Piękne umysły. Jak ludzie myślący obrazami, wzorami i abstrakcjami postrzegają świat

Temple Grandin

Czy zdarza Ci się, że coś wiesz, ale nie umiesz wyjaśnić skąd? Czy rozwiązujesz problemy w niestandardowy sposób? Czy masz żywą wyobraźnię? Czy masz talent muzyczny, plastyczny lub mechaniczny? Jeśli tak – możliwe, że jesteś osobą myślącą wizualnie. Taki sposób myślenia przypomina trochę korzystanie z grafik Google’a lub oglądanie krótkich filmów na Instagramie lub TikToku. W Twojej głowie pojawia się sekwencja obrazów zrozumiała tylko dla Ciebie. Wśród osób myślących wizualnie są najwięksi wynalazcy tacy jak Thomas Edison, Alan Turing czy Elon Musk. Dla osób myślących wizualnie kluczowa jest możliwość nauki metodą prób i błędów. Dlatego często kiepsko sobie radzą w szkole, gdzie kładzie się nacisk na naukę teorii. Jak rozpoznać i wspierać naszych przyszłych inżynierów, projektantów, artystów? W swojej najnowszej książce Temple Grandin uczy rodziców, w jaki sposób mogą odkryć i rozwijać mocne strony swoich dzieci. Danie dziecku szansy na sukces jest czymś niezmiernie ważnym, a punktem wyjścia powinno być zrozumienie tego, jak ono myśli, a więc także, jak się uczy.   Temple Grandin nawiguje między sposobami myślenia niczym najsprawniejszy pilot, pokazując czytelnikom, że każdy z nas jest inny pod względem odbierania świata, kreacji myśli, najlepszej metody uczenia się. Podkreśla przede wszystkim wartość tej różnorodności – zgodnie z jej słowami „możemy tylko zyskać, jeśli wykorzystamy moce tkwiące w umysłach każdego typu i rodzaju”. Izabela Hnidziuk-Machnica, dyrektor zarządzająca Fundacji Aleklasa

Pozytywna dyscyplina

Jane Nelsen

Rodzice, którzy korzystają z POZYTYWNEJ DYSCYPLINY, mówią o niej tak: „Proste, logiczne i intuicyjne metody dla rodziców dzieci w każdym wieku.” „Bardzo ciekawa metoda budowania więzi z dziećmi i w całej rodzinie, a nie kolejna ściema.” „Nowy sposób komunikacji z dzieckiem i jego upodmiotowienia.” „Bardzo rozwojowe, porządkujące rodzinę podejście.” „Nareszcie książka, która wyjaśnia wszystko, co dotyczy relacji międzyludzkich i w sposób praktyczny pomaga zbudować z dziećmi relacje oparte na miłości, szacunku i tolerancji.” POZYTYWNA DYSCYPLINA to klasyczna metoda wychowawcza, oparta na wzajemnej miłości i szacunku wywodząca się z nurtu psychologii indywidualnej Alfreda Adlera. Polskie wydanie książki ukazuje się  dzięki pomocy finansowej setek rodziców, którzy przekonawszy się o skuteczności metody, wsparli ten projekt na drodze  crowdfundingu Na jej kartach znajdziesz odpowiedzi na wiele rodzicielskich pytań: Co mam robić, gdy nie mogę się dogadać z dzieckiem? Jak mam mówić, żeby dziecko mnie słyszało i częściej słuchało? Jak stworzyć warunki do współpracy z dzieckiem? Jak wspierać dziecko bez rozpieszczania? Jak wyznaczać granice, ustalać i egzekwować umowy i dzielić się z dzieckiem obowiązkami? Jak pomóc rodzeństwu dogadać się ze sobą? Jak budować w dziecku zdrowe poczucie własnej wartości? Jak wzmacniać jego zaufanie do siebie? Dlaczego dzieci różnią się od siebie w zależności od kolejności urodzenia? Jak sprawić, żeby bycie rodzicem było łatwiejsze? Autorka, Jane Nelsen,  to doktor psychologii i pełen pokory praktyk. Od ponad 30 lat  tworzy Pozytywną Dyscyplinę i szkoli jej trenerów. Ma siódemkę dzieci, dwadzieścia dwoje wnucząt i siedmioro prawnucząt. Wie, czym są poranne trudności z wyjściem z domu, obrażanie się i problemy z obowiązkami. Dzieli się nie tylko swoim doświadczeniem, ale przede wszystkim wiedzą oraz sprawdzonymi metodami, które sprawią, że twoja codzienność będzie pełna frajdy. O wiele lepiej zrozumiesz siebie i swoje dziecko i chyba już nigdy nie zadasz sobie pytania: „i co ja jeszcze mogę zrobić?”. Już w trakcie lektury pierwszego rozdziału przekonasz się, że zawarte w książce podejście jest intuicyjne i jednocześnie racjonalne. Czego więcej chcieć od książki o wychowywaniu dzieci?  

Przygody Kosmatka kilkulatka. Poradnik odpowiedzialnego rodzica

Magdalena Kawka

Jak przechytrzyć kilkulatka — niebanalna książeczka dla rodziców! Mądre wychowywanie dzieci nie jest najłatwiejszą sprawą na świecie, ale przy odrobinie cierpliwości i uporu każdy rodzic może osiągnąć wspaniałe rezultaty. Aby to jednak osiągnąć, warto stale poszerzać swoją wiedzę na temat skutecznych metod działania, wypracowywania dobrych nawyków oraz subtelnego kształtowania charakteru dziecka. Z pewnością przyda się także opanowanie pradawnej sztuki pozostawania przy zdrowych zmysłach i zachowywania odrobiny prywatności w oku szalejącego cyklonu, wywołanego przez samą obecność naszej pociechy. Konfrontacja rodzicielskich oczekiwań z potrzebami i emocjami przedszkolaka bywa bardzo trudna, na szczęście w takich chwilach z pomocą przyjdzie Ci ta znakomita książka Magdaleny Kawki. "Przygody Kosmatka kilkulatka. Poradnik odpowiedzialnego rodzica" to pozycja przeznaczona dla rodziców przedszkolaków. Dzięki niej cała rodzina nie tylko zobaczy świat oczami trzyletniego Kosmy, próbującego odnaleźć się w świecie dorosłych, ale także pozna perypetie Mamy, Taty i Babci, próbujących skierować jego ogromną inwencję i kreatywność na działania akceptowalne dla otoczenia. W kolejnych rozdziałach książki Czytelnik znajdzie nie tylko zabawne historie, ale także bardzo przydatne wskazówki dla dorosłych, dotyczące m.in. sposobu interpretowania zachowania małego dziecka, postępowania w sytuacjach kryzysowych i odpowiedzialnego zachowywania się w codziennym życiu. Pamiętaj! Nikt z nas nie jest idealny i wszyscy mamy prawo czasem popełniać błędy. Spróbuj zrozumieć własne dziecko — to wcale nie jest niemożliwe.

Przytul swoje wewnętrzne dziecko

Sylwia Sitkowska

Zaopiekuj się sobą jak najczulszy rodzic  Czy jesteś dla siebie wystarczająco dobry? Wewnętrzne dziecko, wewnętrzny rodzic, wewnętrzny dorosły ― człowiek jest w pewnym stopniu każdą z tych osób. Dziecko to ta część osobowości, która sprawia, że bywamy spontaniczni, cieszymy się drobiazgami; odpowiada także za siłę witalną, energię i śmiech. Rodzic ocenia, kontroluje, stawia granice ― ale też wspiera i motywuje. Dorosły natomiast jest bezstronnym analitykiem, kierującym się logiką, na której się opiera, gdy dokonuje wyborów. Od wzajemnych relacji tej trójki zależy nasz psychiczny dobrostan. Jeżeli któreś z nich zacznie dominować nad pozostałymi, wywrze to najprawdopodobniej negatywny wpływ na nasze funkcjonowanie. Zbyt często karcone dziecko będzie sfrustrowane i nieszczęśliwe, pozbawione wiary w siebie i radości życia. Dlatego warto nauczyć się bycia dla siebie dobrym rodzicem. W czym pomoże Ci ta książka! Oprócz wiedzy, porad i wskazówek znajdziesz w niej zestaw ćwiczeń i technik, których zastosowanie pozwoli Ci stać się równocześnie radosnym dzieckiem, opiekuńczym rodzicem i szczęśliwym dorosłym. Spróbujesz? O książce i autorce w mediach: DD TVN: "Zrobisz to źle, jesteś głupia". Jak uciszyć głos rodzica i zaopiekować się wewnętrznym dzieckiem? Psychologiaprzykawie.pl: Przytul swoje wewnętrzne dziecko Onet.pl/styl-zycia: Dlaczego warto nauczyć się bycia dobrym dla siebie Pl.Aleteia.org: To, w jaki sposób rodzice Cię traktują, staje się Twoim sposobem traktowania siebie. Bo innego sposobu nie znasz Makabreska: Chcesz, żeby Ci się udało? Przestań po sobie cisnąć Posłuchaj audiobooka:

Psychologia dziecka w dwunastu pytaniach

Paul L. Harris

Każde dziecko posiada jedyny w swoim rodzaju umysł - to przyzna większość rodziców. Ale jak to jest, że potrafi zadawać pytania o rzeczy, które je interesują, formułować swoje opinie i wyciągać wnioski? Czy potrafi osądzić, co jest dobre, a co złe? A jeśli tak, to czy zdarza mu się działać na podstawie swoich niezależnych sądów, nawet jeśli to sprzeczne z jego nawykami? Jak myśli? Jak uczy się słów? Czy wierzy w to, co mu mówimy? A jeśli nie, to dlaczego? Paul L. Harris, jeden z czołowych badaczy w dziedzinie psychologii rozwojowej, w jasny i rzeczowy sposób udziela odpowiedzi na te i wiele innych pytań związanych z psychologią dziecka. Wyjaśnia najbardziej fascynujące zagadnienia na konkretnych przykładach. Jego książka to niezbędnik każdego rodzica. Dzięki niej lepiej niż kiedykolwiek zrozumiesz, jak działa umysł Twojego dziecka.

Psychologia relacji, czyli jak budować świadome związki z partnerem, dziećmi i rodzicami

Mateusz Grzesiak

Wszystko, co dobre i złe w człowieku, bierze się z najwcześniejszego etapu życia — życia w rodzinie. To właśnie ona daje mentalny, emocjonalny, relacyjny i moralny kręgosłup, z którym młoda osoba rusza w świat. Jeśli ten ekwipunek okaże się słabej jakości, prawdopodobieństwo bycia szczęśliwym i odnoszącym sukcesy dorosłym znacznie spada. Nieuleczone rany rodziców przechodzą na nieświadome dzieci, które bez odpowiednich wzorców nie radzą sobie w życiu tak, jakby mogły. Aż 40% polskich małżeństw się rozwodzi, często bez dojrzałości i klasy. Niektóre rodzinne spory ciągną się latami. Problemy z domu przenosimy na pracę, przez co cierpimy, chorujemy, a nawet tracimy poczucie sensu życia i nadzieję na przyszłość. Dlaczego tak się dzieje? Bo nie potrafimy ze sobą rozmawiać. Używamy słów jedynie do wymiany uwag i informacji albo do ranienia innych. Tymczasem umiejętnie przeprowadzony dialog to potężny sprzymierzeniec w budowaniu świadomych związków z osobami, które są dla nas najważniejsze. Ten dialog jest oparty na sprawdzonej naukowo, psychologicznej wiedzy, podanej w przystępny sposób. I dlatego właśnie powstała ta książka — spisano w niej w jednym miejscu reguły tworzenia świadomych związków. Pomoże Ci ona uniknąć wielu konfliktów z bliskimi i uleczyć niedziałające relacje. Być może ochroni przed niepotrzebnym rozstaniem. Bez dwóch zdań ułatwi komunikację z bliskimi, usprawni emocje między Wami, powie dokładnie, jak i co robić w sytuacjach rodzinnych. To piękna książka z fascynującą, potrzebną do życia wiedzą.

Relacje. Każdy potrzebuje więzi, żeby przetrwać

Olga Czajka

Relacje determinują nasze życie Więzi towarzyszą nam od początku, odkąd pojawiamy się na świecie. Rodzimy się w stu procentach zależni od rodziców, a potem na gruncie tej miłości rozwijamy się, wyrastamy, dojrzewamy. W rodzinnych relacjach tworzy się nowy człowiek, z jego indywidualnym nastawieniem do świata, ze specyficznym sposobem reagowania w rozmaitych sytuacjach, z własnym wzorcem tworzenia więzi z innymi ludźmi: partnerem, własnymi dziećmi, przyjaciółmi, współpracownikami i wszystkimi, których spotyka na swojej drodze. Relacje są w życiu ważne - zdrowe czynią nas szczęśliwymi, ich brak lub nieadekwatność unieszczęśliwia. Dzieciństwo nas w dużym stopniu kształtuje, ale nie determinuje. To, co w jego trakcie zostało ukształtowane w sposób nieoptymalny, można (i powinno się) skorygować i naprostować na tyle, na ile jest to możliwe. Poprzez pracę nad sobą i nad tym, jak budujemy i podtrzymujemy relacje, możemy ulepszyć swoje życie i stać się osobami szczęśliwszymi, spełnionymi, dysponującymi poczuciem sprawczości. Jak to zrobić? Najlepiej podejść do tematu tak, jak proponuje autorka książki - najpierw się dowiedzieć, co na temat więzi mówią współczesna psychologia i teorie psychoanalityczne, a potem zmienić to, co można zmienić, i zaakceptować to, czego zmienić nie można. Pamiętając, że celem jest dobre życie, wypełnione satysfakcjonującymi relacjami z innymi.

Rodzic najlepszy pod słońcem. Cztery kroki do szczęśliwego dzieciństwa Twojego dziecka

Edyta Zając

Wystarczy tylko miesiąc, by stać się lepszą mamą, lepszym tatą... Najlepszy rodzic pod słońcem, czyli jaki? Perfekcyjny, nieomylny i bezbłędny? Oddający sto procent swojego czasu dziecku czy może cieszący się własną, niezależną częścią życia? Czy można stać się najlepszym rodzicem, jeśli ma się za sobą trudne doświadczenia i nie raz, i nie dwa dokonało się nie najlepszego wyboru wychowawczego? Rodzicielstwo to nieustający rozwój. Tę piękną przygodę zaczynamy jako czysta kartka i wraz z kolejnymi miesiącami uczymy się znaczenia słów "spełnione rodzicielstwo". I choć każdy z nas od czasu do czasu popełnia błędy lub podejmuje niezbyt dobre decyzje, nic nie jest stracone. Zawsze przecież można zacząć od nowa. Najlepszy pod słońcem rodzic jest w każdym z nas - trzeba tylko obudzić go ze snu. Rozpocznij miesiąc pracy nad piękniejszym rodzicielstwem: Zbuduj pokłady cierpliwości, z których możesz czerpać bez końca Zadbaj o konsekwencję w działaniu i stwórz dzięki temu szczęśliwy dom Stwórz z dzieckiem piękną relację Zadbaj o swój rozwój, który będzie inspirować Twoje dziecko do własnych poszukiwań W ciągu tych czterech tygodni przepracujesz najważniejsze tematy związane z Twoim kluczowym życiowym zadaniem - byciem matką lub ojcem. Przeanalizujesz to, co wydarza się w Twojej psychice, nastawieniu i emocjach, gdy wchodzisz w rolę rodzica. Ze swoich obserwacji wyciągniesz budujące wnioski i na ich podstawie wprowadzisz zmiany, które uczynią Cię rodzicem najlepszym pod słońcem, czyli szczęśliwym!

Rodzicu, mam problem! Zaburzenia lękowe, depresja i uzależnienia u dzieci i nastolatków

Praca zbiorowa

Problemy emocjonalne oraz stany depresyjne dotykają coraz większą grupę młodzieży. Rodzice czy wychowawcy często nie wiedzą, jak radzić sobie z zaburzeniami lękowymi u dzieci. Jesteś rodzicem lub opiekujesz się dzieckiem? Bądź świadomym opiekunem! Chcesz zadbać o stabilność psychiczną dziecka i dobre samopoczucie oraz wiedzieć, kiedy warto skonsultować sprawę ze specjalistą i jak się do tego przygotować? Sprawdź, na jakie sygnały warto zwrócić uwagę i naucz się rozmawiać z dzieckiem, tak by znaleźć z nim wspólny język i wzbudzić zaufanie. Dowiedz się, co możesz zrobić, aby mu pomóc.

Rozmowy z dzieckiem

Justyna Korzeniewska

Kiedy dziecko zadaje rodzicowi pytania dotyczące sfery intymnej, czyli seksu i miłości oraz trudnych kwestii społecznych, jak przemoc, pedofilia, prostytucja czy śmierć reaguje on zazwyczaj zażenowaniem i bezradnością.   Jak zmienić tę sytuację i podchodzić do trudnych rozmów z dzieckiem jak do ciekawego wyzwania, pogłębiania więzi, troskliwego przygotowywania go do życia? W jaki sposób informując dziecko o trudnych zjawiskach społecznych i niebezpieczeństwach nie wzbudzać niepokoju, nie burzyć pozytywnej wizji świata, nie odbierać typowego dzieciom optymizmu?   W książce tej rodzice znajdą przystępne wyjaśnienia prawidłowości rozwoju emocjonalnego dziecka, o jakich należy pamiętać omawiając z nim trudne kwestie. Najbardziej pomocne będą przykłady odpowiedzi na dociekliwe trudne dziecięce pytania, ale też pytania, jakie należy zadać dzieciom w tym kontekście. Uśmiech i radość wprowadzają autentyczne anegdoty obrazujące dziecięce spojrzenie na świat, często odmienne od dorosłego, ale równie ciekawe, a na pewno sympatyczne.

Rozwijanie mądrości dziecka. Koncepcja i wskazówki metodyczne

Elżbieta Płóciennik

Autorka przedstawia rozwiązania edukacyjne, które od wczesnych etapów życia dziecka pozwolą w optymalny sposób rozwinąć jego zdolności i osobowość, żeby potrafiło sobie radzić z wyzwaniami cywilizacyjnymi XXI w. Czytelnik zapozna się z próbami poszukiwania, weryfikacji i wdrażania innowacyjnych rozwiązań metodycznych, pomocnych w procesie rozwijania refleksyjności, samodzielności działania dzieci, ich kompetencji społecznych i umiejętności rozwiązywania problemów, szczególnie o charakterze twórczym. Znajdzie ponadto propozycje konkretnych ćwiczeń oraz sytuacji edukacyjnych, możliwych do zastosowania w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej (choć Czytelnik zapewne dostrzeże ich uniwersalność). Książka z pewnością zainteresuje studentów i nauczycieli akademickich, wychowawców i pedagogów pracujących w różnych instytucjach oświatowych, konsultantów i doradców metodycznych, a także rodziców, którym zależy na efektywnej edukacji dzieci. W kolejnych tomach zostaną przedstawione scenariusze zajęć dla poszczególnych grup wiekowych. 

Rozwijanie mądrości w praktyce edukacyjnej. Scenariusze zajęć w przedszkolu i szkole podstawowej

Elżbieta Płóciennik

Kolejna publikacja w ramach serii „Edukacja dla Mądrości”, inspirowanej koncepcją i dokonaniami Roberta J. Sternberga (Teaching for Wisdom) - praktyczny poradnik metodyczny dla nauczycieli, wychowawców i pedagogów, pracujących w różnych instytucjach oświatowych, dla konsultantów i doradców metodycznych, a także rodziców. Zawiera wprowadzenie teoretyczne oraz przykłady sytuacji edukacyjnych, służących rozwijaniu inteligencji analitycznej, twórczej, praktycznej, refleksyjności, myślenia dialogicznego i dialektycznego oraz propozycje konkretnych ćwiczeń. Czytelnik znajdzie również zestaw scenariuszy zajęć do pracy z dziećmi w przedszkolu i szkole podstawowej. Poradnik uzupełniają gotowe do powielenia karty pracy. 

Rozwój dziecka w przedszkolu. Stymulujące wartości wybranych systemów edukacyjnych

Iwona Sikorska

Rozwój dziecka w przedszkolu to książka, która przybliża rolę, jaką w rozwoju dziecka odgrywa wybrany system edukacyjny. Autorka porównuje trzy różniące się ideologią i prezentujące odmienne modele wychowania systemy: montessoriański, waldorfski i standardowy. Z uwagi na brak badań porównawczych istotnym celem pracy stało się urealnienie często skrajnie pozytywnych lub negatywnych opinii wobec alternatywnych podejść do rozwoju i edukacji dziecka. Wyniki badań mogą być przydatne dla zwolenników alternatywnych pedagogik i pomóc im w umacnianiu własnych pozycji. Autorka pokazuje procesy rozwojowe pobudzane przez oddziaływania edukacyjne przewidziane w poszczególnych systemach pracy z dzieckiem. Okazuje się, że kompetencje rozwijane w poszczególnych systemach edukacyjnych wpływają na występowanie zmian także w zakresie innych umiejętności []. Warto podkreślić, że praca Iwony Sikorskiej stanowi potwierdzenie ogólnej idei propagowanej przez psychologię ekologiczną, dotyczącej interakcji właściwości rozwijającej się jednostki z mikrośrodowiskiem, w jakim się znajduje. Z recenzji prof. dr hab. Marii Kielar-Turskiej

Smaki dzieciństwa

Mirosława Kątna

Wspomnienia? Dom, do którego zawsze chciało się wracać. Koleżanki i koledzy, którym nie trzeba było imponować. Szkoła, która otwierała oczy i poszerzała horyzonty. Nie, nie każdy tak zapamięta swoje dzieciństwo i młodość. Smaki dzieciństwa to zapis prawdziwych, często dramatycznych historii młodych ludzi – krzywdzonych, zranionych lub unieszczęśliwionych przez rówieśników i dorosłych. Książka autorstwa doświadczonej psycholożki to przyczynek do refleksji nad postawami, jakie my, dorośli, przyjmujemy wobec dzieci i młodzieży. To zachęta do zrewidowania poglądów, unikania krzywdzących – być może nieświadomych – zachowań, reakcji i gestów. To okazja do wejścia w świat młodych, zrozumienia ich potrzeb, motywacji oraz emocji.

Społeczne i sytuacyjne uwarunkowania agresji młodzieży

Marzena Wrzesień

Agresja stanowi poważny problem społeczny. Przejawia się ona w różnych formach w każdej niemal sferze życia. Szczególnie niepokojące dla rodziców, wychowawców i pedagogów są zachowania agresywne przejawiane przez najmłodszych. Zagadnienie przyczyn zachowań agresywnych u dzieci jest szeroko omawiane nie tylko w pracach badawczych wielu naukowców, ale także w środkach masowego przekazu. Powstało dotąd wiele teorii wyjaśniających źródła i przyczyny agresji przejawiającej się w zachowaniach dzieci i młodzieży. Agresja jest zjawiskiem powszechnym. Nie zmienia to faktu, że nie powinniśmy być wobec niej obojętni i przyzwalać na jej coraz częstsze przejawianie się w życiu społecznym. Warto zatem przyjrzeć się przyczynom oraz uwarunkowaniom społecznym i sytuacyjnym agresji w zachowaniach dzieci i młodzieży. Niniejsza praca stanowi próbę przedstawienia problemu agresywności wśród dzieci i młodzieży na przykładzie młodzieży gimnazjalnej. Pierwszy rozdział dokonuje przeglądu pojęć związanych ze zjawiskiem agresji i agresywności u dzieci i młodzieży. Charakteryzuje on agresora i ofiarę, prezentuje formy przejawiania się agresji oraz skutki doznawania przemocy w dzieciństwie i życiu dorosłym. W drugim rozdziale zaprezentowano metodologię badań, sformułowano cele, problemy i pytania badawcze. Dokonano także wyboru najbardziej adekwatnych dla celu badań metod, narzędzi i technik badawczych. Trzeci rozdział prezentuje wyniki przeprowadzonych badań. Dotyczy on przede wszystkim przyczyn występowania agresji dzieci.  W rozdziale tym opisano wpływ grup rówieśniczych na zachowania agresywne, rolę gier komputerowych, telewizji oraz poszczególnych środowisk wychowawczych w powstawaniu zachowań agresywnych dzieci. Opisano także przemoc w rodzinie jako jedną z przyczyn agresji występującej wśród młodzieży Wstęp    Rozdział I Zachowania agresywne młodzieży w świetle literatury przedmiotu    1. Przegląd pojęć    2. Przyczyny agresji    3. Charakterystyka agresora i jego ofiary    4. Społeczne i sytuacyjne uwarunkowania zachowań agresywnych    5. Formy przejawiania agresji    6. Skutki doznawania przemocy w dzieciństwie i życiu dorosłym    Rozdział II  Metodologia badań własnych    1. Problematyka badawcza i cel badań    2. Pytania badawcze    3. Metody, techniki i narzędzia badawcze    4. Organizacja i przebieg badań    Rozdział III  Przyczyny występowania zachowań agresywnych młodzieży w świetle badań własnych    1. Ogólna charakterystyka badanej populacji    2. Zachowania agresywne badanej grupy    3.Środowisko rówieśnicze jako źródło agresji    4. Wpływ mediów na powstawanie agresywnych zachowań    6. Rodzinne uwarunkowania zachowań agresywnych młodzieży    Podsumowanie i wnioski    Bibliografia    Aneksy  

Supporting the development of Highly Sensitive Children

Monika Baryła-Matejczuk, Maria Fabiani, Rosario Ferrer-Cascales

Monografia jest wynikiem międzynarodowej współpracy naukowców i praktyków, którzy postawili sobie wspólny cel, jakim jest opracowanie zorientowanego na wsparcie podejścia do bardzo wrażliwych dzieci w ich najbliższym otoczeniu. Wysoka wrażliwość to cecha temperamentu, która charakteryzuje około 20% populacji. Badania potwierdzają, że osoby bardzo wrażliwe przetwarzają informacje i bodźce pochodzące z otoczenia silniej (intensywniej) i głębiej niż inni. Osoby te są bardziej wrażliwe, zarówno na pozytywne, jak i negatywne doświadczenia. Cecha ta nabiera szczególnego znaczenia, gdy mówimy o dzieciach. Dla dzieci bardzo wrażliwych nieodpowiednie warunki rozwoju mogą stać się szczególnie uciążliwe i w konsekwencji wpłynąć na ich przyszłość. Książka adresowana jest przede wszystkim do specjalistów, którzy na co dzień pracują z dziećmi w wieku 3–10 lat (nauczyciele, wychowawcy, psycholodzy, pedagodzy), także dla studentów psychologii i pedagogiki oraz do tych, którzy ze względu na swoje zainteresowania lub obowiązki zawodowe angażują się we wspieranie dzieci, jak również do rodziców. Wiedza i wskazówki zawarte w publikacji ułatwiają zarówno pełniejsze zrozumienie natury wrażliwości, jak i skuteczniejsze wsparcie dzieci. Książka przybliża problematykę wrażliwości (jej fachowej nazwy, znaczenia i definicji), a także specyfiki zachowań osób wysoce wrażliwych. Charakteryzuje funkcjonowanie wrażliwego dziecka w sferze fizycznej, emocjonalnej, poznawczej i interpersonalnej. Kompetencja w rozpoznaniu cechy (diagnoza pozytywna) powinna być początkiem procesu wspierania dzieci wysokowrażliwych, ich rodzin i najbliższego otoczenia. Książka zawiera również treści zorientowane na edukację i wsparcie wysoce wrażliwych dzieci. W badaniach nad rozwojem dziecka zwraca się szczególną uwagę na rolę warunków rozwoju, znaczenie odpowiedniej stymulacji. Źródłem stymulacji dla małego dziecka jest jego najbliższe otoczenie, zwłaszcza dom rodzinny, a następnie przedszkole i szkoła. Im młodsze dziecko, tym większe, ważniejsze dla rozwoju jest znaczenie stymulacji środowiskowej, a tym samym jakości środowiska. Publikacja przedstawia także perspektywę rodzicielską. Opisuje informacje, które wyjaśniają cechy dziecka, w tym aspekty funkcjonowania dziecka, które mogą być trudne dla rodzica. Szczególną uwagę zwraca się na sferę emocjonalną funkcjonowania dziecka, wyzwania rodzicielskie, a także specyficzne metody pracy z dzieckiem, w tym sugestie do działań zalecanych w pracy z bardzo wrażliwym dzieckiem. W monografii przedstawione zostały również ramy i praktyczne strategie, oparte na badaniach psychologicznych i neuronaukowych, mające na celu zrozumienie, w jaki sposób ucieleśniona edukacja ułatwia regulację i zintegrowane poczucie siebie oraz w ten sposób przyczynia się do zdrowia i dobrego samopoczucia bardzo wrażliwych dzieci. Treść obszaru wrażliwości temperamentalnej dziecka i umiejętności wspierające go mogą wzmocnić działania profilaktyczne szkoły, zwłaszcza w profilaktyce uniwersalnej. W związku z tym projektowanie wsparcia dla bardzo wrażliwych dzieci nie polega na modyfikowaniu ich cech. Świadoma praca nie oznacza ingerowania w tę cechę, akceptowania jej jako trudności lub problemu, z którym trzeba się uporać, ale polega na zapewnieniu warunków, w których bardzo wrażliwe dzieci będą miały równe szanse rozwoju swojego potencjału.