Vladimir Nabokov i jego synestezyjny świat

Anna Ginter

Vladimir Nabokov (1899–1977) w tekstach autobiograficznych i wywiadach przyznawał, że posiada niezwykły dar doświadczania wrażeń kolorystycznych podczas słuchania i artykulacji głosek reprezentujących poszczególne litery alfabetu. Twierdził, że bodźcem dla owych doznań są nakładające się na siebie skojarzenia wzrokowe, smakowe, dotykowe i słuchowe. Nie wyczerpują one jednak palety synestezyjnych doznań autora „Lolity”. Jak pokazują teksty jego powieści i opowiadań, barwnymi odcieniami mienią się imiona bohaterów i nazwy miejscowości, a cyfry i dni tygodnia mogą przybrać postać człowieka lub zwierzęcia. Wobec tak wielkiej różnorodności zjawisk synestezyjnych obecnych w twórczości pisarza autorka książki stawia sobie za cel zaprezentowanie bogactwa tego świata, nasyconego wrażeniami wzrokowymi, smakowymi i dotykowymi oraz zapachami, dźwiękami i emocjami, które zapewniają wielowymiarowość odbioru jego dzieł. Wyjaśnieniu mechanizmów łączenia przedstawionych w tekstach utworów wrażeń zmysłowych, pojęć i idei z doświadczeniami percepcyjnymi posłużyły najnowsze wyniki badań nad synestezją, prowadzonych w zakresie psychologii, medycyny, a także nauk neuronalnych. 

Audiodeskrypcja dzieł sztuki. Metody, problemy, przykłady

Aneta Pawłowska, Julia Sowińska-Heim

Autorki książki przedstawiły problem wyrównania szans osób niewidomych i niedowidzących w dostępie do dóbr kultury. Zaprezentowały metodę tworzenia audiodeskrypcji dzieł w kontekście upowszechniania sztuki wśród osób z dysfunkcjami wzroku. Ponieważ tworzenie audiodeskrypcji wymaga znacznego zasobu zróżnicowanej wiedzy, zaproponowały wprowadzenie specjalistycznych zajęć z audiodeskrypcji prowadzonych metodą projektową. [...] Zebrany w ten sposób materiał stał się ważnym uzupełnieniem książki, a zarazem pozwolił na cały szereg istotnych sformułowań związanych z teorią i praktyką tworzenia audiodeskrypcji. Ta pionierska praca jest istotną pozycją dla studentów, muzealników i wszystkich zainteresowanych ułatwianiem osobom z niepełnosprawnością wzroku, niewidomym i niedowidzącym dostępu do sztuk plastycznych, a tym samym integracji społecznej w obszarze kultury. Z recenzji prof. Ryszarda Hungera

Dyskursy dyskryminacji i tolerancji w przestrzeni publicznej współczesnej Polski (wartości, postawy, strategie)

Bernadetta Ciesek

Monografia opisuje społeczne praktyki wykluczenia oraz tolerancji obecne we współczesnej polskiej przestrzeni publicznej. Tło teoretyczno-metodologiczne stanowi krytyczna analiza dyskursu. W pierwszej części autorka omawia wielość ścieżek, koncepcji i perspektyw badań dyskursu oraz proponuje własną konceptualizację tej kategorii badawczej. Część druga prezentuje obraz relacji między podmiotami wybranych dyskursów (feministycznego, nacjonalistycznego, narodowo-prawicowego, kościelnego i dyskursu „Tygodnika Powszechnego”) zrelatywizowanych do wskazanych w tytule praktyk wykluczenia i tolerancji. Przedstawione w pracy analizy koncentrują się na wyłonieniu z dyskursywnych światów jednostek/grup postrzeganych w kategorii Innego oraz na rekonstrukcji dyskursywnego obrazu Innych, a także Swoich. Ogląd wybranych dyskursów uwzględnia również płaszczyznę aksjologiczną i ideologiczną, ponieważ dyskursywna konceptualizacja świata to wypadkowa intersubiektywnie podzielanych wartości, przekonań, schematów myślenia, które polaryzują stanowiska i wpływają na stosunek wobec Innych, generując akty wykluczenia bądź tolerancji.

Jan Paweł II

Krzysztof Żywczak

Prezentowana książka to historia życia jednego z najwybitniejszych Polaków – papieża Jana Pawła II. Autor sięga do historycznych ksiąg parafialnych, by poznać przodków Karola Wojtyły, opisuje jego młodzieńcze życie, pracę duszpasterską w ojczyźnie i wreszcie wyjątkowy pontyfikat. Opisy licznych pielgrzymek, najważniejszych homilii zostały ubogacone niezwykłymi fotografiami. W książce przedstawiona została również droga na ołtarze błogosławionego Jana Pawła II.

Rozczarowanie demokracją. Perspektywa psychologiczna

Janusz Reykowski

Nie wszyscy interesują się polityką, ale przecież dotyczy ona każdego. Nie wszyscy też deklarują swoje przywiązanie do takiej czy innej ideologii, lecz każdy z nas świadomie bądź nie jakąś ideologię wyznaje. I każdemu zdarza się narzekać na porządki panujące w kraju i na świecie. Zgiełk na arenie politycznej sprawia, że coraz trudniej jest zrozumieć, o co w tym wszystkim chodzi. I coraz trudniej wybrać tych, którym powierzamy swoje losy. A jeszcze trudniej im zaufać. Janusz Reykowski objaśnia złożone procesy, które doprowadziły do rozczarowania demokracją. Czyni to z perspektywy psychologicznej, wskazując, jak różne, często sprzeczne, mogą być wyobrażenia o dobrze urządzonym świecie i jakie konsekwencje łączą się z wyborem danej ideologii. Omawia też rolę przemocy, bezpośredniej i symbolicznej, a także rozmaitych zagrożeń wynikających z określonych decyzji politycznych. Dobre intencje, szczytne cele i wiara w pewne wartości, takie jak wolność, równość czy sprawiedliwość, nie chronią bowiem przed pułapkami myślenia ideologicznego, a tezy wielu polityków nie mają żadnych podstaw empirycznych, opierają się wyłącznie na ich przekonaniach na tym, w co wierzą, a nie na tym, co wiedzą politycy siła perswazji zaś często przysłania fakt, że ich myślenie od początku jest obarczone błędem i stronnicze. Rozczarowanie demokracją to książka naukowa (co jednak nie znaczy, że trudna w lekturze, wręcz przeciwnie) i bardzo dzisiaj potrzebna. Klarowność wywodu, precyzja, rozległość spojrzenia i elegancja, z jaką autor ujawnia błędy w myśleniu niektórych polityków czy ideologów, sprawiają, że aż się marzy taka jakość we współczesnej debacie publicznej. W tej książce staram się przedstawić analizę przyczyn niezwykle groźnego i przybierającego na sile zjawiska polegającego na zaprzeczaniu wartości i niszczeniu zasad życia demokratycznego w tak zwanym cywilizowanym świecie. Skąd takie nasilenie bezpardonowej, agresywnej walki, rosnące i pogłębiające się podziały, przejawy nienawiści i chęci zniszczenia przeciwników politycznych? Przecież wydawało się, że po stuleciach rozwiązywania konfliktów za pomocą bezpośredniej agresji i siły wypracowane zostały inne, bardziej pośrednie i oparte na przynajmniej częściowo uzgodnionych i akceptowanych zasadach formy współżycia społecznego. Co w tym systemie demokratycznym zawiodło, o czym zapomniano lub co zostało zlekceważone? Dlaczego znaczące grupy ludzi w demokratycznych krajach są demokracją rozczarowane? fragment Wstępu Janusz Reykowski (ur. 1929), profesor w Instytucie Psychologii PAN. Specjalizuje się w zakresie psychologii społecznej i psychologii politycznej. Jest członkiem Akademii Europejskiej (od 1991 roku), a także Membre Titulaire De LAcademie Européenne Des Sciences, Des Arts et Des Lettres (od 2001 roku). Otrzymał Nagrodę International Society for Political Psychology za wybitny wkład do psychologii politycznej (Nevitt Sanford Award 2000 roku) oraz Morton Deutsch Award for Social Justice (Nagrodę Uniwersytetu Columbia w Nowym Jorku). W latach 20032005 był prezydentem Międzynarodowego Towarzystwa Psychologii Politycznej. Brał udział w obradach Okrągłego Stołu jako współprzewodniczący Stołu Politycznego (ds. reform politycznych), reprezentując stronę rządową. Jest honorowym członkiem Polskiego Towarzystwa Psychologicznego i Polskiego Stowarzyszenia Psychologii Społecznej, a także członkiem kilku towarzystw zagranicznych.

Innowacje w łańcuchach dostaw źródłem przewagi konkurencyjnej w XXI wieku

Barbara Ocicka, Magda Zięba

Publikacja monografii „Innowacje w łańcuchach dostaw źródłem przewagi konkurencyjnej w XXI wieku” jest jednym z najważniejszych projektów zrealizowanych przez Studenckie Koło Naukowe Zarządzania Łańcuchem Dostaw – SKN SCM, działające przy Katedrze Logistyki na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego. Zostało ono utworzone w 2013 roku. Zrzesza studentów, których ambitne inicjatywy i projekty udowadniają, jak inspirującym i interesującym zagadnieniem jest zarządzanie łańcuchem dostaw. Żądni wiedzy i chcący poszerzać własne horyzonty Członkowie SKN SCM systematycznie od trzech lat organizują ogólnopolską konferencję naukową, w której uczestniczą zarówno przedstawiciele świata akademickiego, jak i praktyki gospodarczej. Wydarzenie stwarza możliwość prezentacji wyników badań i analiz prowadzonych przez młodych naukowców, w szczególności doktorantów i studentów. Stanowi także wyjątkowe forum wymiany ich wiedzy i doświadczeń z menedżerami logistyki i zarządzania łańcuchem dostaw. Niniejsza publikacja stanowi zbiór artykułów zgłoszonych na III edycję konferencji, które udowodniły, jak ważnym i pasjonującym tematem są innowacje w łańcuchach dostaw. Monografia może stanowić inspirację dla kolejnych pokoleń Członków SKN SCM i innych organizacji akademickich w myśl mantry życiowej wielkiego wizjonera i innowatora Steva Jobsa stay hungry, stay foolish, którą podzielił się z Absolwentami Uniwersytetu Stanford w 2005 roku. Słowa te, dla wielu młodych ludzi na całym świecie, stanowią inspirację do działania, rozwoju, chęci poznawania nowych rzeczy. Dziękujemy wszystkim, którzy prezentując taką postawę, przyczynili się do sukcesu konferencji w 2016 roku, a w szczególności Autorom za przygotowanie artykułów. Realizacja projektów służących rozwijaniu pasji społeczności młodych logistyków stanowi ogromny zaszczyt dla Członków Studenckiego Koła Naukowego Zarządzania Łańcuchem Dostaw, zgodnie z jego misją każdy z nas jest ogniwem, wartość tworzymy razem!  

Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze. T. 28: Praktyki postkolonialne w literaturze rosyjskiej

red. Beata Pawletko, Andrzej Polak

Autorzy artykułów zamieszczonych w tomie podejmują próbę umieszczenia Rosji i literatury rosyjskojęzycznej w perspektywie postkolonialnej, kraj ten ciągle pozostaje bowiem obszarem mało zbadanym z tego punktu widzenia. Ze względu na wiele rozmaitych czynników Rosja opiera się klasycznie rozumianemu stosunkowi pomiędzy kolonizatorem i kolonizowanym. Przeszkody z jakimi mierzą się badacze stosujący perspektywę postkolonialną w odniesieniu do Rosji wynikają ze specyfiki tożsamości rosyjskiej, jej historii, kultury, literatury, ale także z ograniczeń nakładanych przez samą teorię postkolonialną. Autorzy wychodzą z założenia, że teksty literatury rosyjskiej nie mogą być traktowane jako „niewinne” i „przezroczyste”, lecz uznane za środki służące zdobywaniu i utrzymywaniu imperialnych posiadłości. Praca adresowana jest nie tylko do badaczy śledzących praktyki postkolonialne w literaturze rosyjskiej, ale do wszystkich zainteresowanych różnymi aspektami kulturalnego i społeczno-politycznego życia Rosji.

Wszystko za K2. Ostatni atak lodowych wojowników

Piotr Trybalski

Co naprawdę wydarzyło się pod K2? Niezwykła reporterska opowieść o Narodowej Zimowej Wyprawie na K2 i lodowych wojownikach. K2. Góra zabójca. Ci, którym udało się ją zdobyć, mówią jednym głosem: to najtrudniejsza góra świata, zimą nikt jej nie pokona. No chyba że Polacy. Tej bitwy nie można było przegrać. Oblegana przez Polaków po raz trzeci zimą K2, musiała się w końcu poddać. Od tych zdań Piotr Trybalski rozpoczyna swą opowieść o Narodowej Zimowej Wyprawie na K2, 8611 m n.p.m., która przez kilka pierwszych miesięcy 2018 roku emocjonowała miliony ludzi na całym świecie. Doborowy oddział himalaistów dowodzony przez legendarnego Krzysztofa Wielickiego, długie i kosztowne przygotowania, rekordowy budżet, gotowe strategie oblegania góry wszystko to rozbudziło wiarę, że tym razem słynny szczyt skapituluje. Wszystko za K2. Ostatni atak lodowych wojowników to znakomity reportaż, ukazujący nie tylko konkretne wydarzenia, ale przede wszystkim emocje i ludzkie charaktery. Piotrowi Trybalskiemu udało się przedstawić zjawisko zimowego himalaizmu z wielu perspektyw. Wyprawa na K2 okazała się punktem wyjścia do szerszej refleksji na temat sportu w najwyższych górach świata, ryzyka wkalkulowanego we wspinanie na ośmiotysięczniki i ambicji, która często wyrasta ponad ośnieżone szczyty Himalajów. Piotr Trybalski dziennikarz i fotograf, autor książek i licznych publikacji prasowych, zdobywca nagrody Travel Photographer of the Year. Od wielu lat podróżuje, organizując wyprawy ekspedycyjne, warsztaty fotografii reporterskiej i krajobrazowej. Współautor książki Ja, pustelnik o życiu Piotra Pustelnika, trzeciego Polaka zdobywcy Korony Himalajów i Karakorum. Obecnie pracuje nad kolejną książką o górach biografią Andrzeja Zawady, legendarnego lidera wypraw wysokogórskich i fundatora himalaizmu zimowego.