Społeczne, psychologiczne i prawne uwarunkowania zarządzania współczesną organizacją. Wybrane zagadnienia. Część 4

Anna Bazan-Bulanda, Agnieszka Kwiatek, Maja Skiba (red.)

To już czwarta część podręcznika akademickiego pod redakcją Anny Bazan-Bulandy, Agnieszki Kwiatek i Mai Skiby na temat procesów zachodzących w organizacjach i przedsiębiorstwach, który wraz ze zmianami zachodzącymi w ich wewnętrznym i zewnętrznym otoczeniu wymaga ciągłego uaktualniania i modyfikowania. Szczególnie należy zwrócić uwagę na te zagadnienia, które obejmują obszary społeczne, prawne oraz związane z funkcjonowaniem pracowników, włącznie z ich sferą psychologiczną. Zarządzanie organizacjami w sytuacjach wymagających ciągłego dostosowywania się do zmieniającego środowisku wymaga od osób, które nią kierują, znajomości uwarunkowań społecznych, psychologicznych i prawnych. Z tego względu powstała kolejna część podręcznika, który dedykowany jest studentom wielu kierunków związanych z zarządzaniem, logistyką, finansami, bezpieczeństwem i higieną pracy, a także studentom kierunku Public Management, studiującym w języku angielskim (stąd rozdział w języku angielskim). Podjęta w nim problematyka może stanowić uzupełnienie materiału z wykładów oraz inspirację do ćwiczeń czy warsztatów itp. Podręcznik może być również przydatny dla praktyków chcących uaktualnić swoją wiedzę z tego zakresu. Pozycja składa się z jedenastu rozdziałów dotyczących kolejno: społecznych, psychospołecznych oraz prawnych aspektów zarządzania w firmach i organizacjach. Każdy - dla weryfikacji wiedzy - kończy się zestawem zagadnień/pytań sprawdzających.

Prawo podatkowe w teorii i w biznesie

Tomasz Odzimek

Pojęciem głównym, wokół którego rozgrywa się funkcjonowanie biznesu, jest podatek i całokształt przepisów prawnych, które określają, czym jest podatek, jak jest klasyfikowany i według jakich kryteriów, kiedy powstaje obowiązek podatkowy, jak wygląda administracja podatkowa i proces kontaktowania się podatnika z aparatem państwa. Można więc stwierdzić, że prawo podatkowe to wszechstronna wiedza o prawach i obowiązkach podatników oraz aparatu państwa. Dlatego też prawo podatkowe jest tak bardzo istotne w sferze biznesu. Niniejszy podręcznik zawiera obszerną wiedzę z zakresu prawa podatkowego. Omówione zostały pojęcia, definicje, zagadnienia, mechanizmy, relacje oraz przykłady z wyraźnym naciskiem na praktyczny wymiar zastosowania przepisów ustaw z obszaru prawa podatkowego oraz funkcjonowania przedsiębiorstw. Podręcznik dotyczy zarówno przedsiębiorców osoby fizyczne będące podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych jak też przedsiębiorców będących podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych oraz przedsiębiorców osoby prawne, które z mocy prawa są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych. Należy nadmienić, że podręcznik koncentruje się tylko na pozarolniczej działalności gospodarczej. Podręcznik dedykowany jest dla studentów kierunków: zarządzanie, finanse, ekonomia, rachunkowość, administracja, logistyka. Zachęcamy do sięgnięcia do publikacji.

Entrepreneurial Orientation and Organizational Flexibility of Small and Medium-Size Enterprises in a Pandemic Crisis

Małgorzata Okręglicka, Anna Lemańska-Majdzik, Maryna Pichugina, Lina Artemenko

The monograph consists of four chapters which constitute a coherent whole. The first chapter “The Specificity of the Activity of the SME Sector” contains quantitative and qualitative characteristics of the SME sector. Initially, the definitions of small and medium-sized enterprises used in Poland on the basis of regulations adopted in the European Union and in Ukraine are presented. The quantitative structure of the SME sector in both countries and changes in the number of active enterprises in individual size groups in recent years are also presented. The next point indicates the economic and social role of the SME sector in Poland and Ukraine. The role of SMEs in building an innovative economy was also emphasized. The last point of the first chapter discusses the specificity of managing small and medium-sized enterprises compared to large economic entities, from the point of view of the effectiveness and barriers of the management process, as well as the creation of effective management tools. The second chapter titled “Entrepreneurial Orientation of Small and Mediumsized Enterprises” provides a comprehensive discussion of the construct of entrepreneurial orientation of an organization. In the first section, the subject is located in the area of knowledge – organizational entrepreneurship, and more broadly in management sciences. Then, the definitions of entrepreneurial orientation are introduced and compared, taking into account the multidimensionality of the construct. The individual dimensions in the 5-dimensional approach to entrepreneurial orientation have also been characterized, i.e. autonomy, proactivity, risk taking, innovation and competitive aggressiveness. The last part of the second chapter relates to a specific approach, opportunities and threats to the functioning of entrepreneurial orientation in small and medium-sized enterprises. The third chapter “Organizational Flexibility in the Activities of Enterprises” reflects the multifaceted approach to the flexible functioning of modern enterprises. After introducing the necessary definitions of organizational flexibility, along with its specific features and the results of its implementation in the enterprise, the authors characterized the individual dimensions of organizational flexibility, indicating that it is not a uniform construct. Due to the fact that the monograph focuses on management problems of small and medium-sized enterprises, the last part of the chapter presents considerations on the specific conditions of flexible functioning of this group of enterprises. The fourth chapter titled “Case study in the Sector of Small and Medium-sized Enterprises” presents a discussion of the results of qualitative own research. The research in the form of an in-depth interview was conducted in eight enterprises, including four small and four medium-sized enterprises. The research was international in nature, i.e. half of the surveyed entities are companies operating in Poland, and the remaining companies are based in Ukraine. Such a research approach allowed for the observation of differences in the approach to entrepreneurial orientation and organizational flexibility of enterprises in countries with different socio-economic development. The method and scope of the conducted research have been discussed in detail in the research methodology. The last part of the chapter is a summary of the results of qualitative research, indicating the observed regularities, limitations along with potential solutions for a more effective functioning of small and medium-sized enterprises. The monograph is supplemented with an introduction and an ending, summarizing the authors’ scientific considerations, and bibliography.

Technologia informacyjna dla studentów. Edycja tekstów - część 1

Ewa Węgrzyn-Skrzypczak, Tomasz Skrzypczak

Skrypt adresowany jest przede wszystkim do studentów studiów technicznych, którzy w trakcie nauki spotykają się z koniecznością przygotowania różnego rodzaju prac pisemnych, jednak może służyć wszystkim osobom, które stają przed koniecznością przygotowania dokumentów w edytorze tekstu, bez względu na ich stopień zaawansowania umiejętności związanych z edycją tekstów. Celem podręcznika jest wprowadzenie do edycji dokumentów na przykładzie edytora tekstu Writer z pakietu Apache OpenOffice 4.1.13. Wybór tego pakietu został podyktowany przede wszystkim możliwością korzystania z niego bez żadnych opłat w domu, jak i w środowisku komercyjnym. Pakiet Apache OpenOffice jest dostępny na oficjalnej stronie projektu https://openoffice.apache.org/. Po pobraniu i zainstalowaniu pakietu należy pamiętać o jego systematycznym aktualizowaniu, dzięki czemu użytkownik ma dostęp do nowych funkcji i ulepszeń, zwiększających jego funkcjonalność. Pierwsza część skryptu składa się z sześciu rozdziałów, w których przedstawiono zagadnienia związane z użytkowaniem wybranego edytora tekstu oraz edycją tekstu dokumentów. W przygotowywanej drugiej części skryptu, zaprezentowane zostaną treści dotyczące m.in. tworzenia i formatowania tabel, wstawiania i formatowania obrazów, kształtów i grafik, wstawiania wzorów, sprawdzania dokumentów, stosowania odsyłaczy i hiperłączy oraz tworzenia korespondencji seryjnej. Każdy z rozdziałów skryptu rozpoczyna się listą umiejętności do zdobycia po zapoznaniu się z jego treścią. Kolejne rozdziały zawierają wprowadzenie teoretyczne, obejmujące terminy kluczowe oraz przegląd funkcji programu, a także ćwiczenia praktyczne. Na końcu każdego rozdziału znajduje się zestaw pytań teoretycznych oraz zagadnień praktycznych, pozwalających sprawdzić czytelnikowi stopień przyswojenia wiedzy z danego zakresu. Konstrukcja skryptu pozwala osobom, które mają już pewne doświadczenie w korzystaniu z edytorów tekstu, na dowolną kolejność zapoznawania się z zaprezentowanym materiałem.

Współczesne wyzwania logistyki

Oksana Seroka-Stolka, Beata Ślusarczyk

Ostatnimi czasy przed branżą logistyczną stoi wiele wyzwań spowodowanych kryzysem światowym za sprawą m.in. pandemii koronawirusa i konfliktu na Ukrainie. Skutkiem tych zdarzeń są zakłócenia w łańcuchach dostaw, braki kadrowe oraz wzrost cen paliw i energii, jak również ograniczanie dostaw gazu czy węgla. Efekty tych problemów odczuwa cały świat. Logistyka - w sferze gospodarczej, ale też w funkcjonowaniu społeczeństw i podnoszeniu jakości życia - odgrywa coraz większą rolę. Powoduje to konieczność wprowadzania zmian w edukacji logistycznej. Logistyka więc musi nadążać za zmianami, ale nawet w wielu wypadkach uwzględniać je, by spełniać oczekiwania klientów. Wymaga to jednak zidentyfikowania nowych uwarunkowań oraz ich dogłębnej analizy, zrozumienia wzajemnych relacji i oddziaływania. Takie podejście pozwoli na wypracowanie sposobów sprostania zmieniającym się wymogom i potrzebom, ale też służyć będzie budowaniu nowych koncepcji logistycznych. Branża logistyczna to rozległa sieć kontaktów, organizacji i technologii. Zachodząca transformacja dotyczy każdego elementu: ludzi, urządzeń oraz stosowanego oprogramowania. Przedsiębiorstwa, które nie podejmą się wyzwania przejścia w nowy etap działalności, także tej zrównoważonej, mogą przegrać na rynku rywalizację o coraz bardziej wymagającego klienta. Współczesne zarządzanie logistyką wiąże się zatem z pełną kontrolą działań: złożonym procesem wymagającym śledzenia, wielowymiarowej komunikacji, aktualizacji modeli biznesowych i podejmowania szybkich decyzji w oparciu o sygnały płynące z otoczenia. Skrypt adresowany jest głównie do studentów kierunków logistycznych. Porusza problematykę zrównoważonej logistyki, logistyki utylizacji, ekologistyki, ubezpieczeń w branży logistycznej oraz kwestie prawne dot. m.in. zabezpieczeń i zawierania umów, mogące uchronić branżę przed niepożądanymi konsekwencjami prawnymi. Praca zawiera testy sprawdzające wiedzę teoretyczną oraz tematy do dyskusji. Zachęcamy do zapoznania się z publikacją.

Ubezpieczenia w teorii i praktyce. Część II ubezpieczenia gospodarcze i zdrowotne. Wydanie piąte zmienione i zaktualizowane

Roman Garbiec

Funkcjonowanie każdego obywatela w nowoczesnym społeczeństwie wymaga wiedzy o ubezpieczeniach, ich formach oraz mechanizmach, jakie nimi kierują. Wiedza ta jest niezbędna do wyboru określonego rodzaju ubezpieczenia. W chwili obecnej w Polsce firmy ubezpieczeniowe oferują kilkaset rodzajów ubezpieczeń, które często noszą podobne lub identyczne nazwy. Wiedzę z tego zakresu można praktycznie wykorzystać w indywidualnej i zbiorowej działalności, zwłaszcza że część ubezpieczeń jest obowiązkowa. Niniejszy podręcznik obejmuje istotną część zagadnień związanych z ubezpieczeniami, stanowiąc skondensowane kompendium wiedzy z tego zakresu. Przeznaczony jest przede wszystkim dla studentów kierunku logistyka oraz finanse i rachunkowość, może jednak stanowić także dużą pomoc dla wszystkich, którzy interesują się tym zagadnieniem. W podręczniku omówiono: pojęcie „ryzyka”, faktory ryzyka ubezpieczeniowego i podziały ryzyka oraz metody zarządzania ryzykiem; zarządzanie selekcją i ocenę ryzyka ubezpieczeniowego (tzw. underwriting); definicje ubezpieczenia oraz funkcje i zasady regulujące funkcjonowanie ubezpieczeń na rynku. klasyfikacje ubezpieczeń; prawne podstawy funkcjonowania ubezpieczeń w Polsce, formy pośrednictwa ubezpieczeniowego i organy uprawnione do ich nadzorowania; budowę umowy ubezpieczenia, jej wygaśnięcie, rozwiązanie oraz przedawnienie roszczeń w stosunku do zakładów ubezpieczeń; reasekurację, retrocesję i koasekurację ubezpieczeń; zasady finansowania zakładów ubezpieczeń, wysokość składek ubezpieczeniowych i odszkodowań; ubezpieczenie zdrowotne w Polsce, obligatoryjność opłacania składek i organizację udzielania świadczeń z tego ubezpieczenia.

Planowanie w zarządzaniu jednostkami samorządu terytorialnego

Justyna Łukomska-Szarek

Motyw przewodni monografii stanowi ukazanie genezy rozwoju określonych koncepcji zarządzania publicznego, w zakresie których ewoluowały na przestrzeni lat także modele planowania czy budżetowania jednostek samorządu terytorialnego (JST). W opracowaniu usystematyzowano podstawowe pojęcia dotyczące badanej problematyki. W pięciu rozdziałach przedstawiono proces ewolucji modeli zarządzania publicznego, charakterystykę organizowania i kierowania samorządami gminnymi, powiatowymi i wojewódzkimi, problem planowania w zarządzaniu finansami JST, proces budżetowania i zarządzania finansami JST, pojęcie i klasyfikację inwestycji, identyfikację i zakres zarządzania inwestycjami komunalnymi, a także rozważania na temat strategii inwestycyjnej oraz zarządzania strategicznego JST.

Zarządzanie międzypokoleniowe w obszarze zaangażowania pracowników

Bogusława Ziółkowska, Wojciech Nowak

Zarządzanie zespołami pracowniczymi w układzie międzypokoleniowym jest aktualnym i bardzo ważnym zagadnieniem w kierowaniu nowoczesnymi przedsiębiorstwami. Zarządzanie międzypokoleniowe dotyczy osób w różnych grupach wiekowych. Jednakże często odnosi się głównie do starszych pracowników i jest określane jako zarządzanie wiekiem. Sytuacja starszych pracowników w Polsce wiąże się z tym, że osobom po 50. roku życia trudniej jest utrzymać zatrudnienie, a po jego utracie mają trudności z powrotem na rynek pracy. Monografia podnosi problem zarządzania zasobami ludzkimi z perspektywy różnorodności pokoleniowej zespołów pracowniczych i ogniskuje go wokół kształtowania zaangażowania pracowników w przedsiębiorstwach. Obowiązujące przepisy wskazują, że osoby zbliżające się do wieku emerytalnego objęte są ochroną, co może odstraszać potencjalnych pracodawców. Tymczasem osoby starsze chcą pracować i wykorzystywać swoje doświadczenie oraz kwalifikacje zawodowe, aby czuć się nadal przydatne. Aspekt ten jest istotny dla rozważań poruszanych w monografii, gdyż większość literatury przedmiotu skupia się na samej idei i wskazaniu celowości zatrudniania takich osób. Autorzy dostrzegają zatem pewną lukę w zakresie literatury przedmiotu, gdyż wciąż brakuje wnikliwej analizy, jeśli chodzi o wskazanie konkretnych rozwiązań w zakresie zatrudniania w organizacjach pracowników przynależących do różnych pokoleń, w tym osób w wieku 50 lat i więcej. Zarządzanie zaangażowaniem pracowników w różnym wieku sprawdza się w odniesieniu wszystkich grup wiekowych. Zaprezentowane w niniejszej monografii badania jednoznacznie wskazują, że osoby ze srebrnego pokolenia znacząco mogą wspierać osoby z młodszych pokoleń w ich obowiązkach zawodowych, a także wykazują większe przywiązanie do miejsca pracy, dbałość o dobrą atmosferę i przyjazne środowisko dla wszystkich pracowników.