Dokument i kreacja artystyczna jako dopełniające się formy obrazowania rzeczywist

red. Witold Jacyków, Karolina Tomczak

Publikacja Dokument i kreacja artystyczna jako dopełniające się formy obrazowania rzeczywistości to zbiór autorskich tekstów, które w sposób odmienny i wieloaspektowy poruszają uniwersalną i nadal nurtującą relację między dokumentem i kreacją, sygnalizując jednocześnie różnorodne rozumienie tych pojęć. Proponuje każdemu czytelnikowi, zainteresowanemu zwłaszcza sztuką współczesną, aktualne rozważania teoretyczne, jak i unikalne efekty działań artystycznych, skupione na analizie specyfiki dokumentalnej i kreacyjnej zwłaszcza fotografii, ale również innych dyscyplin artystycznych, w tym obecnej heterogenicznej sztuki postmedialnej. W tekstach teoretycznych przeważa stałe podkreślanie zacierania granicy między realnością a kreacją, dokumentem a iluzją, prawdą a fałszem, obiektywizmem fotografii a malarskością obrazu. Obecność fotografii prasowej w sztuce pop-artystów wyraźnie dowodzi przenikania się obiektywnej codzienności z kreacją artystyczną, a także niejednoznaczności samego medium fotografii dokumentującej, która odrzuca pojęcia prawdy i interpretacji, nieadekwatne w  epoce cyberkultury (Giełdoń-Paszek). Problematyka zapisu zanikającej rzeczywistości i ludzkiego życia, historii i pamięci oraz możliwości artystycznej transformacji świadectwa dotyczy wielomedialnych instalacji Christiana Boltańskiego (Tomczak). Niejednoznaczność i płynność pojęć ‘dokument’ i ‘kreacja’ uzmysławia także kontekstualność i dyskursywność ich doświadczania (Solik). Działaniom artystycznym, opatrzonym komentarzem wyjaśniającym, towarzyszy zaznaczanie nieuniknionej gry artysty z rzeczywistością, czego wynikiem jest rezygnacja z konkretu na rzecz wyrażenia niezdefiniowanego stanu ducha (Maciuszkiewicz), ograniczenie naturalnej malarskości pejzaży Islandii do ich materialności uwydatnionej w czarno-białej fotografii (Jaworska), a także przybliżenie zjawiska „fotografii ciągłej”, która dokumentuje kontekst właściwego momentu fotograficznego zapisu i jednocześnie kreuje nową jakość performatywno-znaczeniową (Kukuczka). Ponadto ze szkicowym przybliżeniem historii relacji fotografii artystycznej i dokumentalnej współgra opis oscylowania między piktorializmem a dokumentem w autorskiej twórczości fotograficznej (Jacyków).

(Dy)fuzje. Związki literatury i sztuki w Polsce po 1945 roku

Magdalena Lachman, Paweł Polit

Publikacja jest efektem projektu realizowanego w Muzeum Sztuki w Łodzi w kooperacji z Zakładem Literatury XX i XXI wieku UŁ. Badania, prowadzone w duchu case studies, koncentrowały się na zjawiskach świadczących o przywiązaniu artystów do rozmaitych wariantów awangardowo pojętej zasady integracji sztuk. Akcentowały one także zbieżność dążeń twórców w Polsce po 1945 roku w różnych kontekstach społeczno-politycznych, instytucjonalnych czy nawet towarzyskich. Książka dotyczy sojuszy i analogii w obrębie sztuk wizualnych i literatury – zarówno ponad ich zwyczajowo respektowanymi formułami, jak i w umownie przestrzeganych i honorowanych granicach. Autorzy zgromadzonych tekstów starają się uchwycić wzajemne artystyczne stymulowanie w rozprzestrzenianiu konkretnych idei, a zarazem interesuje ich zmiana usytuowań i optyk w postrzeganiu pozornie dobrze znanych zagadnień; innymi słowy – wszystko to, co kryje się w semantycznym potencjale tytułowych „(dy)fuzji”. „Tom ma wyraźny rys nowatorski – i to zarówno w płaszczyźnie rewelatorskiej (tam, gdzie mowa jest o zjawiskach słabo zbadanych), jak i w obszarze repetycji (tam, gdzie poruszane są zagadnienia nie najgorzej opracowane). [...] Wyłania się też w nim pewien dział by tak rzec, poznawczy. Po jednej jego stronie sytuują się przyczynki do twórczości bardzo znanych i znanych artystów (Białoszewski, Brzozowski, Buczkowski, Czycz, Haupt, Kantor, Peiper, Strzemiński, Themerson), z drugiej natomiast strony otrzymujemy kompetentne teksty, poświęcone artystom i zjawiskom znanym mniej lub niemal wcale (Bruszewski, Dłużniewski, Kryszkowski, Partum czy też sztuka artzinów). Siłą rzeczy, te pierwsze przyczynki wymagają podjęcia swoistego agonu z badaczami-poprzednikami, te drugie zaś stanowią nowość intelektualną niejako same przez się. Takie zestawienie wydaje się bardzo ożywcze dla wymowy całej publikacji”. Z recenzji dr. hab. Piotra Łuszczykiewicza, prof. UAM

Gościnne występy. Kawałki o projektowaniu

Marcin Wicha

To jest książka o codziennym projektowaniu i zwykłej architekturze. Trochę też o życiu. Autor zabiera nas na spacer po warszawskim Grochowie. Zagląda do swojej dawnej szkoły podstawowej. Włóczy się po bliższej i dalszej okolicy. Obserwuje pracę grupy projektowej Centrala. Dociera też do Dessau (gdzie przeżywa pewne rozczarowanie). Zaprasza do swojej pracowni. Opowiada o niepowodzeniach, porażkach, komicznych sytuacjach. Ale także o spotkaniach i o ludziach, dzięki którym ten fach bywa taki fajny. Przeczytamy o tym, co łączy design z literaturą. Poznamy opowieści o zgubnych skutkach nadużywania wykrzykników, ambiwalentnym uroku piktogramów i burzliwych związkach typografii z rewolucją. Przyglądając się estetyce transparentów, dowiemy się, dlaczego bunty społeczne tak bardzo potrzebują odpowiedniego designu. Gościnne występy zbierają niektóre wykłady Marcina Wichy dla studentek i studentów uczelni artystycznych oraz teksty o projektowaniu publikowane w prasie.

Gracze w kulturze

Kamil Jędrasiak

Autor podejmuje się niezwykle trudnego zadania, jakim jest możliwie jak najszersze zaprezentowanie nie tylko gier wideo i konstytuującej się wokół nich kultury, lecz także tego, co sam nazywa „ugrowieniem” kultury w ogóle. Swój wywód ujmuje w ramy struktury, która prowadzi od przybliżenia tła teoretycznego i rozwoju aktualnej akademickiej refleksji nad grami przez bliższe przyjrzenie się kulturze gier i grania po opis przywołanego już „ugrowienia” kultury. Oryginalność książki polega na – jak do tej pory w polskim piśmiennictwie – najbardziej wszechstronnym i wieloaspektowym ujęciu kultur grania, włącznie z otaczającymi je dyskursami obecnymi w mediach głównego nurtu oraz w kształtujących się dyskursach medialnych integralnie złączonych z grami [...]. To bardzo wartościowa pozycja, dokumentująca pewien istotny etap w kulturze gier wideo. Z recenzji prof. dr hab. Anny Nacher

Hanna Krzetuska. To maluję ja!

Michał Bieniek, Ewa Pluta, Karolina Szymanowska, Zofia Reznik

"Hanna Krzetuska. To maluję ja!" to dwujęzyczna publikacja poświęcona postaci i twórczości Hanny Krzetuskiej (1903-1999), malarki, pedagożki i aktywistki, współtwórczyni wrocławskiej PWSSP (później ASP). Krzetuska była także współodpowiedzialna za formowanie się powojennego środowiska plastycznego Wrocławia; była współzałożycielką Szkoły Wrocławskiej, tzw. Grupy. "...dążymy do umieszczenia postaci Hanny Krzetuskiej w szerszym kontekście - nie jako żonę prof. Eugeniusza Gepperta, pierwszego powojennego rektora wrocławskiej PWSSP, ale jako odważną twórczynię, abstrakcjonistkę podejmującą radykalne wybory artystyczne wbrew poglądom małżonka i części ówczesnego środowiska" - mówi redaktor publikacji Michał Bieniek, kurator i prezes fundacji Art Transparent. - "Tym razem, pozostając w nurcie herstorycznym, oprócz Krzetuskiej, przywołujemy także inne ważne dla Grupy postaci: Wandę Gołkowską i Krzesławę Maliszewską. Kluczowe jest tu przypomnienie twórczości zarówno samej Krzetuskiej, jak i innych związanych z Grupą artystek, w dotychczasowej historiografii mniej widocznych niż ich partnerzy". - dodaje. Książka prezentuje zarówno skróconą biografię, jak i zawiera wybór dzieł autorstwa Hanny Krzetuskiej znajdujących w kolekcjach publicznych i prywatnych. Refleksję nad postacią i dorobkiem Krzetuskiej, zarysowaną wprowadzeniem historycznym Ewy Pluty, pogłębiają teksty pisane ze współczesnej perspektywy autorstwa rzeźbiarki, Karoliny Szymanowskiej, a także Zofii Reznik, kuratorki i badaczki sztuki. Opowieść dopełniają transkrypcje dwóch debat zrealizowanych 15.10.2022 podczas forum "To maluję ja!" z udziałem m.in. Anny Szpakowskiej-Kujawskiej, Ewy Ludwiśńkiej-Chwałczyk, Miry Żelechower-Aleksiun czy Magdy Podsiadły. Co znajdziecie w środku? Tekst autorstwa artystki Karoliny Szymanowskiej na temat pracy nad wystawą 15% abstrakcji (Mieszkanie Geppertów, 2018) i o inspirowaniu się twórczością i postacią Hanny Krzetuskiej. Tekst ilustrują szkice z procesu pracy nad wystawą. Tekst autorstwa Ewy Pluty: przybliżenie biografii Hanny Krzetuskiej oraz jej historycznego tła. Tekst autorstwa Zofia Reznik dotyczący herstorycznej perspektywy sztuki wrocławskiej w szerszym polu, z uwzględnieniem twórczości artystek Grupy Wrocławskiej' poświęcony omówieniu problematyki pola i metodologii feministycznych odczytań historii. Transkrypcję debaty Malująca żona Gepperta: o realiach, przemilczeniach i relacjach z udziałem Anny Szpakowskiej-Kujawskiej, Miry Żelechower-Aleksiun, Ewy Ludwińskiej-Chwałczyk, a także Magdy Podsiadły.

Iluzja w malarstwie. Próba filozoficznej interpretacji

Mateusz Salwa

  Celem tej książki nie jest napisanie historii malarstwa iluzjonistycznego, lecz ukazanie swoistego sposobu myślenia o malarstwie na przykładzie szczególnej tradycji, która do pewnego stopnia zdominowała nowożytny punkt widzenia na kwestie sztuki i która z jednej strony wywodzi się z czasów starożytnych, a z drugiej przetrwała, przynajmniej w szczątkowej formie, awangardową rewolucję początku XX wieku. Właściwym przedmiotem książki będzie zatem sposób widzenia wspólny w pewnym okresie zarówno artystom, jak i odbiorcom, który zmaterializował się na różne sposoby w malarstwie trompte-l'oeil. Na ten sposób widzenia - z grubsza trwający od XV do XVIII wieku - składają się, rzecz jasna, elementy stałe (ergon) i zmienne (parergon). Celem książki nie jest też opisanie istoty iluzji w malarstwie rozumianej jako iluzjonistyczność malarstwa (figuratywnego). Przedmiotem rozważań bedą pewne konwencje odbioru, swoista, choć typowa dla tamtego okresu retoryka "krytyczno-artystyczna". Innymi słowy, podstawowym i najbardziej ogólnym celem tej książki jest opisanie tego, co można nazwać mitem obrazu iluzjonistycznego - opisanie mitu, wedle którego możliwe jest zbudowanie obrazu identycznego z tym, co na nim przedstawiono, a jednocześnie zachowującego swą obrazową tożsamość - ze wstepu

Obraz zwielokrotniony. Reprodukcja fotograficzna i wizualne narracje sztuki awangardowej 1920-1939

Agnieszka Rejniak-Majewska

Książka poświęcona jest twórczości międzywojennych awangard oraz roli, jaką odgrywały w niej media technicznej reprodukcji i procesy transmisji obrazów. Nawiązując do tezy Waltera Benjamina z lat 30. XX wieku, mówiącej, że fotografia i dostępność reprodukcji zmieniły nowoczesne pojęcie sztuki, autorka opisuje, jak użycie reprodukcji i jej upowszechnienie wpływało na nowe sposoby prezentacji sztuki i tworzenie artystycznych sieci wymiany oraz jakie było jej miejsce w świadomości artystycznej pierwszych dekad XX wieku. W początkowych rozdziałach publikacji zostały zarysowane przemiany technik reprodukcyjnych związane z wynalezieniem fotografii, w tym sięgające XIX wieku genealogie idei uniwersalnej kolekcji dzieł sztuki - „muzeum wyobraźni” opartego na fotografii. Poruszając kwestie funkcjonowania reprodukcji w naukowym i popularnym obiegu, autorka rekonstruuje toczące się na ten temat debaty, przybliżając zróżnicowane stanowiska badaczy - historyków i krytyków sztuki - względem fotografii jako zapośredniczającego, transformującego narzędzia. Dalsze rozdziały zawierają szczegółowe analizy wybranych praktyk awangardowych - czasopism artystycznych, almanachów, publikacji teoretycznych i wczesnych prób (auto)historyzac ji sztuki awangardowe j. Ukazują one, jak środki mechanicznej reprodukcji - w większości afirmatywnie przyjmowane przez twórców - stawały się podstawą nowych form wizualnego przekazu oraz elementem retorycznych strategii. Zwracając uwagę na zależności między awangardowymi publikacjami a równoległym rozwojem popularnej prasy ilustrowane j, autorka stara się też uchwycić sposoby sytuowania się działań awangardowych w relacji do szersze j kultury wizualne j badanego okresu.

Od wzniosłości do dowolności. Malarstwo w czasie tragicznym

Lech Kołodziejczyk

Pisana na przełomie 2021/2022 monografia Od wzniosłości do dowolności. Malarstwo w czasie tragicznym stanowi podsumowanie licznych refleksji oraz komentarzy zawartych w dwóch poprzednich książkach: Pamięć czasu - malarstwo w czasie bankructwa duchowego oraz Malarstwo jako egzystencja - tożsamość osobista a postawa twórcza. Nowa publikacja, pisana w kontekście trwającej pandemii COVID-19 a przede wszystkim barbarzyńskiej wojny na terenie Ukrainy, podejmuje podstawowe wyzwanie czasu obecnego, dotyczące fundamentów załamania kondycji duchowej człowieka przełomu XX i XXI wieku. Porażający zanik treści moralnych i etycznych doby obecnej skutkuje wyjątkowo odrażającą manifestacją licznych postaw, gdzie pogoń za dobrami materialnymi skutecznie niweluje z naszego życia wszystko to, co związane jest z pogłębioną refleksją na temat sensu człowieczej egzystencji, jej uniwersalnych wartości, rygorów, zasad bez których nasze życie bezpowrotnie traci ludzki wymiar, zamieniając się w nieprzyjazną przestrzeń licznych zagrożeń, lęków, frustracji, traumatycznych doznań i przeżyć. Wszystko to powoduje narastającą lawinę przygnębiających dowolności oraz dążenia do tzw. wolności od wszystkiego co pogłębia jedynie odczucie aktualnego chaosu i entropii w relacjach międzyludzkich, gdzie możliwość skomunikowania się z drugim człowiekiem staje się zasadniczym problemem.

Pomiędzy malarstwem, rzeźbą a architekturą - twórczość Stefana Krygiera

Joanna Matuszewska

Książka Joanny Matuszewskiej pt. Pomiędzy malarstwem, rzeźbą i architekturą – twórczość Stefana Krygiera jest pierwszym pełnym opracowaniem dotyczącym twórczości związanego Łodzią architekta i artysty plastyka – Stefana Krygiera. Autorka skonfrontowała jego działalności z trendami artystycznymi, projektowymi i urbanistyczno-architektonicznymi obowiązującymi w latach 1947–1951 oraz 1959–1963. Monografia pokazuje, że zróżnicowana działalność Krygiera obejmuje wielu dziedzin z zakresu projektowania – architektury, urbanistyki, form tzw. małej architektury, identyfikacji wizualnej, a także twórczości malarskiej, rzeźbiarskiej oraz dydaktycznej. W pracach artysty odnaleźć można liczne inspiracje i wpływy nurtów, takich jak: kubizm, futuryzm, konstruktywizm, suprematyzm, neoplastycyzm oraz koncepcji Władysława Strzemińskiego i Katarzyny Kobro. Krygier w swojej twórczości podejmuje dialog z różnymi zjawiskami kultury. Najsilniej jednak zarysował się wpływ osobowości Władysława Strzemińskiego. Analiza dorobku Krygiera jest o tyle trudna, że jego  oryginalna twórczość i szeroka aktywność nie posiadają precedensu.

Rzeźba barokowa na Dolnym Śląsku w 2. połowie XVII wieku

red. Artur Kolbiarz

Zamieszczone w niniejszym tomie materiały stanowią pokłosie sesji naukowej: "Rzeźba na Śląsku w 2. połowie XVII w." zorganizowanej 20.01.2017. w Muzeum Miedzi w Legnicy. Przedsięwzięcie to miało szczególny charakter, bowiem rzeźba barokowa - potraktowana jako temat przewodni - rzadko staje się obiektem zainteresowań badawczych. Niniejsza książka nie pretenduje do prezentacji kompleksowych dziejów rzeźby na Śląsku na przestrzeni 2. połowy XVII w. Omawiane przez autorów zagadnienia dotyczą jednak obiektów, artystów, lub problemów pomijanych do tej pory, bądź słabo rozpoznanych, w istotnym stopniu uzupełniając i korygując stan badań, zawarty przede wszystkim w w wydanej przed ponad trzema dekadami syntezie rzeźby barokowej na Śląsku pióra prof. Konstantego Kalinowskiego. Śląsk - który w tym czasie wchodził w skład Monarchii Habsburskiej - pomimo peryferyjnego położenia względem Wiednia oraz Pragi poszczycić się może zabytkami rzeźby stojącymi na wysokim poziomie wykonania, łączącymi różnorodne inspiracje. Oprócz związków artystycznych z Czechami oraz Austrią działali tu również rzeźbiarze pochodzący, bądź posługujący się formami charakterystycznymi dla rzeźby południowoniemieckiej, morawskiej, flamandzkiej, czy francuskiej, czego owocem jest bogata mozaika artystyczna o szerokim spektrum stylowym. Znalazło się w niej miejsce dla nurtów klasycyzujących oraz dzieł antyklasycznych, w tym tzw. śląskiej maniery barokowej, silnie eksponującej walory ekspresyjne i zrośniętej z miejscową tradycją sztuki. Zjawiska artystyczne zapoczątkowane w rzeźbie śląskiej pomiędzy 1650, a 1700 r. miały swoją wspaniałą kulminację w 1. połowie XVIII w. Dokładniejsze rozpoznanie rzeźby siedemnastowiecznej - czemu służy także i ta publikacja - pozwala pełniej nakreślić kontekst dla erupcji ilościowej oraz jakościowej rzeźby, jakie miały miejsce na Śląsku około 1700 r.

Słowo-obraz-dźwięk. Literatura i sztuki wizualne w koncepcjach polskiej awangardy 1918-1939

Beata Śniecikowska

Książka omawia kilka zrealizowanych w polskim międzywojniu wariantów relacji literatura-sztuki wizualne. Część pierwsza skupia się na dorobku futurysty-formisty T. Czyżewskiego (typograficzna „słowografia”; problem kolażu w poezji; przejawiające się w plastyce i literaturze: symbolizm, secesja, surrealizm, dadaizująca „wielopłaszczyznowość”, poszukiwanie stylu narodowego), część druga to analiza działalności teoretycznej i praktyki twórczej J. Przybosia (unizm i architektonizm tomu Sponad?) i W. Strzemińskiego (problemy wizualizacji tekstu – m.in. związki prac Strzemińskiego z poezją konkretną, Strzemiński a Szczuka), przedmiotem rozważań w trzeciej części studium jest twórczość F. i S. Themersonów (kinematograficzna „manufaktura” Themersonów w kontekście nowoczesnej plastyki; związki awangardowego kina z literaturą i typografią: filmowa Europa I i II a opracowany przez Szczukę poemat Sterna, The Eye and the Ear a Tuwimowskie Słopiewnie; Themersonowska sztuka książki). W pracy zawarto ponad 70 ilustracji.  

Transakty. Między sztuką, nauką i technologią. Nowe strategie performowania wiedzy

Jacek Wachowski

Jacek Wachowski – teoretyk performansu i widowisk; profesor zwyczajny w Katedrze Teatru i Sztuki Mediów na Wydziale Antropologii i Kulturoznawstwa UAM. Zajmuje się badaniem performansów posttechnologicznych, a także nowych strategii komunikacyjnych w środowiskach transhumanistycznych i posthumanistycznych. W kręgu jego zainteresowań pozostaje również filozofia nauki i metodologia badań transdyscyplinarnych.    Transakty – ekscentryczne prace artystów, tworzone wspólnie z inżynierami i naukowcami – prowokują do pytań podstawowych: Jak są skontruowane? Jakie pełnią funkcje? W jakich relacjach pozostają do sztuki, nauki i technologii? Jak zmieniają nasze przyzwyczajenia poznawcze? Odpowiedzi na te pytania prowadzą do wniosku, że w transaktach nie chodzi wyłącznie o prowokacje. Tworzą one nowy paradygmat, który umożliwia powstawanie praktyk społecznych opierających się na modelu partycypacyjnym, i podważają instytucjonalno-hierarchiczny sposób wytwarzania wiedzy, podtrzymywany przez uniwersytety i korporacyjne laboratoria.      [Z recenzji prof. SWPS dr hab. Mirosława Filiciaka]   Transakty można czytać na wiele sposobów. To błyskotliwy i zwięzły – choć równocześnie gęsty i nasycony – przewodnik teoretyczny, zachęcający do dyskusji i podsuwający nowe koncepcje pozwalające okiełznać zjawiska współczesnej kultury nadmiaru oraz sproblematyzować ograniczoną społeczną refleksyjność związaną z wieloma obszarami uprawiania nauki (…) Równocześnie można tę książkę traktować jako katalog przykładów działań z ostatniego półwiecza, które problematyzowały przemiany kultury i – zgodnie z przekonaniem o performatywnym charakterze nowej wiedzy – wskazywały rozwiązania, czerpiąc z rozwoju paradygmatu art and science. (…) Nawet jeśli tytułowe transakty z perspektywy kulturowego mainstreamu są zjawiskiem marginalnym, a powstające za ich sprawą depozyty są – jak ujmuje to Autor – „bazami wiedzy niepraktycznej, ekscentrycznej, osobliwej”, to jednak kumulują w sobie zmiany i otwarcie na przyszłość. Są laboratoriami, w których wydarza się to, co dla przyszłości kultury być może najważniejsze. Za sprawą Transaktów zyskujemy okazję, by do nich zajrzeć w towarzystwie kompetentnego przewodnika. Nie mam wątpliwości, że ta książka w obecnych i przyszłych dyskusjach o relacjach nauki, kultury i technologii stanowić będzie istotny punkt odniesienia.

Tysiąc lat radości i trosk. Wspomnienia

Ai Weiwei

W dniu, w którym chciał wyjechać z Chin, Ai Weiwei został zatrzymany przez tajną policję. Podczas trzymiesięcznego pobytu w areszcie uświadomił sobie, jak niewiele wie o losach swojego ojca, Ai Qinga, niepokornego poety, uznanego w czasie rewolucji kulturalnej za wroga ludu. Tak zrodziła się książka będąca piękną, intymną opowieścią o dwóch artystach poszukujących wolności i ich relacjach z opresyjnym reżimem. Śledząc życie Ai Qinga, przenosimy się z Chin początku XX wieku do Paryża, gdzie w latach 1929–1932 zafascynował się surrealizmem i poezją Majakowskiego, a potem do Szanghaju, gdzie trafił do więzienia za lewicowe zaangażowanie. Obserwujemy jego pierwsze sukcesy literackie, życie w Wuhanie podczas oblężenia miasta przez japońskie wojsko, kontakty z Mao, udział w budowie komunistycznego państwa i wreszcie zsyłkę do kolonii karnej, do której trafił – z dziesięcioletnim wtedy synem – jako „prawicowy reakcjonista”. Przyglądamy się także losom samego Ai Weiweia – dzieciństwu, które przeżył w biedzie w Małej Syberii, młodości w Pekinie w czasach politycznej odwilży i pierwszym artystycznym próbom, które nie zawsze spotykały się z aprobatą krytyki. Poznajemy źródła jego inspiracji i motywacje stojące za  najbardziej znanymi dziełami, choćby takimi jak Ziarna słonecznika w Tate, projekt stadionu w Pekinie czy pracy odtwarzającej zdjęcie wyrzuconego na brzeg ciała małego Alana Kurdiego. W tekst książki wkomponowane są wiersze Ai Qinga w przekładzie Katarzyny Sarek oraz rysunki samego Ai Weiweia.

Wideo w sztukach wizualnych

Ryszard W. Kluszczyński, Tomasz Załuski

Wideo należy do najmłodszych mediów używanych obecnie w twórczości artystycznej, a zarazem jest jednym z najważniejszych jej paradygmatów, w największym stopniu wpływającym na współczesne oblicze sztuki. W swej – trwającej niewiele ponad połowę stulecia – historii wideo przeszło znaczącą ewolucję, przeobrażając się z instrumentarium twórczych eksperymentów w polu medium elektronicznego i radykalnych interwencji politycznych, w nową przestrzeń aktywności kulturowej, współczesną transmedialną dziedzinę twórczą, wszechstronnie obecną w polu aktualnych praktyk społecznych. Książka Wideo w sztukach wizualnych proponuje refleksję nad tą ewolucją, nad zmiennymi relacjami między medium i różnymi koncepcjami artystycznymi, które budują dzisiejsze oblicze sztuk wizualnych. Jej autorzy i autorki podejmują zarówno rozważania teoretyczne, określające rozpiętość i formy obecności wideo w polu sztuki, jak i analizują jego różne historyczne manifestacje. W tekstach znajdują się m.in. analizy dotyczące komunikacyjno-kulturowych aspektów wideo, jego przeobrażeń historycznych, zróżnicowanych estetyk, treści i obiegów, jak również jego związków z różnymi dziedzinami sztuki. Wszystkie teksty oferują szerokie spektrum oglądu wideo jako środka wypowiedzi artystycznej.