Ocena ryzyka w planowaniu ruchu kolejowego z punktu widzenia operatora przewozów pasażerskich

Piotr Gołębiewski

Przedmiotem badań omówionych w prezentowanej monografii jest proces oceniania ryzyka w odniesieniu do wybranych etapów procesu planowania ruchu kolejowego. Rozważania zostały zrealizowane na podstawie metodyki M_o_R i dotyczyły identyfikacji i analizy ryzyka (szacowanie wpływu ryzyka). Ocenę przeprowadzono z wykorzystaniem metody symulacyjnej Monte Carlo, która jest zalecana do wykorzystania przez dokument UTK. Pierwszy rozdział zawiera podstawowe pojęcia związane z problematyką ryzyka. Omówiono dokumenty prawne, które odnoszą się do kwestii ryzyka w transporcie kolejowym. W szczegółowy sposób omówiono kwestię wyceny ryzyka w transporcie kolejowym według rozporządzenia Komisji Europejskiej 402/2013. Dokonano także przeglądu metod oceny ryzyka, które były stosowane w odniesieniu do transportu kolejowego. Rozdział drugi poświęcono problematyce definicji planowania ruchu kolejowego. Rozdział trzeci dotyczy opracowania metody oceny ryzyka w planowaniu ruchu kolejowego z punktu widzenia operatora przewozów pasażerskich wraz z opracowaniem modelu matematycznego. Rozdział podzielono na trzy podrozdziały. W pierwszym przedstawiona została charakterystyka metody Monte Carlo i możliwości jej zastosowania do oceny ryzyka w transporcie kolejowym. Podrozdział drugi dotyczy opracowania modelu matematycznego oceny ryzyka w planowaniu ruchu kolejowego. W sposób ogólny zaprezentowano metodę oceny ryzyka i następnie dla każdego kroku tej metody opracowano model matematyczny. W trzecim podrozdziale przedstawiono metodę oceny ryzyka w planowaniu ruchu kolejowego z punktu widzenia operatora przewozów pasażerskich. W rozdziale czwartym zaprezentowano istotę ryzyka w planowaniu ruchu kolejowego. Zaprezentowane zostały założenia do przeprowadzenia analizy dla trzech wybranych etapów planowania ruchu kolejowego - planowania linii komunikacyjnych, konstrukcji rozkładu jazdy pociągów oraz planowania ruchu przeprowadzono identyfikację ryzyk. Rozdział piąty poświęcono szacowaniu wpływu ryzyka w planowaniu ruchu kolejowego z punktu widzenia operatora przewozów pasażerskich. Pierwszy podrozdział dotyczył określenia wartości zmiennych, które zostały wykorzystane do ustalenia zmiennych określających wpływ. Wskazane zostały dane statystyczne, które zostały wykorzystane do obliczeń. Omówiono także sposób obliczeń poszczególnych wartości zmiennych losowych. Następnie dla wybranych etapów dokonano oszacowania wpływu ryzyka na cele etapu. Dla każdego ryzyka wskazano zmienną opisująca wpływ, rozkład prawdopodobieństwa i wskazano wartości charakterystyczne dla rozkładu. Rozdział szósty zawiera ocenę ryzyka w planowaniu ruchu kolejowego z punktu widzenia operatora przewozów pasażerskich z wykorzystaniem metody Monte Carlo. Do eksperymentów zostały wykorzystane dodatki do Microsoft Excel - RiskAMP i RiskSimulator. Dla każdego etapu, dla unikalnych zmiennych opisujących wpływ w ramach oceny, uzyskano wartości parametrów statystycznych. Następnie przeprowadzono ocenę ryzyka - dla poszczególnych percentyli wskazana została wartość zmiennej i wartość oczekiwana. Zaprezentowano także rozkład percentylowy zmiennej oraz histogram występowania poszczególnych wartości zmiennej. Dla każdego etapu oceny symulacyjnej wyciągnięto wnioski. Rozdział siódmy zawiera wnioski płynące z przeprowadzonych analiz i rekomendacje dotyczące dalszych badań.

Ocena stosowania rozwiązań e-learningowych na poziomie szkoły wyższej

Joanna Ejdys

Sytuacja, w jakiej znalazło się szkolnictwo wyższe pod koniec pierwszego kwartału 2020 roku, była zarówno zaskoczeniem, jak i wyzwaniem dla władz uczelni, wykładowców oraz studentów w kontekście kontynuowania procesu nauczania i realizacji badań naukowych w formie zdalnej. E-learning może być określany jako proces ułatwiania nauczania i uczenia się z wykorzystaniem Internetu, aplikacji sieciowych oraz sprzętu komputerowego. Badania nad e-learningiem stają się coraz bardziej pożądane i ważne również w kontekście oczekiwanego wzrostu udziału tej formy działalności w globalnym rynku. Aktualne kierunki prowadzonych badań dotyczące e-learningu obejmują w szczególności: identyfikację czynników sukcesu wdrażania rozwiązań e-learningowych, badanie relacji pomiędzy jakością systemów e-learningowych a korzystaniem z systemów i satysfakcją użytkowników, ocenę wpływu indywidualnych cech i umiejętności zarówno nauczycieli, jak i studentów na pozostałe elementy uwzględnione w modelach akceptacji rozwiązań e-learningowych. Zainicjowane w połowie 2020 roku, zaledwie po trzech miesiącach realizacji nauczania zdalnego, badania wśród studentów Politechniki Białostockiej pozwoliły na ocenę nastawienia tej grupy do e-learningu w początkowym okresie jego użytkowania. Uzyskane wyniki będą mogły stanowić punkt wyjścia do analiz porównawczych realizowanych w późniejszych okresach.

Ocenianie wspierające w budowaniu jakości praktyki edukacyjnej szkoły

Michał Kowalewski

Publikacja poświęcona jest zagadnieniu oceniania wspierającego, jego obecności we współczesnej dydaktyce i metodyce kształcenia, a także jego wielowymiarowym i zróżnicowanym aspektom oddziaływań, skupionym głównie na budowaniu jakości praktyki edukacyjnej szkoły. Problematyka oceny szkolnych osiągnięć ucznia, jak również pojęcie jakości szkoły należą do najbardziej istotnych zagadnień obecnych we współczesnych systemach edukacyjnych. Ze Wstępu Recenzowana rozprawa jest w pierwszej kolejności adresowana do szeroko rozumianego środowiska pedagogicznego, zaangażowanego w proces dydaktyczny i poszukującego twórczych rozwiązań. Jednakże ogólny charakter problemów w niej zawartych daleko prowadzi poza problematykę oceniania wspierającego i otwiera potrzebę dyskusji nad przemianami polskiej edukacji. Zatem zainteresowane winny być także inne środowiska: psychologowie, socjologowie, filozofowie, politycy. Z recenzji prof. dr. Sławomira Sztobryna Opracowanie stanowi ważny obszar refleksji o dużym znaczeniu dla teorii i praktyki pedagogicznej. Z tego względu warto, by publikacja została skierowana zarówno do nauczycieli akademickich, jak i edukatorów systemu doskonalenia zawodowego nauczycieli i kierowniczych kadr oświatowych w naszym kraju. Ważną rolę powinna również odegrać w przygotowaniu nauczycieli do zawodu - na podstawie książki można opracować kursy doskonalące nauczycieli i kadrę kierowniczą. Z recenzji prof. dr hab. lnetty Nowosad

Ochrona informacji i systemów teleinformatycznych w cyberprzestrzeni

Jakub Kowalewski, Marian Kowalewski

W skrypcie omówiono zagrożenia informacji i systemów teleinformatycznych, takich jak oprogramowanie złośliwe, cyberprzestępstwa i cyberterroryzm. Zaprezentowano różnorodne metody ochrony informacji przed zagrożeniami w cyberprzestrzeni, dzieląc je na metody administracyjno-organizacyjne, prawne i normalizacyjne, techniczne oraz fizyczne. Omówiono systemy monitorowania i reagowania na zagrożenia w cyberprzestrzeni, działania edukacyjne w zakresie bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych oraz podstawy prawne ich ochrony. Przytoczono także informacje dotyczące zarządzania bezpieczeństwem organizacji.

Ochrona praw konsumentów. Teoria i praktyka

Katarzyna Szczepańska

Celem prezentowanej publikacji jest przedstawienie problematyki praw konsumenta w świetle podstaw teoretycznych, obowiązujących aktów prawnych i praktyki rynkowej. Cel został sformułowany na podstawie wieloletnich doświadczeń autorki zarówno w doradztwie gospodarczym, jak i znajomości praktyk rynkowych w różnych sektorach gospodarki (np. ubezpieczeniach, handlu elektronicznym oraz innych usługach). Cel publikacji wynika z potrzeb prowadzonej działalności naukowo-badawczej i dydaktycznej, jak również z rozwoju programów kształcenia w wielu polskich uczelniach w zakresie: zarządzania odpowiedzialnością przedsiębiorstwa, zarządzania relacjami z klientami czy standardów obsługi klienta (konsumenta), a także ochroną praw konsumentów i obowiązujących w tym zakresie regulacji prawnych. Praca została opatrzona załącznikami służącymi przedstawianiu praktycznych przykładów rozwiązań odnoszących się bezpośrednio do ochrony praw konsumentów. Załączniki stanowią podstawę do poznania i analizy wybranych aspektów dotyczących praw konsumenta i ich ochrony oraz uzupełniają zakres merytoryczny monografii.

Oczyszczalnia ścieków jako element biogospodarki o obiegu zamkniętym

Monika Żubrowska-Sudoł

IV tom serii monografii naukowych Wydziału Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej – „CIRCULAR ECONOMY – TECHNOLOGIE”   Prezentowana monografia dokumentuje, że oczyszczalnia ścieków może być obiektem, w którym równolegle z realizacją celu polegającego na ochronie wód przed zanieczyszczeniem odzyskuje się energię oraz cenne surowce, a odpady przekształca się w produkty.   Ponieważ zasób stanowią w tym przypadku ścieki oraz biomasa odpadowa, jest to przykład biogospodarki bazującej na tzw. zasobach wtórnych, i w takim ujęciu oczyszczalnię ścieków możemy traktować jako wieloplatformową biorafinerię. Koncepcję oczyszczalni ścieków jako elementu biogospodarki cyrkularnej autorka przedstawiła w rozdziale drugim niniejszej monografii, a także w kolejnych rozdziałach prezentując doniesienia literaturowe i wyniki prac własnych odnoszące się do wybranych elementów oczyszczalni ścieków jako biorafinerii oraz podając przykład dobrej praktyki w przedmiotowym obszarze. Przedstawione w pracy rozważania wskazują na to, że oczyszczalnie ścieków posiadają duże możliwości w kontekście zmniejszenia zużycia surowców pierwotnych, ograniczenia zależności od zasobów nieodnawialnych i redukcji emisji gazów cieplarnianych, czyli trzech z pięciu celów sprecyzowanych przez Komisję Europejską w strategii dotyczącej biogospodarki.   Mogłoby się wydawać, że oczyszczalnię ścieków trudno powiązać z priorytetowym celem biogospodarki, jakim jest zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego. Pogląd ten staje się jednak nieaktualny, gdy pod uwagę weźmiemy, że w tego typu biorafinerii: produkowane są nawozy minerlane, mineralno-organiczne lub komponenty nawozów, które są następnie używane w rolnictwie, a także odzyskiwana jest woda, która może zostać wykorzystana do nawadniania w rolnictwie, co wpływa na ograniczenie negatywnych skutków suszy na produktywność rolną. Takie zastosowanie oczyszczonych ścieków pozwala dodatkowo na ponowne włączenie składników odżywczych (azotu, fosforu czy potasu) do naturalnych cyklów biochemicznych. Nawadniając, prowadzi się więc równocześnie nawożenie gleby, ograniczając tym samym zużycie nawozów sztucznych.   Przytoczone w monografii przykłady dokumentują również, że komunalne oczyszczalnie ścieków można wskazać jako element cyrkularnej BioWEconomy.

Oczyszczanie wody w procesach hybrydowych

Lidia Dąbrowska, Beata Karwowska Agata Rosińska, Elżbieta Sperczyńska

Monografia dotyczy problematyki oczyszczania wody powierzchniowej, zwłaszcza usuwania materii organicznej, jonów metali ciężkich oraz wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych. Procesy jednostkowe, jakie stosuje się do oczyszczania wody, zależą od zanieczyszczenia wody surowej oraz przeznaczenia wody oczyszczonej. W związku z tym w kolejnych rozdziałach omówiono podstawy teoretyczne podstawowych procesów jednostkowych, a mianowicie: koagulacji, adsorpcji, utleniania, a także połączenia  tych procesów w układy hybrydowe. Połączenia hybrydowe mają za zadanie realizowanie równocześnie kilku procesów jednostkowych, które nie zmniejszają wzajemnie w sposób istotny swojej skuteczności. Ze  względu na występowanie w wodach powierzchniowych  coraz większej liczby różnych mikrozanieczyszczeń omówiono także procesy zaawansowanego utleniania. W oczyszczaniu wody stosuje się także techniki membranowe, których siłą napędową jest różnica ciśnień  po obu stronach membrany. W monografii podkreślono rolę i znaczenie układów hybrydowych stosowanych w celu zwiększenia efektywności oczyszczania. W technologii oczyszczania wody wykorzystywane są także metody biologiczne, jak: aerobowe utlenianie materii organicznej i nitryfikacja w przypadku wody powierzchniowej, denitryfikacja, utlenianie żelaza(II) i manganu(II) dla wody podziemnej. Omawiając teoretyczne podstawy procesów, autorki wykorzystały wyniki swoich wcześniejszych badań. Istotną część pracy stanowią badania, które autorki przeprowadziły w 2020 roku. Badania dotyczyły oczyszczania zarówno wody modelowej, jak i powierzchniowej w procesach ozonowania, naświetlania promieniowaniem UV, koagulacji i adsorpcji, łączone w różne układy hybrydowe. Analiza i wnioski z badań umożliwiły ocenę przydatności poszczególnych układów w usuwaniu badanych zanieczyszczeń. Monografia skierowana jest do osób pracujących na stacjach uzdatniania wody, studentów kierunku inżynieria środowiska oraz osób zajmujących się problematyką oczyszczania wody.

Od Boga do terroru. Rola religii w ideologii dżihadyzmu na przykładzie organizacji Al-Kaida

Stanisław Kosmynka

Autor porusza szereg ważnych kwestii związanych ze zjawiskiem terroryzmu, jego definiowalnością i współczesnymi formami jego manifestowania. Koncentruje się na ukazaniu religijnej motywacji, stojącej za zamachami terrorystycznymi dokonywanymi przez islamistów w rożnych częściach świata. Istotę rozważań stanowi refleksja nad tym, dlaczego i w jaki sposób stosowany jest terror w imię Boga, jakie przesłanki towarzyszą jego wyrazicielom i jakie formy on przybiera. Towarzyszy temu omówienie poglądów głównych myślicieli, którzy są przywoływani przez współczesnych islamistów. Autor wielokrotnie zwraca uwagę na to, że mechanizmy identyfikacji i tożsamości oparte na pojęciu sacrum generują tak sprzeczne z jego istotą treści interpretacyjne, co niejednokrotnie prowadzi do podejmowanej w imię wiary przemocy. Podkreśla fundamentalne różnice między zasadami islamu a terroryzmem, wykrzywiającym jego przesłanie. W bardzo interesujący sposób charakteryzuje postawy i działania terrorystów oraz społeczno-psychologiczne uwarunkowania kształtujące ich motywację i tożsamość. Socjologiczna, analiza, diagnoza i interpretacja oświadczeń liderów Al-Kaidy pozwoliła Autorowi publikacji przedstawić w sposób niezwykle pogłębiony sposoby prezentowania antagonizmów i obowiązków adresowanych do wiernych przez islamistycznych terrorystów. W swojej pracy Stanisław Kosmynka dotyka również takich kwestii, jak męczeństwo czy wymiary percepcji „świętej wojny” i jej orędowników. 

Od edukacji filmowej do edukacji audiowizualnej. Teorie i praktyki

Ewa Ciszewska, Konrad Klejsa

Autorzy publikacji w wyczerpujący sposób omawiają tytułową problematykę, koncentrując się w swych rozpoznaniach na polskich doświadczeniach w kontekście przemian dokonujących się na świecie. Wskazują na konieczność dostosowania edukacji filmowej do nowych realiów związanych z rozwojem mediów cyfrowych i zmianą doświadczeń odbiorczych w młodym pokoleniu. W efekcie powstała książka wyjątkowa - tom zbierający teksty napisane przez ekspertów, a zarazem pasjonatów. Z recenzji prof. dr. hab. Mikołaja Jazdona

Od informacji do wiedzy. Aspekty teoretyczne i aplikacyjne

Helena Bulińska-Stangrecka, Paweł Stacewicz

IV tom serii wydawniczej "Informatyka a filozofia" We współczesnym dyskursie naukowym coraz częściej występują odniesienia do takich zjawisk, jak wiek informacji, społeczeństwo informacyjne, gospodarka oparta na wiedzy czy zarządzanie wiedzą. W warstwie konceptualnej ich wspólny mianownik stanowi pojęcie informacji, która pod pewnymi warunkami może stać się wiedzą. Monografia ma na celu połączenie dwóch płaszczyzn interpretacyjnych: filozoficznej i nauk o zarządzaniu. Umiejscawia informację i wiedzę zarówno w dyskursie teoretycznym (przede wszystkim: metodologiczno-filozoficznym), jak również prezentuje konsekwencje związane z różnorodnymi zastosowaniami tych pojęć (np. w dziedzinie prawa). Identyfikuje też czynniki mające istotny wpływ na transformację informacji w wiedzę.

Od Mabusego do Goebbelsa. Weimarskie filmy Fritza Langa i kino niemieckie do roku 1945

Tomasz Kłys

Recenzowana książka nie tylko nawiązuje [...] do znanej pracy Kracauera, ale i polemizuje z nią. Sama zresztą może skłaniać do polemik, skoro tak odmiennie od dostępnej dotąd po polsku literatury ujmuje klasyczne kino niemieckie - przede wszystkim rewidując kategorię ekspresjonizmu i zupełnie na nowo oświetlając kinematografię III Rzeszy [...] po ukazaniu się tej książki adepci filmoznawstwa postrzegać będą kino weimarskie nie tylko „od Caligariego do Hitlera”, ale i „od Mabusego do Goebbelsa” - i niech to przekonanie starczy za rekomendację wydania tej książki. Z recenzji prof. zw. dr hab. Eweliny Nurczyńskiej-Fidelskiej  

Od przeszłości do teraźniejszości. Biblioteka Uniwersytetu Łódzkiego 1945-2015

Maria Wrocławska, Irena Kujawska, Irena Łabiszewska

Niniejsza publikacja jest w zasadzie pierwszym w historii Biblioteki tak obszernym, całościowym opracowaniem, ukazującym w wyważonych proporcjach przeszłość i teraźniejszość Uniwersyteckiej Książnicy. Pokazuje jak długą i trudną, ale efektywną drogę przeszła BUŁ, by stać się nowoczesną, realizującą wszystkie funkcje naukowej biblioteki uczelnianej (także publicznej) placówką. 

Odbić się od dna? Rola jakości życia w przebiegu i efektach terapii osób uzależnionych od alkoholu

Jan Chodkiewicz

Na jednej z niemieckich stron internetowch poświęconych pomocy osobom uzależnionym od alkoholu i narkotyków widnieje cytat: „za każdym uzależnieniem stoi tęsknota i pragnienie szczęścia”. W zdaniu tym pokazano trafnie dramat dotyczący osób, w których życiu okazało się, że coś, co miało dawać szczęście, stało się z czasem źródłem cierpień i zniewolenia o rozmiarze tak dużym, że zmuszającym do zwrócenia się o pomoc. Cytat ów, akcentując związek uzależnienia i szczęścia, wydaje się „zwraca uwagę” z jednej strony na naturalne dążenie każdego człowieka do osiągania dobrostanu, a z drugiej na destrukcyjny sposób, w jaki dążenie to jest przez niektóre osoby realizowane. Jest on ważny także dlatego, że zmusza do refleksji nad sposobami osiągania szczęścia oraz nad tym, jak te sposoby realizować w sytuacji, gdy to, co miało być jego źródłem, nie spełniło oczekiwań. 

Oddziaływanie polityki fiskalnej na wahania koniunktury w Polsce

Piotr Krajewski

Na świecie następuje drastyczne przewartościowanie ugruntowanych w przeszłości ocen dotyczących polityki fiskalnej. Część krajów wysoko rozwiniętych zaangażowała się w radykalne programy keynesistowskiego stymulowania gospodarki, o skali jeszcze kilka lat temu zupełnie niewyobrażalnej. W takiej sytuacji szczególnie ciekawe stają się badania dotyczące polityki fiskalnej prowadzonej przez Polskę. Głównym celem badawczym było oszacowanie siły podażowego oraz popytowego oddziaływania polityki fiskalnej na wahania koniunktury w Polsce. Podjęta analiza dotyczy skutków polityki fiskalnej w ramach cyklu koniunkturalnego. Nie uwzględnia efektów długookresowych, w tym możliwego wpływu polityki fiskalnej na kształtowanie się postępu technicznego. W publikacji poddano weryfikacji następujące hipotezy, dotyczące oddziaływania polityki fiskalnej w polskiej gospodarce: 1) wydatki rządowe silniej wpływają na wahania PKB niż zmiany stóp podatkowych; 2) popytowe oddziaływanie wydatków rządowych na fluktuacje PKB jest silniejsze niż ich oddziaływanie podażowe; 3) zmiany stóp podatkowych wpływają na kształtowanie się fluktuacji produkcji w większym stopniu poprzez efekty podażowe niż popytowe; 4) prowadzona w Polsce polityka fiskalna ma charakter antycykliczny.

Odkrywanie CAQDAS. Wybrane bezpłatne programy komputerowe wspomagające analizę danych jakościowych

Jakub Niedbalski

 Książka Jakuba Niedbalskiego to wartościowa publikacja z zakresu metodyki badań jakościowych, napisana przez kompetentnego Autora zarówno w zakresie wiedzy o metodologiach jakościowych, jak i umiejętności korzystania z technologii informacyjnych, poświęcona prezentacji i upowszechnieniu wybranych bezpłatnych programów komputerowych służących wspomaganiu analizy danych jakościowych. Czytelnik tej książki – aktualny bądź potencjalny badacz jakościowy – z pewnością będzie mógł po jej przeczytaniu wzmocnić swoje kompetencje w tym zakresie, a tym samym wdrożyć lub szerzej zastosować nowoczesne technologie w swojej pracy naukowo-badawczej.

Odkształcalność gruntów i osiadanie fundamentów

Agnieszka Dąbska, Stanisław Pisarczyk

Podręcznik jest kompleksowym opracowaniem z zakresu mechaniki gruntów i fundamentowania, zawierającym opisy przyczyn i skutków odkształcalności gruntów. Potrzeba jego wydania wynika z wprowadzenia w Polsce nowych norm dotyczących zasad badania i klasyfikacji gruntów oraz obliczania osiadania fundamentów bezpośrednich i posadowionych na palach, stosowanych w różnych obiektach budowlanych (budynkach, budowlach hydrotechnicznych). Dużo miejsca poświęcono metodom obliczania fundamentów bezpośrednich, fudamentów głębokich oraz budowli hydrotechnicznych. Omówiono też stany graniczne użytkowalności i użytkowania. Szczególną uwagę poswięcono zagadnieniu monitoringu przemieszczeń obiektów budowlanych. Podano też przykłady uszkodzeń istniejących obiektów, wynikające z błędów ich posadowienia, i omówiono zastosowane sposoby ich naprawy.