Ekonomia i finanse 2024 DEBIUTY STUDENCKIE

Małgorzata Gasz, Andrzej Koza, Adriana Politaj red.

Niniejszy zeszyt zawiera dwanaście artykułów naukowych autorstwa studentów Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, filii w Jeleniej Górze. Przedmiotem badań studentów są, m.in. kondycja ekonomiczna przedsiębiorstw i ich decyzje inwestycyjne w kontekście niestabilnych warunków makroekonomicznych, źródła finansowania działalności przedsiębiorstw, tendencje i prognozy na rynku pracy w branży IT, zarobki Polaków w świetle zmiany siły nabywczej wynagrodzeń, znaczenie płac i zysków w kształtowaniu inflacji, uwarunkowania, postawy i decyzje finansowe pokolenia Z, sytuacja finansowa sektora przedsiębiorstw niefinansowych w Polsce w okresie pandemii COVID-19, rola premier gier komputerowych w kontekście zmiany cen akcji polskich spółek gamingowych czy wpływ internetu rzeczy na usługi społeczne. Prezentowane prace stanowią efekt badań naukowych przeprowadzonych przez autorów w warunkach dynamicznie zmieniającego się otoczenia społeczno-gospodarczego.

Spory wokół pojęcia efektywności gospodarowania i pojęć pochodnych we współczesnej literaturze i praktyce gospodarczej

Agnieszka Becla, Stanisław Czaja, Jerzy Tutaj

W monografii skupiono się na problemie identyfikacji sporów towarzyszących definiowaniu i rozumieniu efektywności ekonomicznej oraz pojęciom pochodnym we współczesnej literaturze czy praktyce gospodarczej. Celem pracy jest przegląd głównych zagadnień spornych dotyczących efektywności ekonomicznej i pojęć pochodnych, które mogłyby być punktem wyjścia do zaprojektowania odpowiedniego podejścia do obliczania użytecznego ujęcia tych kategorii na poziomie małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce.

Zrównoważone Zarządzanie Zasobami Ludzkimi - wybrane zagadnienia

Katarzyna Piwowar-Sulej, Dominika Bąk-Grabowska, Katarzyna Grzesik, Czesław Zając

Celem opracowania jest systematyzacja wybranych zagadnień tworzących głównie społeczny wymiar koncepcji ZZZL rozpatrywanych w kontekście pochodzenia analizowanej koncepcji oraz roli i architektury systemu HRM. Ponieważ problematyka ZZZL jest obszerna i wielowątkowa, w monografii skoncentrowano się na prezentacji najważniejszych kwestii. Ze względu na to, że jednym z głównych filarów ZZL jest rozwój personelu, autorzy omawiają w książce zagadnienia kształtowania tzw. kompetencji przyszłości oraz zrównoważonego przywództwa. Poruszają także rzadko eksplorowany w kontekście ZZL temat dotyczący kreowania form zatrudnienia. Aby osiągnąć przyjęty cel, dokonują analizy zagranicznej i krajowej literatury przedmiotu, a także posługują się wynikami badań wtórnych.

Czynniki i bariery rozwoju regionalnego w nowych uwarunkowaniach

Stanisław Korenik

Region ekonomiczny, jako jednostka przestrzenna o charakterze społeczno-gospodarczym, w ostatnich latach ulega dużym przeobrażeniom. Jednocześnie jest on istotnym elementem formułowania i realizacji założeń polityki Unii Europejskiej. Ważnym źródłem tych przekształceń jest kształtowanie się i intensywny rozwój gospodarki opartej na wiedzy, co skutkuje przewartościowaniem czynników wpływających na rozwój tej jednostki przestrzennej. Szczególną rolę w tych przemianach zaczyna odgrywać kapitał ludzki, który w tych procesach sam ulega zmianie. Innym ważnym czynnikiem wpływającym na funkcjonowanie regionu ekonomicznego jest tworzenie się sieci społeczno-gospodarczych jako nowej formy organizacji procesów gospodarczych. Oprócz tych istotnych zjawisk sytuacja regionu ekonomicznego jest także wypadkową bieżących wydarzeń występujących w różnych przekrojach współczesnego świata. Monografia zawiera trzy rozdziały, w których autor szczegółowo omówił takie zagadnienia, jak: region i procesy jego rozwoju w XXI wieku; rola państwa w rozwoju regionów; przekształcenia czynników i barier rozwoju we współczesnych regionach

Determinanty jakości pracy przewodnickiej

Tomasz Lesiów

Monografia jest rezultatem wiedzy i doświadczeń zdobytych podczas pięciu ogólnopolskich konferencji naukowo-turystycznych odbywających się w interdyscyplinarnej formule. Dotyczy aktualnych i istotnych zagadnień związanych z pracą przewodników turystycznych stanowiącą ważny element obsługi ruchu turystycznego. Opracowanie opiera się na bogatym zapleczu literaturowym i źródłowym, a prezentowane w nim zagadnienia opatrzono bogatą szatą graficzną. Ma ono charakter teoretyczny, empiryczny i aplikacyjny. Zaprezentowane w nim wnioski mogą być użyteczne zarówno dla przewodników turystycznych i organizatorów imprez turystycznych, będąc cenną wskazówką przy projektowaniu imprez turystycznych, jak i dla organizacji turystycznych oraz władz lokalnych, dla których mogą stanowić materiał ilustrujący możliwości wykorzystania wiedzy krajoznawczej przewodników turystycznych. Ze względu na swój kompleksowy charakter monografia z pewnością będzie się pozytywnie wyróżniać na rynku wydawniczym, na którym brakuje tego typu opracowań.

Informatyka w biznesie 2023[DEBIUTY STUDENCKIE]

Helena Duducz (red.)

Tematyka ośmiu artykułów zawartych w prezentowanym zeszycie odzwierciedla główne obszary będące w kręgu zainteresowań badawczych ich autorów. Na uwagę zasługuje aktualność podejmowanych zagadnień. W zeszycie omówiono takie kwestie, jak: możliwości i zagrożenia wynikające z użycia ChatGPT w zarządzaniu wiedzą, porównanie działania sieci neuronowych w Pythonie oraz C#, obszary zastosowania technologii i technik do rekonstrukcji obrazów, wdrożenie systemu ERP jako decyzja o znaczeniu strategicznym w przedsiębiorstwie z sektora MŚP w Polsce, prognoza cen nieruchomości mieszkalnych z wykorzystaniem uczenia maszynowego, cyfrowy model biznesu instytucji kulturalnych i rozrywkowych w czasie pandemii COVID-19, ocena platformy ePortal z uwzględnieniem modelu Normana, metody resamplingu danych w rozwiązaniu problemu nierównowagi danych przy wykrywaniu oszustw związanych z kartami kredytowymi

Wartość nieruchomości mieszkaniowej w nowoczesnych uwarunkowaniach przestrzennych i gospodarczych

Stanisław Korenik, Alicja Zakrzewska-Półtorak, Andrzej Łuczyszyn

We współczesnych realiach społeczno-gospodarczych ważne jest szerokie identyfikowanie źródeł kształtowania się wartości nieruchomości oraz relacji tego procesu do zjawisk zachodzących w różnych wymiarach przestrzennych gospodarki. W monografii omówiono wybrane nowoczesne czynniki przestrzenne i gospodarcze – w kontekście rozwoju rynków nieruchomości, oraz wskazano, w jaki sposób wpływają one na wartość nieruchomości mieszkaniowych. W grupie czynników przestrzennych uwzględniono lokalizację oraz zjawisko renty położenia, w opisie czynników ekonomicznych zaś odniesiono się przede wszystkim do kształtowania się nowych uwarunkowań gospodarczych, w tym GOW, w kontekście globalizacji oraz bezpieczeństwa publicznego. Rozważania odniesiono także do rodzajów potencjalnych przestępstw występujących na rynkach nieruchomości. Proces szacowania wartości nieruchomości nabiera obecnie nowego wymiaru, a odniesienie go do dynamicznej sytuacji naszego kraju może stanowić ciekawy przykład aplikacyjno-porównawczy w relacji do koncepcji i modeli teoretycznych.

Współczesne problemy ekonomii i zarządzania 2023 [DEBIUTY STUDENCKIE]

Elżbieta Sobczak red.

W sześciu artykułach składających się na prezentowany zeszyt omówiono różne aspekty funkcjonowania gospodarki Polski i Europy. Autorzy tekstów podjęli sie opisania zagadnień, które stanowią: realizacja 9. Celu Zrównoważonego Rozwoju w państwach Unii Europejskiej w latach 2016-2020, innowacyjność państw Unii Europejskiej, wydatki badawczo-rozwojowe w Polsce na tle innych krajów Unii Europejskiej w latach 2016-2020, polityka prodemograficzna jako determinanta zrównoważonego rozwoju rynku pracy na przykładzie Polski i Islandii, imigracja zarobkowa jako determinanta zmian na rynku pracy w Polsce, Wiedza jako kluczowy element modelu kompetencyjnego przedsiębiorcy z pokolenia milenialsów

Teoria i praktyka ekonomii regulacji w energetyce. Zastosowania metod taryfikacji w sektorze energetyki gazowej

Adam Węgrzyn

Monografia uzupełnia dorobek polskiego piśmiennictwa poświęconego problematyce ekonomii regulacyjnej, a w szczególności zagadnieniu ustalania taryf dla przedsiębiorstw energetycznych z sektora użyteczności publicznej funkcjonujących na rynkach regulowanych. Autor podjął próbę prezentacji ewolucji teorii i praktyki regulacji ekonomicznej, a także dalszych kierunków rozwoju tej dyscypliny. Oprócz najważniejszych kwestii regulacji ekonomicznej omówił istotę regulacji przedsiębiorstw sieciowych z sektora użyteczności publicznej w ramach podejścia tradycyjnego i alternatywnego. Opisał również teoretyczne zasady ustalania cen oraz praktyczne metody regulacji taryf, stosowanych w rozwiniętych jurysdykcjach. Książka stanowi kompendium na temat aktualnego poziomu rozwoju polskiego sektora gazowniczego, kierunków zmian, a także wyzwań regulacyjnych dla tego sektora w świetle dekarbonizacyjnej polityki klimatycznej Unii Europejskiej. Na szczególną uwagę zasługuje opracowanie systematyki najważniejszych podejść (systemów) do regulacji przychodów dla operatorów systemów gazowniczych, a w tym koncepcji wyznaczenia taryf i najważniejszych metod ustalania przychodu regulowanego dla przedsiębiorstwa energetycznego z sektora gazownictwa przesyłowego i dystrybucyjnego. W części empirycznej monografii ujęto analizę najlepszych praktyk w obszarze regulacji i taryfowania działalności dystrybucyjnej gazu ziemnego i energii elektrycznej na wybranych rynkach energetycznych krajów członkowskich Unii Europejskiej, w tym także w Polsce. Analiza składa się z dwóch części - analizy trendów regulacyjnych sektora dystrybucji gazu i energii elektrycznej oraz analizy porównawczej modeli regulacyjnych w wybranych krajach Unii Europejskiej w tym w Polsce. Książka stanowi wkład w rozwój nauki oraz praktyki w zakresie ekonomii regulacyjnej oraz finansów przedsiębiorstwa energetycznego działającego na rynku regulowanym.

Fuzje i przejęcia dokonywane przez chińskie przedsiębiorstwa na rynku europejskim

Karolina Izabela Łopacińska

Celem książki jest przedstawienie przesłanek oraz wpływu fuzji i przejęć dokonywanych przez przedsiębiorstwa chińskie na rynku europejskim na cele strategiczne oraz na wyniki ekonomiczne osiągane przez te przedsiębiorstwa i firmy europejskie uczestniczące w opisywanych porozumieniach. Rozpoznano warunki powodzenia fuzji i przejęć, a także czynniki je ograniczające. Analizy oparto na przypadkach fuzji i przejęć w sektorach: energetycznym, wydobywczym, motoryzacyjnym, wysokich technologii, bankowym i chemicznym. Pozwoliło to na pokazanie szerokiego obrazu działań firm chińskich i europejskich w dążeniu do maksymalizacji wartości przedsiębiorstw oraz rozwijania pomyślnej współpracy przy optymalnym wykorzystaniu wzajemnego potencjału. Opisane przypadki porozumień są bardzo dobrymi przykładami ekspansji Chin zmierzających do rozwoju i umocnienia swojej pozycji na rynku lokalnym i globalnym. Autorka podjęła próbę określenia kierunków zmian w zarządzaniu powstałymi korporacjami z udziałem kapitału chińskiego oraz ich perspektyw rozwojowych na rynkach międzynarodowych, w tym na rynku europejskim.

Zarządzanie pracą w zmieniających się uwarunkowaniach funkcjonowania organizacji

M. Wanda Kopertyńska

Praca jako uniwersalny i centralny programator ludzkich działań ulega istotnym przemianom ze względu na zmiany w otoczeniu i wewnątrz organizacji. Organizacje przyjmują nowe struktury, sprzyjające efektywnemu realizowaniu pracy. Nowoczesne rozwiązania technologiczne wywołują potrzebę innych niż dotychczas metod podziału i organizacji pracy, odmiennych sposobów zarządzania i kontroli. Następują zmiany form organizacji pracy i zatrudnienia w zakresie kontroli procesów pracy. Zmienia się też pracownik wykonujący pracę. Miejsca starszych pracowników zajmują pracownicy młodego pokolenia, mający odmienne oczekiwania wobec pracy i pracodawcy. Wymusza to potrzebę rozwoju przywództwa w organizacjach i nowego podejścia do motywowania pracowników. Wymienione przeobrażenia wymagają innego podejścia do zarządzania pracą. Zagadnieniom tym poświęcona jest monografia, która nawiązuje do zarządzania pracą w zmieniających się uwarunkowaniach funkcjonowania organizacji.

Zrównoważony rozwój lokalny. Podstawy teoretyczne i działania praktyczne

Alicja Sekuła, Andrzej Miszczuk, Julia Wojciechowska-Solis, Joanna Nucińska

W monografii omówiono jedną z koncepcji rozwoju lokalnego, jaką jest rozwój zrównoważony. Przedstawiono teoretyczne podstawy tego rozwoju na poziomie lokalnym oraz ukazano jego przejawy i działania praktyczne w sferach gospodarczej, społecznej i ekologicznej, ze szczególnym uwzględnieniem turystyki i oświaty jako wewnętrznych czynników rozwojowych. Ponadto w kontekście rozwoju zrównoważonego poruszono zagadnienia Agendy 2030, Europejskiego Zielonego Ładu, inicjatywy LEADER, turystyki wiejskiej oraz partnerstw terytorialnych.

Wyzwania w zarządzaniu kosztami i dokonaniami

Marcin Kowalewski

Głównym celem monografii jest wskazanie na aktualne wyzwania i trendy w zarządzaniu kosztami i dokonaniami. W publikacji zaprezentowano m.in. analizę podstaw determinujących dojrzałość przedsiębiorstw w domenie zarządzania kosztami, wyniki badań dojrzałości w zarządzaniu kosztami jako rezultat realizacji wybranych mikrofundamentów strategii przywództwa kosztowego, zagadnienia hipotetycznych kosztów finansowania w ocenie korzyści podatkowych, kwestię rachunku kosztów w świetle zasobowej teorii przedsiębiorstwa, rozważania poświęcone kosztom utraty wartości niefinansowych aktywów jako determinanty wyniku finansowego w przedsiębiorstwach energetycznych, a także problematykę wpływu budżetowania kosztów na prowadzenie ksiąg rachunkowych. Zagadnienia omówione w opracowaniu stanowią istotny punkt w dyskusji dotyczącej aktualnych wyzwań stawianych systemom zarządzania kosztami i dokonaniami na gruncie nauki i praktyki gospodarczej.

Nowe trendy w rozwoju pieniądza

Janina Harasim, Jacek Karwowski, Paweł Marszałek

Przedmiotem rozważań w monografii są bieżące trendy w rozwoju pieniądza. Wynikają one z głębokich zmian społecznych, gospodarczych i - przede wszystkim - technologicznych. Trendy te dotyczą zarówno samej jednostki pieniężnej, jak i uwarunkowań instytucjonalnych tworzenia pieniądza, odnoszących się do niego regulacji i posługiwania się współczesnym pieniądzem. W tym kontekście na szczególną uwagę zasługują takie kwestie, jak zmiany w formach pieniądza, pojawianie się innowacji płatniczych i walut cyfrowych, a także wyzwania, jakie rodzi to dla tradycyjnej fizycznej gotówki, banków centralnych oraz regulacji sfery monetarnej. Monografia składa się z sześciu rozdziałów. Przedmiotem rozważań w rozdziale pierwszym jest współczesny pieniądz - jego rozumienie, formy, funkcje oraz czynniki kreacji. W rozdziale drugim skupiono się na tradycyjnej formie pieniądza, jaką jest fizyczna (papierowa) gotówka. Treścią rozdziału trzeciego są innowacyjne instrumenty pieniądza bezgotówkowego. Rozdział czwarty dotyczy kryptowalut - ich genezy, definicji, cech oraz tego, na ile można je postrzegać jako pieniądz i czy instrumenty te mogą w przyszłości zająć miejsce tradycyjnych walut. W rozdziale piątym scharakteryzowano swoistą odpowiedź banków centralnych na kryptowaluty, jaką są waluty cyfrowe banków centralnych (CBDC). Rozdział szósty zaś poświęcono wyzwaniom w zakresie regulacji, jakie generuje rozwój nowych form pieniądza oraz innowacji płatniczych.

Rozwój podaży na rynku rolniczych produktów ekologicznych w Polsce - aspekty ekonomiczne

Karol Kociszewski, Andrzej Graczyk

Autorzy monografii przyjęli za cel przedstawienie uwarunkowań funkcjonowania i perspektyw rozwoju rynku żywnościowych produktów ekologicznych. Przyjmują oni stanowisko obiektywne, starając się wyjaśnić, czy rzeczywiście rolnictwo ekologiczne ma realne szanse rozwoju w warunkach konkurowania z żywnością konwencjonalną, która jest tańsza, łatwiej dostępna, ma dłuższe terminy ważności i często jest bardziej atrakcyjnie opakowana niż ekologiczna. Autorzy z jednej strony zawarli potężny ładunek wiedzy o badanym problemie w syntetycznej pracy, diagnozując stan tej podaży oraz uwarunkowania rozwoju rolniczych produktów ekologicznych, nie pomijając właściwie żadnego istotnego aspektu, z drugiej zaś wykazali się bardzo dobrym warsztatem naukowym i wzorowo różnorodnym materiałem badawczym, który został wykorzystany łącznie z badaniami ankietowymi przeprowadzonymi na potrzeby tej publikacji. W ten sposób czytelnik otrzymuje kompletne opracowanie o wysokich walorach merytorycznych.

Samorządowa Karta Dużej Rodziny w Polsce w pierwszych latach funkcjonowania

Anna Bebel

W monografii opisano samorządowe programy Karty Dużej Rodziny w pierwszych latach ich funkcjonowania w Polsce. Podjęto również próbę oceny tych programów pod kątem ich dostosowania do potrzeb rodzin wielodzietnych, a także ich wpływu na poprawę jakości życia rodzin z licznym potomstwem. Praca ma charakter przede wszystkim empiryczny, prezentuje bowiem wyniki badań własnych – zarówno ilościowych, jak i jakościowych – zrealizowanych przez autorkę.