Wielcy polskiego średniowiecza

Macin Sałański

Polska w XV wieku stanęła na progu mocarstwowości. Choć w poprzednim stuleciu dopiero wychodziła z chaosu rozbicia dzielnicowego, w ciągu stu kilkudziesięciu lat zbudowała środkowoeuropejską potęgę. Przyczyniło się do tego wielu ludzi – o najważniejszych z nich pisze Marcin Sałański w „Wielkich polskiego średniowiecza”. Król Kazimierz III Wielki – reformator i budowniczy. Wybitni ojcowie polskiego Kościoła: arcybiskup Jakub Świnka, „chrzestny” zjednoczenia Polski, oraz biskup Zbigniew Oleśnicki, bezwzględny polityk i pobożny patriota. Zawisza Czarny – europejski celebryta i bystry przedsiębiorca. Jan Długosz – kronikarz „złotej epoki”, który nie stronił od plotek. Wreszcie Ścibor ze Ściborzyc – jeden z najznamienitszych możnowładców regionu, który wybrał służbę... u Zbigniewa Luksemburczyka. O nich wszystkich przeczytasz na łamach tego ebooka. Marcin Sałański ze znawstwem rysuje obraz polskiego XIV i XV wieku – epoki, która kojarzy się nam z wojnami z Krzyżakami i skomplikowanymi układami dynastycznymi. Pokazuje ją poprzez konkretnych ludzi: zajmujących się polityką czy własną pozycją, a jednocześnie służących ważnej sprawie i głęboko religijnych. Nie mieli oni kompleksów i szli ku wyznaczonym celom. To obywatele państwa, z którego możemy być dumni – Polacy zasługujący na uznanie. A przy okazji, bohaterami „Wielkich polskiego średniowiecza” są ludzie, których biografie i czasy w których żyli to niemal gotowe scenariusze fascynującego serialu telewizyjnego czy krwistej powieści. Marcin Sałański – historyk, absolwent Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, doktorant w Zakładzie Historii Średniowiecznej IH UW. Pasjonat historii średniowiecza, szczególnie nieoczywistej historii gospodarczej oraz wypraw krzyżowych. Autor popularnych ebooków „Wyprawy krzyżowe. Zderzenie dwóch światów” i „Elita władzy w Królestwie Jerozolimskim (1174–1185)” opublikowanych przez portal Histmag.org.

Z czego się śmiano w średniowieczu?

Aleksandra Niedźwiedź

Średniowiecze wcale nie było tak ponurą epoką, jak nam się powszechnie wydaje. W kulturze i mentalności tamtych czasów było dużo miejsca na kpinę, parodię czy śmiech. Aleksandra Niedźwiedź odkrywa przed nami tajemnice... poczucia humoru w wiekach średnich.   Średniowiecze kojarzymy z ciemnymi wiekami – epoką fanatyzmu religijnego, biedy, zapaści intelektualnej i wszechogarniającej przemocy. Od dłuższego czasu historycy pokazują, że obraz ten jest fałszywy, a wieki średnie to okres pełen kontrastów i ważkich osiągnięć. Równolegle do żarliwości chrześcijańskiej występowało bowiem karnawałowe szaleństwo, a symbolem tych czasów może być zarówno okuty w blachy rycerza, jak i... błazen.   Świat średniowieczny widziany w krzywym zwierciadle zasiedlany jest przez różne postacie – wagantów, fantastyczne stworzenia, małpy udające rycerzy czy alchemików, grzesznych duchownych, karykaturalne diabły i przedstawienia z wielkich gotyckich katedr, które w żaden sposób nie pasują do powagi miejsc w których się znajdują...   „Z czego się śmiano w średniowieczu?” to przewodnik po najważniejszych tropach humoru wieków średnich. Autorka z uwagą czyta teksty literackie, ale patrzy też na ich marginesy – żartobliwe rysunki zdobiące rękopisy mówią bowiem tak samo wiele o mentalność ludzi żyjących kilkaset lat temu, jak podniosłe romanse czy dumne kroniki.   Aleksandra Niedźwiedź – magister historii sztuki, absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego, a także licencjonowany przewodnik miejski po Warszawie. Z zawodu dziennikarka. Od zawsze pasjonuje się historią, szczególnie kulturą dojrzałego średniowiecza oraz epoką stanisławowską. Współpracuje z portalem Histmag.org od 2016 roku. Miłośniczka kryminałów, starych filmów i spacerów po Warszawie.

Pojedynki, biesiady, modlitwy. Świat średniowiecznych rycerzy

Antoni Olbrychski

Bez rycerzy nie potrafimy wyobrazić sobie średniowiecza, po dziś dzień nas fascynują. Co w naszych wyobrażeniach o nich jest prawdą, a co fikcją? Odpowiedź przyniesie lektura książki: „Pojedynki, biesiady, modlitwy. Świat średniowiecznych rycerzy”. Autor – Antoni Olbrychski –  przygląda się średniowiecznym rycerzom z różnych stron. Pyta o ich religijność, a jednocześnie pokazuje wpisaną w ten fach żądzę sławy i okrucieństwo, sięgające czasów barbarzyńskich. Przedstawia historię miecza jako rycerskiego oręża i opisuje pojedynki sądowe, które rozstrzygały skomplikowane spory prawne. Odwiedza zamkowe sale i place, na których rozgrywano turnieje rycerskie i ćwiczono się do wojaczki. Poznaj świat średniowiecznych rycerzy, w którym wojna mieszała się z pobożnością, a ideały mieszały się z politycznym wyrachowaniem i pospolitą brutalnością! Antoni Olbrychski – student historii na Uniwersytecie Warszawskim, członek redakcji portalu Histmag.org. Publikował także w „Mówią Wieki”, „Newsweeku Historia” i „Pomocniku Historycznym Polityki”. Historią średniowiecza interesuje się nie tylko naukowo – zajmuje się rekonstrukcją, od lat uprawia szermierkę historyczną mieczem długim i szablą, jest instruktorem oraz zdobywcą nagród turniejowych.

Zapomniani artyści II Rzeczypospolitej

Marek Teler

Marek Teler w oparciu o nieznane źródła odkrywa tajemnice przedwojennych gwiazd kina i estrady. Błyskotliwe kariery wielu z nich legły w gruzach wraz z wybuchem II wojny światowej. Dzięki drobiazgowemu śledztwu Marka Telera poznajemy m.in. losy sławnej Iny Benity, odkrywamy kłamstwa arystokraty ukrywającego się pod pseudonimem Harry'ego Corta oraz podążamy za karierą Edwarda Raquello, etatowego amanta Hollywood, a później wymagającego szefa Głosu Ameryki. Wraz z autorem postaramy się również zrozumieć zawiłe losy Luli Kryńskiej, królowej piękności, na której życiorys padł cień współpracy z III Rzeszą oraz przyjrzymy się imponującej karierze niezbyt utalentowanej aktorki Moniki Carlo. Wydana przez portal Histmag.org książka „Zapomniani artyści II Rzeczypospolitej” to pozycja obowiązkowa dla wszystkich miłośniczek i miłośników historii dziesiątej muzy. Przenosi nas do świata celuloidowych taśm filmowych, porywających rewii oraz prawdziwych osobistości polskiej kultury. Do świata, którego już nie ma. Marek Teler – dziennikarz, popularyzator historii, bloger. Współpracownik portalu historycznego Histmag.org i czasopisma „Focus Historia”. Interesuje się między innymi historią kobiet oraz genealogią. Autor książek: „Kobiety króla Kazimierza III Wielkiego” oraz „Kochanki, bastardzi, oszuści. Nieprawe łoża królów Polski: XVI–XVIII wiek”.

Historia. Poradnik maturalny

Sebastian Adamkiewicz, Karolina Sikała

Matura z historii jeszcze nigdy nie była tak prosta! Jak i z czego przygotować się do matury? Jak trafnie odpowiadać na pytania? Jak analizować źródła i napisać wypracowanie? Jak zdobyć jak najwięcej punktów? Na te pytania odpowiada poradnik maturalny z historii, przygotowany przez specjalistów z redakcji Histmag.org. Autorami poradnika są: Sebastian Adamkiewicz — historyk (Uniwersytet Łódzki), publicysta i Karolina Sikała — nauczycielka, korepetytorka. Pracując w szkole, udzielając korepetycji czy publikując na łamach Histmag.org skutecznie pomogli wielu tysiącom maturzystów. Poradnik maturalny jest efektem ich wieloletnich zmagań z arkuszami maturalnymi. Poradnik uatrakcyjniają komiksowe ilustracje rysownika Michała Turajskiego. Nad przystępnością i rzetelnością treści pracowała ekipa doświadczonych dziennikarzy, redaktorów i korektorów z redakcji portalu.

Wielcy zapomniani Dwudziestolecia. Część II

Paweł Rzewuski

Zaledwie kilka miesięcy temu przedstawialiśmy pierwszy tom z serii „Wielcy zapomniani dwudziestolecia”, a już możemy z dumą zaprosić do lektury kolejnej części. Paweł Rzewuski znów jest w dobrej formie, przedstawiając czytelnikom spojrzenie na lata 1918-1939 nieco inne od tego najczęściej spotykanego. Postaci przedstawione przez autora są krwiste i wyraziste. Inspirują. Poznajmy więc nieznane dwudziestolecie! W książce przedstawiono sylwetki następujących postaci: Bruno Jasieński – futurysta-stalinista Stefan Wiechecki (Wiech) – Homer warszawskich ulic Wacław Kuchar – sportowiec uniwersalny Janusz Kusociński – fenomen światowych bieżni Mojżesz Presburger – niszczyciel kwantyfikatorów Stanisław Leśniewski – logik radykalny Józef Maria Bocheński – mnich, logik, żołnierz Leopold Lis-Kula – heros II Rzeczpospolitej Gwido Langer – szara eminencja polskiego wywiadu

Czy Zygmunt III Waza zasłużył na niesławę?

Anna Pieńkowska, Maciej Pieńkowski

Dzieje staropolskie stanowią ważny składnik naszej tożsamości narodowej. Lata potęgi monarchii rozciągającej się „od morza do morza” przypominane są z wielkim sentymentem, lecz i z dumą. Bohaterowie wieków XV, XVI i XVII po dziś dzień stanowią dla Polaków ważny punkt odniesienia. Przez pryzmat ich dawnych osiągnięć, staramy się oceniać naszą rzeczywistość – nasze ambicje, działania i możliwości. Jednym z najważniejszych aktorów dziejów staropolskich był król Zygmunt III Waza. Monarcha panujący, najpierw w Krakowie, a potem w Warszawie, aż przez 45 lat. Cesarz Francuzów Napoleon I miał niegdyś powiedzieć, że historia to uzgodniony zestaw kłamstw. Postać króla Zygmunta III Wazy pokazuje jak bardzo trafne jest to stwierdzenie. Polski monarcha znalazł w historiografii licznych przeciwników. Zarzuca mu się wciągnięcie Rzeczpospolitej w szereg niepotrzebnych wojen, przede wszystkim ze Szwecją i Państwem Moskiewskim. Bez opamiętania wyrzuca mu się jego głęboką i otwarcie manifestowaną wiarę, mającą jakoby świadczyć o kołtuństwie i wąskich horyzontach. Ten ostatni argument pojawia się zresztą nie tylko w gronie historyków. Z jakichś powodów Zygmunt III stał się wygodnym symbolem wszystkiego tego, co w czasach I Rzeczpospolitej było złe, symbolem wszystkiego, czego Polacy powinni się wstydzić. Czy rzeczywiście pierwszy przedstawiciel dynastii Wazów na tronie polskim zasłużył na taką ocenę? Zapraszamy do lektury e-booka wydanego przez portal historyczny Histmag.org!

Henryk Sienkiewicz jakiego nie znamy

Kamil Kartasiński

Wszyscy czytali Sienkiewicza. Nie wszyscy jednak wiedzą, jaki był poza kartami swoich utworów. Lektura tej publikacji pokaże wielkiego noblistę jako człowieka z krwi i kości. Od ponad wieku jego powieści i nowele stanowią jeden z filarów literackiego kanonu Polaków. Trylogia i „Krzyżacy” współtworzyły polską świadomość narodową, „W pustyni i w puszczy” fascynuje młodych czytelników, a „Quo vadis” zachwyca rozmachem wczesnochrześcijańskiej epopei. Biografia laureata literackiego Nobla to przykład losów Polaka schyłku epoki zaborów. Żył w cieniu powstań narodowych, wybrał pracę u podstaw, podróżował po świecie, ale wciąż myślał o Polsce i dla niej działał. Jednocześnie był wyjątkowy i jak każdy twórca mierzył się ze swoją sławą – szukał tematów, promował się, zdobywał wysokie honoraria, wreszcie musiał radzić sobie z tym, że stał się idolem rodaków. Autor „Henryka Sienkiewicza jakiego nie znamy...” pokazuje losy i osobowość pisarz poprzez listy, które pisał do rodziny, przyjaciół i współpracowników. W tym specyficznym zwierciadle odbija się postać nietuzinkowa, a jednocześnie taka, którą można bardzo polubić. Wszystkim Państwu, którzy nie lubią bezrefleksyjnie przyjmować informacji o przeszłości i nie chcą wyłącznie medialnie użytecznych schematów interpretacyjnych polecam niniejszą lekturę. dr hab. Maciej Fic, Instytut Historii Uniwersytetu Śląskiego Kamil Kartasiński – absolwent Instytutu Historii Uniwersytetu Śląskiego, publicysta portalu Histmag.org. Współautor książki „Wywieziono nas bydlęcymi wagonami” (2015). Obecnie opracowuje wspomnienia weterana armii niemieckiej oraz zajmuje tematyką walk o Śląsk w 1945 roku. Redaktor gazety parafialnej „Głos św. Ludwika” w Katowicach-Panewnikach. Pasjonat I i II wojny światowej oraz rozmów z żyjącymi weteranami tej ostatniej. Miłośnik gier komputerowych o tematyce historycznej, fan muzyki filmowej i języka niemieckiego. Motto życiowe: „Per aspera ad astra”.