Umykanie. Pomyślenia z etnografii życia

Wojciech Józef Burszta, Marcin Kafar

Innowacyjność [Umykania. Pomyśleń z etnografii życia] sprowadza się do dwóch wymiarów. Po pierwsze mamy tu do czynienia z oryginalnym projektem etnografii życia. Po drugie książka w swej zasadniczej części stanowi autobiografię naukową. Poprzez podobne ujęcie jest to praca bez precedensu w polskich naukach humanistycznych, a zarazem wzorcowa. [...] W części głównej tekstu do głosu dochodzi splot pomiędzy rozmaitymi problemami współczesnej humanistyki a wątkami osobistymi. Obu tych wątków - naukowego i autobiograficznego - nie można w tej książce rozdzielić. Oba tworzą bowiem integralną całość pracy. [...] Chodzi więc o taki projekt etnograficzny, który buduje napięcie pomiędzy życiem indywidualnym a przestrzenią wspólną, dotyczącą rozmaitych wartości i norm. Można też powiedzieć, że publikacja jest znakomitym przykładem refleksji hermeneutycznej, polegającej na tym, że rozumienie świata, życia i kultury jest jednocześnie samorozumieniem, gdzie rozumienie tego, co ogólne, nie może abstrahować od tego, co indywidualne - i na odwrót. Prof. dr hab. Michał Januszkiewicz, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza W tym przypadku mamy do czynienia z dziełem szczególnym: to z jednej strony tekst wspomnieniowy, rekapitulacja życia prywatnego i naukowego, swego rodzaju testament Wojciecha J. Burszty, z drugiej - wieloraki komentarz Marcina Kafara, jego ucznia, przyjaciela, a finalnie - redaktora. Czytelnik otrzymuje dzieło hybrydowe, otwarte (w Eco-logicznym rozumieniu), mieszczące się także idealnie w definicji "gatunku zmąconego". To tekst z oczywistych względów otwarty (tym razem we wszystkich możliwych znaczeniach słowa) i strukturalnie niedokończony, przedwczesna śmierć naznacza ten tekst od początku do końca. Czy życie i śmierć Wojciecha Burszty były oryginalne? A czy opowieść o tym jest innowacyjna? Zamiast tego odpowiem inaczej: nie mam wątpliwości, że ta książka jest ważna i potrzebna. Potrzebna nie tylko najbliższej rodzinie i przyjaciołom Wojtka, lecz także całej rzeszy uczniów i czytelników [...] prof. dr. hab. Wojciecha J. Burszty. A także - jestem tego pewien - szerszej publiczności czytającej, tej zwłaszcza, która wciąż dostrzega wartość w humanistyce naznaczonej prywatną, niepodrabialną sygnaturą. Czyli tym wszystkim, którzy wierzą, że humanistyki nie uprawiają odczłowieczone jednostki (pozbawione uczuć, fascynacji, entuzjazmu, idiosynkrazji i - czemu nie - szaleństw), ale żywi ludzie, których coś realnie obchodzi, fascynuje, którzy dziwią się światu, zanim podejmą się trudnej i niewdzięcznej czasem pracy analitycznej i interpretacyjnej. Prof. dr hab. Dariusz Czaja, Uniwersytet Jagielloński

Aktywność obywatelska mieszkańców Łodzi i Iwanowa. Struktura i uwarunkowania

Agnieszka Murawska

W publikacji omówiono poziom, strukturę oraz uwarunkowania partycypacji obywatelskiej w sferze politycznej i społecznej w dwóch postprzemysłowych miastach - Łodzi i Iwanowie. Ramą teoretyczną monografii jest pytanie o dominujący model obywatelstwa: liberalny czy komunitarny. Książka wpisuje się w obecny w Polsce nurt rozważań socjologicznych na temat okoliczności różnorodnych form działalności obywatelskiej. Nowatorskim rozwiązaniem jest zastosowanie do analizy systemu wartości proobywatelskich i wynikających zeń percepcji obowiązków obywatela wobec społeczeństwa. Zaprezentowano wiele istotnych danych statystycznych, a także wyniki badań dotyczących aktywności politycznej i społecznej. Publikacja jest skierowana do osób zainteresowanych kondycją społeczeństwa obywatelskiego zarówno w Polsce, jak i w Rosji.

W kręgu geografii politycznej i dyscyplin "okolicznych". Studia dedykowane Profesorowi Markowi Sobczyńskiemu

Andrzej Rykała

Geografia polityczna, pomimo propagowania u swojego zarania dogmatycznych i abstrakcyjnych teorii, dźwigania brzemienia grzechów będącej jej praktycznym zastosowaniem geopolityki oraz wtłaczania w ideologiczny gorset przez pozbawione demokratycznego mandatu rządy, to dziś pełnoprawna, uznana i nieustannie poszukująca kolejnych wyzwań naukowych członkini rodziny geograficznej. Na to wabiące, choć nieokreślone, grząskie i nie dość bezpieczne pole badawcze wkroczył kilkadziesiąt lat temu z niepohamowaną skłonnością do jego dalszej penetracji – przy zachowaniu pokory wobec dokonań poprzedników i szacunku dla nie zawsze chwalebnej tradycji – Profesor Marek Sobczyński. Liczne strumyki refleksji poznawczej i badawczej przenoszone przez pokolenia geografów politycznych ujął on w indywidualny nurt naukowej eksploracji. Materialnym wyrazem docenienia ogromnego i niezwykle cennego wkładu Profesora w rozwój tej dyscypliny naukowej jest niniejsza jubileuszowa książka. Jej struktura odzwierciedla spektrum zainteresowań badawczych autorów zamieszczonych w niej tekstów. Różnorodność podjętych tematów jest zarazem ilustracją wszechstronności naukowej Jubilata. Andrzej Rykała

Polska literatura obozowa. Rekonesans

Arkadiusz Morawiec

Prezentowana monografia poszerza granice polskiej literatury obozowej - zrazu ograniczanej do literatury lagrowej (dotyczącej niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych i ośrodków zagłady), do której dodano z czasem literaturę łagrową (odnoszącą się do obozów sowieckich, zwłaszcza obozów pracy przymusowej). Rozdziały książki poświęcone literaturze lagrowej (Buchenwaldowi i obozom dla sowieckich jeńców wojennych) oraz łagrowej (Sołowieckiemu Obozowi Specjalnego Przeznaczenia) poszerzają dotychczasowe ustalenia. Kolejne dotyczą sfer nieprzebadanych: literatury odnoszącej się do obozów polskich - sanacyjnego Miejsca Odosobnienia w Berezie Kartuskiej i komunistycznego Centralnego Obozu Pracy w Jaworznie, hiszpańskiego (frankistowskiego) Campo de Concentración de Miranda de Ebro oraz japońskiej Jednostki 731 i jej ośrodka badawczego w Pingfang, obejmującego, oprócz laboratoriów i oddziałów produkcji broni chemicznej i bakteriologicznej, więzienie, komorę gazową, krematoria. Publikacja ta ma stanowić impuls do dalszego penetrowania obszarów polskiej literatury obozowej, a następnie, poprzez usytuowanie rodzimych dokonań w kontekście innych literatur narodowych, do wykreślenia mapy światowej literatury obozowej... * Monografia [Polska literatura obozowa] jest ze wszech miar potrzebna i ważna. Autor wychodzi poza wąskie pojęcie prozy czy poezji, wychylając się w stronę szerszej kategorii, jaką jest piśmiennictwo. Sięga po teksty wspomnieniowe lub lokujące się w obszarze pogranicznym - między literaturą dokumentu osobistego a przekazem beletrystycznym. Rozległe studia oparte są na rzetelnych kwerendach i budzącej podziw wiedzy autora. Z recenzji prof. dr. hab. Sławomira Buryły UNIWERSYTET WARSZAWSKI Źródeł sukcesu badawczego autora Polskiej literatury obozowej upatrywać należy w jego odwadze - nie chodzi tylko o brawurowe przekroczenie granic refleksji obozowych, ściśle zakreślonych dotychczas do hitlerowskich lagrów i sowieckich łagrów. Autor akcentuje także świadome przemilczanie i przeinaczenie, ideologiczną manipulację. Właśnie takie bezkompromisowe ujęcie, odważne umieszczenie na te j samej płaszczyźnie zjawisk traktowanych dotychczas jako odrębne, "nieekumeniczne", decyduje o ważności i wyjątkowości monografii. Z recenzji prof. dr. hab. Tadeusza Sucharskiego AKADEMIA POMORSKA W SŁUPSKU

Prawdziwe początki filozofii

Zbigniew Danek

Czytelnik tej książki dowie się, od kiedy starożytni Grecy zaczęli nazywać nową, intrygującą dziedzinę ludzkiej aktywności intelektualnej - filozofią, a tych, którzy poświęcali się jej z coraz większym zaangażowaniem - filozofami. Będzie mógł prześledzić trwający dziesiątki lat proces, który doprowadził do pojawienia się takich indywidualności, jak Sokrates, Platon czy Arystoteles. Proces to niespokojny, ciekawy i brzemienny w skutki, o czym świadczy fakt, że rodzące się wówczas filozoficzne dylematy i sprzeczne niejednokrotnie ich rozwiązania dają pożywkę do zażartych sporów również w czasach współczesnych. Autor, relacjonując owe przemiany, stara się odpowiedzieć na wiele pytań szczegółowych, takich jak m.in.: - czy filozofię odziedziczyli Ateńczycy po swoich przodkach, - czy w klasycznych Atenach filozofowie byli prześladowani, - gdzie przebiegała granica między filozofią a sofistyczną erystyką, - dlaczego Sokrates musiał wypić cykutę, - czy Platon w istocie był, czy też nie był, dualistą. Przede wszystkim jednak skupia swą uwagę na drodze, jaką przebywa Platoński filozof, odchodząc stopniowo od codziennej ludzkiej rzeczywistości, a także na jego późniejszym do tej rzeczywistości powrocie, a nawet zaangażowaniu w sprawy bieżącej polityki państwowej. Polecamy tę pozycję uwadze czytelników.

Arteterapia w twórczym rozwoju. Ćwiczenia, warsztaty, projekty dla dzieci i młodzieży

Wiesław Karolak, Barbara Karolak

Publikacja składa się z trzech rozdziałów. Rozdział pierwszy to rozważania związane z istotą najprostszej jednostki dydaktycznej i treningowej, jaką są ćwiczenia. W dalszej części tego rozdziału prezentowane są scenariusze i opisy realizacji piętnastu przykładowych ćwiczeń. Drugi rozdział zawiera rozważania związane z istotą większej jednostki dydaktycznej, terapeutycznej, artystycznej, jaką są warsztaty. W dalszej części tego rozdziału prezentowane są scenariusze zajęć warsztatowych z dokumentacją fotograficzną i opisami. Trzeci rozdział zawiera rozważania związane z istotą najbardziej rozbudowanej, a zarazem dość skomplikowanej jednostki dydaktycznej, terapeutycznej, artystycznej, jaką są projekty. W tym rozdziale – podobnie jak w dwóch poprzednich – prezentowane są scenariusze, opisy wybranych projektów wraz z dokumentacją fotograficzną i opisami. Książka może stanowić cenną pomoc dla nauczycieli, metodyków, arteterapeutów, jak również studentów wielu specjalności pedagogicznych, edukacji artystycznej i arteterapii. Z tej publikacji, jak z przewodnika, mogą korzystać wszyscy, którzy, prowadząc różne grupy zajęć, poszukują atrakcyjnych metod pracy, dających uczestnikom radość tworzenia i zwiększających efektywność działań twórczych.

Data science: najseksowniejszy zawód XXI wieku w Polsce. Big data, sztuczna inteligencja i PowerPoint

Remigiusz Żulicki

Czy sztuczna inteligencja pozbawia nas pracy? Algorytmy przejmują władzę nad światem? Czy big data sprawia, że jesteśmy bezustannie inwigilowani, a ogromna ilość danych zastępuje ekspertów i naukowców? Cokolwiek sądzimy na te tematy, jedno jest pewne - istnieje heterogeniczne środowisko ludzi zajmujących się tzw. "sztuczną inteligencją" czy tzw. "big data" od strony technicznej oraz metodologicznej. Pole ich działania nazywane jest data science, a oni - data scientists. Publikacja to pierwsza monografia socjologiczna dotycząca data science i pierwsza praca w naukach społecznych, w której data science zostało zbadane jako społeczny świat w rozumieniu Adele E. Clarke. Podejście to pozwala spojrzeć na data science, nazwane dekadę wstecz w "Harvard Business Review" "najseksowniejszym zawodem XXI wieku", zarówno z perspektywy jego uczestników, jak i z lotu ptaka, w relacji do akademii, biznesu, prawa, mediów czy polityki.

Granice i obszary wpływów w polityce wewnętrznej i relacjach międzynarodowych

Agnieszka Kisztelińska-Węgrzyńska, Natalia Matiaszczyk

We współczesnym świecie zdominowanym przez rozwój technologiczny granice pomiędzy obszarami geograficznymi, państwami i kulturami zdają się zacierać oraz przybierać umowny charakter. Jednocześnie przywiązanie do określonej przestrzeni zmusza nas do odpowiedzi na pytanie o jej zakres, ramy czy zmiany. W publikacji Granice i obszary wpływów w polityce wewnętrznej i relacjach międzynarodowych młodzi badacze i badaczki analizują rezultaty oddziaływania politycznego i społecznego, bazując na przykładach pochodzących z różnych kręgów kulturowych. Badane wpływy dotyczą najważniejszych zjawisk zachodzących obecnie w polityce międzynarodowej, problemu terroryzmu, dezinformacji czy walki o prawa człowieka. Redaktorki