Kreatywność językowa w reklamie. Podręcznik nie tylko dla specjalistów

Katarzyna Burska, Bartłomiej Cieśla, Katarzyna Jachimowska, Barbara Kudra

Publikacja to podręcznik z zakresu kreatywności językowej w reklamie. Autorzy w przystępny, syntetyczny sposób prezentują techniki językowe wykorzystywane w reklamie w celu osiągnięcia lepszego efektu sprzedażowego. Przy każdej omawianej technice Czytelnik znajdzie liczne przykłady twórczego wykorzystania środków językowych, w tym również przykłady wizualne. Po kolejnych rozdziałach umieszczono zestawy ćwiczeń służące kształtowaniu umiejętności twórczego stosowania języka w reklamie. Podręcznik zawierający bogaty materiał ilustracyjny oraz niebanalne, rozwijające ćwiczenia z pewnością będzie przydatny w pracy ze studentami kierunków humanistycznych (językoznawstwa, dziennikarstwa, komunikacji społecznej, kulturoznawstwa) oraz marketingu i zarządzania. Zainteresuje też praktyków związanych ze światem reklamy: copywriterów, pracowników firm reklamowych i wszystkich zajmujących się kreatywnym tworzeniem reklam oraz przemysłem z tym związanym.  

Semantyczne i pragmatyczne aspekty komunikacji. Od deminutywów do gestów

Wiktor Pskit

 Niniejszy tom jest zbiorem tekstów poświęconych wybranym współczesnym tendencjom w badaniach nad semantycznymi i pragmatycznymi zagadnieniami szeroko rozumianej komunikacji. Najnowsze analizy z zakresu językoznawstwa, filozofii języka i teorii komunikacji wyraźnie wskazują, że głównym źródłem trudności o charakterze teoretycznym i metodologicznym w badaniach semantycznych są niejasne (a może nawet trudne do ustalenia) granice pomiędzy semantyką a pragmatyką. Badanie tych trudności jest jednym z motywów spajających przedstawione opracowania. Jednocześnie zebrane teksty w znaczący sposób różnią się między sobą pod wieloma względami. Autorzy reprezentują odmienne podejścia teoretyczne i tradycje filologiczne, a ich badania obejmują dane z różnych języków (polskiego, angielskiego, hiszpańskiego i rosyjskiego). Poszczególne rozdziały publikacji umożliwiają zorientowanie się w szerokim spektrum obszarów badawczych – od deminutywów, poprzez wyrażenia o tzw. znaczeniu ogólnym, profile komunikacyjne, język potoczny i perspektywę, aż po rolę gestów w komunikacji. Całość może stanowić przyczynek do współczesnych badań semantycznych i pragmatycznych, zarówno w kontekście językoznawczym, jak i w wymiarze

Psychiatra i demony. Powieść biograficzna o profesorze Antonim Kępińskim

Wojciech Wiercioch, Jolanta Szymska-Wiercioch

Antoni Kępiński – najsłynniejszy polski psychiatra i znakomity eseista – to nie tylko guru medycyny i filozofii, ale także postać tajemnicza, pełna sprzeczności i niespełnionych marzeń. Przyszedł na świat tuż po odzyskaniu przez Polskę niepodległości i od razu jego rodzina musiała uciekać przed demonami szowinizmu; zaczął studiować medycynę, ale upiory nazizmu rzuciły go w wir przygód i na wyboiste drogi tułaczki po niemal całej Europie; wrócił do Polski – prosto w łapy i kły biesów komunizmu. Książka plastycznie i dynamicznie pokazuje Mistrza Antoniego nie tylko w labiryncie podróży inicjacyjnej i w różnych sytuacjach granicznych (w karcerze obozu koncentracyjnego, kokpicie myśliwca Royal Air Force, sali szpitala psychiatrycznego czy na łożu śmierci), ale i w brudnej, cuchnącej suterenie, w której siedział jak mnich i mistrz przyjmujący swoich uczniów – pacjentów, ludzi doświadczonych przez los, chorych psychicznie, opętanych przez demony iluzji i urojeń, amnezji i halucynacji, ludzi, których pamięć i fantazja przypominają mroczne wizje z płócien Boscha czy Bruegla. Heroiczna walka Profesora z demonem śmierci to dramatyczna gra z czasem, batalia o utrwalenie własnych i cudzych doświadczeń na kartach książek, które mogą rozpalać serca i umysły licznych czytelników. To, co napisał, jeszcze długo będzie głosem rozsądku w zwariowanym świecie intelektualnych i artystycznych mód. W walce z demonami pomagała mu miłość do żony Jadwigi oraz pomoc i wsparcie tak niezwykłych znajomych i przyjaciół, jak Halina Poświatowska, Wanda Półtawska, Hanna Chrzanowska, Janina Ipohorska, Karol Wojtyła, Józef Tischner, Jerzy Panek, Roman Ingarden, Jan Sztaudynger, Julian Aleksandrowicz, Stefan Szuman, Kazimierz Dąbrowski. Autorzy przedstawiają psychiatrię jako swoiste ćwiczenie duchowe, powieść ta jest więc nie tylko historią genialnego naukowca i artysty, ale w pewnej mierze również przewodnikiem po rozmaitych koncepcjach psychologicznych oraz poradnikiem zdrowia psychicznego, podszeptnikiem, jak żyć kreatywnie i szczęśliwie.

"Père"-versions of the Truth: The Novels of J. M. Coetzee. Wyd. 2 rozszerzone

Sławomir Masłoń

Książka stawia sobie za zadanie ujęcie twórczości powieściowej J.M. Coetzeego od innej strony, niż większość krytyków ma w zwyczaju. Zwykłą praktyką, do której zresztą pisarstwo to zachęca, jest jego ogląd z pozycji „humanistycznej”, krytykującej nadużycia kolonializmu i konfrontującej przemoc z problemami egzystencjalnymi Człowieka na drodze do Prawdy i samorealizacji. Mimo że w dzisiejszym świecie autorytet uniwersaliów, takich jak Człowiek i Prawda, został mocno nadszarpnięty, gdyż może być postrzegany jako zawsze służący czyimś interesom, wydaje się, że Coetzee stworzył na swój użytek metodę pisarską, w której podstawowe cechy powieści humanistycznej mogą być zachowane, a która jednocześnie stara się bronić przed zarzutami uwikłania w grę przemocy i interesów. By pokazać polityczne, narracyjne i egzystencjalne konsekwencje postaw przyjętych przez bohaterów tego rodzaju uwspółcześnionej wersji powieści humanistycznej, w książce poddano analizie siedem powieści Coetzeego, a zawarte w nich przesłanki dyskursu humanistycznego zostały skonfrontowane z wybranymi koncepcjami teorii psychoanalitycznej, w szczególności Jacques’a Lacana, oraz ich polityczną aplikacją dokonywaną przez Slavoja Žižka. Drugie wydanie książki zostało wzbogacone o rozdział omawiający trzy pseudoautobiograficzne powieści Coetzeego oraz rozdział poddający analizie jego Żywoty zwierząt, rodzaj metafikcji poświęconej prawom zwierząt.

Przemiany funkcjonalno-przestrzenne Starego Miasta w Mysłowicach w latach 1913-2013

Weronika Dragan

Monografia posiada charakter empiryczno-teoretyczny i podejmuje próbę wyjaśnienia przemian przestrzeni i funkcji dzielnicy staromiejskiej w Mysłowicach od feudalizmu po współczesność, koncentrując się zwłaszcza na dwóch etapach ewolucji tego obszaru – maksymalnym rozwoju i międzynarodowej randze ośrodka (okres historyczny – 1913 r.) oraz współczesnym regresie funkcjonalnym i znaczeniu lokalnym miasta (2013 r.). W opracowaniu zastosowano ewolucyjne podejście do problemu badawczego, jednak wyjaśnianie przemian Starego Miasta przeprowadzono w odniesieniu do całej struktury funkcjonalno-przestrzennej Mysłowic, co wskazuje z kolei na podejście systemowe. Ponadto każdy zasadniczy rozdział zakończony jest próbą modelowego wyjaśniania przekształceń przestrzenno-funkcjonalnych, tak obszaru badań, jak i całego miasta. Ważnym elementem niniejszego studium jest również zastosowanie koncepcji teoretycznych takich jak miast-wrót i struktur dyssypatywnych. Procedurę badawczą oparto na obszernych materiałach archiwalnych (m.in. kartograficznych, księgach adresowych, publikacjach prasowych) oraz współczesnych (m.in. inwentaryzacji urbanistycznej i dokumentach planistycznych), których analiza umożliwiła odtworzenie lokalizacji poszczególnych działalności gospodarczych w przestrzeni Starego Miasta w obydwu wydzielonych okresach czasowych. Efektem przeprowadzonych badań, poza wspomnianą już uprzednio próbą skonstruowania modelu przemian funkcjonalno-przestrzennych Mysłowic ze szczególnym uwzględnieniem dzielnicy staromiejskiej, są również wielkoformatowe mapy prezentujące rozmieszczenie działalności gospodarczych w 1913 r. i 2013 r. Niniejsze studium adresowane jest przede wszystkim do badaczy problematyki miejskiej, a zatem m.in. geografów, historyków, urbanistów i planistów, ale także do nauczycieli i mieszkańców miasta Mysłowice.

Iskra w maszynie

dr Daniel Keown

Czym jest elektryczność płynąca przez nasze ciała? Jak to się dzieje, że dzieciom potrafią odrastać palce, a prymitywnym zwierzętom całe kończyny? Czy qi i kanały akupunkturowe naprawdę istnieją w organizmie? Przystępna, pogodna i naprawdę oryginalna książka doktora Daniela Keowna ukazuje, w jaki sposób medycyna zachodnia potwierdza teorie medycyny chińskiej i jak medycyna chińska wyjaśnia tajemnice ciała, w znacznym stopniu ignorowane przez tę zachodnią. Zabierając nas w podróż do początku czasu, doktor Keown opowiada cudowną historię o tym, jak nasze ciała formują się z pojedynczych komórek, tłumaczy, dlaczego serca dwóch kochających się osób biją w zgodnym rytmie, dlaczego astronauci w kosmosie zaczynają chorować na osteoporozę oraz dlaczego jing oraz komórki grzebienia nerwowego to w istocie jedno i to samo. To medycyna, o jakiej nigdy dotąd nie czytaliście. No, no! Nie mogłam się oderwać! Każdy lekarz z Zachodu i Wschodu – a prawdę mówiąc każdy człowiek, którego interesuje niezwykły sposób, w jaki ludzkie ciało rozwija się i funkcjonuje – powinien przeczytać tę książkę. – Angela Hicks, współdyrektor Kolegium Zintegrowanej Medycyny Chińskiej w Reading w Wielkiej Brytanii i autorka książki The Principles of Chinese Medicine (Zasady medycyny chińskiej)   Dr Daniel Keown w 1998 roku ukończył studia medyczne na uniwersytecie w Manchesterze i podjął praktykę lekarską. W 2008 roku uzyskał tytuł naukowy w dziedzinie medycyny chińskiej i akupunktury na uniwersytecie Kingston. Studiował u znanego doktora Wang Ju-Yi w pekińskim Instytucie Diagnozy Kanałowej. Obecnie mieszka i pracuje w Tunbridge Wells w Wielkiej Brytanii.

Kim oni są? Artyści

Joanna Babiarz

Książka zawiera informacje o najbardziej znanych kompozytorach, malarzach, rzeźbiarzach, architektach, aktorach i pisarzach oraz ich wielkich dziełach. Ko skomponował Cztery pory roku? Kim był Wit Stwosz? Czy Hans Christian Andersen pisał baśnie? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w książce „Kim oni są? Artyści”.

Pomiędzy pamięcią autobiograficzną a zbiorową. Polska Ludowa i stan wojenny w narracjach łódzkich nauczycieli

Marcin Kępiński

Książka stanowi podjętą z punktu widzenia antropologii kulturowej próbę rozważań na temat potocznej pamięci Polski Ludowej. Podstawą analizy tego zjawiska kulturowego są badania terenowe prowadzone przez kilka lat w środowisku łódzkich nauczycieli. W publikacji ukazano złożone relacje pomiędzy dwiema narracjami o przeszłości, z których jedna otwarcie krytykuje Polskę Ludową i stan wojenny, druga zaś przypisuje im dobre cechy, nadając pozytywny wymiar państwu realnego socjalizmu. Autor podejmuje temat pamięci autobiograficznej, kreśląc obraz dzieciństwa, młodości i dorosłego życia, który wyłania się z opowieści badanej grupy. W książce czytelnik znajdzie omówienie związków pomiędzy pamięcią indywidualną a społeczną, różniących się, ale także wzajemnie uzupełniających i przenikających w zebranym materiale badawczym. Autor odnosi się przy tym do wdrażanego w szkole obrazu przeszłości, ocen życia w PRL, stanu wojennego i jego pamięci, która zachowała się w narracjach łódzkich nauczycieli. Publikacja jest adresowana do czytelników zainteresowanych przeszłością i pamięcią o Polsce Ludowej, rozpatrywaną z punktu widzenia antropologii kulturowej. 

Współczesne badania w naukach ekonomicznych (red.) Waldemar Aspadarec, Ireneusz Miciuła

Łukasz Chaba, Dawid Chaba, Grzegorz Lesiak, Dorota Okseniuk, ...

 Monografia „Współczesne badania w naukach ekonomicznych” jest efektem badań wielu autorów z różnych ośrodków akademickich, których głównym celem w przedstawionych  rozdziałach jest dostarczenie wiedzy, metod i rekomendacji dla rozwiązywania aktualnych wyzwań w naukach ekonomicznych, od analizy wieloparadygmatyczności ekonomii jako  nauki i jej roli do efektywności w zarządzaniu organizacjami publicznymi i prywatnymi.  Celem nauki jest gromadzenie wiedzy w celu zrozumienia świata. Przez lata wypracowano standardy posługiwania się nauką w postaci określonych procedur i reguł zmierzających do zobiektywizowania sposobu tworzenia teorii.  Okazuje się, że współcześnie prowadzone badania naukowe w naukach ekonomicznych pozwalają na zapamiętanie podstawowych wzorców, aspiracji i określonych działań najlepszego, najefektywniejszego wykorzystania wszystkich zasobów. W wielu przypadkach badania te pozwalają odnieść się do sfery biznesowej. Już dzisiaj biznesowe spojrzenie na świat poparte badaniami jest bardzo wskazane, co umożliwia przedsiębiorstwom i administracji publicznej wykorzystywać, a w zasadzie bazować na wiedzy naukowców. W ramach koncepcji nowoczesnego zarządzania z jednej strony zaleca się wdrażanie takich instrumentów zarządzania organizacjami publicznymi, aby eliminować nieefektywną alokację publicznych zasobów i dostarczać dobra lub usługi publiczne w bardziej efektywny sposób, a z drugiej strony zaleca się, aby korzyści płynące z optymalnego zarządzania zasobami były dostępne w sferze publicznej. Hybrydowe połączenie głównych zalet z zarządzania, zarówno w formie publicznej, jak i prywatnej spowodowało konieczność zmiany zasad funkcjonowania i zarządzania tymi organizacjami w kierunku poprawy jakości i dostępności usług oraz optymalnego wykorzystania zasobów. Takie połączenie w swoiste partnerstwo publiczno-prywatne, dwóch odmiennych pod wieloma względami sektorów, umożliwia lepsze wykonywanie zadań,  a dodatkowo dostarcza wiedzy, umiejętności i narzędzi do efektywnego zarządzania organizacją. Jednak współcześnie rozwijająca się forma zarządzania organizacjami w przestrzeni publiczno-prywatnej wymaga rozwiązywania wielu skomplikowanych problemów.  W niniejszej monografii autorzy w poszczególnych rozdziałach przedstawili zarówno teoretyczne, jak i praktyczne odniesienie do współczesnej problematyki nauk ekonomicznych, gdzie wspólnym obszarem zainteresowań jest efektywne zarządzanie zasobami. Współczesne organizacje stanęły w obliczu nowych realiów gospodarowania, co zmodyfikowało  sposób zarządzania i podejście menedżera, zarówno do dynamicznie zmieniającego się otoczenia, jak i do coraz bardziej zmieniających się struktur wewnętrznych, dlatego dobór tematyki nawiązuje także do przyszłych problemów społeczno-gospodarczych. Globalizacja zmusza podmioty gospodarcze do modyfikacji dotychczas wykorzystywanych koncepcji zarządzania lub utworzenie jej na nowo, według obowiązujących norm, zasad, a nawet trendów na rynku. W ramach interdyscyplinarnych badań naukowych ukazanych w monografii szczególną uwagę zwrócono na problematykę paradygmatu i roli ekonomii we współczesnym świecie, efektywnego zarządzania w ramach organizacji publicznych i prywatnych oraz perspektyw rozwoju w systemie społeczno-gospodarczym.  Jako redaktorzy niniejszej monografii mamy nadzieję, że wiele przedstawionych zagadnień będzie motywowało czytelnika do zainteresowania się poruszaną tematyką, co przełoży się na podjęcie własnych dociekań i nowych rozwiązań omówionych problemów badawczych w naukach ekonomicznych.

Nekropolie. Socjologiczne studium cmentarzy Katowic

Barbara Lewicka

Książka pod tytułem Nekropolie. Socjologiczne studium cmentarzy Katowic jest zmienioną wersją pracy doktorskiej, poświęconej zagadnieniu społecznego funkcjonowania miejskich przestrzeni pochówku. Celem autorki było odtworzenie wieloaspektowego obrazu cmentarzy, które stanowią integralny fragment przestrzeni miejskiej. Punktem wyjścia stał się opis społecznej historii nekropolii kultury zachodniej. Dalej uwaga skoncentrowana została na przykładzie cmentarzy konkretnego miasta – Katowic. Opis jego nekropolii uwzględnia analizę struktury przestrzeni pochówku, przegląd pełnionych funkcji, czy charakterystykę praktyk i rytuałów cmentarnych. Nekropolie ujmowane są jako tekst kultury, którego odczytania dokonuje autorka w kontekście społeczno-historycznym. Z drugiej strony cmentarze stanowią wyodrębniony fragment tkanki miasta przeistaczając się w miejsca o specjalnym znaczeniu dla lokalnej społeczności. W tym sensie nekropolia okazuje się przestrzenią pamięci, której analizę odnaleźć można w ostatnim rozdziale pracy.

Nowa droga do zniewolenia? O życiu w społeczeństwie konsumpcyjnym

Krystyna Romaniszyn (red.)

Książka pokazuje różne oblicza społeczeństwa konsumpcyjnego i jego kultury, istniejące w nim możliwości wyboru i działania oraz ograniczenia i formy uprzedmiotowienia. Przedstawiony opis i interpretacja rzeczywistości w żadnym wypadku nie są jeremiadą. Przeciwnie, powstał obraz współczesnej kultury społeczeństwa konsumpcyjnego i jej nosicieli, namalowany w jasnych barwach lub, ostrożniej, z przewagą jasnych barw. Z Wprowadzenia O konsumpcjonizmie, kulturze konsumpcyjnej oraz społeczeństwie konsumpcyjnym pisze się dużo. Czy można napisać jeszcze coś nowego i interesującego na te tematy? Lektura tomu Nowa droga do zniewolenia? O życiu w społeczeństwie konsumpcyjnym przekonuje, że można, i to co najmniej z dwu powodów. Kultura konsumpcyjna jest zjawiskiem dynamicznym, zmiennym i jego odmieniające się oblicze ukazują autorzy kolejnych rozdziałów książki. Stanowi ona interesującą lekturę także dlatego, że w odróżnieniu od wielu innych, również tych najbardziej znanych prac, autorzy nie poprzestają na charakterystyce kultury konsumpcyjnej, lecz próbują również opisać sposób, w jaki kształtuje ona współczesne społeczeństwo. Dr hab. Andrzej Piotr Szpociński, prof. ISP PAN i Collegium Civitas Posługując się w opisie konsumpcjonizmu metaforą klatki, można powiedzieć, że zaprasza do niej obietnica i iluzja bytowania lekkiego i przyjemnego, życia zabawą i rozrywką, bez odpowiedzialności, bez lojalności, bez zobowiązań. Zniewalająca moc konsumpcjonizmu tkwi więc także w uwodzeniu. Krystyna Romaniszyn

Duchowość ciała. Bioenergetyka w terapii ciała i duszy

Alexander Lowen

Współczesna medycyna pozostaje bezradna wobec pierwotnych przyczyn wielu schorzeń, bezskutecznie poszukując ich źródła. Tymczasem podstawowe funkcje organizmu, takie jak oddychanie, poruszanie się, odżywianie czy seksualność, związane są z naszą duchowością o wiele bardziej niż sądzimy. Niewidoczny duch i obserwowalna cielesna materia łączą się w pojęciu danej nam z góry łaski, którą można określić "boskim duchem" działającym w ciele człowieka. Tak więc istnienie ludzkie to stan pewnej świętości, kompletności, jedności ziemskiego życia z tym, co boskie. Świętość owa i kompletność, czyli po prostu - zdrowie - najwidoczniej i najpewniej przejawia się we wdzięku ruchów, w cielesnym "blasku" i w żywotności, "przygaszenie" zaś i toporność ruchów mogą oznaczać nawet śmiertelną chorobę.

Kapitał intelektualny i kapitał ludzki w ewoluującej przestrzeni organizacyjnej

Zbigniew Antczak

Celem rozważań zawartych w pracy było zdiagnozowanie ewolucji rozumienia kapitałów intelektualnego i ludzkiego w badawczym ujęciu knowledge management. W dociekaniach diagnoza została potraktowana instrumentalnie i zawężająco, jako narzędzie służące przede wszystkim identyfikacji elementów potrzebnych do skonstruowania nowego ich modelu. Część monografii poświęcona została badaniu zakresów znaczeniowych podstawowych pojęć, ich różnorodnej systematyzacji, a w ramach zgłębiania struktury rzeczywistości – propozycjom modelowego ujęcia problematyki. Zwieńczeniem rozważań, po ukazaniu kontekstu w postaci społeczeństwa wiedzy i dokonaniu przeglądu i identyfikacji różnorodnych zakresów znaczeniowych pojęć związanych z kapitałem intelektualnym i kapitałem ludzkim, jest wygenerowanie ich autorskiego modelu.

"Salut Henri! Don Witoldo!" Witold Wirpsza - Heinrich Kunstmann. Listy 1960-1983

Heinrich Kunstmann, Witold Wirpsza

 POLONICA LEGUNTUR. Literatura polska w krajach języka niemieckiego. Tom 18 Przedkładana tutaj korespondencja Witolda Wirpszy z niemieckim historykiem literatury i tłumaczem Heinrichem Kunstmannem jest wielowątkowym źródłem wiedzy o emigracyjnych latach życia pisarza i jego żony, tłumaczki Marii Kureckiej. Źródłem cennym, bowiem podczas gdy polskie lata Wirpszów znane są czytelnikom i historykom literatury, to na temat ich emigracji nie wiadomo wiele. Obecna jeszcze w Polonii berlińskiej pamięć tamtejszych lat z życia obydwojga gents des lettres nie przekłada się na ich znajomość w Polsce, gdzie, bywa, pleni się w jej miejsce środowiskowa mitologia. Puszcza w ten sposób bujne pędy literacka legenda Wirpszy, przeciwko czemu on sam zapewne by nie protestował, ale w sytuacji, kiedy od paru lat wzbiera na naszych oczach nowa fala zainteresowania jego twórczością (pierwszorzędna w tym zasługa Instytutu Mikołowskiego), dobrze będzie osadzić je na gruncie faktów biograficznych w odniesieniu do tego okresu. Tym bardziej, że oficjalna leksykografia historycznoliteracka nie jest wolna w tej mierze od luk, przeinaczeń i błędów...

"Forum Lingwistyczne" 2018, nr 5

red. Magdalena Pastuch, Kinga Wąsińska (Knapik)

W piątym numerze rocznika „Forum Lingwistyczne” teksty pomieszczono w czterech działach. W dziale Studia przedstawiono sześć artykułów – głównie o charakterze historycznojęzykowym. Artykuł A. Rejtera Styl czy dyskurs naukowy? Perspektywa historyczna zawiera próbę zdefiniowania tytułowych terminów jako narzędzi w badaniach historycznojęzykowych nad odmianą naukową polszczyzny. W tekście Status i prestiż oświeceniowej polszczyzny w świetle uwag Adama Kazimierza Czartoryskiego M. Hawrysz przytacza myśli członka KEN, który radzi, by w zasobie słownictwa mądrze zapożyczać słowa do polszczyzny i  dbać o język ojczysty, ponieważ „słowa są narzędziem myśli”. R. Zarębski w tekście Z problematyki badań nad językiem polskich przekładów  „Historii Aleksandra Wielkiego” proponuje analizę semantyczną, która pozwala zweryfikować dawne ustalenia na temat dzieła i  uznać aleksandreidę z 1510 r. za tekst staropolski, choć powstały na styku średniowiecza i renesansu. Strukturę tematyczną 86 czasownikowych germanizmów w Słowniku języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego opatrzonych kwalifikatorami dawny, przestarzały, przeanalizowała E. Kwapień. Problematykę  glottodydaktyczną podejmuje  A. Szamborska w tekście Typy zdań z użyciem polskich i koreańskich podstawowych czasowników ruchu – na podstawie badań ankietowych. Jest to analiza porównawcza charakterystycznych dla polszczyzny czasowników ruchu z koreańskimi strukturami gramatycznymi, które nie posiadają aspektowej formy czasownika. Tematykę nauczania języka polskiego jako obcego porusza I. Putka. Artykuł dotyczy spotykanego już  w języku staropolskim typu złożeń, który we współczesnej polszczyźnie jest już nieproduktywny. W dziale Archiwalia przypomniany został (w wersji anglojęzycznej) tekst Krystyny Kleszczowej z 1994 r. W dziale Polemiki dyskutuje się z sądami na temat fonodydaktyki języka polskiego jako obcego (polemika M. Maciołka Sukces czy porażka fonodydaktyki języka polskiego jako obcego?) czy próbuje odpowiedzieć na pytanie: W jaki sposób badać wyrażenia funkcyjne w ujęciu historycznym? (recenzja B. Mitrengi). Recenzując książkę Jak analizować dyskurs. Perspektywy dydaktyczne, K. Sujkowska-Sobisz akcentuje jej wartości poznawcze, ale przede wszystkim metodyczne. W dziale Varia zamieszczono wspomnienie o Antoninie Grybosiowej (tekst A. Niewiary), kilka sprawozdań z konferencji zorganizowanych przez śląskie środowisko językoznawcze oraz interesującą propozycję dydaktyczną kierującą uwagę ku nowym narzędziom analizy lingwistycznej (tekst B. Dudy i K. Lisczyk). Zawarte w roczniku teksty na temat krzyżowania się pojęć, opracowania utworów najstarszych sytuujące je z uwagi na posiadane cechy językowe na styku dwóch epok, porównywanie struktur gramatycznych odrębnych języków czy badanie dawnych tekstów nowoczesnymi instrumentami cyfrowymi to kolejne przecięcia, które uświadamiają, że tylko droga sytuująca się na solidnym planie prowadzi do ważnych konkluzji.

Analizy weryfikacyjne - przeszłe i obecne doświadczenia badawcze. Tom XIII

Katarzyna Grzeszkiewicz-Radulska, Aneta Krzewińska

Autorki, uczennice twórców i przedstawicieli łódzkiej szkoły metodologicznej w socjologii, podejmują refleksję nad analizami weryfikacyjnymi, które przez wiele lat stanowiły w tej szkole przedmiot dociekań teoretycznych oraz empirycznych. Szczególnie ważnym punktem odniesienia dla tych rozważań jest unikatowa w metodologii badań sondażowych koncepcja analiz weryfikacji wewnętrznej autorstwa Jana Lutyńskiego. Próbie zmierzenia się z dorobkiem szkoły, jego omówieniu i ocenie, towarzyszą głosy jej przedstawicieli odnoszących się z dzisiejszej perspektywy do ówczesnych koncepcji, przedsięwzięć badawczych i dokonań. Wzbogacenie retrospektywy o ten element było możliwe dzięki przeprowadzeniu wywiadów z większością badaczy tworzących szkołę. W efekcie w zagadnienia natury metodologicznej wplecione są wątki interesujące z punktu widzenia socjologii jako nauki. Kontynuując zainteresowania badawcze swoich nauczycieli, autorki eksplorują też możliwości szeroko rozumianej weryfikacji wewnętrznej i badają technikę winiet zakotwiczających.  

Witkacy. Etyka

Agnieszka Kałowska

Dzięki publikacji Czytelnik przeżyje nowe spotkanie z Witkacym: ujrzy go jako rozmówcę i teoretyka rozmowy; podważającego religię poszukiwacza Absolutu; obywatela podbitego państwa pozującego do zdjęć w stroju kolonialisty, człowieka współczującego cierpiącej musze i psom na łańcuchach, o krok od konwersji na buddyzm. Najważniejsze problemy etyczne dwudziestego wieku – dialog, stosunek do religii, kolonializm, ekologia, wielokulturowość – znajdują odbicie w biografii i twórczości Stanisława Ignacego Witkiewicza: nie tylko w powieściach i dramatach, ale i w listach, komentarzach, tekstach publicystycznych. Autorka podejmuje temat dotychczas niezbadany: rekonstruuje poglądy etyczne artysty, wnikliwie śledząc ich rozwój, złożoność, ukazując źródła i artystyczne konsekwencje. Wydobywa szczeliny między deklaracjami a poglądami wynikającymi z tekstów, sytuuje na tle najważniejszych twórców epoki, pokazuje dramatyczne zwroty, a wreszcie i to, że etyka Witkacego rodziła się w dialogu z Innymi – i tylko dzięki sztuce ich głosy mogły wybrzmieć.  

Branki w jasyrze

Deotyma

Opisana historia zaczyna się około 1240 roku gdy na tronie Polski zasiada Bolesław Wstydliwy, jego żoną jest święta Kinga. Ludmiła jest bogatą dziedziczką. Odkąd została sierotą, o jej losie decydują stryjowie, którzy za wszelką cenę chcą ją wyswatać. Aby uciec od nie chcianego związku, dziewczyna chroni się w murach witowskiego klasztoru, który wkrótce zdobywają Tatarzy. Zostaje wzięta w jasyr, a następnie wraz z innymi jeńcami odbita przez wojska wojewody krakowskiego. W obliczu zagrażającego niebezpieczeństwa postanawia jechać do posiadłości swej przyjaciółki Elżbiety, by ją ostrzec. Niestety, los jest dla kobiet okrutny. Tatarzy napadają także na zamek w Żegańcu. Aby ratować przyjaciółkę z tatarskiej niewoli, Ludmiła wyrusza w niemal samobójczą misję, której tłem stają się najważniejsze wydarzenia polityczne w barwnej, multikulturowej Mongolii wnuków Czyngis-chana. Obcina sobie warkocze, by udawać genueńskiego pachołka, a potem sama rozporządza swoją ręką — rozkochany tatarski rycerz godzi się nawet na chrześcijański ślub. Deotyma wykazuje się — zapewne dzięki dwuletniemu zesłaniu w głąb Rosji, na którym towarzyszyła ojcu po powstaniu styczniowym — rozległą wiedzę o historycznej cywilizacji Mongołów. Na tej podstawie buduje fabułę o wielkim rozmachu geograficznym.

Portret modej wenecjanki

Jerzy Pilch

Historie takie zdarzają się rzadko raz, dwa, góra trzy razy za życia, ale zdarzają się każdemu. Tak, każdemu! Każdemu? Każdemu! No, chyba że ktoś zupełną jest klęską, katastrofą i zapaścią. Ale i wtedy się zdarzają. Jerzy Pilch Słownik samotności? Opowieść o miłosnym olśnieniu? Czy może wyznania arcymistrza rozpadu na temat dążenia do wielkiej miłości? Przewrotna, dramatyczna i poruszająca historia. Główny bohater, niedoszły historyk sztuki, który całe życie spędził na obsesyjnym szukaniu miłości, poznaje młodziutką i olśniewającą Pralinę Pralinowicz żywą kopię młodej kobiety z obrazu Albrechta Dürera, studentkę psychologii, kobietę ze wszech miar niepokojącą i tajemniczą, obdarzoną również atletycznym talentem literackim. Niestety, szybko okazuje się, że burzliwy i ekstatyczny związek dwojga kochanków nie ma najmniejszej szansy na przetrwanie. Dlaczego? Czy dwójka bohaterów rzeczywiście pragnie miłości, czy raczej marzy o gwałtownym i efektownym rozstaniu? Kto tu kogo uwodzi, kto kogo zostawia, kto nad kim ma władzę? Czy Pralina rzeczywiście była miłością życia? I czy w ogóle była? Portret młodej wenecjanki jest bodaj najdoskonalszym pomieszaniem tego, co Pilch od lat uprawia: prozy beletrystycznej, dziennika, eseju, felietonu. Jest jednocześnie kpiarski i smutny, przerażony i euforyczny, zachwycony i gorzki, czuły i zrozpaczony. Tadeusz Nyczek

Oblicza getta. Antologia literatury z getta łódzkiego. Wydanie drugie

Krystyna Radziszewska, Ewa Wiatr

Objętość, bogactwo, różnorodność gatunkowa i tematyczna tekstów zamieszczonych w antologii Oblicza getta jest olbrzymia, a jej rozmach oszałamiający. Antologia staje się dzięki temu zwierciadłem getta łódzkiego, jego dnia powszedniego i wydarzeń nadzwyczajnych, funkcjonowania najróżniejszych gettowych instytucji i ludzi żyjących, pracujących, głodujących w getcie, poddanych terrorowi, w końcu – eksterminowanych. Wszystkie te doświadczenia, które możemy nazwać doświadczeniami granicznymi, stawiającymi człowieka w sytuacji ostatecznej, na granicy między życiem i śmiercią – odbijają się w całej mozaice tekstów zamieszczonych w antologii. Przed czytelnikiem odsłania się niezmierzone uniwersum getta łódzkiego. Obcując z tymi tekstami czytelnik w głębszy sposób może zbliżyć się do fenomenu getta niż tylko poprzez lekturę opracowań historycznych na ten temat. To ogromna, niedająca się przecenić wartość tej antologii. Z recenzji prof. dr. hab. Jacka Leociaka

Śląsk zbuntowany

Dariusz Zalega

Po buncie generała Franco w lipcu 1936 roku przeciwko rządowi Frontu Ludowego w Madrycie prawie dwustu śląskich robotników wyjechało do Hiszpanii bronić Republiki, praw robotniczych i swoich marzeń. Historia jest polem walki. Wymazuje jedne losy, ozłaca drugie. Dzieje międzynarodowych ochotników podczas wojny w Hiszpanii są tego dowodem. W okresie PRL często mówiono o nich, wspominając postępowe tradycje oręża polskiego. Dziś, gdy wahadło polityczne wychyliło się w przeciwną stronę, odsądzani są od czci jako żołnierze Stalina. Ta książka przywraca pamięć o nich jako o ludziach z krwi i kości, a nie z propagandowych pomników stawianych czy obalanych. To historia widziana oczyma Ślązaków, których los rzucił za Pireneje, a potem rozsiał po całym świecie. A w tle ludowe dzieje Górnego Śląska, tak często zniekształcane.

Weryfikacja hipotez w ocenie ryzyka rynkowego

Marta Małecka

Publikacja jest wyjątkowym spojrzeniem na teorię pomiaru ryzyka rynkowego, w szczególności za pomocą miar Value-at-Risk i Expected Shortfall, stanowiących fundament aktualnych koncepcji zarządzania ryzykiem. Problematyka podjęta w pracy jest nie tylko aktualna dziś, ale zyskuje na znaczeniu z racji coraz silniejszej zależności od gospodarki światowej, a także niestabilności skutkującej wzrastającym poziomem ryzyka rynkowego, zwłaszcza w okresie trwania kryzysów finansowych. Analizowane miary ryzyka rynkowego są zalecanym standardem pomiaru ryzyka przez Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego. Reguły te są w większości implementowane do prawa Unii Europejskiej i państw członkowskich, co powoduje, że miary zyskują szerokie zastosowanie w codziennej praktyce bankowej, a potrzeba ich analizy, sposobów estymacji i weryfikacji staje się wyzwaniem o dużej doniosłości teoretycznej, jak i praktycznej. Przedstawione wyniki badań, poparte przykładami z różnych obszarów rynku, stanowią istotną rekomendację zarówno dla przedsiębiorstw wdrażających systemy zarządzania ryzykiem, jak i dla krajowych oraz międzynarodowych organów nadzorczych, opracowujących standardy weryfikacji modeli ryzyka w instytucjach finansowych. Książka stanowi zatem doskonały materiał prezentujący w sposób kompleksowy obszar badania modeli ryzyka.

Zadbany trawnik

Agnieszka Gawłowska

Zadbany trawnik jest wizytówką domu. Cieszy wyglądem, doskonale eksponuje rośliny ozdobne i przede wszystkim uprzyjemnia spędzanie czasu w ogrodzie. Z prezentowanego poradnika Czytelnik dowie się, jak krok po kroku zaplanować siew trawnika, jak go pielęgnować i co robić, gdy w ogrodzie pojawią się szkodniki. Instruktażowe rysunki, kolorowe fotografie i rzetelne polskie opracowanie to z pewnością atuty poradnika.

"Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych". T. 23, nr 2/2016: Wybrane zagadnienia metodologii i metodyki badań w obszarze niepełnosprawności i codzienności osób z niepełnosprawnością

red. Magdalena Bełza, red. Zenon Gajdzica, red. Dorota Prysak

Kolejny numer czasopisma Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych (2/2016, tom XXIII) zawiera zbiór tekstów ukazujących metodologiczne i metodyczne zagadnienia interdyscyplinarnych badań nad niepełnosprawnością (osób z niepełnosprawnością oraz uwarunkowaniami ich funkcjonowania). Niepełnosprawność jako kategoria badawcza przyjmuje postać sproblematyzowaną dopiero w zestawieniu z podmiotem nią obarczonym i otaczającymi go warunkami. Nadanie jej wymiaru: zjawiska, stanu, własności oraz uwzględnienie jej procesualności i zarazem dynamiki jako podstawy problemu naukowego, nie tylko zachęca, ale wręcz wymusza przekraczanie granic wiedzy dyscyplinarnej. Uwolnienie od konceptualnej tradycji ugruntowanej w określonej dyscyplinie naukowej prowadzi do wieloparadygmatyczności ujęć badawczych. Ostatnie dwie dekady to szczególny okres rozwoju zróżnicowanych paradygmatycznie formuł badawczych i konstruowanych w ich obszarze koncepcji służących poznaniu i zrozumieniu codzienności osób z niepełnosprawnością. Rozwój ten intensyfikuje wędrówkę pojęcia niepełnosprawności, początkowo zakorzenionego w medycznych i psychologicznych ujęciach funkcjonowania człowieka, a obecnie ujmowanego również w kontekstach społecznych i kulturowych. Ilustrują to przemiany pedagogiki specjalnej inicjowane, między innymi skierowaniem zainteresowań badaczy w stronę, nie tylko tego co wywołało, ale tego co wywołuje niepełnosprawność – nadając jej dynamiczny wymiar. Treści niniejszego tomu nie stanowią kroku w stronę uzyskania metodologicznej niepodległości pedagogiki specjalnej, przeciwnie wpisują się w wspólne zagadnienia wskazanych obszarów. Niemniej jednak, na poziomie operacyjnym formułowanych koncepcji badawczych i prowadzonych badań służą identyfikowaniu i egzemplifikowaniu swoistych – dla zagadnieniowego obszaru niepełnosprawności – problemów metodologicznych i metodycznych. Część z nich wynika z podejmowania zagadnień trudnych etycznie, złożonych koncepcyjnie czy ulokowania w labiryntach wędrujących znaczeń. Tom składa się z dwóch zasadniczych części. Pierwsza obejmuje zagadnienia ogólne, druga – szczegółowe. Łączy je podmiot zainteresowań badawczych – osoby z niepełnosprawnością oraz ich codzienność postrzegana w różnych perspektywach. Większość tekstów powstała na kanwie dyskusji prowadzonych w obrębie II seminarium metodologii badań w obrębie pedagogiki specjalnej – ogród wieloparadygmatyczności, które odbyło się w grudniu 2015 roku w Cieszynie.