Wydawca: Wolne Lektury

Wolne Lektury to biblioteka internetowa, której zasoby dostępne są całkowicie za darmo. W jej zbiorach znajduje się ponad 2400 utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami, motywami i udostępnione w kilku formatach - HTML , TXT , PDF, EPUB, MOBI, FB2. W bibliotece znajduje się również kilkaset audiobooków, czytanych przez takich aktorów jak: Danuta Stenka, Jan Peszek czy Andrzej Chyra. Projekt realizowany jest pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej.

6049
Ebook

Dafne

Aleksander Świętochowski

Aleksander Świętochowski Dafne ISBN 978-83-288-2754-7 W klejnocie ziemi, w ukochanej Grecyi, widział Apollo od pewnego czasu codzień wspaniałe dzieła, mądre myśli, dobre czyny i ład śród ludzi, więc chciał być dla nich łaskawym. Skoro tylko jutrzenka go zbudziła, kazał wiatrom pospędzać z nieba wszystkie chmury i zamknąć je w grotach pod widnokręgiem, ażeby nawet na krawędzie sklepienia się nie wysuwały. Kiedy już taki spokój otulił naturę, że słychać było szmery pła... Aleksander Świętochowski Ur. 18 stycznia 1849 w Stoczku Zm. 25 kwietnia 1938 w Gołotczyźnie Najważniejsze dzieła: My i wy (1871), Praca u podstaw (1873), Niewinni (1874) Nieśmiertelne dusze (1876), O powstawaniu praw moralnych (1877), Dramata (1879), O życie (1879), O prawach człowieka i obywatela (1906), Źródła moralności (1912) Wybitny polski pisarz, publicysta, dramaturg, filozof. W wieku lat osiemnastu opublikował pod pseudonimem Henryk Dołęga w Tygodniku Ilustrowanym pierwszy artykuł pt. Kaźmirz Dzisiejszy. Został też współpracownikiem Przeglądu Tygodniowego. W 1875 r. otrzymał stopień doktora filozofii na Uniwersytecie w Lipsku. Następnie wyjechał do Galicji, gdzie liczył na stanowisko docenta na Uniwersytecie Lwowskim, zrezygnował jednak z tego pomysłu i wrócił do Warszawy. Opublikował dramaty Niewinni, Antea, Makary. W 1877 r. został redaktorem Przeglądu Tygodniowego, jednak już po roku przeniósł się do Nowin. W 1881 r. założył własny tygodnik Prawda. Pisał także prace filozoficzne. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

6050
Ebook

Thrne IX

Jan Kochanowski

Jan Kochanowski Thrnes Thrne IX tłum. Wacław Gasztowtt Que d'or l'on donnerait pour t'acheter, Sagesse, S'il est vrai que tu sais apaiser la tristesse, Extirper de nos curs les désirs, le chagrin, Et faire, peu s'en faut, de l'homme un séraphin, Qui ne sait ce que c'est que le deuil et la plainte, Qui tient tte aux revers et dédaigne la crainte. Les choses d'ici-bas sont pour toi sans valeur. Dans la pro... Jan Kochanowski Ur. 6 czerwca 1530 r. w Sycynie koło Zwolenia Zm. 22 sierpnia 1584 r. w Lublinie Najważniejsze dzieła: Odprawa posłów greckich (1578), Psałterz Dawidów (parafrazy psalmów, 1579), Treny (1580), Fraszki (1584), Pieśni ksiąg dwoje (1586) Wybitny poeta polski okresu odrodzenia, którego twórczość odegrała ogromną rolę w rozwoju języka, literatury i kultury polskiej. Syn zamożnego ziemianina, studiował w Akademii Krakowskiej (1544-1547) oraz na uniwersytetach w Królewcu i Padwie (1555-1559). Podróżował po Włoszech i Francji, gdzie poznał poetów Plejady (Ronsard). Po powrocie do Polski dzięki biskupowi Myszkowskiemu rozpoczął karierę na dworze Zygmunta Augusta, w 1563 r. został sekretarzem królewskim. Ok. 1575 r. ożenił się i osiadł na wsi. Śmierć jednej z córek stała się pobudką do napisania oryginalnego cyklu trenów. Zmarł nagle na serce. W jego pogrzebie uczestniczył król Stefan Batory, kanclerz J. Zamojski i in. autor: Katarzyna Migdał Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

6051
Ebook

Wczorajszemu

Tadeusz Gajcy

Wczo­raj­sze­mu Ufa­łeś: nie­bo jak na stru­nę mięk­ko zło­żysz dłoń,  mu­zy­kę po­dasz ustom, uto­czysz do­tknię­ciem,  łu­kiem wier­sza wy­so­kie księ­ży­co­we tło  wpro­wa­dzisz w bez­miar do­lin --  Mo­dli­twę noc­nych cie­ni roz­wie­sisz jak wię­cierz  na słod­kich oczach dzie­wann i szu­mach to­po­lich.    Ufa­łeś: trze­pot pta­ków roz­sie­jesz ziar­ni­sty,  roz­le­głą pier­sią uj­miesz ho­ry­zon­ty, w któ­rych świat  pły­wa ma­ły jak z dzie­ciń­stwa okrę­cik.    Klech­da z omsza­łych lat  -- świ­ty w klech­dzie po­wie­wa­ły krwa­we --  do snu ko­ły­sa­ła dzie­ci.    Ta­ką klech­dą prze­ła­mał się dzień  wal­czą­cej  War­sza­wy.    Wte­dy --    roz­wio­dły się nad mia­stem or­na­men­ty łun  na zło­tych kol­cach wie­życ i beł­ko­cie Wi­sły,  mu­zy­ka -- lecz nie nie­ba -- krą­ży­ła jak sen  dziś wiesz:  to sko­wyt strza­łów na bru­kach się wił,  ota­czał, cho­dził wo­kół jak zbłą­ka­ny zwierz.    A to­bie -- dni wczo­raj­sze w oczach nie osty­gły,  ufa­łeś...  Księ­życ sier­pem zmru­żo­ne rzę­sy ko­sił,  wśród krzy­ży zwi­jał świa­tła pur­pu­ro­wą nit­kę;  żoł­nie­rze nie­śli drżą­ce, spo­kor­nia­łe oczy  na sfru­wa­ją­cą po­wie­trzem  bia­łą Ni­ke.    Fa­lo­wał spo­kój w cie­płej dar­ni,  kie­dy mło­dzi ple­ca­mi wspar­ci o wiecz­ność  od­cho­dzi­li w głę­bo­kie po­sła­nia.  Więc na­kry­ły ich ob­ło­ki po­dob­ne ku­li­stym mle­czom  i wiatr, któ­re­muś wie­rzył -- skła­dał po­ca­łun­ki umar­łym.    Nie wie­dzia­łeś, że dłoń, któ­rą uczy­łeś śpie­wać  po­tra­fi nie­na­wi­dzić i pię­ścią gru­bieć peł­ną,  gnie­wu uno­sić ża­giew --  Ufa­łeś. [...]Tadeusz GajcyUr. 8 lutego 1922 r. w Warszawie Zm. 16 sierpnia 1944 r. w Warszawie Najważniejsze dzieła: Wczorajszemu, Kolęda, Widma, Do potomnego, Homer i orchidea pseud. Karol Topornicki, Roman Oścień Poeta, prozaik, dramatopisarz, krytyk literacki. Ukończył gimnazjum i liceum księży marianów na Bielanach. Od 1941 r. studiował filologię polską na podziemnym UW. Członek organizacji Konfederacja Narodu; współzałożyciel (1942), a od 1943 r. redaktor konspiracyjnego czasopisma tej organizacji ?Sztuka i Naród?. Żołnierz AK; brał udział w akcji składania wieńca pod pomnikiem Kopernika (25 maja 1943 r.). Zginął w powstaniu warszawskim wraz z Zdzisławem Stroińskim na Starym Mieście. Otrzymał nagrodę na podziemnym konkursie czasopisma ?Sztuka i Naród? za wiersz Wczorajszemu (1942), włączony później do antologii Słowo prawdziwe (1942). Nagrodzony także przez czasopismo ?Kultura i Jutro? (1943) za wiersz Rapsod o Warszawie. Wyraziciel ideowego i artystycznego grupy ?Sztuka i Naród?; w artykule Już nie potrzebujemy (?SiN? nr 11, 12 z 1943 r.) i O wawrzyn (wyd. ?Kierunki? 1967, nr 19) polemizował z literackimi poprzednikami, zarzucając poetom ?Skamandra? bezideowość i koniunkturalizm, a Awangardzie Krakowskiej ? ?ekwilibrystykę intelektualną?; poetów swojej generacji uważał za kontynuatorów katastrofizmu. Sam rolę poety widział w byciu odkrywcą tajemnicy bytu i wychowawcą narodu. W poematach Z dna nawiązującym do przeżyć z wojny obronnej 1939 r. oraz Widma wyd. w debiutanckim tomie z 1943 r. (będącym poetycką odpowiedzią na cykl poetycki Borowskiego pt. Gdziekolwiek ziemia...) zawarł wizję apokaliptycznej zagłady. W śpiewogrze Misterium niedzielne (1943) podjął próbę przezwyciężenia własnego katastrofizmu, przedstawiając świat czasu wojny jako groteskę i nawiązując do folkloru warszawskich przedmieść. W ostatnim tomie zwraca uwagę jego testament poetycki Do potomnego. Często posługiwał się konwencją snu, wizji, sięgał po formy ballady, kolędy, piosenki.Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

6052
Ebook

Temu, który przyjdzie

Tadeusz Gajcy

Te­mu, któ­ry przyj­dzie Z tam­tej stro­ny, gdzie ma­ła ko­lum­na  nie­ba świe­ci, u stóp zie­mi drę­twej  my je­ste­śmy. Po­myśl: sen i ból nasz  na­po­jo­ny pul­so­wa­niem rze­ki,  kwia­tów szme­rem w po­wie­trzu nie­trwa­łym  sły­szysz jesz­cze pro­sty jak or­ga­ny.    Czas, co smut­ne cia­ło ma we­se­lić  kło­sy zgi­na nie­bie­skie jak da­chy  mia­sta twe­go, i ob­ło­ków kie­lich  chy­li w mło­dość mu­zycz­ną. Więc w bla­sku  rze­czy sto­isz, w rę­kach nić pej­za­żu  wi­jesz ja­sną, jak my złe że­la­zo.    Ach, tak się dzie­jom ju­trzen­nym na­patrz  jak my twa­rze w pło­mie­niu ku­te  zwra­ca­li­śmy, gdzie grom swo­je świa­tło  jak fon­tan­ny pod­no­sił łód­kę. [...]Tadeusz GajcyUr. 8 lutego 1922 r. w Warszawie Zm. 16 sierpnia 1944 r. w Warszawie Najważniejsze dzieła: Wczorajszemu, Kolęda, Widma, Do potomnego, Homer i orchidea pseud. Karol Topornicki, Roman Oścień Poeta, prozaik, dramatopisarz, krytyk literacki. Ukończył gimnazjum i liceum księży marianów na Bielanach. Od 1941 r. studiował filologię polską na podziemnym UW. Członek organizacji Konfederacja Narodu; współzałożyciel (1942), a od 1943 r. redaktor konspiracyjnego czasopisma tej organizacji ?Sztuka i Naród?. Żołnierz AK; brał udział w akcji składania wieńca pod pomnikiem Kopernika (25 maja 1943 r.). Zginął w powstaniu warszawskim wraz z Zdzisławem Stroińskim na Starym Mieście. Otrzymał nagrodę na podziemnym konkursie czasopisma ?Sztuka i Naród? za wiersz Wczorajszemu (1942), włączony później do antologii Słowo prawdziwe (1942). Nagrodzony także przez czasopismo ?Kultura i Jutro? (1943) za wiersz Rapsod o Warszawie. Wyraziciel ideowego i artystycznego grupy ?Sztuka i Naród?; w artykule Już nie potrzebujemy (?SiN? nr 11, 12 z 1943 r.) i O wawrzyn (wyd. ?Kierunki? 1967, nr 19) polemizował z literackimi poprzednikami, zarzucając poetom ?Skamandra? bezideowość i koniunkturalizm, a Awangardzie Krakowskiej ? ?ekwilibrystykę intelektualną?; poetów swojej generacji uważał za kontynuatorów katastrofizmu. Sam rolę poety widział w byciu odkrywcą tajemnicy bytu i wychowawcą narodu. W poematach Z dna nawiązującym do przeżyć z wojny obronnej 1939 r. oraz Widma wyd. w debiutanckim tomie z 1943 r. (będącym poetycką odpowiedzią na cykl poetycki Borowskiego pt. Gdziekolwiek ziemia...) zawarł wizję apokaliptycznej zagłady. W śpiewogrze Misterium niedzielne (1943) podjął próbę przezwyciężenia własnego katastrofizmu, przedstawiając świat czasu wojny jako groteskę i nawiązując do folkloru warszawskich przedmieść. W ostatnim tomie zwraca uwagę jego testament poetycki Do potomnego. Często posługiwał się konwencją snu, wizji, sięgał po formy ballady, kolędy, piosenki.Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

6053
Ebook

Sodžiaus vaizdeliai

Žemait

Budynė Rudenop linkui stojo tikra giedra. Dienos šiltos, saulėtos, kaip per šv. Joną. Naktys, nors be mėnesio, bet žvaigždėtos, aiškios, niekur debesėlio, nei jokio vėjelio, baltas rūkelis romiai pagal žemę storą rasą klojo. Nors šilta ir graži, vistiek ne vasaros naktys. Nuo vakaro nemiegojus ilgu aušros sulaukti. Sietynas jau augštai iškilo, o Aušrinės vis dar nematyti; laikas jau kelti kulti, o bobos dar tebebudėjo senę Kukinienę. Senelė sudžiūvusi kaip kempinė, išblyškusi kaip drobė, rankos, kojos užšalusios, nagai ir lūpos užmėlynavusios, užtrokšdama vos tik kvėpuoja, o vis gyva ir gyva. [...]ŽemaitUr. 31 maja 1845 r. we dworku w Bukanto (lit. Bukant?), rej. płungiański Zm. grudnia 1921 r. gruodžio 7 d. Marijampol?je Najważniejsze dzieła: Rudens vakaras, Marti, Topilys, Sutkai, Petras Kurmelis, Sučiuptas velnias, Bičiuliai Litewska pisarka, działaczka społeczna. Julija Beniuševiči?t?-Žymantien? urodziła się w rodzinie zubożałych bojarów, w dworku należącym do rodu Platerów, gdzie jej ojciec Antanas Beniuševičius był zarządcą majątku, matka - Julijana Sciepurait? ? gospodynią. W domu rodzice pisarki mówili do siebie po polsku i w takim też duchu wychowywali swoje dzieci. Początkowo J. Beniuševiči?t?-Žymantien? uczył ojciec, później ciotka, a również bojarowa, która w tym samym czasie uczyła swe dzieci w Szemach (lit. Š?mai). W powstaniu 1863-1864 r. wspierała oraz udzielała wszelkiej pomocy powstańcom, później pełniła służbę we dworze Džiugin?nai, gdzie w 1865 r. wyszła za mąż za leśniczego dworskiego Laurynasa Žymantasa. Wspólnie z mężem wynajmowali ziemię w okolicach Łukowy (lit. Laukuva), Worniów (lit. Varniai), Użwent (lit. Užventis) i ok. 30 lat prowadzili gospodarstwo. W 1883 r. zamieszkali w Usznianach (lit. Ušn?nai), gdzie poznali Povilasa Višinskisa. Tu też J. Beniuševiči?t?-Žymantien? zaangażowała się w ruch narodowowyzwoleńczy, zaczęła się interesować działalnością kolaboracyjną i tu zaczęła pisać. Pierwszy utwór napisała mając ponad czterdzieści lat. W czasie I wojny światowej udała się do litewskich kolonii w USA, wygłaszała przemówienia, zbierała ofiary na rzecz osób, które ucierpiały w wojnie (ogółem zebrała ok. 30000$). Od 1917 r. ? członkini Litewskiego Związku Socjalistów Ludowych.Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

6054
Ebook

Duch mój zamieszkał

Tadeusz Miciński

Duch mój zamieszkał... Izali nad umarłymi cuda czynić będziesz? Izali kto w grobie opowie miłość Twoją i prawdę Twoją — w ziemi zapomnienia? Duch mój zamieszkał wyludnione miasta  I widmem nędzy przepala swe oczy —  duch mój gdzieś w dale bezimienne kroczy,  jak pogrzeb wynoszący trędowatych z miasta. [...]Tadeusz MicińskiUr. 9 listopada 1873 w Łodzi Zm. w lutym 1918 pod Czertykowem na Białorusi Najważniejsze dzieła: W mroku gwiazd, Kniaź Patiomkin, W mrokach złotego pałacu czyli Bazylissa Teofanu, Nietota. Księga tajemna Tatr, Xiądz Faust Prozaik, poeta, dramaturg, publicysta; zafascynowany gnozą, mistycyzmem, towianizmem, głosił idee panslawistyczne i mesjanistyczne. Urodził się w rodzinie inteligenckiej w Łodzi, ukończył szkołę średnią w Warszawie, następnie studiował w Krakowie (UJ, literatura polska, historia) oraz w Berlinie i Lipsku (filozofia i psychologia). Był członkiem radykalnych ugrupowań studenckich; pracował jako nauczyciel domowy. W 1896 r. debiutował poematem ,,Łazarze" i otrzymał drugą nagrodę krakowskiego ,,Czasu" za opowiadanie Nauczycielka (1896). Podczas studiów zagranicznych zaprzyjaźnił się ze Stanisławem Przybyszewskim i Wincentym Lutosławskim, filozofem i mesjanistą, propagatorem abstynencji, wówczas wykładającym w Hiszpanii; tam też ożenił się (1897) z Marią Dobrowolską, pochodzącą z zamożnego ziemiaństwa, co zabezpieczyło jego byt materialny i pozwoliło poświęcić się pracy intelektualnej i twórczej. Po powrocie do kraju osiadł w Krakowie, często przebywał też w Zakopanem, gdzie przyjaźnił się ze Stanisławem Witkiewiczem (ojcem), współpracował z krakowskim ,,Życiem". W 1902 r. wydał swój jedyny tom poezji W mroku gwiazd, później pisał jedynie poematy, często wplecione w większe całości. W 1906 r. opublikował tom artykułów Do źródeł duszy polskiej oraz dramat Kniaź Patiomkin, a w 1909 r. ukazał się kolejny dramat historyczny, tym razem z dziejów Cesarstwa Bizantyńskiego, W mrokach złotego pałacu (...). Następnie związał się z Warszawą. Wydał dwie ważne powieści Nietotę (1910) i Xiędza Fausta (1913), do których krytyka odniosła się z pełnym zastrzeżeń dystansem. Publikował m.in. w ,,Tygodniku Ilustrowanym", a w 1914 r., podczas wybuchu konfliktu bałkańskiego wyjechał do Sofii jako korespondent tygodnika "Świat". W latach 1915--1918 przebywał w Rosji, w Moskwie współpracował z czasopismami ("Gazeta Polska", "Russkoje słowo", "Russkije wiedomosti") oraz kołem literacko-artystycznym przy Domu Polskim, był oficerem oświatowym w korpusie polskim Józefa Dowbora-Muśnickiego. W drodze powrotnej korpusu do kraju, Miciński zginął w przypadkowym starciu czy napadzie, zabity przez chłopów lub żołnierzy Gwardii Czerwonej; dokładna data śmierci nie jest znana. Z pozostałych rękopisów wydano pośmiertnie m.in. dramat Termopile, powieści Wita, Mene-Mene-Thekel-Upharisim oraz poemat Niedokonany. Będąc twórcą Młodej Polski, Miciński kształtuje odrębny styl, oparty na odrębnym również światopoglądzie. Przedstawiał wizję świata jako pola walki dobra ze złem (manicheizm), opowiadając się zarazem za moralnym obowiązkiem doskonalenia siebie, własnego narodu i świata (realizacja idei wolności). Jego symbolizm przechyla się niekiedy w kierunku surrealizmu, jego twórczość dramatyczna, określana jako ekspresjonistyczna, wykracza w kierunku misteriów filozoficznych; operując poetyką snu, strumienia świadomości, Miciński nie wahał się przeplatać te wysokie tony mistyczne analizą społeczną i groteską. Zafascynowany nim Witkacy czerpał wiele inspiracji artystycznych z twórczości Micińskiego, ponadto zadedykował mu Nienasycenie oraz sportretował w jednej z postaci z młodzieńczej powieści 622 upadki Bunga. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

6055
Ebook

Jezus malusieńki

Autor nieznany

Jezus malusieńki Jezus malusieńki leży nagusieńki:  Płacze z zimna, nie dała Mu matusia sukienki.    Bo uboga była, rąbekz głowy zdjęła,  W który Dziecię uwinąwszy, siankiem Go okryła.    Nie ma kolebeczki ani poduszeczki,  W żłobie Mu położyła siana pod główeczki.    Dziecina się kwili, Matusieńka lili,  W nóżki zimno, żłóbek twardy, stajenka się chyli.    Matusia truchleje, serdeczne łzy leje,  O mój Synu! Wola Twoja, nie moja się dzieje.    Przestań płakać, proszę, bo żalu nie zniosę,  Dosyć go mam z męki Twojej, którą w sercu noszę. [...]Autor nieznanyAutor nieznany - hasło to odnosi się zarówno do utworów plastycznych i literackich, których autor pozostaje bezimienny, choć jest zapewne konkretną osobą, o której można by ustalić jakieś przypuszczalne informacje (jak np. o Gallu Anonimie czy Mistrzu Pięknej Madonny z Wrocławia), jak również do utworów będących najprawdopodobniej dziełem pewnej zbiorowości, np. cechu. W przypadku sztuk wizualnych szczególny rodzaj anonimowości zachowują autorzy tworzący w pracowniach wielkich mistrzów, wykonujący ich polecania, pomniejsze partie większych zamówień. Niemal detektywistyczne technologie, m.in.: badania wieku podłoża, prześwietlenie warstwy malarskiej podczerwienią, pozwalają współcześnie coraz lepiej identyfikować twórców. Czasami jednak można wskazać tylko krąg kulturowy twórcy, centrum artystyczne, pod którego wpływem autor tworzył oraz oszacować czas powstania dzieła. W przypadku literatury do dzieł o autorze zbiorowym zaliczyć można utwory ludowe lub niektóre dzieła starożytne, których powstanie ginie w mrokach dziejów: zrodzone w kulturze oralnej, były powtarzane i zapamiętywane przez kolejnych słuchaczy. Z czasem ktoś zapisywał zapamiętany utwór, niekiedy powstawało kilka niezależnych zapisów. Po epoce antycznej, kiedy twórczość miała zapewniać autorowi indywidualną, ,,imienną" nieśmiertelność - na początku średniowiecza za cnotę twórców uznawano anonimowość. Sztuka miała służyć chwale Boga, religii, kraju - instytucjom trwalszym od znikomego i mało istotnego jednostkowego bytu. Legendy, mity, wiele kronik czy pieśni - teksty ważne dla całych społeczności, to często dzieła, których autorów nie sposób wskazać.Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

6056
Ebook

(Mój uśmiech...)

Stanisław Wyspiański

(Mój uśmiech...) Mój uśmiech nie szcze­ry --  nie łudź się -- pa­trzę śmia­ło?  skąd? -- gdy ra­czej mi przy­sta­ło  do zie­mi przy­kuć wzrok. --  Nie wierz te­mu: to ma­nie­ry  zwy­kłe -- kłam­stwo co krok.  My­śmy tak się z ni­mi zży­li,  że nam zda­je się ko­niecz­ne,  i da­rem­no kto się si­li  być so­bą -- to zby­tecz­ne.  Czy ze­chce mi kto tłu­ma­czyć:  nie ro­zu­miem, co ma zna­czyć:  ja nie zda­ję so­bie spra­wy  z te­go drże­nia -- z tej oba­wy,  co ob­sia­dła mo­ją pierś --  co wstrzy­mu­je ser­ca bi­cie  żyw­sze -- co mi ka­że kryć  uczu­cia świę­te ognia,  wy­śmie­wa swo­bod­ną myśl. --  Za­pał, ma­rze­nia dzie­cin­ne  jak li­lie, bia­łe nie­win­ne  po­gnie,  po­ła­mie, po­de­pcze --  roz­pacz­ną myśl  szy­der­czo w ucho szep­cze,  otu­chę mi od­bie­ra,  że nie wiem czy po­tra­fię żyć  nie­ska­la­ny --  po­nie­wie­ra  wszyst­ko com uko­chał wprzód  roz­wie­wa w mgły --  nie­ubła­ga­ny  wąt­pie­niem się­ga tam, gdzie świe­cisz ty  na­dziei słoń­ce,  a w oczy rzu­ca brud --  pod­ło­ści peł­ne cza­ry  ka­że mi pić --  z mej du­szy chce ofia­ry,  ka­że mi żyć. [...]Stanisław WyspiańskiUr. 15 stycznia 1869 w Krakowie Zm. 28 listopada 1907 w Krakowie Najważniejsze dzieła: Wesele (1901); Legenda (1897), Warszawianka (1898), Lelewel (1899), Klątwa (1899), Wyzwolenie(1903), Noc Listopadowa (1903), Akropolis (1903), Powrót Odysa (1907), Sędziowie (1907) Polski dramaturg, poeta okresu Młodej Polski, malarz, grafik. Studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych oraz historię sztuki, literaturę i historię na UJ. W latach 1890-1894 podróżował po Europie (Włochy, Szwajcaria, Francja, Niemcy, Praga czeska). Ożeniony z chłopką. Charakterystyczne są jego pastele ? impresjonistyczne pejzaże oraz portrety w duchu estetyki secesji, na których postacie obrysowane wyrazistym konturem uchwycone są w naturalnych pozach. Jest twórcą polichromii i witraży w kościele Franciszkanów w Krakowie. W nawiązujących do tradycji dramatu antycznego i szekspirowskiego dramatach symbolicznych Wyspiańskiego refleksji nad historią oraz problematyką narodową i społeczną dotyczącą Polski towarzyszy ideowa dyskusja z romantyzmem. autor: Katarzyna Jastrząb Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.