Inkunabuły w zbiorach paulinów polskich. Katalog i opracowanie

o. Jarosław Łuniewski

W książce przedstawiono historię powstania zakonu Paulinów na świecie i w Polsce. Omówiono znaczenie kultury książki w życiu duchowym i intelektualnym polskich paulinów. Zaprezentowano historię kształtowania się zbiorów Biblioteki Jasnogórskiej i Skałecznej. Ukazano sylwetki czołowych drukarzy inkunabułów i ich dokonań zawodowych. Opracowano w formie katalogu wszystkie inkunabuły obu bibliotek. Opisy sporządzono zgodnie ze standardami katalogowania wraz z uwzględnieniem zapisów proweniencyjnych, charakterystyką opraw i podaniem cytat bibliograficznych.

Między nauką a propagandą. Śląski Instytut Naukowy im. Jacka Koraszewskiego w Katowicach (1957-1992)

Maciej Fic

Praca stanowi kompleksowe opracowanie historii Śląskiego Instytutu Naukowego - istniejącej 35 lat instytucji naukowo-badawczej, odwołującej się do przedwojennych tradycji regionalnych, należącej do grupy placówek naukowych, budowanych w okresie realnego socjalizmu pod okiem i "opieką" władz partyjno-państwowych regionu. Instytut stanowił przy tym miernik realizowanej tu polityki naukowej i sposobów postrzegania roli nauki (zwłaszcza humanistyki) przez kierujących PZPR. Ponieważ przez pewien okres ŚIN stał się "modelową" placówką "wychowania w duchu socjalizmu", praca ma także na celu sprawdzenie jak kształtowały się proporcje między prowadzonymi w ŚIN badaniami naukowymi a uprawianą propagandą, w których miejscach możliwe było przenikanie się tych elementów bez wyraźnej szkody dla badań naukowych, gdzie i kiedy zaś ich efekty były ograniczane bądź poddawane nieuprawnionym przekształceniom? Autor szukał także odpowiedzi na pytania o środki zaistniałej transformacji: intencje i działania "nadzorców", sposoby wpływania na Instytut, obszary i skuteczność prowadzonej kontroli etc. W pracy dokonano wydzielenia i charakterystyki etapów funkcjonowania Instytutu, tekst stanowi swoiste studium przypadku (case study), dzięki któremu podjęto próbę określenia zasięgu wpływu władz na prowadzoną działalność naukowo-badawczą w regionach, praktykę tego typu działalności w okresie tzw. Polski Ludowej oraz początków III Rzeczypospolitej. Między innymi dlatego przedstawione w pracy ustalenia warto traktować szerzej - jako opis możliwości i ograniczeń, które jawiły się pracownikom naukowo-badawczym zajmujących się badaniami humanistycznymi i społecznymi w II połowie XX wieku, a także relacji nauka-propaganda w realiach tzw. Polski Ludowej. Można nawet mówić o próbie znalezienia odpowiedzi na pytanie, czy istniał model placówki naukowo-badawczej PRL, a jeśli tak, to na czym on polegał.

Korespondencja dyrektyw redagowania i interpretowania tekstu prawnego

Marek Suska

Interpretatorzy prawa zakładają m.in., że prawodawca konsekwentnie stosuje pojęcia na przestrzeni całego aktu prawnego (zakaz wykładni synonimicznej/homonimicznej) czy że nie wprowadza do tekstu żadnych zbędnych fragmentów (zakaz wykładni per non est). Czy tego rodzaju założenia interpretatorów trafnie odzwierciedlają sposób pracy prawodawcy? I czy osoby obsługujące proces legislacyjny uwzględniają w swojej pracy narzędzia, za pomocą których prawo to następnie będzie odczytywane? Aby odnaleźć odpowiedź na to pytanie, autor przeprowadził analizę obowiązującego prawodawstwa i podjął badania o charakterze socjologicznoprawnym, z wykorzystaniem metod analizy tekstu, obserwacji uczestniczącej oraz wywiadów pogłębionych z legislatorami pracującymi w Biurze Legislacyjnym Kancelarii Sejmu RP. Wyniki badań oraz płynące z nich wnioski zaprezentował w monografii Korespondencja dyrektyw redagowania i interpretowania tekstu prawnego.

Kompetencje osoby wielojęzycznej. Wybrane zagadnienia kształcenia wielojęzycznego

Red. Danuta Gabryś-Barker, Ryszard Kalamarz

Monografia jest zbiorem artykułów poświęconych zagadnieniom współczesnej glottodydaktyki mających związek z wielojęzycznością, kształtowaniem kompetencji językowych w zakresie kilku języków oraz rozwijaniem kompetencji interkulturowej komunikacji. Zawarte w tomie analizy dotyczą zagadnień związanych z kompetencjami osoby wielojęzycznej, w szczególności jako osoby uczącej się, jej świadomości interkulturowej, efektywnej komunikacji, mobilności, realizacji życiowych celów. Podejmowana jest również problematyka nauczania wielojęzycznego, czynników determinujących powodzenie w realizacji efektów kształcenia, metod i materiałów dydaktycznych stosowanych w wielojęzycznej klasie.

Wirpsza. Po słowie

Dariusz Pawelec

Książka przynosi refleksję wokół pośmiertnych losów dzieł Witolda Wirpszy (1918-1985) oraz ich recepcji. Autora przez dekady, wskutek działań cenzury, wykluczonego z krajowego obiegu wydawniczego i czytelniczego. Z uwagi na eksperymentalny, hermetyczny charakter swojej twórczości, nieposzukującej aktualnych zaangażowań politycznych, nie dość dobrze, jak na swój potencjał, obecnego także w obiegu emigracyjnym. W związku z problemami ze znalezieniem wydawcy oraz czytelników pisarz pozostawił po sobie ogromny korpus utworów czekających na odkrycie w archiwach. Sukcesywne edycje i reedycje kolejnych tytułów, poezji, powieści, dramatów, eseistyki i korespondencji, realizowane dopiero w XXI wieku, spotkały się z niezwykle żywym odbiorem czytelniczym oraz krytycznym, wywierając nawet udokumentowany wpływ na bieżące życie literackie, a nawet na artystyczne wybory, szczególnie poetów i przemiany modeli języka poetyckiego. Książka opisuje, jak proces twórczy, w nieoczekiwany sposób trwa i przebiega po śmierci autora, rzecz jasna mającego za wspólnika-pośrednika edytora. W kolejnych rozdziałach analizowane są konkretne przypadki powstawania dzieła sztuki w tym nowym układzie nadawczo-odbiorczym. Książka demonstruje, jak rodzi się ono nie tylko przez proste wydobycie z archiwum gotowego tekstu, przewidzianego w danej postaci do druku przez pisarza, ale także jak powstaje w rozmaitych gestach rekonstrukcji, scalania, komponowania jakiejś nowej struktury i nadawania jej rangi dzieła przez edytora zastępującego autora w części tych czynności. Doświadczenie wprowadzania do obiegu czytelniczego edycji nieznanych dotąd utworów Witolda Wirpszy, ale także i reedycji jego dzieł z różnych racji niedostępnych na rynku, "źle obecnych" lub zapomnianych, pokazuje, w jaki sposób edytorstwo może stać się działaniem z zakresu krytyki literackiej.

Turystyka sentymentalna Polaków do Ukrainy Zachodniej

Natalia Tomczewska-Popowycz

Książka "Turystyka sentymentalna Polaków do Ukrainy Zachodniej" zabierze Cię do nieznanych zakątków Ukrainy. Odbędziesz podróż w czasie wśród polskiego dziedzictwa. Bez względu na to, czy masz korzenie z Kresów Wschodnich, jesteś zapalonym podróżnikiem, historykiem, praktykiem w branży turystycznej, studentem, czy po prostu chcesz dowiedzieć się więcej o polskiej przeszłości w Ukrainie, ta książka to pozycja dla Ciebie.

Estetyka obrazu filmowego. Szkice badawcze

Jerzy Łukaszewicz

Estetyka obrazu filmowego. Szkice badawcze są próbą odsłonięcia i rekonstrukcji ezoterycznej osobliwości obrazu filmowego czyli jakości wartości estetycznych. Poruszamy się na wielu płaszczyznach badawczych i warto zadać pytanie, czy klarowne zdefiniowanie jakości wartości estetycznych obrazu filmowego jest możliwe? Chodzi tu o sformułowanie "prezentującej naoczności" obrazu filmowego. Które osobliwości obrazu filmowego są źródłowe, a które w świadomości percepcyjnej odbiorcy prezentują się jako "obecne" czyli jako przedmioty poznania? Źródłowość poznania jest osadzona jako przyczyna - bodziec - zdarzenia ekranowego, który manifestuje się w poszukującej myśli odbiorcy dzieła filmowego. Filozoficzne źródła tej osobliwości leżą gdzieś w głębi metafizycznych przestrzeni, jednak są one najbardziej zakryte, a jednocześnie postrzegalne.

Polish Loanwords in Armenian (Selected Issues)

Grair Magakian

Książka bada zagadnienia związane z zapożyczeniami z języka polskiego w języku ormiańskim (głównie w dialekcie polskich Ormian), których analiza wskazuje niestety na szereg błędów i nieporozumień etymologicznych w niektórych wcześniejszych opracowaniach. Przedstawione problemy mają szczególne znaczenie naukowe dla slawistów, turkologów i ormianistów. Zamysł na książkę jest nowy, gdyż dotychczas nikt nie dokonał analizy porównawczej etymologii zapożyczeń pochodzenia polskiego w języku ormiańskim. Chodzi w szczególności o analizę, obejmującą genezę tych zapożyczeń, ich znaczenie i zastosowanie w życiu codziennym i zawodowym Ormian mieszkających w szczególności w Polsce Wschodniej itp.