Wielki przemysł, wielka cisza. Łódzkie zakłady przemysłowe 1945-2000

Agata Zysiak, Marcin Szymański, Joanna Kocemba-Żebrowska, Wiesława Różycka-Stasiak, ...

Wydana wspólnymi siłami stowarzyszenia i wydawnictwa, książka “Wielki przemysł, wielka cisza” to historie największych zakładów przemysłowych i łódzkiego świata pracy w okresie PRL oraz transformacji w naszym mieście. Historia gospodarcza i losy poszczególnych fabryk uzupełniają się z głosami pracownic i pracowników. Gromadzone od lat materiały przybliżają losy 30 wybranych fabryk, a fragmenty historii mówionych zabierają nas na hale produkcyjne, do laboratoriów a nawet robotniczych domów. Książka jest bogato ilustrowana zdjęciami, archiwalnymi reklamami zakładów przemysłowych i fotografiami lotniczymi a dodatkowo można w niej znaleźć: słownik terminów produkcyjnych listy adresowe fabryk schematy produkcji włókienniczej mapę wybranych zakładów pracy “Wielki przemysł, wielka cisza” to podsumowanie kilkuletniej pracy zespołu osób związanych z Łódzkim Stowarzyszeniem Inicjatyw Miejskich Topografie, które od dekady tworzy Cyfrowe Archiwum Łodzian Miastograf.pl, gdzie można znaleźć jeszcze więcej materiałów o Łodzi. *** “Zdecydowanie warto sięgnąć po tę książkę. Chętnie sięgną po nią miłośnicy Łodzi, a także historycy społeczni, historycy przemysłu, praktycy historii mówionej. Może przydać się jako pomoc przewodnikom miejskim oraz jako pomoc edukacyjna w szkolnictwie wyższym. (…) O jej unikalnym charakterze świadczy jednak przede wszystkim wykorzystanie historii mówionej, która daje wgląd w doświadczenie i życie codzienne pracownic i pracowników łódzkiego przemysłu w XX wieku.” – dr. hab. Joanna Wawrzyniak, Uniwersytet Warszawski

Efekty obciążeń regulacyjnych i fiskalnych sektora bankowego dla akcji kredytowej banków przed pandemią COVID-19 i w trakcie jej trwania

Dorota Iwona Czechowska, Czesław Lipiński, Jacek Sikorski, Joanna Stawska, ...

Publikacja ma charakter monografii opisującej kompleksowo kwestię obciążeń regulacyjnych i fiskalnych sektora bankowego i ich konsekwencje dla poziomu kredytowania w perspektywie czasowej - przed pandemią COVID-19 i w trakcie jej trwania. Stanowi kompendium wiedzy z dziedziny szeroko pojętych finansów, o istocie i mechanizmach funkcjonowania zewnętrznych obciążeń sektora bankowego oraz wiążących się z nimi problemach. Autorzy podejmują próbę ukazania tego typu regulacji w kontekście bezpieczeństwa i stabilności finansowej systemu bankowego, a także w szerszym ujęciu systemu finansowego. Przedstawiają aktualny (na 2021 rok) stan obciążeń, zwracając uwagę na określone instrumenty polityki fiskalnej i regulacyjnej. Za pomocą modelu ekonometrycznego dokonują operacjonalizacji głównego celu opracowania, którym jest określenie i analiza wpływu obciążeń zewnętrznych na potencjał udzielania kredytów przez sektor bankowy, a także próba wskazania scenariuszy bazowych. W dotychczasowych badaniach rzadko podejmowano próby łączenia wymagań regulacyjnych i fiskalnych w kontekście m.in. pogłębionej analizy wymagań w zakresie należności nieobsługiwanych - Non-Performing Loans. Przeważały publikacje monotematyczne, skoncentrowane na wąskim ujęciu tego typu obciążeń zewnętrznych. Oryginalne w tej publikacji jest zebranie informacji na temat wymagań regulacyjnych i fiskalnych wobec sektora bankowego, a zwłaszcza przedstawienie tego zagadnienia w czasie pandemii COVID-19. Jest to jedna z pierwszych pozycji ujmujących w sposób tak kompleksowy i wieloaspektowy tego typu problematykę. * "Recenzowane opracowanie jest napisane poprawnie, bez jakichkolwiek błędów, co potwierdza gruntowną wiedzę i rozpoznanie Autorów w podjętej tematyce. Jest wzorcowym przykładem połączenia teorii i empirii w odniesieniu do oceny zachowań instytucji finansowych w obliczu nietypowych warunków występujących na rynku, a spowodowanych pandemią COVID-19. Do głównych zalet monografii należy zaliczyć: - bardzo dobre rozpoznanie literatury w zakresie bankowości i regulacji finansowych, - umiejętność korzystania z publikowanych zasobów informacyjnych, - stworzenie modelu ekonometrycznego oraz przeprowadzenie badań empirycznych i prognozowania przyszłych zachowań w postaci scenariuszy, - ocena opracowanych scenariuszy pod względem ich potencjalnego wystąpienia w praktyce, - poprawność formalna opracowania, w praktyce, - dobry styl, właściwa terminologia, solidne przygotowanie tekstu. Podsumowując, jest to wartościowa, aktualna pozycja potwierdzająca dobre przygotowanie merytoryczne badaczy oraz ich wrażliwość na zmianę warunków i czynników na rynku". Z recenzji prof. K. Brzozowskiej

Kontrakt psychologiczny w zmieniającym się świecie pracy - przed pandemią COVID-19 i w trakcie jej trwania

Anna Rogozińska-Pawełczyk

Monografia autorstwa prof. Anny Rogozińskiej-Pawełczyk jest udaną próbą szerokiej i wielokierunkowej analizy kategorii, jaką jest kontrakt psychologiczny, który w kontekście pandemii nabiera nowego wymiaru. Książka stanowi głos w dyskusji na temat zmian w kontraktach psychologicznych i ich wpływu na postawy i zachowania pracowników. Zrealizowane badania dostarczyły bogatego materiału empirycznego, który pozwala poszerzyć wiedzę na temat cech kontraktów psychologicznych we współczesnych polskich organizacjach. Lektura książki skłania do wniosku, że jest to oryginalne i interesujące opracowanie o znaczących walorach praktycznych, prezentujące zagadnienia ważne z punktu widzenia zarówno organizacji, zarządzających nimi menedżerów, jak i zatrudnionych w nich pracowników. Z recenzji prof. Katarzyny Gadomskiej-Lila W nurt badań nad rozwojem i rolą kontraktu psychologicznego w Polsce wpisuje się książka autorstwa prof. Anny Rogozińskiej-Pawełczyk zawierająca ujęcie tej problematyki w wymiarze teoretycznym – poprzez przedstawienie aktualnego stanu wiedzy oraz praktycznym – poprzez omówienie wyników badań z rekomendacjami dotyczącymi budowania kontraktu psychologicznego. Autorka wskazuje na występującą lukę empiryczną w odniesieniu do rozważań nad modelem kontraktu psychologicznego, w zakresie jego roli w kreowaniu relacji pracownik–pracodawca, które stanowią istotny wkład w rozwój badań nad tą koncepcją. Monografia stanowi oryginalne rozwiązanie problemu naukowego, dowodzi ogólnej wiedzy Autorki w analizowanym obszarze oraz potwierdza umiejętność samodzielnego przeprowadzenia pracy naukowo-badawczej. To spójne i czytelne opracowanie dotyczące problematyki kontraktu psychologicznego w zmieniającym się świecie pracy. Z recenzji prof. Elwiry Gross-Gołackiej

Nocne konteksty miejskiej kultury. Studia antropologiczne

Krystian Darmach

Książka jest kolejną już, podejmowaną przez Autora, ambitną i wielowątkową próbą opisu "nocnego kosmosu". Wypada zgodzić się z nim, że nocna odsłona miasta to obszar wciąż nieopisany, a z całą pewnością słabo opisany w polskich studiach kulturoznawczych. Nie będzie więc wielkim ryzykiem powiedzenie, że ta pozycja jest jedną z pierwszych w - szeroko pojętej - polskiej literaturze humanistycznej, które odkrywają terra incognita nocnych przestrzeni. Dotychczasowe badania miejskie (podejmowane z najróżniejszych punktów widzenia - od urbanistycznego po socjologiczne i ekologiczne), o ile wiem, uprawomocniały jako oczywistość obraz dzienny miasta, nie dostrzegając zmiany jakościowej, nieomal ontologicznej, jaka zachodzi w mieście ogarniętym ciemnościami, funkcjonującym w sztucznym świetle lamp. To naprawdę nie jest ten sam świat, który widzimy w świetle dziennym. Zasługą Autora jest to, że tę różnicę zauważył i przedłożył nam przed oczy. Z recenzji prof. Dariusza Czai Osiągnięcia Autora wyróżniają się oryginalnością i antropologicznym rozmachem. Co ważne, nie jest to "oryginalność powielana": styl, czyli poetyka narracji, w jego kolejnych książkach co prawda nie ulega zmianie co do istoty, lecz wzbogaca się, ukazuje lepiej, bo głębiej, analizowane tematyczne wątki. Dopiero przy lekturze tej publikacji widoczne stało się dla mnie powiązanie przez Autora trybów badania i opisywania miasta-nocy, w tym pojawiających się na tym tle problemów epistemologicznych, z refleksją ontologiczną: o kulturowej materii nieokiełznanej, niepodległej, rozmytej, płynnej oraz wyrywającej się ze sztywnego gorsetu formalnych matryc pojęciowych i teoretycznych. Fenomen miasta-nocy, ze swej natury nieokiełznany, "umyka" badaniu i broni się przed zamknięciem w opowieści, woli przybrać postać uwrażliwiającego, migotliwego "cienia". Z recenzji prof. Andrzeja Pawła Wejlanda

Kraje Unii Europejskiej w globalnych łańcuchach wartości. Analiza empiryczna

Wirginia Doryń, Dorota Wawrzyniak

Powstanie globalnych łańcuchów wartości dodanej (GVC) zmieniło obraz produkcji światowej i procesów globalizacyjnych. W tradycyjnym modelu handlu zakłada się, że dobro wyprodukowane w kraju jest następnie sprzedawane i konsumowane za granicą, a w handel zaangażowane są kraje eksportera i importera. W przypadku handlu w ramach GVC dobra na poszczególnych etapach produkcji wielokrotnie przekraczają granice państw. Fakt ten implikuje większą złożoność zarówno uwarunkowań, jak i konsekwencji takiego handlu. Celem niniejszej pracy jest określenie determinant uczestnictwa krajów Unii Europejskiej w globalnych łańcuchach wartości i włączenie się do dyskusji na temat uwarunkowań integracji gospodarek w ramach GVC. Badanie przeprowadzono, uwzględniając zarówno perspektywę krajów będących odbiorcami zagranicznej wartości dodanej wykorzystywanej do własnego eksportu, jak i będących dostawcami krajowej wartości dodanej zawartej w dobrach będących przedmiotem dalszego przetwarzania. W monografii podjęto także temat potencjalnie różnej roli wydatków na badania i rozwój oraz zasobu napływających bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu charakteru uczestnictwa w globalnych łańcuchach wartości w dwóch grupach państw – UE-15 oraz nowych krajach członkowskich. Wnioski płynące z przeprowadzonej analizy mogą pomóc w sformułowaniu zaleceń i wniosków pod adresem polityki gospodarczej, w tym w szczególności nakierowanej na zmianę pozycji kraju z odbiorcy na dostawcę dóbr podlegających dalszemu przetwarzaniu, co może zwiększyć korzyści z uczestnictwa w GVC. Książka może znaleźć także zastosowanie w dydaktyce przedmiotów ekonomicznych uwzględniających problematykę międzynarodową.

Łódź. Miasto modernistyczne

Katarzyna Badowska, Tomasz Cieślak, Krystyna Pietrych, Krystyna Radziszewska

Łódź modernistyczna to wyzwanie estetyczne i polityczne , miasto paradoksów: brudne, biedne i zaniedbane - i jednocześnie ostentacyjnie bogate; zacofane społecznie - i nowoczesne jako ośrodek przemysłowy; stanowiące ikoniczny przykład modernizmu peryferyjnego, przez kolejne dziesięciolecia XIX wieku coraz dynamiczniej rozwijającego się ośrodka rozbudowującego swój potencjał wytwórczy i pomnażającego kapitał, ale ciągle niemogącego stać się nowoczesnym ośrodkiem miejskim. O nowoczesności Łodzi świadczyła przede wszystkim gwałtowna industrializacja wiążąca się z postępem technicznym i mechanizacją produkcji. Dlatego często nazywano miasto "polskim Manchesterem" w analogii do ośrodka rewolucji przemysłowej w Anglii - cywilizacyjnego centrum dziewiętnastowiecznego świata, głównie ze względu na podobną włókienniczą monokulturę przemysłową i równie brutalne w obu przypadkach oblicze kapitalizmu. Zamieszczone w niniejszej publikacji studia i szkice podejmują na nowo - a często po raz pierwszy - ważne kwestie związane z Łodzią jako prowincjonalnym miastem modernistycznym, analizując je w wielu aspektach. Istotna okazuje się tu wieloaspektowo rozumiana nowoczesność , zjawisko o charakterze globalnym, lecz w swym łódzkim, lokalnym i historycznym wymiarze zachowujące odrębność i specyfikę, która pozwalała ujmować dokonujące się przemiany współczesnego świata na różnych poziomach i w wielu porządkach. Rozpisana na głosy opowieść o modernistycznej Łodzi, którą proponujemy czytelnikom, daje szansę przyjrzenia się źródłom europejskiej nowoczesności w jej rozmaitych, również naszych rodzimych wymiarach. Jest opowieścią o świecie minionym , jednak nie do końca, bowiem - jesteśmy o tym przekonani - otwiera pole do refleksji nad naszą obecną kondycją. Odkrywanie fenomenu Łodzi trwa.

Wpływ polityki gospodarczej Sankt-Petersburga na rozwój górnictwa węgla kamiennego w Zagłębiu Dąbrowskim w latach 1859-1914

Rafał Wiktor Kowalczyk

To pierwsza w polskiej historiografii gospodarczej monografia ukazująca wpływ polityki gospodarczej Sankt-Petersburga na rozwój – strategicznego dla całej gospodarki Królestwa Polskiego – górnictwa węgla kamiennego z Zagłębia Dąbrowskiego. Autor prezentuje ewolucję tej polityki, począwszy od nieefektywnego i destrukcyjnego etatyzmu, wprowadzającego górnictwo węgla kamiennego na tym obszarze w stan długoletniej stagnacji, aż po okres dynamicznego rozwoju po wdrożeniu „złotych ceł” i nastaniu ery protekcyjno-prohibicyjnej. Momentem przełomowym była wojna krymska, z której Rosja wyszła upokorzona. Zmusiło to Aleksandra II do wprowadzenia w państwie przeobrażeń kapitalistycznych. Gospodarka rosyjska została otwarta na przepływy kapitałowe, towarowe, wymianę handlową, procesy integracyjne i znalazła się w obrębie wpływów globalizacyjnych. Sankt-Petersburg rozwijał jednak w Rosji kapitalizm dynastii Romanowów, nie zaś opierający się na prawidłach rynkowych. Dążył do budowy ośrodka przemysłu ciężkiego z pełnym cyklem produkcyjnym, który miał być ekonomiczną podstawą polityki imperialnej, dlatego uprzywilejował węgiel i koks z okręgu donieckiego kosztem Zagłębia Dąbrowskiego. Autor książki dowodzi, że górnictwo węgla kamiennego z Zagłębia Dąbrowskiego, pomimo niekorzystnej polityki gospodarczej Sankt-Petersburga, rozwijało się prężnie. Stało się krwioobiegiem energetycznym dla całej gospodarki Królestwa Polskiego i zdobyło główne rynki Ukrainy – Kijów i Odessę.

Stanisław Bareja. Jego czasy i filmy. Wydanie II

Dorota Skotarczak

Stanisława Bareję można uznać chyba za najbardziej konsekwentnego reżysera działającego w okresie PRL. Realizował wyłącznie filmy i seriale należące do gatunków rozrywkowych. W jego dorobku są przede wszystkim komedie, ale też kryminały. Brak dramatów społecznych, wojennych, historycznych… Już ta niezwykła konsekwencja jest wystarczającym powodem, aby przyjrzeć się bliżej Stanisławowi Barei. Gdyby bowiem żył i tworzył w tym samym okresie historycznym, lecz w jakimś innym zachodnim kraju, nie byłoby niczego dziwnego w tym, że specjalizował się on w kinie rozrywkowym, które w dodatku przynosi zyski. Jednak w PRL niekoniecznie musiało to być najłatwiejsze i oczywiste. Od sztuki i jej twórców wymagano zaangażowania i stosownej powagi. Gatunków rozrywkowych – w filmie, ale również w literaturze – nie ceniono. Jednocześnie nieustannie apelowano i nawoływano do tworzenia socjalistycznej kultury masowej, do produkcji utworów rozrywkowych, które jednak będą wierne ideologicznym pryncypiom. Później, jakże często, narzekano na gotowe już komedie czy kryminały. Ze Wstępu

"Już nie Żydowica, a ocalona". Kobiety w Holocauście z perspektywy radiowych narracji artystycznych

Joanna Bachura-Wojtasik, Eliza Matusiak

Opowieść jest kobietą. Zamkniętą w audialnej ekspresji, w historii, snutą brzmiącym słowem, muzyką i ciszą. Otwartą na udźwiękowione świadectwo i utrwalenie pamięci. „Już nie Żydowica, a ocalona”. Kobiety w Holocauście z perspektywy radiowych narracji artystycznych to monografia o kobiecym doświadczeniu Zagłady. Napisana z myślą o głosach stłumionych, którym audialne reportaże i słuchowiska radiowe pozwoliły wybrzmieć. Radiowe reportaże artystyczne oraz teatr wyobraźni skupiające w swym centrum Zagładę stanowią doskonały sposób na intymne opowiadanie o „epoce pieców”. Prezentowana książka to analiza audialnych tekstów kultury, ich środków artystycznego wyrazu oraz próba odnalezienia wspólnego pola badawczego dla radio studies i women studies. Monografia stanowi konsekwencję wniosków i refleksji obecnych w poprzedniej publikacji Brzmienie Holocaustu. O reprezentacjach Zagłady w sztuce radiowej (WUŁ 2020). * Monografia bez wątpienia zasługuje na wydanie ze względu na nowatorski, pionierski charakter i rzetelność przeprowadzonych analiz oraz interpretacji. Wraz z poprzednio opublikowaną książką […] stanowić będzie znaczący wkład w dziedzinę badań radioznawczych związanych ze świadectwami przeżyć żydowskich kobiet w obozach Zagłady. Z recenzji prof. dr hab. Barbary Zwolińskiej Autorki znają doskonale najnowszy stan badań i powołują się nawet na publikacje, które wolno uznać za nowości wydawnicze. Analizowany temat znają doskonale, a jeśli – zachowując wszelkie wymogi naukowe – potrafią również zainteresować czytelnika nieprofesjonalnego, to jest to wielką zaletą przedstawionego tekstu. Mam nadzieję, że tak się właśnie stanie, iż zdoła on zainteresować różnych odbiorców. Książka naukowa powinna być czytana nie tylko przez naukowców reprezentujących określoną specjalizację, ale – zwłaszcza w przypadku takiego tematu – docierać również do szerszej publiczności. Z recenzji prof. dr. hab. Jana Tomkowskiego

Świadomość rodząca obrazy. Studia z antropologii literatury

Marzena Karwowska

Zamieszczone w książce studia stanowią przykład antropologicznego odczytania wybranych tekstów literatury polskiej XX wieku, poddawanych już wcześniej przez badaczy wielokrotnie procesom interpretacyjnym. Bachelardowska teoria ponadkulturowej jedności wyobraźni oraz Durandowska teoria antropologicznych struktur wyobraźni i koncepcja pluralizmu kulturowego pozwalają spojrzeć na artystę jako fenomen wyobrażeniowy, COGITO MARZĄCE, ŚWIADOMOŚĆ RODZĄCĄ OBRAZY. Zawarte w publikacji szkice mają stanowić próbę ukazania, na przykładzie konkretnych tekstów artystycznych, potencjału interpretacyjnego tkwiącego w Bachelardowsko-Durandowskiej antropologii zastosowanej do hermeneutyki dzieła literackiego. Z Wprowadzenia Monografia Marzeny Karwowskiej to wartościowa praca, wpisująca się w międzynarodowy krąg badań mających na celu poszukiwanie uwarunkowanych antropologicznie mechanizmów, którym podlega wyobraźnia artystyczna. Stanowi godną uwagi alternatywę dla dominującego w badaniach literaturoznawczych dyskursu postmodernistycznego, odrzucającego w zasadzie antropologiczną perspektywę badań nad treściami kultury. Książka jest potrzebnym, istotnym przyczynkiem do badań nad wyobraźnią twórczą w literaturze polskiej XX wieku, inspirującym do myślenia o treściach kultury jako o systemie wyobrażeń (w tym przypadku rozpatrywanych na poziomie poetyki tekstu). Z recenzji prof. dr. hab. Stanisława Jasionowicza

Miejsce i rola Krymu w polityce rosyjskiej i międzynarodowej

Natasza Duraj

Publikacja dotyczy relacji krymsko-rosyjskich oraz rozwoju gospodarczego i społecznego Półwyspu Krymskiego. Zawiera kompleksową charakterystykę Krymu - wyjątkowej krainy geograficznej stanowiącej człon południowej części Niziny Wschodnioeuropejskiej. Znajduje się w niej opis znalezisk archeologicznych na Półwyspie Krymskim z okresu mustierskiego, odzwierciedlających najstarsze ślady bytowania człowieka na tym obszarze oraz charakterystyka dziejów ludów na północnym wybrzeżu Morza Czarnego. Szczególna uwaga poświęcona została Neapolowi Scytyjskiemu, stanowiącemu ośrodek administracyjny państwa scytyjskiego. Monografia zawiera także opis wydarzeń, jakie rozegrały się od XII wieku do czasów współczesnych i wpłynęły na relacje krymsko-rosyjskie oraz kształtowanie się gospodarki i społeczeństwa Półwyspu Krymskiego.

Transcendentne kino Darrena Aronofsky\'ego. Film, sacrum i mit

Marcin Kępiński

Książka o transcendentnym kinie Darrena Aronofsky’ego zabiera czytelnika w podróż po wybranej filmografii tego wybitnego amerykańskiego reżysera. Mocny, wręcz anarchistyczny akcent pada tu na typ przedstawianego bohatera filmowego, żyjącego na marginesie społeczeństwa i świadomie odrzucającego jego normatywne struktury. Filmy, jak również literatura, do której autor publikacji się odwołuje, są wyrazem postawy krytycznej wobec przemocy symbolicznej oraz narzucania jednostce ograniczających ją twórczo norm kulturowych, nakazujących takie, a nie inne rozumienie i przeżywanie otaczającego świata. Wnikliwy obserwator twórczości Darrena Aronofsky’ego dostrzeże istnienie w niej problematyki metafizycznej. Warto zwrócić się ku transcendencji i próbować wyrażać niewyrażalne, także w sztuce filmowej, jak czyni to Darren Aronofsky, który chce być powiernikiem wielkich narracji mitycznych. Te cechy, tak charakterystyczne dla reżysera, można dostrzec we wszystkich jego filmach, a zwłaszcza w tych przywoływanych w prezentowanej monografii. Książka zainteresuje czytelnika oczekującego od współczesnego kina czegoś więcej niż niewyszukanej rozrywki oraz pragnącego wyjść poza jego ludyczny wymiar.

Przestrzeń Ziemi Świętej w szesnastowiecznych deskrypcjach polskich pielgrzymów

Katarzyna Ossowska-Kulińska

Publikacja stanowi oryginalne i syntetyczne ujęcie problematyki chorograficznej, która od książki Dariusza Rotta z 1995 roku nie była przedmiotem systematycznych studiów. O ile zajmowano się topiką, gatunkami literatury podróżniczej, o tyle źródłami, które przywołuje Autorka w pracy, już nie, a jeśli tak, to nie w takim zakresie, jak w studium Przestrzeń Ziemi Świętej w szesnastowiecznych deskrypcjach polskich pielgrzymów. Z recenzji prof. dr hab. Marty Wojtkowskiej-Maksymik W książce poprawnie określono szereg historycznoliteracki deskrypcji Ziemi Świętej pióra polskich autorów, które ukazały się w XVI wieku: Terrae Sancte et urbis Hierusalem descriptio... Anzelma Polaka, itinerarium Jana Tarnowskiego, diariusz Jana Goryńskiego oraz opis podróży do Ziemi Świętej, Syrii i Egiptu Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła Sierotki. [...] Zanalizowano szczegółowo zakres prezentowania w nich obszaru Ziemi Świętej, co stanowi w polskim piśmiennictwie naukowym zasadniczo nowe zagadnienie badawcze. To pierwsze takie nowoczesne, syntetyczne ujęcie przedmiotowej kwestii. Z recenzji prof. dr. hab. Dariusza Rotta

The Woman Artist: Essays in memory of Dorota Filipczak

Tomasz Dobrogoszcz, Tomasz Fisiak, Agata Handley, Krzysztof Majer

The volume, honoring Professor Dorota Filipczak, whose energetic and fruitful academic career was cut short in 2021, offers a contribution to literary criticism and culture studies, the areas on which her own scholarly endeavors centered. The theme of "the woman artist" was of particular significance both for Filipczak's inquiry into the work of writers such as Alice Munro, Jane Urquhart, Michele Roberts or Margaret Laurence, and for her own poetic practice. Rather than focus on her achievements in various fields (as scholar, writer, teacher, poet, and translator), the texts collected in this volume go beyond remembrance and the honoring of an established scholar's remarkable feats. Despite their undeniable commemorative role, the chapters are an attempt to carry Dorota Filipczak's academic endeavors forward, into the future, with her own texts serving as prologue and inspiration. The contributors to the volume - representing various fields of the academia - are her friends, colleagues and collaborators, and the essays eloquently testify to her intellectual influence. From more personal reflections and ruminations inspired by Filipczak's life and work to articles exploring the work of a range of women artists, the volume offers an investigation of various approaches to autobiography, tensions between public personas and private selves, subversive performative personas, transcending religious frameworks of bodily discipline, as well as "toggling" between the human and the nonhuman.

Rynek nieruchomości mieszkaniowych - współczesne aspekty przestrzenne, prawne i finansowe

Agata Antczak-Stępniak, Małgorzata Grodzicka-Kowalczyk, Michał Sobczak, Magdalena Załęczna, ...

W monografii poruszono problematykę nasilających się nowych zjawisk i procesów, zmian zarówno w odniesieniu do uwarunkowań społeczno-gospodarczych, jak i środowiskowych, warunkujących mechanizmy rynku mieszkaniowego. Praca nie dotyczy wyłącznie specyfiki polskiego rynku mieszkaniowego, ale jest przeglądem o charakterze komparatywnym w kontekście międzynarodowym. Monografia rozpoczyna się szeroką analizą współczesnych i innowacyjnych przemian przestrzeni miejskiej w Holandii, wskazuje praktyczne rozwiązania dotyczące podaży mieszkań dostępnych według koncepcji Inclusionary Housing, analizuje potencjał spółdzielni mieszkaniowych jako uczestników rynków mieszkaniowych we współczesnych uwarunkowaniach. Ponadto w publikacji przedstawiono problem opuszczonych i negatywnie oddziałujących na otoczenie, a nawet stanowiących potencjalne zagrożenie zombi developments oraz niebezpieczeństwa wynikające z cykliczności rynku kredytowego.

PolEnglish Revisited. Leksyka angielska w polszczyźnie XXI wieku

Łukasz Jan Berezowski, Mikołaj Deckert

Monografia wpisuje się w obszar badawczy angielsko-polskich kontaktów językowych oraz językoznawstwa kontrastywnego, analizując postawiony problem interferencji z perspektywy ex nunc, ale z pewnym roztropnym spojrzeniem w przeszłość - zarówno tę bliższą (początek XXI wieku), jak i trochę odleglejszą (druga połowa XX wieku). Pozostając w duchu licznych publikacji o tożsamej tematyce ogłoszonych przez badaczy rodzimych i obcych, proponowane przez autorów opracowanie uwzględnia nie tylko bieżący stan badań, nawiązuje wprost doń i korzysta z ich ustaleń, lecz porządkuje i aktualizuje także sytuację angielskiej leksyki w polszczyźnie Anno Domini 2023. Z Wprowadzienia PolEnglish Revisited. Leksyka angielska w polszczyźnie XXI wieku stanowi bardzo wartościowe opracowanie aktualizujące wiedzę na temat stanu kontaktu językowego pomiędzy angielszczyzną a językiem polskim. Jest też ciekawą propozycją metodologiczną opisu anglicyzmów i ich miejsca w polskim systemie leksykalnym. Z recenzji prof. dr. hab. Andrzeja Łydy Autorzy adekwatnie przedstawiają stan zapożyczeń angielskich, które pojawiły się w języku polskim w XXI wieku - widać to ponad wszelką wątpliwość w dokonanych w pracy porównaniach i zestawieniach. Co więcej, ponad połowa zebranego korpusu to leksemy nowe, niewymienione w podobnych opracowaniach. Publikacja stanowi również ważny przyczynek do lepszego zrozumienia sposobu funkcjonowania zapożyczeń angielskich w języku polskim - zawiera wyniki badań nad produkcją i recepcją zapożyczeń, a tym samym przyczynia się do rozwoju pewnego kierunku badań socjolingwistycznych. Z recenzji dr. hab. Grzegorza Drożdża, prof. UŚ

W kręgu zagadnień języka, literatury i kultury. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Jarosławowi Wierzbińskiemu

Krystyna Ratajczyk, Agata Piasecka

Księga ma charakter szczególny, związany z jubileuszem naukowym Profesora Jarosława Wierzbińskiego – rusycysty, językoznawcy, wieloletniego Dyrektora Instytutu Rusycystyki, Kierownika Zakładu Językoznawstwa. Jest ona wyrazem uznania środowiska naukowego dla osiągnięć Jubilata, którego dorobek obejmuje badania, między innymi, z zakresu lingwistyki tekstu, lingwistyki kulturowej, lingwistyki kognitywnej, semantyki i stylistyki, językowej organizacji tekstu literackiego, funkcjonowania kategorii semantyki leksykalnej, stylu artystycznego, dyskursu politycznego. Autorami poszczególnych rozdziałów są przyjaciele, koledzy i współpracownicy Profesora – rusycyści, poloniści, slawiści, angliści z Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Łódzkiego oraz innych ośrodków w kraju i za granicą, którzy tekstami zechcieli wyrazić Jubilatowi swój szacunek, uznanie, sympatię, życzliwość, wdzięczność. W Księdze znalazły się prace językoznawcze, literaturoznawcze i kulturoznawcze. Pomimo różnorodnej problematyki łączy je temat przewodni oraz osoba Adresata, któremu Autorzy dedykowali efekty swoich badań.

Rodzice więźniów. Studium doświadczeń

Angelika Cieślikowska-Ryczko

Problematyka kryzysu penitencjarnego rodzin, choć stanowi ważne zagadnienie w ramach teorii i praktyki resocjalizacyjnej, nadal wydaje się nierozpoznana. Studium doświadczeń rodzicielskich to propozycja szczególnego wglądu w biografie ojców i matek uwięzionych (dorosłych) dzieci. Autorka w interpretatywnej perspektywie odkrywa, ujawnia i analizuje biografie rodziców przygniecionych ciężarem przestępczej działalności dzieci. Krok po kroku przeprowadza czytelnika przez kolejne etapy narastania bezładu, wzmacniania napięć i kumulowania zagrożeń. Kim są, kim byli i kim ostatecznie stają się rodzice więzionych dzieci? Jak postrzegają swoją rodzicielską rolę? Jak kształtuje się ich relacja z dzieckiem pozbawionym wolności? To tylko kilka wybranych pytań towarzyszących podjętym analizom.

Strategoí: early Byzantine military commanders in the times of Zeno and Anastasius (474-518). Seria: Byzantina Lodziensia tom L

Mirosław J. Leszka, Szymon Wierzbiński

The presented book focuses on the commanders of the early Byzantine army during the reign of Emperors Zeno and Anastasius I. The publication is divided into five main parts. The first part presents the Byzantine army, the command of which was the basis for the position of the commanding staff in society. The second part was devoted to the policies of Zeno and Anastasius I regarding the appointment to the highest positions in the Byzantine army, that is, the magistri militum in praesenti, per Orientem, per Illyricum and per Thracias. In the third, the main opponents of the Byzantine troops and of their commanders were characterised, in general terms (the Ostrogoths, Persians and Bulgars). The fourth part traces the activity of military elites during important political events, such as usurpations and military rebellions. The fifth and final part was devoted to ten selected as examples representatives of the military elites of the era of Zeno and Anastasius I. * I have no doubt that the reviewed book will be wormly received in the international Byzantine community. From the review of prof. Ireneusz Milewski University of Gdańsk The authors of the publication managed to combine the scientific nature of the argument with an interesting style. The argument is logical, and the theses are complete and consistent with the state of research. From the review of prof. Szymon Olszaniec Nicolaus Copernicus University in Toruń

Arthur Greiser. Biografia i proces namiestnika III Rzeszy w Kraju Warty

Dieter Schenk, Witold Kulesza

Arthur Greiser - modelowy funkcjonariusz narodowosocjalistycznej partii, kierownik polityczny (gauleiter) tzw. Kraju Warty i namiestnik państwa (Reichsstatthalter) w części okupowanej Polski włączonej do Rzeszy. Jego kariera rozpoczęła się od wstąpienia do NSDAP - jak sam powiedział - dla "chleba i pracy". Przeszedł wszystkie szczeble awansu aż do kręgu zaufanych Hitlera, wykazując własną inicjatywę w realizacji zbrodniczego planu likwidacji wszystkiego, co świadczyło o polskości ziemi, którą miał zniemczyć. Autorzy książki szczegółowo omawiają etapy rozpoczętej w Gdańsku karier oraz kształtowanie się osobowości nazistowskiego władcy odpowiedzialnego za ludobójstwo dokonane na Polakach i Żydach. Przedstawiają dowody zbrodni oraz złożone zagadnienia historyczne i prawne. Proces Greisera był pierwszym, jaki został przeprowadzony przed Najwyższym Trybunałem Narodowym w 1946 roku. Prekursorko określono w nim zasady odpowiedzialności karnej ludobójcy, który własnoręcznie nikogo nie uśmiercił. Przed Trybunałem oskarżony nie przyznał się do winy i twierdził, że nie wiedział o zarzucanych mu zbrodniach, za dokonanie których - wywodził - odpowiedzialni byli tylko Hitler i Himmler. W uczciwym procesie ważną rolę odegrał prokurator - doktor Mieczysław Siewierski, profesor Uniwersytetu Łódzkiego. * Dieter Schenk urodził się14 marca 1937 roku We Frankfurcie nad Menem. Kryminolog, prawnik, publicysta, pisarz . Autor wielu książek na temat narodowego socjalizmu oraz dziewięciu utworów scenicznych. W Niemczech i w Polsce stał się znany jako kontynuator wątków badawczych i naukowych dotyczących zasad odpowiedzialności karnej za zbrodnie popełnione przez nazistów w Polsce w czasie li wojny światowej. Od 1989 roku jest autorem wykładów na temat historii narodowego socjalizmu na Uniwersytecie Łódzkim, a w roku 2017otrzymał na tym uniwersytecie tytuł doktora honoris causa. Za książkę o obronie Poczty Polskiej miasto Gdańsk nadało mu tytuł honorowego obywatela. Jako członek Amnesty International współtworzył grupę współpracy "Policja i tortury". Jest autorem niemieckiego i polskiego wydania biografii gdańskiego gauleitera Alberta Forstera oraz generalnego gubernatora Hansa Franka. Polska odznaczyła Dietera Schenka Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, a Niemcy - Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec na Wstędze. Oprócz tego otrzymał w Polsce, m.in. za książkę o mordzie na lwowskich profesorach, tytuł Kustosza Pamięci Narodowej. Prof. dr hab. Witold Kulesza - od 1973 roku zatrudniony w Katedrze Prawa Karnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się na prawnokarnej ochronie czci i godności jednostki, wolności wypowiedzi oraz zbrodni systemów totalitarnych i odpowiedzialności karnej ich sprawców, ze szczególnym uwzględnieniem odpowiedzialności sędziów i prokuratorów za zbrodnie sądowe. Od początku pracy zawodowej współpracownik Okręgowej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Łodzi, od 1994 roku jej przewodniczący. W latach 1998-2006 dyrektor Głównej Komisji Badania - a następnie - Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Warszawie, wiceprezes IPN. Współautor projektu ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu z dnia 18 grudnia 1998 roku, którą wprowadził do polskiego prawa karnego pojęcie i karalność "kłamstwa oświęcimskiego". Członek-kurator Międzynarodowego Kuratorium Badania Powojennego Wymiaru Sprawiedliwości w Wiedniu. Stypendysta Fundacji im. Alexandra von Humboldta.

Kredyty zagrożone NPL oraz odpisy na straty kredytowe w sektorze bankowym

Iwona Dorota Czechowska, Czesław Lipiński, Joanna Stawska, Joanna Stępińska, ...

Opracowanie jest starannie i profesjonalnie przygotowanym studium badawczym na temat polityki bankowej w zakresie kredytów zagrożonych i odpisów na straty z tytułu tzw. niepracujących kredytów. Posiłkując się danymi Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EBA), autorzy poddali wnikliwej analizie należności kredytowe, ze szczególnym uwzględnieniem należności kredytowych niepracujących. Podjęli wysiłek prognozowania poziomu niepracujących należności kredytowych w Polsce w przyszłości w postaci opracowania czterech scenariuszy: bazowego, optymistycznego, pesymistycznego i skrajnego. Zastosowaną przez nich metodykę badawczą należy uznać za poprawną i potwierdzającą ich wysoki poziom umiejętności badawczych. Włożyli ogromny wysiłek w przygotowanie tego studium. Pozycja odznacza się wyjątkową starannością badawczą, potwierdzającą głębokie rozpoznanie podjętych problemów oraz umiejętność ich analizowania. Będzie stanowić cenną publikację na rynku wydawniczym. Z recenzji prof. dr hab. Krystyny Brzozowskiej Na rynku wydawniczym nie ma pozycji, które w tak wnikliwy i kompleksowy sposób, jak w tej monografii, prezentowałyby kwestie nieobsługiwanych należności kredytowych (NPL) oraz identyfikowałyby prawidłowości i trendy w zakresie tych ekspozycji. Tematyka kredytów zagrożonych w sposób ogólny zazwyczaj poruszana jest w opracowaniach dotyczących sektora bankowego i zarządzania ryzykiem kredytowym w tym sektorze. Recenzowana publikacja będzie miała zatem istotny wkład w uzupełnienie bieżących badań dotyczących oceny i prognozowanych strat kredytowych w polskim sektorze bankowym. Może stanowić także, w moim odczuciu, ciekawy punkt odniesienia dla analiz przeprowadzanych w poszczególnych bankach komercyjnych i spółdzielczych tworzących polski sektor bankowy. Uważam, że wypełnia lukę badawczą w omawianym obszarze. Z recenzji dr prof. UEW Magdaleny Bywalec

Dynamika procesów rewitalizacji na przykładzie Łódzkiego Centrum Wsparcia i Rozwoju. Szanse i ograniczenia realizacji

Andrzej Kacprzak, Małgorzata Kostrzyńska, Inga B. Kuźma, Alicja Piotrowska, ...

W książce przedstawiono podejście interdyscyplinarne, łącząc różne perspektywy naukowe reprezentowane przez pedagogikę społeczną, socjologię i antropologię kulturową. Publikacja jest wynikiem badań prowadzonych na zamówienie Urzędu Miasta Łodzi. Projekt ten dotyczył modelowania nowo powstającej jednostki w Łodzi, mającej świadczyć usługi społeczne na obszarze poddawanym rewitalizacji. Założeniem zespołu badawczego było przyjrzenie się procesom rewitalizacyjnym oraz ich realizacji na przykładzie instytucji opisanej w publikacji. W książce znajdują się więc analizy i interpretacje materiałów po badaniach, w których uwzględnione zostały m.in. warunki przestrzenno-społeczne wpływające na projektowaną jednostkę, a także różnorodność jej przyszłych beneficjentów oraz innych aktorów społecznych. Autorzy podejmują też kwestię innowacyjności w polityce społecznej miasta.

Umysł uzewnętrzniony w komunikacji. Podstawy teoretyczne

Aleksy Awdiejew, Grażyna Habrajska

Publikacja to interdyscyplinarny traktat lingwistyczno-filozoficzny zgłębiający złożone relacje na osi: umysł - język - społeczeństwo. Wywód jest prowadzony w sposób niezwykle zdyscyplinowany, a przy tym klarowny. Książka zawiera zupełnie nowe podejście do pragmatyki językowej. Nie jest poświęcona wyłącznie opisowi tego, czym dysponujemy - na ten temat wylano morze atramentu - lecz poszukiwaniu odpowiedzi na dużo ważniejsze pytania: "dlaczego?" i "po co?". Niezwykła erudycja Autorów wskazuje na inspiracje wieloma ujęciami problemu: gramatyką funkcjonalną, kognitywną, szkołą Tartu, radykalnym konstruktywizmem. Powstała publikacja bezprecedensowa, przemyślana, niemająca konkurencji. Jej niezaprzeczalny atut stanowi bardzo spójna i czytelna metodologia, rozwijana od lat w kolejnych pracach Autorów. Dawna, pierwotna "mgiełka umysłowa" sprzed kilkudziesięciu lat doczekała się werbalizacji, precyzyjnie oddającej najważniejsze idee i założenia komunikatywizmu. Z recenzji dr. hab. Jana Pleszczyńskiego, prof. UMCS

Data science: najseksowniejszy zawód XXI wieku w Polsce. Big data, sztuczna inteligencja i PowerPoint

Remigiusz Żulicki

Czy sztuczna inteligencja pozbawia nas pracy? Algorytmy przejmują władzę nad światem? Czy big data sprawia, że jesteśmy bezustannie inwigilowani, a ogromna ilość danych zastępuje ekspertów i naukowców? Cokolwiek sądzimy na te tematy, jedno jest pewne - istnieje heterogeniczne środowisko ludzi zajmujących się tzw. "sztuczną inteligencją" czy tzw. "big data" od strony technicznej oraz metodologicznej. Pole ich działania nazywane jest data science, a oni - data scientists. Publikacja to pierwsza monografia socjologiczna dotycząca data science i pierwsza praca w naukach społecznych, w której data science zostało zbadane jako społeczny świat w rozumieniu Adele E. Clarke. Podejście to pozwala spojrzeć na data science, nazwane dekadę wstecz w "Harvard Business Review" "najseksowniejszym zawodem XXI wieku", zarówno z perspektywy jego uczestników, jak i z lotu ptaka, w relacji do akademii, biznesu, prawa, mediów czy polityki.