Trądzik pospolity w praktyce ambulatoryjnej

Łukasz Matusiak

Skuteczna terapia trądziku wymaga jak najwcześniejszego wprowadzenia skutecznego leczenia, odpowiednich zabiegów w gabinecie dermatologii estetycznej oraz skrupulatnego stosowania pielęgnacji domowej. W pracy zwięźle opisano praktyczne doświadczenia z leczeniem tej choroby i wskazówki postępowania.

Korzystny wpływ połączenia kwasu masłowego i probiotyków na zaburzenia czynności jelit z uwzględnieniem antybiotykoterapii

Dorota Waśko-Czopnik

Kwas masłowy jest substancją naturalną, produkowaną w okrężnicy, o szerokim wpływie na jelita - troficznym, przeciwzapalnym, utrzymującym integralność bariery jelitowej. Powstaje on przy współudziale bakterii saprofitycznych, dlatego w sytuacji zaburzenia mikrobioty jelitowej ilość maślanu w jelicie spada. Suplementacja bakteriami probiotycznymi, zwłaszcza Lactobacillus spp., Bifidobacterium spp., może naturalnie zwiększać stężenie maślanu.

Zolpidem vs trazodon w terapii zaburzeń snu

Jerzy Leszek

Zaburzenia snu (dotyczące 30-50% osób), a szczególnie bezsenność, występują u 5-20% dorosłej populacji; można je zdefiniować jako doświadczenie niewłaściwej ilości oraz jakości snu pociągające za sobą negatywne konsekwencje. Bezsenność leczymy, stosując metody psychoterapeutyczne, farmakologiczne i behawioralne.

Zastosowanie pregabaliny u chorych z bólem neuropatycznym po radioterapii - przegląd piśmiennictwa

Magdalena Kocot-Kępska

Neuropatia indukowana radioterapią (RIPN, radiotherapy-induced peripheral neuropathy) to jatrogenne powikłanie i następstwo przyczynowego leczenia choroby nowotworowej. Ryzyko rozwoju RIPN zależy nie tylko od techniki radioterapii i całkowitej dawki promieniowania, lecz także od czynników leżących po stronie pacjenta. Nie ma obecnie potwierdzonej metody, która mogłaby zapobiegać wystąpieniu RIPN, ale nowoczesne techniki radioterapii pozwoliły na zmniejszenie ryzyka rozwoju RIPN do ok. 1% chorych po naświetlaniach. Najczęściej występujące objawy u chorych z RIPN to: parestezje, hipoestezje i osłabienie mięśni. Ból neuropatyczny może występować u ok. 50% pacjentów z RIPN i może być leczony jedynie objawowo, zarówno w formie farmakoterapii, jak i metodami niefarmakologicznymi. Rekomendowane są leki przeciwpadaczkowe, przeciwdepresyjne, analgetyki opioidowe oraz leki topikalne. Leki te udowodniły swoją skuteczność w populacji chorych z bólem neuropatycznym niezwiązanym z leczeniem nowotworu, ale nadal brak jest dobrych jakościowo badań oceniających ich skuteczność u pacjentów z RIPN.

Miejsce naproksenu w farmakoterapii bólu i gorączki. Co wiemy w 2022 roku?

Jarosław Woroń

Podwyższenie temperatury ciała 38 stopni C należy traktować jak stan niepożądany i dążyć do jej obniżenia do bezpiecznego poziomu. Najczęściej stosowanymi w tym celu lekami są niesteroidowe leki przeciwzapalne, które hamują syntezę prostaglandyn pośredniczących w rozwoju stanu zapalnego. Ta grupa leków nie jest jednak jednolita pod względem efektu działania przeciwgorączkowego. Jedną z najczęściej stosowanych substancji z tej grupy jest naproksen, który wyróżnia się korzystną farmakokinetyką. Ulega on szybkiemu wchłanianiu z przewodu pokarmowego i ma obwodowy okres półtrwania 12-15 h, co gwarantuje stabilny efekt przeciwgorączkowy.

Cefiksym - doustna cefalosporyna III generacji

Anna Doboszyńska

Cefiksym jest półsyntetycznym antybiotykiem beta-laktamowym, cefalosporyną III generacji do stosowania p.o. Wykazuje działanie bakteriobójcze, mechanizm działania polega na hamowaniu biosyntezy ściany komórkowej bakterii. Spektrum działania: Streptococcus pyogenes, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, Proteus mirabilis. Omówiono wskazania do zastosowania cefiksymu: leczenie zakażeń wywołanych przez wrażliwe drobnoustroje u dorosłych, młodzieży i dzieci po 6. m.ż. Wskazania u dorosłych chorych: zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli, pozaszpitalne zapalenie płuc, zapalenie dolnych dróg moczowych, odmiedniczkowe zapalenie nerek, zapalenie ucha środkowego, zapalenie zatok, zapalenie gardła. W artykule opisano trzy przypadki zastosowania cefiksymu u osób dorosłych chorujących na przewlekłe zapalenie oskrzeli, ostre zapalenie zatok obocznych nosa i w zakażeniu dróg moczowych.

6 faktów, według których warto stosować siarczan chondroityny

Iwona Słowińska , Lidia Rutkowska-Sak

Pacjenci z chorobą zwyrodnieniową stawów cierpią z powodu przewlekłego bólu, ograniczenia ruchomości stawów, pogorszenia jakości życia w sensie medycznym i społecznym. Celem różnych form spersonalizowanego leczenia jest poprawa tych aspektów. Siarczan chondroityny w postaci leku, zastosowany we wczesnym okresie choroby, hamuje jej postęp, a niekiedy nawet regeneruje uszkodzone tkanki.

Zasady refundacji gliptyn - co należy wiedzieć? Pytania do konsultanta krajowego

Krzysztof Strojek

1 stycznia 2023 r. do refundacji weszły kolejne generyczne gliptyny: sitagliptyny samodzielnie, w połączeniu z metforminą oraz wildagliptyny. Przedstawiamy kilka sytuacji z codziennej praktyki lekarskiej i odpowiadamy na pytania, komu przysługuje refundacja.

Zgaga - czym, kiedy i jak złagodzić?

Dorota Waśko-Czopnik

Jednym z najczęściej zgłaszanych przez pacjentów schorzeń jest zgaga - pieczenie i palenie wzdłuż przełyku. Stanowi ona jeden z głównych objawów choroby refluksowej przełyku, ale może pojawiać się także incydentalnie. W zależności od częstości występowania dolegliwości, czasu ich trwania oraz nasilenia proponowane jest odmienne postępowanie, które ma na celu szybkie łagodzenie zgagi, gojenie potencjalnych zmian zapalnych przełyku lub doraźne zniesienie odczucia pieczenia w przełyku, jeśli nie występuje ono często lub stale, a tylko w określonych sytuacjach, np. po błędach dietetycznych. Samoleczenie pacjentów powinno być ograniczone do 2 tygodni, a przy najmniejszych wątpliwościach czy przy występowaniu objawów alarmowych zawsze należy wykonać badania dodatkowe. Leczenie inhibitorami pompy protonowej powinno być ograniczone do 4-8 tygodni, w razie niepowodzenia pacjent również powinien być skierowany do specjalisty. Doraźne stosowanie famotydyny, alkinianów i alginianów może być skuteczne przy objawach epizodycznych.

10 faktów o ekstrakcie z aronii czarnoowocowej - polskiego superowocu

Iwona Wawer

Tradycyjna medycyna polecała leśne czarne jagody na dobry wzrok, teraz nie musimy po jagody chodzić do lasu. Uprawiamy na plantacjach borówkę amerykańską i aronię czarnoowocową. Aronia melanocarpa to polski czarny skarb - superowoc, o najwyższej zawartości antocyjanów i innych związków polifenolowych o silnych właściwościach antyoksydacyjnych. Ekstrakt antocyjanów aroniowych oraz karotenoidy luteina i zeaksantyna wchodzą w skład suplementu diety, który można wykorzystać jako dietetyczne wsparcie w profilaktyce chorób oczu, takich jak AMD czy katarakta. W celu zachowania zdrowia oczu przyda się osobom pracującym przy komputerze i kierowcom.

Chory na nowotwór kompendium postępowania w wybranych sytuacjach klinicznych

Małgorzata Krajnik, Małgorzata Malec-Milewska, Jerzy Wordliczek

Kompendium "Chory na nowotwór" wyznacza drogi postępowania oparte na bogatej wiedzy oraz wieloletnim doświadczeniu autorów. Istotną wartością książki jest to, iż zagadnienia, które obejmuje, nie zostały ograniczone wyłącznie do aktywnego leczenia onkologicznego (...). Kompendium stanowi przykład przedstawienia rzetelnej wiedzy zgodnej z zasadami medycyny opartej na dowodach z zachowaniem potrzeb psychospołecznych i emocjonalnych chorego i jego najbliższych. Dla adeptów medycyny będzie niezbędnym źródłem pozyskiwania wiadomości, doświadczonym lekarzom pomoże zaś w zgłębianiu wiedzy. Jest odpowiedzią na potrzebę łączenia aktualnych standardów postępowania w dziedzinach pokrewnych z bez wątpienia ogromnym doświadczeniem praktycznym zespołów sprawujących opiekę nad chorymi.

8 powodów, dla których warto zastosować esomeprazol

Dorota Waśko-Czopnik

Ponad dwie dekady stosowania inhibitorów pompy protonowej w leczeniu chorób kwasozależnych z jednej strony zapewniły sukces terapeutyczny, z drugiej zaś pokazują nadal niewystarczającą ich skuteczność. Wprowadzenie na rynek farmaceutyczny esomeprazolu spowodowało zwiększenie odsetka skutecznego leczenia przy zachowaniu dobrego profilu bezpieczeństwa pacjenta w porównaniu z innymi lekami z tej grupy.

Sterole roślinne w profilaktyce i leczeniu chorób układu sercowo-naczyniowego

Agnieszka Bzikowska-Jura

Choroby układu sercowo-naczyniowego są główną przyczyną zgonów na świecie, stanowią także istotny czynnik wpływający na obniżenie jakości życia. Szczególne znaczenie w profilaktyce i terapii tych chorób mają czynniki modyfikowalne, do których zaliczamy m.in. sposób żywienia, aktywność fizyczną, stosowane używki oraz suplementację diety. Nieprawidłowy profil kwa sów tłuszczowych (wysokie spożycie nasyconych przy jednocześnie niskiej podaży jedno- i wielonienasyconych kwasów tłusz czowych), siedzący tryb życia czy nadużywanie alkoholu to czynniki sprzyjające zaburzeniom metabolizmu lipoprotein oraz nadwadze/otyłości, a te z kolei stanowią bezwzględny czynnik ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego. Korzystne od działywanie ma natomiast uprawianie regularnej aktywności fizycznej o umiarkowanej intensywności, spożywanie produktów o wysokiej gęstości odżywczej, niskim stopniu przetworzenia i wprowadzenie do diety żywności funkcjonalnej oraz nutra ceutyków zawierających sterole roślinne (których pozytywne działanie potwierdziły liczne badania). Celem tych ostatnich jest wspomaganie osiągania celów terapeutycznych w zakresie stężenia całkowitego cholesterolu i jego frakcji. Możliwe jest to dzięki wpływowi fitosteroli ograniczającemu wchłanianie cholesterolu w jelitach i jednocześnie zwiększającemu jego wyda lanie wraz z kałem, w wyniku czego dochodzi do obniżenia osoczowego stężenia cholesterolu LDL i całkowitego stężenia cholesterolu. Efekt ten zależny jest od dawki. Za korzystne uznaje się przyjmowanie steroli roślinnych w dawce ok. 2 g/24 h, co przekłada się na obniżenie powyższych stężeń o ok. 7-10%.

Zastosowanie preparatów bzu czarnego w leczeniu infekcji układu oddechowego

Paulina Maruszczak, Kamila Woźniak, Mariusz Woźniak, Zbigniew Doniec

Bez czarny jest farmaceutykiem roślinnym stosowanym w leczeniu wspomagającym wielu schorzeń, przede wszystkim dróg oddechowych. Ekstrakty owoców bzu łagodzą objawy infekcji i skracają czas ich trwania, hamują również namnażanie się niektórych wirusów i bakterii.

Bromek ipratropium w leczeniu kaszlu - nowe spojrzenie

Katarzyna Białek-Gosk , Marta Dąbrowska

Kaszel ostry jest bardzo częstą dolegliwością, wywołaną najczęściej przez infekcje górnych dróg oddechowych. W większości przypadków ma charakter samoograniczający się, czasem jednak wymaga zastosowania leków. Z kolei kaszel przewlekły może być objawem wielu różnych chorób, a jego leczenie opiera się zazwyczaj na leczeniu przyczynowym. Wśród leków zmniejszających kaszel, poza lekami przeciwkaszlowymi i mukoaktywnymi, znajduje się bromek ipratropium. Jest on zalecany w postaci wziewnej w łagodzeniu kaszlu ostrego związanego zarówno z ostrymi infekcjami górnych, jak i dolnych dróg oddechowych, w kaszlu poinfekcyjnym oraz w kaszlu przewlekłym związanym z przewlekłym zapaleniem oskrzeli lub przewlekłą obturacyjną chorobą płuc. Dodatkowo bromek ipratropium w postaci aerozolu donosowego może być pomocny w leczeniu kaszlu przewlekłego związanego z przewlekłym niealergicznym nieżytem nosa, zwłaszcza naczynioruchowym.

Indywidualizacja drogi podania metotreksatu sposobem na optymalizację leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów oraz łuszczycowego zapalenia stawów

Brygida Kwiatkowska

Stosowanie metotreksatu w formie podskórnej powoduje, że występowanie objawów choroby jest relacjonowane w mniejszym stopniu (57,7% vs 72%), a działania niepożądane związane z przyjmowanym lekiem są zgłaszane rzadziej (25% vs 34%). Forma ta charakteryzuje się także wyższą skutecznością i bardziej elastycznym zakresem dawek. Z tych powodów może być ona zastosowana w przypadku nieskuteczności bądź nietolerancji leczenia formą doustną. Forma podskórna jest preferowana także u pacjentów z dużą aktywnością choroby (ze względu na szybkość działania i skuteczność) oraz u pacjentów z ŁZS z wielochorobowością i często współistniejącą chorobą stłuszczeniową wątroby (ze względu na lepszą tolerancję, mniejszą liczbę działań niepożądanych i dłuższy czas stosowania, co się przekłada na większą skuteczność).