Profile pacjentów z ChAD, którzy mogą odnieść korzyści z terapii lamotryginą

Dominika Dudek

Podstawową grupą leków stosowanych w zaburzeniach dwubiegunowych są leki normotymiczne. Lamotrygina należy do najnowszej generacji tej grupy. Początkowo stosowana była głównie w leczeniu padaczki (blokowanie kanałów jonowych). Jej działanie normotymiczne polega na zapobieganiu nawrotom depresji i manii, stabilizacji szybkiej zmiany faz, a w ostrych epizodach chorobowych ma działanie przeciwdepresyjne.

Porównanie klasyfikacji ICD-10 i ICD-11 - analiza wybranych kategorii w psychiatrii, alergologii, pulmonologii i kardiologii

Agata Szulc, Iwona Poziomkowska-Gęsicka, Kamila Błudnicka-Wojtuń, Monika Gawałko, ...

Pierwszym systemem, który został ukształtowany tak, aby nadawał się do raportowania zachorowalności był ICD-6, opublikowany w 1949 r. Następnie pojawiły się jego uaktualnienia w latach 1955 (ICD-7), 1965 (ICD-8a) i 1975 (ICD-9). Prace nad IDC-10 rozpoczęły się w 1983 r., a sam system został zatwierdzony przez 43. Zgromadzenie Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w 1990 r. ICD-10 pozostawała aktualna do 1 stycznia 2022 r., kiedy to zastąpiła ją ICD-11. O najnowszej, 11. aktualizacji Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-11) wiemy więcej od 4 lat, ponieważ opublikowano ją już 18 czerwca 2018 r., jednak oficjalnie weszła w życie 1 stycznia 2022 r. Prace nad nią trwały od ponad dekady i zaowocowały zupełnie nowym systemem. Najbardziej rzucającą się w oczy zmianą jest zupełnie nowy system kodowania, jednak jest on tylko pochodną głębszych zmian mających podstawy w najnowszej wiedzy medycznej. Przede wszystkim w ICD-11 uwzględniono aż 55 000 unikalnych kodów urazów, chorób i przyczyn zgonu, stanowi to olbrzymi skok w porównaniu z ICD-10, gdzie takich kodów było 14 400. Szerokie konsultacje doprowadziły do powstania 10 000 propozycji zmian. Kody ICD-11 obejmują teraz także okoliczności wpływające na zdrowie i bardziej szczegółowy opis poszczególnych typów danych jednostek chorobowych. Obecnie w Polsce trwają prace nad przygotowaniem polskiego tłumaczenia oraz wdrożeniem nowego systemu. Prowadzi je Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego (CMKP) we współpracy z Departamentem Lecznictwa Ministerstwa Zdrowia oraz Centrum e-Zdrowia. CMKP koordynuje prace grupy tłumaczy i ekspertów nad tłumaczeniem klasyfikacji ICD-11. Projekt zakończy się w 2023 r. WHO planuje, że zmiany zostaną wprowadzone na świecie w ciągu maksimum 8 lat. Zanim nowa klasyfikacja wejdzie w życie, warto zapoznać się z najważniejszymi zmianami. Praca przybliża te dotyczące psychiatrii, pulmonologii i kardiologii.

Rehabilitacja po udarze mózgu

Marcin Szwajnoch

Rehabilitacja – zaraz po właściwym rozpoznaniu i leczeniu – to kluczowy element w powrocie do pełnej lub częściowej sprawności u pacjentów po udarach. Zgodnie z podpisaną przez Polskę Deklaracją Helsingborską wczesną rehabilitacją powinni zostać objęci wszyscy pacjenci po udarach. Niestety z różnych powodów nadal nie zawsze się to udaje. Poradnik Rehabilitacja po udarze mózgu – opracowany przez magistra fizjoterapii Marcina Szwajnocha – ma na celu próbę przyczynienia się do poprawy tych statystyk. Odpowiada na najważniejsze pytania nasuwające się opiekunom oraz samemu pacjentowi po incydencie udarowym. Poradnik został przygotowany w taki sposób, aby oprócz odpowiedzi dawać także praktyczne wskazówki dotyczące ćwiczeń. Adresowany jest zarówno do opiekunów i samych pacjentów po incydentach udarowych, jak i specjalistów – ma na celu usystematyzowanie wiedzy i ułatwienie komunikacji z pacjentem.

Dermatologia - wybrane przypadki kliniczne

Roman Nowicki, Aleksandra Wilkowska

  Istnieje uzasadniony pogląd, iż dermatologia jest trudną specjalnością nauk medycznych, dziedziny w znaczącym stopniu wielokierunkowej, wymagającej uwzględniania najnowszych, przełomowych odkryć, m.in. z zakresu biologii molekularnej, immunogenetyki, immunologii, onkologii, terapii miejscowej i ogólnej. Jak dotąd tradycyjne podręczniki nie zawsze były w stanie sprostać oczekiwaniom związanym ze współczesnym nauczaniem dermatologii. Dotkliwą lukę w tym zakresie z pewnością wypełni niniejsze repetytorium pod redakcją prof. dr. hab. n. med. Romana Nowickiego i dr n. med. Aleksandry Wilkowskiej, przygotowane z udziałem zespołu pracowników naukowo-dydaktycznych Katedry i Kliniki Dermatologii, Wenerologii i Alergologii Gdańskiego Uniwesytetu Medycznego. Praca zawiera 94 szczególnie interesujące i nieczęsto obserwowane przypadki chorób skóry. Każdy z nich został przedstawiony w sposób bardzo staranny, klarowny i skondensowany, a także wzbogacony o kolorowe zdjęcia kliniczne (w publikacji znajduje się łącznie blisko 300 fotografii), co niewątpliwie ułatwi przyswojenie rozległej wiedzy. Należy pogratulować Redaktorom i Autorom opracowania przydatnego nie tylko dla dermatologów, lecz także dla lekarzy wielu innych specjalności oraz studentów przygotowujących się do egzaminu z dermatologii.

Korzyści z zastosowania telmisartanu

Ewa Galewicz , Jacek Lewandowski

Nadciśnienie tętnicze jest schorzeniem cywilizacyjnym szeroko rozpowszechnionym na całym świecie. Prowadzi do groźnych powikłań narządowych, a samo nadciśnienie i jego powikłania stanowią najczęstszą przyczynę hospitalizacji oraz zgonów. Zgodnie z zaleceniami Europejskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego antagoniści receptora angiotensyny II należą do głównych grup leków wykorzystywanych w terapii nadciśnienia tętniczego. Telmisartan jest skutecznym i dobrze tolerowanym lekiem hipotensyjnym, wykazującym szereg korzyści klinicznych. Cechuje się wyjątkowym profilem farmakokinetycznym w porównaniu z innymi sartanami. Ponadto jako jedyny lek z tej grupy ma rejestrację do stosowania w profilaktyce incydentów naczyniowo-sercowych u pacjentów z grup podwyższonego ryzyka sercowo-naczyniowego. Telmisartan stanowi ważną alternatywę dla inhibitorów konwertazy angiotensyny, z udowodnioną, podobną skutecznością przy niższym odsetku działań niepożądanych.

Komentarz do artykułu Kane\'a i wsp. Effect of Long-Acting Injectable Antipsychotics vs Usual Care on Time to First Hospitalization in Early-Phase Schizophrenia: A Randomized Clinical Trial

Adam Wichniak

Kane i wsp. udowodnili, że stosowanie arypiprazolu w postaci iniekcji o długim działaniu zmniejsza ryzyko hospitalizacji o 44%. W grupie pacjentów leczonych iniekcjami o długim działaniu co najmniej jedna hospitalizacja w okresie obserwacji wystąpiła u 22% osób, w grupie otrzymującej leczenie standardowe - u 36% osób. Oznacza to, że w grupie 7 pacjentów ochroniła ona przed hospitalizacją o jedną osobę niż leczenie standardowe.

Przewód pokarmowy a COVID-19 ze szczególnym uwzględnieniem zaburzeń czynnościowych - obserwacje po 2 latach pandemii

Karolina Radwan, Piotr Radwan

Infekcje SARS-CoV-2 często przebiegają z  symptomami gastroenterologicznymi, co stanowi duże wyzwanie terapeutyczne. W  świetle ponad 2-letnich doświadczeń z  pandemią wiadomo również, że po przechorowaniu objawowego COVID-19 i wyeliminowaniu wirusa znacznie wzrasta ryzyko rozwoju zespołu post-COVID, którego dominujący element mogą stanowić zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego. Obserwuje się także wyraźną tendencję do istotnego zaostrzania symptomów zespołu jelita nadwrażliwego i dyspepsji czynnościowej zdiagnozowanych w okresie przedpandemicznym. Ważny filar opieki nad pacjentami ambulatoryjnymi stanowi telemedycyna zorientowana na rzetelny wywiad z uwzględnieniem ewentualnych objawów alarmujących. W leczeniu zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego w dobie pandemii zaleca się leki o  udowodnionej skuteczności i  wysokim profilu bezpieczeństwa, w tym leki spazmolityczne i prokinetyki.

Terapia skojarzona mirabegronem z tamsulosyną w leczeniu pęcherza nadaktywnego u mężczyzn z objawami z dolnych dróg moczowych

Tomasz Wiatr, Piotr Chłosta

Mężczyznom z objawami z dolnych dróg moczowych (LUTS, lower urinary tract symptoms) leczonym a-blokerami mogą towarzyszyć symptomy nadaktywnego pęcherza moczowego (OAB, overactive bladder), co wymaga dodatkowego stosowania leków antymuskarynowych. Mirabegron (agonista receptora B3-adrenergicznego) jest alternatywną terapią uzupełniającą, skuteczniejszą od placebo pod względem poprawy objawów OAB i lepiej tolerowaną. Zaobserwowano, że skojarzone leczenie tamsulosyną z mirabegronem wpływa korzystnie na średnią objętość wydalonego moczu, epizodów parć naglących w ciągu doby oraz liczbę mikcji. W przypadku tamsulosyny w skojarzeniu z placebo obserwowano wyższy ogólny odsetek zdarzeń niepożądanych zaistniałych w trakcie leczenia niż w przypadku tamsulosyny z mirabegronem. Wyniki badania PLUS ujawniają przydatność terapii mirabegronem z tamsulosyną w leczeniu mężczyzn z powodu łagodnego powiększenia gruczołu krokowego, u których wystąpiły jednocześnie objawy nadaktywności pęcherza moczowego. Badanie MATCH potwierdziło, że terapia skojarzona przez 12 tygodni u mężczyzn z symptomami LUTS i OAB ma wyższą skuteczność niż placebo i była dobrze tolerowana.