Antysemityzm, Holokaust, Auschwitz w badaniach społecznych

Marek Kucia (red.)

Auschwitz, Holokaust, antysemityzm Te trzy słowa symbole ewokują całą listę pytań badawczych. Czym jest dzisiaj dla nas mieszkańców Polski Auschwitz? Jaką wiedzę na temat obozu posiadamy, zwłaszcza czy wiemy, że Żydzi stanowili największą grupę ofiar? Czego symbolem jest dla nas Polaków Auschwitz, szczególnie czy jest raczej symbolem polskiego męczeństwa, czy żydowskiego Holokaustu? Jaki jest stosunek Polaków do Żydów? Jak szeroko rozpowszechniony i jak głęboki jest antysemityzm w Polsce, w jej różnych regionach i środowiskach? Czy mamy do czynienia z jednego rodzaju antysemityzmem czy z różnymi antysemityzmami? Co o Auschwitz, Zagładzie i Żydach wiedzą i sądzą młodzi Polacy? Jak efektywne są rozmaite działania edukacyjne i informacyjne dotyczące Zagłady i Auschwitz? Jaki skutek odniosły debaty o stosunkach polsko-żydowskich wywołane publikacją książek Jana Tomasza Grossa? Jakie doświadczenie wizyty w miejscach pamięci, takich jak Auschwitz, Majdanek czy Treblinka, zmienia myślenie młodych? Czy wzrost wiedzy o Zagładzie i Auschwitz zmienia postawy, zwłaszcza czy eliminuje antysemityzm? Niniejszy tom zawiera artykuły, w których podjęto próbę udzielenia odpowiedzi na te pytania. Ze Wstępu dr. hab. Marka Kuci

Jurysprudencja 13. Prawo w przestrzeni normatywnej

Tadeusz Biernat

Paradygmat prawa w przestrzeni normatywnej pozwala na inne spojrzenie na wiele kwestii odnoszących się do tradycyjnie ujmowanych obszarów refleksji naukowej nad prawem. Współcześnie, w relacjach między prawem a sferą normatywną (środowiskiem normatywnym), na szczególną uwagę zasługuje zjawisko formy normatywności i jej charakterystycznych cech w społeczeństwie postmodernistycznym. Pytanie o formę normatywności jest komplementarne z pytaniem, czy i jak zmieniające się i specyficznie ukształtowane formy artykułowania normatywności wpływają na prawo, a konkretnie na tworzenie prawa. Podlegające własnej dynamice otoczenie normatywne, przestrzeń normatywna, generuje szerszą dyskusję dotyczącą prawa i jego oceny, która obejmie inne, "niepaństwowe prawo" oraz to, co autor określa mianem "normatywnych źródeł prawa". Dyskusja wykracza więc poza ustalony przez lata i ściśle "zdefiniowany" krąg zależności systemowych. Szczegółowy, ale bardzo istotny problem polega na tym, że w polu dyskursu i sposobie przedstawiania normatywnych treści pojawiają się wypowiedzi nie tylko odnoszące się do poszczególnych elementów przestrzeni normatywnej, ale także mające charakter "normatywnych roszczeń". W tak charakteryzowanej rzeczywistości prawo jest mostem łączącym "roszczenia normatywne" z normatywnością zewnętrzną wobec prawa.

Czterdzieści i cztery

Krzysztof Piskorski

Nowa, długo oczekiwana powieść Krzysztofa Piskorskiego, laureata Nagrody im. Janusza A. Zajdla oraz dwóch Złotych Wyróżnień Nagrody Literackiej im. Jerzego Żuławskiego. Autor Cieniorytu, nazwanego przez Jacka Dukaja światotwórstwem najwyższej klasy, rozwija tym razem wizję świata, w którym niezwykła technologia miesza się ze słowiańską magią oraz epoką narodowych powstań i Wielkiej Emigracji. Jest rok 1844. Do odciętej blokadą Anglii przybywa Eliza Żmijewska poetka i ostatnia kapłanka zapomnianego, słowiańskiego bóstwa. Eliza ma odnaleźć przemysłowca Konrada Załuskiego, którego rodacy winią za upadek powstania na Litwie. Zamierza wykonać na nim wyrok wydany przez Radę Emigracyjną oraz Juliusza Słowackiego. Tylko czy Załuski naprawdę jest winny? A może padł ofiarą rozgrywki dwóch wieszczów? W świecie, gdzie energia próżni odmieniła historię, nie ma prostych odpowiedzi.  Etherowe bramy połączyły Europę z równoległymi światami, a wojny i powstania potoczyły się nowym torem. Towiańczycy, rewolucjoniści, luddyści, szaleni prorocy i poeci snują piętrowe intrygi. Armie, tajne policje oraz floty powietrznych okrętów czekają na znak. Z pozaświatowych kolonii Francji, Anglii oraz Rosji nadciągają egzotyczne stworzenia i obce siły. Coś lęgnie się w ciemnych zaułkach miast...  Polacy widzą we wszystkim szansę, by wywrócić układ wrogich im mocarstw. Żmijewska odkrywa jednak, że na szali leży coś więcej niż tylko los jej kraju

Ecowskie inspiracje. Semiotyka w komunikacji i kulturze

Artur Gałkowski, Krystyna Pietrych

Tom powstał jako efekt współpracy kilkunastu autorów z polskich i włoskich ośrodków akademickich, a jednocześnie uczestników międzynarodowej konferencji semiotycznej, która odbyła się z udziałem Umberta Eco w Łodzi w 2015 roku. Badacze nawiązują do łódzkiego wykładu Umberta Eco i wyrażonej wówczas idei dotyczącej perspektyw semiotyki ogólnej i semiotyk szczegółowych, które rozwijają się obecnie w wielu kierunkach, świadcząc o potencjale metodologii semiotycznych w ujmowaniu różnych zjawisk komunikacji i kultury. Te próby nowego oglądu tradycji semiotycznej (z rozmaitych perspektyw) dowodzą, że semiotyka jest teorią wciąż aktualną i możliwą do interpretacyjnego wykorzystania, przede wszystkim przez wydobywanie jej pomijanych aspektów i włączanie wywiedzionych z niej wątków w nowe konteksty badawcze. Redaktorzy

Dom uczonych. Kamienica przy ul. Uniwersyteckiej 3 w Łodzi w latach 1945-2017

Adrianna Szczerba

Publikacja dotyczy dziejów kamienicy przy ul. Uniwersyteckiej 3 w Łodzi, pierwotnie przeznaczonej na dom nauczycieli Szkoły Zgromadzenia Kupców miasta Łodzi (1898-1939). Od 1945 roku do dziś to budynek uniwersytecki. Mieściły się w nim mieszkania profesorów - organizatorów Uniwersytetu Łódzkiego (m.in. prof. Tadeusza Kotarbińskiego, pierwszego rektora UŁ), a także zakłady naukowe. Do początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku przestrzeń prywatna przenikała się tu z publiczną, co wytwarzało szczególną, niepowtarzalną atmosferę. Dom uczonych jest interesującym miejscem również z punktu widzenia przekształceń samej uczelni, bowiem na jego przykładzie można zaobserwować wzloty i upadki Uniwersytetu Łódzkiego w czasach PRL. W prezentowanej książce Czytelnik odnajdzie zatem opowieść o powikłanych losach mieszkańców kamienicy przy ul. Uniwersyteckiej 3 w powojennej Polsce, a także o trudnościach w tworzeniu środowiska naukowego w Łodzi - mieście robotniczym, bez tradycji akademickich.

Kwartet aleksandryjski: Mountolive

Lawrence Durrell

Osadzona w magicznej atmosferze Egiptu opowieść o niespodziewanych sojuszach, w której zdrajca i zdradzony czasem zamieniają się miejscami, a gorące bliskowschodnie romanse bywają zaczynem społecznych przewrotów. Cztery powieści składające się na Kwartet aleksandryjski, opowiadają zasadniczo z różnych punktów widzenia tę samą historię wielkich namiętności i politycznych intryg w scenerii fascynującej bliskowschodniej Aleksandrii i Egiptu w przededniu, w trakcie i tuż po II wojnie światowej. Trzecia odsłona, Mountolive, to jedyna w cyklu powieść napisana w trzeciej osobie, a także ta z najbardziej rozbudowaną fabułą dotyczącą wydarzeń politycznych. Sam Lawrence Durrell uważał Mountolivea za clou całej opowieści, spoiwo nadające całemu Kwartetowi misterną strukturę, i wyposażył bohatera, Davida Mountolivea, w szereg szczegółów z własnego życia. Powieść prowadzi nas przez lata dojrzewania i kariery bohatera, od młodego Davida romansującego w posiadłości Hosnanich z Leilą, matką Nessima i Naruza, aż do rozpoczęcia przez niego kariery dyplomaty i powrotu do Egiptu, z radykalizującymi się ruchami koptyjskimi i arabskimi w tle, łącząc wątki fabularne z tymi znanymi już z poprzednich tomów, Justyny i Balthazara. Cały Kwartet aleksandryjski jest pełen fabularnych niespodzianek. Niektóre z nich są natury psychologicznej, wręcz freudowskiego pochodzenia, ale większość wydaje się bardziej jak zwroty akcji ze zręcznego thrillera, bliżej im do Johna Le Carré niż Jamesa Joyce'a. Czasami bohaterowie są też uwikłani w melodramat, jak definiuje to jedna z postaci Durrella. Autor jest mistrzowskim gawędziarzem, niezwykle biegłym w technikach utrzymywania dramaturgicznego napięcia, dzięki czemu całą tę pokaźną przecież książkę pochłania się niemal jednym tchem. The Guardian

Prowincja pełna słońca

Katarzyna Enerlich

Czy coś - oprócz pierwszej litery - łączy Mazury z Marokiem? Ludmiła, bohaterka kolejnej części "prowincjonalnego" tryptyku, po raz kolejny stawia czoło życiowym wyzwaniom. Tym razem znajdzie się na emocjonalnym zakręcie. Tajemnicze zniknięcie najbliższej osoby spowoduje, że kobieta wyruszy w zmieniającą jej życie podróż do północnych Włoch. Spotkanie z Aminą, ofiarą muzułmańskiej tyranii i organizacja jej ucieczki od męża to tylko niektóre z przystanków tej podróży. Na swoją mazurską prowincję wróci odmieniona i przekonana, że szczęście to nie tylko miłość. A gdy już przewartościuje wszystko i od nowa ułoży swoje życie, pojawi się ktoś, na kogo wcale nie czekała. Czy po raz kolejny spotkanie okaże się nieprzypadkowe? Katarzyna Enerlich prowadzi nas do ciekawych mazurskich miejsc nad jeziorami Bełdany, Śniardwy i Mikołajskim, do leśniczówki w Śniardewnie i ruin po dawnym kurorcie w Kulinowie. Przedwojenne pocztówki z kolekcji Wojciecha Kujawskiego i zdjęcia opisywanych miejsc pomogą Czytelnikowi wejść w klimat opisywanej historii. "Prowincja pełna słońca" to trzecia część "prowincjonalnego" tryptyku. Czytelników, uwiedzionych "Prowincją pełną marzeń" i "Prowincją pełną gwiazd" okazało się tak wielu, że Autorka zdecydowała się na napisanie kontynuacji losów Ludmiły. Książka powstawała nad słonecznym brzegiem Adriatyku, w miejscowości Gatteo a Mare. Losy Aminy i jej matki są prawdziwe i stały się inspiracją do marokańskiego wątku powieści.

Seria o komisarzu Williamie Wistingu (tom 1). Kluczowy świadek

Jorn Lier Horst

Kluczowy świadek rozpoczyna Serię o komisarzu Williamie Wistingu, której autorem jest norweski pisarz, Jorn Lier Horst Walka o życie, tortury i brutalne morderstwo. Policja rusza śladami nieobliczalnego psychopaty  Książkowy debiut uznanego pisarza kryminałów Jrna Liera Horsta, Kluczowy świadek jest realistyczną opowieścią zbudowaną na autentycznej historii. Preben Pramm leży martwy od tygodnia. Jest nagi, związany, a na jego ciele widać ślady wyszukanych tortur. Dom jest wywrócony do góry nogami, ale nie wygląda na to, żeby zabójcy znaleźli to, czego szukali. Pramm nie miał krewnych, przyjaciół i najwidoczniej żadnego kontaktu z ludźmi z zewnątrz. Jaka była tajemnica Pramma? Czemu musiał umrzeć w tak brutalny sposób? O tym zabójstwie mówi się jak o jednym z najbrutalniejszych i najdziwniejszych w najnowszej norweskiej historii kryminalnej. Pierwszego dnia mojej pracy w policji w Larvik, udało mi się ominąć taśmy ostrzegawcze i wślizgnąć na miejsce przestępstwa. Podążanie śladami nieznanego mordercy było szczególnym przeżyciem. Właśnie to przeżycie, chodzenie od pokoju do pokoju i baczne przyglądanie się śladom bezlitosnej walki na śmierć i życie, było początkiem mojej przygody z pisaniem. Jrn Lier Horst, komisarz policji i pisarz jedna z najbardziej wiarygodnych historii, jakie miałem okazję przeczytać od bardzo, bardzo dawna.  Terje Stemland, Aftenposten Dobry kryminał, który jest absolutnie wart przeczytania.  Yvonne Albrigtsen, TV2