Innowacje w technologii i automatyzacji

Piotr Boral, Jerzy Winczek Przemysław Postawa, Marek Gucwa

Monografię otwierają rozdziały poświęcone modyfikacji tworzyw sztucznych. Tworzywa są najczęściej modyfikowane w fizycznych procesach przetwórstwa  poprzez dodatki różnego rodzaju napełniaczy, pełniących zarówno funkcję wzmacniającą (napełniacze aktywne), jak i wypełniającą, która powoduje zmniejszenie ceny (napełniacze inertne). Obok modyfikacji fizycznej w wielu aplikacjach przemysłowych wykorzystuje się modyfikację chemiczną. Dzięki dodatkom można w późniejszych procesach przetwórstwa aktywować substancje odpowiedzialne za kształtowanie się oczekiwanej struktury formowanych wyrobów z tworzyw. Ważnym obszarem stosowania tworzyw sztucznych jest medycyna, w której tworzywa polimerowe są już nieodzownym materiałem. W rozdziałach 2-5 zaprezentowano wyniki badań zarówno eksperymentalnych, jak i numerycznych dotyczących stosowania polietylenu ultra o wysokiej masie cząsteczkowej w endoprotezach stawów kolanowych i biodrowych oraz w barłożyskach. Analizowano procesy zużycia tych materiałów w różnych stanach obciążenia, co jest kluczowym kryterium przy ich stosowaniu w organizmach żywych ze względu na brak możliwości usunięcia produktów zużycia podczas eksploatacji. Przedmiotem rozważań kolejnych rozdziałów monografii są zagadnienia związane z konstrukcją obrabiarek skrawających, analizą współpracy elementów geometrycznie złożonych oraz z przebiegiem procesu zużywania się powierzchni po obróbce powierzchniowej nagniataniem. W rozdziale dotyczącym analizy MES modelu frezarki pionowej przedstawiono badania wytrzymałościowe zaprojektowanych korpusów obrabiarki z wykorzystaniem aplikacji CAD/CAE. Rozwój technik wytwarzania w zakresie obróbki metali powoduje stały wzrost zapotrzebowania na obrabiarki coraz wydajniejsze, dokładniejsze i o wyższym stopniu automatyzacji. Współczesne obrabiarki CNC różnią się od obrabiarek konwencjonalnych konstrukcją, sterowaniem, jak również stosowanymi komponentami. Obrabiarki konwencjonalne w większości przypadków były w całości produkowane w ramach poszczególnych firm, a obrabiarki CNC w dużym stopniu mają budowę modułową, składane są z komponentów produkowanych przez wyspecjalizowane firmy. W rozdziale dotyczącym procesu montażu wybranych zespołów bramowej frezarki CNC przedstawiono projekt autorskiej frezarki bramowej trzyosiowej o konstrukcji spawanej z profili zamkniętych ze stali o podwyższonej wytrzymałości S355J2 o grubości ścianki 10 mm. Dostępność na rynku wielu komponentów umożliwiła wykonanie obrabiarki CNC we własnym zakresie. Obrabiarka ta przewidziana została do obróbki frezami o niewielkiej średnicy metodą wierszowania powierzchni geometrycznie złożonych. Dodatkowo została wyposażona w czwartą oś obrotową w formie wrzeciona przedmiotowego z uchwytem trójszczękowym samocentrującym, usytuowaną na stole frezarki. W części dotyczącej przekładni ślimakowej przedstawiono analizę śladu styku zębów ślimaka o określonym zarysie z współpracującym kołem ślimakowym. Styk zębów koła ślimakowego w przekładniach ze ślimakiem o zarysie prostoliniowym czy stożkopochodnym jest stykiem dwóch powierzchni wypukłych. Występują wtedy małe promienie zastępcze krzywizn zarysów wzdłuż linii styku, co przyczynia się do powstawania dużych nacisków i trudności w utrzymaniu filmu olejowego w przestrzeni międzyzębnej. W przypadku zarysów krzywoliniowych styk zębów ślimaka zachodzi jako kontakt powierzchni wypukłej z powierzchnią wklęsłą. Tworzą one wtedy duże promienie zastępcze krzywizn, co stwarza lepsze warunki do powstawania i utrzymania filmu olejowego między współpracującymi powierzchniami i sprzyja powstawaniu mniejszych nacisków, dlatego też dokonano analizy przypadku współpracy zębów ślimaka o zarysie wklęsłym w przekroju osiowym, opisanym funkcją kwadratową z kołem ślimakowym. Istotnym zagadnieniem w produkcji części maszyn jest spełnienie określonych wymagań eksploatacyjnych zależnych w dużej mierze od jakości i stanu ich powierzchni. Proces nagniatania pozwala na uzyskanie oczekiwanych własności użytkowych wytwarzanych powierzchni. W pracy przedstawiono wyniki badań przebiegu procesu zużycia w warunkach tarcia technicznego suchego warstw wierzchnich po wybranych sposobach obróbki nagniataniem naporowym powierzchni zewnętrznych. Stały postęp w technice, technologii czy inżynierii materiałowej dotyczy również szeroko pojętego spawalnictwa. W ramach tego pojęcia mieszczą się typowe procesy spawalnicze, dobrze znane metody spawania elektrycznego czy gazowego, jak również liczne procesy pokrewne spawaniu. Spośród licznych procesów klasyfikowanych jako pokrewne spawaniu istotne miejsce znajdują procesy cięcia termicznego. Spośród tych procesów cięcia szczególne miejsce znajduje proces cięcia plazmą, łączący wysoką jakość krawędzi i powierzchni po cięciu z umiarkowanymi kosztami. W rozdziałach 10 i 11 niniejszej monografii przedstawiono proces cięcia plazmowego oraz analizę jakości powierzchni i krawędzi po cięciu. W tych pracach zwrócono jednocześnie uwagę na pogarszającą się jakość cięcia wraz ze wzrostem grubości ciętych materiałów oraz niekorzystne oddziaływanie tego procesu cięcia na środowisko pracy. W kolejnym rozdziale monografii przedstawiono wyniki badań nad odpornością na korozję wżerową złączy spawanych ze stali austenitycznych. W badaniach zastosowano trzy gatunki stali nierdzewnych, dla których wykonano złącza doczołowe poddane następnie badaniom korozyjnym zgodnie z normą ASTM G48. Wyniki badań wskazują na pozytywny wpływ zastosowania spawania łukiem pulsującym na odporność korozyjną badanych złączy spawanych. Równie ważny w tym zakresie jest odpowiedni skład chemiczny stali i jej jakość, rozumiana w tym przypadku jako niska zawartość ferrytu δ i jego równomierne rozmieszczenie w osnowie austenitycznej. Ostatni rozdział monografii został poświęcony nowoczesnym zrobotyzowanym procesom spawalniczym, jakimi niewątpliwie są spawanie laserowe i spawanie hybrydowe. Procesy te zostały zastosowane do wykonania złączy teowych ze stali S700MC, która znajduje coraz szersze zastosowanie w wytwarzaniu konstrukcji spawanych. Uzyskane wyniki badań wskazują na silne oddziaływanie zastosowanych źródeł ciepła na geometrię złącza oraz jego strukturę i zmierzoną twardość. Zastosowanie spawania hybrydowego pozwoliło w tym przypadku na osiągnięcie lepszej geometrii złącza oraz mniejszego gradientu twardości i przewidywalnej większej trwałości złącza.

Uszkodzenia, naprawy i zabezpieczenia wybranych elementów budowli

Izabela Major (red.)

Rozwój budownictwa wiąże się z koniecznym postępem w wielu jego obszarach. Jest również uwarunkowany m.in. wprowadzaniem nowatorskich rozwiązań w zakresie konstrukcji, materiałów oraz technologii budowlanych. Podążanie za trendami powoduje potrzebę poszukiwania optymalnych rozwiązań dla pojawiających się w naturalny sposób problemów zarówno praktycznych, jak i teoretycznych. Niniejsza monografia omawia istotne zagadnienia budowlane. Zawartość poszczególnych rozdziałów daje możliwość podjęcia dyskusji na tematy związane z budownictwem użytkowym, omawia bowiem problematykę uszkodzeń, napraw i zabezpieczeń wybranych elementów budowli, w tym dotyczącą: przeciwwodnego i przeciwwilgociowego zabezpieczania konstrukcji betonowych, przyczyn pękania ścian, sposobu zapobiegania takim zniszczeniom oraz naprawy już uszkodzonych elementów konstrukcji. Publikacja zawiera jednocześnie dane na temat projektowania, wykonawstwa i eksploatacji posadzek parkingów wielopoziomowych, a także diagnostyki posadzek przemysłowych. Treści zamieszczone w monografii nie mają charakteru wyłącznie teoretycznego, ale odnoszą się również do aspektów praktycznych. Autorzy poszczególnych rozdziałów wnoszą duży wkład w obszar zagadnień dotyczących procesów budowlanych, a poruszane przez nich tematy służą ocenie istniejących problemów związanych z budownictwem. Pozycja stanowi zatem miarodajne źródło informacji dla studentów kierunków budowlanych oraz innych kierunków technicznych związanych z budownictwem. Jest również źródłem informacji dla praktyków zajmujących się realizacją procesu budowlanego. Zachęcamy do lektury.

Potencjał innowacyjny w inżynierii materiałowej i zarządzaniu produkcją

Agata Dudek, Ewa Staniewska (red.)

W monografii przedstawiono różnorodne zagadnienia z dyscypliny inżynierii materiałowej oraz zarządzania produkcją i usługami, które zostały omówione na 44. Studenckiej Konferencji Naukowej. Materiał badawczy opiera się na pracach studentów, członków kół naukowych oraz doktorantów z polskich uczelni. Teksty zawarte w monografii skupiają się na istotnych i aktualnych zagadnieniach oraz problemach, ze szczególnym uwzględnieniem idei zrównoważonego rozwoju. W pierwszej części tej publikacji skoncentrowano się na innowacjach w inżynierii materiałowej, omawiając różne tematy, takie jak np. analiza mikrostruktury, właściwości użytkowe czy zużycie materiałów inżynierskich. W drugiej części uwzględniono zagadnienia dotyczące zarządzania i inżynierii produkcji, których podstawowym obszarem rozważań jest zapewnienie wysokiego poziomu efektywności podejmowanych działań. Znaczna część prezentowanej monografii obejmuje niezwykle istotne zagadnienia dotyczące innowacyjnych rozwiązań ekologicznych, optymalizacji materiałowej, odnawialnych źródeł energii oraz efektywnego gospodarowania odpadami.

Regionalny Ośrodek Kultury w Częstochowie 1955-2020

Juliusz Sętowski (red.)

Publikacja Regionalny Ośrodek Kultury w Częstochowie (1955-2020) przedstawia pełny obraz funkcjonowania placówki, od jej powstania do współczesności. Monografia w pełni dokumentuje dzieje Regionalnego Ośrodka Kultury w Częstochowie. Książka daje przekrojowy i dokładny wgląd w działania placówki. W pracy zastosowano chronologiczno-problemowy układ treści, by ukazać różnorodne aspekty działania placówki. W opracowaniu podkreślono najważniejszą aktywność ośrodka, która obejmowała wspomaganie placówek kultury w regionie w ich działalności statutowej. Instruktorzy prowadzili poradnictwo kulturowe, doskonalenie zawodowe pracowników kultury, realizowano działania z zakresu edukacji kulturalnej dzieci, młodzieży i osób dorosłych, tworzono możliwości prezentacji dorobku artystycznego. Na kartach tej książki ukazano działania ośrodka w zakresie organizacji imprez kulturalnych w dziedzinach: kultury ludowej, muzyki filmu i fotografii, plastyki oraz literatury i teatru.

Przedsiębiorczość i konkurencyjność w dobie transformacji cyfroweji konkurencyjność w dobie transformacji cyfrowej

Damian Dziembek, Leszek Ziora (red.)

Monografia w wieloaspektowy sposób przybliża zagadnienia teoretyczne i praktyczne związane z konkurencyjnością i przedsiębiorczością w dobie transformacji cyfrowej. Autorzy wywodzący się z różnych ośrodków naukowych przedstawili swoje przemyślenia i wyniki badań, ukazując możliwości i kierunki zastosowań technologii cyfrowych, przeobrażenia w zakresie organizacji i zarządzania wywołane technologiami informacyjno-komunikacyjnymi oraz trendy i wyzwania transformacji cyfrowej. Autorom pozostawiono dużą swobodę w zakresie poruszanej tematyki, a ich rozważania zostały zaprezentowane w czternastu rozdziałach. Książka kierowana jest do szerokiego grona odbiorców zainteresowanych możliwościami i zastosowaniem nowych technologii w działalności gospodarczej.   W rozdziale pierwszym zaprezentowano zwinne cechy kapitału ludzkiego jako determinanty innowacyjności i konkurencyjności współczesnej organizacji, przedstawiając kapitał ludzki jako jej bogactwo. W części empirycznej rozdziału skoncentrowano się na zależności pomiędzy atrybutami zwinnymi a innowacyjnością i konkurencyjnością. W kolejnym rozdziale ukazano wpływ IT na efektywność wykorzystania wiedzy w kreowaniu przedsiębiorczości, odpowiadając jednocześnie na istotne pytania badawcze, tj. jakie znaczenie dla przedsiębiorstwa ma wiedza jego pracowników oraz czy w przedsiębiorstwach zwraca się uwagę na unowocześnienie narzędzi IT. W rozdziale trzecim przedstawiono wpływ technologii cyfrowych na model doskonalenia kompetencji pokolenia Y w okresie pandemii COVID‑19, analizując kompetencje cyfrowe, takie jak umiejętność korzystania z treści cyfrowych, zdalne rozwiązywanie problemów, korzystanie z narzędzi komunikacyjnych oraz danych i informacji czy też myślenie cyfrowe. Jednocześnie w rozdziale skonkretyzowano, czym są dla respondentów kompetencje cyfrowe i czy te same modele kompetencji, które funkcjonowały przed pandemią, mogą w niezmienionej formule funkcjonować obecnie. W rozdziale czwartym przedstawiono potencjał technologii wirtualnych w opinii polskich konsumentów, koncentrując się m.in. na obszarach zastosowań technologii rzeczywistości wirtualnej, jak i rozszerzonej. W piątym rozdziale ukazano możliwości zastosowania widzenia komputerowego opartego na technologii sieci neuronowych w inteligentnych systemach transportowych na przykładzie aglomeracji szczecińskiej. W rozdziale szóstym opisano zastosowanie sieci semantycznej dla opisu zakresu odpowiedzialności dostawcy chmury obliczeniowej, przedstawiając m.in. relacje taksonomiczne, semantyczne. Rozważania w rozdziale siódmym skoncentrowano na przedstawieniu schematu zarządzania poziomem świadczenia usług, ukazaniu negocjacji jako jednego z etapów cyklu życia umowy SLA oraz zaprezentowaniu automatyzacji procesu negocjacji umów SLA. W rozdziale ósmym przedstawiono poziom świadomości z zakresu technologii blockchain wśród studentów Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej. W rozdziale dziewiątym przedstawiono transakcje oszukańcze dokonywane przy użyciu bezgotówkowych instrumentów płatniczych jako przykład cyberprzestępczości, a główny nacisk położono na procedury uwierzytelniania i autoryzacji, analizując oszukańcze transakcje w wybranym banku. W dziesiątym rozdziale zaprezentowano temat chatbotów w obsłudze klienta i omówiono ich wpływ na zarządzanie sprzedażą, ukazano możliwość automatyzacji procesów w organizacji, przedstawiając ich zastosowania na podstawie firmy z branży motoryzacyjnej. Rozdział jedenasty poświęcono zarządzaniu procesami biznesowymi w polskich przedsiębiorstwach usługowych sektora bankowości i ubezpieczeń, odpowiadając m.in. na pytania badawcze, jakie korzyści wynikają ze stosowania podejścia procesowego do zarządzania, jakie trudności, ograniczenia, wyzwania związane są ze stosowaniem podejścia procesowego do zarządzania czy też jakie są plany organizacji w zakresie podejścia procesowego do zarządzania w najbliższych trzech latach. W dwunastym rozdziale rozważono bezpieczeństwo w zarządzaniu transportem drogowym w Polsce, analizując m.in. wypadki drogowe z udziałem pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony. W rozdziale trzynastym zaprezentowano rachunek kosztów działań w zarządzaniu samorządowym wielobranżowym przedsiębiorstwem komunalnym, prezentując dynamiczny model zarządzania zmianą oraz wybrane mierniki efektywności procesów i działań wielobranżowego przedsiębiorstwa komunalnego. W ostatnim, czternastym rozdziale przedstawiono tematykę User Experience i User Interface w kreowaniu wizerunku organizacji na przykładzie instytucji administracji publicznej. Przedstawiono doświadczenia użytkownika, interakcję użytkownik–komputer oraz przegląd wybranych narzędzi do analizy dostępności witryny.

Praktyczne aspekty bezpieczeństwa konstrukcji obiektów budowlanych

Maciej Major (red.)

Istotnym zagadnieniem związanym z projektowaniem i realizacją obiektów budowlanych jest zapewnienie bezpieczeństwa konstrukcji zarówno na etapie jej wykonywania, jak i eksploatacji. Do czynników, które negatywnie wpływają na bezpieczeństwo konstrukcji, zaliczyć można: błędy projektowe, błędy wykonawcze, wady materiałowe, zdarzenia wyjątkowe, negatywnie oddziałujące na konstrukcję obiektu (np. powódź, pożar), degradację konstrukcji. W niniejszej monografii omówiono przykłady, w których bezpieczeństwo konstrukcji nie zostało zachowane, począwszy od etapu wznoszenia obiektów budowlanych, a na ich eksploatacji kończąc. Przedstawione przykłady awarii i katastrof budowlanych wskazują potencjalne przyczyny, które mogą prowadzić do zagrożenia bezpieczeństwa konstrukcji. Przyczyny te mogą być następstwem błędów popełnionych przez uczestników procesu inwestycyjnego (projektanta, wykonawcę) albo być wynikiem działań siły wyższej lub innych niekorzystnych zdarzeń losowych. Pozycja zawiera opisy konkretnych przypadków, w których bezpieczeństwo obiektów budowlanych zostało zagrożone zarówno na skutek ludzkich błędów, jak i zdarzeń losowych, trudnych do przewidzenia. Analizy te stanowią (w opinii autorów) cenną wskazówkę dla projektantów, wykonawców i inwestorów w kontekście ewentualnych zagrożeń bezpieczeństwa konstrukcji obiektu, jakie mogą wystąpić podczas jego realizacji i eksploatacji. Zachęcamy do zapoznania się ze szczegółami publikacji.

Informatyczne wspomaganie procesów logistycznych

Aleksandra Grabińska, Ilona Pawełoszek, Leszek Ziora

Zrozumienie roli informatyki w procesach logistycznych oraz możliwości jej zastosowania wymaga poznania i zrozumienia teorii i praktyki podejścia procesowego, które jest obecnie standardem w zarządzaniu organizacjami. Niniejsze opracowanie obejmuje różnorodne aspekty zastosowania narzędzi informatycznych do wspomagania procesów logistycznych. Skrypt obejmuje wybrane zagadnienia z zakresu informatycznego wspomagania procesów logistycznych. Adresowany jest on głównie do studentów kierunku logistyka poznających podstawy zastosowania systemów informatycznych, a także przygotowujących się do napisania prac dyplomowych. Zakres tematyczny odpowiada programowi wykładów prowadzonych na tym kierunku. W poszczególnych rozdziałach przybliżono podstawowe pojęcia i definicje dotyczące podejścia procesowego w logistyce, charakterystykę systemów informatycznych w przedsiębiorstwach, technologie informacyjno-komunikacyjne we wspomaganiu procesów logistycznych oraz przykłady informatycznego wspomagania procesów logistycznych. Skrypt przybliża zagadnienia związane z podejmowaniem decyzji o zastosowaniu technologii informacyjnej w przedsiębiorstwach. Poruszane problemy doboru narzędzi informatycznych są rozpatrywane w odniesieniu do podstawowych funkcji logistyki, takich jak transport, magazynowanie, dystrybucja. Opracowanie podejmuje również problematykę organizacji i funkcjonowania systemów informatycznych, ze szczególnym uwzględnieniem wad i zalet poszczególnych rozwiązań. Istotnym walorem skryptu jest przybliżenie możliwości, jakie daje współczesna technologia informacyjna w zakresie planowania, organizowania i kontrolowania procesów logistycznych, oraz wskazanie kierunków ich rozwoju i doskonalenia.

Introduction to Mathematical Programming. Part I

Anita Ciekot

This textbook is intended for students of technical and economic universities. It is a result of my teaching of mathematical programming, optimization methods and operations research to students of Czestochowa University of Technology, including Erasmus+ Program students, for over ten years. This is the first part of a planned series (an intended series), limited to the presentation of issues related to linear programming. The second part will focus on non-linear programming problems. The textbook is divided into five main chapters. Chapter 1 is a reminder of some mathematical topics (the basics of linear algebra and systems of linear equations) that will help the readers understand the material discussed. Chapter 2 considers linear programming problems from its standard form to practical, highly common, with various examples of applications at the intersection of technology and economics. In chapter 3, the transportation problem with applications will be considered. Chapter 4 deals with a special kind of linear programing, so-called integer programming. And finally, Chapter 5 shows how the Maple package can be used to solve any linear programming problems.

Ludzie-Przedsiębiorstwa-Instytucje. Wielowymiarowość współczesnego zarządzania organizacjami

Felicjan Bylok, Ewelina Krzyżowska, Tomasz Odzimek (red.)

Niniejsza publikacja poświęcona jest wielowymiarowości zarządzania organizacjami i stanowi wieloaspektową i interdyscyplinarną debatę nad czynnikami determinującymi zarządzanie organizacjami na poziomie indywidualnym, wewnątrzorganizacyjnym oraz międzyorganizacyjnym. Monografia jest wynikiem prac badaczy biorących udział w trzech konferencjach organizowanych przez Katedrę Socjologii Stosowanej i Zarządzania Zasobami Ludzkimi Politechniki Częstochowskiej, tj.: 12th International Conference of Management "Sustainability - Security - Quality", Częstochowa 15-16 czerwca 2023 r., "Człowiek w organizacji - nowe trendy w zarządzaniu zasobami ludzkimi", Olsztyn 28-29 września 2023 r. oraz "Ludzie - przedsiębiorstwa - instytucje. Współdziałanie i współdzielenie się w relacjach społecznych i gospodarczych", Częstochowa 19-20 października 2023 r. Przedkładana monografia z pewnością dostarczy inspirującego materiału do refleksji oraz przyczyni się do lepszego zrozumienia zmian zachodzących w otoczeniu i wpływających na procesy zarządzania organizacjami. Zainteresuje nie tylko badaczy z obszaru nauk o zarządzaniu, socjologii i psychologii, lecz także praktyków - menedżerów i decydentów na różnych szczeblach, odpowiedzialnych za kształtowanie polityki gospodarczej.

Oczyszczanie wody w procesach hybrydowych

Lidia Dąbrowska, Beata Karwowska Agata Rosińska, Elżbieta Sperczyńska

Monografia dotyczy problematyki oczyszczania wody powierzchniowej, zwłaszcza usuwania materii organicznej, jonów metali ciężkich oraz wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych. Procesy jednostkowe, jakie stosuje się do oczyszczania wody, zależą od zanieczyszczenia wody surowej oraz przeznaczenia wody oczyszczonej. W związku z tym w kolejnych rozdziałach omówiono podstawy teoretyczne podstawowych procesów jednostkowych, a mianowicie: koagulacji, adsorpcji, utleniania, a także połączenia  tych procesów w układy hybrydowe. Połączenia hybrydowe mają za zadanie realizowanie równocześnie kilku procesów jednostkowych, które nie zmniejszają wzajemnie w sposób istotny swojej skuteczności. Ze  względu na występowanie w wodach powierzchniowych  coraz większej liczby różnych mikrozanieczyszczeń omówiono także procesy zaawansowanego utleniania. W oczyszczaniu wody stosuje się także techniki membranowe, których siłą napędową jest różnica ciśnień  po obu stronach membrany. W monografii podkreślono rolę i znaczenie układów hybrydowych stosowanych w celu zwiększenia efektywności oczyszczania. W technologii oczyszczania wody wykorzystywane są także metody biologiczne, jak: aerobowe utlenianie materii organicznej i nitryfikacja w przypadku wody powierzchniowej, denitryfikacja, utlenianie żelaza(II) i manganu(II) dla wody podziemnej. Omawiając teoretyczne podstawy procesów, autorki wykorzystały wyniki swoich wcześniejszych badań. Istotną część pracy stanowią badania, które autorki przeprowadziły w 2020 roku. Badania dotyczyły oczyszczania zarówno wody modelowej, jak i powierzchniowej w procesach ozonowania, naświetlania promieniowaniem UV, koagulacji i adsorpcji, łączone w różne układy hybrydowe. Analiza i wnioski z badań umożliwiły ocenę przydatności poszczególnych układów w usuwaniu badanych zanieczyszczeń. Monografia skierowana jest do osób pracujących na stacjach uzdatniania wody, studentów kierunku inżynieria środowiska oraz osób zajmujących się problematyką oczyszczania wody.

Bezpieczeństwo pracy w zarządzaniu przedsiębiorstwami z uwzględnieniem czasu pandemii SARS-COV-2

Bogna Konodyba-Rorat

W każdej prowadzonej działalności, bez względu na jej charakter, formę czy zakres, istnieje ryzyko narażenia człowieka na czynniki szkodliwe, uciążliwe lub niebezpieczne w środowisku pracy. Niestety wraz z postępem techniki rośnie też skala zagrożeń, jednak należy pamiętać, że decydujący wpływ na bezpieczeństwo pracy ma zachowanie pracownika i jego postępowanie. W procesie zarządzania bezpieczeństwem pracy obowiązuje zasada, że „każdy odpowiada za bezpieczeństwo własne i współpracowników”. Jednym z podstawowych elementów skutecznego zarządzania bezpieczeństwem pracy, a zarazem trudnym do przeprowadzenia, jest więc motywowanie pracowników do pracy bezurazowej. Obecnie coraz więcej uwagi poświęca się zagadnieniom: promocji bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, komunikacji, motywacji, kształtowania zachowań, edukacji oraz kulturze organizacji i bezpieczeństwa pracy. Niniejsza praca przeznaczona jest dla studentów kierunków technicznych i ekonomicznych, pracowników i menedżerów służb bhp oraz dla wszystkich zainteresowanych problematyką bezpieczeństwa i higieny pracy. Jej celem jest przekazanie czytelnikom niezbędnych informacji dotyczących wybranych elementów systemu zarządzania bhp w przedsiębiorstwie, z uwzględnieniem praktyk przedstawionych na przykładzie wybranego przedsiębiorstwa z branży przemysłu lotniczego w dobie pandemii COVID-19. W książce omówiono: pojęcie „pracy” jako sposobu na zaspokojenie niezbędnych potrzeb człowieka, a jednocześnie źródła zagrożeń jego życia i zdrowia; pojęcie i definicję „zagrożeń”, ich podział i klasyfikację; klimat miejsca pracy (kulturę organizacji); metody identyfikacji zagrożeń; skutki zagrożeń występujących w procesach pracy, zwłaszcza zagrożeń dla życia (wypadki przy pracy) i zdrowia pracowników (choroby zawodowe); ekonomiczne aspekty bezpieczeństwa i higieny pracy (koszty bezpieczeństwa pracy, koszty wypadków przy pracy, koszty profilaktyki i prewencji); ekonomiczne stymulatory poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy; miejsce bezpieczeństwa i higieny pracy w wybranych koncepcjach zarządzania przedsiębiorstwem; problematykę bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie w czasach pandemii COVID-19; dobre i złe praktyki bhp na przykładzie wybranego przedsiębiorstwa z branży lotniczej.

Algebra liniowa i geometria

Zbigniew Domański, Jolanta Borowska

Skrypt pt. Algebra liniowa i geometria autorstwa Zbigniewa Domańskiego i Jolanty Borowskiej przeznaczony jest dla studentów kierunku informatyka. Omawia podstawowe twierdzenia, podaje definicje, a każde zagadnienie jest rozwijane poprzez przedstawienie przykładów dotyczących omawianych zagadnień. W skrypcie omówiono podstawowe struktury algebraiczne - grupy, pierścienie i ciała. Przedstawiono także macierze liczbowe, działania na macierzach, wyznaczniki macierzy i równania macierzowe. Zaprezentowano zagadnienia związane ze zbiorami: iloczyn kartezjański zbiorów, zbiory liczb. W przypadku układów równań liniowych zaprezentowano twierdzenie Kroneckera-Capellego oraz metodę eliminacji Gaussa. Omówiono zagadnienia związane z równaniami płaszczyzny i prostej. Skrypt kończy analiza zagadnień związanych z wzajemnym położeniem punktów, prostych i płaszczyzn.

Rozwój branży piwowarstwa rzemieślniczego

Piotr Tomski

Monografia stanowi część cyklu prac poświęconych wyzwaniom w obszarze nauki i praktyki zarządzania oraz jakości w przemyśle piwowarskim, ze szczególnym uwzględnieniem sektora piwowarstwa rzemieślniczego, dynamicznie rozwijającego się w Polsce i na świecie. W opracowaniu zaprezentowano tło rozwoju przedsiębiorczości rzemieślniczej w branży piwowarskiej – produktu wraz z technologią jego produkcji – oraz zwrócono uwagę na problem oceny jakości piwa będącego wytworem browarów rzemieślniczych. Dla zrozumienia istoty piwowarstwa rzemieślniczego oraz jego znaczenia w wymiarze społecznym i ekonomicznym dokonano analizy istoty produktu i jego historii. Zaprezentowano specyfikę piwa, zwracając uwagę na surowce niezbędne do jego produkcji oraz cechy charakterystyczne i etapy procesu technologicznego. Przedstawiono zarys dziejów piwowarstwa w Polsce i na świecie z uwzględnieniem jego znaczenia ekonomicznego oraz wyłaniających się wyzwań dla praktyki i teorii zarządzania. Przybliżono zagadnienia dotyczące jakości piwa rzemieślniczego, która ma kluczowe znaczenie w zarządzaniu ukierunkowanym na satysfakcję klienta i w rozwoju piwowarstwa rzemieślniczego.

Współdziałanie w podmiotach prywatnych i publicznych a wykorzystanie nowych technologii komunikacyjnych w czasie zmiany

Anna Karczewska, Katarzyna Kukowska, Sebastian Skolik (red.)

Zmienne warunki pracy i współdziałania związane z pandemią COVID-19 wpłynęły na jakość pracy i życia większości z nas. Znakiem naszych czasów stają się nowe technologie informacyjne oraz nowe formy komunikacji i współpracy. Opracowania prezentowane w niniejszej monografii eksponują sposoby wspólnego radzenia sobie ze zmianami, pandemią i marginalizacją społeczną. Radykalne zmiany społeczne wywoływane zarówno czynnikami kulturowymi, jak i naturalnymi pozornie nie sprzyjają ludzkiemu współdziałaniu, ale też stają się sprawdzianem dla jakości tego współdziałania. Niejednokrotnie wymuszają one większą innowacyjność zarówno po stronie podmiotów publicznych, jak i prywatnych. Monografia może stanowić istotny punkt na drodze poszukiwań optymalnych form współdziałania i współdzielenia się. W książce omówiono: problematykę zmiennych warunków współdziałania w zarządzaniu organizacją; komunikacyjne aspekty współdziałania z wykorzystaniem nowych technologii; zagadnienie współpracy zachodzącej na poziomie makro- i mezospołecznym.

Cost Management in Business Activity

Karolina Rybicka

The aim of the work is to present – based on literature studies – definitions and issues connected with cost accounting and indication of key instruments of cost management in modern enterprises. There are used in the work following research methods: literature research as well as case studies. The first chapter of the work contains an introduction to management accounting and cost management. There are presented here considerations connected with the accounting system in the management of a modern enterprise. This chapter also presents the differences between financial accounting and management accounting. The attention was paid to the functions of management accounting in business units. Next, the trends in modern management accounting are presented, including particular emphasis on the use of modern IT technologies in cost management, and the main trends in modern accounting and cost management are presented. The second chapter is devoted to the concept and classification of costs. It attempts to explain the basic concepts related to the cost category and discusses the basic cost definitions. Subsequently, the classification of costs for reporting purposes and for various criteria for management purposes is presented. The third chapter covers issues related to the cost calculation of production. Introductory considerations have been made regarding the issue of determining production costs in the basic variants of cost accounting. The concept of cost calculation of manufactured goods or services was introduced. Subsequently, the basic types of traditional calculation are characterized – process costing and job costing. This characteristic has been enriched with practical examples. Chapter four discusses costing models. The main aspects of the full and variable cost accounting and their impact on the financial results of business units were discussed. The rest of this chapter introduces the main ideas of multi-step and multi-block costing to move on to the costing considerations under the activitybased costing concept. Practical examples are provided with each of these costing models. The fifth chapter deals with the application of cost accounting in management processes of economic units. The influence of the application of management accounting instruments on short-term decisions is presented. The issues related to the break-even point analysis, price decisions and decisions such as “make or buy” were discussed. In the sixth chapter, an attempt was made to explain the essence of costs in planning and control processes in the enterprise. The traditional cost budgeting process was discussed, the main assumptions of the budget, the so-called “Master budget” in a manufacturing company. The concept of Beyond Budgeting was also indicated as an alternative to the traditional management method in a modern enterprise. Chapter seven deals with selected aspects of contemporary cost accounting concepts. The chapter’s considerations focus on the most common types of modern cost accounting. Concepts such as: product life cycle costing, target costing and kaizen costing, ABM concept, JiT systems, quality costing, value chain analysis, logistics costing and a balanced scorecard are presented here. The monograph is intended for students, postgraduate students in accounting and management, and practitioners who deal with cost management processes, including IT technologies. However, due to the great versatility of considerations, the book can be addressed to a relatively wide audience who want to expand their existing knowledge in the field of cost management.

Ubezpieczenia w teorii i praktyce. Część II ubezpieczenia gospodarcze i zdrowotne. Wydanie piąte zmienione i zaktualizowane

Roman Garbiec

Funkcjonowanie każdego obywatela w nowoczesnym społeczeństwie wymaga wiedzy o ubezpieczeniach, ich formach oraz mechanizmach, jakie nimi kierują. Wiedza ta jest niezbędna do wyboru określonego rodzaju ubezpieczenia. W chwili obecnej w Polsce firmy ubezpieczeniowe oferują kilkaset rodzajów ubezpieczeń, które często noszą podobne lub identyczne nazwy. Wiedzę z tego zakresu można praktycznie wykorzystać w indywidualnej i zbiorowej działalności, zwłaszcza że część ubezpieczeń jest obowiązkowa. Niniejszy podręcznik obejmuje istotną część zagadnień związanych z ubezpieczeniami, stanowiąc skondensowane kompendium wiedzy z tego zakresu. Przeznaczony jest przede wszystkim dla studentów kierunku logistyka oraz finanse i rachunkowość, może jednak stanowić także dużą pomoc dla wszystkich, którzy interesują się tym zagadnieniem. W podręczniku omówiono: pojęcie „ryzyka”, faktory ryzyka ubezpieczeniowego i podziały ryzyka oraz metody zarządzania ryzykiem; zarządzanie selekcją i ocenę ryzyka ubezpieczeniowego (tzw. underwriting); definicje ubezpieczenia oraz funkcje i zasady regulujące funkcjonowanie ubezpieczeń na rynku. klasyfikacje ubezpieczeń; prawne podstawy funkcjonowania ubezpieczeń w Polsce, formy pośrednictwa ubezpieczeniowego i organy uprawnione do ich nadzorowania; budowę umowy ubezpieczenia, jej wygaśnięcie, rozwiązanie oraz przedawnienie roszczeń w stosunku do zakładów ubezpieczeń; reasekurację, retrocesję i koasekurację ubezpieczeń; zasady finansowania zakładów ubezpieczeń, wysokość składek ubezpieczeniowych i odszkodowań; ubezpieczenie zdrowotne w Polsce, obligatoryjność opłacania składek i organizację udzielania świadczeń z tego ubezpieczenia.