Nowoczesne leczenie pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i przewlekłym zespołem wieńcowym

Maria Łukasiewicz, Artur Mamcarz

Na nadciśnienie tętnicze choruje ok. 1,2 mld mieszkańców globu. Wśród tych pacjentów mniej niż połowa jest skutecznie leczona. Zła kontrola ciśnienia tętniczego przyczynia się do rozwoju powikłań takich jak udar mózgu czy choroba wieńcowa. Chory z takimi powikłaniami staje się automatycznie pacjentem bardzo wysokiego ryzyka sercowo-naczyniowego, a tym samym wymaga spersonalizowanego i skutecznego leczenia, już nie tylko nadciśnienia, ale również jego powikłań. Mimo zaawansowania choroby modyfikacja stylu życia oraz prawidłowy dobór farmakoterapii mogą uchronić chorego przed rozwojem niewydolności serca oraz zapobiec ostrym incydentom sercowo-naczyniowym.

Dobezylan wapnia jako przykład alternatywnego i skutecznego leczenia objawów przewlekłej choroby żylnej

Andrzej Wojtak

Kieszonkowe wydanie książeczki powstało z myślą o wszystkich lekarzach zainteresowanych tematyką przewlekłej choroby żylnej, którzy poszukują aktualnych, praktycznych informacji z tego zakresu ze szczególnym podkreśleniem roli dobezylanu wapnia w jej leczeniu. Dobezylan wapnia należy do leków o najszerszym spektrum działania spośród leków wenoaktywnych. Stosuje się go w leczeniu objawów przewlekłej choroby żylnej, a także wielu innych chorób. W trakcie terapii dobezylanem wapnia obserwuje się poprawę jakości życia oraz opóźnienie postępu przewlekłej choroby żylnej. Może wywoływać rzadkie działania niepożądane. W książeczce zebrane zostały twarde dane naukowe i zasady leczenia w taki sposób, aby przekazywane treści były czytelne i przydatne dla lekarzy praktyków. Zakres zagadnień zebranych w tym dziele oraz przedstawiony ich praktyczny wymiar z pewnością zainteresuje wszystkich lekarzy z dziedziny chirurgii naczyniowej, angiologii, chirurgii ogólnej oraz medycyny rodzinnej, a także młodych adeptów sztuki lekarskiej.

Znaczenie różnych metod pomiaru ciśnienia tętniczego u kobiet w ciąży z nadciśnieniem tętniczym

Ewa Wojciechowska , Jacek Lewandowski

Powikłania nadciśnienia tętniczego w ciąży są najczęstszymi i najistotniejszymi przyczynami zachorowalności i umieralności okołoporodowej zarówno matek, płodów, jak i noworodków. Odpowiadają za blisko 20% zgonów matek i 16% zgonów noworodków na całym świecie. Aby uniknąć powikłań nadciśnienia tętniczego w ciąży, konieczna jest wczesna kontrola ciężarnych, w tym regularne pomiary ciśnienia tętniczego, wczesne wykrywanie choroby nadciśnieniowej i skuteczne jego leczenie. Obecnie najczęściej pomiary ciśnienia wykonywane są w gabinecie, ale w wielu wypadkach zalecane są także pomiary pozagabinetowe. Zaletą tych ostatnich jest możliwość potwierdzenia bądź wykluczenia nadciśnienia, wykluczenia nadciśnienia białego fartucha i nadciśnienia maskowanego oraz w przypadku automatycznego całodobowego pomiaru - sposobność oceny rytmów dobowych ciśnienia. W artykule omówiono znaczenie poszczególnych rodzajów pomiarów ciśnienia u kobiet ciężarnych oraz różnice pomiędzy tymi pomiarami.

Telemedycyna. Alergologia

Adam J. Sybilski

Pandemia COVID-19 wywróciła do góry nogami całe nasze dotychczasowe życie. Dotknęła również relacji między lekarzem a pacjentami. Z dnia na dzień wprowadzono nowe zasady postępowania zmierzające do zmniejszenia kontaktu między ludźmi, w tym między chorymi a ich lekarzami. Obawa przed zakażeniem, zarówno ze strony chorych, jak i personelu medycznego, skłoniła wielu do rozwijania tej formy udzielania świadczeń medycznych. Monografia Profesora Adama Sybilskiego wypełnia lukę występującą na rynku wydawniczym w zakresie publikacji poświęconych prowadzeniu tej formy usług medycznych w dziedzinie alergologii. Jest to niezwykle cenna pozycja, unikatowa i bardzo potrzebna. Musimy jednak pamiętać - co sam autor podkreśla - że "telewizyta nie może być zastosowana w przypadku zaostrzenia objawów chorobowych, konieczności wykonania badań dodatkowych in vivo oraz ciężkich postaci alergii, szczególnie w trakcie reakcji anafilaktycznej lub tuż po niej".

Kwetiapina. Doświadczenia terapeutyczne w praktyce lekarza specjalisty

Adam Wichniak, Agata Szulc, Małgorzata Janas-Kozik, Krzysztof M. Wilczyński, ...

Skuteczne, dobrze tolerowane i dostosowane do potrzeb pacjenta leczenie farmakologiczne jest podstawową formą terapii schizofrenii. Broszura składająca się z 4 artykułów stanowi m.in. przedstawienie, na przykładzie pacjentów leczonych kwetiapiną, typowych trudności w farmakologicznym leczeniu schizofrenii z uwzględnieniem dominujących objawów choroby oraz wrażliwości pacjenta na działania niepożądane leków.

Nowe wytyczne eradykacji Helicobacter pylori - 5 faktów, które należy znać

Anita Gąsiorowska

W artykule przedstawiono metody rozpoznawania zakażenia Helicobacter pylori z uwzględnieniem zasad wyboru testów inwazyjnych i nieinwazyjnych. Opisano aktualne wytyczne dotyczące wyboru schematu leczenia eradykacyjnego oraz nowe dane na temat podawania określonych probiotyków.

Finerenon - nowa klasa niesteroidowych antagonistów receptora dla mineralokortykoidów. Nowe możliwości, nowe wskazania

Grzegorz Grześk

Finerenon to pierwszy niesteroidowy antagonista receptora dla mineralokortykoidów, który dzięki unikalnym właściwościom farmakologicznym charakteryzuje się potwierdzoną wynikami badań klinicznych wysoką efektywnością działania skojarzoną ze znikomą liczbą działań niepożądanych. W programie badań III fazy znajdowały się dwa kluczowe badania: FIDELIO-DKD (Finerenone in Reducing Kidney Failure and Disease Progression in Diabetic Kidney Disease) i FIGARO-DKD (Finerenone in Reducing Cardiovascular Mortality and Morbidity in Diabetic Kidney Disease). Uczestniczyło w nich łącznie 13 171 osób z cukrzycową przewlekłą chorobą nerek (PChN) o różnym stopniu nasilenia. Ze względu na bardzo wysoką efektywność finerenon powinien być wdrażany w terapii u pacjentów z cukrzycą i PChN. Celem zastosowanego leczenia, poprzez hamowanie procesu zapalnego, jest nie tylko spowolnienie progresji PChN, ale także istotna redukcja ryzyka incydentów sercowo-naczyniowych. Terapia taka powinna być obowiązkowo rozpatrywana u pacjentów z PChN w przebiegu cukrzycy.

Zaburzenia rytmu serca u chorych poddawanych leczeniu onkologicznemu

Radosław Grabysa, Tomasz Kubiatowski, Ewa Lewicka, Aleksandra Lizewska-Springer

Niniejsza monografia poświęcona zaburzeniom rytmu i przewodzenia u pacjentów z chorobą nowotworową ma na celu przedstawienie tego zagadnienia w sposób możliwie najbardziej praktyczny. Dlatego przygotowany został rozdział poświęcony leczeniu radioterapią, a w innym omówiono strategię kontroli pacjentów onkologicznych z implantowanym stymulatorem lub kardiowerterem-defibrylatorem serca, u których planowane jest wykonanie badania techniką rezonansu magnetycznego. Dodatkowo w rozdziale na temat migotania przedsionków omówiono leczenie przeciwkrzepliwe u pacjentów onkologicznych. Monografię przygotowali kardiolodzy specjalizujący się w diagnostyce i leczeniu zaburzeń rytmu serca oraz w kardioonkologii, eksperci w zakresie elektroterapii serca oraz specjaliści w dziedzinie onkologii i radioterapii. Jest ona skierowana do wszystkich lekarzy, którzy zajmują się pacjentami z chorobą nowotworową: onkologów, hematologów i radioterapeutów, kardiologów, internistów, lekarzy rodzinnych, a także do lekarzy innych specjalności.

Terapia skojarzona mirabegronem z tamsulosyną w leczeniu pęcherza nadaktywnego u mężczyzn z objawami z dolnych dróg moczowych

Tomasz Wiatr, Piotr Chłosta

Mężczyznom z objawami z dolnych dróg moczowych (LUTS, lower urinary tract symptoms) leczonym a-blokerami mogą towarzyszyć symptomy nadaktywnego pęcherza moczowego (OAB, overactive bladder), co wymaga dodatkowego stosowania leków antymuskarynowych. Mirabegron (agonista receptora B3-adrenergicznego) jest alternatywną terapią uzupełniającą, skuteczniejszą od placebo pod względem poprawy objawów OAB i lepiej tolerowaną. Zaobserwowano, że skojarzone leczenie tamsulosyną z mirabegronem wpływa korzystnie na średnią objętość wydalonego moczu, epizodów parć naglących w ciągu doby oraz liczbę mikcji. W przypadku tamsulosyny w skojarzeniu z placebo obserwowano wyższy ogólny odsetek zdarzeń niepożądanych zaistniałych w trakcie leczenia niż w przypadku tamsulosyny z mirabegronem. Wyniki badania PLUS ujawniają przydatność terapii mirabegronem z tamsulosyną w leczeniu mężczyzn z powodu łagodnego powiększenia gruczołu krokowego, u których wystąpiły jednocześnie objawy nadaktywności pęcherza moczowego. Badanie MATCH potwierdziło, że terapia skojarzona przez 12 tygodni u mężczyzn z symptomami LUTS i OAB ma wyższą skuteczność niż placebo i była dobrze tolerowana.

Nadkażenia bakteryjne infekcji wirusowych

Bartosz J. Sapilak

W pracy przedstawiono konieczność różnicowania etiologii infekcji dróg oddechowych i dostosowania terapii celowanej. Należy pamiętać, iż w praktyce POZ dominują infekcje niewymagające antybiotykoterapii, szczególnie w pierwszych dniach leczenia. Istotne jest leczenie objawowe, w tym redukcja uciążliwego kaszlu. W przypadku etiologii pierwotnie bakteryjnej lub wtórnego nadkażenia bakteryjnego niezbędna może się okazać antybiotykoterapia.

Pacjent z chorobą Parkinsona i bólem neuropatycznym - opis przypadku

Dariusz Koziorowski

Choroba Parkinsona stanowi złożony proces neurodegeneracyjny z objęciem różnych struktur układu nerwowego. Jest diagnozowana głównie na podstawie objawów klinicznych wynikających z uszkodzenia drogi nigrostriatalnej, co daje charakterystyczne symptomy motoryczne. Dlatego też tradycyjne leczenie objawowe polega na podawaniu prekursora dopaminy w postaci lewodopy z inhibitorem dekarboksylazy aminokwasów aromatycznych lub bezpośredniej stymulacji receptorów dopaminowych w prążkowiu. Problemem terapii dopaminergicznej jest również ograniczony wpływ na symptomy pozaruchowe choroby, do których zaliczamy m.in. ból. Ból ośrodkowy jest jednym z rodzajów bólu, który występuje u pacjentów z chorobą Parkinsona. Leczenie dopaminergiczne może mieć ograniczone znaczenie. Właściwe rozpoznanie problemu zastosowania odpowiedniej terapii bólu przewlekłego ma istotne wpływ na jakość życia chorych. Przedstawiono przypadek 65-letniego mężczyzny z chorobą Parkinsona oraz bólem przewlekłym, który wymagał modyfikacji leczenia dopaminergicznego oraz wdrożenia terapii ośrodkowego bólu neuropatycznego.

Jak kontrolować objawy nocne u pacjentów z chorobą refluksową przełyku?

Anita Gąsiorowska

U 80% pacjentów z chorobą refluksową przełyku zgaga i regurgitacje występują także w godzinach nocnych. Nocna postać GERD sprzyja rozwojowi powikłań, takich jak: nadżerkowe zapalenie przełyku, owrzodzenia, zwężenie przełyku, przełyk Barretta i rak gruczołowy przełyku. Postępowanie terapeutyczne oprócz modyfikacji stylu życia uwzględnia farmakoterapię z wykorzystaniem inhibitorów pompy protonowej i antagonistów receptora H2.

Lęk w kardiologii. Zastosowanie pregabaliny w leczeniu zaburzeń lękowych u pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego

Anna Antosik-Wójcińska

W artykule omówiono wielokierunkową zależność między występowaniem objawów lękowych oraz schorzeń układu sercowo-naczyniowego, a także wpływ utrzymującego się wysokiego poziomu lęku na przebieg schorzeń kardiologicznych i rokowanie. Omawiając negatywne konsekwencje zdrowotne zaburzeń lękowych, podkreślono znaczenie wczesnego rozpoznania tych zaburzeń oraz wdrożenia terapii. Jako punkt wyjściowy przedstawiono przypadki kliniczne pacjentów obciążonych kardiologicznie, u których wystąpiły zaburzenia lękowe. W dalszej części omówiono różne aspekty leczenia farmakologicznego zaburzeń lękowych, skupiając się na możliwości zastosowania w tym wskazaniu pregabaliny.

Przewód pokarmowy a COVID-19. Obserwacje po roku pandemii. Część 1. Pacjenci ze schorzeniami górnego odcinka przewodu pokarmowego

Anita Gąsiorowska

Najczęstsze objawy kliniczne choroby spowodowanej przez koronawirus SARS-CoV-2 (COVID-19) obejmują gorączkę, kaszel, duszność, bóle gardła, bóle mięśni i stawów, dreszcze oraz bóle głowy. W przebiegu COVID-19 stwierdzono także występowanie sympotów ze strony przewodu pokarmowego, takich jak: biegunka, nudności, wymioty, ból brzucha i brak apetytu. Chociaż nie są w pełni poznane mechanizmy odpowiedzialne za rozwój biegunki w COVID-19, obecnie uważa się, że może ona być wynikiem bezpośredniego cytopatycznego działania wirusa oraz odpowiedzi immunologicznej. Dodatkowo po zakażeniu przewodu pokarmowego SARS-CoV-2 u niektórych pacjentów mogą wystąpić zmiany w mikrobiocie jelitowej. W artykule przedstawiono analizę objawów ze strony przewodu pokarmowego, które pojawiają się w przebiegu COVID-19, oraz omówiono zagadnienia związane z ich rozpoznawaniem i leczeniem.

Zapiski z wykładu 10. Kujawsko-Pomorski Dzień Gastroenterologiczny 25 listopada 2023 r. Eradykacja Helicobacter pylori zgodnie z aktualnymi wytycznymi

Jarosław Koza

W październiku 2023 r. ukazały się nowe rekomendacje Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, które opisują metody diagnozowania i leczenia zakażenia Helicobacter pylori. Doktor Jarosław Koza podczas swojego wystąpienia nie zdecydował się na omawianie całego dokumentu, ponieważ zabrałoby to zbyt wiele czasu, ale naświetlił te zagadnienia, które z praktycznego punktu widzenia wydały mu się najbardziej przydatne i mają największą siłę zaleceń oraz dowodów.

Zastosowanie winpocetyny w zawrotach głowy nieukładowych u pacjenta z wielochorobowością. Opis przypadku

Joanna Bielewicz

Zawroty głowy nieukładowe to częsta dolegliwość w populacji osób starszych, mająca negatywny wpływ na jakość ich życia. Ważnym problemem stają się u osób z wielochorobowością, przyjmujących wiele leków. Ograniczają zdolność samodzielnego funkcjonowania oraz mogą powodować upadki, a w ich następstwie złamania kości i urazy głowy. Pacjent z zawrotami głowy nieukładowymi wymaga szczegółowej i wielokierunkowej diagnostyki. Ze względu na subiektywność i niecharakterystyczność zgłaszanych dolegliwości zlecane badania mają na celu wykluczenie zagrażających życiu i zdrowiu schorzeń lub znalezienie przyczyny potencjalnie uleczalnej. Wybór leczenia powinien uwzględniać prawdopodobny powód dolegliwości i możliwy wpływ na inne schorzenia bądź przyjmowane leki. Stosowanie winpocetyny w monoterapii lub terapii skojarzonej jest propozycją leczenia wartą rozważenia w populacji osób starszych z wielochorobowością.