Nowożytna kalendariografia Śląska do połowy XVIII wieku. Katalog

Agata Bryłka-Jesionek

Praca wpisuje się w nowoczesny nurt rozważań historiograficznych nad problematyką kalendariografii czasów wczesnonowożytnych. Podjęte rozważania oscylują wokół dwóch nauk pomocniczych historii: chronologii oraz kalendariografii. Ponadto druki kalendarzowe potraktowane zostały jako ważne źródła do badań nad mentalnością w epoce renesansu, baroku i oświecenia, a także dziejami myśli postępowej z zakresu medycyny, astronomii, horyzontu geograficznego oraz gospodarowania. Omówieniu podstawowych zagadnień związanych z kalendariografią śląską towarzyszy obszerny katalog zawierający dane bibliologiczne na temat wszystkich zgromadzonych śląskich druków kalendarzowych, które wydane były od II poł. XVI do poł. XVIII w. Uwzględnionych zostało 78 tytułów (co stanowi ponad 250 roczników), które przechowywane są w bibliotekach i archiwach polskich, czeskich, niemieckich, węgierskich, austriackich oraz angielskich. Ponadto pracę ubogaca indeks zawierający wykaz świąt kościelnych oraz schemat prezentujący generacje redaktorów druków kalendarzowych. Zamieszczony w pracy katalog stanowić może ważne źródło informacji naukowej dla innych badań historycznych m. in. dla badaczy zajmujących się epoką nowożytną, antropologów kultury oraz literaturoznawców.

Bogactwo językowe i kulturowe Europy w oczach Polaków i cudzoziemców

Rafał Maćkowiak, Edyta Wojtczak

W wielojęzycznej i wielokulturowej Europie, z którą wiąże się wiele programów europejskich, ten tom młodych naukowców jest bardzo potrzebny. Świadczy o tym, że młodzi ludzie widzą sens Unii Europejskiej, doceniają programy europejskie i aktywnie w nich uczestniczą. Chcą również przybliżyć Polskę, jej język i kulturę innym narodom. Sprzyja temu aktywna wymiana naukowców i studentów między krajami Unii. W tym aspekcie podejmowane badania są jak najbardziej uzasadnione. Jest to, co trzeba podkreślić, już czwarty tom z cyklu Bogactwo językowe i kulturowe Europy w oczach Polaków i cudzoziemców. Są w nim przedstawione dwa ujęcia: spojrzenie Polaków na cudzoziemców i cudzoziemców na nas. Znaczna część artykułów poświęcona jest też glottodydaktyce języków obcych, a przede wszystkim nauczaniu języka polskiego jako obcego. Nie znam drugiej takiej publikacji, w której na ten temat wypowiadaliby się tylko młodzi naukowcy. Z recenzji prof.zw. dr hab. Bożeny Ostromęckiej-Frączak

KARO i szalone wyzwania

Anna Makowska

Karolina, dla znajomych KARO, chodzi do V klasy. Ma zawsze dużo energii i wciąż nowe pomysły. Niestety, rzadko realizuje je do końca. W zasadzie to chyba jeszcze żadnego nie skończyła. ALE MA TO W PLANACH. Karo i szalone wyzwania - to humorystyczna opowieść, która pędzi od andrzejek do mikołajek szybciej niż rollercoaster. Po drodze pojawiają się psy, koty, afera na lodowisku, występ przed kamerami i zagadka kryminalna. Czy Karo wyjdzie cało z tego zamieszania? 

Mapowanie bólu. Lektura - Spojrzenie - Afekt

Sebastian Porzuczek

"Sebastian Porzuczek podjął się w swej książce rozpatrzenia jednego z najtrudniejszych, a także najważniejszych, problemów, jakie przed człowiekiem (i innymi istotami) stawia życie, a przed literaturą i sztuką – ludzkie doświadczenie. Jednym z powodów tej trudności – który w pracy zajmuje istotne miejsce – jest to, że fenomen i wydarzenie bólu nie dają do siebie dostępu – tyleż ludzkiej świadomości, co dyskursywnemu czy obrazowemu opracowaniu. Sposoby transmitowania tego dotkliwego doświadczenia, a w porządku egzystencji refleksja filozoficzna oraz literacka (jak też filmowa) także jego artykulacji czy reprezentacji, możliwości jego świadczenia i przekazu, status, jaki mu przyznaje sztuka wypowiadania tego doświadczenia – to główne wątki poddane w pracy Porzuczka uważnej, wnikliwej, a przy tym (co chyba najtrudniejsze) celowo zdystansowanej – acz zarazem empatycznej – analizie”.  prof. dr hab. Ryszard Nycz     „Imponuje równowaga, jaką zachowuje autor między aparatem teoretycznym skonstruowanym z elementów rozmaitych koncepcji filozoficznych, kulturoznawczych i literaturoznawczych – koncepcji przywoływanych swobodnie i ze znawstwem – a partiami analitycznymi, w których autor wykazuje się olbrzymim wyczuleniem na literacki i filmowy szczegół, na pracę języka i obrazu.  Pod względem wyboru samego problemu głównego książka lokuje się w jednym z najżywszych obszarów współczesnej humanistyki. Co więcej, zarówno gdy idzie o wymiar teoretyczno-metodologiczny, jak i gdy idzie o analizy konkretnych twórców, autor wykazuje się arcysolidną znajomością współczesnych dyskusji i rozpoznań, zarówno polskich, jak i międzynarodowych. Zarazem świadomie i w skupieniu wytycza swoje ścieżki i kreśli własną mapę. Nie ulega wątpliwości, że rozprawa wzbudzi zaciekawienie wśród literaturoznawców, kulturoznawców i filozofów zainteresowanych problematyką afektu i reprezentacji artystycznej”.  dr hab. Adam Lipszyc, prof. PAN   Sebastian Porzuczek – absolwent filologii polskiej, doktorant w Katedrze Antropologii Literatury i Badań Kulturowych Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego; redaktor czasopisma naukowego antropologów literatury „Polisemia”; jego teksty, podejmujące refleksję nad literackimi i filmowymi reprezentacjami bólu, choroby i cielesności, publikowane były na łamach m.in. „Tekstów Drugich”, „Wielogłosu”, „Kontekstów Kultury” i pisma kulturalnego „Fragile”.

Doktor Proktor (#2). Doktor Proktor i wanna czasu

Jo Nesbo

Na ulicy Armatniej niewiele się dzieje przynajmniej do chwili, gdy Lisa i Bulek dostają wyjątkową pocztówkę. Ich przyjaciel doktor Proktor ma kłopoty, dlatego dzieci wyruszają w podróż w czasie i przestrzeni za pomocą jednego z jego fantastycznych wynalazków. Na trasie Lisy i Bulka znajdzie się najpierw Paryż w czasach rewolucji francuskiej, a później Waterloo. Przeniosą się także w epokę Joanny dArc. Wszystko po to, aby ratować życie i miłość. Niestety są tacy, którym długie i szczęśliwe życie doktora Proktora nie jest wcale na rękę Nic nie jest oczywiste w książkach Jo Nesbo. Na szczęście, jak to zwykle bywa, Proszek Pierdzioszek ratuje sytuację!

500 przypraw i ziół leczniczych

Opracowanie zbiorowe

Książka 500 przypraw i ziół leczniczych to obszerne kompendium wiedzy na temat przypraw i surowców leczniczych pochodzących z całego świata. Opis każdej rośliny zawiera informacje na temat jej morfologii, działania, a także sposobów wykorzystania.

Wykorzystanie metod jakościowych w badaniach zachowań i zjawisk ekonomicznych

Waldemar Dymarczyk, Łukasz Pyfel

W książce zostały zamieszczone rezultaty jakościowych badań zjawisk i zachowań ekonomicznych. Autorzy reprezentujący różne dziedziny nauki – socjologię, ekonomię, psychologię –zwracają szczególną uwagę na metodologiczne aspekty analiz. W poszczególnych rozdziałach podejmują zróżnicowaną problematykę, dotyczącą m.in. zakorzenienia działań ekonomicznych w obszarze sektora turystycznego, budżetowania gospodarstw domowych, stylów wydawania pieniędzy, wzajemnych zależności między tożsamością a inwestowaniem, ekonomicznego i etycznego wymiaru relacji prostytutka–klient oraz kreowania wizerunku biznesmena w komercyjnych serwisach fotograficznych. Publikacja jest adresowana zarówno do psychologów, socjologów i ekonomistów wykorzystujących w swej pracy metody jakościowe, jak i praktyków gospodarczych zainteresowanych poruszanymi w niej tematami.

Holokaust

Lyn Smith

Na historię można patrzeć na wiele sposobów. Można skoncentrować się na jej aspekcie militarnym, gospodarczym, obyczajowym lub politycznym. Można przyjąć punkt widzenia przywódców lub dowódców. Ale można też spróbować ujrzeć ją tak, jak widzieli ją zwykli ludzie. Osoby, które były świadkami wydarzeń lub bezpośrednio w nich uczestniczyły.   „Świadkowie – zapomniane głosy. Holokaust” to opowieść o wymordowaniu przez reżim nazistowski ponad sześciu milionów ludzi, w większości Żydów. Ponad sto osób, świadków i uczestników, przedstawia nieubarwione, poruszające obrazy świata gett, obozów i marszów śmierci. Wśród historii mówiących o niewyobrażalnych potwornościach znajdziemy jednak i takie, które świadczą o nadziei i przetrwaniu.   Autorka książki przez dwadzieścia lat dokumentowała historię Zagłady, nagrywając wspomnienia osób, którym udało się przeżyć prześladowania. W książce znalazło się ponad sto zarejestrowanych przez nią relacji świadków, uzupełnionych zapisem nagrań z amerykańskiego Holocaust Memorial Museum w Waszyngtonie.   Od tłumaczki: „Przypomina się próba opowiedzenia angielskim kuzynom o babci, która umierała z głodu w warszawskim powstaniu. Tuż przed śmiercią pobożna staruszka prosiła o coś do jedzenia. Trudno, niech nie będzie koszerne, mówiła, niech będzie nawet wieprzowy kotlet. Ale to należało angielskim kuzynom powiedzieć po angielsku, więc babcia prosiła nie o kotlet, tylko o pork-chop i od razu przestała być tamtą umierającą babcią. Na szczęście – bo można już było opowiadać o niej bez histerii, spokojnie, tak jak się opowiada przy kulturalnym obiedzie różne zajmujące kawałki”. (Marek Edelman, Zdążyć przed Panem Bogiem)   Nieprzypadkowo przywołuję na wstępie te słowa Marka Edelmana. Miałam je w głowie od chwili, kiedy pierwszy raz wzięłam do ręki angielskie wydanie Forgotten Voices – Holocaust. Dla kogoś, kto o Zagładzie czytał wcześniej wiele, ale po polsku, zetknięcie z obcojęzyczną relacją z wydarzeń, które odczuwa się jako głęboko zanurzone w tragicznych dziejach Polski było zdumiewającym przeżyciem. I rzeczywiście, trudno było oprzeć się przekonaniu, że Edelman miał słuszność. Losy ludzi uwięzionych w gettach w różnych krajach, losy więźniów hitlerowskich obozów i walczących o przetrwanie uciekinierów brzmiały inaczej niż relacje, które znałam. Czasem dziwnie, kiedy przyglądałam się dobrze znanym słowom zapisanym w angielskiej transkrypcji, czasem jakby spokojniej – zapewne dlatego, że angielskie sformułowania były zrozumiałe, ale pozbawione aury emocjonalnej, która towarzyszy pojęciom z ojczystego języka. Myliłam się jednak bardzo, sądząc, że mimo tragiczności opisywanych zdarzeń proces tłumaczenia będzie w miarę bezbolesny. Nie był. Mimo że, jak wspomniałam, pisałam o zagadnieniach, które nie są mi obce, kontakt z relacjami przedstawionymi w tej książce na długo odebrał mi spokojny sen.

Moja Ananke

Ewa Nowak

Przestraszył się trochę, więc przeskoczyłam na temat przeznaczenia. Powiedziałam, że w każdej mitologii istnieje jakieś spersonifikowane fatum. Ja najbardziej lubię Ananke, grecką boginię przeznaczenia. Rafał powiedział, że to ciekawe zagadnienie, czy życiem rządzi przypadek, czy nieuchronny los. Osobiście uważam, że nie ma żadnych przypadków, ale zanim to powiedziałam, Rafał stanął na czerwonym, przez chwilę na mnie popatrzył i powiedział, że jednak się zgadza ze mną i uważa, że nie ma przypadków. Starszy i popularny (!) brat-student, który zabiera Cię na imprezy i chwali się Tobą przed znajomymi. Rodzice wyrozumiali bardziej niż inni. Wymarzony facet, przy którym czas staje w miejscu. I przyjaciółka, taka od serca, co czasem wkurza, ale częściej pomaga przetrwać kolejny dzień. Czego chcieć więcej? Jagoda ma osiemnaście lat i z dnia na dzień zdobywa całe to zaplecze wsparcia, które przeciętnej nastolatce zapewnia pełnię szczęścia i beztroskie życie. Nieuchronny los chce jednak inaczej. Do akcji wkracza bezwzględna Ananke i zaczyna po swojemu kombinować Moja Ananke to najnowsza powieść autorki bestsellerowej Bransoletki. Ewa Nowak ma niezwykły dar odkrywania i opisywania historii wyjątkowo bliskich nastoletnim czytelnikom. Tak jest i tym razem.

Jan Muszkowski - ludzie, epoka, książki. Tradycje i kontynuacje

Jacek Ladorucki, Grzegorz Czapnik, Zbigniew Gruszka

W książce zanalizowano kolejno: sylwetkę i działalność organizacyjną Jana Muszkowskiego, paradygmaty oraz koncepcje leżące u podstaw jego teorii książki, dzieła naukowe i popularyzatorskie profesora oraz współczesne kontynuacje jego myśli. Ten wybitny teoretyk, nauczyciel i popularyzator wiedzy o książce, był twórcą pierwszego uniwersyteckiego ośrodka badań księgoznawczych, organizatorem akademickiego kształcenia bibliotekarzy. Zawarto edytorskie i bibliograficzne dokonania uczonego. O okolicznościach powstania Życia książki można było się dowiedzieć na podstawie unikalnych dokumentów. Ostatnią publikacją profesora był Pierwszy etap wyższych studiów bibliotekarskich UŁ (1945/46 – 1951/52). Życie i dorobek Muszkowskiego stanowią punkt wyjścia do rozważań nad jego spuścizną i wytworzonym warsztatem badawczym. Niniejsza publikacja ukazuje szeroki zakres badań i działalności związanej z książką, specjalistycznym kształceniem i międzynarodowymi zasługami Jana Muszkowskiego. Zgromadzone artykuły dowodzą żywotności poglądów uczonego, stanowią też hołd środowiska naukowego i zawodowego dla wybitnego profesora w 60. rocznicę jego śmierci.  

Polski sport

Krzysztof Laskowski

Album zawiera opisy najpopularniejszych dyscyplin sportowych, które na przestrzeni lat uprawiali i uprawiają polscy zawodnicy. Opis poszczególnych rodzajów sportu zawiera wytłumaczenie reguł i norm oraz historię dyscypliny w naszym kraju – sukcesy i porażki naszych zawodników tworzą fascynującą opowieść.

Nalewki staropolskie

Marta Szydłowska

Jeszcze nie tak dawno nieodłącznym elementem letniego pejzażu był wystawiony w oknie gąsiorek napełniony owocami. Przekazywane z pokolenia na pokolenie przepisy na rozmaite domowe trunki uchodziły za cenne wiano – dziś tradycja domowego wyrobu trunku powraca. Książka prezentuje stare i sprawdzone receptury na trunki domowego wyrobu. Zawiera wskazówki i rady, jak postępować, by samodzielnie przyrządzone nalewki, likiery oraz miody cieszyły nasze podniebienie.

Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze. T. 25

red. Halina Mazurek, Jadwiga Gracla

Kolejny 25 tom Rusycystycznych Studiów Literaturoznawczych, podobnie jak tomy poprzednie, nie jest publikacja monotematyczną. Prezentuje on możliwie szerokie spojrzenie na kulturę Słowian Wschodnich. W prezentowanym tomie znalazły się tradycyjnie już nie tylko teksty badaczy związanych z Uniwersytetem Śląskim, ale także, co jest dla nas powodem do dumy, uznanych badaczy z innych ośrodków a także młodych przedstawicieli nauki. Autorzy prezentowanych w tomie tekstów przybliżyli najnowszą dramaturgię, i prozę rosyjską. Znalazły w nim swoje miejsce również teksty poświęcone literaturze starszej: Srebrnemu wiekowi i Oświeceniu. Zamieszczono w nim również tekst o literaturze ukraińskiej. W tomie, zgodnie z zapoczątkowana w poprzednim numerze tradycją, umieszczono również recenzje. Tom jest więc adresowany do szerokiego grona odbiorców: rusycystów, badaczy literatur wschodniosłowiańskich, teatrologów i wszystkich miłośników literatury.

Łowiectwo

opracowanie zbiorowe

Łowiectwo jest elementem porządku świata ożywionego, tak jak istnienie drapieżników i ofiar jest naturalnym ogniwem łańcucha pokarmowego. W tym łańcuchu pokarmowym znalazł się również człowiek, który bardzo szybko zdobył dominującą pozycję, wykorzystując swoje umiejętności na polowaniu. "Łowiectwo" to książka opracowana przez zespół specjalistów z myślą o amatorach myślistwa. Zebrano w niej praktyczne informacje o tym, jak zostać myśliwym w Polsce, a także o tradycjach i zwyczajach panujących w kręgach łowieckich. Osobne rozdziały poświęcono kynologii, broni myśliwskiej, zwierzynie łownej, polowaniom oraz sokolnictwu.

Dom Rothschildów. Bankierzy świata 1849-1999

Niall Ferguson

Drugi tom genialnej sagi Fergusona o najsłynniejszej i najbogatszej rodzinie w dziejach świata Pieniądz jest bogiem naszych czasów, a Rothschild jest jego prorokiem. Heinrich Heine, 1841 Rothschildowie to najbardziej wpływowa rodzina najnowszej historii. Potężni bankierzy i przemysłowcy żydowskiego pochodzenia, którzy trzęśli dziewiętnasto- i dwudziestowiecznym światem, znacząco wpływając na historię całych państw. Nie będzie żadną przesadą twierdzenie, że familia bankierów stała się jedną z żywych legend XIX wieku, a samo nazwisko Rothschild synonimem władzy, jaką daje bogactwo. Dwa tomy Domu Rothschildów autorstwa Nialla Fergusona, jednego z najsławniejszych historyków świata, składają się na pierwszą kompletną historię rodu, napisaną z uwzględnieniem wszystkich światowych archiwów. W drugim tomie, obejmującym lata 1849­1999, Niall Ferguson opisuje, jak ród wywodzący się z frankfurckiego getta stał się bankierem świata, jak wspierał swoim mecenatem najważniejszych artystów oraz wywierał skuteczny, choć zawoalowany, wpływ na monarchów i rządy. Z tego właśnie powodu książka rzuca również nowe światło na całą historię XIX i XX wieku. W genialnej, zachwycającej dwutomowej sadze Niall Ferguson udowadnia, że historycy akademiccy są wciąż w stanie opowiadać wielkie historie, które chce się czytać. Robert Skidelsky, The New York Review of Books

Rotifers. Rotifera Monogononta

na Bielańska-Grajner, Jolanta Ejsmont-Karabin, Stanisław Radwan

The editorial series Freshwater Fauna of Poland has existed since 1935. Up to now 22 volumes (in Polish) have been published, treating both vertebrate and invertebrate animals. Particular volumes contain rich general data concerning described taxa and detailed information on species, genera, families and orders. Integral parts of all volumes are identification keys. Thanks to such a way of presentation, monographs of particular faunistic groups are true compendia of the up-to-date state of theoretical and practical knowledge of these animals. The volumes of the series are authored by eminent specialists of the Polish fauna. The present volume, by Professor Irena Bielańska­Grajner (University of Silesia, Katowice), Professor Jolanta Ejsmont-Karabin (University of Białystok and Hydrobiological Station of Polish Academy of Sciences, Mikołajki) and late Professor Stanisław Radwan (University of Life Sciences, Lublin), concerns rotifers (Rotifera) from the order Monogononta. The general part includes such topics as the origin of rotifers, taxonomy and systematics, morphology, anatomy, biology, ecology, zoogeography, and methods of sample collection, preservation, storage, and processing. The systematic part comprises the keys to orders, families and genera, and survey of species, based on illustrations including many original micrographs in colour. In total, over 460 rotifer species found in Poland are presented and characterized, as well as over 140 species which have not yet been recorded from Poland but are known to occur in the neighbouring countries, so may be encountered in Poland in future. This book will be useful not only for those who specialise in rotifer research, but also for other such as zoologists and hydrobiologists, biology students, university teachers and specialists of water quality management and protection practice.