Einstein o Einsteinie. Zapiski autobiograficzne i naukowe

Hanoch Gutfreund, Jürgen Renn

Jest rok 1946. Za biurkiem, w domu, jakich setki w Princeton, zasiada twórca największej rewolucji naukowej XX wieku. Na czterdziestu pięciu stronach opisuje swoje życie, od zachwytów dzieciństwa do ostatecznych pytań starzejącego się naukowca. Tworzy coś, co nazwie swoim własnym nekrologiem - a my musimy nazwać jednym z najcenniejszych dokumentów nauki. Sześćdziesięciosiedmioletni Albert Einstein nie pała entuzjazmem do autobiografii. Uważa, że „zazwyczaj są owocem narcyzmu i negatywnych uczuć wobec innych”. W rezultacie powstaje autobiografia intelektualna intensywna w treści, ale niejako zaszyfrowana. Hanoch Gutfreund i Jürgen Renn, wytrawni znawcy Einsteina, mają jednak klucz i otwierają drzwi na oścież. Udowadniają, że wielkich myślicieli należy czasem szukać na wydziałach innych niż filozoficzny. Nie mam żadnych szczególnych uzdolnień. Cechuje mnie tylko niepohamowana ciekawość. Albert Einstein

W sidłach nawyku. Dlaczego mózg tworzy nawyki i czy można je przełamać

Russell A. Poldrack

Każdy z nas ma swoje nawyki, czyli złożony zestaw czynności, które wykonujemy automatycznie, nie myśląc o tym, co robimy. Niektóre są nam potrzebne, innych wolelibyśmy się pozbyć. Może to jednak okazać się niemożliwe. Dlaczego? Bo nasz mózg to niezwykle potężna maszyna do tworzenia nawyków. W swojej najnowszej książce Russell A. Poldrack bada, czym jest nawyk, skąd się bierze i jak powstaje. Opisuje mechanizm jego działania i sprawdza, które bodźce zewnętrzne sprawiają, że zaczynamy działać automatycznie. Wyjaśnia, dlaczego przełamanie nawyku jest tak trudne i jak się do tego skutecznie zabrać. Wybiega też w przyszłość i zapowiada, jak dzięki rozwojowi neuronauki będziemy mogli hakować własne mózgi. W sidłach nawyku to książka dla każdego, komu choć raz zdarzyło się wrócić do domu, by sprawdzić, czy na pewno zamknął drzwi lub zgasił światło. Ten rzetelny przewodnik nie tylko daje praktyczne wskazówki, jak pozbyć się niechcianych nawyków, ale i pokazuje, jak je oswoić, aby służyły naszym celom.

Metazoa. Od szklanych gąbek i morskich smoków do ukrytej krainy umysłu

Peter Godfrey-Smith

Wyobraź sobie wycieczkę do zielonego lasu, gdzie wszystkie drzewa kichają i kaszlą, wyciągają kończyny i bacznie Cię obserwują swoimi niewidzialnymi oczami. Widzisz pozostałości wczesnych form zwierzęcego życia. Odwiedzasz swoich dalekich kuzynów – gąbki, osłonice i koralowce, będących produktami tej samej ewolucyjnej historii, która dała początek człowiekowi. Pasjonat nurkowania, filozof i badacz, Peter Godfrey-Smith, w poszukiwaniach pierwszych śladów świadomości łączy relacje ze swoich podwodnych wypraw z refleksjami filozoficznymi i najnowszymi odkryciami biologicznymi. Zaciera granicę między lądem a oceanem, przeplatając historie szklanych gąbek, miękkich koralowców, morskich smoków, boksujących krewetek, ośmiornic i ryb ze światem owadów, ptaków i ssaków takich jak my. Obserwuje i opisuje zachowania każdego z tych zwierząt oraz ich interakcje z otaczającym je światem. Z ich pomocą szuka odpowiedzi na odwieczne pytanie o początki umysłu. Tak właśnie powstała Metazoa, książka, która wypełnia lukę między umysłem i ciałem, skupiając się na jednym z najważniejszych problemów filozoficznych – na pochodzeniu świadomości. Jest to opowieść równie bogata i różnorodna, jak tętniące w oceanach życie.

Iran - Historia współczesna

Ali Ansari

Wojna z Irakiem w latach 80. XX wieku, fatwa nałożona na Salmana Rushdiego, bunt kobiet po śmierci Jiny Mahsy Amini, włączenie się w wojnę pomiędzy Izraelem a Hamasem - Iran nie pozwala o sobie zapomnieć i rzadko znika z prasowych nagłówków. Dawniej znany jako Persja - najstarsze z imperiów świata i skrzyżowanie cywilizacji, gdzie jedwabny szlak umożliwiał wymianę między Zachodem a Chinami. Dziś to Republika Islamska Iranu, łącząca elementy demokracji i religijnej dyktatury, będąca jednym z kluczowych eksporterów gazu ziemnego i ropy naftowej. Jak do tego doszło? Jaki właściwie jest ten dzisiejszy Iran? Ali M. Ansari w swojej książce zabiera czytelników w podróż przez burzliwe dzieje tego kraju. Zaczyna od upadku Persji jako wielkiego mocarstwa, potem opisuje kolejne rewolucje i dojście do władzy ajatollaha Chomejniego, a następnie analizuje dzisiejszy Iran tworzony przez jego następcę, ajatollaha Chameneiego. Na koniec Ali M. Ansari komentuje obecną sytuację polityczną w Iranie. Ten wyjątkowy dodatek powstał specjalnie z myślą o polskim wydaniu.

Stworzenie i początek Wszechświata. Teologia - Filozofia - Kosmologia

Michał Heller, Tadeusz Pabjan

Jak pogodzić wiarę w stworzenie świata przez Boga z wiedzą naukową? Jak się ma biblijny opis stworzenia do około czternastu miliardów lat historii wszechświata i ewolucyjnego pochodzenia ciała i umysłu człowieka?  Czy nowoczesny, naukowy światopogląd wyklucza religijność i czyni z niej zabobon? To pytania, jakie przed sobą muszą postawić nie tylko naukowcy, filozofowie i teologowie. Stawia je każdy, kto racjonalnie podchodzi do swojej wiary, czyli prawdę o Bogu i świecie próbuje odczytać zarówno w Księdze Pisma Świętego, jak i Księdze Przyrody. Książka ta jest praktycznym, podstawowym kursem z teologii stworzenia, filozofii nauki, kosmologii i teorii ewolucji. Polecamy ją wszystkim osobom religijnym, borykającym się z problemami z pogodzeniem swojej wiary z naukowym obrazem świata, a także tym, którzy są przekonani, że w XXI wieku religia jest wyłącznie zabobonem. Być może argumentacja zawarta w tej książce przekona ich, że nie ma zasadniczej sprzeczności pomiędzy prawdami teologii, a prawdami nauk przyrodniczych. Stworzenie i początek Wszechświata. Teologia – Filozofia – Kosmologia została napisana między innymi z myślą o katechetach, jako pomoc dydaktyczna w nauczaniu przez nich religii uczniów wszystkich klas szkół podstawowych, gimnazjów i pogimnazjalnych. Z oczywistych powodów możliwość konfrontowania prawdy o stworzeniu świata przez Boga z aktualnym obrazem świata nie jest zarezerwowane jedynie dla „zawodowych” teologów. W rzeczywistości konfrontację taką powinien przeprowadzać na swój własny użytek każdy człowiek wierzący w Boga i poszukujący odpowiedzi na fundamentalne pytania o sens swojego istnienia i zarazem istnienia świata, w którym przyszło mu żyć. Fenomen wiary nie rozgrywa się przecież na kartach traktatów teologicznych; jego „naturalnym środowiskiem” jest przestrzeń relacji pomiędzy Bogiem i konkretnym, żyjącym w danym czasie i środowisku człowiekiem. I to właśnie dlatego konkretny człowiek – a nie tylko „zawodowy” teolog – musi poszukiwać odpowiedzi na pytania, które dotyczą jego samego i które dla niego samego są ważne.(…) Oddajemy do rąk Czytelników książkę pomyślaną jako w miarę zwięzły przewodnik po problematyce stworzenia, który może okazać się pomocny w ich osobistych poszukiwaniach. Nie jest to ani kompletne, ani wyczerpujące opracowanie, wydaje się jednak, że uwzględnia ono, i przynajmniej krótko naświetla, te aspekty zagadnienia, które na obecnym etapie rozwoju teologicznej refleksji nad kwestią stworzenia z pewnych względów wydają się najbardziej istotne.  Michał Heller i Tadeusz Pabjan 

Cztery rodzaje istnienia. Nowa koncepcja człowieka

Joseph LeDoux

Światowej sławy ekspert w dziedzinie umysłu i mózgu wyjaśnia, co czyni nas tym, kim jesteśmy Joseph LeDoux opisuje poszczególne części naszej osobowości, dzieląc je na cielesną, neuronową, kognitywną i świadomą. Jak wyjaśnia badacz, wszystkie żywe istoty istnieją biologicznie. Niektóre z nich (zwierzęta) wykształciły też układy nerwowe, więc istnieją również neurobiologicznie. Pośród nich znajdują się takie, które potrafią myśleć i planować, a zatem istnieją poznawczo. Wreszcie, są i takie, które istnieją także świadomie. Taką istotą jest człowiek. Wszystko, czym jesteś, co robisz i myślisz, mieści się w tych powiązanych ze sobą sferach istnienia. Joseph LeDoux wyjaśnia najbardziej zawiłe tajemnice naszej świadomości w sposób jasny i zrozumiały dla każdego. Jedyny warunek? Musisz być istotą świadomą. Wiele jeszcze musimy się dowiedzieć o świadomości, ale dobra teoria jest najlepszą drogą do zrozumienia. Chociaż naturalnie uważam, że moja koncepcja jest całkiem dobra, dopiero czas pokaże, czy mam rację. Tymczasem zamierzam podążać tą drogą i sprawdzić, co się wydarzy. Dołącz na własne ryzyko! Joseph Le Doux

The Atom of the Universe. The Life and Work of Georges Lemaître

Dominique Lambert

This book takes us from the early childhood to the last days of George Lemaîitre, the man behind the theory of the primeval atom, now better known as Big Bang theory. But who was George Lemaître? A clergyman, a genius astronomer, an audacious cosmologist, a computer enthusiast ahead of his time, a professor with his head in the clouds, a bon vivant mathematician and gourmand? Dominique Lambert's book peels away these layers, chapter by chapter, from the adventures of a boy from Charleroi (Belgium) who became Monseigneur Lemaître as well as his impact on contemporary cosmology. The reader will follow Lemaitre’s works through the course of his life, discovering along the way his involvement with the Chinese student community, his complex relationship with the Vatican, his deep devotion to the University of Louvain, his friendship with figures such as Einstein and Eddington, his adventures through the two World Wars, his travels in America, his curious interest in Molière and his deep faith lived through the ‘Amis de Jésus’. The resulting picture is of a remarkable figure who was sensitive, creative, meticulous and, paradoxically, both discreet and exuberant while also being a man of exceptional integrity who reconciled his science with his faith. More than a book on one person, this biography of Lemaître offers the key to a better understanding of the profound changes which took place in the fields of science, faith and academic life in the last century. Preface by P.J.E. PeeblesThis book takes us from the early childhood to the last days of George Lemaîitre, the man behind the theory of the primeval atom, now better known as Big Bang theory. But who was George Lemaître? A clergyman, a genius astronomer, an audacious cosmologist, a computer enthusiast ahead of his time, a professor with his head in the clouds, a bon vivant mathematician and gourmand? Dominique Lambert's book peels away these layers, chapter by chapter, from the adventures of a boy from Charleroi (Belgium) who became Monseigneur Lemaître as well as his impact on contemporary cosmology. The reader will follow Lemaitre’s works through the course of his life, discovering along the way his involvement with the Chinese student community, his complex relationship with the Vatican, his deep devotion to the University of Louvain, his friendship with figures such as Einstein and Eddington, his adventures through the two World Wars, his travels in America, his curious interest in Molière and his deep faith lived through the ‘Amis de Jésus’. The resulting picture is of a remarkable figure who was sensitive, creative, meticulous and, paradoxically, both discreet and exuberant while also being a man of exceptional integrity who reconciled his science with his faith. More than a book on one person, this biography of Lemaître offers the key to a better understanding of the profound changes which took place in the fields of science, faith and academic life in the last century. Preface by P.J.E. Peebles

Żyjąc z demencją. Praktyczne wskazówki dla opiekunów i pacjentów

James M. Noble

Żyjąc z demencją jest przewodnikiem po wszystkich aspektach życia z demencją - czy to w roli pacjenta, czy jego przyjaciela lub opiekuna. James M. Noble przeprowadza czytelnika przez wszystkie etapy choroby. Wyjaśnia, jak rozpoznać pierwsze objawy demencji, jakie są jej stadia, czym się różni choroba Alzheimera od innych rodzajów otępienia. Szczegółowo opisuje sposoby leczenia oraz terapii niefarmakologicznych, a także doradza, jakie zmiany wprowadzić do stylu życia. Tłumaczy, jak wspierać chorego oraz zaplanować długoterminową opiekę nad nim. Przypomina też opiekunom, żeby dbali także o siebie i nie wahali się prosić o wsparcie. Zależało mi na tym, żeby moja książka przypominała spotkanie z lekarzem siedzącym po drugiej stronie biurka w gabinecie, opowiada James M. Noble. Twarzą w twarz podczas szczerej, nieraz trudnej rozmowy. Ta książka jest dla Ciebie, jeśli chcesz się dowiedzieć, co możemy zrobić, żeby lepiej zrozumieć i leczyć demencję teraz i w przyszłości.

Homo caelestis. Niezwykła opowieść o tym, kim się stajemy

Tommaso Ghidini

Człowiek nowego tysiąclecia założy stację na Księżycu, poleci na Marsa, uruchomi loty międzyplanetarne i przekroczy granicę dzielącą nas od głębokiej przestrzeni kosmicznej. Człowiek nowego tysiąclecia będzie miał zupełnie nową relację z kosmosem, w którym żyjemy: Homo terrestris jest gotowy, aby stać się Homo caelestis. Tommaso Ghidini zabiera nas w fascynującą podróż w przyszłość. Snuje rozważania o tym, jak nasze życie może się zmienić, gdy przekroczymy granice Ziemi i zaczniemy zasiedlać inne planety. Nie skupia się jednak wyłącznie na technicznych aspektach podróży kosmicznych, ale przede wszystkim na ludziach - ich emocjach, pragnieniach, i wyzwaniach, z którymi muszą się mierzyć. Ghidini przedstawia świat, w którym porażka nie jest końcem, lecz nieodłącznym elementem rozwoju, koniecznym do osiągnięcia nowych celów. Homo Caelestis to opowieść o marzeniach, które stają się rzeczywistością, dzięki odwadze i determinacji naukowców, astronautów oraz wizjonerów, którzy poświęcają swoje życie na badanie kosmosu.

Bóg i Nauka. Moje dwie drogi do jednego celu. Michał Heller w rozmowie z Giulio Brottim

Michał Heller

W jakiego Boga wierzą naukowcy? Co wspólnego z modlitwą ma rozwiązywanie równań? Dlaczego nie należy zapychać Bogiem dziur w nauce? Co nauka może dać teologii? Czemu teoria ewolucji jest aż teorią, a koncepcja Inteligentnego Projektu zahacza o herezję? Michał Heller w pasjonującej rozmowie z włoskim dziennikarzem Giulio Brottim opowiada o dwóch na pozór wykluczających się wartościach, które ukształtowały jego życie: religii i nauce. Wybitny uczony wspomina również wydarzenia ze swojego życia: trudy dzieciństwa na Syberii, studia, pracę duszpasterską i naukową w czasach komunizmu, a także dzieli się refleksją nad kondycją współczesnego chrześcijaństwa i powszechnej znajomości nauki. Spośród moich licznych fascynacji dwie okazały się szczególnie uporczywe i odporne na upływanie czasu: nauka i religia. Moją wadą jest to, że jestem zbyt ambitny. Zawsze chciałem robić tylko rzeczy najważniejsze. A czy może być coś ważniejszego od nauki i religii? Nauka daje nam Wiedzę, a religia daje nam Sens. Zarówno Wiedza jak i Sens są niezbędnymi warunkami godnego życia. I jest paradoksem, że obie te wartości często pozostają w konflikcie. Nierzadko spotykam się z pytaniem: jak potrafię je godzić? Gdy takie pytanie bywa zadawane przez naukowca lub filozofa, nieodmiennie dziwię się, jak wykształceni ludzie mogą nie dostrzegać, iż nauka nie czyni nic innego, jak tylko eksploruje Dzieło Stworzenia. ks. prof. Michał Heller „Często, mówiąc o nauce i wierze, formułuje się banalne i płytkie stwierdzenia (np. „cząsteczka Boga”) – ks. Heller przeciwstawia im poważne i odpowiedzialne zadanie formacji „ludzi-mostów” (on sam jest taką osobą”) L’Osservatore Romano „Zazwyczaj dialog między nauką a wiarą przypomina rozmowę dwóch głuchych – rzadko spotyka się osoby, które łączą w swoim życiu naukę i wiarę: jedną z nich jest ks. Heller” Il Manifesto   Patronaty medialne: Gość Niedzielny granicenauki.pl Tygodnik Powszechny

Teologia nauki

Piotr Urbańczyk, Janusz Mączka

Czy warto projektować nową dyscyplinę teologiczną – teologię nauki? A może lepiej pozostawić wątki, którymi ta dyscyplina miałaby się zajmować, rozproszone po różnych działach teologii i filozofii?   Ustanowienie nowej dyscypliny mogłoby zaktywizować badania i przyczynić się do postępu w ważnych bądź co bądź kwestiach. Ale nie musi tak być. Nauka często woli kierować się własnym dynamizmem niż jakimiś wytycznymi z zewnątrz. Przyszłość pokaże. Idea została rzucona. Jeżeli znajdą się myśliciele, którzy będą tę problematykę rozwijać i zrobią to na tyle dobrze, że problematyka się skonsoliduje, to teologia nauki – czy pod tą nazwą, czy pod jakąś inną – stanie się nowym rozdziałem teologicznej myśli. Jeżeli nie, to na nic przydadzą się wydumane projekty. Jedno jest pewne – zagadnienia pozostaną i nadal będą prowokować do myślenia.   Michał Heller   Autorzy:   Grzegorz Bugajak Jerzy Dadaczyński Bogdan Dembiński Justyna Figas-Skrzypulec Michał Heller Robert Janusz Łukasz Kwiatek Tomasz Maziarka Łukasz Mścisławski Adam Olszewski Paweł Polak Dydak K. Rycyk OFM Tadeusz Sierotowicz Jan D. Szczurek  Piotr Urbańczyk Zbigniew Wolak Robert J. Woźniak

Relationals. On the Nature and Grounds of Persons

Peter McCormick

   In a world increasingly beset by climate change, pollution, epidemics, extinctions, and ever more generalized violence, more thoughtful and effective collective responses are needed. Were some persons, institutions, and communities, to change their most basic priorities from mainly preserving individual and social privileges to serve the communal and fundamental relational values of all, both history and experience show that emergent, innovative solutions to global problems would become more probable.  The issue of understanding and then changing basic priorities is framed here by two crucial contemporary debates centred around the relationship between language and personhood. The first is largely the preserve of archeologists and paleontologists and concerns specifying the moment when a person emerges as distinct from a human being, an event marked and guided by the appearance of human language. The second debate engages linguists and philosophers and concerns determining a person’s distinctive capacities for full and not just partial human language uses. This is something more than the kind of full combinatorial language use enjoyed by the later Neanderthals of Lascaux, for example, since it insists on including not just linguistic reflection on the perfomance of impressiove symbolic actions to fully embrace linguistic and philosophic reflection on the nature of symbolic discourse itself. My hope is that this brief empirical and philosophical essay will provide further insights into the significance of these two debates and help bring about some fundamental changes in our understanding of the true nature of persons as essentially relational beings rather than as exclusively individual or social entities.  Peter McCormick - is a Fellow of the Royal Society of Canada (Ottawa) and Permanent Member of the Institut International de Philosophie (Paris). Formerly Professor of Philosophy at the University of Ottawa, he is Fürst Franz Josef and Fürstin Gina Emeritus Professor of Moral Philosophy of the Internationale Akademie für Philosophie im Fürstentum Liechtenstein. 

Książka, której nikt nie przeczytał

Owen Gingerich

Z przyjemnością informuję, że mylą się ci, którzy utrzymują, że O obrotach sfer niebieskich Mikołaja Kopernika to książka, której nikt nie przeczytał. Na uzyskanie pewności w tej sprawie potrzebowałem blisko dziesięciu lat, a kolejne trzydzieści lat zajęło mi staranne udokumentowanie wpływu tego dzieła. Koniec końców miałem do czynienia z egzemplarzami, których właścicielami byli: święci, heretycy, nicponie, muzycy, gwiazdy filmowe, lekarze i maniakalni bibliofile. Jednak najbardziej interesujące są kopie należące niegdyś do astronomów i pokryte ich notatkami. Ukazują one długotrwały proces akceptowania heliocentrycznego kosmosu jako fizycznie realnego opisu świata. Są świadectwem fascynujących bitew, prowadzonych przez astronomów między sobą, jak również działań Kościoła, próbującego pogodzić się z nową rzeczywistością. Wyłania się z nich pasjonująca opowieść o tym, w jaki sposób bardzo zaawansowany matematycznie traktat z XVI wieku rozpoczął rewolucję może nawet większą niż reformacja i jak egzemplarze tego dzieła przeobraziły się w symbole kultury warte miliony dolarów.

Kosmologiczne koany. Podróż do serca rzeczywistości fizycznej

Anthony Aguirre

Kosmologiczne koany to książka, która zaprasza czytelnika do udziału w intelektualnej przygodzie najwyższych lotów. Wykorzystując ponad pięćdziesiąt koanów – ciekawych i jednocześnie paradoksalnych opowiastek zgodnych ze starożytną tradycją zen – czołowy fizyk Anthony Aguirre, zabiera czytelnika w podróż z Zachodu na Wschód poprzez idee obejmujące wiek, wielkość i głębię Wszechświata.   Autor podejmuje kosmiczne pytania, z którymi borykali się naukowi giganci od Arystotelesa przez Galileusza do Heisenberga, obejmujące szeroki wachlarz zagadnień: od natury czasu i powstania wielu wszechświatów po znaczenie teorii kwantowej. Aguirre, w zabawny i lekki sposób, prezentuje czytelnikowi obszar pomiędzy głęboką strukturą świata fizycznego a osobistym odbieraniem rzeczywistości, dzieląc się tym, co sam Einstein nazwał „najpiękniejszym i najgłębszym doświadczeniem” jakiego można zakosztować: poczuciem tajemniczości. „To wyjątkowe i pięknie napisane arcydzieło autorstwa wiodącego kosmologa przemienia najgłębsze tajemnice naszego Wszechświata w urzekające i przystępne poszukiwanie osobistego oświecenia”. - Max Tegmark, autor Życie 3.0.

Wyjaśnić umysł. Struktura teorii neurokognitywnych

Mateusz Hohol

Dzięki neuronauce poznawczej – dynamicznie rozwijającej się od dwóch dekad gałęzi nauki – możliwa staje się realizacja odwiecznego marzenia filozofów: wyjaśnienie tajemnic funkcjonowania ludzkiego umysłu. Ta złożona dyscyplina nie może się obyć bez szerokiego wachlarza metod badawczych – m.in.: obrazowania pracy mózgu czy studiów nad deficytami i dysfunkcjami poznawczymi wywołanymi uszkodzeniami mózgu. Skomplikowany przedmiot badań i zróżnicowane metody pozyskiwania danych wymagają postawienia pytań o spójność całej dyscypliny i wyjaśniającą moc teorii neurokognitywnych. Mateusz Hohol w swojej książce stawia te pytania i formułuje na nie trafne odpowiedzi. Mateusz Hohol chcąc „wyjaśnić umysł”, podjął się niezwykłego zadania wymagającego syntezy wiedzy neurobiologicznej z neuronauką poznawczą i filozofią. Stworzył dzieło będące fascynującą podróżą szlakiem różnych teorii i zmagań intelektualnych, które mają prowadzić w głąb umysłu. Piękno nauki polega między innymi na uciekaniu od hegemonii jakiegoś podejścia czy jakiejś teorii. W takim rozumieniu książka Mateusza Hohola jest po prostu piękna. Prof. dr hab. n. med. Dominika Dudek   Książka Mateusza Hohola jest dowodem na to, że można o trudnych sprawach pisać prosto i zajmująco. Neuronauka poznawcza to jedna z najprężniej rozwijających się dziedzin badawczych. Wymaga opanowania specjalistycznego aparatu pojęciowego i znajomości kilku dyscyplin szczegółowych. Autor tej książki nie tylko zrozumiał neuronaukę, ale ponadto krytycznie ją analizuje z perspektywy metateoretecznej. Polecam tę pozycję tym wszystkim, którzy interesują się istotą umysłu, jego związkami z mózgiem i zachowaniem, oraz jego ewolucją. Prof. dr hab. Edward Nęcka   Z wielu opracowań zdających sprawę z rewolucji naukowej, jaka dokonała się dzięki naukom poznawczym, książka Mateusza Hohola jest unikalna: nie tylko opisuje kluczowe odkrycia neuronauki poznawczej, ale przede wszystkim odpowiada na pytanie, w jaki sposób naukowcy próbują wyjaśnić funkcjonowanie umysłu. Dr hab. Bartosz Brożek, prof. UJ   Książka Mateusza Hohola jest dziełem unikalnym nie tylko na skalę polską, gdyż nie jest mi znana praca, która w równie wnikliwy i wszechstronny sposób badałaby filozoficzne i metodologiczne problemy nauk neurokognitywnych. Książka jest adresowana w pierwszej kolejności do specjalistów, niemniej z uwagi na jej walory stylistyczne i niezwykłą klarowność wykładu będzie fascynującą lekturą także dla szerszego audytorium zainteresowanego „odwiecznym pytaniem” o naturę umysłu. Dr hab. Wojciech Załuski, prof. UJ 

Co pożera wszechświat? I inne zagadki kosmosu

Paul Davies

Czy przestrzeń ma prędkość, a czas – kształt? Czy możliwa jest podróż w czasie i powstawanie czegoś z niczego? Czy nasz kosmos jest jedynym wszechświatem, a Ziemia jedynym miejscem, gdzie istnieje życie? Kilkanaście lat temu w gwiazdozbiorze Erydanu odkryto dziwnie pusty fragment nieba, który zgodnie z obecnymi modelami kosmologicznymi nie powinien istnieć – zupełnie jakby coś ,,pożarło” kawałek wszechświata. Czym jest ta gigantyczna pustka i jak powstała? To tylko jedna z wielu zagadek, z którymi zmagają się współcześni kosmologowie. Choć dzięki postępom fizyki i astronomii potrafimy prześledzić życie i śmierć gwiazd, usłyszeć drgania czasoprzestrzeni i dostrzec łunę Wielkiego Wybuchu, kosmos wciąż kryje przed nami wiele tajemnic, na czele z tą najważniejszą – jak powstał wszechświat i życie. Najnowszą książkę Paula Daviesa czyta się jak najlepszą powieść kryminalną. Słynny fizyk gra w niej rolę detektywa, który błyskotliwie i z gawędziarską swadą prowadzi nas od zagadki do zagadki, proponuje i rozważa możliwe odpowiedzi, ale i stawia kolejne znaki zapytania. Przejrzyste, pełne wiedzy i dowcipu wprowadzenie do wielkich pytań współczesnej fizyki i kosmologii, w którym opisane są nie tylko triumfy, ale także sprawy nierozwiązane. Paul Davies w najlepszym wydaniu! Ian Stewart, autor książki Liczby natury