Ukraińskie Beskidy Wschodnie Tom II. Na beskidzkich szlakach. Część 2

Janusz Gudowski

Kontynuacja cyklu zapoczątkowanego Monografią krajoznawczą Ukraińskich Beskidów Wschodznich i pierwszą częścią przewodnika. Kolejny tomik zachęca do wędrówek po takich szlakach, jak: Beskidy Pokuckie, Bieszczady Wschodnie, Swidowiec, Połonina Krasna, Borżawa i po beskidzkich szlakach wodnych.

Historia filozofii muzułmańskiej

Henry Corbin

Henry Corbin (zm. 1978), wybitny arabista i iranista, doskonały znawca islamu, jako pierwszy badacz uwzględnił w swojej pracy nie tylko znaną już sunnicką falsafę, czyli filozofię muzułmańską powstałą pod wpływem myśli greckiej, lecz także filozofię szyicką i prądów wywodzących się z szyizmu. Czytelnik znajdzie tu przegląd najważniejszych nurtów filozofii muzułmańskiej: falsafy, filozofii szyickiej i isma’ilickiej, filozofii przyrody, filozofii mistycznej z okresu przed Ibn Ruszdem (Awerroesem) oraz po jego śmierci (1198) aż do XX wieku -tu Autor koncentruje się przede wszystkim na szyizmie. Corbin omawia kolejno sylwetki czołowych twórców i ich najważniejsze dzieła. Wspomina źródła inspiracji myślicieli muzułmańskich oraz wpływ, jaki wywarli oni na filozofię łacińskiej Europy. Historia filozofii muzułmańskiej pozostaje jednym z najlepszych opracowań w tej dziedzinie. Warszawa 2009, wydanie II poprawione

Polacy i Egipt na przestrzeni wieków

Hieronim Kaczmarek

Przedstawiamy siódmy tom z serii wydawniczej Transfer kultury arabskiej w dziejach Polski. Seria ta prezentuje wyniki prac zespołu naukowców różnych dyscyplin, realizującego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki projekt badawczy pt. Transfer kulturowy jako transdyscyplinarny element nauki o stosunkach międzykulturowych na przykładzie wpływów kultury arabskiej w dziedzictwie kulturowym Polski (projekt nr 2bH 15 0156 83 na lata 2016–2019). Transfer kulturowy możliwy jest dzięki bezpośrednim kontaktom międzykulturowym – a tym sprzyjają podróże. Monografia autorstwa Hieronima Kaczmarka zatytułowana Polacy i Egipt na przestrzeni wieków. Zapiski, dzienniki, wspomnienia z podróży prezentuje relacje polsko-arabskie w kontekście wyjazdów Polaków do jednego z najważniejszych krajów arabskich – Egiptu, stąd też została włączona do serii wydawniczej w/w projektu. W efekcie realizacji tegoż projektu jest jednak wzbogacona i poszerzona w porównaniu z pierwszym wydaniem, które ukazało się w 2008 roku w Wydawnictwie  Naukowym Uniwersytetu Szczecińskiego pod tytułem Polacy w Egipcie do 1914 roku. Książka niniejsza to rezultat badań nad podróżami Polaków na tereny dzisiejszego Egiptu, które zaczęły się już w XV/XVI wieku, a zwłaszcza nad motywami tych wyjazdów, stosunkiem polskich podróżników do miejscowych realiów społecznych, kulturalnych i politycznych, szczególnie do elementów kultury materialnej odwiedzanego kraju. Powody i motywy podróży Polaków do Egiptu były różnorodne i mają długą historię. Egipt w ogóle jest krajem szczególnym dla Polaków i Polski. Spośród wszystkich dwudziestu dwóch państw arabskich właśnie z Egiptem Polska najwcześniej nawiązała stosunki dyplomatyczne (sięgają one 1927 roku), w kraju tym zamieszkuje najliczniejsza Polonia, a egipskie kurorty należą do najczęściej odwiedzanych przez polskich turystów. Dlatego warto zapoznać się z opisaną przez Hieronima Kaczmarka w niniejszej monografii historią wyjazdów Polaków do Egiptu, ze śladami, jakie jego krajobrazy, budowle i ludzie pozostawili w polskiej literaturze pamiętnikarskiej, zapiskach czy notatkach podróżników. Pozwoli to z jednej strony na refleksję nad współczesnymi stereotypami i uprzedzeniami, wciąż obecnymi w odbiorze Egiptu i jego mieszkańców, a także na porównanie, co się zmieniło, a co pozostaje stałe w relacjach polsko-egipskich, czy szerzej – polsko-arabskich. Ze Wstępu redaktorów naukowych serii

Klasyczna literatura arabska

Józef Bielawski

Oddajemy do rąk czytelnika zarys historii klasycznej literatury arabskiej obejmujący bogatą i różnorodną literaturę piękną: poezję i prozę, oraz piśmiennictwo filozoficzne i naukowe począwszy od epoki przedmuzułmańskiej aż po wieki upadku (VI−XVIII w.). Jest to trzecie wydanie poprawione i uaktualnione pracy prof. Józefa Bielawskiego, która przez wiele lat była jedynym źródłem wiedzy na temat tej literatury w języku polskim.

Zatem iść, nie zbaczając

Andrzej Darski

"Poeta po mistrzowsku związał japoński kształt utworu z ideą przemijania, bliską nam, sfrustrowanym Europejczykom. Świat wyzierający z poezji Andrzeja Darskiego, choć momentami niepokojący, wydaje się uporządkowany i przyjazny". Andrzej Zaniewski

Ogłupiająca idea

Andrei Pleşu, Gabriel Liiceanu, Horia-Roman Patapievici

Bronisław Geremek, wschodni Europejczyk, domagał się niegdyś zjednoczenia europejskiej pamięci. My, wschodni Europejczycy, nosimy w sobie tę właśnie wrażliwość. Autorzy tej książki napisali ją w oparciu o konstatację, że podział europejskiej pamięci jest niemożliwym do uniknięcia skutkiem niewypracowania wspólnej pamięci. Kluczem do jej odnalezienia jest przyjęcie pamięci komunizmu. Tak jak kluczem pierwszego zjednoczenia europejskiego było pokonanie faszyzmu i wynikająca z tego wspólna pamięć, tak kluczem drugiego zjednoczenia europejskiego był upadek komunizmu i wspólna pamięć, która powinna była z tego wyniknąć. Jednak komunizm nie został pokonany (ponieważ sam się załamał), a pamięć o nim nie stała się wspólna i nadal buszuje jako upiór Europy. Teksty zebrane w tej książce zostały napisane niezależnie od siebie. Ich spontaniczna wspólność czyni z ich autorów prawdziwych wschodnich Europejczyków. Wspólnym problemem jest pamięć komunizmu na Wschodzie oraz odmowa jej przyjęcia na Zachodzie. Wszystkie świadczą solidarnie o przekonaniu, że problem pamięci komunizmu jest najważniejszy, gdy chodzi o zjednoczenie świadomości europejskiej.

Babilońska literatura mądrości

Krystyna Łyczkowska

Omówienie i prezentacja tekstów tłumaczonych z języka akadyjskiego (pismo klinowe). Na wybór składają się utwory o różnej wadze gatunkowej: od traktatów, pouczeń i przestróg moralnych, przez dysputy, po bajki i humoreski. Odpowiadają one tzw. biblijnej literaturze mądrości, księgom Przysłów, Koheleta i Hioba; historycznie ją jednak wyprzedzają, powstały bowiem w II tysiącleciu p.n.e.

Dolina Fergańska w czasach islamu

Michał Łabenda

„Islam w Azji Centralnej pojawił się w VII wieku i od tego czasu jest jednym z najważniejszych czynników kształtujących historię regionu. Początkowo był jedną z wielu religii, z biegiem lat stał się dominujący, odgrywał znaczącą, jeśli nie decydującą rolę w procesie formowania się nowoczesnych narodów. Po przemianach, jakie dotknęły region za czasów przymusowej ateizacji, oraz w czasie następującego po nich powolnego odrodzenia religijno-narodowego, które w latach dziewięćdziesiątych przybrało żywiołową formę, islam znowu waży w procesach zachodzących w regionie, ponieważ jest on obecny w każdym aspekcie życia społecznego jako religia, filozofia i ideologia. A Dolina Fergańska jest miejscem, gdzie – w porównaniu z pozostałymi regionami Azji Centralnej – świadomość muzułmańska jest najsilniejsza” – pisze Michał Łabenda. W swojej fascynującej książce nie tylko bada procesy religijne rozgrywające się w Dolinie Fergańskiej, ale przede wszystkim kreśli całą barwną, arcyrzadko w polskim piśmiennictwie opisywaną panoramę dziejów tego rejonu. Zaczyna od VII wieku (a nawet wcześniej), przez burzliwy XVIII i XIX wiek, narodziny i rozpad ZSRR, kiedy to Dolina Fergańska, na pozór pogrążona w stagnacji, w rzeczywistości była „kłębowiskiem problemów, które stanowiły istną bombę zegarową” – aż do przełomu wieków. Książkę uzupełniają napisane barwnym językiem biogramy najważniejszych postaci, obfita bibliografia i bogaty materiał zdjęciowy.

Perfumy, attar i bahkur. Przewodnik po świecie arabskich wonności

Jolanta Mikołajczyk

Czym jest dla nas zapach? To wspomnienie przywołujące obrazy z dzieciństwa, podróży, przypominające osoby, sytuacje. To osobiste odczucie owiane tajemniczością, które tak trudno opisać. Ma moc wyzwalania emocji, choć nie możemy go zobaczyć, dotknąć, a jedynie poczuć. To niematerialne dziedzictwo każdego zakątka świata, które oprowadza podróżnych po miejscach kultu, restauracjach, ogrodach. […] Najmocniej działają na nas zapachy, którymi nie oddychamy na co dzień. Zapach to jednocześnie najtrudniejsze do opisania w książce wrażenie zmysłowe. Mimo to „Perfumy, attar i bakhur” to książka przepełniona zapachami. Zabierze Czytelnika w zapachową podróż w czasie i przestrzeni, przybliży historię perfum i kadzideł, składniki wykorzystywane w perfumerii, zwyczaje „zapachowe” funkcjonujące na Półwyspie Arabskim, a wreszcie przekaże podstawy wiedzy, jak stworzyć własną kompozycję zapachową oraz jak wybierać perfumy i nie dać się oszołomić feerią aromatów.

Dzieje Mongolii

Baabar

Oficjalna historia Mongolii, niezależnie od tego, czy napisana przez uczonych z Mongolskiej Akademii Nauk, czy przez ich radzieckich kolegów z Akademii Nauk ZSRR, pełna jest nieprawdziwych informacji na temat rzeczywistego przebiegu wydarzeń w dziejach tego kraju. Z jednej strony do tradycji tych opracowań należała krytyczna i bardzo niesprawiedliwa ocena działalności Czyngis-chana, twórcy Imperium Mongolskiego. Z drugiej strony niezwykle pozytywnie przedstawiano dokonania mongolskich i radzieckich komunistów, którzy zmierzali do stworzenia w Mongolii, kraju o ustroju feudalnym, szczęśliwego społeczeństwa socjalistycznego, osiągającego ten etap rozwojowy „z pominięciem kapitalizmu”. Autor Dziejów Mongolii Bat-Erdenijn Batbajar (znany bardziej pod pseudonimem Baabar) obnaża całą „nędzę oficjalnej historiografii”, ukazując ogrom cierpień i wyrzeczeń, poniesionych przez Mongołów w trakcie transformacji z „zacofanego społeczeństwa koczowniczego w nowoczesne społeczeństwo rolniczo-przemysłowe”. Najwyższą cenę – cenę życia – za ten, nieudany zresztą, eksperyment zapłaciła piąta część Mongołów, w tym przede wszystkim duchowni buddyjscy (lamowie) oraz arystokracja i szlachta mongolska. Wśród ofiar stalinowskich czystek, dokonywanych rękami radzieckich instruktorów i ich pojętnych mongolskich uczniów, znaleźli się również prości araci, a także członkowie najwyższych władz rządowych i partyjnych. Grozę i postrach w „republice marionetkowej” – jak Mongolię nazywa Autor – siał Chorloogijn Czojbalsan, uformowana rękami radzieckich komunistów kukiełka i pozbawiony sumienia „Stalin mongolskich stepów”. Relacja o jego dokonaniach stanowi najbardziej fascynującą i budzącą przerażenie część dzieła Baabara.

Schyłek imperium. Rozważania o rozkładzie systemu amerykańskiego

Emmanuel Todd

Jest to światowy bestseller przetłumaczony na 12 języków. Jego autor zdobył sławę, gdy w 1976 roku przewidział rozpad Związku Radzieckiego, chociaż w owych czasach nikt nie traktował poważnie jego hipotezy. Emmanuel Todd dochodzi do wniosku, że opinie o wszechmocy Stanów Zjednoczonych są przesadzone, i kreśli realistyczny obraz wielkiego, potężnego mocarstwa, którego schyłek potęgi wydaje się nieunikniony. W swej książce dowodzi, że wojna z terroryzmem, "osią zła", a zwłaszcza z afgańskimi talibami i reżimem irackim, jest dla Stanów Zjednoczonych tylko pretekstem do potwierdzenia swojej wielkomocarstwowej pozycji. Wygląda bowiem na to, że Ameryka nie jest już w stanie sprawować kontroli strategicznej i ekonomicznej nad takimi potęgami, jak: zjednoczona Europa, Rosja, Japonia lub Chiny. Takie wnioski nie wynikają z określonych poglądów politycznych autora lub z tak modnego obecnie antyamerykanizmu, lecz wypływają z analizy danych statystycznych w dziedzinie demografii i gospodarki oraz z analogii historycznych.

Fabryka terrorystów. Ludobójstwo Jezydów. Tajemnice Państwa Islamskiego

Patrick Desbois / Costel Nastasie

Masakra Jezydów rozpoczęta przez Państwo Islamskie w 2014 r. może mieć tylko jedną nazwę – ludobójstwo. W obozach dla uchodźców na terenie irackiego Kurdystanu ks. Patrick Desbois i Costel Nastasie przeprowadzili rozmowy z ponad setką osób, które przeżyły tę masakrę. Kobiety jezydzkie wzięte w niewolę przez Państwo Islamskie czujnie obserwowały swoich oprawców i różne sekrety ich przestępczej organizacji. Seks, zbrodnia i pieniądz – zeznania ocalałych świadków obalają wszelkie pozory. Jedynym celem „bojowników Allaha” jest nieograniczona władza. Ale do realizacji tego celu islamiści potrzebują określonych narzędzi. I znajdują je w Jezydach, mniejszości etnicznej i religijnej. Mężczyźni, o ile nie złożą przysięgi na wierność islamowi, okazują się bezużyteczni i są natychmiast likwidowani. Natomiast kobiety stają się niewolnicami seksualnymi lub reproduktorkami, których potomstwo powiększyć ma szeregi bojowników Państwa Islamskiego. A chłopców – poprzez okrutny trening i przy pomocy narkotyków – przygotowuje się także do zadań terrorystycznych. Z dyskrecją i bolesną empatią ks. Patrick Debois pochyla się nad zapomnianymi ofiarami tych zbrodni, prezentując nam szczegóły wydarzeń, określanych przez niego mianem ludobójstwa „wysoce praktycznego”. To głos upominający się o człowieczeństwo, o to człowieczeństwo, którego zabrakło na początku XXI wieku…   Patrick Debois – ksiądz katolicki, założyciel i przewodniczący międzynarodowej organizacji Yahad-In Unum, prowadzi od lat badania nad Holokaustem, sprzeciwia się antysemityzmowi, dąży do zacieśnienia relacji między katolikami a Żydami. Costel Nastasie – pochodzi z Rumunii, potomek deportowanych podczas II wojny światowej; prowadzi badania nad ludobójstwem Romów. Przewodniczący Stowarzyszenia Roma Dignity.

Ezoteryka na sprzedaż

Agnieszka Kowalczewska

Książka Agnieszki Kowalczewskiej Ezoteryka na sprzedaż to interesująca i inspirująca opowieść o obiegowych mitach, rodzących się z niepokojów duchowych przełomu wieków i tysiąclecia. Książka ta ukazuje, jak i dlaczego zjawiska ezoteryczne przeżywają swój kolejny renesans, stając w radykalnej opozycji wobec europejskiego racjonalizmu. Autorka opisuje złożone mechanizmy, składające się na "ekonomię ezoteryki współczesnej" w Polsce. Ukazuje wielki rynek idei, na którym trwa codziennie duchowa wyprzedaż. Przy czym rzecz nie dotyczy marginesu kultury, lecz sfery tzw. "nowej duchowości", rozciągającej się szeroko od neognozy, okultyzmu i New Age, poprzez sekty i ruchy kultowe po psychotronikę, medycynę niekonwencjonalną i "głęboką ekologię". Mamy okazję prześledzić, w jaki sposób zjawiska dawniej hermetyczne i tajemne przekształcają się w publiczne i powszechne. Książka ukazuje całą rozpiętość kulturowych i duchowych inspiracji owej nowej ezoteryki.

Korea Północna Paradoksy polityki Kimów

Courmont Barthelemy

Korea Północna to zagadka. Z jednej strony reżim nieprzystający do współczesnych czasów i jeden z najbiedniejszych krajów na świecie, który nie przetrwałby bez międzynarodowej pomocy humanitarnej. Z drugiej państwo igrające z bronią masowego rażenia, pretendujące do miana atomowej potęgi, z którą muszą negocjować największe mocarstwa. Choć wycieńczona i odcięta od świata, Korea Północna zdaje się budzić lęk społeczności międzynarodowej, a to dzięki konsekwencji, z jaką prowadzi swą paradoksalną politykę. Blokada informacyjna, nieprzejrzysty system sprawowania władzy i balansowanie między skrajnie ostrym tonem a deklaracjami otwarcia wszystko to służy zręcznej, choć niebezpiecznej, strategii szantażu, której stawką jest przetrwanie. Czy Korea Północna pozostanie przypadkiem odosobnionym, czy też stworzy groźny precedens i stanie się źródłem inspiracji dla tzw. państw bandyckich?

O pęknięciu wewnątrz cywilizacji

Piotr Kłodkowski

Zamach z 11 września 2001 roku bywa często oceniany jako istotna cezura oddzielająca "dwubiegunowy" wiek XX od wieku XXI. Obecne stulecie od samego początku jest przez wielu naukowców, polityków i ludzi mediów określane jako epoka "zderzenia między cywilizacjami". Koncepcja Huntingtona, odrzucana przez jednych, akceptowana przez drugich, stanowi zatem punkt wyjścia dyskusji o przyszłym kształcie współczesnego świata. Książka O pęknięciu wewnątrz cywilizacji w tę dyskusję się wpisuje. Tytułowe "pęknięcie" jest zarówno pewną kontrpropozycją w stosunku do myśli Huntingtona, jak i próbą wyjaśnienia genezy współczesnych konfliktów, coraz częściej przyjmujących formę wojny asymetrycznej, w której szczególną rolę odgrywa terroryzm. Autor skupia się na cywilizacji islamu i hinduizmu, opisując zjawiska mało znane czytelnikowi polskiemu, i przedstawia możliwe scenariusze przyszłych wydarzeń. Część z nich może przybrać najbardziej dramatyczne wymiary zwłaszcza w Europie...

Życie codzienne w Abu Dhabi 1989-2004

Iwona Taida Drózd

W 1971 roku na mapie świata pojawił się kraj o nazwie Zjednoczone Emiraty Arabskie. Jego stolica, Abu Dhabi, jeszcze 40 lat temu była małą rybacką wioską, zagubioną wśród piasków pustyni. Obecnie to duża, dynamicznie rozwijająca się metropolia. Abu Dhabi jest jednocześnie stolicą emiratu o tej samej nazwie, jednego z najważniejszych producentów ropy naftowej i gazu ziemnego na świecie. Zawarte w książce fotografie archiwalne, prezentujące życie mieszkańców przed odkryciem ogromnych złóż ropy naftowej, a także zdjęcia współczesne, przedstawiające nowoczesne miasto, pełne zieleni i fontann, pokazują, jak zaledwie za życia jednego pokolenia dokonał się tu nieprawdopodobny skok cywilizacyjny.