 1905-1915. Korzystając z takich narzędzi, jak analiza dyskursu, socjologia i antropologia miast oraz dorobku historiografii, autor przygląda się fenomenowi dziwiętnastowiecznej urbanizacji i industrializacji. Stara się osadzić polską dyskusję na temat wizji rozwoju miast, samorządu miejskiego, prawa miejskiego obywatelstwa i politycznego znaczenia ośrodków miejskich na szerszym tle przemian zachodzących w ówczesnej Europie. Zastanawia się, czy rewolucja 1905-1907 była rewolucją miejską i jak zmieniła postrzeganie miast w polskim dyskursie publicznym. Szuka odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu program polonizacji miast Królestwa Polskiego miał charakter modernizacyjny oraz analizuje utopijne wizje rozwoju miast z początku XX wieku. Książka adresowana jest do szerokiego kręgu odbiorców-badaczy miast, historyków, socjologów i aktywistów miejskich, a także wszystkich zainteresowanych poruszaną problematyką.

Polska transformacja w świetle sporów o rynek, sprawiedliwość i ekonomię

Janina Godłów-Legiędź

Prezentowana monografia naukowa składa się z dwóch części. Pierwsza dotyczy zmian w ekonomii w kontekście kryzysu finansowego 2007-2009 i jej kondycji jako nauki społecznej, a druga skoncentrowana jest na przemianach ustrojowych w Polsce po 1989 roku. Pierwszą część publikacji przenika idea współzależności gospodarowania, kultury i polityki. Istotnym motywem jest tu także problem zadłużenia gospodarek narodowych i gospodarki światowej rozważany w kontekście rosnących nierówności dochodowych. W drugiej części książki można śledzić konkretyzację idei zależności gospodarki od kultury i polityki na przykładzie transformacji od planu do rynku. W analizie dynamiki tej metamorfozy akcent położony jest na kryzys rządów prawa i związki przemian w krajach transformacji ustrojowej z upadkiem liberalnej demokracji na świecie. Autorka dużo uwagi poświęca zmianom zachodzącym w szkolnictwie wyższym. Prezentuje je z perspektywy ewolucji funkcji uniwersytetów i wolności akademickiej.