Archipelagi wielkomiejskiej biedy. Historia, metodologia, podstawowe ustalenia łódzkiego ośrodka badań nad ubóstwem

Agnieszka Golczyńska-Grondas, Małgorzata Potoczna

Książka zawiera reanalizę dokonań zespołu socjolożek i socjologów, który w latach 1992-2016 prowadził badania dotyczące biedy i wykluczenia społecznego w Łodzi, mieście o szczególnej historii, a także wyjątkowym współczesnym charakterze. Autorki opracowania prezentują historię działalności badawczego kolektywu, w skład którego wchodziły, oraz stosowane w analizach ramy teoretyczne, wiele miejsca poświęcając metodyce realizowanych przez zespół przedsięwzięć badawczych. Uwzględniając zarówno perspektywę socjohistoryczną, makrospołeczną, jak i podejście mikrosocjologiczne, przedstawiają specyfikę wielkomiejskiego ubóstwa, charakterystyczne dla niego zjawiska, mechanizmy i procesy oraz realia życia w zubożałych sąsiedztwach. Opisują funkcjonowanie instytucji realizujących zadania polityki społecznej w "enklawach biedy". Wskazują na aplikacyjne rezultaty badań w postaci programów kształcenia dla studentek i studentów pracy socjalnej i socjologii na Uniwersytecie Łódzkim oraz curriculów edukacyjnych przeznaczonych dla osób zatrudnionych w instytucjach i organizacjach pomocowych. W aneksach umieszczono przykłady narzędzi badawczych stosowanych w pracach zespołu. Książka może wzbudzić zainteresowanie nie tylko naukowczyń i naukowców zajmujących się kwestiami społecznymi czy osób zainteresowanych metodologią nauk społecznych, lecz także kadr odpowiedzialnych za kształtowanie polityki społecznej oraz praktyków i praktyczek szeroko rozumianej profesjonalnej pomocy.

Nozioni di grammatica descrittiva della lingua Italiana. Fonetica e fonologia. Chiavi degli esercizi

Mirosława Magajewska, Artur Gałkowski, Ilario Cola

Con questo manuale si intende fornire un quadro esaustivo su aspetti della fonetica e della fonologia italiane, a supporto di studenti e studiosi di italiano, principalmente all'estero. L'approccio adottato nel volume, da una parte, si basa su fonti di autorevoli studiosi, dall'altra, grazie agli esempi, accompagna gli studenti in un percorso in grado di renderli autonomi nella gestione della fonetica e fonologia della lingua italiana. Dalla recensione della prof.ssa Carla Bagna (Universita per Stranieri di Siena)

Zofia Rydet po latach. 1978-2018

Stefan Czyżewski, Mariusz Gołąb

Monografia Zofia Rydet po latach. 1978-2018 to niewątpliwie publikacja naukowa najwyższej próby. Na jej wyjątkową wartość naukową nie tyle ma wpływ poprawność warsztatowa, jasność i logika wywodu, a nawet temat, który dotychczas nie doczekał się wyczerpującego omówienia w literaturze przedmiotu, co przede wszystkim prezentacja nowych, a ściśle rzecz ujmując, z tej okazji specjalnie pozyskanych źródeł, które niewątpliwie spełnią rolę materiału badawczego dla refleksji współczesnej humanistyki. Należy podkreślić, że owe źródła nie dotyczą wyłącznie samej Zofii Rydet, ale w niemałym stopniu odkrywają problematykę artystyczną i cechy kilku dekad twórczej działalności artystów fotomedialnego nurtu sztuki, co z natury rzeczy stanowi źródło wiedzy nie tylko o bohaterce opracowania, ale również kreśli panoramę polskiej fotografii i jej społecznych uwikłań w latach 1978-2018. Z recenzji prof. dr. hab. Andrzeja Batora

Statystyka i demografia w Uniwersytecie Łódzkim. Brylantowy jubileusz

Czesław Domański, Alina Jędrzejczak

Książka przekazana do rąk Czytelników obejmuje dorobek naukowy, dydaktyczny i organizacyjny statystyków i demografów Uniwersytetu Łódzkiego. Można ją traktować jako kontynuację monografii pt. Łódzka statystyka akademicka, wydanej w 2020 roku. Celem tej monografii jest przedstawienie dorobku statystyków i demografów Uniwersytetu Łódzkiego, w tym prekursorów, którzy wnieśli znaczący wkład w rozwój statystyki i demografii jako dyscyplin naukowych i ich szerokich zastosowań w wielu dziedzinach wiedzy. Okazją do wydania książki była 77 rocznica pierwszych wykładów ze statystyki, prowadzonych przez nauczycieli akademickich w Uniwersytecie Łódzkim i w Łódzkim Oddziale Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Przedstawiona twórczość naukowa obejmuje okres ponad stu lat i przyczyniła się ona do dynamicznego rozwoju statystyki i demografii w łódzkich uczelniach wyższych, w tym głównie w Uniwersytecie Łódzkim. Środowisko łódzkie wspierało także inne wyższe uczelnie w Polsce poprzez promocję doktorów i doktorów habilitowanych, kierowanie projektami naukowymi a także organizację międzynarodowych konferencji naukowych, w tym m.in. konferencji Wielowymiarowa Analiza Statystyczna, która w 2022 roku będzie miała 40 edycję. Książka ma charakter naukowy i popularno-naukowy. Wzbogaca ona informacje o dorobku naukowym i dydaktycznym statystyków i demografów Uniwersytetu Łódzkiego na tle statystyki i demografii polskiej, a częściowo również światowej, w dotychczasowym procesie  historycznego rozwoju. Na podstawie dokumentów i danych źródłowych pokazano osiągnięcia naukowe statystyków i demografów łódzkich, a także ich wkład do dydaktyki. Osiągnięcia te pokazano na tle dorobku polskiej myśli statystycznej i demograficznej, a także dorobku światowego, poprzez informacje o udziałach w międzynarodowych kongresach statystycznych.

Przestrzenny wymiar badań dziedzictwa kulturowego

Łukasz Musiaka

Przekazywany w ręce Czytelnika podwójny tom 9-10/2020 Studiów z Geografii Politycznej i Historycznej nosi tytuł Przestrzenny wymiar badań dziedzictwa kulturowego. Prezentowane prace akcentują znaczenie, jakie w badaniach nad dziedzictwem kulturowym (heritage studies) ma geografia historyczna. Monografia składa się z trzynastu rozdziałów, Pro Memoria poświęconego prof. Piotrowi Eberhardtowi, notatki naukowej oraz sprawozdania z konferencji naukowych. Za wyróżniającą cechę publikacji należy uznać interdyscyplinarność. Objawia się ona w różnorodności ośrodków i dyscyplin badawczych reprezentowanych przez Autorów poszczególnych rozdziałów, a także w zróżnicowaniu metodologii oraz tematyki i skali czasoprzestrzennej przedstawionych analiz. Pierwszą, największą część tomu stanowią prace dotyczące badań przemian przestrzennych osadnictwa, w dalszej części poruszono kwestie wybranych elementów materialnego dziedzictwa kulturowego w postaci zabytkowych obiektów obronnych, rezydencjonalnych, sakralnych, kultury ludowej i miejskiej. Zasadniczą część monografii zamykają dwa rozdziały z pogranicza historii, geografii historycznej i politycznej, dotyczące wpływów kulturowych obszarów niemieckojęzycznych na geografię ludności i spuściznę kulturową Europy Środkowo-Wschodniej. Redaktor wyraża nadzieję, że treści prezentowane w książce będą interesujące dla wszystkich Czytelników, również dla badaczy i praktyków szeroko pojmowanego dziedzictwa kulturowego i studiów osadniczych, oraz będą stanowić inspirację do prowadzenia dalszych, interdyscyplinarnych studiów w tym zakresie. Łukasz Musiaka

(Post)pamięć o wojnie. Współczesne interpretacje zbrodni wojennych wśród społeczności boszniackiej

Katarzyna Wasiak

Publikacja stanowi nowatorskie opracowanie w polskiej politologii, dotyczące postpamięci (pamięci drugiego pokolenia) - kategorii analitycznej szeroko eksplorowanej na płaszczyźnie różnych dyscyplin naukowych, ale najczęściej kojarzonej z literaturoznawstwem, zwłaszcza w kontekście analiz podejmujących tematykę Ocalałych z Holocaustu. Autorka, bazując na wieloletnich badaniach jakościowych, stworzyła pogłębioną analizę stosunków etnicznych w Bośni i Hercegowinie z perspektywy drugiego pokolenia, które nie doświadczyło wojny, ale pielęgnuje pamięć o konflikcie. Pamięć ta ma istotny wpływ na skomplikowane stosunki społeczno-etniczne w tym państwie. Monografia, choć napisana głównie z perspektywy politologicznej, jest interdyscyplinarnym ujęciem kategorii postpamięci. Autorka odnosi się do dorobku socjologii, historii, stosunków międzynarodowych oraz prawa, co przyczynia się do lepszego zrozumienia sytuacji w regionie Bałkanów. Monografia jest niezwykle ważnym dziełem w badaniach nad szeroko rozumianą kwestią relacji, a także stosunków narodowościowych i etnicznych w kontekście polityki historycznej, prawa międzynarodowego i stosunków międzynarodowych oraz geopolityki Bałkanów. Z recenzji dr. hab. Andrzeja Krzaka, prof. UJD

Problem wolności i konieczności w filozofii Nietzschego. Nietzsche wobec tradycji niemieckiej mistyki panteistycznej

Marcin Dżugaj

Autor omawia problem wolności i konieczności w filozofii Nietzschego oraz wpływ, jaki w zakresie tej tematyki wywarła na Nietzschego niemiecka mistyka panteistyczna, głównie za pośrednictwem idealizmu niemieckiego. Z centralnym dla niemieckiej mistyki panteistycznej problemem wolności i konieczności związane są takie zagadnienia. jak: uznanie woli za osnowę rzeczywistości, idea stawania się, koncepcja wybitnej i kształtującej świat twórczej jednostki, motyw przezwyciężania samego siebie, ujęcie świata jako areny nieustannej walki i sporu czy postulat bezwzględnej afirmacji życia. Przedstawiona w książce analiza filozofii autora Tako rzecze Zaratustra w kontekście jej związków z niemiecką mistyką panteistyczną wskazuje, że chcąc pojednać człowieka z całością istnienia, Nietzsche podejmuje oraz rozwija w swojej twórczości wytworzone przez niemiecką mistykę panteistyczną motywy i idee, stając się niekwestionowanym dziedzicem niemiecko-panteistycznej tradycji metafizyki woli, którą zainicjował Mistrz Eckhart. * Książka napisana jest z dużym rozmachem, dowodzącym erudycji autora – z pewnością wymagała lat pracy i wytężonych lektur. Jej twórca niejednokrotnie wręcz oczarowuje feeriami syntez ideowych, a takie zadziwia zdolnością dostrzegania wpływów oraz zależności między różnymi myślicielami. Z recenzji dr. hab. Michała Kruszelnickiego, prof. DSW

Śmierć krytyka. Kultura uczestnictwa a przemiany krytyki XX i XXI wieku

Alicja Górska, Edyta Janiak, Kamil Jędrasiak

Teza o zmierzchu krytyki powraca od końca lat 90., czyli od zmiany paradygmatu kultury z analogowego na cyfrowy, która doprowadziła też do zmian w obiegu krytycznym na rzecz elektronicznego i amatorskiego, co odbyło się kosztem obiegu tradycyjnego (prasowego) i elitarności zawodu krytyka. Początek XXI wieku zaowocował diagnozami stanu krytyki literackiej, filmowej, teatralnej, ale nie znajduję żadnej publikacji, która ukazałaby to zjawisko w tak szerokiej gamie: od ujęcia językoznawczego, przez krytykę literacką i filmową, kuratorsko-artystyczną i krytyki instytucji, po krytykę gier planszowych. Z recenzji prof. dr hab. Moniki Talarczyk

Budowanie prężności w kontekście kurczenia się miast europejskich

Iwona Pielesiak, Agnieszka Ogrodowczyk, Szymon Marcińczak

Publikacja wynika z realizacji międzynarodowego projektu badawczego "3S RECIPE - Smart Shrinkage Solutions - Fostering Resilient Cities in lnner Peripheries of Europe". Jego przedmiotem jest prężność/elastyczność miejska (urban resilience), rozpatrywana w kontekście zarówno obecnie obserwowanego. jak i potencjalnego kurczenia się ośrodków zurbanizowanych Europy. Autorzy książki podjęli próbę uporządkowania zagadnień terminologicznych oraz metodycznych na gruncie polskim, prezentując ilościowe i jakościowe podejścia do oceny miejskiej prężności. Monografia zawiera przegląd aktualnej wiedzy z zakresu geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarki przestrzennej z odniesieniem do dorobku pozostałych nauk społecznych, a także nauk o Ziemi i środowisku oraz inżynieryjno-technicznych. Szczególną uwagę poświęcono w niej przybliżeniu istoty i możliwości praktycznego wykorzystania innowacyjnej metody Urban Futures, która wspiera perspektywiczną ewaluację szerokiego spektrum działań na rzecz zrównoważonego rozwoju - od mikroprojektów po działania w obrębie ośrodków metropolitalnych. Zaprezentowana metoda, rozwinięta dzięki współpracy reprezentantów nauk stosowanych i społecznych, a także władz lokalnych i przedstawicieli sektora prywatnego, oferuje realne wsparcie procesów planowania rozwoju miast.

Edukacja młodzieży w prasie społeczno-kulturalnej i pedagogicznej Królestwa Polskiego w latach 1905-1914

Małgorzata Maria Krakowiak

Książka jest swoistą rekonstrukcją publicystycznego wizerunku wychowania i kształcenia młodzieży w okresie dorastania. W tym obszarze daje możliwość poznania różnych stanowisk: pedagogów, psychologów, działaczy ruchów społecznych i feministycznych, a także duchowieństwa i ludzi pióra (pisarzy i naukowców). Jest bardzo dobrze udokumentowana źródłowo, zawiera pogłębioną refleksją naukową. Dla czytelnika będzie niewątpliwie wędrówką przez dzieje Królestwa Polskiego i poznaniem problemów młodzieży, jej życia codziennego. Będzie także przygodą poznawczą, gdyż liczne ilustracje dadzą wyobrażenie opisywanych czasów i obyczajowości. Publikacja może też służyć historykom wychowania, historykom socjologii, prasoznawcom i przedstawicielom innych nauk, a także osobom zainteresowanym historią oraz dziejami życia codziennego. To praca ważna, potrzebna i powinna znaleźć się w obiegu naukowym. Z recenzji prof. dr hab. Janiny Kamińskiej * Bez wątpienia publikacja reprezentuje bardzo dobry warsztat pracy naukowej zarówno pod względem narracji, jak i prowadzonych (w pełni poprawnie) analiz materiałów źródłowych. Należy zwrócić uwagę na przyjętą w niej nowatorską perspektywę badawczą, dzięki której edukacja młodzieży przedstawiona na łamach prasy społeczno-kulturalnej i pedagogicznej Królestwa Polskiego w latach 1905-1914 została nie tylko opisana, ale przede wszystkim zinterpretowana przez pryzmat ówczesnych przeobrażeń modernizacyjnych. Monografia wpisuje się w najnowszy trend rozważań na temat historii życia codziennego i społecznej historii wychowania. Z pewnością wypełni lukę w badaniach nad młodzieżą żyjącą na początku XX wieku w Królestwie Polskim. Jest poznawczo interesująca, wartościowa i oryginalna. Z recenzji dr hab. Katarzyny Kabacińskiej-Łuczak, prof. UAM

Ekonomiczna wartość przestrzeni publicznych. Kapitał, wycena, zarządzanie

Jagoda Adamus, Zbigniew Przygodzki

Ekonomiczna wartość przestrzeni publicznych. Kapitał, wycena, zarządzanie to pozycja wpisująca się w szeroki nurt badań nad przestrzenią miejską. Autorzy wychodzą jednak poza prowadzone dotychczas badania na gruncie architektury i socjologii. W książce przedstawiona została bowiem perspektywa ekonomiczna w badaniach przestrzeni publicznych, które potraktowane zostały jako dobro ekonomiczne. W publikacji zidentyfikowano podstawowe kapitały zawarte w przestrzeniach publicznych, które determinują ich wartość ekonomiczną. Logiczną konsekwencją rozważań jest druga część książki, poświęcona metodom ekonomicznej wyceny wartości przestrzeni publicznych. Świadomość ekonomicznej wartości przestrzeni publicznych jest podstawowym warunkiem skutecznego zarządzania. Stąd w trzeciej części czytelnik znajdzie szczegółowo zaprezentowane i potwierdzone przykładami biznesowe modele efektywnego zarządzania przestrzeniami publicznymi. Monografia przeznaczona jest dla szerokiego grona odbiorców: akademików, studentów takich kierunków, jak: ekonomia, zarządzanie, socjologia, gospodarka przestrzenna, geografia, architektura, a przede wszystkim dla praktyków zajmujących się przestrzeniami miejskimi i decydentów w zakresie polityki miejskiej. * Autorzy koncentrują się na rozważaniach dotyczących szeroko rozumianej przestrzeni publicznej. Odchodzą jednak od standardowego postrzegania przestrzeni publicznej przez pryzmat chodnika, placu lub trawnika. Odwołują się natomiast do jej wartości, w tym tej mającej charakter ekonomiczny, co należy uznać za jeden z ciekawszych wątków publikacji. Z recenzji dr hab. Magdaleny Kalisiak-Mędelskiej, prof. UP we Wrocławiu Przestrzeń publiczna nabiera współcześnie nowego i coraz większego znaczenia. Jej rola jest dostrzegana na wielu płaszczyznach funkcjonowania jednostek terytorialnych, np. w aspekcie warunków życia mieszkańców, atrakcyjności inwestycyjnej, walorów rekreacyjnych, a nawet turystycznych, budowania więzi społecznych, kształtowania warunków mikroklimatycznych. Coraz częściej zwraca się też uwagę na jej znaczenie w tworzeniu warunków do rozwoju gospodarczego, istotnych dla poprawy konkurencyjności sektorów wytwórczych, a także jednostek terytorialnych. W takim ujęciu przestrzeń publiczna powinna być rozważana jako kategoria ekonomiczna. Z recenzji dr hab. Edyty Szafranek, prof. UO

Andropauza czy kryzys wieku średniego. Jakość życia mężczyzn 50+

Karolina Jarecka, Eleonora Bielawska-Batorowicz

Oddawana do rąk czytelnika monografia dotyczy psychologicznych i społecznych skutków zmian hormonalnych doświadczanych w okresie średniej dorosłości - menopauzy, względnie dobrze znanej, i andropauzy, stosunkowo rzadziej będącej przedmiotem badań nauk społecznych. Główny nacisk położono na biologiczne aspekty andropauzy oraz społeczne i psychologiczne uwarunkowania doświadczeń w tym okresie, menopauzę traktując jako kontekst do porównań. Dotyczy to zarówno refleksji teoretycznej prowadzonej w pierwszej części monografii, jak i wyników badań własnych, przedstawionych w części drugiej.

Profesor Tadeusz Marszał. Półwiecze z Uniwersytetem Łódzki

Elżbieta Kobojek

Uniwersytet Łódzki był i jest miejscem pracy nauczycieli akademickich, którzy odgrywają różne role społeczne: badacza, mistrza, pedagoga, a często także organizatora. Niektórzy nauczyciele całe swoje życie zawodowe związali z Uczelnią, gdzie tworzyli historię zespołów badawczych i wydziałów, a z uczniów stawali się mistrzami. W pewnym momencie życia nadchodzi czas podsumowań i refleksji, a także chęci podzielenia się swoimi doświadczeniami. W książce zawarte są wspomnienia profesora Tadeusza Marszała, nauczyciela akademickiego, geografa społeczno-ekonomicznego związanego z Uniwersytetem Łódzkim przez pół wieku. Opracowanie składa się z trzech części. Rozpoczyna je słowo wstępne od uczniów i współpracowników. Druga, główna część zawiera wspomnienia profesora Tadeusza Marszała. Przedstawia on lata szkolne i okres studiów, kolejne etapy swojej pracy i awansu w Uniwersytecie Łódzkim, przywołuje osoby ważne dla jego drogi zawodowej. Profesor jednoznacznie podkreślił, że wybór Uniwersytetu Łódzkiego dokonany pięćdziesiąt lat temu jako miejsca pracy był bardzo dobrą decyzją życiową i zapewnił mu wiele satysfakcji. W trzeciej części zestawione zostały pełnione funkcje i stanowiska służbowe zajmowane przez Jubilata, promotorstwo prac doktorskich oraz spis publikacji i opracowań niepublikowanych.

Międzymorze - wizja, iluzja, czy... racja stanu? Z dziejów polskiej myśli i praktyki politycznej

Przemysław Waingertner

Praca przynosi syntetyczne przedstawienie idei Międzymorza zarówno w sferze formowania się samej koncepcji, jak też jej praktycznej realizacji. Autor w sposób przemyślany i kompetentny przedstawia narodziny pomysłu w czasach najdawniejszych, prowadząc go meandrami dynastycznej polityki Piastów oraz Jagiellonów, by po Unii Lubelskiej dotrzeć do XX stulecia. PROF. DR HAB. WŁODZIMIERZ SULEJA Autor dokonał trafnego wyboru zasadniczego wątku, jakim jest temat Trójmorza wraz z geopolitycznymi kontekstami. Przeanalizował politykę i koncepcje polskie z odniesieniami do bliższych i dalszych sąsiadów. Skupił się na konkretnych problemach, co podniosło jakość pracy. Co bardzo istotne, ujął zagadnienie w przekroju całego tysiąclecia i moim zdaniem jest to zabieg udany. Opracowanie ma charakter syntetyczny i to stanowi jego największą zaletę. PROF. DR HAB. EDWARD CZAPIEWSKI

Szacowanie podstawy opodatkowania

Agata Kłosińska

Przedmiotem monografii jest instytucja szacowania podstawy opodatkowania uregulowana w art. 23 Ordynacji podatkowej. Opracowanie zawiera analizę obowiązujących przepisów dotyczących procedury szacowania podstawy opodatkowania, w szczególności odnoszącą się do przesłanek oraz metod szacowania, a także pozycji strony postępowania prowadzonego w tym trybie, z uwzględnieniem orzecznictwa sądów administracyjnych, Sądu Najwyższego oraz Trybunału Konstytucyjnego. W monografii przedstawiono także ewolucję regulacji prawnej szacowania podstawy opodatkowania, określono miejsce i funkcję tej instytucji w polskim prawie podatkowym oraz dokonano analizy obowiązujących przepisów w kontekście zasad i wartości konstytucyjnych. Polską regulację prawną przedstawiono na tle rozwiązań przyjętych w ustawodawstwach zagranicznych.

Zdolności dynamiczne a rozwój małych przedsiębiorstw

Renata Lisowska

Książka dotyczy zdolności dynamicznych małych przedsiębiorstw, które odnoszą się głównie do relacji tych podmiotów z otoczeniem i są kształtowane przez jego stopień zmienności. Zdolności dynamiczne wskazują na potencjał małego przedsiębiorstwa w zakresie rozpoznawania okazji rynkowych, wykorzystywania szans oraz podejmowania decyzji strategicznych ukierunkowanych na wprowadzanie zmian wynikających z rekonfiguracji zasobów. Autorka zaprezentowała szerokie spektrum badań w obrębie tej tematyki - zarówno w obszarze teoretycznym, jak i praktycznym. Rozważania te są ukierunkowane na ukazanie roli zdolności dynamicznych w kształtowaniu rozwoju małej firmy. Monografia wyróżnia się między innymi holistycznym ujęciem zagadnień związanych z charakterystyką procesu kształtowania zdolności dynamicznych i ich pomiarem w kontekście rozwoju małego przedsiębiorstwa, dlatego jest przeznaczona dla środowiska naukowego, a także obecnych i przyszłych przedsiębiorców oraz menedżerów.

Jacek Hugo-Bader. Włóczęga

Izabella Adamczewska-Baranowska

W przypadku reporterskiej twórczości Hugo-Badera włóczęga – niespieszne przemieszczanie się, często bez wyraźnego celu, dla samej przyjemności wędrowania i obserwacji – jest czymś więcej niż wątkiem, motywem, toposem czy sposobem ukształtowania narracji, jak np. w pasażach tekstowych. To model reporterskiego życia, nieodłączny element autokreacji tekstowego „ja”, życiopisarska strategia, bez której nie sposób interpretować całościowo twórczości tego autora. Z rozdziału 1 * Izabella Adamczewska-Baranowska w swej opowieści próbuje podsumować tytułową włóczęgę autora – szkicuje hipnotyzujący portret reportera-chuligana, błękitnego ptaka opuszczającego wąskie ramy prasy, by w Szamańskiej chorobie „odlecieć” w rejony literatury. Śledząc wątki związane z życiopisaniem, wskazuje na reporterskie włóczęgi Hugo-Badera po Polsce potransformacyjnej i rozkładającym się Imperium – wszystkie je łączy figura „wałęsającego się psa”, który przygląda się otoczeniu z nosem przy ziemi. Posługuje się przy tym metaforą trickstera – żartownisia, szelmy i błazna, wędrującego przez świat, by zaspokoić niewyczerpany apetyt. Podkreśla także upodobanie twórcy do prowokacji i posługiwania się ironią, co powoduje, że występuje on czasem nie tylko w roli kronikarza swego pokolenia, „Kolumbów rocznik 50.”, ale także w roli rodzimego burzyciela mitów. Czytelnik, który sięgnie po tę książkę, też jest zaproszony i wciągnięty do włóczęgi – tropami autora – podczas niej wielokrotnie zostanie oszołomiony i zaskoczony, by na koniec wziąć udział w zwiedzaniu gabinetu Hugo-Badera.   Seria poświęcona jest wybitnym polskim pisarzom - ich twórczości ujmowanej przez nich samych i interpretowanej przez krytyków jako projekt egzystencjalny, jako próba ustanowienia i zapisania siebie i swojego sposobu odczytywania sensów rzeczywistości, indywidualnego oglądu różnych jej sfer - społecznej, politycznej, etycznej, kulturowej, metafizycznej. Istotnymi kategoriami wyjaśniającymi pisarskie dzieło są w tym przypadku biografia, tożsamość oraz kształtujące je szeroko rozumiane doświadczenie: cielesne i zmysłowe, psychiczne i społeczne, historyczne i polityczne, etniczne i estetyczne, religijne i duchowe...   W serii ukazały się tomy: Agnieszka Kałowska, Witkacy. Etyka Marzena Woźniak-Łabieniec, Rymkiewicz. Metafizyka Maciej Urbanowski, Brzozowski. Nowoczesność Anna Legeżyńska, Hartwig. Wdzięczność Tomasz Garbol, Miłosz. Los Adrian Gleń, Stasiuk. Istnienie Agnieszka Kramkowska-Dąbrowska, Krasiński. Świadectwo Dariusz Kulesza, Kossak-Szczucka. Służba Józef Olejniczak, Gombrowicz. Ja! Marta Tomczok, Amiel. Życie Katarzyna Kuczyńska-Koschany, Tuwim. Pęknięcie

Reinhardt, Schlemmer i inni. Studia i szkice o dramacie i teatrze niemieckojęzycznym

Małgorzata Leyko

Główna wartość książki leży nie tyle w oryginalności stawianych tez, ile w prezentacji nieznanych faktów i ich powiązań, w rysowaniu zapoznanego pejzażu kulturowego, którego obecność była niezwykłe ważna także dla polskiego teatru XX wieku. [...] Jest to bardzo cenna publikacja. Autorka opisuje zarówno twórczość pierwszorzędnych postaci dwudziestowiecznego teatru, wciąż słabo u nas znanych (Reinhardt Schlemmer), jak i proponuje nowe spojrzenie na zjawiska i osoby prezentowane u nas wielokrotnie (Brecht, Turrini). Ponadto ukazuje mało dotąd poznane wątki polsko-niemieckie - wczesne role Poli Negri, niemieckie interakcje Leona Schillera czy Ryszarda Ordyńskiego. Prof. dr hab. Tomasz Kubikowski Książka składa się z trzech logicznie skomponowanych części. Pierwsza dotyczy aktywności Maxa Reinhardta jako wybitnego artysty i skutecznego menedżera. W zakres tego kręgu tematycznego wchodzą wyjątkowo cenne artykuły dotyczące kontekstów polskich. [...] Drugi korpus tekstów składa się z dogłębnych analiz twórczości Oskara Schlemmera połączonych z doskonałymi opisami rekreacji Baletu triadycznego i Tańców Bauhausu. Trzecia część ma charakter "eklektyczny" (Piscator, Wolf, Brecht, Bausch, Jonke, Turrini, Nestroy). [...] Atrakcyjność publikacji wynika z nowego naświetlenia wielu aspektów historii teatru niemieckojęzycznego oraz wprowadzenia do polskiego dyskursu naukowego działalności artystycznej takich twórców, jak Reinhardt, Schlemmer czy Gert Jonke. Dr hab. Marek Podlasiak, prof. UMK

Niestabilne parlamenty. Chwiejność wewnątrzparlamentarna w Serbii i Wojewodinie w latach 2016-2020

Katarzyna Domagała

Autorka prezentuje genezę, skalę oraz dynamikę zjawiska fluktuacji w wykonywaniu mandatu deputowanego do parlamentów Serbii (na poziomie centralnym) i Wojwodiny (na poziomie regionalnym). Bada zarówno zmiany afiliacji partyjnych (party-switching), jak i zastąpienia deputowanych wynikające z wygaśnięcia mandatu przed upływem kadencji (replacement). Nie tylko zadaje pytania o prawno-instytucjonalne determinanty fluktuacji wewnątrzparlamentarnych, lecz także omawia ich konsekwencje dla systemu partyjnego na poziomie parlamentarnym. Prowadzona w książce narracja ma charakter podmiotowy i została poszerzona o analizę ewolucji systemów partyjnych Serbii i Wojwodiny. Osoby zainteresowane tematyką serbską znajdą w tej monografii wiele cennych informacji.

Rekonstrukcja historyczna. Wybrane refleksje własne

Jolanta A. Daszyńska

Prezentowana praca należy do grona nielicznych publikacji poświęconych nowemu zjawisku w Polsce, jakim jest rekonstrukcja historyczna. Jak słusznie we wstępie stwierdza sama Autorka, początkowo zagadnieniem rekonstrukcji historycznej zaczęli naukowo zajmować się etnolodzy czy socjolodzy, bowiem historycy nie podejmowali tego tematu, uważając, że historia a rekonstrukcja to dwa zupełnie odrębne światy. Oddzielała je nieufność i przekonanie, że tylko tradycyjne formy przekazu, z ukazaniem całościowym wiedzy historycznej, są właściwe, natomiast rekonstruktorzy bali się historyków i ich dyktatu, sami woląc wybierać obszary zainteresowań. Dzisiaj te dwa oddzielone niegdyś światy zaczęły się przenikać, a współpraca historyków oraz rekonstruktorów jest już oczywista i służy profesjonalizacji interesującego nas zjawiska. Rekonstruktorzy zostają historykami, a zawodowi historycy są członkami grup rekonstrukcji historycznej. prof. dr hab. Dariusz Nawrot Historycy podchodzili nieufnie do tego obszaru badań, uważając, że historia i rekonstrukcja to dwa różne światy. Byli oni przekonani, że tylko tradycyjne formy przekazu są właściwe [...]. Natomiast rekonstruktorzy obawiali się dyktatu historyków i sami wybierali obszary swoich zainteresowań. Aktualnie znika co prawda ten dualizm światów, ale ta książka z pewnością zniweluje istniejące jeszcze podziały. prof. Tadeusz Srogosz

Dziedzictwo poprzemysłowe jako element zintegrowanego zarządzania miastem

Filip Moterski

Dziedzictwo poprzemysłowe jest unikalnym zasobem oraz wyjątkowym rodzajem atrakcji turystycznej. Może być czynnikiem rozwoju gospodarczego miasta dzięki zastosowaniu zintegrowanych projektów rozwojowych, łączących elementy tego dziedzictwa z aspektami społecznymi, gospodarczymi, środowiskowymi i przestrzennymi. Zauważalny wzrost zainteresowania turystyką kulturową sprzyja wykorzystaniu takich zasobów do tworzenia zintegrowanych produktów turystycznych, np. szlaków tematycznych. Pojawiają się jednak przeszkody w kompleksowym wykorzystaniu dziedzictwa poprzemysłowego na rzecz rozwoju miasta, np. konflikty społeczne i polityczne, nadmierna konkurencja między jednostkami samorządu terytorialnego. Z jednej strony fascynująca przeszłość ukryta w zabytkowych obiektach, z drugiej - przyszłość naznaczona coraz większą konkurencją w obszarze marketingu terytorialnego i konieczność podjęcia działań zmierzających do zwiększenia atrakcyjności zabytków. Gdzie zatem postawić granicę między komercjalizacją a konserwacją obiektów poprzemysłowych? Czy w tym gąszczu problemów potrafią się odnaleźć władze miasta i wykorzystać potencjał posiadanych zasobów?

Alienacja społeczna w dobie globalizacji na przykładzie twórczości Alda Novego

Dominika Kobylska

Jest to świetna, klarownie prowadzona analiza prozy jednego z najciekawszych współczesnych włoskich pisarzy. Problem badawczy - alienacja jednostki w dobie globalizacji - jest ważny z punktu widzenia społecznego i psychologicznego. Dobrze, że został podjęty w tak interesujący, rzetelny i oryginalny sposób. Z recenzji dr hab. Katarzyny Gadomskiej, prof. UŚ Ta próba systemowego ujęcia konceptu wyobcowania - które determinuje wolność lub odizolowanie jednostki i jej relacje ze sobą oraz innymi - wymusza na badaczce wtargnięcie w obszary kulturowo drażliwe, niepokojące, również te przemilczane lub wyciszane. Problematyka alienacji w wybranych tekstach Alda Novego została zbadana ze znawstwem i zaprezentowana na poziomie analizy literackiej. Autorka - swobodnie poruszając się w terminologii literaturoznawstwa - rzetelnie ukazała ten jakże istotny aspekt twórczości pisarza oraz jego znaczenie w najnowszej literaturze włoskiej. Z recenzji dr hab. Anny Ledwiny, prof. UO

Teatr lęków André de Lorde\'a

Tomasz Kaczmarek

Cierpiący na nerwicę lękową André de Lorde (1871–1942) napisał wiele sztuk, które jeszcze w latach 20. XX wieku przejmowały paryżan szczerym strachem. Jego utwory na stałe weszły do repertuaru teatru Grand-Guignol (1897–1962), znanego przede wszystkim dzięki mrożącym krew w żyłach widowiskom. Tryskająca krew, wydłubywanie oczu, wbijanie na pal, skalpowanie czy przebijanie nożem serca stały się typowymi składnikami nowego makabrycznego gatunku. Owa scena, która szybko zyskała międzynarodową sławę – stając się obok wieży Eiffla i katedry Notre-Dame jednym z najatrakcyjniejszych miejsc na turystycznej mapie francuskiej stolicy – wyspecjalizowała się w ukazywaniu przerażających obrazów, które miały doprowadzić widza na skraj załamania nerwowego. Na sali czuwał nawet zatrudniony lekarz gotowy udzielić pierwszej pomocy osobom o wyjątkowo słabych nerwach. Wspomnieć tu trzeba, że liczba omdleń i spazmatycznych reakcji widowni decydowała o sukcesie lub o fiasku przedstawienia. Publiczność odwiedzała ochoczo paryskie centrum potworności, w którym epatowano okrucieństwem i wyrafinowanymi torturami, aby odreagować autentyczne lęki czy dać upust swym ukrytym, często sadystycznym potrzebom. Tomasz Kaczmarek

Podstawy biolingwistyki

Piotr Stalmaszczyk

Najnowsza pozycja w serii Łódzkie Studia z Językoznawstwa Angielskiego i Ogólnego poświęcona jest biolingwistyce – dziedzinie, która współcześnie ma charakter interdyscyplinarny, wpływają na nią lingwistyka i psycholingwistyka, neuronauka i psychologia poznawcza, eksperymentalne badania nad poznaniem i komunikacją (również zwierząt), badania nad ewolucją języka oraz szereg innych dyscyplin i dokonań. W takim szerokim, interdyscyplinarnym ujęciu biolingwistyka bada przede wszystkim biologiczne podstawy języka. Możliwe jest również węższe, bardziej lingwistyczne spojrzenie na biolingwistykę jako realizację paradygmatu mentalistycznego we współczesnym językoznawstwie, paradygmatu związanego przede wszystkim z dokonaniami Noama Chomsky’ego i językoznawstwem generatywnym. W tak rozumianej biolingwistyce głównym celem badań są swoiste właściwości języka i kompetencji językowej. Prace zebrane w niniejszym tomie prezentują autorskie spojrzenia na to węższe rozumienie biolingwistyki i mogą mieć ważne implikacje dla zrozumienia współczesnego językoznawstwa, a także dla teorii języka oraz filozofii językoznawstwa.