Polski senior w obszarze komunikacji społecznej

Artur Łacina-Łanowski (red.)

To, w jaki sposób senior przeżywa starość, zależy w dużej mierze od postawy wobec starości jego samego i otaczającego go środowiska. Jedni starość widzą jako zakończenie życia, a inni jako nowe możliwości realizowana się w nowych obszarach. Według psychologów najlepszą postawą wobec starości jest postawa konstruktywna. Człowiek ją prezentujący jest wewnętrznie zintegrowany, wolny od stanów lękowych. Akceptuje starość i zakończenie pracy zawodowej. Pozytywnie ocenia swoją przeszłość, utrzymuje dobre stosunki z otoczeniem. Wobec otoczenia jest pogodny i wyrozumiały (z recenzji prof. Izabeli Krasiejko).

Pomiędzy pamięcią autobiograficzną a zbiorową. Polska Ludowa i stan wojenny w narracjach łódzkich nauczycieli

Marcin Kępiński

Książka stanowi podjętą z punktu widzenia antropologii kulturowej próbę rozważań na temat potocznej pamięci Polski Ludowej. Podstawą analizy tego zjawiska kulturowego są badania terenowe prowadzone przez kilka lat w środowisku łódzkich nauczycieli. W publikacji ukazano złożone relacje pomiędzy dwiema narracjami o przeszłości, z których jedna otwarcie krytykuje Polskę Ludową i stan wojenny, druga zaś przypisuje im dobre cechy, nadając pozytywny wymiar państwu realnego socjalizmu. Autor podejmuje temat pamięci autobiograficznej, kreśląc obraz dzieciństwa, młodości i dorosłego życia, który wyłania się z opowieści badanej grupy. W książce czytelnik znajdzie omówienie związków pomiędzy pamięcią indywidualną a społeczną, różniących się, ale także wzajemnie uzupełniających i przenikających w zebranym materiale badawczym. Autor odnosi się przy tym do wdrażanego w szkole obrazu przeszłości, ocen życia w PRL, stanu wojennego i jego pamięci, która zachowała się w narracjach łódzkich nauczycieli. Publikacja jest adresowana do czytelników zainteresowanych przeszłością i pamięcią o Polsce Ludowej, rozpatrywaną z punktu widzenia antropologii kulturowej. 

Pomoc dziecku w cyberpułapce. Poradnik dla rodziców

Bogna Białecka, Aleksandra Gil

Pokolenie urodzone po 2000 roku nie wyobraża sobie życia bez smartfona, tak jak starsi nie wyobrażają sobie życia bez prądu czy bieżącej wody. 2% małych Polaków w wieku 3-4 lat posiada już smartfona na własność. Naukowcy z Singapuru przebadali wpływ nie tylko smartfonów i tabletów, lecz także zwykłego oglądania telewizji na rozwój małych dzieci. Na 437 rocznych dzieciach zostały przeprowadzone testy rozwojowe, następnie w wieku półtora roku wykonano skany ich mózgów, a dziewięć lat później oszacowano rozwój intelektualny. Okazało się, że wpatrywanie się w ekrany narusza rozwój kluczowych umiejętności poznawczych, takich jak podejmowanie decyzji, myślenie i kreatywność. Kiedy dziecko dostaje do ręki smartfon lub tablet, uspokaja się, przestaje marudzić, nie broi, nie brudzi się. Siedzi na pozór skupione i coś tam robi na smartfonie - ogląda bajeczki, gra w "edukacyjne" gry. Ale czy wiesz co naprawdę dzieje się z Twoim dzieckiem w cyberświecie? Jak elektronika wpływa na mózg dziecka i nastolatka? W jaki sposób może prowadzić do uzależnienia? Groźba uzależnienia to nie jedyny problem - dowiedz się czym jest technowypalenie i Zespół Stresu Elektronicznego. Czy smartfony nas tresują? Jak media społecznościowe mogą nas niszczyć? Gry online - dlaczego wciągają? Pornografia - kokaina na kliknięcie. I najważniejsze - co my dorośli konkretnie możemy z tym zrobić i prawdziwie chronić nasze dzieci? Gdy dziecko siedzi przed ekranem, jego mózg zamiast się rozwijać - niszczeje. Nieużywane połączenia neuronowe zanikają. Te odpowiedzialne za relacje z innymi, za umiejętności społeczne, za rozwój intelektualny i emocjonalny. Możesz temu przeciwdziałać. Uwolnij dziecko z cyberpułapki. Ta książka jest dla ciebie.

Postawy wobec Żydów wyrażone w narracjach warszawskich seniorów. Studium socjologicznej analizy dyskursu

Marcin Choczyński

Niniejsza publikacja jest teoretyczno-empirycznym studium socjologicznym dotyczącym wypowiedzi i postaw warszawskich seniorów odnośnie Żydów, ich dziedzictwa i tradycji, a także relacji polsko-żydowskich, których sami doświadczyli w latach swojej młodości. Starsi ludzie przedstawili niezwykle ciekawy i zarazem złożony dyskurs o walorze dokumentacyjnym, bogatym w kontekstowe i historyczne odniesienia. Zakreślili tym samym symboliczny i jednocześnie pogłębiony obraz społeczności żydowskiej, nasycony elementami narracyjnymi i znaczeniami, odwołując się również do unikalnych doświadczeń biograficznych. Praca oparta jest na „żywych” wypowiedziach rozmówców uzyskanych z wywiadów prowadzonych w ramach oryginalnych badań własnych. Całość zebranego materiału empirycznego została poddana opisowi wedle reguł jakościowej metodologii socjologicznej z wykorzystaniem teorii analizy dyskursu, wywodzącej się z socjologii języka. „Podjęcie tej problematyki przez Autora uznaję za poznawczo ważne i cenne zarówno ze względu na historyczny, jak i teraźniejszy kontekst polsko-żydowskich relacji, a sam wybór owej kategorii uważam za oryginalny wkład Autora w dziedzinę badań i dyskusji z tymi relacjami związanych. To studium można traktować jako interesujący przyczynek do badań nad zakresem i wymiarami ich zróżnicowań. Moja ogólna opinia o wartości całego przedsięwzięcia badawczego jest zatem pozytywna – przedstawiony do recenzji tekst zawiera w sobie materiał zapowiadający interesującą publikację”. dr hab. Andrzej Piotrowski Marcin Choczyński – dr, socjolog, adiunkt w Instytucie Nauk Socjologicznych na Wydziale Społeczno-Ekonomicznym Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Zastępca redaktora naczelnego „Uniwersyteckiego Czasopisma Socjologicznego/Academic Journal of Sociology” oraz członek Pracowni Badawczej Polskiego Pomiaru Postaw i Wartości (PPPiW). Autor kilkudziesięciu tekstów – artykułów wydanych w czasopismach oraz opracowań w recenzowanych publikacjach pod redakcją. Współautor podręcznika Od klasycznej do współczesnej myśli socjologicznej. Skrypt dla doktorantów (wyd. UKSW, Warszawa 2014) oraz współredaktor pozycji Socjologia muzyki w Polsce. Pęknięcia i kontynuacje (wyd. WWS, Warszawa 2018).

Poverty and Social Exclusion During and After Poland's Transition to Capitalism Four Generations of Women in a Post-Industrial City Tell Their Life Stories

Paulina Bunio-Mroczek, Małgorzata Potoczna, Wielisława Warzywoda-Kruszyńska

The book is about poverty in Poland during the period of system transformation and in the decade that followed, as documented in the life courses of consecutive generations of women living in the disadvantaged neighbourhoods in the post-industrial city. 69 life histories were collected. The authors analyse the life histories of four generations of women where the oldest are former workers in state-owned factories in which they worked until retirement and who used to be the avant-garde of the women’s working class during the socialist period. Their daughters, granddaughters and great-granddaughters occurred redundant on the capitalist labour market and lived on social benefits. The book is unique in both Polish and world literature since it goes beyond traditionally considered “feminisation of poverty” in monetary terms. It searches for poverty drivers and maintainers embedded in changes in industrial relations, welfare regime and family structures and relations. It also tells about women’ efforts and capabilities to cope with the disadvantage. The publication will be of interest to a broad audience composed of scholars concerned with poverty, social marginalisation and exclusion, officers in public and non-governmental institutions as well as to students of social work, sociology, pedagogy, psychology, social policy, gender studies and family science.

Powrót do kwestii robotniczej. Seria Mutacje kapitalizmu

Stéphane Beaud, Michel Pialoux, Redakcja naukowa Małgorzata Jacyno

Stéphane Beaud, Michel Pialoux, Powrót do kwestii robotniczej Przełożyła Katarzyna Marczewska Redakcja naukowa Małgorzata Jacyno Klasa robotnicza w takiej postaci, jaka się ukształtowała w XIX wieku — jako „stały punkt odniesienia, centralny problem, zdolny długotrwale mobilizować umysły i serca” — przestała istnieć. Co pozostało z tej „klasy”? Na pierwszy rzut oka odosobnione, zatomizowane, szarpane podziałami jednostki, coraz bardziej poddane presji zwiększania wydajności pracy, które sprawiają wrażenie, jakby zrezygnowały z podejmowania wspólnych działań. Decydujące znaczenie dla przekonania o „znikaniu” robotników i pracy materialnej ma to, że w dyskursie zarówno publicznym, jak i naukowym najwięcej uwagi poświęca się pracy niematerialnej i etosowi klasy średniej. Monografia autorstwa Beaud i Pialoux jest wynikiem wieloletnich badań jakościowych i ilościowych, przeprowadzonych w fabryce Peugeota, i wyrasta z francuskiej tradycji badań socjologicznych i etnologicznych. Fabryka, w której codziennie spotykają się menedżerowie i robotnicy, pozwoliła autorom zestawić, skonfrontować i pokazać rozdźwięk między dwoma odmiennymi etosami pracy – kierowników, odwołujących się do nowoczesności, mobilności i kreatywności, oraz robotników, którym warunki pracy nie oferują możliwości sięgania po nowe dobra kulturowe, takie jak samorealizacja czy bycie innowacyjnym. Mimo że diagnozy autorów odnoszą się do realiów Francji, większość identyfikowanych przez nich problemów i paradoksów ma bez wątpienia charakter uniwersalny.

Powrót do Reims

Didier Eribon

Anatomia społecznego wstydu i wykluczenia. Autor, francuski socjolog i filozof, miał na koncie wiele książek, między innymi biografię Foucaulta, gdy uświadomił sobie, że o ile przez lata zajmował się wykluczeniem i homofobią, o tyle nigdy nie przeanalizował tego, co naznaczyło całe jego życie: podziału klasowego i biedy. Wraca na prowincję, do rodzinnego domu i opisuje wszystko to, czego zawsze tak bardzo się wstydził i przed czym uciekał: poczucie krzywdy, upokorzenia, potrzebę społecznego uznania. Opowiada o swoich rodzicach matce sprzątaczce i ojcu robotniku o ich rozpaczliwych staraniach, by przebić szklany sufit, polepszyć byt, dokształcić się; o ich politycznych wyborach, życiowych decyzjach, a wszystko to podbudowuje wnikliwą analizą społeczeństwa kapitalistycznego i francuskiej prowincji. Eribon odpowiada na wiele pytań, które można by odnieść także do polskiego społeczeństwa i sposobów, w jakie ono ewoluuje. Świetnie napisana książka, która pomaga zrozumieć wiele aktualnych zjawisk polityczno-społecznych, w tym protest żółtych kamizelek.

Powrót rosyjskiego Lewiatana

Siergiej Miedwiediew

W ostatnich latach Europa z fascynacją i przerażeniem obserwowała, jak w Rosji otworzyły się wrota do przeszłości i na arenę polityczną wtargnęła prehistoria: wróciły rytuały rodem z epoki Breżniewa, ery stalinizmu, systemu pańszczyźnianego i czasów Iwana Groźnego. Car Władimir ze swoją świtą ruszył na święty bój o godność i niezależność narodu. Rzecz w tym, że bój ten toczy z własnymi obywatelami, a potyczki dotyczą różnych sfer obywatelskiej, terytorialnej i symbolicznej autonomii. Siergiej Miedwiediew błyskotliwie i nie bez humoru analizuje wielką politykę i szuka klucza do rosyjskiej duszy. Obrany przez Kreml kurs kolizyjny ze światem zachodnich wartości jest według niego konsekwencją specyficznej mentalności, która odzwierciedla i kształtuje marzenia, lęki i kompleksy Rosjan. Społeczny konserwatyzm, nacjonalizm i homofobia łączą się z kultem siły i akceptacją przemocy w życiu publicznym i prywatnym, namiętnością do rakiet i wojska, pałaców ociekających złotem i konkursów piękności. To świat czasem straszny, nieraz intrygujący, ale często śmieszny. I właśnie na przecięciu historycznej intuicji i komicznej intonacji powstała niniejsza książka pisze autor.

Praca - etyka - polityka. Wybór tekstów

Danuta Walczak-Duraj

Monografia stanowi zbiór wybranych tekstów Autorki z lat 2005-2019 dotyczących szeroko rozumianej pracy i polityki w kontekście etycznym. Zagadnienia te rozpatrywane są z perspektywy normatywnej - z punktu widzenia określonego, społecznego, w tym ekonomicznego, ładu aksjonormatywnego. Ważną kwestią są zmiany, jakie zachodzą w obszarze pracy i jej stosunków oraz w sposobie funkcjonowania współczesnych demokracji pod wpływem rozwoju technologii cyfrowych. Głównymi adresatami tej publikacji są: przedstawiciele nauk społecznych, ekonomicznych i politologicznych, a także studenci, organizatorzy życia gospodarczego i politycy. Książka z pewnością zainteresuje również szersze grono Czytelników, dla których problemy oraz przemiany współczesnej pracy i polityki są interesujące i ważne. * Autorka [...] wielokrotnie podkreśla, że każda forma ludzkiej aktywności, w tym [...] praca w jej różnych odsłonach, również praca naukowca czy praca polityka, podlega ocenie etycznej, a kompetencje etyczne stanowią atrybutową cechę szeroko pojmowanych kompetencji merytorycznych. Z przedmowy ks. prof. zw. dr. hab. Janusza Mariańskiego O wyjątkowej wartości tej monografii stanowią [...] aktualność i waga podejmowanych w niej kwestii społecznych. Dotyczy to zwłaszcza problemów związanych z deficytami etycznymi polityków funkcjonujących w formule liberalnych demokracji. [...] do istotnych wątków rozważań Autorki zaliczam te, w których podkreśla, że pojawianie się [...] cywilizacji algorytmów zmieni na przykład moralną przestrzeń pracy, a pracownicy być może staną przed wyzwaniem podejmowania transgresji etycznej w związku z rozwojem sztucznej, samouczącej się inteligencji. Z recenzji prof. dr hab. Urszuli Swadźby

Praca - więź - integracja. Wyzwania w życiu jednostki i społeczeństwa. Monografia poświęcona pamięci prof. zw. dr. hab. Władysława Jachera. T. 2: Wartości i więzi społeczne

red. Bożena Pactwa, Urszula Swadźba, Monika Żak

Monografia poświęcona jest zmarłemu profesorowi Władysławowi Jacherowi. Profesor zostawił po sobie liczne grono uczniów i przyjaciół, którzy poprzez tę publikację chcą uczcić jego pamięć. Zakres tematyczny monografii obraca się więc wokół problematyki, jaką podejmował on w swojej twórczości naukowej. Zasadniczo można ją sprowadzić do trzech głównych zagadnień: pracy, więzi i integracji. Wymienione powyżej motywy i problemy, poruszane przez profesora Jachera, to zagadnienia teoretyczne i praktyczne nadal aktualne. Były one przedmiotem wieloaspektowych analiz i rozważań na konferencji: „Praca – Więź – Integracja. Wyzwania w życiu jednostki i społeczeństwa” poświęconej pamięci profesora Władysława Jachera w 5. rocznicę śmierci. Konferencja odbyła się w dniach 9-10 kwietnia 2014 roku w Katowicach. Przedstawione w monografii artykuły są pokłosiem tej konferencji. Monografia składa się z dwóch wspólnie zatytułowanych tomów o zróżnicowanej problematyce. Pierwszy dotyczy zagadnień pracy, przedsiębiorczości i gospodarki opartej na wiedzy, a drugi skupia się na wartościach i więziach społecznych. Oprócz socjologów polskich swoje refleksje przedstawiają socjologowie czescy. Publikacja jest skierowana do socjologów, psychologów, kulturoznawców, antropologów społecznych zainteresowanych przedstawioną problematyką. 

Praca Kaliope. Eros i narracja Szkice o prozie autorek niemieckojęzycznych i polskich w XXI wieku

Andrzej Kopacki

„Czy Kaliope, która opisuje życie miłosne swoich afrodyt i persefon – non stop zajmuje się ich seksem – jest świadoma tego, że stale przegrywa?”. Dlaczego autorki prozy skupionej na relacjach intymnych kobiety współczesnej tylko w drodze wyjątku od reguły kreują świat szczęsnych doznań i dlaczego tak rzadko czynią to w sposób kunsztowny?   Eros i narracja, czyli wątek i osnowa w refleksji nad literackimi obrazami kobiecości: studium erotyki jako sfery doświadczeń kobiety spotyka się w tych szkicach z analizą sposobów opowiadania w powieściach autorek z krajów języka niemieckiego i z Polski, od Elfriede Jelinek i Juli Zeh po Joannę Bator i Manuelę Gretkowską. Zamysłowi eseistycznemu patronuje Kaliope, która dowiodła mądrości życiowej, rozstrzygając spór Afrodyty i Persefony o mężczyznę. A jednocześnie jako muza poezji epickiej niezmiennie imponuje znawstwem literackim. Proza, o której tu mowa, to dobry powód, żeby zajrzeć Kaliope przez ramię: co tam wypisała rylcem na tabliczce.    Andrzej Kopacki (1959) – filolog. Pracuje na Uniwersytecie Warszawskim i w redakcji „Literatury na Świecie”. Pisze głównie eseje i wiersze. Jest autorem wielu przekładów z literatury niemieckojęzycznej. 

Praca kobiet świadczących usługi seksualne w agencjach towarzyskich

Izabela Ślęzak

Praca kobiet świadczących usługi seksualne w agencjach towarzyskich oraz sposób organizacji tego typu instytucji to temat podjęty w monografii. Autorka analizuje interakcje zachodzące między pracownicami a ich klientami. Omawia także relacje występujące pomiędzy pracownikami lokali, tzn. kobietami świadczącymi usługi seksualne, osobami zarządzającymi agencjami i pracownikami ochrony. Przedstawia również procesy budowania zaangażowania w pracę w agencji, jego modyfikowania i wygaszania. Sformułowane wnioski są wynikiem wieloletnich badań terenowych, podczas których autorka wykorzystała przede wszystkim obserwacje prowadzone w agencjach towarzyskich oraz wywiady swobodne z ich pracownikami i klientami korzystającymi z usług seksualnych. Książka jest skierowana do osób zainteresowanych socjologią jakościową i socjologią interpretatywną, chcących zrozumieć sposób funkcjonowania współczesnych agencji towarzyskich działających w Polsce. Może okazać się przydatna także dla streetworkerów, pracowników organizacji i instytucji, którzy w swojej pracy zawodowej spotykają się z osobami świadczącymi usługi seksualne. 

Praca nauczyciela w perspektywie badacza jakościowego. Mity a rzeczywistość

Beata Pawłowska

Autorka monografii przybliża codzienność pracy nauczyciela widzianą oczami przedstawicieli tego zawodu. Oddaje głos nauczycielom i omawia realia ich pracy. Pokazuje trudności, z jakimi muszą się mierzyć, a które często są niezauważalne dla uczniów i ich rodziców oraz opinii publicznej. Opisuje pracę nauczyciela w kilku aspektach, na które składają się m.in.: czas pracy, system awansu zawodowego, system motywowania, w tym wynagrodzenie za pracę, system oceny pracy, a także kwalifikacje nauczycieli, wieloetatowość i nauczanie wielu przedmiotów oraz emocja dumy jako istotna w budowaniu motywacji wewnętrznej pracowników oświaty. W każdym rozdziale czytelnik znajdzie odniesienie do pewnego mitu dotyczącego pracy nauczyciela, a funkcjonującego w opinii publicznej i dyskursie społecznym. Książka stanowi głos w dyskusji praktyków i polityków edukacyjnych. Zachęca i inspiruje do dalszych eksploracji, poszukiwań i analiz. Dedykowana jest zarówno badaczom różnych dyscyplin nauki, jak i przedstawicielom środowisk pedagogicznych, nauczycielom, studentom kierunków społecznych i humanistycznych oraz reprezentantom organów prowadzących i nadzorujących pracę nauczycieli, politykom władz centralnych i lokalnych.

Prasa chińska o przemianach społecznych i kulturowych kraju w początkach XXI wieku

Praca zbiorowa

Książka przedstawia współczesne Chiny poprzez teksty publikowane w prasie chińskiej i – na ile to możliwe – z chińskiej perspektywy. Materiał prasowy pochodzi głównie z lat 2004–2010. Teksty prasowe z pierwszej dekady XXI wieku uzupełniono zaktualizowanymi wstępami, w których autorzy – i zarazem redaktorzy publikacji - starali się zarysować po krótce nowe zjawiska z drugiej dekady naszego wieku. Przemiany społeczne i kulturowe w Chinach zostały pokazane w zwierciadle miejscowej prasy. Stanowi to zarówno okazję do bliższego poznania kraju, jak i tamtejszej prasy. Jednocześnie daje wgląd w sposób myślenia chińskiego społeczeństwa o swoim kraju oraz o jego problemach. „Prawdy prasowe” i „prawdy życia codziennego” nie są  tożsame (i nie jest to tylko przypadek chiński) – w przypadku Chin po części wynika to z tradycji cywilizacji konfucjańskiej, a po części z ograniczeń polityczno-cenzuralnych. Celem redaktorów książki było pokazanie polskiemu czytelnikowi, jak różnorodne problemy dyskutowano na łamach prasy, nawet tej oficjalnej, oraz jak różnią się między sobą publikowane opinie i jakim kwestiom Chińczycy stawiali czoła na co dzień w zmieniającej się szybko rzeczywistości pierwszej dekady XXI wieku. Każdy rozdział tematyczny (jest ich siedem) został wzbogacony o krótką listę proponowanych lektur: naukowych, popularnonaukowych, a także z literatury pięknej, które bardziej dociekliwemu czytelnikowi zapewniają uzupełnienie i pogłębienie wybranego tematu. Książkę poprzedzają wprowadzenie prof. Krzysztofa Gawlikowskiego oraz uwagi o prasie chińskiej w epoce reform dr. Agnieszki Łobacz. Całość zamyka aneks z programowymi wystąpieniami polityków chińskich. Książka ma charakter popularyzatorski i naukowy zarazem, dostosowana jest do potrzeb osób interesujących się Chinami, fachowców z różnych dziedzin, ale także dla badaczy i analityków zajmujących się tym krajem. Publikacja powinna też zainteresować studentów i badaczy stosunków międzynarodowych, w których Chiny odgrywają coraz większą rolę, jak też czytelników ze sfery dziennikarstwa oraz mediów. Pokazane zostało funkcjonowanie współczesnych mediów w cywilizacji post-konfucjańskiej, zasadniczo odmiennej od zachodniej, i w kraju przechodzącym skomplikowane procesy transformacji zupełnie inaczej, niż przebiegała ona w Polsce oraz w krajach naszego regionu. Publikacja została przygotowana w Zakładzie Studiów Azjatyckich Uniwersytetu Humanistycznospołecznego SWPS.

Prasa lokalna w relacjach z kluczowymi aktorami społecznymi. Studia przypadków

Sylwia Męcfal

Monografia proponowana czytelnikom łączy w sobie elementy różnych dyscyplin naukowych: socjologii, politologii, medioznawstwa, ale przede wszystkim jej istotnym elementem jest zastosowana metoda badawcza - studium przypadku. Szczególny nacisk został położony na etykę badawczą oraz obszar badawczy, który można zaliczyć do tzw. trudnych do eksploracji. "Jest to opracowanie świeże, oparte na nadzwyczaj rzetelnej pracy terenowej, dostarczające transparentnych warsztatowo analiz uzyskanych danych w kilku najważniejszych wymiarach. Agregacja danych ze studiów przypadków pokazuje z jednej strony cechy powtarzalne zjawiska prasy lokalnej (niskie kompetencje dziennikarzy, ich uwikłanie w konflikty interesów, instrumentalne traktowanie lokalnych mediów przez znaczące osoby z otoczenia), ale z drugiej strony uwidacznia rozmaitość wariantów i odcieni, w jakich działania tych mediów przebiegają w rzeczywistości. (... ) Relacje między instytucjami zostały starannie i profesjonalnie wyprowadzone z mikropoziomu interakcji lokalnych. Skomponowany wielowarstwowo: poziom empiryczny (z kontekstami), prezentacja, analiza szczegółowa, agregacja danych, analiza w pojęciach systemowych, wywód zawarty w monografii Prasa lokalna w relacjach z kluczowymi aktorami społecznymi. Studia przypadków jest wzorcowym przykładem przenikania się pracy empirycznej i teoretycznej. Książka ta zasługuje na opublikowanie i intensywną akcję promocyjną, gdyż powinna się znaleźć w wielu bibliotekach". (z recenzji wydawniczej, dr hab. Grażyny Woronieckiej, prof. UW) "W recenzowanej rozprawie podjęty został niezmiernie ważny, zarówno z metodologicznego, jak i poznawczego punku widzenia temat, a zarazem bardzo trudny do realizacji, ponieważ mieszczący się w obszarze zjawisk w znacznym stopniu niejawnych, dziejących się za kulisami życia społecznego. (z recenzji rozprawy doktorskiej, prof. zw. dr hab. Danuty Walczak-Duraj)

Prasa lokalna w relacjach z kluczowymi aktorami społecznymi. Studia przypadków

Sylwia Męcfal

Monografia proponowana czytelnikom łączy w sobie elementy różnych dyscyplin naukowych: socjologii, politologii, medioznawstwa, ale przede wszystkim jej istotnym elementem jest zastosowana metoda badawcza – studium przypadku, szczególny nacisk na etykę badawczą oraz obszar badawczy, który można zaliczyć do tzw. trudnych do eksploracji. „Jest to opracowanie świeże, oparte na nadzwyczaj rzetelnej pracy terenowej i dostarczające transparentnych warsztatowo analiz uzyskanych danych w kilku najważniejszych wymiarach. Agregacja danych ze studiów przypadków pokazuje z jednej strony cechy powtarzalne zjawiska prasy lokalnej (niskie kompetencje dziennikarzy, ich uwikłanie w konflikty interesów, instrumentalne traktowanie lokalnych mediów przez znaczące osoby z otoczenia), ale z drugiej strony uwidacznia rozmaitość wariantów i odcieni, w jakich działania tych mediów przebiegają w rzeczywistości. (…) Relacje między instytucjami zostały starannie i profesjonalnie wyprowadzone z mikropoziomu interakcji lokalnych. Skomponowany wielowarstwowo: poziom empiryczny (z kontekstami), prezentacja, analiza szczegółowa, agregacja danych, analiza w pojęciach systemowych, wywód zawarty w książce Prasa lokalna w relacjach z kluczowymi aktorami społecznymi. Studia przypadków jest wzorcowym przykładem przenikania się pracy empirycznej i teoretycznej. Książka ta zasługuje na opublikowanie i intensywną akcję promocyjną, gdyż powinna się znaleźć w wielu bibliotekach” (z recenzji wydawniczej, prof. Grażyna Woroniecka). „W recenzowanej rozprawie podjęty został niezmiernie ważny, zarówno z metodologicznego, jak i poznawczego punku widzenia temat, a zarazem bardzo trudny do realizacji, ponieważ mieszczący się w obszarze zjawisk w znacznym stopniu niejawnych, dziejących się «za kulisami» życia społecznego, a tym samym «trudno dostępnych» badawczo”.  z recenzji rozprawy doktorskiej, prof. Danuta Walczak-Duraj

Prawica dla opornych

Michał Szułdrzyński

Czy istnieje związek między wprowadzeniem na rynek smartfonów w 2007 roku, upadkiem banku Lehman Brothers rok później, kłopotami klasy średniej, wirusem z Wuhan i szturmem na Kapitol 6 stycznia 2021 roku? Tym pytaniem o współczesność i związane z nią niepokoje Michał Szułdrzyński rozpoczyna swoje rozważania poświęcone myśli prawicowej. Opartą na tradycji i więzi z przeszłością ideę osadza więc w dynamicznych realiach nowoczesnego świata. Zastanawiając się, czy w tak zmiennych warunkach wartości konserwatywne są nam jeszcze do czegoś potrzebne, odnosi się do aktualnych zjawisk społecznych - takich jak zanik religijności, dyskusje dotyczące zmian klimatycznych czy wokeizm - które w ostatnich latach organizują debatę polityczną zarówno w Europie, jak i w Stanach Zjednoczonych. Pomimo ideowego kryzysu prawicy autor dostrzega rozwiązania, które pozwolą jej stać się atrakcyjną odpowiedzią na nową rzeczywistość i jednocześnie uchronią ją przed radykalizmem oraz fanatyzmem.

"Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych". T. 22, nr 1/2016: Inkluzja edukacyjna. Idee, teorie, koncepcje, modele edukacji włączającej a wybrane aspekty praktyki edukacyjnej

red. Magdalena Bełza, red. Zenon Gajdzica

Prezentowane na łamach 22. tomu „Problemów Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niełnosprawnych” zagadnienia dotyczą przede wszystkim edukacji dzieci i młodzieży z orzeczoną potrzebą kształcenia specjalnego, kontekstowo nawiązując także do wielu innych grup marginalizowanych społecznie. Problematyka tomu, jakkolwiek gruntowanie ulokowana w pedagogice specjalnej i socjologii niepełnosprawności, czerpie wiele z innych obszarów tematycznych związanych z wielokulturowością, różnorodnością, wspólnotowością, podmiotowością. To zaś pozwala rozszerzyć tradycyjny w edukacji dyskurs (zakorzeniony w kategoriach dyskryminacji, wykluczania, marginalizowania) o kategorie Innego/Obcego, folkloru, pogranicza, rezerwatu, emancypacji, społecznych ruchów włączających. Ważnym elementem treści książki są również zagadnienia porządkujące problematykę w perspektywie sieci edukacyjnych, wsparcia, modeli włączania oraz przeglądu badań nad opisywanymi praktykami społecznymi. To zaś stanowi wstęp do zaprezentowania wybranych, praktycznych aspektów edukacji inkluzyjnej, ulokowanych w danych empirycznych. W pracy nie brakuje rozbieżnych koncepcji oraz przeciwnych poglądów na istotę i rolę edukacji włączającej, prezentowanych z odmiennych perspektyw i ukonstytuowanych na zróżnicowanych doświadczeniach. Część z nich nawiązuje do idei, koncepcji oraz przeświadczeń już wyrażonych w naukowym piśmiennictwie, inne stanowią jego rozszerzenie, ugruntowanie lub falsyfikację.

"Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych". T. 23, nr 2/2016: Wybrane zagadnienia metodologii i metodyki badań w obszarze niepełnosprawności i codzienności osób z niepełnosprawnością

red. Magdalena Bełza, red. Zenon Gajdzica, red. Dorota Prysak

Kolejny numer czasopisma Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych (2/2016, tom XXIII) zawiera zbiór tekstów ukazujących metodologiczne i metodyczne zagadnienia interdyscyplinarnych badań nad niepełnosprawnością (osób z niepełnosprawnością oraz uwarunkowaniami ich funkcjonowania). Niepełnosprawność jako kategoria badawcza przyjmuje postać sproblematyzowaną dopiero w zestawieniu z podmiotem nią obarczonym i otaczającymi go warunkami. Nadanie jej wymiaru: zjawiska, stanu, własności oraz uwzględnienie jej procesualności i zarazem dynamiki jako podstawy problemu naukowego, nie tylko zachęca, ale wręcz wymusza przekraczanie granic wiedzy dyscyplinarnej. Uwolnienie od konceptualnej tradycji ugruntowanej w określonej dyscyplinie naukowej prowadzi do wieloparadygmatyczności ujęć badawczych. Ostatnie dwie dekady to szczególny okres rozwoju zróżnicowanych paradygmatycznie formuł badawczych i konstruowanych w ich obszarze koncepcji służących poznaniu i zrozumieniu codzienności osób z niepełnosprawnością. Rozwój ten intensyfikuje wędrówkę pojęcia niepełnosprawności, początkowo zakorzenionego w medycznych i psychologicznych ujęciach funkcjonowania człowieka, a obecnie ujmowanego również w kontekstach społecznych i kulturowych. Ilustrują to przemiany pedagogiki specjalnej inicjowane, między innymi skierowaniem zainteresowań badaczy w stronę, nie tylko tego co wywołało, ale tego co wywołuje niepełnosprawność – nadając jej dynamiczny wymiar. Treści niniejszego tomu nie stanowią kroku w stronę uzyskania metodologicznej niepodległości pedagogiki specjalnej, przeciwnie wpisują się w wspólne zagadnienia wskazanych obszarów. Niemniej jednak, na poziomie operacyjnym formułowanych koncepcji badawczych i prowadzonych badań służą identyfikowaniu i egzemplifikowaniu swoistych – dla zagadnieniowego obszaru niepełnosprawności – problemów metodologicznych i metodycznych. Część z nich wynika z podejmowania zagadnień trudnych etycznie, złożonych koncepcyjnie czy ulokowania w labiryntach wędrujących znaczeń. Tom składa się z dwóch zasadniczych części. Pierwsza obejmuje zagadnienia ogólne, druga – szczegółowe. Łączy je podmiot zainteresowań badawczych – osoby z niepełnosprawnością oraz ich codzienność postrzegana w różnych perspektywach. Większość tekstów powstała na kanwie dyskusji prowadzonych w obrębie II seminarium metodologii badań w obrębie pedagogiki specjalnej – ogród wieloparadygmatyczności, które odbyło się w grudniu 2015 roku w Cieszynie.

Problemy społeczne. Między socjologią demaskatorską a polityką społeczną. Księga jubileuszowa dla Kazimierza W. Frieskego

Paweł Poławski, Dariusz Zalewski, redakcja naukowa

Redakcja naukowa Paweł Poławski, Dariusz Zalewski Stosownie do znanego w socjologii podziału na funkcje jawne i ukryte możemy stwierdzić, że jawnym celem niniejszej publikacji jest uhonorowanie siedemdziesiątej rocznicy urodzin i bogatego dorobku naukowego Profesora Kazimierza W. Frieskego, celem zaś ukrytym, nie mniej ważnym, wykorzystanie okazji do interdyscyplinarnego dyskursu wokół bieżących problemów życia zbiorowego z uwzględnieniem różnych metod i punktów widzenia składających się na wieloparadygmatyczność ujęcia rzeczywistości społecznej. Biorąc pod uwagę, że ostatnią pasją badawczą Jubilata jest „socjologia demaskatorska” (rozumiana nie jako wyodrębniony obszar badawczy, ale jako oparte na nonkonformizmie naukowym podejście do obowiązujących, uznawanych za oczywiste sposobów objaśniania rzeczywistości społecznej), wyrażamy nadzieję, że zebrane teksty będą inspirować do pokazywania realiów społecznych z różnych punktów widzenia, niekoniecznie zgodnych z obowiązującymi i modnymi paradygmatami ich opisu.

Problemy społeczne. Trwałość i zmienność w dynamicznej rzeczywistości. Księga jubileuszowa z okazji 45-lecia pracy naukowej i dydaktycznej Profesor Jolanty Grotowskiej-Leder

Andrzej Kacprzak, Marcin Gońda, Iwona Kudlińska-Chróścicka

Do udziału w tworzeniu prezentowanej księgi pamiątkowej zaproszono znamienite grono polskich socjologów, polityków społecznych, ekonomistów i demografów. Koleżanki i koledzy Profesor Jolanty Grotowskiej-Leder z różnych ośrodków akademickich nawiązują w swych tekstach do tematyki badawczej podejmowanej przez Jubilatkę. Wskazują na trwałość, ale jednocześnie zmienność problemów społecznych w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości.

Procedury zamówień publicznych w projektach współfinansowanych ze środków funduszy strukturalnych

Agnieszka Piwowarczyk

Niniejsza publikacja przeznaczona jest dla podmiotów należących do sektora finansów publicznych udzielających zamówień publicznych, w szczególności zamówień współfinansowanych ze środków UE. Opracowanie może okazać się także przydatne dla studentów prawa i administracji. W książce ukazano kolejne perspektywy finansowe w kontekście obowiązujących beneficjentów procedur z zakresu zamówień publicznych. Szczegółowo omówione zostały poszczególne programy operacyjne i wymagania dotyczące wydatkowania środków przyznanych w ramach konkretnego funduszu oraz programu operacyjnego. Przedstawione zostały również zagadnienia dotyczące nieprawidłowości identyfikowanych w procesie udzielania zamówień współfinansowanych, a także organy i instytucje uprawnione do kontroli udzielonych zamówień. Poruszony w opracowaniu problem badawczy był dotąd w polskim piśmiennictwie podejmowany w sposób fragmentaryczny, przygotowana monografia stanowi kompleksowe opracowanie.

Procesy czarownic w Polsce w XVII i XVIII wieku

Bohdan Baranowski

Niezwykła książka poświęcona procesom czarownic na ziemiach polskich! Strach przed diabłem i złymi mocami stanowił przez wieki nieodłączny atrybut cywilizacji chrześcijańskiej. Wierzono w zabobony, jak również skuteczność rzucanych czarów. Była to wiara nie tylko prostego i niewykształconego ludu, ale także elit. Lekarz, niepotrafiący uleczyć pacjenta, zwracał się o pomoc do wiedźmy. W swej kolejnej znakomitej książce Procesy czarownic w Polsce w XVII i XVIII wieku Bohdan Baranowski przedstawia obraz polowań na czarownice w okresie, kiedy chęć ich unicestwiania zawładnęła społeczeństwem w sposób szczególny. Mówi o czasach, kiedy nawet przez rzuconą mimochodem plotkę można było trafić przed sąd. Opisuje rozprzestrzenianie się fali procesów o czary. Treść książki wzbogacają liczne ciekawostki obyczajowe. Stanowi ona zasadniczo jedyne tak kompleksowe ujęcie tematu czarów i czarownic w języku polskim. Do dziś przywoływane jest ono przez badaczy z całego świata.

Procesy demograficzne w województwie łódzkim w XXI wieku

Piotr Szukalski

Przemiany demograficzne – przede wszystkim depopulacja i starzenie się ludności – coraz częściej przedstawiane są, w zależności od nastawienia osoby/instytucji oceniającej, jako wyzwanie lub jako zagrożenie. Od kilkunastu lat w polskich realiach myślenie o przyszłości demograficznej widoczne jest również w skali mezzo, tj. w skali regionów/województw, a nie jedynie w skali kraju. Kolejne województwa odkrywają, że przemiany demograficzne mogą stać się głównym hamulcem rozwoju nie tylko w długim, ale również w średnim okresie. W opracowaniu skoncentrowano się na określeniu zmian w liczbie i rozmieszczeniu ludności województwa łódzkiego. Uwzględniono najważniejsze demograficzne czynniki wywołujące te zmiany, a zatem zachowania rozrodcze i matrymonialne, stan zdrowia i umieralność oraz migracje. Za źródło informacji posłużyły zarówno dane ewidencji bieżącej ludności, dane z dwóch ostatnich spisów powszechnych, jak i najnowsza prognoza demograficzna GUS. Prowadzone analizy, oprócz poziomu regionalnego, uwzględniają zróżnicowanie lokalne na poziomie powiatów. Książka jest skierowana do decydentów sektora publicznego – odpowiedzialnych za realizację regionalnej i lokalnej polityki społecznej, przede wszystkim za dostarczanie najważniejszych usług społecznych (edukacja, ochrona zdrowia, zaopatrzenie w media), oraz do przedsiębiorców – zainteresowanych tym, jak zmieniająca się demografia będzie kształtować popyt na dobra i usługi rynkowe oraz podaż pracy.