Wojna powietrzna a międzynarodowe prawo humanitarne

Mateusz Piątkowski

Znaczenie siły powietrznej dla prowadzenia operacji wojskowych jest współcześnie niepodważalne. Lotnictwo było jednym z kluczowych elementów sukcesu polityczno-militarnego w niemal wszystkich konfliktach XX wieku. Niestety, pomimo wielkiego znaczenia tego rodzaju sił zbrojnych, niewspółmiernie skąpe są rozważania na temat aspektów prawnych operacji lotniczych, zwłaszcza w świetle międzynarodowego prawa humanitarnego. Okoliczność ta była często wykorzystywana przez walczących, którzy, operując w „szarej strefie” prawa wojny, dokonywali co najmniej kontrowersyjnych ataków na ośrodki miejskie, gdzie ginęli niewalczący. Książka ta nie jest ograniczona wyłącznie do najbardziej dyskutowanego aspektu bombardowania, lecz dotyczy także innych zagadnień związanych z wojną powietrzną, nieopisywanych szerzej w literaturze przedmiotu.

Myśliwski-Bocheński. Rozmowy istotne

Tomasz Bocheński

Rozmowy istotne prowadzi się na przekór teraźniejszości, w ogóle na przekór czasom. Termin wymyślił Witkacy, któremu marzyło się spotkanie w duchu dawnej Akademii. Schodzimy w przeszłość, w poszukiwaniu warstw, które kryją się pod dzisiejszymi stwierdzeniami. Na przekór współczesnej tendencji, którą T.S. Eliot nazwał „prowincjonalizmem czasu”, czyli życiem na powierzchni współczesności, zanurzamy się w czas, żeby usłyszeć wielość głosów, które kryją się w każdym zdaniu, w każdej ważnej kwestii. Dzisiejszy Myśliwski na kartach naszej książki rozmawia ze sobą sprzed kilku czy kilkunastu lat, a nawet ze sobą sprzed pierwszej powieści, sprzed istotnego pisania, ze sobą sprzed półwieku. Rozmawia, spiera się, kłóci, siebie samego komentuje. Pozwalamy też mówić głosom innych osób, które wybrzmiewają w słowach pisarza, głosom postaci powieściowych, głosom innych autorów. Ze Wstępu W wywiadzie z Wiesławem Myśliwskim Tomasz Bocheński zaprasza czytelnika do podroży poprzez najważniejsze wątki i tematy związane z twórczością jednego z najważniejszych polskich prozaików okresu powojennego. W rozmowie odważnie stawia prowokacyjne hipotezy, zaś pisarz twórczo na nie odpowiada, dodając własne refleksje. Wywiadowi towarzyszy słownik pojęć związanych z twórczością pisarza, porządkujący myślenie krytyczne o jego prozie, a także krytyczne komentarze dotyczące poruszanych w rozmowach wątków, tematów, publikacji, problemów, umiejscawiające rozmowę w kontekście literaturoznawczym, kulturowym i historycznym. Bardzo oryginalny sposób prezentacji twórczości Wiesława Myśliwskiego. Jeden z pierwszych, przyszłościowych modeli uprawiania nauki o literaturze i krytyki literackiej, zorientowanych na żywą dialogiczność, pojemnych intelektualnie, a przy tym otwartych na szerszego czytelnika. prof. Piotr Łuszczykiewicz

Łódzki teatr Bogdana Hussakowskiego 1979-1992

Anna Magdalena Zgoda

Niewątpliwym atutem książki jest pionierski charakter podjętych w niej badań. Stanowi ona pierwszą monograficzną próbę opisu dorobku artystycznego Bogdana Hussakowskiego jako reżysera i cenionego dyrektora dwóch teatrów – im. Jana Kochanowskiego w Opolu i im. Stefana Jaracza w Łodzi. Autorka scaliła materiał rozproszony w licznych tekstach źródłowych, tworząc portret artysty, który nie doczekał się dotąd żadnego kompletnego opracowania, choć odcisnął trwały i ważny ślad w historii teatrów czasu PRL. Trafnym pomysłem jest wyeksponowanie jako kluczowego rysu tego portretu predyspozycji, działań i zasług Hussakowskiego w roli dyrektora tak wymagającej instytucji, jak Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi, przeżywający frekwencyjno-artystyczną zapaść w okresie poprzedzającym stan wojenny i w ostatniej dekadzie PRL. Całkowicie uzasadnione w tym kontekście zainteresowanie autorki specyfiką społeczno-kulturalną PRL-owskiej Łodzi nadaje książce dodatkowy walor opowieści o mieście, które w dużym stopniu za sprawą Bogdana Hussakowskiego przestało być u progu lat osiemdziesiątych teatralnym ugorem. Z recenzji prof. dr hab. Małgorzaty Jarmułowicz Publikacja powstała na podstawie doktoratu przygotowywanego przez Annę Magdalenę Zgodę, którego nie zdążyła obronić. Uwolniony z akademickiego dyskursu układa się w opowieść o drodze artystycznej Bogdana Hussakowskiego. Początkowo praca miała obejmować trzynastoletni okres dyrekcji Hussakowskiego w Teatrze im. Stefana Jaracza w Łodzi. Systematyczność i dociekliwość autorki sprawiła, że musiała prześledzić drogę artystyczną swojego bohatera od lat najwcześniejszych, od okresu studiów poprzez kolejne etapy pracy Krakowie i Opolu, zanim obszernie i wyczerpująco omówiła sezony spędzone w Łodzi. Należy żałować, że opracowanie to nie obejmuje późniejszej dyrekcji Hussakowskiego w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie oraz jego ostatniego okresu twórczości. Niezależnie od tego, wartość pracy Anny Magdaleny Zgody polega na tym, że jest to pierwsza próba systematycznego opisania drogi artystycznej Bogdana Hussakowskiego do roku 1992. Ze Wstępu prof. dr hab. Małgorzaty Leyko

Nie(do)rzeczy

Byung-Chul Han

Przyszło nam żyć w czasach postępującej cyfryzacji i - co za tym idzie - natłoku informacji. Byung-Chul Han wychodzi z przeświadczenia, że nie zamieszkujemy już ziemi, ale Google Earth i Cloud. Informacje wyparły rzeczy - i jest to zmiana fundamentalna. Niegdyś rzeczy ze względu na swoją stałość dawały człowiekowi oparcie, miały swoją historię i budziły wspomnienia, z kolei informacje (i inne "nie(do)rzeczy": smartfon, selfie, zdjęcie cyfrowe, chmura, sztuczna inteligencja) za sprawą swej ulotności i chwilowości zdestabilizowały ludzkie życie. W tym sensie niniejsza książka stanowi krytykę digitalizacji świata i apologię rzeczy. "Dzisiaj przedmioty konsumpcyjne tak szybko lądują w śmieciach, ponieważ już ich nie posiadamy. Posiadanie jest zinternalizowane i naładowane treścią psychiczną. Rzeczy będące w moim posiadaniu są pojemnikiem uczuć i wspomnień. Historia, którą latami obrastają rzeczy przez nas używane, sprzęga z nimi nasze serca. Jednakże tylko rzeczy dyskretne mogą zostać ożywione i stać się rzeczami bliskimi sercu dzięki intensywnemu, libidynalnemu przywiązaniu. Dzisiejsze dobra konsumpcyjne są niedyskretne, natrętne i gadatliwe. Są przeładowane uprzednio przygotowanymi wyobrażeniami i emocjami, które narzucane są konsumentowi. Nie dołączamy do nich prawie niczego z własnego życia" Fragment książki Nie(do)rzeczy Serię zapoczątkowało wydanie książki Kim jest człowiek? Abrahama J. Heschela (2014) w tłumaczeniu Katarzyny Wojtkowskiej, inicjatorki serii. Od 2017 roku ukazały się m.in.: Moje poszukiwania absolutów Paula Tillicha, Dlaczego kochamy? Harry'ego Frankfurta, Sens życia i jego znaczenie Susan Wolf, Lustereczko, powiedz przecie... Simona Blackburna, Status moralny. Obowiązki wobec osób i innych istot żywych Mary Anne Warren, Śmierć i życie po śmierci. Kiedy umrę, ludzkość będzie trwać Samuela Schefflera, Prawda i życie. Dlaczego prawda jest ważna Michaela Patricka Lyncha, Godny pożądania stan świadomości. O przyjemności jako wartości ostatecznej Katarzyny de Lazari-Radek, Zależne zwierzęta rozumne. Dlaczego ludzie potrzebują cnót Alasdaira MacIntyre'a, To, co naturalne Roberta Spaemanna. * "Seria Kim Jest Człowiek? jest płaszczyzną rozmowy, do której zapraszamy uczonych i myślicieli, przedstawicieli różnych środowisk, a także wszystkich, dla których kluczowe jest pytanie o człowieka". Katarzyna Wojtkowska

Nazwy geograficzne w polskich przekładach Nowego Testamentu z XVI i XVII wieku. Analiza i słownik

Rafał Zarębski

Książka Rafała Zarębskiego to studium na wysokim poziomie refleksji naukowej, wpisujące się w serię monografii dotyczących polszczyzny przekładów biblijnych XVI i XVII wieku, które w ostatnich latach ukazały się na rynku krajowym i zagranicznym. Uzupełnia wiedzę na temat polszczyzny renesansowej, a w szczególności polszczyzny biblijnej, zwłaszcza w jej planie onomastycznym. Autor ukazał przejęte do polszczyzny nowotestamentowe nazwy geograficzne zarówno w aspekcie formalnym, jak i stylistycznym oraz semantycznym. Na podstawie pozyskanych danych sporządził też Słownik nazw geograficznych i ich ekwiwalentów w polskich przekładach Nowego Testamentu z XVI i XVII wieku, będący niezwykle wartościowym naukowo dopełnieniem monografii. Publikacja wraz ze słownikiem to pozycja w pełni oryginalna zarówno na polskim, jak i zagranicznym rynku wydawniczym. Stanowi studium pionierskie, jeśli chodzi o materiał empiryczny, który został poddany analizie lingwistycznej, a także nowatorskie, jeśli chodzi o założenia metodologiczne, splatające w jedno zagadnienia z onomastyki, semantyki, diachronicznych studiów filologicznych, filologii biblijnej, teolingwistyki, lingwistyki antropologicznej, translatologii, teorii wariantywności i historii języka polskiego. Z recenzji prof. dr. hab. Tomasza Lisowskiego

Łódzkie festiwale teatralne. Historia i współczesność

Irena Jajte-Lewkowicz

Książka dotyczy łódzkich festiwali teatralnych i obejmuje wydarzenia organizowane w teatrach dramatycznych, offowych, lalkowych, dziecięcych i młodzieżowych oraz w teatrze operowym, a także w innych instytucjach kultury. Przeglądy te odbywały się w Łodzi od lat 60. XX wieku po rok 2016. Festiwalom, powstałym z inicjatywy regionalnych środowisk artystycznych i wpisującym się w dzieje łódzkiej i polskiej kultury, przyglądają się studenci/studentki - dziś absolwenci/absolwentki - specjalności teatrologicznej na kierunku kulturoznawstwo, prowadzonym w Instytucie Kultury Współczesnej na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego. * Monografia wypełnia lukę w badaniach nad życiem teatralnym jednego z głównych ośrodków miejskich w Polsce. Jej wagę wzmacnia pionierski charakter i brak jakichkolwiek konkurencyjnych wobec niej publikacji. Z recenzji dr. hab. Juliusza Tyszki, prof. UAM

Słownik tańca współczesnego

Małgorzata Leyko, Joanna Szymajda, Tomasz Ciesielski

Słownik tańca współczesnego to znakomita inicjatywa naukowa i redakcyjna. Zrealizowany projekt jest właściwym odpowiednikiem europejskich wydawnictw z różnych dziedzin sztuki, mogącym śmiało z nimi dialogować. Spowodowana wieloletnim historycznym opóźnieniem luka ma szansę zapełnić się pracą kumulującą wiedzę zarówno o czasach przeszłych, jak i zjawiskach bieżących, często wypływających z tradycji. Zaproponowany układ tematyczny haseł pozwala na wnikliwe dotarcie do treści poznawczych, często dotyczących zagadnień dotąd w Polsce niedefiniowanych. Tym większa odpowiedzialność stanęła przed zespołem redakcyjnym, który musiał podjąć kluczowe decyzje nie tylko na etapie redagowania haseł, ale już podczas wstępnego wyboru i selekcji uwzględnianych informacji. Prof. dr hab. Ewa Wycichowska W minionych dwóch dekadach sztuka tańca współczesnego w Polsce zaczęła się dynamicznie rozwijać, czemu towarzyszy także rozwój badań nad tańcem. Świetnym efektem tego zjawiska jest Słownik tańca współczesnego zrealizowany w ramach zespołowego projektu naukowego. Jest to publikacja niezmiernie potrzebna praktykom - tancerzom i choreografom, adeptom sztuki tańca - oraz badaczom, ale zapewne spotka się też z zainteresowaniem studentów kierunków humanistycznych i artystycznych oraz szerokiego grona miłośników tańca. Zespół autorów gwarantuje wysoki poziom tej publikacji, gdyż tworzą go doświadczeni badacze teatru/tańca, redaktorzy, którzy dowiedli już swoich kompetencji wydawniczych oraz osoby posiadające przygotowanie praktyczne. Doskonałym rozwiązaniem wydaje mi się także opublikowanie wersji elektronicznej Słownika, co przedłuży jego żywot i poszerzy krąg odbiorców. Prof. dr hab. Dobrochna Ratajczakowa Celowość wydania Słownika tańca współczesnego jest poza wszelką dyskusją. Jest to przedsięwzięcie ze wszech miar pionierskie, nie ma bowiem w Polsce tego typu publikacji. W ogóle opracowań dotyczących tańca współczesnego, głównych jego nurtów, kierunków rozwoju, a przede wszystkim biogramów najważniejszych artystów, charakterystyki ośrodków sztuki tanecznej, szkół artystycznych sprofilowanych pod kątem tańca i instytucji wspierających jego rozwój nie tylko w Polsce, lecz także na świecie po prostu brak. Książka ta, ze względu na proponowane w niej ujęcie tańca od początku XX wieku, zarówno wypełnia poważną lukę w badaniach nad tańcem w Polsce, inspirując do ich rozwoju, jak i bez wątpienia przyczyni się do wzrostu świadomości na temat sztuki tanecznej w szerokich kręgach. Dr hab. Dorota Fox, prof. UŚ

Gorbaczow. Pieriestrojka i rozpad imperium

Alicja Stępień-Kuczyńska

Siedem lat rządów (1985-1991) Michaiła Gorbaczowa to czas niezwykły - próby reformowania systemu komunistycznego zamykają historię państwa, w którym bezwzględna władza dominowała przez dziesięciolecia nad społeczeństwami znacznej części świata, a jednostki pozbawiała wolności i podstawowych praw. Pieriestrojka była impulsem do otwarcia na zmiany w ZSRR i krajach satelickich. Historia życia Michaiła Gorbaczowa jest historią pokolenia, które nie miało dzieciństwa, wchodziło w dorosłość gwałtownie, przyjmując odpowiedzialność za tych, których bezpowrotnie pochłonęła wojna. - Jakim politykiem był Gorbaczow? - W jaki sposób stał się przywódcą największego terytorialnie państwa naszego globu? - Dlaczego musiał odejść i jaką spuściznę po sobie pozostawił? Na te wszystkie pytania odpowiada autorka publikacji, kreśląc porywającą opowieść o jednej z najciekawszych postaci najnowszej historii.