Zjawiska propagandy i manipulacji w prasie, telewizji, radiu i Internecie. Tom II

Paulina Czarnek-Wnuk, Zofia Nacewska

W zgromadzonych w publikacji tekstach naukowych padły ważne kwestie - postulaty badawcze, pytania, które mogą stanowić cenne inspiracje do dalszych rozważań. Słuszne jest założenie redakcyjne, zwerbalizowane we wstępie, że książka pozwoli poszerzyć dyskurs naukowy związany z perswazją, manipulacją czy propagandą o nowe interesujące pola badawcze, ale także pomoże uświadomić odbiorcom medialnych przekazów, jak prawidłowo odczytywać działania "producentów kontekstu", by w pełni świadomie konsumować treści serwowane za pośrednictwem prasy, radia, telewizji czy Internetu. Z recenzji prof. dr. hab. Dariusza Rotta Jest to pozycja oryginalna, interesująca, cenna poznawczo, z walorami dydaktycznymi w obrębie nauk o komunikacji społecznej i mediach (komunikacji wizerunkowej, dziennikarstwa, medioznawstwa), socjologii i marketingu komercyjnego. Z recenzji dr. hab. Arkadiusza Dudziaka, prof. UWM

Saga rodzinna w literaturze polskiej XXI wieku. Konwencja czy kontestacja?

Anna Zatora

Publikacja redefiniuje gatunek sagi rodzinnej, konfrontując najnowsze reprezentacje literackie z modelem tradycyjnej powieści rodzinnej, i bada zależności między ewolucją gatunku a przeobrażeniami zachodzącymi w modelu rodziny. Funkcjonujące w nauce definicje sagi rodzinnej (powieści rodzinnej) są niewystarczające, by określać najnowszy materiał literacki, czyli powieści o tematyce rodzinnej powstające na początku XXI w. Saga rodzinna jako gatunek silnie związany z życiem pozaliterackim rozwija się wraz ze zmianami zachodzącymi w modelu rodziny – stanowią one kulturowy kontekst badań, w których wykorzystano metodologię literaturoznawczą (genologia, poetyka), z zakresu studiów kulturowych i nauk społecznych (m.in. feminizm i gender studies). Analizie poddane zostały wybrane polskie utwory literackie powstałe w latach 2005–2015: Piaskowa Góra (Joanna Bator), Saturn (Jacek Dehnel), Stulecie Winnych (trylogia; Ałbena Grabowska), Dom na rozlewiskiem (trylogia mazurska; Małgorzata Kalicińska), Rodzina O. (Ewa Madeyska), Chochoły (Wit Szostak), Włoskie szpilki i Szum (Magdalena Tulli). Badania te wskazują na dwie drogi ewolucji gatunku: pierwsza stanowi kontynuację tradycyjnego modelu sagi rodzinnej, a należące do niej reprezentacje literackie (sagi konwencjonalne) zachowują wierność wypracowanemu wówczas modelowi rodziny i powielają większość elementów z zakresu poetyki; na drugiej drodze znalazły się utwory (sagi kontestacyjne), które czerpią z tradycji genologicznej, ale dokonują jej krytycznej reinterpretacji. W zakończeniu zaproponowano wprowadzenie dla nich terminu „antysaga”, dotąd niefunkcjonującego w dyskursie naukowym. Analiza materiału literackiego pozwala wykazać związek między rozwojem badań kulturowych i ewolucją modelu rodziny a sagą rodzinną.

Przewodnik do ćwiczeń z fizjologii roślin

Maria Skłodowska, Elżbieta Kuźniak-Gębarowska

Przewodnik do ćwiczeń z fizjologii roślin jest skierowany głównie do studentów studiów licencjackich na kierunkach biologia, ochrona środowiska i biotechnologia. Może być przydatny również dla studentów innych kierunków przyrodniczych i rolniczych oraz osób zainteresowanych biologią eksperymentalną roślin. Ćwiczenia zostały tak opracowane, by zaprezentować studentom podstawowe procesy związane z funkcjonowaniem roślin i ułatwić poznanie ich wzajemnych relacji, co ma istotne znaczenie w kontekście całościowego ukazania procesów biologicznych oraz praktycznego wykorzystania roślin w życiu człowieka. Zakres tematyczny przewodnika poszerzono o zagadnienia z biologii stresu, roślinnych kultur in vitro oraz dotyczące wielorakiego zastosowania związków biologicznie aktywnych. Każdy rozdział rozpoczyna się od krótkiego wstępu teoretycznego przygotowującego do zajęć laboratoryjnych, który ma ułatwić zrozumienie danego procesu lub reakcji, ale może być również użytecznym repetytorium wybranych zagadnień z fizjologii roślin. Przewodnik zawiera zestaw ćwiczeń, w większości autorskich. Można je wykonać bez zaawansowanej aparatury, a także dowolnie konfigurować w zależności od założeń programowych i warunków laboratoryjnych.

Wojna powietrzna a międzynarodowe prawo humanitarne

Mateusz Piątkowski

Znaczenie siły powietrznej dla prowadzenia operacji wojskowych jest współcześnie niepodważalne. Lotnictwo było jednym z kluczowych elementów sukcesu polityczno-militarnego w niemal wszystkich konfliktach XX wieku. Niestety, pomimo wielkiego znaczenia tego rodzaju sił zbrojnych, niewspółmiernie skąpe są rozważania na temat aspektów prawnych operacji lotniczych, zwłaszcza w świetle międzynarodowego prawa humanitarnego. Okoliczność ta była często wykorzystywana przez walczących, którzy, operując w „szarej strefie” prawa wojny, dokonywali co najmniej kontrowersyjnych ataków na ośrodki miejskie, gdzie ginęli niewalczący. Książka ta nie jest ograniczona wyłącznie do najbardziej dyskutowanego aspektu bombardowania, lecz dotyczy także innych zagadnień związanych z wojną powietrzną, nieopisywanych szerzej w literaturze przedmiotu.

Toponimia powiatu tureckiego. Analiza materiału

Ewelina Zając

Tom stanowi teoretyczne uzupełnienie publikacji Eweliny Zając Toponimia powiatu tureckiego. Słownik nazw (Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016). Zawiera analizę zebranego materiału słownikowego dotyczącą zjawisk semantycznych i strukturalnych zapisanych w onimach. Autorka (będąc autochtonką) zebrała wszelkie toponimy z powiatu tureckiego (1725 nazw) – nie tylko pochodzące ze źródeł historycznych, lecz także zgromadzone podczas eksploracji terenowej – a następnie wzbogaciła materiał o własną interpretację nazw, a czasem o dyskusję z dotychczasowymi ustaleniami badaczy. Monografia łączy w sobie wysoką jakość warsztatu oraz doskonałą znajomość zarówno obszaru, z którego pochodzi sama Autorka, jak i informatorów, z którymi rozmawiała. Jest to pierwsza monografia toponomastyczna powiatu tureckiego, a jej wartość polega również na tym, że Autorka (co się wyjątkowo rzadko zdarza) omawia i analizuje nazwy obiektów niezamieszkanych obok nazw obiektów zamieszkanych, w tym takie, które zmieniły swą kategorię (przechodząc z grupy określającej obiekty niezamieszkane do onimów nazywających obiekty zamieszkane i odwrotnie), ukazując tym samym zmienność nazewnictwa także pod tym względem. Z recenzji prof. dr hab. Krystyny Szcześniak

Muhammad and the Origin of Islam in the Byzantine-Slavic Literary Context. A Bibliographical History

Zofia A. Brzozowska, Mirosław J. Leszka, Teresa Wolińska

The presented publication is a type of bibliographic dictionary, compiled by an interdisciplinary team of authors (Byzantynists and Paleoslavists), containing an overview of medieval texts referring to the person of Muhammad, the Arabs, and the circumstances of the birth of Islam, which were known in the Slavia Orthodoxa area (especially in its eastern part, i.e. in Rus'). Therefore, it presents the works written in the Church Slavic language between the 9th and the mid-16th centuries. As the Old Rus' discourse on Islam was shaped under the overwhelming influence of Byzantine literature, the majority of the presented sources are Byzantine texts from the 6th-14th centuries, translated into the literary language of the Orthodox Slavs. The reader will also find here a discussion on several relics, originally created in other languages of the Christian East (Syriac, Arabic) and the West (Latin), which - through the Greek - were assimilated on the Slavic ground. This book aims to fill a gap in previous studies on inter-religious polemics in the Middle Ages, which has usually focused on Christian-Muslim cultural relations, analyzing Greek and Latin texts or the works written in one of the Middle Eastern languages, almost completely ignoring the Church Slavic heritage. It is worth noting that a number of the texts presented here (as well as Slavic translations of Byzantine sources) have not been published so far. The information on them, provided in this monograph, is therefore the result of research conducted directly on the manuscript material. * This publication represents a very high professional level. It is a unique, pioneering achievement that raises the level of knowledge about the reception of Old Rus' literature until the mid-16th century in the context of what had been written about the prophet Muhammad and the birth of Islam in the 7th century. The discourse is very specific, consistent, diligent, meticulous, yet not "verbose". The analysis of the cited literature clearly shows that the state of research on individual works is well known to the authors and that this review includes the most recent findings. Prof. Zdzisław Pentek Adam Mickiewicz University in Poznań

Inflacja bazowa w polityce pieniężnej. Analiza w świetle modelu DSGE

Agnieszka Leszczyńska-Paczesna

W książce podjęto tematykę polityki pieniężnej oraz omówiono teoretyczne przesłanki dotyczące szczególnej roli inflacji bazowej w jej prowadzeniu. O wartości tej monografii świadczy przede wszystkim zaproponowane narzędzie do modelowania gospodarki, w której polityka pieniężna uwzględnia m.in. inflację bazową. Autorka szczegółowo prezentuje kolejne kroki wyprowadzania modelu teoretycznego oraz przedstawia analizę empiryczną polityki prowadzonej przez Narodowy Bank Polski. Publikacja zainteresuje nie tylko badaczy biegłych w stosowanych tu metodach, lecz także praktyków, doktorantów oraz studentów kierunków ekonomicznych i ekonometrycznych.

Terminologia prawa rodzinnego w dwóch przekładach Kodeksu Napoleona z pierwszej połowy XIX wieku

Magdalena Wismont

W opracowaniu podjęto temat kształtowania polskiej terminologii prawnej w XIX wieku, które przypadło na przełomowy moment w historii prawodawstwa. Analizą objęto tłumaczenia Kodeksu Napoleona na język polski wykonane przez dwóch tłumaczy. W części teoretycznej omówione zostały między innymi kwestie związane z historią Kodeksu Napoleona, przekładami kodyfikacji na język polski, zakresem pojęcia terminologii rodzinnej, specyfiką języka prawnego i języka prawniczego, tłumaczeniem tekstów prawnych oraz teorią tłumaczenia w XIX wieku. Publikacja składa się z sześciu rozdziałów analitycznych, które dotyczą terminologii związanej z relacjami rodzinnymi, małżeństwem, rozwodem, opieką, przysposobieniem i nazwami dokumentów. Starano się w niej dowieść, że tłumaczenia francuskiej kodyfikacji stymulowały rozwój prawodawstwa i terminologii prawnej na gruncie polskim.