Hardy. Jacka Kaczmarskiego zmagania wybrane

Kamila Czaja

Bogata bibliografia, doskonałe rozpoznanie literatury przedmiotu zaświadczone licznymi przywołaniami w tekście, owocują błyskotliwą analizą twórczości, wspartą znajomością kontekstów biograficznych, społeczno-politycznych oraz kulturowych. To warunki konieczne do świadomej lektury dzieła Kaczmarskiego, twórcy tak silnie osadzonego we współczesności, a jednocześnie czerpiącego z artystycznej tradycji oraz historii Polski i Europy. Warunki w tej pracy spełnione. […] książka świetnie napisana, prezentująca ciekawe interpretacje na podstawie rzetelnie udokumentowanych analiz. Jest to publikacja, która bez wątpienia wzbogaci stan wiedzy na temat twórczości najważniejszego polskiego barda, porządkując wiele dotychczasowych ustaleń oraz prezentując interesujące tezy własne Autorki. Fragment recenzji prof. UAM dra hab. Krzysztofa Gajdy   Hardy zawiera analizy wybranych wątków twórczości Jacka Kaczmarskiego. Kolejne części książki dotyczą: skomplikowanych relacji między bardem a rewolucją oraz sposobów metaforyzowania sprzeciwu wobec systemu, zmagań z Bogiem uchwyconych w interpretacji kilku tekstów kluczowych dla kolejnych etapów tej trudnej relacji (Walka Jakuba aniołem, Konfesjonał, Śniadanie z Bogiem, Diabeł mój), twórczego nawiązywania przez Kaczmarskiego do istniejących dzieł literackich, gatunków (Testament ’95) czy najtragiczniejszych elementów własnej biografii (utwory o chorobie). To „zmagania wybrane”, bo zbiór jest niekompletny, obejmujący zaledwie kilka możliwych do literaturoznawczego podjęcia kwestii. Ale i „zmagania wybrane”, bo to zmagania w pewnym sensie przez Kaczmarskiego wybrane, odważnie przez niego podjęte. Takie ujęcie tematu wpisuje się ideę barda jako hardego, zbuntowanego, kontestującego artysty, będącego w kontrze do tego, co go uwiera, i wchodzącego w twórczy dialog z tym, co go inspiruje.

W komunikacyjnej przestrzeni nazw własnych i pospolitych. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Robertowi Mrózkowi

red. Izabela Łuc, Małgorzata Pogłódek

Zbiorowy tom poświęcony Profesorowi Robertowi Mrózkowi charakteryzuje się rozmaitością tematyczną i metodologiczną. Dzieli się na trzy części: I. W przestrzeni onimicznej, II. W przestrzeni apelatywnej, III. W przestrzeni komunikacyjnej. Różnorodność podejmowanej przez autorów poszczególnych tekstów problematyki (46 artykułów) jest jednym z wielu walorów księgi. Tom ten z całą pewnością  stanowi nie tylko ciekawą i pożyteczną lekturę dla językoznawców oraz dydaktyków, którzy interesują się onomastyką, dialektologią oraz zróżnicowanymi zjawiskami komunikacyjnymi, lecz także dla wnikliwego czytelnika zainteresowanego zmianami języka zachodzącymi na różnych jego płaszczyznach.

Grafomania

Jan Zając, red. Maciej Tramer

Teksty wchodzące w skład tomu Grafomania są efektem rocznej pracy, namysłu i rozmów studentów, doktorantów i pracowników naukowych związanych ze Studenckim Kołem Naukowym Teorii Literatury UŚ.  Na tę monografię pojęcia słabo dotychczas w ramach wiedzy o literaturze przebadanego, składają się szkice teoretycznoliterackie, podejmujące próbę spójnej konceptualizacji problemu lub jego dekonstrukcji, teksty historyczno- i socjologicznoliterackie, zawierające rzut oka na dzieje omawianego pojęcia na Ukrainie okresu międzywojnia i w Polsce lat ‘60, wreszcie teksty interpretacyjne, w których pojęcie grafomanii wykorzystane jest jako pryzmat, przez który spojrzeń można na twórczość Teodora Parnickiego i Edy Ostrowskiej. Z tekstów zawartych w monografii wyłania się obraz pojęcia grafomanii jako niezwykle skomplikowanego, uwikłanego w dyskursy medyczne, psychologiczne, krytycznoliterackie a nawet ekonomiczne. Recenzja książki ukazała się w czasopiśmie „Nowe Książki” 3/2016, s. 66–67 (Marek Olszewski: Być pisarzem).

Umbra veri. Arnobiusz i nurty filozofii klasycznej

Anna Kucz

W publikacji ukazano przemiany myśli europejskiej, jakie dokonały się w zderzeniu cywilizacji antycznej z chrześcijaństwem. Postacią obrazującą owo zderzenie jest Arnobiusz, łaciński retor i apologeta, żyjący na przełomie III i IV wieku. Jego refleksje zaprezentowane w Adversus Nationes odzwierciedlają sposób, w jaki filozofia grecko-rzymska wpłynęła na myślenie intelektualnych elit wczesnochrześcijańskich, do których należał. W dziele Arnobiusza mentalność klasyczna i chrześcijańska, chociaż stanowią dwa odrębne światy, wzajemnie się przenikają. Stałym kontekstem i głównym bodźcem przeprowadzonych w apologii Arnobiusza analiz filozoficznych jest próba dotarcia do prawdy. Wszelki wysiłek związany z poszukiwaniem prawdy odsłania wszechstronny umysł apologety i ukazuje jego postawę pełną szacunku dla religijnego kultu, przeżywanego nie emocjonalnie, lecz racjonalnie. Oryginalność Arnobiusza polega nie na tym, że stworzył dzieło teologiczne lub filozoficzne, ale na tym, że swoją apologię oparł na światopoglądzie panującym w Imperium Romanum oraz na założeniach filozofii klasycznej. Autorka przedstawia poglądy tego filozofa na temat duszy ludzkiej, człowieka, jego pochodzenia, jak również kondycji ludzkiej, przeznaczenia człowieka oraz jego wyobrażeń na temat Boga i bogów. Ukazuje, w jakim stopniu w zaproponowanych przez apologetę koncepcjach odzwierciedlają się różne nurty filozofii klasycznej.

Psychospołeczne i środowiskowe konteksty zdrowia i choroby

red. Katarzyna Borzucka-Sitkiewicz

Kwestie dotyczące zdrowia i choroby dawno przekroczyły już granice medycyny i stały się obiektem analiz pedagogicznych, psychologicznych, socjologicznych czy antropologicznych. Niniejsza monografia wieloautorska, mająca implikacje interdyscyplinarne, przyjmuje przede wszystkim perspektywę pedagogiczną i jest podzielona na dwie zasadnicze części. Część pierwsza nawiązuje do psychospołecznych kontekstów zdrowia i choroby, ukazując je z subiektywnej perspektywy i koncentrując się na ich indywidualnym/jednostkowym wymiarze. Część druga zawiera odniesienia do nieco bardziej zobiektywizowanych aspektów zdrowia i choroby przedstawiając ich kontekst kulturowy i strukturalny. Omówione we wszystkich artykułach treści są wobec siebie komplementarne i ukazują skomplikowaną mozaikę zagadnień odnoszących się do problematyki zdrowia i choroby z wielu różnych, często multiaspektowych punktów widzenia. Z tego względu niniejsza publikacja adresowana jest do szerokiego grona odbiorców – pedagogów, psychologów, socjologów, lekarzy oraz studentów wymienionych dyscyplin.

"Ecumeny and Law" 2014, Vol. 2: Sovereign Family

red. Andrzej Pastwa

Drugi tom rocznika „Ecumeny and Law” poświęcony jest w swej zasadniczej części suwerenności rodziny. Podstawowym dokumentem Kościoła katolickiego w tej mierze jest ustanowiona w roku 1983 Karta Praw Rodziny. Autorzy tomu podkreślają ciągłość europejskiej tradycji chrześcijańskiej, która znajduje swoje odzwierciedlenie w tradycyjnej rodzinie, przeciwstawiając ją najnowszym trendom kulturowym, takim jak ideologia gender. Otwierający tom artykuł Prof. Wojciecha Świątkiewicza omawia przeobrażenia rodziny oraz opisuje sytuację aksjologicznej chwiejności, w której obecnie funkcjonują zarówno rodzina, jak i jednostka ludzka. W artykule Ks. Prof. Mariana Machinka z kolei model katolicki przeciwstawiony został Zasadom Yogyakarty (2006), który to dokument stanowi zbiór „liberalnych” wskazówek dla rządów państw członkowskich ONZ. Ks. Prof. Andrzej Pastwa oraz Prof. Urszula Nowicka szczegółowo analizują artykuły Karty Praw Rodziny, które regulują kwestię dobrowolności wyboru małżonka (art. 2), niezbywalnego prawa do założenia rodziny (art. 3) oraz art. 7, który mówi m.in. o prawie do swobodnego organizowania życia religijnego rodziny. Tom drugi „Ecumeny and Law” zamyka rozbudowany dział recenzji, omawiający istotne pozycje z dziedziny teologii publikowane w różnych językach (m.in. Beziehung leben zwischen Ideal und Wirklichkeit pod red. W. Kriegera, B. Sieberera, studium Sulla libertà… Leonarda Parisa czy Amore: introduzione a un mistero Juan Jose Pereza-Soby).

Poczucie samotności a objawy psychopatologiczne u pacjentów będących w toku terapii integracyjnej. Analiza porównawcza

Sylwia Kita

Książka przybliża istotę integracji psychoterapii oraz psychoterapii integracyjnej w ujęciu Jerzego Mellibrudy. Czytelnik zapozna się z dokładną analizą pojęcia psychoterapii, zawodu psychoterapeuty, relacji terapeutycznej, schematów osobistych, objawów psychopatologicznych oraz poczucia samotności. Ponadto znajdzie w niej opis przypadku pacjentki objętej psychoterapią oraz zapozna się z wnikliwą analizą przebiegu terapii. Publikacja ma walor naukowy i zawiera pogłębioną analizę wyników badań pacjentów biorących udział w eksperymencie naturalnym opartym na planie quasi-eksperymentalnym z jedną grupą badawczą oraz pomiarem początkowym i końcowym. Może być wykorzystana jako lektura uzupełniająca dla studentów psychologii oraz psychoterapeutów i psychiatrów zainteresowanych wynikami badań z obszaru psychoterapii i leczenia zaburzeń psychicznych. Stanowi również materiał źródłowy do dyskusji i dalszych badań nad skutecznością psychoterapii integracyjnej.

Padawanika. Przebudzenie mocy w doświadczeniu zapośredniczonym. Studium o filmie, wychowaniu i wsparciu rozwoju

Katarzyna Krasoń

Książka jest próbą połączenia wątków filmowych z problematyką pedagogiczną, za główną kanwę rozważań posłużyły kategorie zaczerpnięte z kosmicznej sagi Gwiezdne wojny George’a Lucasa. Podjęte zagadnienia mają charakter analizy dzieła filmowego, w tym ujęcie jego odbioru i psychologicznego oddziaływania na widza jako elementu popkultowej edukacji. Pojawiają się również wątki osadzające obrazy filmowe w pedagogice personalistycznej. Odniesienia wychowawcze dotyczą kwestii rozpoznania ról nauczyciela w relacji z uczniem, z podziałem na porządek koncentracji na wychowanku lub na programie nauczania.