Psychiatria w medycynie Dialogi interdyscyplinarne Tom 3

Joanna Rymaszewska, Dominika Dudek

Psychiatria w medycynie tom III to kolejna bardzo wartościowa pozycja książkowa stanowiąca interesujący zapis rozmów z psychiatrami jak również przedstawicielami innych dyscyplin medycznych lub nawet zawodów. Prowadzone w konwencji koleżeńskiej, czasami przyjacielskiej, rozmowy dotykają jednak problemów istotnych, miejscami egzystencjalnych. Pokazują znaczenie ludzkich emocji, życia psychicznego w profilaktyce i powstawaniu chorób, ich leczeniu, w adaptacji do przewlekłego schorzenia, w końcu do niepomyślnego rokowania. Brak właściwej komunikacji skutkuje często bolesnymi błędami, pomyłkami - nie ma chyba lekarza, który byłby wolny od tego rodzaju doświadczenia. Umiejętność pracy w zespole i właściwej komunikacji między specjalistami, nie tylko lekarzami, jest kluczowa dla ich uniknięcia. Książka uzupełnia zakres tematyczny poruszony w poprzednich tomach o kolejne zagadnienia na pograniczu psychiatrii i innych dyscyplin naukowych.

Wsparcie po udarze mózgu

Joanna Tomaszewska

W trzecim poradniku z serii Udar - wracamy do zdrowia: Wsparcie po udarze mózgu prawnik dr Joanna Tomaszewska w przystępny i przyjazny sposób radzi, jak odnaleźć się w nagłej sytuacji, jaką jest udar mózgu osoby z otoczenia. Opisuje, o co zadbać w szpitalu w pierwszym etapie po udarze, o czym warto wiedzieć przy wypisie. Jak przygotować dom, żeby ułatwić funkcjonowanie choremu, skąd wziąć sprzęt i gdzie szukać dodatkowej pomocy w zależności od potrzeb. Udziela dokładnych informacji, jakie świadczenia przysługują choremu po udarze i w jakich instytucjach można uzyskać dla niego różnego rodzaju wsparcie.

Rozpoznawanie i leczenie depresji i zaburzeń lękowych w praktyce lekarza POZ

Bartosz Sapilak, Anna Antosik-Wójcińska

Zaburzenia depresyjne i lękowe to współcześnie najczęstsze przewlekłe schorzenia psychiatryczne, których rozpoznawanie i leczenie leżą w kompetencjach lekarzy rodzinnych. Mają oni największe szanse, by wychwycić objawy choroby, zdecydować o inicjacji terapii, a w trudnych przypadkach skierować chorego do specjalisty. Depresja to choroba ogólnoustrojowa rzutująca na całą sferę życia pacjenta i jego rodziny, w tym symptomatologię schorzeń somatycznych (zespoły bólowe, stenokardia, zaburzenia rytmu i dolegliwości gastryczne). Chorobę tę należy leczyć na wczesnym jej etapie. Poważnym błędem jest zarówno zlekceważenie objawów, jak i zachowawcze kierowanie wszystkich chorych na konsultację specjalistyczną, bez uprzedniej próby rozpoczęcia terapii. Duża grupa pacjentów zwyczajnie z tej opcji nie skorzysta i pozostanie bez leczenia.

Ozanimod w terapii rzutowo-remisyjnej postaci stwardnienia rozsianego - opisy przypadków

Robert Bonek

Stwardnienie rozsiane jest przewlekłą, zapalną, autoimmunologiczną i neurozwyrodnieniową chorobą ośrodkowego układu nerwowego charakteryzującą się obecnością zmian demielinizacyjnych rozsianych w przestrzeni i czasie. Jedną z opcji terapeutycznych mających zastosowanie w leczeniu modyfikującym przebieg choroby są modulatory receptora sfingozyno-1-fosforanu. Ozanimod jest nowym selektywnym modulatorem sfingozyno-1-fosforanu o potwierdzonej wysokiej skuteczności i bezpieczeństwie leczenia. Przedstawione przypadki chorych leczonych ozanimodem potwierdzają wcześniejsze wyniki badań w zakresie skuteczności i bezpieczeństwa tego leku w populacji chorych zarówno z wczesnym, jak i zaawansowanym rzutowo-remisyjnym stwardnieniem rozsianym.

Sitagliptyna w skojarzeniu z metforminą XR w leczeniu pacjentów z cukrzycą typu 2

Katarzyna Cyganek

Sitagliptyna jest pierwszą zarejestrowaną na rynku gliptyną, stąd jest najlepiej spośród nich poznana pod kątem skuteczności, tolerancji i bezpieczeństwa. To selektywny inhibitor enzymu peptydazy DPP-4. W monoterapii obniża stężenie HbA1c o 0,6-0,8%. W porównaniu z placebo i PSM terapia sitagliptyną cechuje się mniejszym ryzykiem hipoglikemii. Sitagliptyna ma największy spośród gliptyn wpływ anorektyczny, co powoduje niewielki spadek masy, a to z kolei jest korzystne u pacjenta z cukrzycą. Stosowanie sitagliptyny korzystnie wpływa także na poprawę innych czynników ryzyka kardiometabolicznego: zmniejszenie stężenia triglicerydów i poprawę profilu lipidowego oraz obniża skurczowe ciśnienie tętnicze krwi. Stosowana może być w monoterapii, w terapii skojarzonej lub jako leczenie uzupełniające w stosunku do insuliny. Dostępne na rynku preparaty dwulekowe (sitagliptyna w połączeniu z metforminą o przedłużonym uwalnianiu) poprawiają dodatkowo tolerancję leczenia metforminą oraz zwiększają komfort pacjenta, umożliwiając stosowanie leku złożonego raz dziennie.

11 faktów o wenlafaksynie

Marcin Siwek

Wenlafaksyna należy do grupy selektywnych inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny o blisko 30 razy silniejszym powinowactwie do transportera serotoniny. W praktyce przekłada się to na ewolucję mechanizmu, siły działania oraz profilu terapeutycznego wraz z dawką. W pracy zaprezentowano praktyczne możliwości wykorzystania tej cechy wenlafaksyny w różnych sytuacjach klinicznych.

Zaburzenia erekcji - punkt widzenia kardiologa

Artur Mamcarz, Marcin Wełnicki

Schorzenia układu sercowo-naczyniowego są powszechnym zjawiskiem, podobnie jak: otyłość, nadciśnienie tętnicze czy cukrzyca. Wpływają one negatywnie na wszystkie sfery naszego życia, w tym również na nasze życie seksualne. Obecnie najlepiej poznane są wzajemne zależności pomiędzy występowaniem zaburzeń erekcji i chorób układu sercowo-naczyniowego. Zaburzenia erekcji mogą być nie tylko powikłaniem chorób układu sercowo-naczyniowego, lecz także ich wczesnym rewelatorem. Mogą być jednak także działaniem niepożądanym niektórych leków kardiologicznych. Tymi zagadnieniami zajmuje się kardioseksuologia. Być może jednak jeszcze ważniejszym zagadnieniem jest bezpieczeństwo leczenia zaburzeń erekcji u pacjentów kardiologicznych.

Nowoczesne leczenie cukrzycy

Krzysztof Pawlaczyk, Stanisław Czekalski, Dorota Zozulińska-Ziółkiewicz

Monografia ,,Nowoczesne leczenie cukrzycy. Leki inne niż insulina” stanowi kompendium wiedzy na temat jednej z najczęściej występujących chorób cywilizacyjnych – cukrzycy. To znakomity przewodnik pełen praktycznych wskazówek dotyczących optymalnego postępowania z tą chorobą. Uwzględnia najnowsze wytyczne dotyczące leczenia cukrzycy według PTD 2020. Autorzy omawiają tradycyjne terapie, koncentrują się na lekach najnowszej generacji oraz wskazują na nowe rozwiązania terapeutyczne, zwracając szczególną uwagę na kwestie ryzyka sercowo-naczyniowego i konieczności interdyscyplinarnego podejścia do pacjenta z cukrzycą typu 2. Podręcznik ten powinien znaleźć się w bibliotece nie tylko każdego diabetologa, lecz także lekarzy innych specjalności, studentów medycyny i dietetyków.

10 powodów, dla których warto stosować cytykolinę

Marcin Kopka, Rafał Sochacki

Cytykolina jest substancją endogenną odgrywającą rolę w metabolizmie komórkowym. Może być pomocna w leczeniu udaru mózgu, chorób Parkinsona i Alzheimera, jaskry, po urazach głowy itd. Bezpieczeństwo stosowania cytykoliny zostało potwierdzone w wielu badaniach.

Citalopram i jego miejsce w praktyce klinicznej

Błażej Misiak

Citalopram to lek z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny. Został zarejestrowany do leczenia depresji, jednakże szereg badań wskazuje na możliwości jego zastosowania również w leczeniu niektórych zaburzeń lękowych oraz zaburzenia obsesyjno-kompulsywnego. Warto pamiętać, że w pewnych sytuacjach klinicznych zastosowanie citalopramu może okazać się optymalnym postępowaniem. W artykule przedstawiono historię trzech pacjentów, u których zastosowanie citalopramu okazało się skutecznym podejściem do leczenia depresji, które pozwoliło na uniknięcie potencjalnych działań ubocznych związanych ze stosowaniem leków przeciwdepresyjnych. Opisy przypadków przedstawiono w szerszym kontekście istniejącego stanu wiedzy dotyczącego farmakoterapii depresji.

5 powodów, dla których warto stosować solifenacynę

Bartosz J. Sapilak

W pracy omówiono najciekawsze aspekty terapii nietrzymania moczu i pęcherza nadreaktywnego związane z zastosowaniem solifenacyny. Omówiono mechanizm jej działania, celowaną wybiórczość i wygodne dawkowanie. Podkreślono, iż terapia, szczególnie na tle konkurencyjnych substancji czynnych, znacząco redukuje ryzyko działań niepożądanych i poprawia jakość życia chorych.

Profilaktyka i leczenie niedoboru witaminy D dawkami 7000 j.m. i 30 000 j.m

Paweł Płudowski, Ewa Marcinowska-Suchowierska

Kryteria niedoboru witaminy D oraz stężeń uznawanych za optymalne, czyli 25(OH)D mniejsze 20 ng/ml oraz większe 30-50 ng/ml, a także dane epidemiologiczne wskazały potrzebę prowadzenia działań profilaktycznych i terapeutycznych w Polsce. Dla osób otyłych, dla pacjentów przewlekle leczonych lekami wpływającymi na metabolizm witaminy D (np. przeciwdrgawkowymi, przeciwretrowirusowymi, glikokortykosteroidami itp.), pacjentów z zespołami złego wchłaniania (np. mukowiscydozą, nieswoistymi zapaleniami jelit, popromiennym zapaleniem jelit, po operacjach bariatrycznych), z niewydolnością wątroby, przewlekłą chorobą nerek, rozmiękaniem kości, z przewlekłymi bólami mięśniowo-szkieletowymi, a także z nadczynnością przytarczyc, chorobami autoimmunizacyjnymi, dla osób w podeszłym wieku (>65 lat), zwłaszcza u seniorów, u których w przeszłości występowały upadki lub złamania niskoenergetyczne (osteoporoza), zaproponowano schematy profilaktyki i terapii niedoboru witaminy D przy użyciu 7000 j.m. i 30 000 j.m. cholekalcyferolu w podaży dobowej lub skumulowanej, z uwzględnieniem bezpieczeństwa.

Psychologiczne wyzwania i...szanse w czasie pandemii

Michał Lew-Starowicz

Znany ekspert Pan Profesor Michał Lew-Starowicz wypowiada się na temat sytuacji pacjentów psychiatrycznych z zaburzeniami seksualnymi, których źródłem jest lub może być epidemia ze wszystkimi jej konsekwencjami, a także opisuje sytuację osób, par, które charakteryzują się normą psychiczną, a epidemia mogła zmienić ich postawy, zachowania. W wywiadzie pokazany jest także kontekst kulturowy, w którym przyszło nam żyć i który może mieć na nas wpływ. Pan Profesor podzielił się swoimi doświadczeniami klinicznymi w sytuacji, która psychiatrom i seksuologom dostarcza wielu nowych terapeutycznych wyzwań.

Nawracające zakażenia układu moczowego u 6-letniej dziewczynki - leczenie cefiksymem i furazydyną - opis przypadku i przegląd piśmiennictwa

Piotr Skrzypczyk

Zakażenia układu moczowego to najczęstsze bakteryjne infekcje u dzieci. Ich prawidłowe rozpoznawanie i leczenie pozwala na szybsze wyleczenie choroby i zapobieganie powikłaniom. W artykule przedstawiono opis przypadku 6-letniej dziewczynki, u której zakażenia układu moczowego leczono z sukcesem cefiksymem i furazydyną. Cefiksym to doustna cefalosporyna III generacji o szerokim spektrum działania bakteriobójczego i dobrym profilu bezpieczeństwa, która znajduje zastosowanie w leczeniu ostrych odmiedniczkowych zapaleń nerek, zapaleń pęcherza moczowego, a także profilaktyce nawrotów zakażeń układu moczowego. Furazydyna to szeroko stosowany chemioterapeutyk z grupy pochodnych furanu o wielotorowym działaniu na komórkę bakteryjną, wskazany w leczeniu zapaleń pęcherza i profilaktyce zakażeń układu moczowego. W artykule omówiono dane z badań klinicznych wskazujące na korzyści ze stosowania tych leków w zakażeniach układu moczowego u dzieci.

Zolpidem vs trazodon w terapii zaburzeń snu

Jerzy Leszek

Zaburzenia snu (dotyczące 30-50% osób), a szczególnie bezsenność, występują u 5-20% dorosłej populacji; można je zdefiniować jako doświadczenie niewłaściwej ilości oraz jakości snu pociągające za sobą negatywne konsekwencje. Bezsenność leczymy, stosując metody psychoterapeutyczne, farmakologiczne i behawioralne.

Praktyczne aspekty terapii reumatoidalnego zapalenia stawów przy użyciu metotreksatu

Robert Rupiński

Metotreksat jest antagonistą kwasu foliowego odgrywającym kluczową rolę w leczeniu wczesnego i zaawansowanego reumatoidalnego zapalenia stawów. Metotreksat odznacza się wysoką skutecznością kliniczną, hamowaniem uszkodzeń strukturalnych, dobrym profilem bezpieczeństwa, możliwością podawania doustnego lub podskórnego oraz niezrównaną efektywnością kosztową. Metotreksat może być stosowany zarówno w monoterapii, jak i jako wiodący lek w połączeniach z innymi syntetycznymi lub biologicznymi lekami modyfikującymi przebieg choroby.