Ostatni dzwonek. Rozmowy o przyszłości lekcji religii

Damian Wyżkiewicz CM, Dawid Gospodarek

Temat lekcji religii raz po raz dołącza do debaty publicznej, za każdym razem rozpalając społeczne emocje. W wielu z nas narasta irytacja na obecny stan rzeczy - oddalenie treści przekazywanych podczas katechezy od faktycznych wyzwań, przed jakimi stoją młodzi ludzie w XXI wieku w Polsce. Co z tym zrobić? Oddajemy głos człowiekowi, który w czasie tych lekcji znajduje się po niewygodnej stronie - za biurkiem nauczycielskim, a jednak przez uczniów nie jest postrzegany jako relikt przeszłości. Niestandardowe podejście ks. Damiana Wyżkiewicza do prowadzenia lekcji religii sprawiło, że otrzymał wyróżnienie w konkursie Nauczyciel Roku 2019. Czym zdobywa uznanie i zaufanie uczniów? Jak rozmawia z nimi o Bogu, przykazaniach, grzechu, modlitwie i budzącej się seksualności? Czy nie boi się kontrowersyjnych tematów, jak pedofilia w Kościele, gender, aborcja, homoseksualizm? I w końcu czy religia w szkole to w ogóle dobry pomysł? Takie pytania stawia mu dziennikarz i publicysta Dawid Gospodarek. Książka ukazała się dzięki finansowaniu społecznościowemu w ramach serwisu Wspieram.to. Nazwiska osób, które udzieliły nam wsparcia, znajdują się pod informacją o premierze książki, na portalu Wiez.pl .

Wyzywająca miłość. Chrześcijanie a homoseksualizm

Cezary Gawryś, Katarzyna Jabłońska

Autorzy książki szukają odpowiedzi na pytanie, jak konkretnie realizować wezwanie zawarte w Katechizmie Kościoła Katolickiego, abyśmy osoby o kondycji homoseksualnej traktowali "z szacunkiem, współczuciem i delikatnością". Oprócz wielu reportaży i rozmów z wierzącymi osobami homoseksualnymi i ich rodzicami, czytelnik znajdzie tu dwa listy pasterskie (biskupów Anglii i USA), a także teksty polskich księży: Jacka Bolewskiego SJ, Jacka Prusaka SJ, Bogusława Szpakowskiego SAC i Andrzeja Szostka MIC. Dwa zdania użyte jako motto książki: "Skłonności homoseksualne nie są ani chorobą, ani grzechem. To trudne wyzwanie egzystencjalne" - to klucz do odczytania jej tytułu. Miłość wyzywająca to miłość, która jest wyzwaniem - dla osób, które jej doświadczają, ale także dla każdego z nas, a szczególnie dla ludzi Kościoła. Trzeba próbować odkrywać szansę rozwoju, jaka ukryta jest w skłonnościach homoseksualnych, choć skłonności te wymagają, oczywiście, oczyszczenia. A czy heteroseksualność, która - nie zapominajmy o tym - jest niezasłużonym darem, także nie wymaga oczyszczenia? Przecież wymóg czystości nie przestaje obowiązywać w momencie zawarcia związku małżeńskiego; wymaga pracy nad sobą, i to przez całe życie! Homoseksualiści też stoją przed wymogiem pracy nad sobą przez całe życie. Ta praca ich, oraz tych, którzy im towarzyszą, powinna być skierowana nie tyle na wyrugowanie samej skłonności, ile na wykorzystanie szansy, jaka w niej tkwi. ks. prof. Andrzej Szostek

Copyright na Jezusa. Język, znak, rytuał między wiarą a niewiarą

Ks. Andrzej Draguła

Odtwarzacz mp3 w kształcie krzyża i świece "o zapachu Chrystusa". Msza "odprawiana" w teatrze i mecze piłki nożnej mające w sobie coś z religijnego rytuału. Na styku sacrum i profanum, w spotkaniu wiary i niewiary rozgrywają się rzeczy zaskakujące, czasami wręcz szokujące. W książce Copyright na Jezusa ks. Andrzej Draguła przygląda się tej rzeczywistości, szukając miejsca religii w modernizującym się społeczeństwie. Nieustannie stawia czytelnika przed pytaniem, czy chrześcijanie, broniąc swoich znaków, sami nie przenoszą ich ze sfery wiary w sferę społeczno-polityczną.

Dostojewski i laboratorium idei

Jan Krasicki

Dostojewski filozofem nie był, a jednak problemy filozoficzne nurtowały go całe życie - jako coś bardzo głębokiego, otchłannego, wręcz obsesyjnego. Książka prof. Jana Krasickiego koncentruje się właśnie na tym aspekcie twórczości genialnego rosyjskiego pisarza. Pod swą badawczą lupę jej autor bierze wielkie idee, które znalazły swój wyraz m.in. w "Idiocie", "Braciach Karamazow", "Biesach": stosunek do dobra, prawdy i piękna, napięcie między rozumnością a szaleństwem czy specyficznym dla rosyjskiej kultury "jurodztwem", rozumienie miłości, wolności, a wreszcie kobiecości i męskości. Prof. Krasicki ukazuje, że Dostojewski nie pozostawał dłużnikiem ani zakładnikiem doktryn filozoficznych i teologicznych żywotnych w jego wieku, lecz stawiał swoje pytania i szukał na nie własnych odpowiedzi. Nie był przy tym chłodnym obserwatorem, spekulującym nad konceptami w zaciszu gabinetu - o pochłaniających go ideach, nie tylko myślał, ale całym sobą je przeżywał. Dzięki własnemu doświadczeniu egzystencjalnemu jest ich żywym świadkiem, a nieraz nawet stawał się ich ofiarą.

Kościół katolicki wobec kary śmierci. Między prawem a filozofią i teologią

Tomasz Snarski

Katechizm Kościoła Katolickiego opowiada się obecnie za bezwarunkowym sprzeciwem wobec kary śmierci. To efekt decyzji papieża Franciszka z 2018 roku, która spotkała się z licznymi kontrowersjami. Kongregacja Nauki Wiary tłumaczyła wówczas, że mamy do czynienia z drobną korektą nauczania, nie zaś z przełomową zmianą. Jak jednak jest w rzeczywistości? Czy powinniśmy w tym przypadku mówić o ewolucji, czy raczej o rewolucji? A może obserwujemy powrót do ewangelicznego radykalizmu pierwszych wieków chrześcijaństwa? Jakie racje zdecydowały o przyjęciu przez Kościół skrajnego abolicjonizmu? Na ile wynika on z akceptacji poglądów formułowanych w filozofii czy naukach penalnych, a na ile jest rezultatem refleksji teologicznej w łonie samego Kościoła? Stawiając powyższe pytania, Tomasz Snarski przybliża specyfikę katolickiego abolicjonizmu. Konfrontuje nauczanie Kościoła z argumentacją sporu na temat kary śmierci w nauce prawa karnego i filozofii. Wiąże się z tym szereg kolejnych kwestii. Jakie znaczenie ma potępienie moralne kary śmierci przez Kościół dla tradycyjnego rozumienia kary kryminalnej i sprawiedliwości? Czy spór między przeciwnikami a zwolennikami kary śmierci zostanie kiedykolwiek rozstrzygnięty? Czy prawo karne może i powinno podzielać wartości ewangeliczne? I czy jest w nim miejsce na przebaczenie oraz miłosierdzie? Wzajemne uwikłanie prawa karnego, teologii i filozofii każe także na nowo zadać podstawowe pytanie o postawę chrześcijan (i nie tylko) wobec najbardziej okrutnych i niebezpiecznych przestępców.

Religia - media - popkultura

Józef Majewski, Marta Kokoszczyńska

Podstawowe doświadczenia ludzi wydarzają się dziś w świecie kultury popularnej, dlatego teologia nie może wypowiadać tej kulturze wojny, ale musi stać się jednym z mieszkańców popkulturowej krainy. Zmiany zachodzące w wieku multimediów skłaniają do nowego przemyślenia tradycyjnych wyobrażeń o Bogu, religii i religijności. Dla autorów tej książki popkultura jest autentycznym źródłem teologii, locus theologicus - miejscem, w którym spotyka się Boga. Nie wahają się też stwierdzić, że Kościół instytucjonalny przespał przełom związany z przekształceniami mediów, a także ludzkiej mentalności i potrzeb - wciąż nazbyt często "przekazuje" lub "transmituje", zamiast "komunikować". Kultura popularna, także w jej wymiarze tabloidowym, nie jest obca Kościołowi, wspólnocie wiernych świeckich i duchownych. Nie jest ona, nawet jeśli nie brak w niej akcentów niechrześcijańskich i antychrześcijańskich, dla Kościoła ciałem obcym - i Kościół instytucjonalny, sam powiązany wieloma nićmi z popkulturą, nie może odcinać się od niej, ale winien brać odpowiedzialność za jej obecny i przyszły kształt. "Kultura popularna, włącznie z jej tabloidowym kołem zamachowym, stanowi współcześnie ludzkie Sitz im Leben, wielkie podlegające mediatyzacji środowiska, miejsca, światy, gdzie dzieją się codzienne i odświętne ludzkie sprawy, małe i wielkie, piękne i brzydkie, wesołe i smutne, szczęśliwe i tragiczne, jednostkowe i społeczne, laickie i religijne - tu kochamy i nienawidzimy, rodzimy się i umieramy, tu dokonują się ludzkie spotkania z Bogiem, który umiłował świat, konkretny świat z konkretnymi jego mieszkańcami, i pragnie wszystkich przyciągnąć do siebie. Oznacza to, że popkultura jest - w techniczno‑teologicznym tego słowa znaczeniu - autentycznym źródłem teologii, locus theologicus, miejscem teologicznym - w kulturze popularnej można spotkać i spotyka się Boga" (Fragment książki)

Dialogi o wierze

Martin Scorsese, Antonio Spadaro SJ

W świecie, gdzie wiara i sztuka często idą oddzielnymi ścieżkami, spotkanie dwóch wielkich osobowości - jezuity Antonia Spadaro i legendarnego reżysera Martina Scorsese - jest wydarzeniem niezwykłym. "Dialogi o wierze", owoc ich prowadzonych od 2016 roku rozmów, dają wgląd w głęboko osobiste przemyślenia artysty, stojące za powstaniem filmów "Milczenie" i "Ostatnie kuszenie Chrystusa". Z właściwą sobie wrażliwością na tajemnicę autorzy dotykają tematów duchowości, łaski i zbawienia. Scorsese, wspominając swoje młodzieńcze wyczulenie na sacrum oraz czas, gdy myślał o tym, by zostać księdzem, analizuje odczuwane wtedy pragnienie ucieczki przed zranieniami i ukrycia się przed światem. Przedstawia też problemy nurtujące go dzisiaj, pyta między innymi o zło drzemiące w każdym z nas i o możliwość spotkania Jezusa jako Kogoś bliskiego, obecnego w codzienności. Jak zaznacza reżyser, właśnie takiego Jezusa - dostępnego tutaj i teraz - chce pokazać w najnowszym filmie, powstającym w odpowiedzi na apel papieża Franciszka do artystów, aby ukazali Jego postać, korzystając z nowego języka i historii pełnych mocy. Obok rozmowy książka zawiera pierwszą wersję scenariusza tego wyczekiwanego filmu. Współwydawca: Wydawnictwo WAM

Zostać w Kościele / Zostać Kościołem

Marek Kita

Jaki sens ma dla chrześcijan trwanie wewnątrz trawionej kryzysem i mocno skompromitowanej instytucji? Marek Kita twierdzi, że w istocie chodzi o coś innego. Nie potrzebujemy stanięcia murem za Kościołem, jaki znamy, lecz powrotu do źródeł, a zarazem wyjścia naprzód, ku prorockim wyzwaniom. Istnieje droga krytycznej ortodoksji oraz "obywatelskiej" wolności wierzących, niesprzeczna z lojalnością wobec Kościoła. Do pójścia nią potrzeba uczciwej powtórki z Nowego Testamentu, życia tym, co stanowi jego sedno, i świadomości ewolucyjnego charakteru tradycji. Kościół się zmienia, a teologia dojrzewa - przekonuje autor.