Ania z Avonlea

Lucy Maud Montgomery

  “Ania z Avonlea” to powieść autorstwa kanadyjskiej pisarki Lucy Maud Montgomery. Jest to druga część słynnego na całym świecie cyklu powieści - Ania z Zielonego Wzgórza.   Rezygnując ze swoich marzeń i aspiracji, Ania nie wyjeżdża na uniwersytet, nie chcąc zostawiać coraz gorzej widzącej Maryli samej w Avonlea. Jednocześnie ta rudowłosa dziewczyna ma mocne postanowienie intensywnej pracy nad sobą, w tym również dokształcanie się, a tymczasowo zostaje nauczycielką w miejscowej szkole.

Stara bajka

Bolesław Prus

  „Stara bajka” to opowiadanie autorstwa Bolesława Prusa, jednego z najwybitniejszych przedstawicieli polskiej literatury pozytywizmu i współtwórcy realizmu. “ Kiedy ś. p. sędzia Furdasiński przeniósł się tam, gdzie, wedle słów proboszcza, miał pobierać wiekuiste czynsze z kapitału swoich cnót i zasług, na Furdasówce nie było ani grosza długu.  Nie podobało się to jednak synowi i dziedzicowi zmarłego, który zawsze mawiał, że w tych czasach tylko Żydzi i mechesy nie mają długów, i — hipoteka zaczęła się obciążać.  Zresztą młody pan Furdasiński był poczciwy chłopak. Wstawał o szóstej i, jako rolnik z krwi i kości, hasał konno po polach do ósmej. Nieraz w tych wycieczkach upatrzył sobie ładną dziewczynę, której w najbliższe święto kupował gorset i chustkę, a nawet czasem, po upływie roku, dawał jej krowę i paręset złotych gotówką.  O ósmej pił śniadanie, potem uczył swego szpaka gadać lub gwizdać, koło południa jadł drugie śniadanie, po śniadaniu trochę drzemał, o czwartej spożywał obiad, a po obiedzie, albo znowu uczył szpaka i rozmawiał z ekonomem, albo jechał do sąsiadów, na partyjkę. Regularny tryb życia łamał się parę razy na rok, mianowicie w czasie karnawału i w czasie wyścigów; wtedy bowiem pan Furdasiński zabierał karetę, cztery konie, furmana, lokaja i chłopca i jechał na cały miesiąc do Warszawy.”

Adama Polanowskiego Dworzanina Króla JMci Jana III. notatki

Józef Ignacy Kraszewski

“Adama Polanowskiego Dworzanina Króla JMci Jana III. notatki” to książka Józefa Ignacego Kraszewskiego, polskiego pisarza i publicysty oraz autora największej liczby wydanych książek w historii literatury polskiej i siódmego autora na świecie pod tym względem.  “Z młodszych moich lat — nie ma co pisać, bo ludzie są jako trawa gdy się z ziemi wytyka, wszyscy jednakowi, trudno poznać czy to z tego będzie łopuch czy sałata. Pamiętam tylko że mi dla zbytniej swawoli matka i ojciec prorokowali iż się szubienicy dorobię, lecz, dzięki Bogu nie sprawdziło się, choć prawda, żem dokazywał srodze i kipiało we mnie, a spokojnie na miejscu wysiedzieć nie było sposobu.  Rodzeństwa nas było troje, starszy brat Michał, powolny i nad wiek stateczny, młodsza siostra Julusia, a ja w pośrodku.  Matka nasza najukochańsza, świeć panie jej duszy, nie bardzo była dla mnie surowa, i mawiała (choć nie w mojej obecności) że młodość ma prawa swoje, i najlepsze piwo gdy zrazu szumi — więc przez palce patrzyła na wybryki i folgowała gdy ojciec dyscypliną i rózgami groził. Swawola też owa ograniczała się na znęcaniu nad ptactwem, do którego z łuku się strzelało, na rybołóztwie, na dojeżdżaniu koni, od których nie jednegom guza dostał i sińców napytał.” Fragment

O sztuce

Cyprian Kamil Norwid

“O sztuce” to utwór Cypriana Kamila Norwida, polskiego poety, prozaika i dramatopisarza. Często jest on uznawany za ostatniego z czterech najważniejszych polskich poetów romantycznych.   “Pisać o Sztuce dla narodu, który ani muzeów ani pomników, właściwie mówiąc nie ma; pisać dla publiczności która zaledwo biernie albo wypadkowo obznajmiona jest z tym przedmiotem; jest to nie pisać o Sztuce, ale objawić ją.  Niemniej — pisać o sztuce dla Polaków i po polsku w chwili, kiedy bardzo niedawno część ta intencyi i pracy obwołaną została za niewłaściwą, szkodliwą i osławienia godną; owszem, tak poniżonemu przedmiotowi obywatelską godność zyskać; jest to nie pisać o sztuce ale uzasadnić ją i postanowić.” Fragment  

Fenomena

Jan Kochanowski

„Fenomena” to dzieło Jana Kochanowskiego, polskiego poety, który jest uważany za jednego z najwybitniejszych twórców renesansu w Europie. Przyczynił się on w wielkim stopniu do rozwoju polskiego języka literackiego.  „Dzień i noc Jego sprawa, i to światło wdzięczne Niezgaszonego słońca i koło miesięczne. Tenże i niebo natknął gwiazdami ślicznemi, Aby ludziom znaczyły czasy biegi swemi.” Fragment.

Jak skończyć z piekłem kobiet?

Tadeusz Boy-Żeleński

“Jak skończyć z piekłem kobiet?“ to esej Tadeusza Boya-Żeleńskiego, wybitnego polskiego intelektualista i literata.   Esej ten dotyczy kwestii świadomego macierzyństwa. Publicysta zwraca uwagę na sytuację kobiet, które ze względu na tradycyjne postrzeganie ciąży jako błogosławieństwa, muszą znosić wszelkie tego konsekwencje. Zapładniane niekiedy w akcie małżeńskiego gwałtu, wychowujące już kilkoro dzieci w skrajnym ubóstwie, nie mają dostępu do środków zapobiegania ciąży oraz spotykają się ze społecznym potępieniem. Boy-Żeleński dokładnie analizuje takie sytuacje i dąży do uświadomienia społeczeństwu, jakim zagrożeniem jest brak dostępu do antykoncepcji i karanie terminacji ciąży. Zwraca uwagę również na to, jak ważne jest rozpowszechnianie edukacji seksualnej.  

Prawda

Emil Zola

„Prawda” o powieść z cyklu „Cztery Ewangelie” znanego francuskiego pisarza Émile Zola, który jest uznawany za głównego przedstawiciela naturalizmu. Wszystkie jego utwory zostały umieszczone w Indeksie ksiąg zakazanych dekretami z końca XIX wieku.  „Prawda” odwołuje się do sprawy Dreyfusa. Dzieło porusza aktualny w tym okresie problem laicyzacji szkolnictwa i rywalizacji między środowiskami katolickimi a zwolennikami usunięcia wiary ze szkół. Zola niesamowicie ukazuje trudności, jakie spotykają głosicieli niewygodnej prawy.

Tajemnicza róża

William Butler Yeats

  “Tajemnicza róża” to utwór William Butler Yeats, laureata Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, poety, dramaturga i filozofa.   Znakomite dzieło Yeatsa przybliża czytelnikowi nie tylko folklor irlandzki, ale także przybliża go do ezoteryki, która była czymś niezwykle ważnym w życiu tego genialnego mistrza pióra. Pikanterii utworowi dodaje szczypta erotyzmu ukazanego w formie dość nieprzyzwoitej, aby nie użyć dosadniejszego określenia.