Portret szlachty czasów stanisławowskich, epoki kryzysu, odrodzenia i upadku Rzeczypospolitej w pamiętnikach polskich. Wyd. 2

Dariusz Rolnik

Książka ukazuje w sposób oryginalny stereotypowy obraz obywateli państwa polskiego w drugiej połowie XVIII wieku. Przedstawia dawnego szlachcica we wszystkich sferach jego życia oraz właściwie od jego narodzenia aż do śmierci. W pracy nakreślony więc został wizerunek szlachcica zajmującego się rodziną i dbającego o jej powodzenie, ale też tego zainteresowanego życiem politycznym i publicznym, w tych kontekstach ukazuje się on również jako wojskowy i duchowny. W pewnym sensie portret szlachty czasów stanisławowskich został zdominowany przez kwestie polityczne, na ich kanwie ujawnia się najwięcej cech obywateli. Wpływ na to wszelako miało przede wszystkim „pojawienie się” cezury 1795 roku. Dla współczesnych był to moment przełomowy – zmienił się wówczas gwałtownie ich świat, to zaś spowodowało, że zmieniło się ich podejście do pisania wspomnień, ale też spojrzenie na przeszłość, a co za tym idzie – korektom ulegał portret szlachcica czasów stanisławowskich, stawał się coraz bardziej „kreowany” na taki, który ma być pożyteczny dla następnych pokoleń obywateli i ma nauczać, czym winny być cechy obywatelskie (dość jednoznacznie wskazywano, że miłość do Ojczyzny jest wśród nich najważniejsza). Idea ta jest jednak tylko główną osią pracy, wokół której pojawia się bardzo wiele dyskusyjnych problemów trapiących szlachtę czasów stanisławowskich: czym był urząd dla szlachcica, czym majątek i czym Rzeczpospolita, jaki był jej ustrój, co w nim dobrego, a co należało zmienić, w końcu co doprowadziło ją do upadku. Jest to kolejny istotny wątek omawianej rozprawy – pokazuje zdolność szlachty do refleksji i krytycznego myślenia, w tej płaszczyźnie zagadnień ukazane zostały szeroko: wady narodu szlacheckiego, „winy” króla, wpływy obcych. Całe to szerokie spektrum spraw zaprezentowano w sposób dynamiczny, na co pozwolił podział, według kryterium „chronologicznego” obszernego materiału źródłowego – prawie 300 relacji pamiętnikarskich. Zabieg ten sprawił, że można śledzić, jak zmieniały się w czasie oceny i opinie współczesnych na temat tych samych zdarzeń i problemów oraz jak zmieniała się „postać” portretowanego szlachcica. Recenzja książki ukazała się w czasopismach: "Rocznik Humanistyczny" 2008, nr 57, z. 2, s. 284-286. "Nowe Książki" 2009, nr 10, s. 73-74. "Wiek Oświecenia" 2010, tom 26: Południe wieku, s. 178-182.

Jerzy Liebert. Lektury

red. Joanna Kisiel, Elżbieta Wróbel

Tom zbiorowy Jerzy Liebert. Lektury to wielogłosowa i wielowymiarowa monografia twórczości poety międzywojennego, podejmująca nowe możliwości czytania tej poezji, tradycyjnie łączonej z nurtem religijnym, odkrywająca jej aktualny i uniwersalny potencjał interpretacyjny i różnorodne powiązania z tradycją liryki polskiej. Książka jest świadectwem wielorakich autorskich lektur, przyjmujących różne metodologiczne podstawy, mnożących interpretacyjne konteksty. Przynosi pierwszy tak wielostronny opis fenomenu dzieła, myśli i wyobraźni Jerzego Lieberta, wzbogacony o refleksję nad jego twórczością przekładową. Kluczem do opisania swoistości dorobku poety jest zdarzenie interpretacyjne, mikrologiczna lektura, fascynujące i odkrywcze spotkanie z tekstem, dlatego tak ważną rolę pełnią w tomie analizy i interpretacje pojedynczych utworów, za każdym razem na nowo oświetlające całość dzieła poety. Książka Jerzy Liebert. Lektury przeznaczona jest zarówno dla badaczy i studentów literatury, jak i wszystkich osób zainteresowanych dwudziestowieczną poezją.

Silesian Journal of Legal Studies. Contents Vol. 2

red. Barbara Mikołajczyk

W drugim numerze Silesian Journal of Legal Studies pomieszczone zostały artykuły podejmujące różne zagadnienia prawne, takie jak: prawo własności i ochrona prawna konsumentów w kontekście prawa europejskiego, autonomia i bezpieczeństwo prawne samorządu lokalnego czy też podstawy prawne ochrony środowiska naturalnego. W aktualnym numerze czytelnik znaleźć może również artykuły z teorii i historii prawa. Autorzy tekstów to eksperci prawni reprezentujący Polskę, Niemcy, Słowenię, Bułgarię, Węgry oraz Hiszpanię. Podobnie jak w pierwszym numerze Silesian Journal of Legal Studies, prezentowane zagadnienia podjęte zostały w sposób interdyscyplinarny.

Pośrednie nabycie akcji towarzystwa funduszy inwestycyjnych

Anna Lichosik

W pracy przedstawiono wyniki kilkuletnich badań prowadzonych na gruncie prawnej regulacji rynku kapitałowego. Przedmiotem monografii jest problematyka pośredniego nabycia akcji towarzystwa funduszy inwestycyjnych jako jednego z instrumentów prawnych stworzonych w celu ochrony szczególnych wartości rynku kapitałowego. Podstawowym obszarem zainteresowania autorki są: pojęcie pośredniego nabycia akcji, zgłoszenie zamiaru nabycia znacznego pakietu akcji towarzystwa funduszy inwestycyjnych, elementy konstruktywne nabycia akcji towarzystwa funduszy inwestycyjnych oraz prawne instrumenty oddziaływania na pośredniego (potencjalnie pośredniego) nabywcę akcji towarzystwa funduszy inwestycyjnych.

Inne baśnie. Andersen - Iwaszkiewicz - Uniłowski

Joanna Kisiel

Monografia Inne baśnie. Andersen – Iwaszkiewicz – Uniłowski jest zaproszeniem do wspólnej lektury baśni Hansa Christiana Andersena Królowa Śniegu, opowiadania Jarosława Iwaszkiewicza Panny z Wilka i powieści Zbigniewa Uniłowskiego Wspólny pokój. Przedstawione w książce interpretacje składają się w spójną opowieść o męskiej obcości w świecie kobiet. Dotyczą ona męskości biernej i wycofanej, niepewnej i lękowej, doświadczającej obcości kobiecego świata, zarówno w stanie fascynacji, jak i odrzucenia, w afektach pożądania, niechęci i wstrętu. W analizowanych utworach kobiety są pełne, a nawet nadmiarowe, natomiast mężczyźni doświadczają zwielokrotnionego braku, kobiety zakorzeniają się w istnieniu, a mężczyźni dotykają zaledwie jego powierzchni.

La prose de Ken Bugul : entre le réel et le surnaturel

Anna Swoboda

Seria: Phantasticus (1), ISSN 2719-8162   Celem monografii jest analiza elementów nadprzyrodzonych i realnych, które przenikają się wzajemnie w powieściach Ken Bugul. Współistnienie wymiaru nadnaturalnego i rzeczywistego jest kluczem do zrozumienia twórczości tej wielowymiarowej senegalskiej pisarki, oscylującej między kulturą afrykańską a zachodnią. Publikacja ukazuje hybrydyczność i różnorodność elementów nadprzyrodzonych – fantastycznych, baśniowych i niezwykłych – jak również brak zakorzenienia głównej bohaterki, jej fragmentaryczność i wieloraką tożsamość. Zaproponowana metoda badawcza łączy zachodnie i afrykańskie badania nad nadnaturalnością w literaturze z teoriami postkolonialnymi, feministycznymi oraz socjologicznymi.

Wieki Stare i Nowe. Tom specjalny: Ludzie i elity pogranicza

Ryszard Kaczmarek

Tematyka tomu specjalnego „Wieków Starych i Nowych” koncentruje się wokół trzech głównych problemów badawczych: Elity regionalne na Kresach Wschodnich dawnej Rzeczypospolitej przed I wojną światową, a więc w czasie kształtowania się nowoczesnych ruchów narodowych i państw narodowych. Polityka narodowościowa na pograniczach dawnej monarchii naddunajskiej oraz jej następstwa dla dziejów Europy Środkowo-Wschodniej w 20-leciu międzywojennym. Tragiczne zaostrzenie się konfliktów narodowościowych na pograniczach przed II wojną światową i w jej trakcie oraz uczestnictwo i wpływ elit regionalnych na te procesy. Biorąc pod uwagę tak zarysowaną tematykę, redaktorzy kierują tom przede wszystkim do zawodowych historyków i osób hobbystycznie badających przeszłość, a w tym zakresie zajmujących się szeroko pojętą problematyką „kresową” oraz odnoszącą się do wszelkich pograniczy. Interesujące wnioski znajdą w publikacji także socjologowie, politolodzy, a nawet badacze psychologii społecznej, szczególnie ci, którzy swoje wnioski opierają na badaniach nad procesami zachodzącymi w przeszłości.

Słowo, doświadczenie, tajemnica

red. Jacek Kempa, Marta Giglok

Monografia Słowo, doświadczenie, tajemnica jest owocem ogólnopolskiej interdyscyplinarnej konferencji naukowej Słowo wobec doświadczenia T(t)ajemnicy, która odbyła się w dniach 17‒18 października 2013 roku w Centrum Informacji Naukowej i Bibliotece Akademickiej w Katowicach. Celem spotkania był wspólny namysł przedstawicieli różnych dziedzin humanistyki nad problemem języka w jego relacji do doświadczenia i rzeczywistości. Zastanawiano się nad kwestiami granic wyrażalności w filozofii i teologii, możliwością użycia języka w próbach opisu rzeczywistości nadnaturalnej czy językiem jako takim – jako narzędziem i środkiem wypowiedzi artystycznej. Problemy te prezentowane są z kilku odmiennych perspektyw – filozoficznej, filologicznej i teologicznej. W tomie znajdziemy teksty Autorów takich jak: Zofia Zarębianka, Aleksander Nawarecki, ks. Andrzej Wierciński, ks. Jerzy Szymik, ks. Robert Woźniak, ks. Jacek Kempa i wielu innych.