Sztuka i jej wartości

red. Zenon Mojżysz, red. Jadwiga Uchyła-Zroski

„W monografii zatytułowanej Sztuka i jej wartości zagadnienia te ukazane zostały w trzech logicznie powiązanych częściach: w rozważaniach teoretycznych związanych ze sztuką, w praktycznym podejściu do sztuki, w jej osobistym przeżywaniu, doświadczaniu i tworzeniu, a także w procesie szeroko pojętej edukacji estetycznej. [...] Mówiąc o sztuce, dotykamy zagadnień związanych z różnymi jej dziedzinami: tradycyjnymi i bardziej nowoczesnymi. Możemy też doszukiwać się wartości w niej zawartych na różnych płaszczyznach, zarówno w istniejących już dziełach, jak i w samym akcie tworzenia, w interpretacji i odbiorze. Takie wieloaspektowe odniesienie do wartości świadczy nie tylko o bogactwie sztuki, ale także o szerokich możliwościach i konieczności wykorzystania kontaktu z nią w edukacji”. – Z recenzji wydawniczej prof. dr hab. Elżbiety Szubertowskiej

Przestrzenie przekładu T. 2

red. Jolanta Lubocha-Kruglik, Oksana Małysa

Drugi tom monografii Przestrzenie przekładu, który oddajemy do Państwa rąk, jest rezultatem konfrontacji różnych metod językoznawczych i literaturoznawczych, stosowanych we współczesnych badaniach przekładoznawczych. W debacie, która dała możliwość ukazania różnorodności tematycznej i wielopłaszczyznowości tych badań oraz nakreślenia pewnych aspektów ich rozwoju, wzięli udział przekładoznawcy z Polski, Rosji, Gruzji, Czech, Kazachstanu i Ukrainy, reprezentujący różne języki, dyscypliny i zainteresowania. W swych artykułach wypowiadają się oni zarówno na tematy ogólne, przedstawiając nowe lub zmodyfikowane propozycje teoretyczne, jak i szczegółowe, dotyczące konkretnych rozwiązań w odniesieniu do różnych par językowych. Interdyscyplinarna dyskusja, której wyniki tu ukazujemy, pokazała, jak ważna i twórcza jest współpraca między specjalistami reprezentującymi różne języki, różne podejścia metodologiczne i wreszcie – różne zainteresowania badawcze. Przekonała nas również, że istnieje potrzeba organizacji przekładoznawczych spotkań naukowych w szerszym gronie. (fragment wstępu)

Współczesne partie i systemy partyjne państw Grupy Wyszehradzkiej w procesie demokratyzacji

red. Marek Barański, Anna Czyż, Rafał Glajcar, Sebastian Kubas, ...

Problematyka partii politycznych i systemów partyjnych jest jednym z podstawowych elementów analizy systemu politycznego. Współczesny reżim demokratyczny opiera się na rządach partii politycznej1. Partie stanowią pomost pomiędzy społeczeństwem a władzą publiczną. W tym dualnym układzie z jednej strony reprezentują interesy obywateli, a z drugiej wpływają na realne decyzje polityczne. Wśród wielu sposobów definiowania partii warto zwrócić uwagę na ten, który ukazuje wzajemne relacje pomiędzy jej reprezentatywnym charakterem (w znaczeniu agregacji i prezentacji interesów społecznych) a możliwością zdobycia i sprawowania przez nią władzy. Pozwala to na ukazanie specyficznej roli, jaką partia odgrywa w procesie wyborczym2. (fragment Wstępu)

"Er(r)go. Teoria | Literatura | Kultura" 2018. Nr 37, 2/2018: maska/pseudonim/awatar

red. Wojciech Kalaga, Marzena Kubisz

Kolejny numer Er(r)go. Teoria Literatura Kultura poświęcony jest zjawisku maskowania, ukrywania i  zwielokrotniania. Maski towarzyszą nam od początku naszej historii, bo pragnienie skrycia się za czymś, co jest obrazem naszego „ja”, będąc jednocześnie czymś bezpiecznie odległym, wydaje się być wpisane w ludzką naturę bez względu na czas i miejsce. Maski starożytnych aktorów, pseudonimy twórców, awatary użytkowników cyberprzestrzeni łączy dwoistość istnienia, która każe zadawać pytania o granicę pomiędzy podmiotem i  jego alter ego. Teksty składające się na numer czasopisma analizują, między innymi, rolę jaką w kształtowaniu tożsamości odgrywa ubranie/przebranie/mundur, koncepcję maski w twórczości Brunona Schultza, maskowanie w kontekście kultury popularnej (film, gry video) czy wreszcie koncepcję maski w ujęciu biomedykalizacji. Niewątpliwym atutem zbioru jest  wielowymiarowość przedstawionych omówień oraz  bogactw  i różnorodność perspektyw badawczych.

Miscellanea Byzantina I

red. Tomasz Labuk, Przemysław Marciniak

Niniejszy tom zbiera prace badaczy skupionych wokół Centrum Badań nad Literaturą i Recepcją Bizancjum Uniwersytetu Śląskiego. Wśród autorów są zarazem pracownicy Centrum, jak i zaproszeni goście ze Stanów Zjednoczonych i Francji, którzy współpracują z katowickim  ośrodkiem. „Miscellanea I” są pierwszym efektem prowadzonego w Centrum projektu NCN  „Historia intelektualna dwunastowiecznego Bizancjum – przejęcie i przekształcenie literatury antycznej”. Zamieszczone w zbiorze różnorodne artykuły  (stąd tytuł - Miscellanea) koncentrują  się przede wszystkim  na zagadnieniu recepcji kultury i literatury antycznej w Bizancjum, począwszy od dzieła Jana Malalasa (VI w.), poprzez utwory wybitnych dwunastowiecznych uczonych i pisarzy (Teodora Prodromosa i Eustatiusza z Tesaloniki), po zaangażowaną politycznie twórczość późnobizantyńskiego filozofa, Gemistosa Plethona.

"Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych". T. 20, nr 1/2015: Osoba niepełnosprawna w środowisku lokalnym i instytucjonalnym

red. Ilona Fajfer-Kruczek

W niniejszym numerze czasopisma „Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych” (1/2015, tom 20) zebrane i zaprezentowane zostały teksty podejmujące i uszczegóławiające jego temat przewodni – Osoba niepełnosprawna w środowisku lokalnym i instytucjonalnym. Środowisko lokalne jest naturalnym obszarem funkcjonowania osób z niepełnosprawnością i ich rodzin. Zachodzą w nim znaczące interakcje między ważnymi aktorami życia rodzinnego, sąsiedzkiego i towarzyskiego, w szkole, w miejscu pracy, w instytucjach. Przez lata zmieniało się społeczne postrzeganie osób z niepełnosprawnością. Dziś mamy świadomość, że niepełnosprawność może dotyczyć każdego z nas. Jednak nie każdy rodzaj niepełnosprawności spotyka się z pozytywnymi postawami wobec osób jej doświadczających. Niepełnosprawność intelektualna, zaburzenia psychiczne, znaczna widoczna niepełnosprawność wciąż wywołują niepożądane reakcje innych osób. Normalizacja życia osób z niepełnosprawnością jest procesem powolnym i napotykającym wiele barier. Dlatego rolą środowisk naukowych, instytucjonalnych i społecznych jest badanie tych mechanizmów i wdrażanie odpowiednich rozwiązań. W numerze zamieszczono artykuły badaczy, praktyków, rzeczników osób z niepełnosprawnościami, którzy prezentują własne koncepcje, wyniki badań środowisk lokalnych, instytucjonalnych i rodzinnych oraz przykłady dobrych praktyk. (z Wprowadzenia)

"Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa". T. 1

red. Wojciech Świątkiewicz

Tematem wiodącym pierwszego tomu wznowionej edycji „Górnośląskich Studiów Socjologicznych” jest ukazanie tradycji i stanu badań społecznych na Górnym Śląsku w zakresie wybranych dziedzin, w których dorobek badawczy jest znaczący i udokumentowany. Zbiór został podzielony na pięć działów: Śląsk – problemy społeczno-kulturowe; Kultura i przestrzenie historyczne; Ludzie i kapitał społeczno-kulturowy; Kobieta i rodzina; Grupy zawodowe i system edukacji. Zadaniem przywróconego do obiegu naukowego czasopisma jest m.in.: prezentacja wyników badań socjologicznych, publikowanie opracowań prezentujących stan badań, budowanie zaplecza bibliograficznego, międzyinstytucjonalna integracja „śląskiego” środowiska socjologicznego, stworzenie płaszczyzny interdyscyplinarnych badań nad społeczno-kulturowymi, politycznymi i gospodarczymi problemami Śląska.

Przekłady Literatur Słowiańskich. T. 1. Cz. 2: Bibliografia przekładów literatur słowiańskich (1990-2006)

red. Bożena Tokarz

Niniejszy tom stanowi kontynuację tomu zatytułowanego „Przekłady Literatur Słowiańskich”. T.1, Cz. 1: Wybory translatorskie 1990-2006. To praca zbiorowa o zupełnie innym charakterze niż tom poprzedni. Daje świadectwo faktów translatorskich, które zachodziły w różnych kulturach słowiańskich. Autorzy sporządzający poszczególne części niniejszej bibliografii starali się zarejestrować maksymalną liczbę przekładów. Są oni przekładoznawcami, historykami i teoretykami literatur, z których lub w których dokonano przekładu. W tomie tym zebrano i uporządkowano bibliografię przekładów literatury polskiej na języki: bułgarski, chorwacki, czeski, macedoński, serbski, słowacki, słoweński (a także przekłady literatury słoweńskiej na język czeski), oraz literatur z zakresu wymienionych języków słowiańskich na język polski. Publikacja ma charakter bezprecedensowy w ramach prac przekładoznawczych, z uwagi na obszerność i dwukierunkowość (w przypadku tłumaczeń literatury słoweńskiej odnotowano jej polskie i czeskie przekłady).