Podzamcze

Józef Birkenmajer

Józef Birkenmajer Wycieczka Podzamcze Pamięci ojca mego Jakże dziwna jest myśli siła czarodziejska! Bo gdy nią dawne moje wspomnienia ogarnę, to życiem dla mnie tętni nie śródmieście gwarne, lecz ta jedna z najcichszych ulica przedmiejska. Nie wiem, co ją tak rojną i tak ważną czyni, że nad wszystkie ulice inne ją przeniosłem. Bo czyż to rzecz tak wielka, że mieszkałem przy niej i to w czasie, gdy byłem dzieckiem niedorosłem? Chodnik na niej był kiepski, a br... Józef Birkenmajer Ur. 19 marca 1897 w Czernichowie Zm. 26 września 1939 w Warszawie Najważniejsze dzieła: Opowiadania Margośki, Łzy Chrystusowe, Poszumy Bajkału, Ulicą i drogą, artykuły i studia krytyczne w czasopismach Był synem astronoma Ludwika Antoniego Birkenmajera i Zofii z Karlińskich. Miał liczne rodzeństwo. Podczas pierwszej wojny światowej służył dla armii cesarskiej, później znalazł się w niewoli rosyjskiej na Syberii. Poznał tam swoją żonę Marię Jentkiewicz. Mieli syna Krzysztofa. Po I wojnie światowej przeszedł przez wszystkie szczeble naukowe na Uniwersytecie Jagiellońskim na kierunku slawistyka. Później, jako profesor, przebywał w Stanach Zjednoczonych, gdzie był do 1939 r. W tym samym roku powrócił do Warszawy. Zginął podczas oblężenia stolicy w 1939 r. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Podział dzielnicowy państwa polskiego według statutu Bolesława Krzywoustego

Jacek Osiński

Statut Bolesława Krzywoustego stanowi obiekt zainteresowania historyków od blisko 150 lat. W tym czasie uczeni spierali się ze sobą niemal o wszystkie kwestie związane z tą doniosłą dla dziejów piastowskiego państwa decyzją prawną. Zagadnienia dotyczące postanowień statutowych można podzielić na dwie części. Główne problemy badawcze pierwszej to m.in. czas ogłoszenia ww. statutu, sposób następstwa w pryncypacie, dziedziczność dzielnic, ustanowienie władzy pryncypackiej, ale też jakie kompetencje miał książę zwierzchni (princeps) oraz gdzie znajdowała się ówczesna stolica piastowskiego państwa. Jeśli chodzi o drugą część zagadnień to spór toczy się wokół ilości i granic dzielnic, na które zostało państwo Bolesława Krzywoustego podzielone. W wydanej w 2014 roku publikacji Statut Bolesława Krzywoustego, Autor omówił pierwszą część wspomnianych wyżej zagadnień. Natomiast niniejsza, oddana do rąk czytelnika książka stanowi podsumowanie drugiego etapu badań nad statutem Bolesława Krzywoustego, a konkretnie nad przywołanymi już zagadnieniami związanymi bezpośrednio z podziałem terytorialnym państwa polskiego i przynależnością odpowiednich dzielnic do poszczególnych książąt piastowskich.

Podział ostateczny

Clive Staples Lewis

C. S. Lewis, znany przede wszystkim z siedmiotomowego cyklu Opowieści z Narnii, tym razem przedstawia się z innej strony. W Podziale ostatecznym snuje alegoryczną opowieść o dobru i złu. Podział ostateczny to literacka, alegoryczna opowieść, która pozwala zrozumieć, czym jest zło. Ta podróż z piekła do nieba, przypominająca nieco Boską komedię, skłania do zastanowienia się nad życiem doczesnym, którego jakość decyduje, w jakim kierunku złapiemy pośmiertny autobus. Lewis zastanawia się, czy nie jesteśmy zbyt przyzwyczajeni do naszego cielesnej egzystencji, by odjechać kiedyś we właściwą stronę.

Podzielone społeczeństwo w obrazie mediów III i IV RP

Marcin Kotras

Książka dotyczy podziałów społecznych, w szczególności procesu ich konstruowania we współczesnych polskich tożsamościowych mediach. Wytwarzane w środkach masowego przekazu obrazy odnoszące się do stron politycznego sporu wzmacniają upraszczający, dychotomiczny wizerunek spolaryzowanego społeczeństwa. W publikacji znajdują się analizy prezentujące mechanizmy wykorzystywane w procesie dyskursywnego wytwarzania podziałów społecznych. Na przykładzie artykułów z polskich tygodników opinii omówiono stosowane w tożsamościowej prasie narracje, praktyki ramowania oraz kategoryzacje, służące do legitymizowania własnych opisów rzeczywistości i odmowy prawomocności dla wypowiedzi politycznych i medialnych oponentów. Dominacja dyskursu polaryzacyjnego w mediach skutkuje powstaniem obrazu podzielonego społeczeństwa, dla którego coraz bliższy wydaje się scenariusz długotrwałego rozłamu. Publikacja jest adresowana do badaczy społecznych, a przede wszystkim socjologów i studentów socjologii zainteresowanych dyskursywnie konstruowanymi podziałami w polskim społeczeństwie, a także do osób, które chcą poznać mechanizmy wytwarzania podziałów społecznych w mediach.

Podziemia

Don DeLillo

Historię tworzą masowe tęsknoty. Podziemia to monumentalna wielowątkowa narracja, która jest próbą zmierzenia się Dona DeLillo, uznawanego za Oceanem za jednego z najciekawszych współczesnych pisarzy, z mitem wielkiej amerykańskiej powieści. Jej akcja rozpoczyna się w Nowym Jorku w 1951 roku podczas legendarnego meczu baseballa. Radość ze wspaniałego wyniku New York Giants mąci wiadomość o próbnym wybuchu bomby atomowej przeprowadzonym w ZSRR. Symbolicznym przewodnikiem w tej postmodernistycznej odysei jest pamiątkowa piłka baseballowa z legendarnego finału, przekazywana z rąk do rąk przez kolejne dekady. W tle prawdziwa esencja Stanów Zjednoczonych drugiej połowy XX wieku: błysk fleszy i medialny szum, kultowe chevrolety, prezerwatywy symbolizujące rewolucję seksualną i strony internetowe jako znak drugiej wielkiej rewolucji technologicznej oraz ikoniczne postacie jak J. Edgar Hoover, Mick Jagger czy Lenny Bruce. Jednak głównym bohaterem pozostaje amerykańskie społeczeństwo, bacznie obserwowane i punktowane z sarkazmem przez autora, który bezlitośnie odziera je z patosu i narodowych mitów. DeLillo jest pisarzem na miarę Steinbecka, a jego przełomowe dzieło ukazujące całą złożoność amerykańskiego świata drugiej połowy XX wieku dziś nabiera nowych znaczeń. To, co kilka dekad temu było codziennością Ameryki, dziś jest dniem powszednim zglobalizowanego świata i może stać się jego trudnym dziedzictwem.

Podziemia egipskie

Karol May

Zapraszamy na egzotyczną podróż do serca Orientu! Otwórz książkę "Podziemia egipskie" Karola Maya i wyrusz w fascynującą podróż przez tajemnicze krajobrazy Bliskiego Wschodu. Ta barwna powieść, część cyklu "W kraju Mahdiego", zabierze Cię w świat pełen niezwykłych przygód, skrywanych tajemnic i nieoczekiwanych zwrotów akcji. Podążaj śladami bohaterów, którzy przemierzają egzotyczne krainy, poznając różnorodnych ludzi i odkrywając zakamarki pełne zagadek. Na każdym kroku czyhają na nich ukryte sekrety, intrygi i niebezpieczeństwa. Od gwarnych ulic Kairu po bezkresne pustynne piaski, poczujesz dreszczyk emocji i zanurzysz się w porywającym świecie Orientu. W trakcie tej niezwykłej podróży bohaterowie stają w obliczu wyzwań, które testują ich siłę i determinację. Czy uda im się pokonać przeciwności losu i odnaleźć drogę do wolności? "Podziemia egipskie" to wciągająca opowieść, która przeniesie Cię na magiczne orientalne szlaki. Niebanalne wydarzenia, poruszające wątki i zaskakujące zakończenia pozostaną z Tobą na długo po lekturze.

Podziemia III Rzeszy. Tajemnice Książa, Wałbrzycha i Szczawna-Zdroju

Jerzy Rostkowski

Frapujące dolnośląskie sekrety odsłania znakomity ich badacz i odkrywca Jerzy Rostkowski. Dolny Śląsk to kraina tajemnic i na poły mitycznych skarbów III Rzeszy. Ukrytych w podziemiach starych zamków, w kopalnianych korytarzach, niekiedy w samych centrach dużych miast. Zamaskowane i zaminowane, do dziś dyskretnie pilnowane są przez budzących lęk zagadkowych strażników i polskie służby specjalne. Laboratoria, które pracowały nad bronią jądrową i rakietami balistycznymi, zbiory muzealne, broń Werwolfu, złoto banków Rzeszy to tylko część frapujących dolnośląskich sekretów, które w Podziemiach III Rzeszy odsłania znakomity ich badacz i odkrywca Jerzy Rostkowski. - Tadeusz Kisielewski, autor bestsellerów Zamach, Zabójcy i Katyń

Podziemie pamięci

Yōko Ogawa

Mieszkańcy bezimiennej wyspy żyją w świecie, z którego regularnie znikają najzwyklejsze przedmioty - kapelusze, róże, fotografie, wstążki. Jednego dnia są na wyciągnięcie ręki, drugiego zacierają się w pamięci, tracąc jakiekolwiek znaczenie. Większość poddaje się presji zapominania z całkowitą uległością, a nieliczni niepokorni trafiają pod nadzór policji pamięci. Młoda pisarka, która na rzecz tajemniczej instytucji straciła rodziców, postanawia ukryć w podziemiach domu przyjaciela, który potrzebuje ochrony. Ale czy życie w zamknięciu będzie miało kiedyś koniec? Yōko Ogawa, autorka Ukochanego równania profesora, opowiada o świecie przerażająco smutnym, przywodzącym na myśl zarówno Rok 1984 George'a Orwella, jak i Dziennik Anne Frank. Podziemie pamięci to dystopijna wizja społeczeństwa ciemiężonego przez władzę, ale także metafora opresyjnych relacji na wielu różnych płaszczyznach. Powieść znalazła się na short-liście Międzynarodowego Bookera w 2020 roku; była również finalistką 2019 National Book Award for Translated Literature i 2020 World Fantasy Award.

Podziemny Muranów

Jacek Leociak

Z fotografiami Artura Żmijewskiego Historia Muranowa zatoczyła łuk: od rajskich krajobrazów XVIII wieku do piekła Umschlagplatzu. Było tu tak pięknie, zrobiło się ponuro i strasznie. Boże, gdzie jest Gęsia? pytał Joseph Tenenbaum, wypatrując wśród ruin getta śladów swojej ulicy. Jak wiele osób po wojnie na próżno szukał punktów orientacyjnych, które oznaczałyby miejsce wyburzonego życia. Jak dziś wyobrazić sobie dawny Muranów? Jacek Leociak odczytuje ten szczególnego rodzaju palimpsest w miejscu-po-getcie zmieniła się przecież siatka ulic, ich nazwy, zbudowano nowe domy. Przywołuje tętniące kiedyś życiem targowiska przy Gęsiej i Świętojerskiej, tłoczne kamienice Nalewek, dawny plac Broni. Szczególnie skupia się na tym, co pod ziemią. Opisuje życie w getcie podczas powstania: przygotowywanie skrytek, schowków, schronów w piwnicach, wreszcie budowę podziemnych bunkrów. Przytacza historie niemych świadków Zagłady przechowanych w ruinach: błahych przedmiotów codziennego użytku, garnków, kluczy, zbutwiałego i nadpalonego dziennika. Ślad ma zostać ciśnięty pod koło historii, żeby je zahamować czytamy w relacji znalezionej w bańce na mleko zakopanej w piwnicy przy Nowolipkach 68. Jacek Leociak jak archeolog zbiera te ślady i nakłada obraz dawnego Muranowa na dzielnicę, która dziś tętni życiem, po to, by upamiętnić coś, co wymyka się wyobraźni.

Poe, Grabiński, Ray, Lovecraft. Visions, Correspondences, Transitions

red. Katarzyna Gadomska, red. Agnieszka Loska, współudz. Anna Swoboda

Krytycy literatury fantastycznej często znajdują liczne dowody fascynacji, przenikania się, tajemniczych korespondencji, jakie łączyły twórczość Edgara Allana Poe, Stefana Grabińskiego, Jean Ray oraz Howarda Phillipsa Lovecrafta. Grabiński jest określany jako „polski Poe” lub „polski Lovecraft”, Ray nazywany jest „flamandzkim Lovecraftem”, zaś Lovecraft i Grabiński podkreślają inspirację, jaką stanowiła dla nich twórczość Edgara Alana Poe. Grabiński jest autorem eseju o fantastyce E.A. Poe zatytułowanego Książę fantastów. Lovecraft poświęca Poe odrębny rozdział w swoim dziele pt. Supernatural horror in literature, a w jednym z jego opowiadań (The Shunned house) pojawia się postać E. A. Poe. W latach trzydziestych XX wieku ukazały się w Polsce pierwsze tłumaczenia tekstów Lovecrafta sygnowane przez osobę posługującą się pseudonimem Żalny, a warto przypomnieć, że Stefan Grabiński pod tym pseudonimem opublikował swoje pierwsze utwory. U każdego z czterech twórców możemy znaleźć identyczne motywy, mroczne obsesje powracające z tekstu na tekst, podobne filozoficzne wizje świata i człowieka.. Publikacja, skierowana do literaturoznawców, jak i miłośników literatury grozy, stanowi próbę zbadania tajemniczych paraleli łączących twórczość czterech znamienitych pisarzy, twórców fantastyki grozy, horroru, opowieści z dreszczykiem, czy «weird fiction».

Poeci

Jerzy Liebert

Jerzy Liebert Kołysanka jodłowa Poeci Zosi i Antkowi To wiatr wieczny z Ciebie wiejący Przypadł ku nam i o nas zaczepił, Wywiał język słowem naglącym I język ze słowem nam zlepił. Drogi Tobie ten szum, szelest piersi Boś Ty sam w bryłę gliny dmuchał To nieprawda, byś Ty poetów Nie kochał, ich słów nie słuchał. Skądże słowo tak biegnie do dźwięku Gdy go inne po imieniu zowie, Jaki... Jerzy Liebert Ur. ur. 24 lipca 1904 w Częstochowie Zm. zm. 19 czerwca 1931 w Warszawie Najważniejsze dzieła: tomiki poezji Druga ojczyzna (1925), Gusła (1930), Kołysanka jodłowa (1932); zbiór korespondencji Listy do Agnieszki Poezja Lieberta stanowi zapis jego poszukiwań metafizycznych. Tematyka religijno-filozoficzna przejawia się już w debiutanckim wierszu Zmartwychwstanie. Modlitwa młodego poety, opublikowanym w chrześcijańskim Czynie. Związany ze środowiskiem Skamandrytów, przyjaźnił się Liebert z Jarosławem Iwaszkiewiczem, publikował w Skamandrze i Wiadomościach literackich. Ważną relacją była dla poety przyjaźń z Bronisławą Wajngold, która przyjęła chrzest jako Agnieszka, a następnie wstąpiła do zakonu franciszkanek. Za jej przyczyną Liebert znalazł się w kręgu inteligencji katolickiej, związanym z ośrodkiem zakonnym w podwarszawskich Laskach, czytał filozofów chrześcijańskich i brał udział w dyskusjach na temat tych lektur. Dziennikiem tych przeżyć są Listy do Agnieszki. Studiował polonistykę na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, ale ukończenie studiów uniemożliwiła mu gruźlica i kłopoty materialne. Dzięki wsparciu przyjaciół wyjeżdżał na kuracje do Worochty. Zmarł w Warszawie w wieku 27 lat. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Poeci angielscy

Antologia

Antologia zawiera utwory wybitnych poetów angielskich od średniowiecza po wiek XX. Są to tak wybitni twórcy jak: Geoffrey Chaucer, Edmund Spenser, William Shakespeare, Józef Addison, William Blake, Robert Burns, Tomasz Moore, William Wordsworth, Samuel Taylor Coleridge, Jerzy Byron, Percy Bysshe Shelley, John Keats, Tomasz Hood, Alfred Tennyson, Felicja Hemans, Letycja Elżbieta Landon, Karolina Norton, Elżbieta Barret Browning, Robert Browning, Dante Gabriel Rossetti, Algernon Karol Swinburne, Oskar Wilde, Eric Mackay, William Watson, Ryszard Le Gallienne, William Butler Yeats. Wybór dokonany przez Kasprowicza jest przemyślany i daje wyobrażenie o poezji angielskiej na przestrzeni wieków. Zachęcamy do lektury.

Poema Piasta Dantyszka herbu Leliwa o piekle

Juliusz Słowacki

„Poema Piasta Dantyszka herbu Leliwa o piekle” to poemat autorstwa Juliusza Słowackiego, obok Adama Mickiewicza uznawanego powszechnie za największego przedstawiciela polskiego romantyzmu. Jest to jeden z mniej znanych poematów Juliusza Słowackiego.  

Poemat letargiczny

Tadeusz Gajcy

Po­emat le­tar­gicz­ny I Tak; w tych ścia­nach, za któ­ry­mi pięk­na  bły­ska­wi­ca jak głóg ostra mio­ta zna­ki smut­nym,  noc trwa cią­gła: to jej usta upo­rczy­we zo­sta­ły na sę­kach,  to jej pal­ce wi­dzę w de­skach czar­ne jak na płót­nie.    Świat od­ręb­ny, ach, po­zna­ję: ludz­kie  śpie­wy śmiesz­ne i za­wi­łe, lot pta­ków, skrzyp stu­dzien,  kla­ska­ją bi­cze nad dro­gą, któ­rą już ni­g­dy nie pój­dę,  drze­wa przy­sta­ją, a kształt ich jak­że mi jest zna­jo­my.    Wo­da opa­da stro­mo i zno­wu bar­wy jej uczę  oczy me w noc wpa­trzo­ne. [...]Tadeusz GajcyUr. 8 lutego 1922 r. w Warszawie Zm. 16 sierpnia 1944 r. w Warszawie Najważniejsze dzieła: Wczorajszemu, Kolęda, Widma, Do potomnego, Homer i orchidea pseud. Karol Topornicki, Roman Oścień Poeta, prozaik, dramatopisarz, krytyk literacki. Ukończył gimnazjum i liceum księży marianów na Bielanach. Od 1941 r. studiował filologię polską na podziemnym UW. Członek organizacji Konfederacja Narodu; współzałożyciel (1942), a od 1943 r. redaktor konspiracyjnego czasopisma tej organizacji ?Sztuka i Naród?. Żołnierz AK; brał udział w akcji składania wieńca pod pomnikiem Kopernika (25 maja 1943 r.). Zginął w powstaniu warszawskim wraz z Zdzisławem Stroińskim na Starym Mieście. Otrzymał nagrodę na podziemnym konkursie czasopisma ?Sztuka i Naród? za wiersz Wczorajszemu (1942), włączony później do antologii Słowo prawdziwe (1942). Nagrodzony także przez czasopismo ?Kultura i Jutro? (1943) za wiersz Rapsod o Warszawie. Wyraziciel ideowego i artystycznego grupy ?Sztuka i Naród?; w artykule Już nie potrzebujemy (?SiN? nr 11, 12 z 1943 r.) i O wawrzyn (wyd. ?Kierunki? 1967, nr 19) polemizował z literackimi poprzednikami, zarzucając poetom ?Skamandra? bezideowość i koniunkturalizm, a Awangardzie Krakowskiej ? ?ekwilibrystykę intelektualną?; poetów swojej generacji uważał za kontynuatorów katastrofizmu. Sam rolę poety widział w byciu odkrywcą tajemnicy bytu i wychowawcą narodu. W poematach Z dna nawiązującym do przeżyć z wojny obronnej 1939 r. oraz Widma wyd. w debiutanckim tomie z 1943 r. (będącym poetycką odpowiedzią na cykl poetycki Borowskiego pt. Gdziekolwiek ziemia...) zawarł wizję apokaliptycznej zagłady. W śpiewogrze Misterium niedzielne (1943) podjął próbę przezwyciężenia własnego katastrofizmu, przedstawiając świat czasu wojny jako groteskę i nawiązując do folkloru warszawskich przedmieść. W ostatnim tomie zwraca uwagę jego testament poetycki Do potomnego. Często posługiwał się konwencją snu, wizji, sięgał po formy ballady, kolędy, piosenki.Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Poematy

Juliusz Słowacki

Zbiór poematów Juliusza Słowackiego, wśród których znajdziemy takie utwory jak: Arab, Genezis z ducha, Godzina myśli, Hugo. Powieść krzyżacka, Mnich. Powieść wschodnia, Ojciec zadżumionych, Poeta i natchnienie, Pan Tadeusz, Szanfary. Ułomki poematu arabskiego, W Szwajcarii.

Poematy. Wybór

Alexander Pope

Pope Alexander (1688-1744) to wybitny przedstawiciel angielskiego klasycyzmu. Styl jego dzieł wyróżnia się zwięzłością i przejrzystością. Poglądy teoretyczne na temat poezji przedstawił w Wierszu o krytyce, luźno nawiązującym do Sztuki poetyckiej N. Boileau. Rokokowy poemat heroikomiczny Pukiel porwany jest jedną z najwybitniejszych realizacji tego gatunku w literaturze europejskiej. W poemacie satyrycznym The Dunciad zjadliwie rozprawia się ze swoimi przeciwnikami, głównie literackimi. Wiersz o człowieku natomiast jest poematem filozoficznym, który wyraża optymizm w spojrzeniu na świat jako uporządkowane dzieło Boga i formułuje wynikające stąd wskazania etyczne. Na uwagę zasługuje jeszcze m.in. poemat opisowy Pope'a Las Windsorski oraz jego tłumaczenie Iliady i Odysei.

Poematy zazdrosne

Bolesław Leśmian

Tar­cza Prócz mnie -- nie bę­dziesz miał ob­lu­bie­ni­cy,  Prócz mnie -- nie uj­miesz in­ne­go zwier­cia­dła,  Byś w niem się wła­snej ode­śnił źre­ni­cy,  Do mo­sięż­ne­go po­do­bien wi­dzia­dła!  Żad­ne ci dziew­czę ró­ża­nem brze­mie­niem  Kru­che­go cia­ła -- ra­mion nie obar­czy,  Ni warg zni­ko­mem nie ska­la imie­niem, --  Ry­ce­rzu! wier­nym po­zo­stań swej tar­czy!  Ja ci prze­cho­wam, od­bi­te w mem ło­nie,  Do­li­ny, gó­ry, je­zio­ra, nie­bio­sy, --  Ja wra­żych mie­czów po­gróż­ki i cio­sy  W śpi­żo­we hym­ny dla cie­bie roz­dzwo­nię!  Twój sen lę­kli­wy uzbro­ję swą chwa­łą,  Aby mógł śnić się bez trwo­gi, bez ska­zy!  Obro­nię cie­bie mi­ło­ścią wy­trwa­łą  Od złe­go ognia, od rdza­wej za­ra­zy!  Obro­nię cie­bie od wszel­kiej tę­sk­no­ty  I od uro­ku za­tru­tych stru­mie­ni, --  Od bu­rzy czar­nej, szkar­łat­nej i zło­tej,  I od tej, co się po gro­bach zie­le­ni!  Od nie­pa­mię­ci błę­kit­nych po­ci­sków,  Któ­rych się or­ły w nie­bie nie ustrze­gą!  Od ze­msty bo­żej, od cie­bie sa­me­go  I od mych wła­snych ku to­bie roz­bły­sków! [...]Bolesław LeśmianUr. 22 stycznia 1878 r. w Warszawie Zm. 7 listopada 1937 r. w Warszawie Najważniejsze dzieła: zbiory wierszy: Sad rozstajny (1912), Łąka (1920), Napój cienisty (1936), Dziejba leśna (1938); zbiory baśni prozą: Klechdy sezamowe (1913), Przygody Sindbada Żeglarza (1913) i Klechdy polskie Wybitny polski poeta, eseista, prozaik i tłumacz tworzący w Młodej Polsce i dwudziestoleciu międzywojennym. Pochodził ze spolszczonej inteligenckiej rodziny Lesmanów. Spokrewniony z A. Langem i J. Brzechwą. Ukończył studia prawnicze w Kijowie. Współtworzył ?Chimerę? i Teatr Artystyczny w Warszawie. Jego poezję cechował symbolizm, sensualizm, mistycyzm, spirytyzm, zainteresowanie paranormalnością, postulowanie powrotu do natury (poeta jako ?człowiek pierwotny?), poszukiwanie miejsca Boga w świecie, ale i egzystencjalne spory ze stwórcą. Nawiązywał do ludowości (tworząc neologizmy oraz własne mity i postaci), stylistycznie do baroku i romantyzmu, ideowo do filozofii Nietzschego i Bergsona. Mistrz wiersza sylabotonicznego. W 1933 r. został członkiem Polskiej Akademii Literatury. autor: Alicja Szulkowska Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Poeta

Bolesław Leśmian

Bolesław Leśmian Napój cienisty Poeta Zaroiło się w sadach od tęcz i zawieruch Z drogi! Idzie poeta niebieski wycieruch! Zbój obłoczny, co z światem jest wspak i na noże! Baczność! Nic się przed takim uchronić nie może! Słońce w cebrze, dal w szybie, świt w studni, a zwłaszcza Wszelkie dziwy zza jarów prawem snu przywłaszcza. Rad Boga między żuki wmodlić do zielnika, Gdzie się z listem miłosnym sam jelonek styka! Świetniejąc łachmanami tym żwawszy, im gols... Bolesław Leśmian Ur. 22 stycznia 1878 r. w Warszawie Zm. 7 listopada 1937 r. w Warszawie Najważniejsze dzieła: zbiory wierszy: Sad rozstajny (1912), Łąka (1920), Napój cienisty (1936), Dziejba leśna (1938); zbiory baśni prozą: Klechdy sezamowe (1913), Przygody Sindbada Żeglarza (1913) i Klechdy polskie Wybitny polski poeta, eseista, prozaik i tłumacz tworzący w Młodej Polsce i dwudziestoleciu międzywojennym. Pochodził ze spolszczonej inteligenckiej rodziny Lesmanów. Spokrewniony z A. Langem i J. Brzechwą. Ukończył studia prawnicze w Kijowie. Współtworzył Chimerę i Teatr Artystyczny w Warszawie. Jego poezję cechował symbolizm, sensualizm, mistycyzm, spirytyzm, zainteresowanie paranormalnością, postulowanie powrotu do natury (poeta jako człowiek pierwotny), poszukiwanie miejsca Boga w świecie, ale i egzystencjalne spory ze stwórcą. Nawiązywał do ludowości (tworząc neologizmy oraz własne mity i postaci), stylistycznie do baroku i romantyzmu, ideowo do filozofii Nietzschego i Bergsona. Mistrz wiersza sylabotonicznego. W 1933 r. został członkiem Polskiej Akademii Literatury. autor: Alicja Szulkowska Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Poeta (bez)religijny. O twórczości Tadeusza Różewicza

Przemysław Dakowicz

Pisarską biografię Różewicza otwierają młodzieńcze wiersze religijne publikowane w miesięczniku Związku Sodalicji Mariańskich Uczniów Szkół Średnich w Polsce „Pod Znakiem Marji”, zamykają zaś prośba o chrześcijański pochówek, stwierdzenie przynależności do Kościoła katolickiego oraz ekumeniczne wezwanie do zgody między „rozdzielonymi wyznaniami” i do przezwyciężania różnic dzielących „kultury i narody”. Między tymi biegunami rozciąga się wielowątkowa twórczość poetycka, prozatorska i dramaturgiczna Różewicza, który przez wiele lat przedstawiany był przez badaczy literatury jako apostata, ateista lub ‒ w najlepszym razie ‒ agnostyk. Do takiego postrzegania autora Głosu Anonima przyczyniły się jego własne dzieła, ze słynnymi wierszami Lament i Ocalony na czele, oraz specyficzny kształt powojennego życia społeczno-kulturalnego, którego komunistyczni inżynierowie wyjątkowo ochoczo akcentowali wątki w kulturze i sztuce współbrzmiące z bliską im ideologią. Na niniejszą książkę złożyły się artykuły z kilku ostatnich lat. Punktem wyjścia jest tu późny wiersz nauka chodzenia, którego bohaterem uczynił Różewicz protestanckiego teologa Dietricha Bonhoeffera, twórcę koncepcji „chrześcijaństwa bezreligijnego”, wedle którego chrześcijanin współczesny musi zanurzyć się w „bezbożny” świat, by – w jedności ze Zbawicielem – doświadczyć ostatecznego opuszczenia i ogołocenia. W dwóch tekstach otwierających książkę autor stara się udowodnić, że teologia autora Naśladowania skłoniła Różewicza do ponownego przemyślenia problemu wiary i stała się podstawą rozwiązania elementarnej sprzeczności sformułowanej w słynnym wierszu bez: „życie bez boga jest możliwe / życie bez boga jest niemożliwe”. Od czasu opublikowania nauki chodzenia nie sposób mówić o Różewiczu inaczej niż jako o „poecie (bez)religijnym”. W kolejnych artykułach ukazano związek twórczość Różewicza z katastrofizmem Dwudziestolecia, przede wszystkim z myślą Stanisława Ignacego Witkiewicza i poddano szczegółowej analizie i interpretacji trzy redakcje wiersza ***[Czas na mnie…] z przełomowego tomu Płaskorzeźba, próbując dowieść, że w przestrzeni międzytekstowej ujawnia się tu procesualna i dynamiczna świadomość człowieka „(bez)religijnego”, który „nie wierzy w Boga, ale jest człowiekiem… wierzącym”. W aneksie znajdzie Czytelnik zapis rozmowy z Janem Stolarczykiem, długoletnim wydawcą dzieł Różewicza, do której doszło latem 2011 r. w Nowym Sączu. Jej przedmiot stanowi biograficzno-pisarskie tło relacji łączącej Tadeusza Różewicza i Czesława Miłosza.  

Poeta i natchnienie

Juliusz Słowacki

Poeta i natchnienie (Fragment poematu) Poeta Atesso!...    Atessa Jestem... alem uciekała,    Bo mię ta dziwna pieśń... w otchłanie niosła.  Wszak wiesz, żem z tobą razem zmartwychwstała    I razem z tobą znów różana rosła;  Wszak wiesz... gdzie oliw czarny gaj i skała,    I srebrne, ogniem ozłocone wiosła;  Wszak wiesz... ta chata nasza bez zapory,  To falerneńskie wino... i amfory...    I w ścianach różne marmuru odłamy,    I strumień, co tam w takt lutniowy ciecze. [...]Juliusz SłowackiUr. 4 września 1809 r. w Krzemieńcu Zm. 3 kwietnia 1849 r. w Paryżu Najważniejsze dzieła: Kordian (1834), Anhelli (1838), Balladyna (1839), Lilla Weneda (1840), Beniowski (1840-46), Sen srebrny Salomei (1844), Król-Duch (1845-49); wiersze: Grób Agamemnona (1839), Hymn o zachodzie słońca (1839), Odpowiedź na ?Psalmy przyszłości? (1848) Polski poeta okresu romantyzmu, epistolograf, dramaturg. W swoich utworach (zgodnie z duchem epoki i ówczesną sytuacją Polaków) podejmował problemy związane z walką narodowowyzwoleńczą, przeszłością narodu i przyczynami niewoli. Jego twórczość cechuje kunsztowność języka poetyckiego. W późniejszym, mistycznym okresie stworzył własną odmianę romant. mesjanizmu i kosmogonii (system genezyjski). Studiował prawo w Wilnie, krótko pracował w Warszawie w Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu oraz w Biurze Dyplomatycznym Rządu powstańczego 1831 r. Podróżował po Szwajcarii, Włoszech, Grecji, Egipcie i Palestynie. Osiadł w Paryżu, gdzie zmarł na gruźlicę i został pochowany na cmentarzu Montmartre. W 1927 r. jego prochy złożono w katedrze na Wawelu. autor: Katarzyna Starzycka Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Poeta i wariaci

Gilbert Keith Chesterton

Poeta i wariaci to zbiór sensacyjnych opowiadań, których bohaterem jest Gabriel Gale - roztargniony poeta i natchniony malarz. Chociaż na pierwszy rzut oka wygląda on na człowieka zupełnie oderwanego od rzeczywistości i żyjącego w swoim własnym wyimaginowanym świecie, to jednak dzięki swej niezwykłej intuicji i umiejętności twórczego myślenia okazuje się zdolny do rozwiązywania najbardziej skomplikowanych zagadek detektywistycznych. Jego przewaga nad innymi wynika z tego, że nie pozostaje on więźniem pięciu zmysłów, lecz dostrzega głębszy, duchowy wymiar rzeczywistości. Niektórzy widzą w jego zachowaniu szaleństwo, ale tak naprawdę jest to wolność od schematów i konwenansów, co pozwala mu na świeżość spojrzenia - tak jak owemu dziecku z baśni Andersena, które jako jedyne zobaczyło, że król jest nagi. Poznało prawdę, gdyż było wolne od głosu opinii publicznej i presji większości.

Poeta jakich wielu

Józef Ignacy Kraszewski

“Poeta jakich wielu” to książka Józefa Ignacego Kraszewskiego, polskiego pisarza i publicysty oraz autora największej liczby wydanych książek w historii literatury polskiej i siódmego autora na świecie pod tym względem.  “Poeta jakich wielu” to dramat w pięciu obrazach, napisana przez jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy XIX wieku. “ P. sędzina. Ja dawno wiedziałam że z niego będzie wielki człowiek. Wszystko to oznajmywało. —  P. sędzia. Czyta zeszyt i poklaskuje rękami: wyborne i wyborne wiersze! klassyczne! Ale cyt! Nie trzeba go w oczy chwalić, aby się chłopiec nie popsuł. (spogląda ukradkiem,) słuchaj no Munciu! zkąd te wiersze wziąłeś? —  Sędzic niewstając z kanapy. A jużciż z głowy! P. sędzia. Ej? mów no prawdę tylko. —  Sędzic. Toż prawdę mówiłem. —  P. sędzia. Zkąd u licha te myśli! zkąd ta znajomość ludzi, świata! tfu! ten błazen! to niedouwierzenia, (głośniéj) to wcale nie źle! weź się waść, a możesz wyjść na człowieka; masz zdatności chwała Bogu!” Fragment.

Poeta nowy. Coś nowego

Łukasz Opaliński

Łukasz Opaliński (ur. 1612, zm. 1662), pisarz polityczny, satyryk, moralista, teoretyk literatury. Jego twórczość (głównie polityczno-społeczna) łączy w sobie elementy ostrej krytyki polskich elit połowy XVII stulecia z nowatorstwem artystycznym. Opaliński jest autorem erudycyjnego dialogu Rozmowa Plebana z Ziemianinem, łacińskiej apologii Polski (Polonia defensa) oraz podręcznika etyki De officiis libri tres. Sławę przyniosła mu jednak satyra menipejska Coś nowego (w niniejszym tomie), a także poetycki traktat Poeta nowy (w niniejszym tomie), w którym prezentował swe poglądy na temat roli i funkcji poezji.

Poeta romantyczny i nieromantyczne czasy. Juliusz Słowacki w drodze do Europy - pamiętniki polskie na tropach narodowej tożsamości

German Ritz

Zestawione w pierwszej części rozprawy rozpatrują twórczość Słowackiego w trojakim aspekcie poetologicznym: konstrukcji poetyckiego Ja, ironii i frenezji, która ostatecznie wydaje się ośrodkiem wyobraźni Słowackiego. Te przekrojowe spojrzenia przeplatają się z licznymi analizami szczegółowymi, przy czym poemat W Szwajcarii z połowy lat 30. XIX w. i powstały po spotkaniu z Towiańskim Ksiądz Marek wyznaczają najbardziej radykalne stanowiska w twórczości poety i niejako składają się na janusowe oblicze, zwrócone ku Europie i ku Polsce; w środku znajduje się Mazepa, kultowa postać romantyzmu, a także, przede wszystkim na Zachodzie, „kolonialistyczna” projekcja, rzutowana ponad granicami kultur na kresowe stepy, u Słowackiego wielorako przesunięta i odbita w polskiej perspektywie. W drugiej części zamieszczono inny projekt epoki romantycznej i Polski, rysujący się we wspomnieniach – dłuższą rozprawę, która systematycznie bada rozmaite „miejsca pamięci” polskich memuarystów. Jest rzeczą oczywistą, że dostajemy w ten sposób obraz Polski odmienny tego, jaki podsuwają wielcy romantycy.