"Polski atlas etnograficzny" - stan prac. Digitalizacja i opracowanie naukowe materiałów źródłowych (lata 2020-2024)

Zygmunt Kłodnicki, Agnieszka Pieńczak, Joanna Koźmińska

Książka stanowi pokłosie kilkuletnich badań Uniwersytetu Śląskiego prowadzonych w ramach grantu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (nr 11H 18 0068 87) pt. Polski Atlas Etnograficzny - opracowanie naukowe, elektroniczny katalog danych, publikacja zasobów w sieci Internet, etap II (2020-2024) oraz działalności Zespołu Badań Etnograficznych i Antropologicznych (2024-2028). Autorami opracowania są etnolodzy zajmujący się dziedzictwem kulturowym wsi polskiej, jednocześnie realizujący projekty digitalizacyjne mające na celu popularyzację etnologii i antropologii kulturowej w sieci. Badacze połączyli swoje doświadczenia we wspólnym projekcie, w efekcie czego powstało obszerne studium dotyczące specyfiki prac współcześnie prowadzonych nad Polskim atlasem etnograficznym. Książka może być przydatna dla badaczy szerzej zainteresowanych problematyką dziedzictwa kulturowego, głównie etnologów, folklorystów, muzealników oraz pasjonatów kultury wiejskiej.

Communicating with Generation Z. The Development of Pragmatic Competence of Advanced Polish Users of English

Iwona Dronia

Niniejsza publikacja ma na celu przybliżenie aspektów związanych z komunikacją międzykulturową i międzypokoleniową. Szczególna uwaga poświęcona jest jednak generacji Z i to ona została uwzględniona w przeprowadzonym badaniu, opisanym w części praktycznej. Głównym celem badania było zebranie informacji umożliwiających ocenę sposobu komunikowania się pokolenia Z w języku angielskim i czynników na to wpływających. Ocena efektywności komunikacyjnej oparta jest tu przede wszystkim na stopniu rozwoju kompetencji pragmatycznej i językowej respondentów. Zbadane zostały kompetencje socjopragmatyczne, a także strategie pragmalingwistyczne najczęściej używane przez przedstawicieli pokolenia Z podczas wykonywania trzech aktów mowy: proszenia, reagowania na komplement i przepraszania. Wskazanie obszarów problematycznych i zaproponowanie pewnych implikacji natury pedagogicznej pozwala na wprowadzenie sugestii zmian i form pracy nad dalszym rozwijaniem języka angielskiego.

Granice wyobraźni politologicznej. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Sylwestrowi Wróblowi

red. Rafał Glajcar, Zbigniew Kantyka, Marta Obrębska

Tom zawierający kilkadziesiąt opracowań z zakresu nauki o polityce napisanych przez współpracowników i przyjaciół Jubilata z różnych ośrodków akademickich w kraju, stanowiących wyraz uznania dla jego dorobku naukowego i dydaktycznego.

Kryzysy, media i emocje. Modelowanie nastrojów opinii publicznej w dobie fake newsów i sztucznej inteligencji

Barbara Orzeł

W jaki sposób media przedstawiają kryzysy? Jak fake newsy oraz technologia deepfake wpływają na emocje użytkowników mediów? Jaka jest rola sztucznej inteligencji w działaniach dezinformacyjnych? Jakie zabiegi językowe i wizualne mają wpływ na zmianę nastrojów opinii publicznej? To tylko nieliczne pytania, na które próbuje odpowiedzieć najnowsza książka Barbary Orzeł o "świecie, który wypadł z formy", o tematach kryzysowych, które "zasilane" kontrowersją, fake newsami i algorytmami sztucznej inteligencji, wzbudzają określone emocje. A emocje, jak wiemy, znakomicie się sprzedają...

Historia projektowania graficznego w Europie (do trzeciego ćwierćwiecza XIX wieku). Cz. 1

Aleksandra Giełdoń-Paszek

Publikacja przybliża historię projektowania graficznego w Europie od jego początków do trzeciego ćwierćwiecza XIX wieku. W zamierzeniu jest pierwszą częścią większej całości. Napisana przystępnym językiem, porusza istotne zagadnienia, szczególną uwagę zwracając na obszary sztuki projektowania, dotychczas będące przedmiotem artykułów i nielicznych książek dziedzinowych. Struktura publikacji jest powtarzalna w każdym rozdziale i zawiera omówienie w układzie linearnym: projektowania przed projektowaniem, pisma i typografii, projektowania książki, ilustracji w kontekście przemian historycznych, społecznych i stylistycznych. Każdy rozdział kończy się wyszczególnieniem najważniejszych artefaktów.

Stosunki polsko-mołdawskie w kontekście relacji z Węgrami i Turcją na przełomie XV i XVI wieku

Katarzyna Niemczyk-Wiśniewska

W niniejszej pracy podjęty został temat relacji polsko-mołdawskich w latach 1492-1538. Datę początkową wyznacza objęcie rządów w państwie polskim przez Jana Olbrachta, zaś końcową upadek hospodara mołdawskiego Piotra Raresza oraz pogłębienie podporządkowania politycznego Mołdawii wobec Turcji, co położyło kres konfliktowi mołdawsko-polskiemu o Pokucie. Ponadto zdobycie przez Turków Budziaku skutkowało powstaniem bezpośredniej granicy z Imperium Osmańskim. Autorka przeanalizowała relacje z Mołdawią kolejnych królów polskich: Jana Olbrachta, Aleksandra Jagiellończyka i Zygmunta Starego. Dzięki dotarciu do nieznanych dokumentów ze zjazdu w Lewoczy udało się jej przedstawić znaczenie tegoż zjazdu w planowanej wyprawie Jana Olbrachta w 1497 roku. Zaakcentowała też rolę rodziny Chodeckich w konfliktach polsko-mołdawskich za panowania Aleksandra Jagiellończyka i Zygmunta Starego oraz omówiła zawiłości polityki Piotra Raresza względem Polski, Węgier i Turcji. W oparciu o bardzo szeroką kwerendę, obejmującą archiwa i biblioteki niemieckie, austriackie, rumuńskie, mołdawskie, węgierskie, polskie i rosyjskie, podjęła się zbadania i opisania ówczesnych stosunków polsko-mołdawskich. Wnioski z kwerendy rzuciły nowe światło na prezentowany temat. Celem było także osadzenie tych stosunków w kontekście międzynarodowym. Potrzeba ich dogłębnej analizy geopolitycznej wynikała z faktu, iż Mołdawia w XV i XVI wieku była miejscem krzyżowania się wpływów i interesów Polski, Węgier, Turcji oraz Wielkiego Księstwa Moskiewskiego. Chcąc zatem właściwie zrozumieć i zinterpretować relacje Polski z Mołdawią, należało przeanalizować sytuację geopolityczną oraz polityczno-prawną każdej ze stron.

Uniwersytet w Oksfordzie. Socjalizacja, selekcja i sukces społeczny. Studium teoretyczno-empiryczne

Marcin Gierczyk

Z przedmowy Pauliny Kewes: Książka naświetla historię uniwersytetu kolegialnego jako instytucji i jako społeczności - a może wielu instytucji i społeczności. Stanowi przegląd zmian zachodzących na Uniwersytecie Oksfordzkim na przestrzeni wieków oraz wyjaśnia jego dość bizantyjską strukturę i sposób działania, po czym skupia się na jego obecnej sytuacji po Brexicie. Autor umiejętnie ocenia wyzwania, przed którymi stoi Oksford [...]. Książka będzie szczególnie interesująca dla polskich czytelników nie tylko dlatego, że opierając się na szeroko zakrojonych badaniach, autor pokazuje funkcjonowanie uniwersytetu, o którym wszyscy słyszeli, choć niewielu o nim zbyt wiele wie, ale także dlatego, że jego argumentacja wynika na osobistej, zakulisowej wiedzy o tym miejscu i wywiadów z tymi, którzy tu studiowali. Nie ma lepszego wglądu w Oksford niż przez pryzmat ludzi, nawet jeśli to, co mówią, musi być krytycznie analizowane i oceniane.

Polskie wybory 2014-2015. Kontekst krajowy i międzynarodowy - przebieg rywalizacji - konsekwencje polityczne. T. 2

red. Mariusz Kolczyński

W niniejszym tomie zawarto opracowania odnoszące się do kilku kluczowych kwestii problemowych związanych z rywalizacją wyborczą w Polsce: uwarunkowań formalno-prawnych i finansowych kampanii wyborczych, jakości oferty wyborczej w kampaniach oraz znaczenia zewnętrznych, międzynarodowych czynników determinujących przebieg kampanii wyborczych lat 2014–2015. Fundamentalne znaczenie dla oceny przebiegu rywalizacji w cyklu wyborczym 2014–2015 powinno mieć rozstrzygnięcie, czy w danym układzie czynników determinujących (niewątpliwe sprzyjających wzrostowi zainteresowania społecznego toczącą się rywalizacją polityczną) partie polityczne (zarówno rynkowe, jak i pozarynkowe) / komitety wyborcze były w stanie przygotować ofertę polityczną odnoszącą się do kluczowych problemów społecznych i politycznych (w tym także do dylematów międzynarodowych), czy też ograniczyły się do (niezwykle sprawnego) wykorzystania kluczowych kwestii dla sformatowania kontekstowego, efektywnego marketingowo przekazu kampanijnego. Książka jest adresowana dla  badaczy (politologów, socjologów) obszaru rywalizacji politycznej w Polsce.