Dżwięki muzyki i dźwięki wojny

Rufin Makarewicz

Podręcznik składa się z dwóch części. Inspiracją do napisania pierwszej z nich - Dźwięków muzyki stały się dwa wykłady prowadzone od wielu lat w ramach studiów II stopnia (magisterskich) na kierunku akustyka na Wydziale Fizyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu: Akustyka muzyczna oraz Akustyka środowiska. W Dźwiękach muzyki znajdziemy opis zjawisk towarzyszących powstawaniu tzn. generacji fal niosących dźwięki muzyczne. Powstanie drugiej części książki - Dźwięków wojny związane jest z wybuchem wojny rosyjsko-ukraińskiej, kiedy 24 lutego 2022 r. syreny alarmowe i wybuchy zastąpiły szum wiatru i plusk morza. Ten fragment dotyczy zjawisk towarzyszących przenoszeniu tzn. propagacji fal niosących dźwięki wojny.

Varia Musicologica do historii polskiej kultury muzycznej

Krzysztof Rottermund

Monografię tworzy dziesięć tekstów związanych z historią polskiej kultury muzycznej końca XVIII, XIX oraz XX wieku. Ich tematyka jest różnorodna, ale scala je jeden istotny aspekt - dotyczą wyłącznie faktów i zjawisk związanych z dziejami kultury muzycznej na terenach historycznych ziem polskich oraz z dziejami kultury muzycznej Polaków działających za granicą.

Ambrosius Mediolanensis, De viduis / Ambroży z Mediolanu, O wdowach

Leszek Mrozewicz, Adam Wilczyński (red.)

Proponowana uwadze czytelnika książka stanowi pierwszy polski przekład z opracowaniem traktatu Ambrożego z Mediolanu O wdowach (De viduis). Ambroży z Mediolanu (340-397) to jeden z najwybitniejszych łacińskich pisarzy chrześcijańskich, Doktor Kościoła, zwany również Doktorem Dziewictwa z powodu wyjątkowo wartościowych pism ascetycznych, w których ukazał ideał życia chrześcijańskich dziewic, a także wdów. Mediolańczyk uważa chrześcijańskie wdowy za osoby powołane do wyjątkowo zażyłej relacji z Chrystusem oraz do szczególnego poświęcenia na rzecz Kościoła. Ukazuje im ideał świętości, wyrastający z tradycji biblijnej i kościelnej oraz nawiązujący do najszlachetniejszych przekonań o godności wdowieństwa, które wypracował świat pogański. O wdowach to dzieło szczególnie ważne również dlatego, że wdowieństwo konsekrowane dynamicznie odradza się we współczesnym Kościele.

Confianza y palabra. Elementos retóricos y narrativos en los tratados médicos en español (finales del siglo XVI-principios del siglo XVII) con una coda sobre la medicina narrativa actual

Katarzyna Płaczek-Kaszyńska

Tematyka monografii sytuuje się na pograniczu literaturoznawstwa i historii medycyny. Przedmiotem pracy jest analiza funkcji elementów retorycznych i narracyjnych w hiszpańskojęzycznych traktatach medycznych z przełomu XVI i XVII wieku. W pracy omówiono sposoby, jakimi autorzy tych dzieł, wykorzystując posiadaną wiedzę humanistyczną, starali się zdobyć zaufanie czytelnika przez budowanie relacji podobnej do tej, która - według założeń renesansowej deontologii medycznej - winna łączyć lekarza z chorym. Studium dopełnia próba zestawienia norm XVI-wiecznej etyki medycznej z koncepcją medycyny narracyjnej, postulującej uprzywilejowanie narracji w relacji łączącej lekarza z pacjentem oraz włączenie zagadnień literaturoznawczych do programu nauczania na wydziałach medycznych. Prezentowany tom wpisuje się zatem w nurt cieszącej się coraz większą popularnością humanistyki medycznej. La tematica de la monografia se situa en la intersección entre los estudios literarios y la historia de la medicina. Su objetivo principal es analizar la función de los elementos retóricos y narrativos en los tratados medicos en espanol de finales del siglo XVI y principios del siglo XVII. Se presentan los recursos de los que, apoyandose en su propia formación en letras, se sirvieron los autores de estas obras para procurar establecer una relación de confianza con el lector, acorde con la que, segun las normas de la deontologia medica renacentista, debia vincular al medico con su paciente. El estudio se completa con un intento de cotejar las normas de la deontologia medica del siglo XVI con el concepto de la medicina narrativa, la cual postula una mayor apreciación del relato de la enfermedad en la relación medico-enfermo y aboga por (re)introducir la formación en letras en las facultades de medicina. Asi, la obra se enmarca en la corriente de las medical humanities, que cada vez va cobrando mayor popularidad.

Autoportret wiersza. Wokół autotematycznej poezji kobiet

Joanna Grądziel-Wójcik

Trudno znaleźć poetkę, która nie popełniłaby wiersza autotematycznego. Większość z nich wypowiada się na temat procesu twórczego, rozumienia i zadań sztuki słowa, relacji poezji wobec rzeczywistości czy roli piszącej kobiety. Metapoetycka refleksja w tekstach kobiet nie tyle służy problematyzowaniu poetyckiego medium i języka, ile nakierowuje na wzmacnianą wierszem i zakorzenioną z osobistym, psychocielesnym doświadczeniu rzeczywistość - ów świat pojawiający się "na końcu języka". Metarefleksja sprzyja także samopoznaniu piszącego "ja" i jego kondycji, zagrożonej przez przemijanie, tryby historii, chorobę czy śmierć. Stąd propozycje "znikopisania" jako arspoetyki Urszuli Kozioł, metapoetyckiego opisu Joanny Pollakówny czy autotematyzmu "out of blue" Julii Hartwig. W interpretacyjnych zbliżeniach przedstawione zostają także metapoetyckie projekty Wisławy Szymborskiej (w dialogu ze Stanisławem Barańczakiem), Anny Kamieńskiej, Julii Poświatowskiej, Bogusławy Latawiec, Marzanny Bogumiły Kielar czy Julii Fiedorczuk (w zestawieniu z Julianem Przybosiem), a także wielu innych poetek współczesnych.

Ośla Skórka, Wieloskórka i Mysi Kożuszek - baśniowe siostry. Studia nad wątkiem bajkowym ATU 510B

Eliza Pieciul-Karmińska, Kamila Kowalczyk, Anna Loba

Jakie były źródła Perraultowskiej Oślej Skórki i Grimmowskiej Wieloskórki? W jakie kożuszki ubierały się bohaterki polskich wariantów bajki ATU 510B? Na czym polegają i z czego wynikają różnice pomiędzy francuskimi, niemieckimi i polskimi realizacjami tego wątku? W monografii Ośla Skórka, Wieloskórka i Mysi Kożuszek - baśniowe siostry. Studia nad wątkiem bajkowym ATU 51OB można znaleźć odpowiedzi na te i wiele innych pytań. Autorki proponują opowieść o baśni wyjątkowej, dotyka ona bowiem takich zagadnień jak kulturowe tabu, zachowania przemocowe czy nierówności społeczne. Jest to historia o dziewczynie, która uciekała przed własnym ojcem i ukrywała swą tożsamość dzięki nietypowemu odzieniu. Historia o wielu zakończeniach i znaczeniach. Monografia stanowi pierwsze w Polsce studium nad wybranym wątkiem bajkowym ATU 51OB (zgodnie z klasyfikacją Aarnego, Thompsona i Uthera), które traktować można w kategorii swoistego baśniowego silva rerum. Badaczki proponują opowieść o wątku ATU 51OB, odwołując się do perspektyw reprezentowanych przez siebie filologii i koncentrując się na tekstach ludowej proweniencji, utworach literackich i towarzyszących im paratekstach, a także złożonych i warunkowanych wieloma czynnikami świadectwach odbioru. Za najważniejsze bohaterki opracowania należy uznać Oślą Skórkę, Wieloskórkę i Mysi Kożuszek - baśniowe siostry, których losy śledzą autorki, odwołując się do francuskich, niemieckich i polskich kontekstów literackich i kulturowych.

Reformy gospodarcze i polityczne w Australii za rządów Gougha Whitlama w latach 1972-1975

Mieczysław Sprengel

Rozprawa dotyczy Australii i jej dużego znaczenia jako kraju gospodarczo rozwiniętego. Przełomowym czasem w rozwoju państwa były lata 70. XX wieku i wprowadzone wówczas reformy gospodarcze. Choć rządy ówczesnego premiera Gougha Whitlama trwały krótko (1972-1975), zapisał się on w historii Australii jako postać inspirująca i wizjonerska.

Obraz w historii i poza historią. Studia z teorii i historii badań nad sztuką

Michał Paweł Haake, Piotr Juszkiewicz, Łukasz Wojciech Kiepuszewski (red.)

Obraz w historii i poza historią to czwarty w cyklu, po tomach Tło i powierzchnia obrazu (2022), Obraz jako obiekt teoretyczny (2020), Obrazy mocne - obrazy słabe (2018), zbiór artykułów poświęcony teorii i historii badań nad sztuką. Monografia jest poświęcona problematyce zogniskowanej wokół dychotomii między historycznym a estetycznym rozumieniem dzieła sztuki. Autorami artykułów w tomie są przedstawiciele wiodących ośrodków badawczych historii sztuki w Polsce, m.in. Maria Poprzęcka (Uniwersytet Warszawski), Anna Markowska (Uniwersytet Wrocławski), Ryszard Kasperowicz (Uniwersytet Warszawski), Piotr Juszkiewicz (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), Mariusz Bryl (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), Stanisław Czekalski (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu).