Wysiedleni. Akcja Wisła 1947

Krzysztof Ziemiec

Akcja wysiedlania ludności ukraińskiej z południowo-wschodniej Polski rozpoczęła  o świcie 28 kwietnia 1947 r. i trwała około trzech miesięcy. Działania prowadzone były często w sposób brutalny i bezwzględny. W ciągu kilku miesięcy na Ziemie Zachodnie i Północne przymusowo przesiedlono ponad 140 tys. Ukraińców. Operacja wywózki przebiegała zazwyczaj w sposób dość brutalny i bezwzględny. Ludność zmuszana była do opuszczania swoich domów w ciągu 2-3 godz. Wysiedlone wsie rabowano, a często później też palono albo zasiedlano przez nowych osadników. Tak aby nikt już nie mógł tam wrócić. Bezpośrednim pretekstem dla rozpoczęcia deportacji stało się zastrzelenie 28 marca 1947 w okolicy Baligrodu wiceministra obrony narodowej gen. Karola Świerczewskiego. Wobec zamieszkujących południe Polski Ukraińców zastosowano  zbiorową odpowiedzialność. Krzysztof Ziemiec oddaje pieczołowicie relacje spotkanych świadków bohaterów tamtych wydarzeń, do których docierał nie tylko na terenie południowo wschodniej Polski ale także na Warmii, Mazurach, Pomorzu, gdzie już zostali. Ich wspomnienia, dziś po 70 latach, są wciąż poruszające. Autor nie próbuje ani moralizować ani oceniać politycznie decyzji ówczesnych komunistycznych władz. Jak i motywów którymi kierowali się zarówno oni jak i walczący tuż po wojnie z Polakami członkowie band UPA. W swoich reporterskich opisach historii konkretnych osób pokazuje natomiast jak bardzo skomplikowana po wojnie stała się sytuacja na Południu kraju a zarazem jak mało istotna dla  rządzących była wielka krzywda konkretnych rodzin i często zupełnie niewinnych ludzi. Jak bardzo poprzez zastosowanie bezwzględnie zbiorowej odpowiedzialności, zniszczono też bezpowrotnie kulturową i etniczną różnorodność południowo-wschodniej Polski. Jak bardzo do dziś ta rana dla wielu jest niezabliźniona. Krzysztof Ziemiec, dziennikarz TVP1, autor licznych wywiadów, publikacji prasowych i pozycji książkowych  w latach 80 jako młody chłopak wielokrotnie wyprawiał się z plecakiem w Bieszczady. Zdołał wtedy jeszcze na własne oczy zobaczyć resztki zburzonych malutkich cerkwi czy nadpalone i opuszczone przed laty chałupki albo leśne zapomniane cmentarze z innymi krzyżami i napisem KŁADOWISZCZE. To wówczas od miejscowych i innych podobnych nam górskich łazików dowiedział się o mieszkających tam przed laty Ukraińcach, Łemkach i Bojkach i tym co działo się w tej okolicy tuż po wojnie  - czyli o Akcji Wisła, która zmusiła ludność ukraińską albo polską ale należącą do koscioła prawosławnego, do opuszczenia ich rodzinnej ziemi. 

Przedsiębiorczość, strategie i metody zarządzania przedsiębiorstwem

Natasza Duraj, Aleksandra Pieloch-Babiarz

Monografia dotyczy kluczowych problemów związanych zarówno z rozwojem przedsiębiorczości, jak również strategiami i metodami wykorzystywanymi w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Zawarto w niej wyniki badań autorów z różnych ośrodków naukowych, które odnoszą się do analizy wielu czynników wpływających na kreowanie przedsiębiorczości, a także diagnozy strategii i metod stosowanych w zarządzaniu współczesnymi przedsiębiorstwami, funkcjonującymi w warunkach zmiennego i niestabilnego otoczenia. Wskazano przyczyny i konsekwencje podejmowania decyzji o znaczeniu strategicznym dla współczesnych przedsiębiorstw. W sposób interdyscyplinarny ujęto ustanawianie zastawu na papierach wartościowych w polskich realiach gospodarczych w powiązaniu z bezpieczeństwem finansowym przedsiębiorstwa. Przedstawiono zarówno główne motywy podejmowania działań przedsiębiorczych w Europie, jak i znaczącą dywersyfikację działalności przedsiębiorstw sektora TSL, która ma miejsce szczególnie poza sekcją „Transport i gospodarka magazynowa”. Opisano też m.in. szeroko rozumiane problemy efektywności relacji w sieci, będące źródłem wartości współczesnych przedsiębiorstw działających w sieciach różnorodnych powiązań. Analiza ta odnosi się przede wszystkim do diagnozy efektów płynących ze współpracy organizacji w ramach sieci partnerskich oraz komponentów zdolności sieciowych oraz warunków niezbędnych dla wzrostu skuteczności kooperacji między organizacjami. 

Akty prawa wewnętrznie obowiązującego a uchwały organów prawniczych samorządów zawodów zaufania publicznego

Agnieszka Wiktorzak

Ustrojodawca w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.1 określił dwa rodzaje źródeł prawa, to znaczy akty prawa powszechnie obowiązującego i akty prawa wewnętrznie obowiązującego. Zarówno akty pra-wa powszechnie obowiązującego, jak i akty prawa wewnętrznie obowiązującego są aktami normatywnymi wydanymi przez centralne organy państwowe. Nale-ży zauważyć, że w doktrynie nie ma jednoznacznego stanowiska dotyczącego zakresu podmiotowego oraz przedmiotowego aktów prawa wewnętrznie obo-wiązującego. Niektórzy przedstawiciele doktryny wyrażają pogląd, że katalog aktów prawa wewnętrznie obowiązującego jest otwarty pod względem podmio-tów (między innymi prawniczych samorządów zawodów zaufania publicznego) upoważnionych do wydawania tego rodzaju aktów. (fragment wstępu)

Fryzjer męski

Adam Szulc

Ta książka to elementarz dla fryzjerów męskich. Jest w niej zawarta historia fryzjerstwa, rodzaje fryzur począwszy od starożytnego Egiptu, opisy narzędzi i gabinetów fryzjerskich. Połączenie w niej tradycyjnej szkoły strzyżenia z nowoczesnym, subkulturowym fryzjerstwem, stawia ją w wyjątkowej pozycji - daje wiedzę dotycząca jednego z najstarszych zawodów nie tylko techniczną i historyczną, ale również kulturową i socjologiczną. Po raz pierwszy polski fryzjer męski pisze książkę o fascynacji zawodem i przywraca rangę fryzjerstwu męskiemu, przez dziesiątki lat zepchniętemu na margines. Myślenie o fryzjerstwie było zdominowane przez fryzjerstwo damskie. Książka może być podręcznikiem dla młodocianych adeptów fryzjerstwa. Zamieszczone w niej rysunki autorstwa Pawła Garwola idealnie odzwierciedlają rodzaje fryzur i czynności wykonywane na głowach klientów. Adam Szulc - znany poznański Barber - obserwuje go z perspektywy swej ponad trzydziestoletniej praktyki, zauważa zmiany w branży, łączy fascynację tradycją i historią rzemiosła fryzjerskiego z wszelkimi nowościami.

Przez rzekę

Andrzej Stasiuk

Stawałem przy drzwiach i patrzyłem, jak podnosi kolejne kęsy, żuje, połyka, drapiąc się lewą dłonią po brzuchu, albo przewracając strony najgłupszej gazety. A potem odsuwała talerz, uwalniała jedną nogę z czarnych rajstop, stawiała stopę na krawędzi krzesła, sięgała po małe zakrzywione nożyczk i obcinała paznokcie. Pozbywała się cienkich, szarawych półksiężyców i mogłem wtedy uklęknąć i patrzeć, jak fragment jej ciała oddziela się, spada i przestaje być nią. Bezbarwna materia o obojętnej temperaturze znikała w cieniu krzesła, w cieniu pochylonej postaci. Przypadałem do podłogi, by odnaleźć te okruchy istnienia, już martwe, więc moje. Tak się umówiliśmy. Wśród okruchów i węzełków dywanu wymacywałem drobniuteńkie ostrza i zbierałem. Jej twarz nigdy nie była piękniejsza. Fragment książki Granica poznania, wyznaczana przez nicość, to chyba najtrudniejszy, ale i najbardziej fascynujący wątek tej książki, łączący tom Przez rzekę z wcześniejszymi Opowieściami galicyjskimi [...]. Dotknąć istnienia to właśnie dotknąć formy, która w pustce zostaje po istnieniu... prof. Przemysław Czapliński

Szpiedzy (tom 3). Następne pokolenie

Aleksander Makowski

Kontynuacja pełnej intryg i nagłych zwrotów akcji historii szpiegowskiej autorstwa asa polskiego wywiadu. W dzień Święta Dziękczynienia 1968 roku Victor Van Vert ujawnia swój genialny plan, który zamierza zrealizować, wykorzystując prezydenta Nixona. Jeśli wszystko się powiedzie, Van Vertowie zarobią krocie, tyle że kosztem podważenia podstaw światowej gospodarki. Chyba że ktoś ich wyprzedzi. Piątka konspiratorów-mścicieli ostro bierze się do dzieła, znajdując popleczników w osobach wybitnej finansistki Edyty Amschel, przewodniczącego KGB Jurija Andropowa oraz byłego esesmana Gerarda, który właśnie uruchomił wytwórnię fałszywych dolarów. Wydaje się, że całe to nietypowe towarzystwo jest na prostej drodze do sukcesu, gdy z Nowego Jorku nadchodzi niepokojąca wiadomość o tajemniczym zniknięciu Jekatieriny Iwanowej. W trakcie poszukiwań Jany wychodzi na jaw, że Van Vertowie zaczynają sobie uświadamiać istnienie poważnej konkurencji. Tymczasem do akcji wkracza następne pokolenie. André, syn Jana Ratza, nie ma wątpliwości, że powinien pomścić śmierć ojca. W trakcie studiów na Harvardzie zaprzyjaźnia się z młodym Fredem Van Vertem i wkrótce poznaje jego piękną macochę. Zakochuje się w niej z wzajemnością od pierwszego wejrzenia. Tylko czy w takich warunkach ich miłość będzie miała szansę przetrwać?

Kapitał ludzki a zarządzanie wieloma pokoleniami w organizacji

Izabela Warwas, Justyna Wiktorowicz, Anna Jawor-Joniewicz

We współczesnych organizacjach spotykają się cztery pokolenia pracowników. Każde z nich ukształtowały różne warunki społeczne, gospodarcze, historyczne, etyczne i kulturowe. Generacje posiadają odmienne systemy wartości, potrzeby i oczekiwania, różne nawyki oraz przyzwyczajenia. Efektywne zarządzanie tak różnorodnym kapitałem ludzkim jest wyzwaniem dla menedżerów. Kluczowe jest skoncentrowanie się na potencjale drzemiącym w każdym pokoleniu, nie zaś na barierach wynikających z różnic między nimi. Takie podejście umożliwia zarządzającym czerpanie korzyści z różnorodności w miejscu pracy. Książka łączy walory monografii naukowej i praktycznego przewodnika. Wskazując rozwiązania przydatne w procesie zarządzania zróżnicowanym wiekowo kapitałem ludzkim, może stanowić inspirację dla menedżerów personalnych oraz właścicieli przedsiębiorstw a także dla badaczy i studentów podejmujących tematykę zarządzania  multigeneracyjnego.

Światła w jeziorze

Małgorzata Lisińska

Gdy po dwóch latach kompletnej uczuciowej suszy, dopadnie cię klęska urodzaju, możesz mieć problem z wyborem. Karolina jest zabawną i błyskotliwą dziewczyną, od roku zakochaną bez wzajemności w koledze z pracy. I oto któregoś dnia spotyka go nad jeziorem, a wszystko się zmienia. Że jednak świat bywa złośliwy, na drodze Karoliny staje nie tylko Kuba, ale i pewien nieprawdopodobnie seksowny Włoch... Przezabawne perypetie miłosne i rodzinne głównej bohaterki są tematem pierwszej obyczajowej powieści Gosi Lisińskiej z serii Miłość w Tychach. -------------------------- "Światło w jeziorze" to zabawne perypetie miłosne przebojowej i pewnej siebie Karoliny Wójcik, która po kilku latach samotności, z dnia na dzień staje przed trudnym wyborem... Ta lekka, zabawna i skomplikowana historia, zapewni Wam nie mało wrażeń, a nim się obejrzycie, zapragniecie kolejnej części. Ewelina Żyła - RedGirlBooks "Światła w jeziorze" to zabawna i niesamowicie naturalna historia rezolutnej Karoliny, której życie pokazuje, że los miewa dla nas nieraz niecne plany, w szczególności, jeżeli mowa o nieokiełznanym uczuciu, jakim jest miłość. Zaskakująca, wciągająca i pełna miłosnych uniesień opowieść o tym, że nigdy nie jest za późno, na to, co naprawdę ważne. Kamila Orłowska - Camilleshade books Rewelacyjne i zabawne, z dużą dawką humoru i porcją erotyzmu, takie właśnie jest "Światło w jeziorze"! Dawno nie czytałam tak dobrej komedii romantycznej! Trio, piękna Karola, zabójczy Kuba i ponętny Włoch- Rob, skradli moje serce. Agnieszka Rybska - Blonderka.pl Gosia Lisińska stworzyła opowieść, która mogłaby przydarzyć się każdej z nas. Jednocześnie zabawna i życiowa historia o zakrętach życia i przewrotności losu. Pamiętajcie, że kiedy zbyt długo marzymy o miłości, możemy ją dostać w podwójnej dawce - a to doprowadzi do wielu skomplikowanych, acz ciekawych sytuacji. "Światła w jeziorze" to codzienność opowiedziana w niecodzienny sposób. Justyna Leśniewicz - Książko, miłości moja "Światła w jeziorze" to idealne połączenie doskonałego humoru oraz seksownego romansu. Będzie gorąco, zmysłowo i zabawnie. Historia Karoliny pochłonie Was w mgnieniu oka i nie pozwoli odłożyć książki, dopóki nie poznacie zakończenia. To życiowa, ale posypana odrobiną magii powieść, która umili długie zimowe wieczory. Meg Adams - Niegrzeczne Dziewczyny Recenzują Lekka, zabawna, seksowna, po prostu bardzo kobieca książka! "Światła w jeziorze" to powieść, w której każda z nas odnajdzie cząstkę siebie. Ewelina Nawara - myfairybookworld.pl

Zakładnicy historii. Mniejszość polska w postradzieckiej Litwie

Barbara Jundo-Kaliszewska

Autorka prezentuje historyczne ujęcie kwestii odrodzenia narodowego Polaków na obszarze współczesnej Wileńszczyzny na przełomie lat 80. i 90. XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem działań na rzecz utworzenia polskojęzycznej, autonomicznej jednostki w obrębie Litwy. Wątek polityki narodowościowej w krajach byłego bloku Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich nieustannie powraca w międzynarodowej przestrzeni publicznej. Z powodów politycznych opisane wydarzenia do dziś budzą kontrowersje oraz rzutują na relacje bilateralne Polski i Litwy, dlatego warto poznać ich genezę. "To bardzo ważne. aby nie pozwalać narzucać w historiografii fałszywej wizji historii, niezgodnej z faktami i przebiegiem wydarzeń. Trzeba pamiętać, że jeśli na to pozwolimy, wówczas wypaczony obraz wydarzeń historycznych zostanie utrwalony oraz znajdzie odbicie w publikacjach w obcych językach, a wtedy tym trudniej będzie go zwalczać i polemizować z nim. Dlatego trzeba przeszłość pokazywać taką, jaką była naprawdę, bez upiększeń spowodowanych doraźnymi potrzebami politycznymi i tzw. poprawnością polityczną. Tę ważną funkcję spełnia znakomicie książka dr Barbary Jundo-Kaliszewskiej". Prof. Grzegorz Mazur

Wincentego Skrzetuskiego "Prawo polityczne narodu polskiego"

Wojciech Organiściak

Polski pijar Wincenty Skrzetuski, żyjący w latach 1745-1791, był uznanym historykiem, prawnikiem, pisarzem politycznym, nauczycielem oraz tłumaczem doby stanisławowskiej. Do jego ważniejszych dzieł należy zaliczyć "Mowy o głowniejszych materiach politycznych" oraz historie Szwecji i starożytnej Grecji. W swoich pracach Skrzetuski niejednokrotnie nawiązywał do zagadnień moralno-etycznych, stawiając sobie za cel wychowanie dobrego obywatela łączącego w sobie światopogląd chrześcijański, idee humanitarne, oświeceniowe, nowożytne koncepcje prawnonaturale i etykę opartą na podstawach racjonalnych. Skrzetuski pozostawał pod silnym wpływem republikańskiej ideologii Mably’ego i Rousseau oraz innych myślicieli oświeceniowych z Monteskiuszem i Beccarią na czele. Najważniejszym dziełem Skrzetuskiego, wydanym w latach 1782-1784, było "Prawo polityczne narodu polskiego". Pijar spopularyzował w nim obraz ustroju i prawa Rzeczypospolitej obowiązujący przed Sejmem Czteroletnim, propagując konieczność dalszych reform politycznych, społecznych i ekonomicznych w państwie szlacheckim. Swoją pracę Skrzetuski oparł częściowo na erudycyjnym dziele Gotfryda Lengnicha "Ius publicum Regni Poloniae", które uzupełnił o nowe rozwiązania ustrojowe wprowadzone w Rzeczypospolitej po 1764 roku. Dokonana w przedmiotowej rozprawie analiza "Prawa politycznego narodu polskiego" pozwala na stwierdzenie, że było to solidne kompendium wiedzy o ustroju Rzeczypospolitej szlacheckiej, mające miejscami cechy traktatu politycznego. W swym stosowanym w szkołach podległych Komisji Edukacji Narodowej podręczniku Skrzetuski zaprezentował szerokie spektrum zagadnień odnoszących się zarówno do ustroju politycznego, społecznego oraz gospodarczego, jak i ustroju sądów.  Podobnie jak dla Monteskiusza, dla polskiego pijara prawo polityczne było tą gałęzią prawa, która regulowała system rządów. Według Skrzetuskiego, na prawo polityczne składały się: sposób sprawowania władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej, obrady publiczne oraz prawa i obowiązki wszystkich stanów, funkcjonowanie różnych organów i urzędów, religia, skarb, wojsko, handel, ludność, a także traktaty i umowy z obcymi państwami. Przeprowadzona w rozprawie analiza "Prawa politycznego narodu polskiego" pozwala na stwierdzenie, że pijar prezentował własne oceny i postulaty reform, które niejednokrotnie były kontynuacją głosów i myśli poprzedzających go pisarzy politycznych na czele ze Stanisławem Konarskim. Analiza poglądów Skrzetuskiego pozwala przyznać mu poczesne miejsce wśród polskich pisarzy politycznych doby stanisławowskiej, szczególnie tych tworzących przed Sejmem Wielkim ‒ propagatorów, a nawet projektodawców niektórych reform.

Opcja czy osoba?Upartyjnienie versus personalizacja w wyborach samorządowych

Jarosław Flis, Agnieszka Hess, Michał Bukowski, Agnieszka Szymańska

Co jest kryterium decydującym o rezultacie wyborów samorządowych: opcja czy osoba? Dylemat zawarty w tytule książki pojawia się przy okazji wielu zjawisk towarzyszących wyborom lokalnym. Wybory to przecież nie tylko sam akt wrzucenia głosu do urny - to wielomiesięczny proces będący wypadkową zachowania licznych podmiotów. Autorzy strukturyzują ten proces zgodnie z modelem swoistej matrycy samorządowej, na którą składają się trzy zasadnicze obszary analizy: po pierwsze, rozwiązania instytucjonalne, w ramach których wybory są realizowane; po drugie, publiczność, występująca w roli wyborców; i wreszcie, po trzecie, media, odgrywające ważną rolę w komunikowaniu towarzyszącym wyborom. Wspólna prezentacja wyników badań w jednym tomie pozwoliła autorom na wieloaspektową analizę zjawisk towarzyszących wyborom samorządowym, umożliwiła podjęcie próby odpowiedzi na pytania dotyczące czynników wpływu na preferencje wyborcze oraz odwołanie się, w wielu miejscach publikacji, do wyników badań z roku 2006.

Średniowieczne opowieści biblijne. Paleja historyczna w tradycji bizantyńsko-słowiańskiej. Series Ceranea 4

Małgorzata Skowronek

Czwarty tom Series Ceranea stanowi monografia dotycząca drugiego przekładu słowiańskiego Palei historycznej -bizantyńskiej kompilacji tekstów rozmaitej proweniencji na tematy biblijne, zaczerpnięte ze Starego Testamentu. Zamiarem moim było ukazanie sposobów odczytania pewnego średniowiecznego tekstu literackiego - zarówno odczytów skierowanych w głąb niego samego, jak i ukazujących go w najbliższym mu środowisku relacji intertekstualnych. Pozostaję jednak z nadzieją, że każdy głos dotyczący nawet jednego tylko zabytku z niezmierzonego dziedzictwa Slaviae Orthodoxae, tym bardziej zabytku przekazywanego w odmiennych szatach językowych i przyjmującego rozmaite postacie, prowadzi do lepszego poznania nie tylko tego jego komponentu, jakim jest stricte literatura, lecz także tworzących go: myśli i ducha. Z Zakończenia

Polska. Skarby architektury

Anna Willman

Historia Polski liczy ponad 1000 lat. Świadkami tych długich i burzliwych dziejów są budowle powstałe na przestrzeni wieków, które do dziś świadczą o często gwałtownych decyzjach władców, fanaberiach architektów czy po prostu o potrzebach społeczeństwa. Ponad sto obiektów przedstawionych w książce Polska. Skarby architektury przybliży Czytelnikowi klimat dawnych czasów. Warto posłuchać zaskakującej opowieści o dziejach każdego z tych obiektów i odbyć niezwykłą podróż do miejsc i ludzi.

Komisarz Barbarotti (tom 2). Całkiem inna historia

Hkan Nesser

W drugiej książce o Gunnarze Barbarottim, Całkiem inna historia, ponownie spotykamy wyrafinowanego sceptyka szukającego czasami wskazówek w Piśmie Świętym, którego poznaliśmy w powieści Człowiek bez psa. Ma coraz więcej wątpliwości związanych ze swoją karierą zawodową, a życie osobiste obfituje w nieoczekiwane zmiany akcji i planów. Kilkoro Szwedów spędza wspólnie czas podczas dwutygodniowego urlopu w Finiste`re w Bretanii na początku XXI stulecia dwie pary, dwóch singli w sumie sześcioro świeżo poznanych przyjaciół. Zażywają kąpieli, rozkoszują francuskim jedzeniem, organizują wycieczki i flirtują, nie zważając na zobowiązania małżeńskie. Na pamiątkę zostaje kilka fotografii, może jakieś zdjęcie grupowe, jakaś akwarelka i anonimowy pamiętnik opisujący ich eskapady. Pięć lat później ktoś zaczyna ich zabijać, jedno po drugim, informując wcześniej listownie o swoich planach inspektora kryminalnego Gunnara Barbarotti w Kymlinge. Sprawa odbija się szerokim echem w mediach, które rozpętują nagonkę na policję. Morderca ciągle zwodzi śledczych, a jego działanie jest coraz bardziej niezrozumiałe i pełne zagadek. Pozornie jego ofiary nie mają ze sobą nic wspólnego. Dlaczego seryjny morderca wybiera właśnie ich? Dlaczego seryjny morderca za każdym razem stosuje inną metodę zabijania?

Posągi i utopie. Rzeźba jako metafora nowoczesnej formy artystycznej, podmiotowości i politycznej wspólnoty

Katarzyna Trzeciak

Posągi i utopie. Rzeźba jako metafora nowoczesnej formy artystycznej, podmiotowości i politycznej wspólnoty to opowieść o literaturze europejskiego modernizmu poprzez interpretację obecnych w niej rzeźbiarskich metafor, służących konceptualizacji problemów istotnych dla jej twórców: formy artystycznej, podmiotowości i wspólnoty. Rzeźbiarska materialność posągów i ich właściwości wywołują wiele możliwych skojarzeń – od stałości i zamknięcia materii w harmonijnym kształcie klasycystycznego artefaktu po ulotność i kruchość form Alberta Giacomettiego. Nowoczesna literatura rejestruje to zróżnicowanie i szuka w nim utopijnych projektów estetycznych, antropologicznych i politycznych, ocalających przed chaosem modernizującego się świata. Rzeźba daje bowiem poczucie niezmienności świata wobec przepływu zdarzeń, jest jego nieporuszonym punktem. Ale literacka rzeźbiarskość równie skutecznie rozbija iluzję trwałości ideału, ujawniając jego rewers – pozbawiony życia bezruch posągowego ciała. Nowoczesność jest formacją sprzecznych tendencji – pragnienie formalnej dyscypliny i porządku świata współistnieje tu z demaskacją jego sztuczności i poszukiwaniem pęknięć dyscyplinującej formy. To napięcie kumuluje się w literackich sposobach wykorzystania rzeźby. Ich różnorodność rozpina się  choćby między parnasistowskim cyzelowaniem formy poetyckiej a jego nieoczekiwanym powtórzeniem w monumentalności realizmu socjalistycznego. Literackie reprezentacje rzeźb i ich właściwości nie tylko materializują idee nowoczesności, ale ponadto służą ich weryfikacji. Techniczna precyzja formowania kształtu rzeźbiarskiego i tekstowego podszyta jest bowiem przemocą narzucania scalającej formy na nieukształtowane słowa i materiały. Książka ta jest próbą ujęcia rzeźby nie tylko jako figury opisowej, ale przede wszystkim krytycznej wobec nowoczesnych utopii sztuki i życia.

W stronę antropologii inkluzywnej: głęboka niepełnosprawność intelektualna a człowieczeństwo. Studium z zakresu katolickiej teologii niepełnosprawności

Anna Maliszewska

Czy osoby upośledzone intelektualnie w stopniu głębokim, a więc jednostki pozbawione umiejętności werbalnej komunikacji ze światem, nie potrafiące zadbać o swoje podstawowe potrzeby egzystencjalne, zupełnie bezradne i – jak się zwykle uważa – bezrefleksyjne są osobami ludzkimi? A jeśli tak, to czy są osobami ludzkimi dokładnie tak samo, jak wszyscy inni przedstawiciele gatunku zwanego homo sapiens? Czy możemy skonstruować taką „definicję” człowieczeństwa, która swym zasięgiem obejmie wszystkie istoty ludzkie? I kto ostatecznie do owych istot ludzkich powinien być zaliczony? Próba odpowiedzi na powyższe pytania podejmowana jest w niniejszej pracy z perspektywy katolickiej, co jak się okazuje ułatwia zadanie tylko w pewnym zakresie. Z jednej strony bowiem Kościół stoi twardo na stanowisku broniącym prawa do życia osób z upośledzeniem umysłowym szczególnie w kontekście toczących się nieustannie debat na temat dopuszczalności aborcji eugenicznej, jak i eutanazji. Działanie takie wydaje się równoznaczne z obroną ich w pełni ludzkiej kondycji i godności. Z drugiej strony kościelna narracja przepełniona jest wątkami mówiącymi o człowieku jako podmiocie rozumnym i wolnym, równocześnie posługując się kategorią osób pozbawionych „używania rozumu”, do której zalicza małe dzieci i osoby niepełnosprawne intelektualnie.