Sen, marzenie, zaświaty w literaturze i kulturze. Tom 1. Literatura

Michał Kuran

Oniryzm jawi się jako konwencja mówienia o człowieku i świecie. Marzenie wydatnie poszerza sfery poznania, odsłaniając nieznane wcześniej możliwości. Zaświaty to rzeczywistość niezgłębiona, do której twórcy próbują zajrzeć za sprawą wyobraźni, wizji utrwalonych w tradycji czy udostępnionych przez religię. Sen, marzenie i zaświaty wielokierunkowo przenikają się i zazębiają w dokonaniach twórców, tworząc sieci powiązań. W niniejszym tomie zgromadzono prace na temat utworów reprezentujących różne okresy literackie i gatunki, poświęcone wielorakiej tematyce. Przedmiotem refleksji młodych badaczy stała się twórczość uznanych mistrzów oniryzmu, wizji i penetracji nieznanych światów, a także autorów nie zawsze kojarzonych ze snem, marzeniem i zaświatami. Młodzi adepci nauki poświęcili swoje teksty dokonaniom twórców bardzo znanych (Słowacki, Kraszewski, Prus, Tetmajer, Przybyszewski, Brzechwa, Leśmian, Schulz, Białoszewski, Grochowiak, Różewicz, Szymborska, Bryll), ale też nieco zapomnianych (Brzozowski, Wojaczek) oraz najnowszych, o ugruntowanej pozycji (Tokarczuk), utrwalających ją (Tulli), dopiero poszukujących swego miejsca czy niszowych (łódzcy poeci współcześni, Kaczanowski). W obszarze zainteresowań znaleźli się pisarze epok dawnych (Twardowski, Jurkowski, Kołłątaj), jak również twórcy należący do kręgu literatury światowej (Palingenius, Gogol, Lermontow, Puszkin, Hamsun).

W poszukiwaniu innej historii. Antropologia tekstów opublikowanych na łamach periodyków Instytutu Literackiego w Paryżu

Rafał Stobiecki, Sławomir M. Nowinowski

Polska dała w swej historii dowody zadziwiającego liberalizmu: przyjęła Żydów i nadała im prawa, a w czasach triumfującej gdzie indziej kontrreformacji pozwoliła protestantom na praktykowanie ich wiary i objęła opieką Akademię Mohyły w Kijowie. Ale Polska dała też dowody fanatyzmu religijnego, który spowodował walkę z husytyzmem – co przekreśliło możliwość związania się z Czechami – a później znalazło wyraz w prześladowaniach innowierców. Cechą naszej polityki zagranicznej było stałe uzależnianie się od innych ośrodków: od Watykanu czy od Habsburgów, połączone jednocześnie z ogromną prowincjonalnością. […] Atrakcyjność Polski była zdumiewająca. Potrafiliśmy wchłonąć kolonistów niemieckich, z których powstało polskie mieszczaństwo. Zasymilowaliśmy znaczne odłamy inteligencji żydowskiej. Spolonizowaliśmy również elity litewskie i ukraińskie […]. W tej dziwnej łamigłówce kryją się nasze wielkie szanse. Taką szansą może być nasza polityka wschodnia. Musimy prowadzić samodzielną politykę. Powinniśmy sobie uświadomić, że im mocniejsza będzie nasza pozycja na wschodzie, tym bardziej będziemy się liczyć w Europie Zachodniej. […] Zdając sobie sprawę, że katolicyzm jest wyznaniem znakomitej większości narodu, musimy dbać również o Żydów, mahometan i protestantów oraz prawosławie, które jest wyznaniem wielu obywateli polskich, a zarazem wyznaniem panującym w Rosji, na Ukrainie, na Białorusi. Jest to ogólny zarys wizji Polski Jerzego Giedroycia, o której realizację walczył całe życie.

Tożsamość i "miejsce". Budzenie uśpionego potencjału wsi

Marcin Wójcik

Książka dotyczy aktualnych procesów zachodzących na obszarach wiejskich i wpisuje się w badania odnowy wsi. Zawarte w niej studia przypadku poświęcone dziewięciu miejscowościom pokazują różne strategie budzenia się uśpionego potencjału „miejsc”, odbudowywania lub tworzenia ich nowej tożsamości. Prezentowane opisy specyfiki i wyjątkowości wsi wynikają z jednej strony z potrzeby przekazania przez autorów wielu przemyśleń i wrażeń, z drugiej zaś są prezentacją dobrych praktyk rozwoju lokalnego. Dzięki nim lepiej można zrozumieć istotę współczesnej polskiej wiejskości, z wszystkimi jej zaletami i obciążeniami, a także docenić jej wartość dla naszego kulturowego trwania jako wspólnoty ludzi połączonych geografią i historią.

Humanistyka z perspektywy ontologii kulturowej

Marcin Maria Bogusławski

Google zapytany o „kryzys” wyświetla 6 280 000 wyników w 0,45 sekundy. Czołowe miejsca zajmują odniesienia do kryzysu gospodarczego, finansowego, psychologicznego czy kryzysu w związku. Martha C. Nussbaum w książce Nie dla zysku. Dlaczego demokracja potrzebuje humanistów w alarmującym tonie pisze jednak, że najważniejszy rodzaj kryzysu dotyczy edukacji, z której rugowana jest humanistyka, formująca świadomych, samodzielnych i krytycznych obywateli. Ich miejsce zastępują „pokolenia użytecznych maszyn”, a „na naszych oczach rozstrzyga się przyszłość światowych demokracji”. Humanistyka może spełnić funkcję edukacyjną tylko wtedy, gdy zasilają ją rzetelne badania akademickie. Jako jedność badania i nauczania, teoretyzowania i praktyki powinna być „polityką wrażliwości”, w ramach której humanista w sposób moralnie odpowiedzialny porusza się w sferze znaczeń i wartości. W tym sensie, zakorzenionym w filozofii Derridiańskiej, humanistyka oznacza „praktykowanie krytycznego oporu wobec wszystkich pojęć, wartości, idei czy kulturowych tendencji po to, by nie przekształciły się one w zawłaszczające dogmaty i ideologie”. Widać to szczególnie dobrze z perspektywy ontologii kulturowej, którą przyjęto w prezentowanej publikacji.

Emocje i polityka. Sceny z życia polskiego parlamentu

Krzysztof T. Konecki

Odkrywanie emocjonalnej warstwy debat politycznych i polityki umożliwia kształtowanie racjonalnego ładu politycznego i społecznego, ładu uświadomionego i poddanego refleksji i dyskusji przez obywateli. Większość analizowanych w tej książce wystąpień ma charakter "przedstawień" w sensie dramaturgicznym, gdzie aktor (w tym wypadku polityk) dobiera tak środki wyrazu, by zaprezentować określoną wizję rzeczywistości i/lub swojej tożsamości i/lub tożsamości innego. W filmach, będących zapisem debat sejmowych, często pojawiają się próby ośmieszenia partnera interakcji, doprowadzenia do zawstydzenia go i zdeprymowania emocjonalnego, w konsekwencji mające przekonać publiczność o racjach własnych bądź wyższości moralnej danego polityka i/lub jego partii. Po raz pierwszy w opisach wystąpień polityków i interakcji zachodzących między nimi uwzględniono i połączono wizualne aspekty autoprezentacji z analizą emocji. Reasumując, poświęcona jest analizie i badaniu emocji w życiu publicznym i polityce. Pokazano w niej, jak zachowania polityków oraz emocjonalne i wizualne czynniki obecne w relacjach medialnych na ich temat wpływają na sposób przedstawiania dyskursu politycznego. Publikacja skierowana jest zarówno do dziennikarzy, jak i do polityków, którym dostarczy wskazówek na temat kształtowania wizerunku i autoprezentacji. Będzie także cennym źródłem wiedzy dla wykładowców i studentów politologii, psychologii i socjologii oraz wszystkich uważnych obserwatorów polskiego życia politycznego.

Praca tymczasowa. Droga do kariery czy ślepy zaułek?

Bogusława Urbaniak, Piotr Oleksiak

W książce poruszane są bardzo aktualne zagadnienia wzbudzające duże zainteresowanie (i emocje) w środowisku naukowym, praktyków, tj. firm, pracowników jak również wśród polityków stanowiących prawo w tym zakresie. Praca tymczasowa kojarzy się wielu osobom z negatywnymi konsekwencjami, ale dla wielu młodych jest szansą zdobycia pierwszych doświadczeń zawodowych, bardzo pomocnych w uzyskaniu trwałego zatrudnienia i budowaniu kariery zawodowej w perspektywie życia. Umożliwia nawiązanie nowych kontaktów w zróżnicowanych zespołach pracowniczych, z którymi można się spotkać wykonując pracę u różnych pracodawców, albowiem cechą pracy tymczasowej jest to, że pracownicy mają kontakt z dwoma pracodawcami – agencją pracy tymczasowej i pracodawcą, u którego faktycznie realizują powierzone zadania. Stawia to nowe wyzwania przed kierownictwem odnośnie do tego, jak zarządzać pracownikami tymczasowymi w warunkach niepewności i zmienności warunków pracy, a przed podejmującymi pracę tymczasową – jak poradzić sobie z jej konsekwencjami natury psychologicznej. Ponieważ coraz więcej osób na pewnym etapie swego życia ma do czynienia z pracą tymczasową, niniejsza książka pomoże lepiej zrozumieć rządzące nią mechanizmy.

Łódź Celebrates the 450th Anniversary of Shakespeare's Birth

Monika Sosnowska, Magdalena Cieślak, Agnieszka Rasmus

This online catalogue chronicles the exhibition entitled “Łódź Celebrates the 450th Anniversary of Shakespeare’s Birth,” which took place at the University of Łódź Library from 7 April to 1 May 2014. The idea for the exhibition was put forward by the International Shakespeare Studies Centre, and realized by the representatives of the Faculty of Philology and the Faculty of International and Political Studies at the University of Łódź, who are also members of the Centre. Furthermore, this event would not have taken place without the support of the University of Łódź Library.  

Należyta staranność w prawie międzynarodowym

Joanna Kulesza

Monografia stanowi pierwsze w doktrynie prawa międzynarodowego opracowanie zagadnienia należytej staranności, leżącego u podstaw odpowiedzialności międzynarodowej państw za zaniechanie ich organów. Celem dokonanej analizy jest wykazanie, iż należyta staranność zdefiniowana została w dorobku prawa międzynarodowego dostatecznie precyzyjnie, zaś jej rola jest na tyle znacząca, aby uznać ją za jedną z zasad prawa międzynarodowego. Z recenzji: „Monografia stanowi istotny i wielce znaczący wkład w rozwój prawa międzynarodowego. Po raz pierwszy poddane zostało analizie międzynarodowo-prawnej zagadnienie należytej staranności, kluczowe dla praktyki przypisywania odpowiedzialności państwom za zaniechania ich organów. W dobie walki z międzynarodowym terroryzmem oraz katastrof ekologicznych, wywołanych stosowaniem nowych technologii, to właśnie odpowiedzialność państw za zaniechania, raczej niż za działania ich organów ma dominujące znaczenie praktyczne”. dr hab. Piotr Daranowski, prof. UŁ  

Jakość życia dzieci a status społeczno-ekonomiczny rodziny. Teoria i badania

Marta Petelewicz

Publikacja ukazuje zależności pomiędzy jakością życia dzieci a statusem społeczno-ekonomicznym rodziców. Przedstawia zastosowanie koncepcji jakości życia do badań zróżnicowania sytuacji życiowej dzieci (na przykładzie łódzkich szóstoklasistów) z perspektywy analiz strukturalnych. Przybliża kwestie teoretyczne związane z jakością życia oraz jakością życia dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem child indicators movement. W pogłębiony sposób porusza metodologiczne i etyczne kwestie badań ankietowych z dziećmi. Dwutorowa analiza - bazująca na wypracowanym modelu jakości życia, uwzględniającym takie sfery, jak: relacje rówieśnicze i rodzinne, sytuacja materialna, zdrowie, funkcjonowanie w szkole, subiektywny dobrostan dzieci, a także wykorzystująca koncepcję having, loving, being Erika Allardta - daje pogłębiony obraz sytuacji życiowej najmłodszych. Zarówno poszczególne obszary życia, jak i jego jakość ujmowana całościowo wiążą się ze statusem społeczno-ekonomicznym rodziny, co pozwala wnioskować o nierównościach społecznych występujących w okresie dzieciństwa. Badania ujawniają wielowymiarowość i zróżnicowanie sytuacji życiowych respondentów, pozwalają też wskazać grupę dzieci doświadczającą skumulowanej deprywacji. Zaproponowany pomiar daje możliwość sporządzenia rzetelnej diagnozy, uwzględniającej różne aspekty sytuacji życiowej, w których należy podjąć interwencję.

Współczesne dylematy zarządzania rozwojem miast

Danuta Stawasz

Obecnie na całym świecie, i oczywiście także w Polsce, procesy urbanizacji przebiegają pod wpływem globalizacji i postępu techniczno-technologicznego (w tym technik ICT). Jednakże globalizacja jest procesem selektywnym, to znaczy że dokonuje się z różnym natężeniem w różnych punktach przestrzeni. Miasta (struktury miejskie), które mają odpowiednie zasoby wiedzy oraz kapitału (w tym ludzkiego, gospodarczego i społecznego) są miejscami, w których generowane są innowacje. Te z kolei stają się podstawą budowania przewagi konkurencyjnej miasta oraz jego dynamicznego wzrostu. Ich rozwój wpisuje się wówczas w koncepcję zrównoważonego rozwoju, może też być określany jako rozwój inteligentny. Tematem przewodnim monografii jest miasto w relacji globalizacja – gospodarka - społeczeństwo - system władzy i zarządzania. Rozważania koncentrują się wokół pytania, co przesądza, że w globalizującym się świecie pewne miasta rozwijają się i odnoszą sukcesy, a inne - mimo wydawałoby się sprzyjających okoliczności – nie nadążają za dynamiką zmian zachodzących w różnych miejscach i obszarach ludzkiej aktywności. Na gruncie założeń ekonomii instytucjonalnej oraz kapitalizmu kognitywno-kulturowego zaprezentowano rozważania pozwalające na wyjaśnienie, dlaczego dla dynamiki rozwoju miast szczególne znaczenie ma system instytucji warunkujący sprawność zarządzania oraz przedsiębiorczość i kreatywność mieszkańców. W pracy przeprowadzono również analizę dotyczącą sytuacji polskich miast w kontekście zmian zachodzących pod wpływem procesów globalizacji i transformacji systemowej, problemów ich rozwoju, obowiązujących zasad zarządzania oraz zawarto rekomendacje pod adresem władz publicznych w zakresie systemowych działań warunkujących rozwój miast.

Wolność pracy osób z niepełnosprawnościami jako wartość prawnie chroniona

Magdalena Paluszkiewicz

Zasadniczym celem monografii było dokonanie oceny rozwiązań prawnych składających się na model ochrony wolności pracy osób z niepełnosprawnościami z perspektywy ich funkcji, jaką jest zapewnianie możliwości urzeczywistniania tej wartości w życiu społecznym. W związku z tym istotne stało się ustalenie okoliczności, które wpłynęły na powstanie i kształt modelowych rozwiązań służących ochronie wolności pracy osób z niepełnosprawnościami, a następnie ukazanie różnych środków prawnych wykorzystywanych do jej zapewniania, w zależności od dynamicznych uwarunkowań polityczno-ustrojowych oraz społeczno-gospodarczych, w tym od ewolucji postrzegania samej niepełnosprawności. Analizie poddano standardy międzynarodowe stosowane w celu zagwarantowania tej ochrony, co pozwoliło na dokonanie w ich kontekście oceny rozwiązań przyjmowanych w przeszłości i współcześnie w polskim ustawodawstwie. W rezultacie sformułowano postulaty wprowadzenia niezbędnych zmian oraz propozycje przyjęcia nowych rozwiązań prawnych, które służą efektywnej realizacji wolności pracy osób z niepełnosprawnościami z uwzględnieniem aktualnych uwarunkowań życia społecznego.

Entrepreneurship Education Built Upon the Concepts of Experience and Responsibility

Agnieszka Kurczewska

The heart of this monograph is to revisit existing knowledge on experiential pedagogy and then combine it with somehow forgotten concept of responsibility in order to enhance the fundaments of entrepreneurship education. This monograph aims to contribute to the dynamically developing fields of entrepreneurship and entrepreneurship education. This contribution is a refreshed, experience and responsibility-based, view into the learning process. lncluding these two concepts into theory and practice of entrepreneurship education and also investigating them from different perspectives may result in rethinking and advancing the way entrepreneurship education is executed. The monograph is an invitation to the discussion on entrepreneurship education and its foundations. lt tries to provide same answers to numerous questions, but also leaves a lot of them open, thus stimulates further reflections and research, exploring different facets and nuances of experiences and responsibility and their roles in entrepreneurship education. 

Protagoras z Abdery - sofista i wychowawca. Studium z historii filozofii wychowania

Marcin Wasilewski

 Praca składa się z dwóch głównych części poprzedzonych dwoma rozdziałami wstępnymi. W części pierwszej (Między Abderą i Sycylią) przedstawione są testimonia, fragmenty i interpretacje tyczące biografii Protagorasa, w drugiej (‘Sophia’ Protagorasa) natomiast te, które odnoszą się do jego myśli (w tym łącznie 60 fragmentów w przekładzie własnym, z czego 59 po raz pierwszy w przekładzie na język polski). W prolegomenach poruszone zostały zagadnienia metodologiczne (wraz z przyjętymi tutaj zasadami ekspozycji materiału źródłowego) oraz dotyczące historii terminu sophistes.

Political Players? Sovereign Wealth Funds' Investments in Central and Eastern Europe

Tomasz Kamiński

Although there has been vivid academic debate as to what extent Sovereign Wealth Funds (SWFs) are motivated by political reasons, it is rather clear that countries can use state-owned investment funds as a tool of their foreign policy. Even Barack Obama, during his initial presidential campaign in 2008 commented: “I am obviously concerned if these... sovereign wealth funds are motivated by more than just market consideration and that’s obviously a possibility”. This book looks at SWF activities in Central and Eastern Europe (CEE) to determine the main motives for SWF presence in CEE. Are the potential financial gains the only reason behind their investments? Are SWF activities in the region dangerous for the stability and security of the CEE countries? The book is pioneering analyses of SWFs behaviour in the region, based on empirical data collected from the Sovereign Wealth Fund Institute Transaction Database, arguably the most comprehensive and authoritative resource tracking SWF investment behaviour globally.  

Łódzki ośrodek geografii społeczno-ekonomicznej (1945-2015). W stulecie urodzin Profesora Ludwika Straszewicza

Tadeusz Marszał

Publikowany tom składa się z trzech części. Pierwsza z nich służy przedstawieniu historii łódzkiego ośrodka antropogeografii w kontekście przekształceń struktur organizacyjnych, wzrostu potencjału kadrowego, rozwoju badań naukowych oraz procesu poszerzania oferty dydaktycznej. Część druga w całości jest poświęcona Ludwikowi Straszewiczowi. Trzecia część publikacji to biogramy samodzielnych pracowników naukowo-dydaktycznych, którzy w minionym siedemdziesięcioleciu tworzyli łódzki ośrodek geografii społeczno-ekonomicznej, również tych, którzy uzyskali habilitację dopiero w 2015 r. Łącznie ponad czterdzieści biogramów profesorów i doktorów habilitowanych.  

Perspektywa praw ofiar w prawie międzynarodowym. Sprawiedliwość okresu przejściowego (transitional justice)

Tomasz Lachowski

Monografia dotyczy tematyki związanej z pojęciem sprawiedliwości okresu przejściowego (transitional justice ) w prawie międzynarodowym - niezwykle dynamicznie rozwijające j się dyscypliny wiedzy, ale i przede wszystkim działań praktycznych, czerpiących wprost z nauk prawnych oraz z bogactwa nauk historycznych, politycznych, społecznych, a nawet psychologicznych. To przestrzeń, w której można znaleźć rozwiązania problemów społeczeństw postautorytarnych lub postkonfliktowych, znajdujących się pomiędzy rządami władzy opresyjnej a demokracją lub pomiędzy wojną a pokojem, chcących jednocześnie rozliczyć trudną przeszłość. Autor pochyla się w szczególności nad sytuacją prawną ofiar poważnych naruszeń praw człowieka lub prawa humanitarnego w czasie gwałtownych zmian polityczno-społecznych. W uzupełnieniu metodologii charakterystyczne j dla nauk prawnych odwołuje się także do swoich badań terenowych przeprowadzonych w państwach zmagających się z niełatwą przeszłością, takich jak: Bangladesz, Bośnia i Hercegowina, Mozambik oraz Ukraina.