Praca kobiet świadczących usługi seksualne w agencjach towarzyskich

Izabela Ślęzak

Praca kobiet świadczących usługi seksualne w agencjach towarzyskich oraz sposób organizacji tego typu instytucji to temat podjęty w monografii. Autorka analizuje interakcje zachodzące między pracownicami a ich klientami. Omawia także relacje występujące pomiędzy pracownikami lokali, tzn. kobietami świadczącymi usługi seksualne, osobami zarządzającymi agencjami i pracownikami ochrony. Przedstawia również procesy budowania zaangażowania w pracę w agencji, jego modyfikowania i wygaszania. Sformułowane wnioski są wynikiem wieloletnich badań terenowych, podczas których autorka wykorzystała przede wszystkim obserwacje prowadzone w agencjach towarzyskich oraz wywiady swobodne z ich pracownikami i klientami korzystającymi z usług seksualnych. Książka jest skierowana do osób zainteresowanych socjologią jakościową i socjologią interpretatywną, chcących zrozumieć sposób funkcjonowania współczesnych agencji towarzyskich działających w Polsce. Może okazać się przydatna także dla streetworkerów, pracowników organizacji i instytucji, którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z osobami świadczącymi usługi seksualne. 

PRACA ORGANICZNA I ETOS REGIONALNY WIELKOPOLAN Szkice politologiczno-regionalistyczne

Ryszard Kowalczyk

Praca organiczna i etos regionalny Wielkopolan stanowią zasadniczy przedmiot niniejszych rozważań. Zagadnienia te są rozpatrywane z perspektywy politologicznej i regionalistycznej. Dlatego akcentuje się tutaj z jednej strony polityczne cechy pracy organicznej i etosu regionalnego Wielkopolan, z drugiej zaś strony wskazuje na osobliwe regionalne uwarunkowania procesu ich kształtowania. Stosowana narracja ma charakter szkicu, a więc jest stosunkowo ogólna, będąc jedynie rodzajem zarysu przedmiotu rozważań, który nie rości sobie prawa do szczegółowego wykładu przedstawianej problematyki. Ważnym celem niniejszej publikacji jest także próba przedstawienia Wielkopolski jako regionu historycznego i kulturowego jednocześnie. Splatanie się bowiem w dziejach regionu elementów jego kultury – wytworzonej nie tylko na bazie własnych osiągnięć, lecz także i obcych wpływów – z historycznymi losami regionu – jest niepodważalne. Podobnie, jak nie sposób również odmawiać wpływu wydarzeniom, zjawiskom i procesom historycznym na kształt kultury regionu. Rezultatem tych obustronnych wpływów jest ciągłe przeobrażanie się kultury regionu. W sytuacji Wielkopolski, kolebki państwa polskiego, to zjawisko tym bardziej interesujące, gdyż to właśnie nad Wartą, Obrą, Prosną i Notecią na przełomie IX/X wieku naszej ery kształtowały się zręby nowego państwa europejskiego, czyli państwa Polan – jednego z wielu plemion słowiańskich, zamieszkujących te obszary. Państwo to powstawało w złożonym procesie oddziaływania sąsiednich plemion, zarówno słowiańskich, jak i germańskich. Jego geneza jednak – terytorialnie rzecz ujmując – wiąże się z tym regionem, czyli z Wielkopolską, której swoista kultura słowiańska definiowała w początkach naszej państwowości jej cechy i charakter. W wyniku presji żywiołu germańskiego od zachodu naszego kraju oraz późniejszych wyborów politycznych Rzeczypospolitej Szlacheckiej, co było też w znacznej mierze konsekwencją przyjętych wcześniej decyzji dynastycznych, pchającym jej rozwój terytorialny od połowy XVI wieku na wschód ku Rusi, powiększał się nie tylko obszar naszego kraju, lecz także znaczącej zmianie ulegała jego kultura, nasączana coraz bardziej elementami kultury wschodniej. Nie pozostawało to bez wpływu zarówno na charakter naszych relacji z żywiołem germańskim, który systematycznie się wzmacniał na swoich rubieżach wschodnich, jak i z żywiołem ruskim, którego szeroko rozumiane interesy związane były z ziemiami Ukrainy, do których pretensję zgłaszała również Rzeczpospolita. Konsekwencją tego geopolitycznego wyboru Polski były pogłębiające się dysproporcje między jej zachodnimi i wschodnimi ziemiami (kresami), które prowadziły najpierw do osłabienia wewnętrznego kraju, zarówno politycznego i militarnego, jak gospodarczego, a później do jego kolejnych trzech rozbiorów, doprowadzając pod koniec XVIII wieku do upadku państwowości polskiej na okres ponad stuletni. Jednym z celów tej publikacji jest także próba odpowiedzi na pytanie o genezę, cechy i charakter kultury wielkopolskiej, w obrębie której ukształtowały się zalążki państwowości polskiej. Przyjrzano się temu zagadnienieniu głównie w świetle poglądów prezentowanych w literaturze naukowej, czasopiśmiennictwie i innych źródłach z XIX i pierwszej połowy XX wieku, a więc z okresu kształtowania się i umacniania w Europie Środkowo-Wschodniej świadomości „nowoczesnych narodów”. W odniesieniu do narodu polskiego odbywało się to w szczególnie dramatycznych okolicznościach, co wiązało się z podziałem historycznie i językowo-etnicznie ukształtowanego narodu pomiędzy trzy państwa zaborcze, powstaniami narodowymi, I wojną światową, wojną polsko-bolszewicką w 1920 roku i II wojną światową, a w efekcie z istotną dla świadomości narodowej rolą czynnika martyrologicznego. Szczególnie ważne znaczenie dla procesu narodowotwórczego ma poczucie wspólnych losów w przeszłości. Rekonstrukcji (rzeczywistej czy nawet mitycznej) przeszłości nadaje się jedyny w swym rodzaju oddźwięk społeczny, co zapewnia jej wyjątkową rolę w procesie samookreślenia narodowego. Ma to też istotne znaczenie dla podkreślania i utrzymywania różnorodności regionalnej w warunkach tworzenia się poczucia więzi ogólnonarodowej, wymagającej określonego poziomu jednolitości. Na zawartość niniejszego wydawnictwa składają się cztery rozdziały, w których próbowano zarysować rodowód historyczny regionu wielkopolskiego jako kolebki państwa polskiego i scharakteryzować tożsamość regionalną Wielkopolski, a także przedstawić zasadnicze zręby idei wielkopolskiej pracy organicznej oraz wskazać na swoistość etosu regionalnego Wielkopolan. W pierwszym rozdziale odniesiono się do genezy regionu wielkopolskiego – także jako miejsca narodzin państwowości polskiej (kolebka państwa polskiego). Omówiono zasięg terytorialny Wielkopolski oraz dramatyczną zmianę sytuacji regionu i jego mieszkańców w okresie porozbiorowym. Wskazano również na charakterystyczne społeczno-kulturowe i gospodarcze odmienności między zachodnią i wschodnią Polską. Rozdział drugi natomiast poświęcono tożsamości regionu wielkopolskiego. Przedstawiono jego oblicze historyczno-kulturowe, w tym zróżnicowanie etnograficzne i społeczno-kulturowe oraz charakterystyczny wielkopolski regionalizm językowy. Na zawartość rozdziału trzeciego składają się rozważania ogniskujące się na idei wielkopolskiej pracy organicznej. Omówiono jej założenia i praktykę w warunkach zaboru pruskiego oraz próby kontynuacji idei pracy organicznej po odzyskaniu niepodległości, w okresie międzywojennym. Zwrócono uwagę na pojęcie harmonijnej współpracy społeczeństwa i kształtowanie postaw proorganicznych wśród żywiołu polskiego oraz negatywne – z punktu widzenia polskiego interesu państwowego i narodowego – zjawisko partyjniactwa. W rozdziale czwartym zastanawiano się nad problematyką etosu regionalnego Wielkopolan. Do zarysowania jego obrazu wykorzystano głównie dwie idee (charakterystyczne dla Polski przełomu XIX/XX wieku), a mianowicie idee dzielnicowości Polski i separatyzmu dzielnicowego. Rozdział kończy się próbą przedstawienia cech charakterystycznych etosu Wielkopolan.

Praca tymczasowa. Droga do kariery czy ślepy zaułek?

Bogusława Urbaniak, Piotr Oleksiak

W książce poruszane są bardzo aktualne zagadnienia wzbudzające duże zainteresowanie (i emocje) w środowisku naukowym, praktyków, tj. firm, pracowników jak również wśród polityków stanowiących prawo w tym zakresie. Praca tymczasowa kojarzy się wielu osobom z negatywnymi konsekwencjami, ale dla wielu młodych jest szansą zdobycia pierwszych doświadczeń zawodowych, bardzo pomocnych w uzyskaniu trwałego zatrudnienia i budowaniu kariery zawodowej w perspektywie życia. Umożliwia nawiązanie nowych kontaktów w zróżnicowanych zespołach pracowniczych, z którymi można się spotkać wykonując pracę u różnych pracodawców, albowiem cechą pracy tymczasowej jest to, że pracownicy mają kontakt z dwoma pracodawcami – agencją pracy tymczasowej i pracodawcą, u którego faktycznie realizują powierzone zadania. Stawia to nowe wyzwania przed kierownictwem odnośnie do tego, jak zarządzać pracownikami tymczasowymi w warunkach niepewności i zmienności warunków pracy, a przed podejmującymi pracę tymczasową – jak poradzić sobie z jej konsekwencjami natury psychologicznej. Ponieważ coraz więcej osób na pewnym etapie swego życia ma do czynienia z pracą tymczasową, niniejsza książka pomoże lepiej zrozumieć rządzące nią mechanizmy.

Pracownicza partycypacja finansowa. Geneza, uwarunkowania rozwoju, rezultaty

Maciej Kozłowski

Pracownicza partycypacja finansowa jest traktowana jako jedna z nowocześniejszych form motywowania i większego zaangażowania pracowników w życie organizacji, jaką jest przedsiębiorstwo. Szybki postęp w jakości i innowacyjności produkcji wymaga zmiany spojrzenia na tradycyjne relacje pracownicy - kierownictwo i domaga się innego podejścia do procesów występujących w przedsiębiorstwie. Dotychczasowe stosunki pracy, raczej konserwujące ustalone reguły oddziaływania, są często przyczyną biernych postaw pracowników, co stwarza konieczność modyfikacji dotychczasowych schematów organizacji działania firmy i zarządzania pracującymi w niej ludźmi. Ze względu na potrzebę upowszechnienia rozwiązań partycypacji finansowej pracowników praca jest skierowana do szerokiego kręgu odbiorców, w tym praktyków życia gospodarczego, menedżerów obecnych i przyszłych, działaczy związkowych i przedstawicieli stowarzyszeń biznesowych, a także polityków, studentów, pracowników zainteresowanych partycypacją finansową oraz innych osób i organizacji mogących wywrzeć wpływ na przyszłe zastosowania partycypacji finansowej. Ze względu na niedostatek literatury polskiej w obszarze problematyki partycypacji finansowej starano się, aby praca w pewnym stopniu zapełniła tę lukę i przyczyniła się do wzrostu zainteresowania powyższymi rozwiązaniami. 

Praktyczna meteorologia morska. Ćwiczenia i laboratoria

Czesław Dyrcz

Publikacja Praktyczna meteorologia morska. Ćwiczenia i laboratoria przeznaczona jest dla podchorążych Akademii Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte uczących się meteorologii morskiej, może ona być również wykorzystywana przez studentów kierunku nawigacja. Program przedmiotu meteorologia oparty jest na wytycznych programowych Międzynarodowej konwencji o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania świadectw oraz pełnienia wacht (International Convention on Standards of Training, Certification and Watchkeeping - STCW). Tematyka stanowiąca zawartość książki jest związana z praktycznym wykorzystaniem wiedzy meteorologicznej na pokładach jednostek pływających, zarówno marynarki wojennej, jak również marynarki handlowej, jednostek rybackich oraz jachtów żaglowych i motorowych. Jednakże jest ona typową pomocą dydaktyczną nie tylko ze względu na swoją zawartość, ale także na wybór tematyki ćwiczeń i laboratoriów. (fragment wstępu)

Praktyczne aspekty bezpieczeństwa konstrukcji obiektów budowlanych

Maciej Major (red.)

Istotnym zagadnieniem związanym z projektowaniem i realizacją obiektów budowlanych jest zapewnienie bezpieczeństwa konstrukcji zarówno na etapie jej wykonywania, jak i eksploatacji. Do czynników, które negatywnie wpływają na bezpieczeństwo konstrukcji, zaliczyć można: błędy projektowe, błędy wykonawcze, wady materiałowe, zdarzenia wyjątkowe, negatywnie oddziałujące na konstrukcję obiektu (np. powódź, pożar), degradację konstrukcji. W niniejszej monografii omówiono przykłady, w których bezpieczeństwo konstrukcji nie zostało zachowane, począwszy od etapu wznoszenia obiektów budowlanych, a na ich eksploatacji kończąc. Przedstawione przykłady awarii i katastrof budowlanych wskazują potencjalne przyczyny, które mogą prowadzić do zagrożenia bezpieczeństwa konstrukcji. Przyczyny te mogą być następstwem błędów popełnionych przez uczestników procesu inwestycyjnego (projektanta, wykonawcę) albo być wynikiem działań siły wyższej lub innych niekorzystnych zdarzeń losowych. Pozycja zawiera opisy konkretnych przypadków, w których bezpieczeństwo obiektów budowlanych zostało zagrożone zarówno na skutek ludzkich błędów, jak i zdarzeń losowych, trudnych do przewidzenia. Analizy te stanowią (w opinii autorów) cenną wskazówkę dla projektantów, wykonawców i inwestorów w kontekście ewentualnych zagrożeń bezpieczeństwa konstrukcji obiektu, jakie mogą wystąpić podczas jego realizacji i eksploatacji. Zachęcamy do zapoznania się ze szczegółami publikacji.

Praktyczne aspekty wykorzystania obliczeń, modelowania i symulacji w projektowaniu urządzeń kompleksowej ochrony odgromowej i przepięciowej

Konrad Sobolewski

Niniejsza publikacja odnosi się do metod kompleksowej analizy urządzeń ochrony odgromowej i przepięciowej. Jest to tematyka, która z roku na rok nabiera coraz większego znaczenia w kontekście rozwoju technologicznego instalacji elektrycznych, jak również dołączonych do nich urządzeń elektrycznych i elektronicznych. Biorąc pod uwagę coraz większe znaczenie ciągłości dostaw energii elektrycznej dla codziennego funkcjonowania człowieka oraz społeczne uzależnienie od poprawnego działania wspierającej go w życiu codziennym elektroniki, kwestia optymalnego doboru środków ochrony jest sprawą kluczową, zapewniającą szeroko pojęte bezpieczeństwo. Przedstawione w monografii podejście techniczne, w odniesieniu do obowiązujących norm, jest swojego rodzaju próbą połączenia tych dwóch obszarów tematycznych, z wyraźnym akcentem na aspekt techniczny i praktyczne wykorzystanie możliwości obliczeń, modelowania i symulacji w codziennej praktyce inżynierskiej. W szczególności dotyczy to wykorzystania analiz na etapie oceny zagrożenia piorunowego oraz projektu urządzenia piorunochronnego.

Praktyka wnioskowania statystycznego

Wiesław Szymczak

Książka ta nie jest typowym podręcznikiem metod statystycznych, w którym omawia się podstawowe albo zaawansowane metody statystyczne wykorzystywane do opracowywania wyników badań ilościowych w naukach społecznych, medycznych itp. Zwracam w niej uwagę przede wszystkim na problemy wynikające z niespełniania przez materiał empiryczny teoretycznych założeń leżących u podstaw używanych metod, na pewnego typu "uzależnienie" - w sensie skazania się na zaimplementowane tam testy statystyczne - od używanego oprogramowania. Obszerny rozdział poświęcam też krytycznej ocenie zagadnienia wielkości efektu i obserwowalnej mocy testu. Te dwie ostatnie kwestie są o tyle niebezpieczne, że bywają instytucjonalnie wymuszane na autorach artykułów. Publikacja ta będzie więc mniej przydatna dla studentów rozpoczynających naukę statystyki, natomiast powinna być czytana przez badaczy stosujących metody statystyczne do opracowywania wyników swoich badań. Chciałbym mieć nadzieję, że moje rozważania uświadomią im, jak łatwo można zastosować nieprawidłowe rozwiązanie, budując na nim cały gmach interpretacji merytorycznych w oczywisty sposób nieprawdziwych.

Praktyki pedagogiczne w szkole. Projekt i porady metodyczne

Bohdan Cyrański, Jacek Piekarski, Ewa Cyrańska

Książka zawiera rozważania na temat pedagogicznego znaczenia praktyk, sposobu pojmowania wiedzy, procesu kształcenia w trakcie praktyk oraz zasad budowania programu, który traktować można jako proces przyczyniający się do konstruowania wiedzy. Kształcenie to polega na tworzeniu warunków, w których doświadczenia wszystkich uczestników mogą być wykorzystane jako podstawa do kreowania nowej jakości wiedzy i jej twórczego konstruowania. Sposób, w jaki wiedza odnoszona jest do doświadczenia, ma też uzasadnienie w procesie kształcenia osób dorosłych. Uczenie staje się używaniem wiedzy (praktykowaniem) – ugruntowanym w całokształcie doświadczenia. Wśród zasad budowania programu praktyk należy wymienić: zasadę doskonalenia jakości wiedzy i doświadczeń. Zaangażowanie traktuje się jako podstawę i warunek spełnienia innej zasady – atrakcyjności praktyk pedagogicznych. Jakość i atrakcyjność stanowią ważkie reguły o tyle, o ile znajdują one swe potwierdzenie w sposobie organizacji praktyk. Jego celowość – jako regułę uporządkowania czasowego i tematycznego, a także przesłankę włączenia w strukturę treściową całości programu studiów – traktować należy jako kolejną ważną zasadę. Wiąże się ona częściowo z charakterem uporządkowania tematycznego, na którym opierają się aktualna konstrukcja programów studiów, a także rozwiązania formalno-organizacyjne. Praktyki studenckie mogą być pojmowane jako dziedzina wspólnego, twórczego używania wiedzy w jej sensownym, pozytywnym kształtowaniu.  

Prawo finansowe po transformacji ustrojowej. Międzynarodowe i europejskie prawo podatkowe

Tomasz Nowak (red.), Ireneusz Mirek

 Publikacja jest zbiorem opracowań przygotowanych na obrady Zjazdu Katedr Prawa Finansowego i Podatkowego, zorganizowanego w 2012 r. w Łodzi przez Katedrę Materialnego Prawa Podatkowego oraz Katedrę Prawa Finansowego Uniwersytetu Łódzkiego. Wiodąca tematyka zjazdu to Prawo finansowe po transformacji ustrojowej oraz Międzynarodowe i europejskie prawo podatkowe. Problematyka ta znalazła odzwierciedlenie w ponad pięćdziesięciu artykułach naukowych, usystematyzowanych w ramach pięciu bloków tematycznych: ustrojowe prawo finansowe, prawo finansowe samorządu terytorialnego, europejskie prawo podatkowe, międzynarodowe prawo podatkowe, ogólne prawo podatkowe. „Zagadnienia omawiane przez poszczególnych Autorów są ważne i aktualne, a wielowątkowość podjętych tematów i spojrzenie na nie zarówno przez prawników, jak i przez ekonomistów wyróżnia tę publikację spośród innych. Podkreślić należy, że obowiązujące w Polsce przepisy prawa finansowego i podatkowego są bardzo złożone, często niespójne i niejasne, a ich mnogość i duży stopień skomplikowania utrudnia funkcjonowanie wszystkim podmiotom, których dotyczą i staje się źródłem ryzyka dla wszystkich uczestników stosunków prawno-finansowych, a zwłaszcza podatników.  Artykuły prezentują wyniki badań, studiów i analiz przeprowadzonych przez poszczególnych Autorów. Wskazują one na istotne problemy dotyczące funkcjonowania wybranych elementów systemu podatkowego, stanowiąc jednocześnie cenną inspirację do dyskusji i dalszych dociekań naukowych”. Z recenzji prof. dr hab. Jadwigi Glumińskiej-Pawlic

Prawo podatkowe w teorii i w biznesie

Tomasz Odzimek

Pojęciem głównym, wokół którego rozgrywa się funkcjonowanie biznesu, jest podatek i całokształt przepisów prawnych, które określają, czym jest podatek, jak jest klasyfikowany i według jakich kryteriów, kiedy powstaje obowiązek podatkowy, jak wygląda administracja podatkowa i proces kontaktowania się podatnika z aparatem państwa. Można więc stwierdzić, że prawo podatkowe to wszechstronna wiedza o prawach i obowiązkach podatników oraz aparatu państwa. Dlatego też prawo podatkowe jest tak bardzo istotne w sferze biznesu. Niniejszy podręcznik zawiera obszerną wiedzę z zakresu prawa podatkowego. Omówione zostały pojęcia, definicje, zagadnienia, mechanizmy, relacje oraz przykłady z wyraźnym naciskiem na praktyczny wymiar zastosowania przepisów ustaw z obszaru prawa podatkowego oraz funkcjonowania przedsiębiorstw. Podręcznik dotyczy zarówno przedsiębiorców osoby fizyczne będące podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych jak też przedsiębiorców będących podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych oraz przedsiębiorców osoby prawne, które z mocy prawa są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych. Należy nadmienić, że podręcznik koncentruje się tylko na pozarolniczej działalności gospodarczej. Podręcznik dedykowany jest dla studentów kierunków: zarządzanie, finanse, ekonomia, rachunkowość, administracja, logistyka. Zachęcamy do sięgnięcia do publikacji.

Prawo rzeczowe w procesie wyceny nieruchomości

Katarzyna Sobolewska-Mikulska, Krzysztof Sokół

Określanie wartości nieruchomości w Polsce odbywa się w trybie ustawy o gospodarce nieruchomościami (ugn) (Dz.U. 2023, poz. 344 - ISAP) i stosuje się do wszystkich nieruchomości, bez względu na ich rodzaj, położenie i przeznaczenie, a także bez względu na podmiot własności i cel wyceny. Zgodnie z zapisami ugn w art. 150. 1: W wyniku wyceny nieruchomości dokonuje się: 1) określenia wartości rynkowej; 2) określenia wartości odtworzeniowej; 3) ustalenia wartości katastralnej; 4) (uchylony); 5) określenia innych rodzajów wartości przewidzianych w odrębnych przepisach. Prezentowane opracowanie stanowi kompleksowe źródło wiedzy z zakresu prawa rzeczowego istotnego z punktu widzenia wyceny nieruchomości, a także zarządzania nimi. Poszczególne zagadnienia przedstawiono według kolejności przewidzianej w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 19 kwietnia 2023 r. W publikacji ujęto w sposób przystępny, praktyczny i czytelny prawa rządzące nieruchomościami, determinujące ich byt, oraz czynności faktyczne i prawne mające wpływ na stan prawny nieruchomości lub ich wartość. Zakres tematyczny podręcznika oraz sposób omówienia poszczególnych zagadnień wynika z potrzeby zebrania ich tak, by możliwe było szybkie dotarcie do odpowiednich założeń prawnych i zrozumienie wielu sytuacji istotnych w procesie wyceny nieruchomości oraz w procesie zarządzania nimi. Publikacja, która ma wymiar przede wszystkim praktyczny, kierowana jest zarówno do słuchaczy studiów podyplomowych z zakresu wyceny nieruchomości i zarządzania nieruchomościami, którzy dopiero rozpoczynają kształcenie związane z nieruchomościami (ich wyceną, zarządzaniem i obrotem), ale także do praktyków w tych dziedzinach, czyli: rzeczoznawców majątkowych, biegłych rzeczoznawców majątkowych, zarządców nieruchomości oraz wszystkich tych, którzy w swej zawodowej działalności zajmują się nieruchomościami w aspekcie ekonomicznym i prawnym.

Prawo wobec erotyki w sztuce oraz pornografii

red. Andrzej Jakubowski, Mat. Bieczyński

 Poszczególne rozdziały niniejszej książki wprowadzają czytelnika w skomplikowane i wieloaspektowe zagadnienie prawnej oceny dzieła sztuki, które swą tematyką dotyka ludzkiej cielesności i seksualności i które, ze względu na charakter wykorzystanych w nim środków wyrazu, zbliża się do przekazu o charakterze pornografi cznym, dzieląc z nim ten sam rodzaj wizualnej „bezpośredniości”. Wyraźnie wskazano na istnienie głębokiej zależności pomiędzy zakresem wolności sztuki a restrykcyjnością publicznej moralności charakteryzującej grupę społeczną, w której ramach dokonywane jest prawne wartościowanie twórczości artystycznej. W tym kontekście konkretne rozstrzygnięcia jawią się jako wypadkowa obowiązujących norm prawnych, sposobów ich interpretacji oraz aktualnej polityki stosowania prawa, a czasami również konsekwencja indywidualnych zapatrywań decydentów. Skupiając w jednym miejscu różnorodne punkty widzenia, książka ta prezentuje zatem zmienność i iluzoryczność wielu pozornie ugruntowanych pojęć odnoszących się do sfery ludzkiej seksualności oraz ukazuje kulturowe uwarunkowania ich interpretacji i oceny w praktyce tworzenia i stosowania prawa.

Probabilistyka dla inżynierów w przykładach i zadaniach

Tadeusz Szopa

W ramach swoich działań każdy inżynier styka się z potrzebą przeprowadzenia eksperymentu. Powinien więc dysponować wiedzą konieczną do zorganizowania, przeprowadzenia eksperymentu, a szczególnie do właściwego zinterpretowania uzyskanych wyników. Wiedza wynikająca z takich potrzeb jest przekazywana studentom uczelni technicznych w ramach kursu probabilistyki i statystyki matematycznej.   Brakuje jednak podręczników lub skryptów, które ułatwiałyby stosowanie zasad tej nauki w praktyce, czyli pozycji o charakterze zbioru przykładów i zadań, zwłaszcza w praktyce inżyniera mechanika. Tę lukę według zamierzeń autorów wypełnia niniejszy skrypt.   Skrypt składa się z 6 rozdziałów. Dwa z nich dotyczą zmiennych losowych, ciągłych i skokowych (dyskretnych). Są w nich przedstawione w przykładach i zadaniach rozkłady prawdopodobieństwa, najczęściej wykorzystywane przez inżyniera mechanika między innymi do opisu rozrzutów losowych właściwości wytrzymałościowych materiałów konstrukcyjnych (np. granicy wytrzymałości Rm, granicy plastyczności Re, granicy zmęczenia Z) i trwałości elementów (trwałości zmęczeniowej, trwałości łożysk tocznych i in.). Jeden z rozdziałów, rozdział 4, jest poświęcony zdarzeniom losowym, także w zastosowaniach inżynierskich (w tym w modelowaniu i analizach niezawodności i ryzyka w systemach technicznych).   W rozdziale 5 są przedstawione zastosowania podstaw statystyki matematycznej do analizowania i właściwego interpretowania danych statystycznych oraz wyników badań eksperymentalnych.   W każdym z rozdziałów zastosowano ten sam układ treści, zawierający: przypomnienie z kursu probabilistyki podstawowych zasad i wzorów; przykłady zadań, głównie z zakresu inżynierii mechanicznej, z rozwiązaniami (80 przykładów); treści zadań bez rozwiązań, do samodzielnego rozwiązania przez studenta (110 zadań).   W ostatnim, krótkim rozdziale dotyczącym procesów stochastycznych, pokazany jest wpływ losowości głównie na przebiegi w czasie pewnych, ważnych w inżynierii mechanicznej, zjawisk. Ma on jedynie charakter informacyjny i nie zawiera zadań obliczeniowych. W końcowej części skryptu są zamieszczone trzy załączniki. Podane są w nich tabele danych liczbowych potrzebnych przy rozwiązywaniu zadań.

Problem intencjonalności działania wychowawczego. Studium teoretyczne

Alina Wróbel

Książka jest interdyscyplinarnym studium teoretycznych podstaw działania wychowawczego, osadzonym we współczesnym dyskursie paradygmatycznym, stanowi efekt hermeneutycznej interpretacji wybranych teorii pedagogicznych. Znajdujemy w niej odpowiedź na pytanie, jak odwołanie się do kategorii intencjonalności zmienia strukturę teorii pedagogicznej i sens nadany działaniu wychowawczemu jako podstawowemu elementowi praktyki pedagogicznej. Najważniejsze ustalenia teoretyczne zawarte w pracy są związane z(ze): – intencjonalnością jako kategorią badawczą i jej miejscem na mapach myśli współczesnych nauk humanistyczno-społecznych (filozofii, psychologii i socjologii); – analizą działania wychowawczego i jego właściwości w perspektywie wybranych formacji paradygmatycznych (strukturalizm, funkcjonalizm, interpretatywizm, radykalny humanizm); – sformułowaniem dwóch koncepcji działania wychowawczego w kontekście pedagogii współdziałania oraz pedagogii skuteczności; – wskazaniem pedagogicznych implikacji intencjonalnej instrumentalności wychowania. Publikacja z pewnością dostarczy takich impulsów, które pozwolą łączyć myślenie z działaniem, wzmacniać refleksyjny namysł nad realizowaną praktyką pedagogiczną i rekonstruować przesłanki tego działania. Rozumienie sensu własnego działania wynika przecież z myślenia i jest podstawą nadawania znaczeń.  

Problem zarachowania w normatywizmie Hansa Kelsena. Jurysprudencja 1

Monika Zalewska

Publikacje Jerzego Wróblewskiego i Kazimierza Opałka sprawiły, że teoria Hansa Kelsena wywarła ogromny wpływ na obecną kulturę prawną w Polsce. O Kelsenie słyszał nieomal każdy prawnik w Polsce a jego wizja prawa widoczna jest nawet w sędziowskich uzasadnieniach. Owa powszechna znajomość wożeń normatywizmu w środowisku prawniczym jest dowodem triumfu Kelsenowskiej teorii, jednak niesie ze sobą również niebezpieczeństwo, z którym musi się zmagać każda „oczywistość”. To, co oczywiste, przestaje być dostrzegane, zanika i staje się pustym pojęciem, nie posiadającym w sobie prawie żadnej treści. Jest słowem kluczem i tym samym generuje paradoks: będąc zarazem wszędzie i nigdzie, jest konstrukcją znaną przez każdego i jednocześnie zapomnianą. Celem niniejszej publikacji jest zatem nie tylko przybliżenie tytułowych zagadnień, ale również przywrócenie pełni normatywistycznej myśli Hansa Kelsena polskiemu dyskursowi teoretyczno-prawnemu, przy jednoczesnym przedstawieniu międzynarodowej dyskusji, która się toczy wokół Kelsenowskiego normatywizmu. Celem serii wydawniczej „Jurysprudencja” jest publikowanie monografii z zakresu teorii i filozofii prawa, a także dyscyplin prawniczych podejmujących problematykę teoretyczno- i filozoficzno-prawną w ramach własnych badań przedmiotowych. Inicjatywa powołania tego rodzaju serii wydawniczej spotkała się z dużym zainteresowaniem wszystkich ośrodków naukowych zajmujących się wskazaną problematyką, a także znanych naukowców z ośrodków zagranicznych.  

Problematyka geodezyjno-prawna w procesie ustalania stanu prawnego nieruchomości w Polsce

Katarzyna Sobolewska-Mikulska, Agnieszka Cienciała

W monografi i przedstawiono obecny stan wiedzy dotyczącej prawnych i geodezyjnych aspektów regulowania stanu prawnego nieruchomości w Polsce oraz sporządzanych do tego celu opracowań geodezyjnych. Przybliżono skalę i przyczyny zjawiska nieuregulowanego stanu prawnego oraz możliwości naprawy tej sytuacji, a także wyszczególniono wymagania stawiane sporządzanej dokumentacji geodezyjno-prawnej.

Problematyka gospodarowania zasobami wodnymi na potrzeby rolnictwa w województwie mazowieckim

Małgorzata Stańczuk-Gałwiaczek, Robert Łuczyński

Monografia kierowana jest do szerokiego grona odbiorców mających realny wpływ na rozwój lokalny obszarów wiejskich województwa mazowieckiego: zarówno przedstawicieli nauki, jak i podmiotów posiadających możliwość praktycznego wdrożenia zaproponowanych rozwiązań, to jest przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego, gminnych spółek wodnych, izb gospodarczych, ośrodków doradztwa rolniczego, lokalnych grup działania związanych z rolnictwem i rozwojem obszarów wiejskich oraz rolników. W monografii przyjęto następującą tezę: Obszary wiejskie województwa mazowieckiego charakteryzują znaczne niedobory wody w okresie wegetacyjnym. Opady i woda zgromadzona w glebie są niewystarczające do pokrycia zapotrzebowania roślin. Sytuacja ta może ulec poprawie dzięki wdrożeniu działań łagodzących niekorzystne zmiany klimatyczne w zakresie gospodarki wodnej. Celem badań była diagnoza problemów z zakresu gospodarowania zasobami wodnymi na potrzeby produkcji rolnej w województwie mazowieckim oraz wyodrębnienie priorytetowych kierunków działań mających na celu poprawę stanu gospodarki wodnej na obszarach wiejskich województwa mazowieckiego. Wdrożenie zaproponowanych w monografii rozwiązań pozwoli na niwelowanie negatywnych zmian klimatycznych oraz zatrzymywanie wody na obszarach pól uprawnych.

Problematyka integracji prac scaleniowych z pracami z zakresu gospodarowania zasobami wodnymi w kontekście polityki rozwoju obszarów wiejskich

Małgorzata Stańczuk-Gałwiaczek, Katarzyna Sobolewska-Mikulska

W monografii przedstawiono problematykę integracji prac scaleniowych z pracami z zakresu gospodarowania zasobami wodnymi. Zasoby wodne są niezmiernie ważnym czynnikiem determinującym znaczenie i rozwój funkcji obszarów wiejskich. Ograniczona wielkość zasobów wodnych w Polsce oraz ich duża zmienność w czasie i przestrzeni wymusza konieczność racjonalnego gospodarowania wodą. W podejściu przyjętym przez kraje Europy Zachodniej scalenie gruntów jest nieodłącznie związane z implementacją rozwiązań polegających na ochronie i kształtowaniu zasobów wodnych na terenach wiejskich. W ramach prac scaleniowych istnieje możliwość wskazania obszarów niezbędnych do realizacji inwestycji w zakresie systemów melioracji wodnych, retencjonowania wód na obszarach wiejskich, zarządzania ryzykiem powodziowym oraz w zakresie realizacji działań o charakterze środowiskowo-krajobrazowym wpływających na warunki wodne na scalanym obiekcie. Szeroki i kompleksowy zakres działań realizowanych w ramach prac scaleniowych jest zgodny z ideą zrównoważonego i wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich. W monografii postawiono tezę: „Scalenia gruntów nie są w dostatecznym stopniu wykorzystywane jako instrument służący ochronie i kształtowaniu zasobów wodnych na terenach wiejskich w Polsce.   Zakres rozwiązań projektowych wprowadzanych w procesie scalenia gruntów w Polsce jest ograniczony i niewystarczający”. Udowodnienie przyjętej tezy wymagało realizacji następujących celów szczegółowych: 1) ocena stanu gospodarki wodnej na obszarach wiejskich oraz przegląd obecnego stanu wiedzy dotyczącej prawnych i geodezyjnych aspektów integracji prac scaleniowych z pracami z zakresu gospodarowania zasobami wodnymi; 2) analiza i ocena zakresu wprowadzanych w założeniach do projektu scalenia gruntów w Polsce rozwiązań nakierowanych na poprawę stanu gospodarki wodnej w oparciu o reprezentatywną próbę badawczą.   W rozdziale 2 podjęto próbę diagnozy aktualnego stanu gospodarki wodnej na obszarach wiejskich w Polsce, której wyniki pozwalają potwierdzić pilność i priorytetowość realizacji prac związanych z poprawą stanu ilościowego i jakościowego wód na obszarach wiejskich. W rozdziale 3 zdefiniowany został zakres działań realizowanych w procesie scalenia gruntów, przy jednoczesnym zwróceniu uwagi na funkcjonującą w krajowej literaturze przedmiotu wielorakość nazewnictwa i pojęć dotyczących kompleksowych przedsięwzięć realizowanych na obszarach wiejskich, obejmujących scalenie gruntów. Szczególną uwagę zwrócono na problematykę integracji prac scaleniowych z pracami z zakresu rolniczego gospodarowania zasobami wodnymi na obszarach wiejskich. W rozdziale 4 poświęcono uwagę zagadnieniu polityki rozwoju obszarów wiejskich. Przybliżono ideę rozwoju zrównoważonego oraz wielofunkcyjnego. Przedstawiono także instrumentarium Wspólnej Polityki Rolnej w kontekście realizacji prac scaleniowych w Polsce.   W rozdziale 5 przedstawiono wyniki badań zakresu wprowadzanych w założeniach do projektów scalenia gruntów w Polsce rozwiązań nakierowanych na poprawę stanu gospodarki wodnej. Jako metodę badawczą przyjęto metodę indukcyjną, opierając się na zasadach weryfikacjonizmu naukowego na podstawie badań reprezentatywnej próby dokumentów źródłowych opracowanych dla obiektów scaleniowych w Polsce. Wyboru próby reprezentatywnej dokonano przy zastosowaniu metod statystycznych. Badane cechy (decyzja geodety-projektanta o wprowadzeniu konkretnego rozwiązania projektowego) mają charakter jakościowy. Zgromadzone dane uporządkowano, stosując metody statystyczne.  

Problemy decyzyjne organizacji przewozów transportem drogowym

Mariusz Wasiak

W monografii poruszono wybrane wyniki badań dotyczących problemów decyzyjnych dotyczących: doboru środków przewozowych do zadań z uwzględnieniem kosztów logistycznych; doboru jednomodalnych technologii transportu; planowania realizacji zadań przewozowych ze względu na ograniczenia czasu pracy kierowców. Pierwsze z tych zagadnień odnosi się do wzajemnych relacji między kosztami przewozu a wielkością dostaw. W tym zakresie został zaproponowany oryginalny wzór na tzw. Ekonomiczną Wielkość Zamówienia (EOQ) dla różnych technologii przewozu. Na potrzeby wyprowadzenia tej zależności zostały uwzględnione koszty transportu zależne od czasu pracy, od przebiegu oraz pozostałe koszty transportu, które obejmują koszty przewozu i koszty realizacji prac ładunkowych. Ponadto w monografii opisane zostały wzajemne relacje między kosztami transportu a kosztami utrzymania zapasów, które muszą być uwzględniane podczas podejmowania decyzji o wyborze środka przewozowego o określonej pojemności, jak również postaci transportowej. Kolejne z zagadnień opisanych w monografii to dobór jednomodalnych technologii transportu. Jest to jeden z najczęstszych problemów decyzyjnych w transporcie. Dotyczy on zarówno wyboru samego środka przewozowego, jak i postaci transportowej ładunków czy też urządzeń ładunkowych oraz trasy przemieszczania. W monografii został zaproponowany w pełni sformalizowany, oryginalny opis tego problemu (model matematyczny) oraz podejście do jego rozwiązania. Ostatnie z badań opisanych w monografii dotyczą planowania realizacji zadań przewozowych przy uwzględnieniu ograniczeń wynikających z regulacji czasu pracy kierowców. Zważywszy, że w literaturze normy regulujące pracę kierowców są opisywane częstokroć z niewystarczającą precyzją lub nawet błędnie, niezbędne było uporządkowanie stanu wiedzy w tym zakresie. Wartością dodaną monografii jest również propozycja formalnego ujęcia niektórych z prawnych ograniczeń czasu pracy kierowców. Opis proponowanych rozwiązywań problemów decyzyjnych został poprzedzony rozważaniami dotyczącymi podstaw teoretycznych podejmowania decyzji oraz metod i narzędzi optymalizacji.

"Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych". T. 22, nr 1/2016: Inkluzja edukacyjna. Idee, teorie, koncepcje, modele edukacji włączającej a wybrane aspekty praktyki edukacyjnej

red. Magdalena Bełza, red. Zenon Gajdzica

Prezentowane na łamach 22. tomu „Problemów Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niełnosprawnych” zagadnienia dotyczą przede wszystkim edukacji dzieci i młodzieży z orzeczoną potrzebą kształcenia specjalnego, kontekstowo nawiązując także do wielu innych grup marginalizowanych społecznie. Problematyka tomu, jakkolwiek gruntowanie ulokowana w pedagogice specjalnej i socjologii niepełnosprawności, czerpie wiele z innych obszarów tematycznych związanych z wielokulturowością, różnorodnością, wspólnotowością, podmiotowością. To zaś pozwala rozszerzyć tradycyjny w edukacji dyskurs (zakorzeniony w kategoriach dyskryminacji, wykluczania, marginalizowania) o kategorie Innego/Obcego, folkloru, pogranicza, rezerwatu, emancypacji, społecznych ruchów włączających. Ważnym elementem treści książki są również zagadnienia porządkujące problematykę w perspektywie sieci edukacyjnych, wsparcia, modeli włączania oraz przeglądu badań nad opisywanymi praktykami społecznymi. To zaś stanowi wstęp do zaprezentowania wybranych, praktycznych aspektów edukacji inkluzyjnej, ulokowanych w danych empirycznych. W pracy nie brakuje rozbieżnych koncepcji oraz przeciwnych poglądów na istotę i rolę edukacji włączającej, prezentowanych z odmiennych perspektyw i ukonstytuowanych na zróżnicowanych doświadczeniach. Część z nich nawiązuje do idei, koncepcji oraz przeświadczeń już wyrażonych w naukowym piśmiennictwie, inne stanowią jego rozszerzenie, ugruntowanie lub falsyfikację.

Problemy zrównoważonego rozowju w Unii Europejskiej (red.) Jarosław Czaja

Miciuła Ireneusz, NowaczykPiotr, Mazur Rafał, Sawicki Artur, ...

Słowem Redaktora Naukowego Przedstawiona monografia stanowi efekt szczególnego zainteresowania i intensywnie prowadzonych prac badawczych kilkunastu autorów z różnych ośrodków akademickich. Różni ich wiele, jednak skupiają się oni na istotnych kwestiach, dotyczących problemów zrównoważonego rozwoju w krajach Unii Europejskiej. Wyraża się to dokonaniem pogłębionych analiz w wymiarze teoretycznym oraz empirycznym, uwzględniającym nie tylko ujęcia w przeszłych okresach, ale też odnoszących się do teraźniejszości i przyszłości. Zawarte są tu wątki szczególnie ważne w ramach szeroko rozumianego rozwoju z punktu widzenia sektora publicznego, jak i prywatnego. Akcentowane są głównie te kwestie, które mają ścisły związek z prawidłowym funkcjonowaniem systemu społeczno-gospodarczego w Unii Europejskiej. Autorzy wykazują, że prowadzenie właściwych działań, które zapewnią prawidłowe funkcjonowanie systemu społeczno-gospodarczego sprowadza się do dokonywania wyboru właściwych narzędzi. Tylko w ten sposób możliwe jest zbliżanie się do osiągnięcia długoterminowych celów, mieszczących się w tych obszarach zainteresowań, które są szczególnie ważne z co najmniej kilku punktów widzenia. W ten sposób bardziej skupiono się na indywidualnych problemach wynikających ze szczególnej pozycji Polski w relacjach z innymi krajami Unii Europejskiej, akcentując zagadnienia silnych powiązań i dynamicznych oddziaływań. Dlatego też zwrócenie uwagi na inne problemy stało się ważne, gdyż z czasem aspekt kryzysu gospodarczego stał się mniej akcentowany. Obecne trudności, które ograniczają działania sprzyjające zrównoważonemu rozwojowi, mają swe źródło w coraz większych dysproporcjach rozwojowych. Jeśli utrzymują się one zbyt długo w jednych obszarach, to z czasem zaczynają być widoczne w innych, ponieważ różne siły polityczne, gospodarcze i społeczne zbyt szybko lub zbyt wolno dążą do wprowadzenia odpowiednich dostosowań. Ważne jest by w nadchodzących latach, charakteryzujących się nasileniem wpływów zewnętrznych, mechanizm integracji europejskiej był czynnikiem korzystnym dla zrównoważonego wzrostu bez pogłębiania ciągle tych samych problemów. Dlatego też ciągle jaskrawym zjawiskiem jest tzw. Europa wielu prędkości, dotycząca trudności w zmniejszeniu dystansu cywilizacyjnego w różnych strukturach międzynarodowych i krajowych w sferze społecznej oraz gospodarczej (w wymiarze makroekonomicznym i mikroekonomicznym). Istniejące dysproporcje nie poddają się oddziaływaniom wywodzącym się wyłącznie ze strony władz centralnych, dlatego też w poszczególnych rozdziałach wskazano obszary, w który jest miejsce dla działań ze strony niższego szczebla i to nie tylko dla organów samorządu. Ważnym wkładem niniejszej monografii jest to, że nie stanowi on wąsko pozumianego ujęcia gospodarczego. W rzeczywistości, którą stworzył kryzys finansowy, są to kwestie szczególnego znaczenia. Dlatego też autorzy starają się wykazać, że w wielu obszarach pozafinansowych konieczne jest prowadzenie stałych działań, które uzupełniają politykę społeczno-gospodarczą. Chodzi o postępowanie, zapewniające wypełnienie tych sfer, w których wolny rynek nie wywołuje oczekiwanych efektów, a nawet może przyczyniać się do spotęgowania negatywnych skutków. Wartością dodaną zaprezentowanych opracowań jest też podkreślenie zwiększonej roli państwa w reakcji na słabości wolnego rynku w przywracaniu równowagi i na dyskryminowaniu tych podmiotów, które słabiej radziły sobie w dotychczasowych warunkach. Poszczególne rozdziały ściśle nawiązują do takich kwestii, jak pomoc publiczna, endogeniczne czynniki rozwoju oraz polityka klimatyczno–energetyczna. Wiadomo, że trudności dotyczące stabilnych dostaw energii będą coraz częściej dotykały gospodarki w wymiarze makro i mikroekonomicznym. Według autorów, to właśnie dlatego rośnie znaczenie szeroko rozumianego bezpieczeństwa i zarządzania w warunkach, w których żadne rozwiązanie nie może być uznane za wystarczająco dobre. Cennym uzupełnieniem dobranej problematyki jest z studium przypadku zarządzania w ujęciu regionalnym. W ten sposób dobór problematyki stanowi też nawiązanie do przyszłych problemów społeczno-gospodarczych. Jako redaktor niniejszej monografii mam nadzieję, że czytelnicy znajdą w niej dla siebie tak przedstawione problemy  i ich analizy, aby zyskać motywację do rozwijania i pogłębiania zainteresowań wyrażonych przez autorów zamieszczonych w niej rozdziałów. Redaktor Naukowy dr Jarosław Czaja

Procesowe zarządzanie kosztami w zakładach ubezpieczeń

Marta Kruk

Celem opracowania jest prezentacja pogłębionej analizy możliwości wykorzystania podejścia procesowego do zarządzania kosztami w zakładach ubezpieczeń. W rozdziale pierwszym omówiono istotę zarządzania procesowego, przedstawiono klasyfikację procesów i dokonano rozróżnienia między zarządzaniem procesowym i podejściem procesowym w przedsiębiorstwie. Zaprezentowano cechy przedsiębiorstwa zorientowanego procesowo, a także uwarunkowania wdrażania organizacji procesowej. W rozdziale drugim, omówiono istotę zarządzania kosztami i wskazano różne podejścia do zarządzania kosztami. Następnie scharakteryzowano zarządzanie kosztami w wymiarze operacyjnym i strategicznym oraz instrumentarium rachunkowości zarządczej wspierające zarządzanie kosztami. W rozdziale trzecim omówiono rachunek kosztów działań jako metodę wykorzystującą koncepcję podejścia procesowego do zarządzania kosztami w przedsiębiorstwach. Przedstawiono genezę i etapy rozwoju rachunku kosztów działań, a także istotę i kolejne generacje rachunku kosztów działań. W rozdziale czwartym przedstawiono specyfikę działalności ubezpieczeniowej i jej procesową dekompozycję, a także wyniki badań empirycznych dotyczących zarządzania kosztami w zakładach ubezpieczeń majątkowych działających w Polsce. Rozdział piąty zawiera spojrzenie na koszty z perspektywy procesów biznesowych realizowanych w zakładach ubezpieczeń. Omówiono w nim wykorzystanie procesowego podejścia do zarządzania kosztami w zakładach ubezpieczeń. W opracowaniu przedstawiono także modelowe ujęcie procesu zarządzania kosztami w zakładach ubezpieczeń, zidentyfikowano działania tworzące i nietworzące wartości dla klienta lub zakładu ubezpieczeń, dokonano też przyporządkowania zasobów wykorzystywanych w zakładach ubezpieczeń do realizowanych działań, a następnie do obiektów kosztowych, takich jak produkty, klienci i kanały dystrybucji.

Procesy budżetowania a strategie miast na prawach powiatu województwa śląskiego

Marta Szczepańczyk

Sukcesywny rozwój zarządzania publicznego powoduje, że coraz większego znaczenia nabiera koncepcja zarządzania strategicznego. Jej ewolucja na nowo ukształtowała przebieg procesu zarządzania publicznego, który obecnie determinowany jest przez planowanie strategiczne i zakłada implementację instrumentów warunkujących skuteczną realizację zadań publicznych. Odchodzenie od tradycyjnego sposobu zarządzania w sektorze publicznym oraz propagowanie metod zorientowanych na planowanie wieloletnie, koncepcje strategiczne oraz ideę nowego zarządzania publicznego są uznawane za warunek konieczny w kwestii podnoszenia efektywności działań i racjonalnego gospodarowania zasobami publicznymi. Niniejsza monografia ma charakter teoretyczno-empiryczny. Rozważania teoretyczne porządkują problematykę z zakresu zarządzania publicznego i dostarczają podstaw dla badań empirycznych. Motywem przewodnim opracowania jest ukazanie zależności pomiędzy elementami zarządzania strategicznego oraz elementami procesów budżetowania realizowanymi w miastach na prawach powiatu województwa śląskiego. Dokonano w niej weryfikacji wdrażanych w tych miastach instrumentów zarządzania publicznego na tle podejmowanych przez nie działań strategicznych. Na podstawie przeprowadzonych badań wskazano na miasto Zabrze jako benchmarka, tj. miasto, które należy uznać za wzorzec z punktu widzenia integrowania procesu budżetowania z działaniami strategicznymi. Stwierdzono również, że miasta, które nie stosują w swojej działalności budżetu zadaniowego, nie są w stanie kontrolować osiąganych wyników zarówno w perspektywie budżetowej, jak i strategicznej. W książce opisano: proces zarządzania w sektorze publicznym; transformację podejścia do zarządzania publicznego, jego modele i kierunki rozwoju (klasyczna administracja publiczna, nowe zarządzanie publiczne oraz współzarządzanie publiczne); koncepcje zarządzania publicznego z punktu widzenia procesów budżetowania; pojęcie budżetu i budżetowania, ze szczególnym naciskiem na rozróżnienie tych dwóch terminów; systematykę procesów budżetowania, najszerzej rozpowszechnione metody budżetowania (m.in. budżetowanie tradycyjne i budżetowanie zadaniowe); instrumenty stosowane w ramach procesów budżetowania (wieloletnia prognoza finansowa, budżet zadaniowy); istotę zarządzania strategicznego w jednostkach samorządu terytorialnego; planowanie strategiczne i opracowywanie strategii rozwoju do założeń budżetowych oraz instrumenty wdrażane w celu usprawniania procesu zarządzania strategicznego w samorządach (Strategiczna Karta Wyników, Powszechny Model Oceny CAF, ewaluacja i benchmarking); badania empiryczne obejmujące weryfikację rozwiązań wdrażanych przez miasta na prawach powiatu województwa śląskiego w świetle podjętych przez nie działań strategicznych, a także instrumenty stosowane przez te miasta w ramach ich działalności oraz szczegółową oceną sposobu ich implementacji; wielokryterialną ocenę kondycji finansowej badanych miast; zależność pomiędzy elementami procesów budżetowania a działaniami o charakterze strategicznym; wybór benchmarka.