Problemy zrównoważonego rozowju w Unii Europejskiej (red.) Jarosław Czaja

Miciuła Ireneusz, NowaczykPiotr, Mazur Rafał, Sawicki Artur, ...

Słowem Redaktora Naukowego Przedstawiona monografia stanowi efekt szczególnego zainteresowania i intensywnie prowadzonych prac badawczych kilkunastu autorów z różnych ośrodków akademickich. Różni ich wiele, jednak skupiają się oni na istotnych kwestiach, dotyczących problemów zrównoważonego rozwoju w krajach Unii Europejskiej. Wyraża się to dokonaniem pogłębionych analiz w wymiarze teoretycznym oraz empirycznym, uwzględniającym nie tylko ujęcia w przeszłych okresach, ale też odnoszących się do teraźniejszości i przyszłości. Zawarte są tu wątki szczególnie ważne w ramach szeroko rozumianego rozwoju z punktu widzenia sektora publicznego, jak i prywatnego. Akcentowane są głównie te kwestie, które mają ścisły związek z prawidłowym funkcjonowaniem systemu społeczno-gospodarczego w Unii Europejskiej. Autorzy wykazują, że prowadzenie właściwych działań, które zapewnią prawidłowe funkcjonowanie systemu społeczno-gospodarczego sprowadza się do dokonywania wyboru właściwych narzędzi. Tylko w ten sposób możliwe jest zbliżanie się do osiągnięcia długoterminowych celów, mieszczących się w tych obszarach zainteresowań, które są szczególnie ważne z co najmniej kilku punktów widzenia. W ten sposób bardziej skupiono się na indywidualnych problemach wynikających ze szczególnej pozycji Polski w relacjach z innymi krajami Unii Europejskiej, akcentując zagadnienia silnych powiązań i dynamicznych oddziaływań. Dlatego też zwrócenie uwagi na inne problemy stało się ważne, gdyż z czasem aspekt kryzysu gospodarczego stał się mniej akcentowany. Obecne trudności, które ograniczają działania sprzyjające zrównoważonemu rozwojowi, mają swe źródło w coraz większych dysproporcjach rozwojowych. Jeśli utrzymują się one zbyt długo w jednych obszarach, to z czasem zaczynają być widoczne w innych, ponieważ różne siły polityczne, gospodarcze i społeczne zbyt szybko lub zbyt wolno dążą do wprowadzenia odpowiednich dostosowań. Ważne jest by w nadchodzących latach, charakteryzujących się nasileniem wpływów zewnętrznych, mechanizm integracji europejskiej był czynnikiem korzystnym dla zrównoważonego wzrostu bez pogłębiania ciągle tych samych problemów. Dlatego też ciągle jaskrawym zjawiskiem jest tzw. Europa wielu prędkości, dotycząca trudności w zmniejszeniu dystansu cywilizacyjnego w różnych strukturach międzynarodowych i krajowych w sferze społecznej oraz gospodarczej (w wymiarze makroekonomicznym i mikroekonomicznym). Istniejące dysproporcje nie poddają się oddziaływaniom wywodzącym się wyłącznie ze strony władz centralnych, dlatego też w poszczególnych rozdziałach wskazano obszary, w który jest miejsce dla działań ze strony niższego szczebla i to nie tylko dla organów samorządu. Ważnym wkładem niniejszej monografii jest to, że nie stanowi on wąsko pozumianego ujęcia gospodarczego. W rzeczywistości, którą stworzył kryzys finansowy, są to kwestie szczególnego znaczenia. Dlatego też autorzy starają się wykazać, że w wielu obszarach pozafinansowych konieczne jest prowadzenie stałych działań, które uzupełniają politykę społeczno-gospodarczą. Chodzi o postępowanie, zapewniające wypełnienie tych sfer, w których wolny rynek nie wywołuje oczekiwanych efektów, a nawet może przyczyniać się do spotęgowania negatywnych skutków. Wartością dodaną zaprezentowanych opracowań jest też podkreślenie zwiększonej roli państwa w reakcji na słabości wolnego rynku w przywracaniu równowagi i na dyskryminowaniu tych podmiotów, które słabiej radziły sobie w dotychczasowych warunkach. Poszczególne rozdziały ściśle nawiązują do takich kwestii, jak pomoc publiczna, endogeniczne czynniki rozwoju oraz polityka klimatyczno–energetyczna. Wiadomo, że trudności dotyczące stabilnych dostaw energii będą coraz częściej dotykały gospodarki w wymiarze makro i mikroekonomicznym. Według autorów, to właśnie dlatego rośnie znaczenie szeroko rozumianego bezpieczeństwa i zarządzania w warunkach, w których żadne rozwiązanie nie może być uznane za wystarczająco dobre. Cennym uzupełnieniem dobranej problematyki jest z studium przypadku zarządzania w ujęciu regionalnym. W ten sposób dobór problematyki stanowi też nawiązanie do przyszłych problemów społeczno-gospodarczych. Jako redaktor niniejszej monografii mam nadzieję, że czytelnicy znajdą w niej dla siebie tak przedstawione problemy  i ich analizy, aby zyskać motywację do rozwijania i pogłębiania zainteresowań wyrażonych przez autorów zamieszczonych w niej rozdziałów. Redaktor Naukowy dr Jarosław Czaja

Wybrane aspekty polityki Unii Europejskiej

Konopielko Łukasz, Czaja Jarosław, Habryka Celina, Borowska Magdalena, ...

PROBLEM ZADŁUŻENIA W FORMIE OBLIGACJI KORPORACYJNYCH W STREFIE EURO PO KRYZYSIE Celem artykułu jest próba oceny zmian wielkości długu korporacyjnego emitowanego w formie obligacji denominowanych w walucie euro. Problem ten zyskał nowy wymiar w warunkach szeroko zakrojonej koordynacji działań różnych organów na rzecz złagodzenia skutków kryzysu i ograniczenia powszechnego ryzyka jego pogłębienia. Jest to istotna kwestia dlatego, że jeszcze nigdy rynki kapitałowe nie były tak silnie skorelowane, co sprzyja szybkiemu przenoszeniu wpływów pozytywnych i negatywnych między strefami dominacji poszczególnych walut światowych. W uzasadnienie wyboru problematyki wpisuje się decyzja o przyjęciu wspólnej waluty, która stała się czynnikiem włączającym krajowe gospodarki w procesy globalizacji, silnie stymulujące rozwój różnych rynków. Szczególne znaczenie miało zwiększenie rozmiarów rynków finansowych, co sugerowano w analizach z lat 90 dotyczących integracji monetarnej [Kool 1999, s.1]. Mimo że miało to wiele negatywnych skutków sprzyjających kryzysowi z 2008 roku, powstała w ten sposób ważna siła napędowa gospodarki światowej o charakterystyce synergicznej. Efektem tego stała się konwergencja struktur sfery finansowej wśród członków strefy euro, innych państw Unii Europejskiej, a nawet krajów spoza niej. Dodatkowo zgłaszanie przez krajowe i międzynarodowe przedsiębiorstwa potrzeb na te same instrumenty wzmocniło proces zwiększania podobieństw struktur rynków finansowych. Dlatego też szeroko rozumiany problem zadłużenia staje się coraz bardziej trwałym elementem gospodarek Europy. Kwestia ta stała się szczególnie wyraźna po kryzysie z 2008 roku, gdyż wtedy dopiero dostrzeżono jak trudno będzie zabezpieczyć się przed ryzykiem utraty kontroli nad rosnącymi długami (w różnych formach) ze szczególnym uwzględnieniem strefy euro. Głęboko zakamuflowanym tego problemem są zobowiązania korporacyjnych emitentów obligacji, gdyż teoretycznie przedstawiają się one jako znacznie mniej trudne do opanowania (z powodu znacznie większej ilości wierzycieli) niż w przypadku długu rządowego. Analizy w niemniejszym artykule są oparte o przegląd danych pochodzących z okresu przed kryzysem i po nim. Pomocniczo dokonano badań porównawczych między warunkami gospodarowania przed i po 2008 rokiem. SUBSYDIARNA POLITYKA W RAMACH PROGRAMÓW OPERACYJNYCH W POLSCE Sformułowana na początku ubiegłego stulecia zasada subsydiarności polityki znalazła po raz pierwszy swoje odzwierciedlenie na płaszczyźnie europejskiej w Traktacie z Maastricht. Wskazywano w nim na uzasadnienie dla prowadzenia działań, które nie mogą być w wystarczający sposób realizowane przez państwa członkowskie, a z uwagi na skalę i skutki mogą być lepiej realizowane przez Wspólnotę [Milczarek 1998]. Odnosi się więc ona do tych dziedzin, w których Wspólnota nie ma wyłączności kompetencji i kiedy wspólne działanie jest korzystniejsze i powinno przynieść większe efekty z uwagi na jej skalę czy też zróżnicowanie metod mających służyć osiągnięciu wspólnego celu . Politykę regionalną i związane z jej realizacją fundusze można więc uznać za przejaw realizacji zasady subsydiarności, gdyż problemy rozwoju regionalnego stanowią specyfikę danego państwa członkowskiego, a idąc dalej jego regionów, natomiast interwencja organów wspólnotowych ma charakter subsydiarny. Sprowadza się ona do dostarczenia określonych środków oraz ustalenia ogólnych standardów interwencji (m.in. zgodność z politykami horyzontalnymi UE) jak również budowy metodologii działania (programy operacyjne). Wdrożenie polityki może być prowadzone przez różnego rodzaju instytucje, w tym także podmioty prywatne którym zlecone zostaną określone zadania do realizacji. Można również uznać, że zasada subsydiarności w przypadku realizacji projektu współfinansowanego ze środków publicznych dotyczy sytuacji w której cel projektu nie może być zrealizowany samodzielnie w sposób wystarczający przez podmiot otrzymujący wsparcie a jego realizacja może być znacznie lepsza i przynieść większe efekty dzięki pomocy zewnętrznej udzielanej przez stosowną instytucję dokonującą oceny i selekcji projektów. Realizacja tej zasady jest więc zbieżna i pokrywa się z tzw. efektem zachęty polegającym na udzielaniu wsparcia projektom, które nie zostały by zrealizowane bez wsparcia ze środków publicznych lub też znacznemu zwiększeniu zakresu albo przyspieszeniu ich realizacji [Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, 2008, s. 26]. W praktyce w tym zakresie realizowana jest jednak najczęściej selekcja negatywna polegająca na konieczności wykazania, że projekt nie został rozpoczęty przed pozyskaniem przez realizującego informacji, że choćby potencjalnie kwalifikuje się on do wsparcia ze środków publicznych. CERTYFIKACJA MIODÓW JAKO PRODUKTÓW REGIONALNYCH W ŚWIETLE PRZEPISÓW UE Według dyrektywy Rady Europejskiej z 2001 roku odnoszącej się do produkcji miodu (zaktualizowanej w 2014 roku): „miód jest naturalnie słodką substancją produkowaną przez pszczoły Apis mellifera z nektaru roślin lub wydzielin żywych części roślin lub wydzielin owadów wysysających żywe części roślin, zbieranych przez pszczoły, przerabianych przez łączenie specyficznych substancji z pszczół, składanych, odwodnionych, gromadzonych i pozostawionych w plastrach miodu do dojrzewania.” [Dyrektywa Rady 2001/110/WE]. W Europie od lat widoczna jest tendencja powrotu do natury i tradycji. Konsumenci początkowo zafascynowani produktami ładnie wyglądającymi i ładnie opakowanymi, dziś coraz większą uwagę przywiązują do tego, co i jak spożywają. Dość mają żywności bez smaku i zapachu, produkowanej masowo, z dodatkiem licznych konserwantów i polepszaczy. Na obszarze Unii Europejskiej konsumenci dobrze znają i identyfikują pojęcie produktów regionalnych. Objęte unijnym systemem ochrony produkty rolno-spożywcze cieszą się dużym szacunkiem, są poszukiwane na rynku, a zakupić je można tylko w najlepszych sklepach i to za wysoką cenę. Żółto-niebieskie logo, zastrzeżone dla zarejestrowanych i chronionych prawem produktów regionalnych, jest rozpoznawalnym przez wielu wyznacznikiem jakości i smaku. Polscy producenci żywności również ubiegają się o włączenie do tego prestiżowego systemu, zgłaszając markowe wyroby do rejestracji. Reprezentowane są tu praktycznie wszystkie kategorie środków spożywczych , jednak najliczniejszą grupę stanowią miody. Nie powinno w tym być nic dziwnego, w końcu najpierw bartnictwo, a następnie pszczelarstwo było rzemiosłem, którym od zawsze parały się narody słowiańskie. Dlatego też tyle produktów pochodzących z pasieki zostało zgłoszonych do unijnej rejestracji w celu ochrony tradycyjnych metod ich pochodzenia i wytwarzania [Kamińska 2007, s.28-34]. Celem artykułu jest przedstawienie obowiązujących wymogów, które powinny spełniać miody regionalne i tradycyjne w Unii Europejskiej. Praca powstała w oparciu o analizę dostępnej literatury i artykułów naukowych oraz dyrektyw i innych przepisów prawnych obowiązujących w Unii Europejskiej. WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW PROGRAMU PROW 2014-2020 W ASPEKCIE SYSTEMÓW UTRZYMANIA BYDŁA MLECZNEGO  W 2013 roku nastąpiło porozumienie pomiędzy Radą Unii Europejskiej, Parlamentem Europejskim a Komisją Europejską w sprawie reformy wspólnej polityki rolnej (Chyłek 2012,s.24-29). Od 2014 roku zostały stopniowo wprowadzane nowe zasady przekazywania środków finansowych z budżetu Unii Europejskiej w zasięgu Wieloletnich Ram Finansowych 2014 - 2020. Wdrażanie zmian dotyczących WPR zostało skoordynowane z siedmioletnim planem finansowym Unii Europejskiej. Zmiany W unijnej polityce rolnej są Wynikiem wyjścia naprzeciw współczesnym wyzwaniom dla rolnictwa takim bezpieczeństwo żywności, zmiany klimatyczne, trwały wzrost gospodarczy i tworzenie miejsc pracy na obszarach wiejskich. W obrębie I filaru WPR zwrócono szczególną uwagę na konieczność większego uzależnienia 'wysokości dopłat bezpośrednich od zamożności rolników i dbania o środowisko naturalne (Gruchelski, Niemczyk 2013, s.36) W kierunku polityki rozwoju obszarów wiejskich w latach 2007-2013 wskazano wzrost konkurencyjności sektora rolnego i leśnego, poprawę stanu środowiska i terenów wiejskich, poprawę, jakości życia mieszkańców terenów wiejskich oraz wspieranie gospodarki wiejskiej oraz inicjatywa wspólnotowa LEADER(Marciniak 2014, s.33-39;Nurzyńska 2013,s.98-103). Z kolei, jeśli chodzi o kwestie wyznaczonych priorytetów na lata 2014-2020 to można wskazać: wspieranie transferu wiedzy i innowacji, wzmocnienie konkurencyjności rolnictwa i zrównoważona gospodarka leśna, promocja organizacji łańcucha żywnościowego i zarządzania ryzykiem, przywracanie, utrzymanie i wzmocnienie ekosystemów, promowanie efektywności w gospodarowaniu zasobami i przejście na gospodarkę niskoemisyjną oraz wspieranie włączenia społecznego, walka z ubóstwem i rozwój gospodarczy na obszarach wiejskich. Państwa członkowskie Unii Europejskiej powinny dokonać podziału w zależności od priorytetu istotności. Kwestie związanie z Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich są również związane z cechowaniem zwierząt oraz ich właściwym dobrostanem. Są one jednym z elementów zawartych w Kodeksie Dobrej Praktyki Rolniczej, co określa stan, w którym zaspokojone są behawioralne i fizjologiczne potrzeby zwierząt oraz zapewniony odpowiedni poziom opieki i komfort bytowy. W związku z tym, stawiane są coraz większe wymagania dla pomieszczeń inwentarskich, systemów chowu i żywienia zwierząt. Coraz częściej, również i konsumenci zwracają większą uwagę na warunki, w jakich utrzymywane są zwierzęta, z których wytwarzane są produkty trafiające na półki sklepów. MOTYWOWANIE PRACOWNIKÓW W UNII EUROPEJSKIEJ Człowiek jest najważniejszą wartością firmy. Załoga staje się, zatem siłą napędową przedsiębiorstwa, a co z tym związane, stanowi jego przewagę konkurencyjną. To właśnie pracownicy stawiani są na pierwszym miejscu. Ważnym elementem efektywnego zarządzania zasobami ludzkimi w przedsiębiorstwie jest motywowanie pracowników, czyli pobudzanie i podtrzymywanie wewnętrznej siły. Jest to również to, co wywołuje, ukierunkowuje i podtrzymuje zachowania ludzi. Znaczenie motywacji jest niepodważalne. Jest ona uznawana za jedną z głównych funkcji kierowania. Ponadto poziom motywacji jest czynnikiem wzrostu efektywności pracy. Zależy od niego osiąganie znaczących rezultatów w pracy. ANALIZA SYTUACJI ENERGETYCZNEJ W PAŃSTWACH CZŁONKOWSKICH UNII EUROPEJSKIEJ -czynników rozwoju gospodarczego. Dlatego nowa europejska polityka energetyczna musi być z jednej strony ambitna, konkurencyjna i długofalowa, a z drugiej strony musi być również rozsądna, przemyślana i korzystna dla wszystkich państw członkowskich. Istotne jest zatem, by Unia Europejska podejmowała wielkie wyzwania energetyczne, przed którymi obecnie stoimy, tj. coraz większe uzależnienie od importu, nacisk na dostęp do zasobów energetycznych, zmiana klimatu oraz dostęp do zrównoważonej, bezpiecznej energii dla wszystkich użytkowników. UE wdraża ambitną politykę energetyczną, która swym zakresem obejmuje pełny zakres źródeł energii, od paliw kopalnych (ropa, gaz i węgiel) po energię atomową i odnawialną (energia słoneczna, wiatrowa, biomasa, geotermalna, wodno-elektryczna i pływowa) w celu wywołania nowej rewolucji przemysłowej, która przekształci gospodarkę w niskoenergetyczną, zapewniając jednocześnie większe bezpieczeństwo, konkurencyjność i zrównoważenie zużywanej przez nas energii. Zatem niezwykle istotne staje się ustalenie równowagi pomiędzy rywalizującymi ze sobą wyzwaniami w dziedzinie energetyki, przykładowo konflikt między tworzeniem konkurencyjnego rynku energii, a kosztownymi wymogami w dziedzinie zmniejszania emisji gazów cieplarnianych, co jest wynikiem obecnych możliwości technologicznych i surowcowych. Należy również wypracować wspólne stanowisko w ramach prowadzenia solidarnej polityki zewnętrznej. Będzie to możliwe tylko poprzez wypracowanie spójnej strategicznej polityki klimatyczno – energetycznej państw członkowskich UE. Europa w coraz większym stopniu uzależniona jest od importu ropy i gazu przy jednoczesnym stale rosnącym zapotrzebowaniu na te surowce. Problemem staje się więc brak zróżnicowania źródeł energii, a także kwestia bezpieczeństwa jej dostaw, związana bezpośrednio z wymiarem zewnętrznych działań UE [Leveque, Glachant i inni, 2014]. Jednocześnie przed państwami członkowskimi stoi konieczność budowy konkurencyjnych wewnętrznych rynków energetycznych i zwiększenia racjonalizacji zużycia energii [Tatarzyński 2007, s. 2]. Dodatkowo Unia reaguje na problemy o charakterze globalnym, które wynikają z zachodzących zmian klimatycznych. Niewątpliwie wszystkie państwa UE chcą dążyć do celu, jakim jest redukcja emisji CO2. Natomiast różnią się tym, w jaki sposób należy to osiągnąć. Przede wszystkim strategia ograniczania negatywnych zmian klimatycznych musi być skuteczna globalnie i nie może w znacznym stopniu ograniczać rozwoju gospodarczego i dobrobytu społeczeństw. Dlatego w ramach polityki klimatyczno – energetycznej UE w pierwszej kolejności należy ustalić priorytety celów, które należy osiągnąć w pierwszej kolejności, bowiem wszystkich zadań nie da się zrealizować, m.in. ze względu na ograniczoność zasobów.

Wybrane aspekty zarządzania a jakość życia

Wojtaszek henryk, Kowalczyk Anna, Turoń Katarzyna, Cieśla Marta, ...

Słowem redaktora naukowego: Niniejsza monografia jest efektem teoretycznych i praktycznych badań wielu autorów z różnych ośrodków akademickich w obszarze zarządzania, którego głównym celem w przedstawionych rozdziałach jest poprawa jakości życia. Zarządzanie to zestaw działań wykorzystujących posiadane zasoby dla osiągania zamierzonych rezultatów. Istotą funkcji zarządzania jako specyficznego rodzaju regulacji wykonywanych zbiorowo przez jednostki organizacyjne, jest w szczególności formułowanie celu działania, planowanie, organizowanie struktur i określanie procedur funkcjonowania oraz kontrolowanie realizacji zamierzonych celów. Zarządzanie jako istotna dyscyplina nauki, ale jednocześnie jakże szeroka, spowodowała konieczność skupienia się na wybranych jej aspektach. W przedstawionej Państwu monografii postawiono nacisk na poprawę jakości życia. Istotą zrównoważonego rozwoju jest trwała poprawa jakości życia współczesnych i przyszłych pokoleń osiągana przez kształtowanie właściwych proporcji w gospodarowaniu trzema rodzajami kapitału: ekonomicznym, społecznym oraz naturalnym. Jakość życia w aspekcie pojęciowym występuje pod różnymi postaciami w naukach ekonomicznych. W ramach szeroko rozumianych warunków życia brane są pod uwagę m.in. takie obszary tematyczne (zwane inaczej domenami) jak: materialne warunki życia, zdrowie, edukacja, aktywność ekonomiczna, czas wolny i relacje społeczne, osobiste bezpieczeństwo, jakość państwa i podstawowe prawa, a także jakość środowiska naturalnego w miejscu zamieszkania. Pomiar dobrobytu subiektywnego obejmuje natomiast postrzeganą jakość życia, tzn. satysfakcję, jaką ludzie czerpią z różnych jego aspektów oraz z życia jako całości, a także elementy dotyczące odczuwanych stanów emocjonalnych oraz systemu wartości. Poszczególne rozdziały stanowią zarówno teoretyczne, jak i praktyczne odniesienie do problematyki zarządzania, gdzie wspólnym obszarem zainteresowań jest jakość życia i wpływ na jej poprawę. W pierwszych rozdziałach przedstawiono pogłębioną analizę jakości życia w aspekcie zrównoważonego rozwoju. W ramach praktycznych rozwiązań ukazano przykład wykorzystania benchmarkingu, który powinien służyć poprawie zarządzania dla podnoszenia jakości życia. W ramach interdyscyplinarnych badań ukazanych w monografii przedstawiono wyniki analiz ankietowych dotyczących jakości życia emerytów. Oczywiście nie mogło zabraknąć analiz dotyczących aspektów publicznego zarządzania. Bowiem działania publiczne na rzecz Państwa z pewnością wpływają na jakość życia mieszkańców i całego społeczeństwa. Cennym uzupełnieniem opisywanej problematyki jest studium przypadku z zakresu Social Media Marketingu, który jest wskazany przez pryzmat jakości życia w ramach kampanii społecznej. Współczesne organizacje stanęły w obliczu nowych realiów gospodarowania, które zmodyfikowały sposób zarządzania i podejście menedżera, zarówno do dynamicznie zmieniającego się otoczenia, jak i do coraz bardziej wymagających pracowników. Wraz z pojawieniem się na rynku pracy przedstawicieli młodej generacji Y, kadra menedżerska stanęła przed wyzwaniem międzypokoleniowego zarządzania, polegającego na stworzeniu efektywnego klimatu współpracy, w którym wszyscy wspólnie dążą do wyznaczonego celu bez względu na występujące różnice. W ten sposób dobór problematyki stanowi też nawiązanie do przyszłych problemów społeczno – gospodarczych. W celu uniknięcia problemów pojęciowych przedstawiono definicję jakości oraz jakości życia przyjętej w Unii Europejskiej. W ramach rozważań związanych z pojęciem jakości życia odniesiono się również do społecznej odpowiedzialności biznesu na przykładzie miernika odpowiedzialności (Respect Index) spółek giełdowych oraz do wybranych zagadnień w branży kurierskiej. Obecna globalizacja zmusza podmioty gospodarcze do modyfikacji dotychczas wykorzystywanych koncepcji zarządzania lub utworzenie jej na nowo według obowiązujących norm, zasad, a nawet trendów na rynku. Mając na uwadze, że obecna konkurencja jest spostrzegawcza i dynamicznie się rozwija to regiony, jako konkretne rozpoznawalne miejsca (gminy, powiaty, województwa) nieustannie poszukują nowych możliwości, które idealnie wpisywać się będą w strategie rozwoju. Jednym z nowatorskich rozwiązań, które mogą promować dany region, a jednocześnie przynosić zyski nie tylko finansowe, ale i społeczne jest stosowanie w strategii rozwoju zasad koncepcji zrównoważonego rozwoju. Jej głównym efektem będzie podniesienie jakości życia lokalnego społeczeństwa, co ukazuje zależność między zrównoważonym rozwojem, a promocją danego miejsca. W ramach tego obszaru zainteresowań w następnym rozdziale przedstawiono metody służące optymalnemu rozmieszczeniu przedsiębiorstwa energetycznego na przykładzie województwa zachodniopomorskiego. W ramach ostatnich dwóch rozdziałów zwrócono uwagę na zarządzanie organizmem człowieka podczas wysiłku fizycznego dla poprawy możliwości wysiłkowych w sportach wytrzymałościowych. Proces ten badano w ramach obciążenia treningowego i dostarczania suplementów w zgodzie z koncepcją zrównoważonego rozwoju, która w długim horyzoncie czasowym sprzyja poprawie jakości życia. Problematyka szeroko rozumianej jakości życia w ramach wybranych aspektów zarządzania stanowi przedmiot zainteresowania niniejszej monografii. Wyrażamy nadzieję, że wiele przedstawionych zagadnień będzie motywowało do zainteresowania się tą problematyką, co przełoży się na podjęcie własnych dociekań i nowych rozwiązań omówionych problemów badawczych.     Redaktor Naukowy dr inż. Ireneusz Miciuła