"Już nie Żydowica, a ocalona". Kobiety w Holocauście z perspektywy radiowych narracji artystycznych

Joanna Bachura-Wojtasik, Eliza Matusiak

Opowieść jest kobietą. Zamkniętą w audialnej ekspresji, w historii, snutą brzmiącym słowem, muzyką i ciszą. Otwartą na udźwiękowione świadectwo i utrwalenie pamięci. „Już nie Żydowica, a ocalona”. Kobiety w Holocauście z perspektywy radiowych narracji artystycznych to monografia o kobiecym doświadczeniu Zagłady. Napisana z myślą o głosach stłumionych, którym audialne reportaże i słuchowiska radiowe pozwoliły wybrzmieć. Radiowe reportaże artystyczne oraz teatr wyobraźni skupiające w swym centrum Zagładę stanowią doskonały sposób na intymne opowiadanie o „epoce pieców”. Prezentowana książka to analiza audialnych tekstów kultury, ich środków artystycznego wyrazu oraz próba odnalezienia wspólnego pola badawczego dla radio studies i women studies. Monografia stanowi konsekwencję wniosków i refleksji obecnych w poprzedniej publikacji Brzmienie Holocaustu. O reprezentacjach Zagłady w sztuce radiowej (WUŁ 2020). * Monografia bez wątpienia zasługuje na wydanie ze względu na nowatorski, pionierski charakter i rzetelność przeprowadzonych analiz oraz interpretacji. Wraz z poprzednio opublikowaną książką […] stanowić będzie znaczący wkład w dziedzinę badań radioznawczych związanych ze świadectwami przeżyć żydowskich kobiet w obozach Zagłady. Z recenzji prof. dr hab. Barbary Zwolińskiej Autorki znają doskonale najnowszy stan badań i powołują się nawet na publikacje, które wolno uznać za nowości wydawnicze. Analizowany temat znają doskonale, a jeśli – zachowując wszelkie wymogi naukowe – potrafią również zainteresować czytelnika nieprofesjonalnego, to jest to wielką zaletą przedstawionego tekstu. Mam nadzieję, że tak się właśnie stanie, iż zdoła on zainteresować różnych odbiorców. Książka naukowa powinna być czytana nie tylko przez naukowców reprezentujących określoną specjalizację, ale – zwłaszcza w przypadku takiego tematu – docierać również do szerszej publiczności. Z recenzji prof. dr. hab. Jana Tomkowskiego

Świadomość rodząca obrazy. Studia z antropologii literatury

Marzena Karwowska

Zamieszczone w książce studia stanowią przykład antropologicznego odczytania wybranych tekstów literatury polskiej XX wieku, poddawanych już wcześniej przez badaczy wielokrotnie procesom interpretacyjnym. Bachelardowska teoria ponadkulturowej jedności wyobraźni oraz Durandowska teoria antropologicznych struktur wyobraźni i koncepcja pluralizmu kulturowego pozwalają spojrzeć na artystę jako fenomen wyobrażeniowy, COGITO MARZĄCE, ŚWIADOMOŚĆ RODZĄCĄ OBRAZY. Zawarte w publikacji szkice mają stanowić próbę ukazania, na przykładzie konkretnych tekstów artystycznych, potencjału interpretacyjnego tkwiącego w Bachelardowsko-Durandowskiej antropologii zastosowanej do hermeneutyki dzieła literackiego. Z Wprowadzenia Monografia Marzeny Karwowskiej to wartościowa praca, wpisująca się w międzynarodowy krąg badań mających na celu poszukiwanie uwarunkowanych antropologicznie mechanizmów, którym podlega wyobraźnia artystyczna. Stanowi godną uwagi alternatywę dla dominującego w badaniach literaturoznawczych dyskursu postmodernistycznego, odrzucającego w zasadzie antropologiczną perspektywę badań nad treściami kultury. Książka jest potrzebnym, istotnym przyczynkiem do badań nad wyobraźnią twórczą w literaturze polskiej XX wieku, inspirującym do myślenia o treściach kultury jako o systemie wyobrażeń (w tym przypadku rozpatrywanych na poziomie poetyki tekstu). Z recenzji prof. dr. hab. Stanisława Jasionowicza

Miejsce i rola Krymu w polityce rosyjskiej i międzynarodowej

Natasza Duraj

Publikacja dotyczy relacji krymsko-rosyjskich oraz rozwoju gospodarczego i społecznego Półwyspu Krymskiego. Zawiera kompleksową charakterystykę Krymu - wyjątkowej krainy geograficznej stanowiącej człon południowej części Niziny Wschodnioeuropejskiej. Znajduje się w niej opis znalezisk archeologicznych na Półwyspie Krymskim z okresu mustierskiego, odzwierciedlających najstarsze ślady bytowania człowieka na tym obszarze oraz charakterystyka dziejów ludów na północnym wybrzeżu Morza Czarnego. Szczególna uwaga poświęcona została Neapolowi Scytyjskiemu, stanowiącemu ośrodek administracyjny państwa scytyjskiego. Monografia zawiera także opis wydarzeń, jakie rozegrały się od XII wieku do czasów współczesnych i wpłynęły na relacje krymsko-rosyjskie oraz kształtowanie się gospodarki i społeczeństwa Półwyspu Krymskiego.

Transcendentne kino Darrena Aronofsky\'ego. Film, sacrum i mit

Marcin Kępiński

Książka o transcendentnym kinie Darrena Aronofsky’ego zabiera czytelnika w podróż po wybranej filmografii tego wybitnego amerykańskiego reżysera. Mocny, wręcz anarchistyczny akcent pada tu na typ przedstawianego bohatera filmowego, żyjącego na marginesie społeczeństwa i świadomie odrzucającego jego normatywne struktury. Filmy, jak również literatura, do której autor publikacji się odwołuje, są wyrazem postawy krytycznej wobec przemocy symbolicznej oraz narzucania jednostce ograniczających ją twórczo norm kulturowych, nakazujących takie, a nie inne rozumienie i przeżywanie otaczającego świata. Wnikliwy obserwator twórczości Darrena Aronofsky’ego dostrzeże istnienie w niej problematyki metafizycznej. Warto zwrócić się ku transcendencji i próbować wyrażać niewyrażalne, także w sztuce filmowej, jak czyni to Darren Aronofsky, który chce być powiernikiem wielkich narracji mitycznych. Te cechy, tak charakterystyczne dla reżysera, można dostrzec we wszystkich jego filmach, a zwłaszcza w tych przywoływanych w prezentowanej monografii. Książka zainteresuje czytelnika oczekującego od współczesnego kina czegoś więcej niż niewyszukanej rozrywki oraz pragnącego wyjść poza jego ludyczny wymiar.

Przestrzeń Ziemi Świętej w szesnastowiecznych deskrypcjach polskich pielgrzymów

Katarzyna Ossowska-Kulińska

Publikacja stanowi oryginalne i syntetyczne ujęcie problematyki chorograficznej, która od książki Dariusza Rotta z 1995 roku nie była przedmiotem systematycznych studiów. O ile zajmowano się topiką, gatunkami literatury podróżniczej, o tyle źródłami, które przywołuje Autorka w pracy, już nie, a jeśli tak, to nie w takim zakresie, jak w studium Przestrzeń Ziemi Świętej w szesnastowiecznych deskrypcjach polskich pielgrzymów. Z recenzji prof. dr hab. Marty Wojtkowskiej-Maksymik W książce poprawnie określono szereg historycznoliteracki deskrypcji Ziemi Świętej pióra polskich autorów, które ukazały się w XVI wieku: Terrae Sancte et urbis Hierusalem descriptio... Anzelma Polaka, itinerarium Jana Tarnowskiego, diariusz Jana Goryńskiego oraz opis podróży do Ziemi Świętej, Syrii i Egiptu Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła Sierotki. [...] Zanalizowano szczegółowo zakres prezentowania w nich obszaru Ziemi Świętej, co stanowi w polskim piśmiennictwie naukowym zasadniczo nowe zagadnienie badawcze. To pierwsze takie nowoczesne, syntetyczne ujęcie przedmiotowej kwestii. Z recenzji prof. dr. hab. Dariusza Rotta

The Woman Artist: Essays in memory of Dorota Filipczak

Tomasz Dobrogoszcz, Tomasz Fisiak, Agata Handley, Krzysztof Majer

The volume, honoring Professor Dorota Filipczak, whose energetic and fruitful academic career was cut short in 2021, offers a contribution to literary criticism and culture studies, the areas on which her own scholarly endeavors centered. The theme of "the woman artist" was of particular significance both for Filipczak's inquiry into the work of writers such as Alice Munro, Jane Urquhart, Michele Roberts or Margaret Laurence, and for her own poetic practice. Rather than focus on her achievements in various fields (as scholar, writer, teacher, poet, and translator), the texts collected in this volume go beyond remembrance and the honoring of an established scholar's remarkable feats. Despite their undeniable commemorative role, the chapters are an attempt to carry Dorota Filipczak's academic endeavors forward, into the future, with her own texts serving as prologue and inspiration. The contributors to the volume - representing various fields of the academia - are her friends, colleagues and collaborators, and the essays eloquently testify to her intellectual influence. From more personal reflections and ruminations inspired by Filipczak's life and work to articles exploring the work of a range of women artists, the volume offers an investigation of various approaches to autobiography, tensions between public personas and private selves, subversive performative personas, transcending religious frameworks of bodily discipline, as well as "toggling" between the human and the nonhuman.

Rynek nieruchomości mieszkaniowych - współczesne aspekty przestrzenne, prawne i finansowe

Agata Antczak-Stępniak, Małgorzata Grodzicka-Kowalczyk, Michał Sobczak, Magdalena Załęczna, ...

W monografii poruszono problematykę nasilających się nowych zjawisk i procesów, zmian zarówno w odniesieniu do uwarunkowań społeczno-gospodarczych, jak i środowiskowych, warunkujących mechanizmy rynku mieszkaniowego. Praca nie dotyczy wyłącznie specyfiki polskiego rynku mieszkaniowego, ale jest przeglądem o charakterze komparatywnym w kontekście międzynarodowym. Monografia rozpoczyna się szeroką analizą współczesnych i innowacyjnych przemian przestrzeni miejskiej w Holandii, wskazuje praktyczne rozwiązania dotyczące podaży mieszkań dostępnych według koncepcji Inclusionary Housing, analizuje potencjał spółdzielni mieszkaniowych jako uczestników rynków mieszkaniowych we współczesnych uwarunkowaniach. Ponadto w publikacji przedstawiono problem opuszczonych i negatywnie oddziałujących na otoczenie, a nawet stanowiących potencjalne zagrożenie zombi developments oraz niebezpieczeństwa wynikające z cykliczności rynku kredytowego.

PolEnglish Revisited. Leksyka angielska w polszczyźnie XXI wieku

Łukasz Jan Berezowski, Mikołaj Deckert

Monografia wpisuje się w obszar badawczy angielsko-polskich kontaktów językowych oraz językoznawstwa kontrastywnego, analizując postawiony problem interferencji z perspektywy ex nunc, ale z pewnym roztropnym spojrzeniem w przeszłość - zarówno tę bliższą (początek XXI wieku), jak i trochę odleglejszą (druga połowa XX wieku). Pozostając w duchu licznych publikacji o tożsamej tematyce ogłoszonych przez badaczy rodzimych i obcych, proponowane przez autorów opracowanie uwzględnia nie tylko bieżący stan badań, nawiązuje wprost doń i korzysta z ich ustaleń, lecz porządkuje i aktualizuje także sytuację angielskiej leksyki w polszczyźnie Anno Domini 2023. Z Wprowadzienia PolEnglish Revisited. Leksyka angielska w polszczyźnie XXI wieku stanowi bardzo wartościowe opracowanie aktualizujące wiedzę na temat stanu kontaktu językowego pomiędzy angielszczyzną a językiem polskim. Jest też ciekawą propozycją metodologiczną opisu anglicyzmów i ich miejsca w polskim systemie leksykalnym. Z recenzji prof. dr. hab. Andrzeja Łydy Autorzy adekwatnie przedstawiają stan zapożyczeń angielskich, które pojawiły się w języku polskim w XXI wieku - widać to ponad wszelką wątpliwość w dokonanych w pracy porównaniach i zestawieniach. Co więcej, ponad połowa zebranego korpusu to leksemy nowe, niewymienione w podobnych opracowaniach. Publikacja stanowi również ważny przyczynek do lepszego zrozumienia sposobu funkcjonowania zapożyczeń angielskich w języku polskim - zawiera wyniki badań nad produkcją i recepcją zapożyczeń, a tym samym przyczynia się do rozwoju pewnego kierunku badań socjolingwistycznych. Z recenzji dr. hab. Grzegorza Drożdża, prof. UŚ