Zapiski z wykładu 10. Kujawsko-Pomorski Dzień Gastroenterologiczny 25 listopada 2023 r. Eradykacja Helicobacter pylori zgodnie z aktualnymi wytycznymi

Jarosław Koza

W październiku 2023 r. ukazały się nowe rekomendacje Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, które opisują metody diagnozowania i leczenia zakażenia Helicobacter pylori. Doktor Jarosław Koza podczas swojego wystąpienia nie zdecydował się na omawianie całego dokumentu, ponieważ zabrałoby to zbyt wiele czasu, ale naświetlił te zagadnienia, które z praktycznego punktu widzenia wydały mu się najbardziej przydatne i mają największą siłę zaleceń oraz dowodów.

Trądzik pospolity w praktyce ambulatoryjnej

Łukasz Matusiak

Skuteczna terapia trądziku wymaga jak najwcześniejszego wprowadzenia skutecznego leczenia, odpowiednich zabiegów w gabinecie dermatologii estetycznej oraz skrupulatnego stosowania pielęgnacji domowej. W pracy zwięźle opisano praktyczne doświadczenia z leczeniem tej choroby i wskazówki postępowania.

Korzystny wpływ połączenia kwasu masłowego i probiotyków na zaburzenia czynności jelit z uwzględnieniem antybiotykoterapii

Dorota Waśko-Czopnik

Kwas masłowy jest substancją naturalną, produkowaną w okrężnicy, o szerokim wpływie na jelita - troficznym, przeciwzapalnym, utrzymującym integralność bariery jelitowej. Powstaje on przy współudziale bakterii saprofitycznych, dlatego w sytuacji zaburzenia mikrobioty jelitowej ilość maślanu w jelicie spada. Suplementacja bakteriami probiotycznymi, zwłaszcza Lactobacillus spp., Bifidobacterium spp., może naturalnie zwiększać stężenie maślanu.

Zolpidem vs trazodon w terapii zaburzeń snu

Jerzy Leszek

Zaburzenia snu (dotyczące 30-50% osób), a szczególnie bezsenność, występują u 5-20% dorosłej populacji; można je zdefiniować jako doświadczenie niewłaściwej ilości oraz jakości snu pociągające za sobą negatywne konsekwencje. Bezsenność leczymy, stosując metody psychoterapeutyczne, farmakologiczne i behawioralne.

Zastosowanie pregabaliny u chorych z bólem neuropatycznym po radioterapii - przegląd piśmiennictwa

Magdalena Kocot-Kępska

Neuropatia indukowana radioterapią (RIPN, radiotherapy-induced peripheral neuropathy) to jatrogenne powikłanie i następstwo przyczynowego leczenia choroby nowotworowej. Ryzyko rozwoju RIPN zależy nie tylko od techniki radioterapii i całkowitej dawki promieniowania, lecz także od czynników leżących po stronie pacjenta. Nie ma obecnie potwierdzonej metody, która mogłaby zapobiegać wystąpieniu RIPN, ale nowoczesne techniki radioterapii pozwoliły na zmniejszenie ryzyka rozwoju RIPN do ok. 1% chorych po naświetlaniach. Najczęściej występujące objawy u chorych z RIPN to: parestezje, hipoestezje i osłabienie mięśni. Ból neuropatyczny może występować u ok. 50% pacjentów z RIPN i może być leczony jedynie objawowo, zarówno w formie farmakoterapii, jak i metodami niefarmakologicznymi. Rekomendowane są leki przeciwpadaczkowe, przeciwdepresyjne, analgetyki opioidowe oraz leki topikalne. Leki te udowodniły swoją skuteczność w populacji chorych z bólem neuropatycznym niezwiązanym z leczeniem nowotworu, ale nadal brak jest dobrych jakościowo badań oceniających ich skuteczność u pacjentów z RIPN.

Miejsce naproksenu w farmakoterapii bólu i gorączki. Co wiemy w 2022 roku?

Jarosław Woroń

Podwyższenie temperatury ciała 38 stopni C należy traktować jak stan niepożądany i dążyć do jej obniżenia do bezpiecznego poziomu. Najczęściej stosowanymi w tym celu lekami są niesteroidowe leki przeciwzapalne, które hamują syntezę prostaglandyn pośredniczących w rozwoju stanu zapalnego. Ta grupa leków nie jest jednak jednolita pod względem efektu działania przeciwgorączkowego. Jedną z najczęściej stosowanych substancji z tej grupy jest naproksen, który wyróżnia się korzystną farmakokinetyką. Ulega on szybkiemu wchłanianiu z przewodu pokarmowego i ma obwodowy okres półtrwania 12-15 h, co gwarantuje stabilny efekt przeciwgorączkowy.

Konsultacje kardiologiczne

Tomasz Pasierski

Książka powstała w oparciu o ponad 30-letnie doświadczenie autora i tam, gdzie to tylko możliwe, uwzględnia EBM, jednocześnie jednak wskazując, gdzie przebiegają jego granice. Niekiedy świadomie odbiega od wytycznych -w praktyce oznacza to krytyczne podejście do interwencji medycznych o nieudowodnionej skuteczności. Opracowanie obejmuje przede wszysztkim te obszary medycyny, w których autor zdobył doświadczenie. Jego pierwsza część, ogólna, odnosi się do większości specjalności zabiegowych, które nie znalazły odniesienia w części szczegółowej. Każdy rozdział części szczegółowej omawia działania kardiologa w dwóch ważnych dziedzinach - identyfikacji chorych o zwiększonym ryzyku sercowo-naczyniowym i profilaktyce żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.

Dlaczego sitagliptyna to szczególny lek w terapii cukrzycy typu 2? - KOMENTARZ

Jarosław Woroń

Komentarz omawia zastosowanie sitagliptyny w terapii cukrzycy typu 2.

5 powodów, dla których warto stosować solifenacynę

Bartosz J. Sapilak

W pracy omówiono najciekawsze aspekty terapii nietrzymania moczu i pęcherza nadreaktywnego związane z zastosowaniem solifenacyny. Omówiono mechanizm jej działania, celowaną wybiórczość i wygodne dawkowanie. Podkreślono, iż terapia, szczególnie na tle konkurencyjnych substancji czynnych, znacząco redukuje ryzyko działań niepożądanych i poprawia jakość życia chorych.

Schizofrenia u mężczyzn

Jerzy Samochowiec, Ernest Tyburski, Błażej Misiak

(...) Obserwowany dymorfizm płciowy w schorzeniach psychicznych często nie znajduje odzwierciedlenia w stosowanych skalach diagnostycznych oraz kryteriach klinicznych ujętych w DSM czy ICD, nie jest też uwzględniany w większości podręczników psychiatrii. Lukę tę znakomicie wypełnia monografia Schizofrenia u mężczyzn. Autorzy bardzo rzetelnie, wyczerpująco i klarownie opisali wszelkie aspekty specyfiki psychozy schizofrenicznej u mężczyzn: od etiologii i patofizjologii, poprzez epidemiologię, objawy i przebieg choroby, po leczenie - zarówno farmakologiczne, jak i psychologiczne. Ta znakomita książka powinna stanowić lekturę obowiązkową dla każdego psychiatry. (...) Czy faktycznie inaczej powinno się leczyć kobiety, a inaczej mężczyzn ze schizofrenią? Być może niepowodzenia terapeutyczne przynajmniej częściowo można by wyjaśnić odmienną reakcją mężczyzn na stosowane leki. Wraz ze wzrostem możliwości psychofarmakologicznych rośnie konieczność indywidualizacji decyzji terapeutycznej. Autorzy zebrali interesujące dane z najnowszych badań, które wskazują na dużą liczbę zmiennych wpływających zarówno na obraz kliniczny schizofrenii u konkretnego pacjenta, na przebieg choroby, jak i efektywność stosowanego leczenia. Nie pozostaje nic innego, jak skorzystać z tego wartościowego resume najnowszej wiedzy, która w obszarze schizofrenii poszerza się znacząco z roku na rok i utrzymuje lekarzy, w stałej czujności i ciekawości poznawczej.

Metamizol - znany lek o ugruntowanej pozycji w leczeniu bólu i gorączki - co wiemy, a czego jeszcze powinniśmy się dowiedzieć? 5 faktów, które należy znać

Jarosław Woroń

W farmakoterapii bólu oraz gorączki powinniśmy zawsze dokonywać kontekstowego zarówno w stosunku do objawów, jak i cech pacjenta wyboru farmakoterapii. W praktyce nie można dokonywać przypadkowego wyboru leku, gdyż w poszczególnych grupach nie ma tzw. efektu klasy, co powoduje, że każdy lek charakteryzuje się unikalnym profilem farmakokinetyczno-farmakodynamicznym, a te cechy powinny być jednym z istotniejszych elementów personalizacji wyboru leku. Jednym z leków stosowanych w leczeniu bólu i gorączki jest metamizol. Jego profil farmakokinetyczno-farmakodynamiczny oraz szerokie zastosowanie kliniczne umożliwiają personalizację stosowanej farmakoterapii.

Psychiatria w praktyce

Marek Jarema

Podręcznik ten przeznaczony jest dla tych wszystkich, którzy interesują się praktycznymi aspektami psychiatrii. Powstał przede wszystkim z myślą o lekarzach w trakcie specjalizacji z psychiatrii, a także o studentach medycyny, lekarzach medycyny rodzinnej i lekarzach innych specjalności. Książka składa się z szeregu rozdziałów poświęconych najbardziej istotnym zagadnieniom psychiatrii, takim jak schizofrenia, zaburzenia afektywne i zaburzenia lękowe. Czytelnik znajdzie w niej też informacje na temat psychiatrii dzieci i młodzieży, psychiatrii wieku podeszłego, uzależnień od substancji psychoaktywnych i wiele innych. Podręcznik ten kierujemy do lekarzy, którzy potrzebują zwięzłej, ale mimo to kompletnej wiedzy dotyczącej różnych aspektów zdrowia psychicznego. Dlatego autorzy dołożyli wszelkich starań, aby przedstawić aktualne informacje na temat podstaw diagnostyki i leczenia różnych zaburzeń psychicznych. Autorzy, czołowi eksperci w dziedzinie psychiatrii klinicznej, przede wszystkim z Europy Środkowej i Wschodniej, włożyli wiele wysiłku, żeby przekazać uniwersalną prawdę: zdrowie psychiczne jest integralną częścią człowieka. Pod żadnym pozorem nie powinno być zatem lekceważone i postrzegane jako mniej istotne od tzw. zdrowia ogólnego. Mamy nadzieję, że ten podręcznik pomoże naszym kolegom lepiej zrozumieć złożoność i różnorodność zaburzeń psychicznych, a co za tym idzie - jeszcze lepiej pomagać pacjentom.

Zastosowanie wolno działających leków objawowych w chorobie zwyrodnieniowej stawów. Skuteczność połączenia glukozaminy z chondroityną w świetle dowodów

Witold Tłustochowicz

Leczenie choroby zwyrodnieniowej stawów wymaga zastosowania leków, które pozwolą na spowolnienie destrukcji chrząstki stawowej oraz ograniczenie bólu stawów. W codziennej praktyce często stosowane są wolno działające leki objawowe. Do najczęściej stosowanych i uważanych za najskuteczniejsze zalicza się preparaty glukozaminy i chondroityny. Wysokiej jakości badania wykazały, że połączenie obu tych substancji jest skuteczne w zakresie spowolnienia postępu choroby i zmniejszania nasilenia bólu, a także bezpieczne, nawet przy długotrwałym stosowaniu.

Arypiprazol - zbiór podręcznych informacji dla lekarza praktyka

Anna Antosik-Wójcińska

Arypiprazol to atypowy neuroleptyk stosowany w schizofrenii i chorobie afektywnej dwubiegunowej typu I. Ma niskie ryzyko wywoływania objawów pozapiramidowych i wydłużania odstępu QT. Dzięki korzystnemu profilowi bezpieczeństwa (w tym metabolicznemu) może być stosowany u chorych obciążonych somatycznie, po 65. r.ż. i otyłych. Lek w niskich dawkach ma działanie aktywizujące i przeciwdepresyjne, natomiast w dawkach przekraczających 20 mg/24 h - przeciwpsychotyczne i przeciwmaniakalne.

Sitagliptyna - czy jest dla niej miejsce w nowoczesnym leczeniu cukrzycy typu 2?

Marcin Kosiński

Cukrzyca typu 2 (DM2) stanowi rosnący problem kliniczny, a niedostateczna kontrola metaboliczna choroby u wielu pacjentów skłania do poszukiwania nowych metod terapii. W ostatnich latach wprowadzono nowe leki, których mechanizm działania opiera się na wykorzystaniu osi inktretynowej do optymalizacji leczenia cukrzycy. Wśród leków wykorzystujących potencjał efektu inkretynowego znajdują się inhibitory dipeptydylopeptydazy 4 (DPP-4). W artykule przedstawiono podstawy koncepcji wykorzystania efektu inkretynowego w terapii cukrzycy, podstawowy profil farmakologiczny sitagliptyny oraz istotne badania kliniczne dotyczące skuteczności i bezpieczeństwa leku. Przegląd ten ma na celu podsumowanie pozycji sitagliptyny jako leku dobrze tolerowanego, względnie skutecznego, bezpiecznego dla pacjentów z umiarkowanymi zaburzeniami funkcji nerek i wątroby, jak również leku o niskim ryzyku wywołania hipoglikemii.

Telemedycyna. Alergologia

Adam J. Sybilski

Pandemia COVID-19 wywróciła do góry nogami całe nasze dotychczasowe życie. Dotknęła również relacji między lekarzem a pacjentami. Z dnia na dzień wprowadzono nowe zasady postępowania zmierzające do zmniejszenia kontaktu między ludźmi, w tym między chorymi a ich lekarzami. Obawa przed zakażeniem, zarówno ze strony chorych, jak i personelu medycznego, skłoniła wielu do rozwijania tej formy udzielania świadczeń medycznych. Monografia Profesora Adama Sybilskiego wypełnia lukę występującą na rynku wydawniczym w zakresie publikacji poświęconych prowadzeniu tej formy usług medycznych w dziedzinie alergologii. Jest to niezwykle cenna pozycja, unikatowa i bardzo potrzebna. Musimy jednak pamiętać - co sam autor podkreśla - że "telewizyta nie może być zastosowana w przypadku zaostrzenia objawów chorobowych, konieczności wykonania badań dodatkowych in vivo oraz ciężkich postaci alergii, szczególnie w trakcie reakcji anafilaktycznej lub tuż po niej".