Listy panny de Lespinasse

Julie de Lespinasse

Zarówno rola, jaką odegrała Julia de Lespinasse za życia, jak i sława jej pośmiertna są jednym szeregiem nadzwyczaj interesujących paradoksów. Osoba nieprawidłowo urodzona, na stanowisku najpierw podrzędnym, a potem niemal dwuznacznym, niezamężna, nieładna, biedna, nieuprawiająca żadnej sztuki, zajmuje przez szereg lat stanowisko jednej z władczyń Paryża; w salonie jej tłoczy się wszystko, co Paryż i Europa ma najświetniejszego: ambasadorowie, książęta, dostojnicy świeccy i kościelni; jej sympatia lub niechęć rozstrzyga nieraz o powodzeniu kandydatury do Akademii to już dosyć osobliwe. Osoba ta umiera, okrywając żalem grono bliskich, nie zostawiając jednak prócz wspomnienia nic, co by mogło utrwalić jej imię. I oto w 30 lat po jej śmierci pojawiają się listy pisane do człowieka, którego kochała listy na wskroś poufne, nie tylko nie kreślone z myślą o ich rozgłosie, ale najbardziej zazdrośnie odbierane i strzeżone przez tę, która je pisała; i ta garść listów do kochanka zdobywa Julii de Lespinasse miejsce pośród mistrzów francuskiego słowa i zyskuje jej nieśmiertelność...

Zemsta

Aleksander Fredro

Komedia powstała w 1833 roku. Inspirowana była dokumentem znalezionym przez Fredrę na zamku Kamieniec w Odrzykoniu, który otrzymał w posagu żony. W dokumencie tym znajduje się historia poprzednich właścicieli. Budowla była własnością dwóch skłóconych ze sobą rodów: Firlejów (dolna część zamku) i Skotnickich (górna część). Piotr Firlej – daleki pierwowzór Cześnika dokuczał Janowi Skotnickiemu – pierwowzorowi Rejenta, za co ten skierował rynny na jego zabudowania. Wtedy Firlej napadł na jego robotników naprawiających mury górnego zamku i zniszczył przy okazji rynny. Skotnicki pozwał go przed sąd i wygrał sprawę, ale kres ich długoletnim zatargom położył dopiero ślub zawarty w 1630 roku przez wojewodzica Mikołaja Firleja z kasztelanką Zofią Skotnicką. W pierwszej wersji rękopisu Fredro umieścił akcję w XVII wieku (wskazuje na to data 4 czerwca 1664 roku umieszczona w testamencie Papkina), a głównymi bohaterami byli: sfrancuziały Baron (późniejszy Cześnik), Kiełbik (Rejent), Pani Rublowa (Podstolina), Papkiewicz (Papkin). Dopiero w kolejnej wersji rękopisu pojawiły się ostateczne nazwiska postaci, a akcję przesunięto o sto kilkadziesiąt lat. (Za Wikipedią).

Królewna Gęsiarka i inne bajki

Bracia Grimm

Baśnie braci Grimm (niem. Kinder- und Hausmärchen) zbiór baśni spisanych przez niemieckich pisarzy i językoznawców, braci Wilhelma i Jacoba Grimmów i opublikowany w roku 1812 (tom I) i w roku 1815 (tom II). Zbiór ten, powstały na podstawie wieloletnich badań podań, mitów i opowieści ludowych, stał się klasyką literatury, przetłumaczoną na wiele języków. Bracia Grimm w publikowanych baśniach zmierzali do odtworzenia najstarszego wzorca motywów baśniowych w nich występujących, stąd charakterystyczne dla tych opowieści okrucieństwo, które zresztą występuje także u francuskiego bajkopisarza Charlesa Perraulta. W świecie tych baśni panowało zwykle żelazne prawo moralne dobro i przezorność zwycięża niegodziwość. Pamiętać jednak należy, że od tej reguły zdarzały się u braci Grimm wyjątki (np. w baśniach Spółka kota z myszą, czy Baba Jaga). Niniejszy zbiór zawiera baśnie: Królewna Gęsiarka, Słomka, bób i węgiel, Siedmiu braci kruków, Odrobinka, Jak sobie sześciu zuchów radziło, Pies i wróbel, Dwunastu myśliwych, Wilk i lis, Mądra Małgosia, Stary dziadek i wnuczek.

Wysokie Progi

Tadeusz Dołęga-Mostowicz

Bohaterką książki jest Magda Nieczajówna, aktorka, której ojciec jest właścicielem jatki na warszawskim Powiślu. Jest to kontynuacja jej losów opisanych w książce Złota maska. Magda podróżując statkiem, przypadkowo poznaje właściciela majątku Wysokie Progi, Ksawerego Runickiego. Młodzi zakochują się w sobie i Runicki oświadcza się Magdzie. Ta zgadza się zostać jego żoną, mimo iż Ksawery nie zataił, iż jest w nędznej finansowej kondycji, a na dodatek może nawet stracić i swoją posiadłość. Nieczajówna dość szybko jednak uświadomiła sobie, że owa zgoda na zamążpójście była wielkim błędem Tymczasem Runicki usiłuje znaleźć wyjście z zaistniałem sytuacji i próbuje zdobyć pieniądze. Nic to jednak nie dało, a Magda postanowiła się mężem rozwieźć. Ksawery zaś udał, że targnął się na własne życie. A jak się to wszystko skończyło będzie można się dowiedzieć po przeczytaniu całej książki.

Cyd. Poemat średniowieczny hiszpański

Kazimierz Król

Plik pdf jest zamknięty w postaci rastrowej złożonej ze skanów. Opis książki: Cyd. Poemat średniowieczny hiszpański. Książka zawiera również pierwszą część poematu przetłumaczoną wierszem przez Władysław hr. Tarnowskiego. Rodrigo (Ruy) Díaz de Vivar (1043-1099, zwany Cydem Walecznym, hiszpański bohater narodowy czasów rekonkwisty, zdobywca i późniejszy zarządca miasta Walencja. Dokładna data urodzenia Rodriga nie jest znana, choć większość historyków przyjmuje rok 1040. Urodził się w niewielkiej wiosce Vivar niedaleko Burgos (ówczesnej stolicy Kastylii) w rodzinie drobnej szlachty tzw. infanzones. Jego ojcem był Diego Laínez de Vivar, matką zaś Teresa Rodríguez. Dla zasług jego nieżyjącego już ojca młody Rodrigo został przyjęty na dworze syna króla Kastylii Ferdynanda I, Sancha (późniejszego króla Sancha II Mocnego), który otoczył go opieką i polecił kształcić na rycerza. W młodości zyskał zaszczyty i splendor przynależny zwykle wyżej urodzonym. Ściągnęło to na niego nienawiść otoczenia. Wraz z Sanchem Cyd uczestniczył w wojnie przeciw Taifie Sarakusty (Taifa de Saraqusta, dzisiejsza Saragossa) w 1063 roku. Odznaczył się męstwem i kunsztem rycerskim, zatem Sancho uczynił go jednym z najważniejszych dowódców. (https://pl.wikipedia.org/wiki/Cyd). Pełne dzieje i przygody Cyda pozna czytelnik po przeczytaniu książki. Zachęcamy do lektury!

Rozmowa szlachcica polskiego z cudzoziemcem

Piotr Zbylitowski

Rozmowa szlachcica polskiego z cudzoziemcem utwór Piotra Zbylitowskiego opublikowany w 1600 w Krakowie. Utwór ma formę dialogu. Zawiera krytykę nowych mód, afirmację tradycji sarmackiej oraz pochwałę umiaru i prostoty, które są charakterystyczne dla szlachty, w przeciwieństwie do kultury dworskiej. Prostota nie oznacza jednak życia prostackiego i surowego, ani ucieczki od cywilizacji. Stanowi raczej poszukiwanie we współczesnym świecie sposobów realizacji cnotliwego życia (za Wikipedią).

Filoktetes

Sofokles

Tytułowym bohaterem sztuki jest Filoktet z krainy Ojty, syn Pojasa przesławny łucznik, który razem z Grekami wyruszył na podbój Troi. Po drodze został jednak ukąszony przez strażnika nimfy Chryse węża strzegącego bezlistnej figi, czego skutkiem była ropiejąca, niegojąca się rana wydzielająca okropny zapach. Greccy towarzysze Filokteta dowodzeni przez Odyseusza, króla Itaki, nie mogąc znieść jego głośnych jęków oraz samego smrodu, postanowili zostawić go na bezludnej wyspie Lemnos pod pretekstem niemożności odprawiania modłów do swoich bogów, zagłuszanych przez zawodzenia chorego. Zostawiono mu jego święty łuk ofiarowany przez jego przyjaciela Heraklesa, aby mógł w ten sposób zdobywać pożywienie. Akcja dramatu rozgrywa się na wybrzeżu wyspy, na której Filoktet mieszka już od dziesięciu lat. Wtedy też zjawiają się tam Odyseusz oraz Neoptolemos ze Skyros, syn Achillesa. Mają oni za zadanie doprowadzić Filokteta wraz z jego łukiem do wojsk greckich oblegających Troję, gdyż, zgodnie z przepowiednią pojmanego wieszcza trojańskiego Helenosa, bez syna Pojasa upadek tego potężnego miasta nie będzie możliwy. (Za Wikipedią).

Powrót

Jerzy Żuławski

Do Krakowa po długiej nieobecności wraca z zagranicy znany biznesmen niegdyś parający się piórem niejaki Roman Turski. Jak nietrudno zgadnąć to drugie zajęcie nie dawało ani przyzwoitych dochodów, ani możliwości wybicia się w wyższych sferach. Do wyjazdu za granicę, gdzie poznał piękną Japonkę, która zakochała się w nim, zmusił go nieudany romans z księżną Hazarapelianową, znaną z licznych podbojów miłosnych, wciąż otoczoną gromadą adoratorów i szczęśliwą (albo i niezbyt szczęśliwą) posiadaczka sfory kochanków. Turski po powrocie do kraju uważał, że jest już zaimpregnowany na jej sztuczki i wdzięki i nie zawracając sobie głowy księżną, miał zamiar zająć się wyłącznie prowadzeniem interesów. Czy mu się to udało dowie się czytelnik po przeczytaniu książki. Zachęcamy!