Предметный мир примет и поверий (Проживание смерти) / Priedmietnyj mir primiet i powierij (Prożywanije smierti)

Piotr Czerwiński

Na materiale rosyjskich ludowych wróżb i podań związanych ze śmiercią i umieraniem zaprezentowano czynności, role uczestników i ich znaczenie zarówno podczas przeżywanych w teraźniejszości stanów, jak i w perspektywie możliwych w przyszłości. Scharakteryzowano obraz Śmierci jako ważnej postaci, z punktu widzenia jej różnorakich znaczeń. Świat przedmiotów przedstawiono jako szczególny wobec realnej rzeczywistości, oddziałujący na ludzi oraz poddający się wpływom z ich strony. Na podstawie materiału autor proponuje szereg podejść do potencjalnych typologii wirtualnych znaczeń jednostek paradygmatycznych. Przedstawiono tu również ich budowę oraz pozycję w ogólnej semantyce.

Topics in Applied Psycholinguistics

red. Danuta Gabryś-Barker

Tom Topics in Applied Psycholinguistics pod redakcją Danuty Gabryś-Barker jest zbiorem artykułów badawczych zajmujących się tematyką związaną z przyswajaniem/uczeniem się języka obcego/drugiego z perspektywy badawczej psycholingwistyki stosowanej. Obejmuje artykuły poświecone zagadnieniom przyswajania poszczególnych poziomów języka obcego (fonologia, słownictwo), jak również porusza tematykę związaną z osobowością uczącego się, jego sferą emocji oraz zagadnieniu rozwijania współpracy w grupie, jaką jest klasa. Jest to interesująca pozycja nie tylko ze względu na przedstawioną tematykę, ale również ze względu na różnorodność metod badawczych stosowanych przez poszczególnych autorów w przedstawionych przez nich badaniach, począwszy od tradycyjnych metod do bardziej innowacyjnych. Książka powstała z myślą o studentach, przyszłych nauczycielach języka angielskiego jako obcego, ale będzie też zapewne interesująca dla innych badaczy zajmujących się zagadnieniami z zakresu psycholingwistyki i psycholingwistyki stosowanej.

Inne życia. Polityka i etyka żałoby w pismach Jacques'a Derridy

Aleksander Kopka

Niniejsza monografia skupia się na problemie żałoby w pismach Jacques'a Derridy i opiera się na założeniu, że żałoba daje wyjątkowy i kluczowy dostęp do polityczno-etycznego wymiaru jego myśli. Co więcej, tak rozumiana żałoba jest warunkiem jakiejkolwiek etyki i polityki. Aby ukazać zasadność tej tezy, w monografii przeprowadzona zostaje rekonstrukcja drogi myślowej wywodzącej się już z wczesnych tekstów Derridy oraz ekspozycja źródłowej kontaminacji życia przez śmierć, a w konsekwencji dekonstrukcja metafizycznych założeń dotyczących pojęcia jednostkowego i wspólnotowego życia w dyskursie etyczno-politycznym. Kwestia żałoby prowokuje zatem do bardziej wnikliwego myślenia o polityce i etyce, które opiera się na wezwaniu do radykalnej i nieograniczonej odpowiedzialności przed śmiertelnym i jednostkowym innym, a jednocześnie inspiruje do zmiany nie tylko zdeterminowanego przez ontoteologię języka polityki, ale także samej politycznej praxis. Dlatego też w rozprawie ukazany zostaje konieczny związek między myślą żałoby a kluczowymi pojęciami politycznymi (jak sprawiedliwość, gościnność, demokracja, auto-odporność), których hiperbolicznego charakteru Derrida do-wodzi w swych pismach.

Homoseksualność i polska nowoczesność. Szkice o teorii, historii i literaturze

Wojciech Śmieja

Praca stara się uchwycić zmiany, jakie w polskiej literaturze wywołało „wynalezienie” pod koniec XIX wieku homoseksualności. Autor przedstawia próbę adaptacji koncepcji „narodzin homoseksualisty” (wyrażonej przez Michela Foucaulta w Historii seksualności) do swoistych warunków polskiej kultury. Składające się na Homoseksualność i polską nowoczesność szkice omawiają m.in. problem dyskursywizacji skandali homoseksualnych u progu XX stulecia (Oscar Wilde i Filip von Eulenburg), geopoetyki męskiej homoseksualności (analiza twórczości m.in. Witolda Gombrowicza, Michała Choromańskiego, Marka Nowakowskiego pod kątem opisu przestrzeni, w jakich dochodzi do ekspresji nienormatywnego pożądania), „męskocentryczną” twórczości Jerzego Andrzejewskiego. Ważnym elementem rozprawy są także dokonywane z perspektywy ciała i seksualności odczytania kanonicznych utworów literatury dwudziestolecia międzywojennego, a także pisarzy takich jak Wilhelm Mach, Stanisław Vincenz czy Krzysztof Boczkowski. 

"Cynegetica" Gracjusza Faliskusa czyli polowania w czasach antycznych

Edyta Gryksa-Pająk

Monografia Cynegetica Gracjusza Faliskusa, czyli polowania w czasach antycznych wypełniania lukę badawczą na temat Gracjusza i jego poematu. Główny nacisk położono na relację polowanie-wojna oraz polujący-zwierzyna. W pierwszej części zawarte zostały najważniejsze informacje dotyczące starożytnych polowań, tekstu Cynegetica (Gracjusz, datowanie poematu i jego forma: nawiązania do wypraw wojennych, terminologia dydaktyczna, łowiecka) i wydań dzieła. W drugiej części monografii zaproponowano pierwsze polskie tłumaczenie traktatu Cynegetica z komentarzem filologicznym. Badania koncentrowały się na zastosowanych przez poetę środkach artystycznego wyrazu, zjawiskach językowych, nawiązaniach do starożytnych mitologii i wydźwiękach politycznych dzieła rzymskiego poety.

Innowacyjność w praktyce pedagogicznej. T. 2: Refleksje pedagogiczne w teorii i praktyce

red. Urszula Szuścik, Renata Raszka

Drugi tom, pt. Innowacyjność w praktyce pedagogicznej. Refleksje pedagogiczne w teorii i praktyce, który oddajemy do rąk Czytelników, prezentuje w swoich treściach spojrzenie na temat innowacyjności z pozycji budowania doświadczenia dziecka poprzez pryzmat sztuki, wychowania estetycznego, otwartych i odważnych metod kształcenia, stymulacji rozwoju twórczego rozumianego szeroko. Nauczyciele i uczniowie działają na siebie inspirująco, wymuszają sytuacje edukacyjne, które stwarzają sytuacje do pytań i refleksji, samodzielnego szukania jednoznacznych czy wielu odpowiedzi. Mówi się powszechnie, że innowacyjność powinna cechować współczesnego człowieka w zglobalizowanym świecie, a jest to właśnie umiejętność odkrywczego i odważnego szukania rozwiązań, często niekonwencjonalnych, co przyczynia się do zmiany i tym samym do rozwoju. Warto się zatrzymać, aby umieć dostrzec piękno i harmonię w przyrodzie, działaniu, drugim człowieku, sztuce i każdym nowym zdarzeniu, które inspirują do aktywności, odkrywania i zadawania nowych pytań oraz szukania rozwiązań. (fragment wstępu)

Balaghan. Mikroświaty i nanohistorie

red. Mariusz Jochemczyk, Magdalena Kokoszka, Beata Mytych-Forajter

Książka pomyślana została jako dzieło ofiarowane Profesorowi Aleksandrowi Nawareckiemu, twórcy mikrologii literackiej, historykowi i teoretykowi literatury, znanemu autorowi prac śląskoznawczych. Teksty, zgromadzone w prezentowanym tomie, wyrastają z bliskich Mu fascynacji – z poszukiwania literackich osobliwości, przygody studiowania detali i sięgania po sztukę mikrochwytu. Pisane przez przyjaciół Profesora, kolegów, uczniów, miłośników i „zazdrośników” – zachowują przy tym cenną różnojęzyczność i przyjmują odmienne formy: od poezji po literacką prozę; od obszernych, drobiazgowych studiów, uważnych prac dokumentacyjnych czy popisowych przykładów sztuki interpretacji po mikrolektury i erudycyjne eseje, niekiedy fabularyzowane. Wielość form, tematów, kontekstów, inspiracji i sposobów czytania koresponduje z wieloznacznością słowa „balaghan” (m.in. namiot, dom, bałagan, objazdowy teatr) umieszczonego w tytule książki. O znaczeniach, które ze sobą niesie, redaktorzy tomu piszą szczegółowo we wstępie. Wskazują też na twórczy charakter „bałaganiarskiego” nadmiaru, z jeden strony – na produktywną wielość języków, z drugiej – nomadyczność tych, których domem jest litera. Recenzja książki ukazała się w czasopiśmie „Nowe Książki” 6/2016, s. 42–43 (Wojciech Kaliszewski: Wszystko, co drobne).

Pułapki epistemologiczne i metodologiczne w badaniach nad edukacją. Jak sobie z nimi radzić?

red. Maria Dudzikowa, Stanisław Juszczyk

"Monografia Pułapki epistemologiczne i metodologiczne w badaniach nad edukacją. Jak sobie z nimi radzić? powstała jako rezultat, pod takim właśnie tytułem, intelektualnego spotkania młodych, twórczych pedagogów z ich starszymi, bogatszymi w doświadczenia badawcze koleżankami i kolegami w ramach XXX jubileuszowej Letniej Szkoły Młodych Pedagogów (LSMP) przy Komitecie Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk kierowanej przez prof. Marię Dudzikową. Gospodarzem spotkania odbywającego się w Katowicach i Wiśle od 12 do 17 września 2016 roku był Wydział Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Śląskiego na czele z Dziekanem prof. Stanisławem Juszczykiem." (fragment Wstępu)