Rzeczywistość i zapis. Problemy badania tekstów w naukach społecznych i humanistycznych

Wojciech Doliński, Jerzy Żurko, Katarzyna Grzeszkiewicz-Radulska, Sylwia Męcfal

W książce omówiono aspekty interpretacji źródeł pisanych w naukach społecznych i humanistycznych z trzech perspektyw badawczych. W części pierwszej pokazano relacje między doświadczeniem, zapisem i tekstem, dotykając tym samym kwestii konstruowania podmiotu („figura autora”). Część druga zawiera rozważania na temat stopnia komplementarności i rozłączności propozycji badawczych różnych dyscyplin. Ostatnia część odnosi się do konsekwencji, jakie dla odczytania tekstu wynikają z przyjętej metody analizy zapisu (np. analizy dyskursu). Dzięki przykładom „żywego, codziennego języka” zainteresuje ona nie tylko antropologów, historyków, językoznawców, kulturoznawców, literaturoznawców, medioznawców, pedagogów, socjologów, prawników, humanistycznie zorientowanych przedstawicieli nauk medycznych, ale również osoby bez specjalistycznego przygotowania, które przeczytają o: doświadczaniu szpitala psychiatrycznego, intymnych zapiskach W. Gombrowicza, legendzie S. Przybyszewskiego, gatunkowej niejednoznaczności utworów pisanych w językach urdu oraz hindi. Czytelnik zapozna się także z problemami zapisu w e-świecie (np. warsztat blogerów, poradnie językowe, komputerowo wspomagana analiza argumentacji) czy dowie się o badaniach porównawczych prasy („Gazety Wyborczej” i „The Guardian”) oraz jej roli choćby w ruchu emancypacji kobiet w Polsce. 

Muzyka, Literatura, Filozofia. O filozoficznych wątkach w twórczości Ryszarda Wagnera i w Ulissesie Jamesa Joyce\'a

Marek Rosiak

Zasadnicza część publikacji jest próbą odczytania filozoficznych wątków obecnych w dramaturgicznej twórczości Ryszarda Wagnera. Przedstawiając własną interpretację, nie roszczę sobie pretensji do jej wyłącznej słuszności, uważam bowiem, że każde wielkie dzieło sztuki - a do takich należą niewątpliwie Tristan i Izolda, cykl Pierścień Nibelunga czy Parsifal - ma uniwersalną wymowę, a więc daje się rozmaicie pojmować. Analizy wagnerowski e uzupełnia studium dotyczące muzyki absolutnej, w którym podejmuję kwestię możliwości wyrażania w muzyce pozbawionej związku z literackim tekstem pewnego programu. Ostatnia część książki dotyczy peregrynacji bohatera Joyce'owskiego Ulissesa w perspektywie filozofii transcendentalnej. Chociaż nie wiadomo, czy Joyce zgłębiał fenomenologię Husserla, to zachodzi pewien paralelizm między treścią jego dzieła a problemem solipsyzmu transcendentalnego, z jakim mierzył się Husserl w V Medytacji kartezjańskiej. Perspektywa transcendentalna umożliwia też spojrzenie na przypadki Leopolda Blooma jako na proces analogiczny do przebiegu utworu muzycznego. Autor

Arabska Wiosna i świat arabski u progu XXI wieku

Marek M. Dziekan, Krzysztof Zdulski, Radosław Bania

Od protestów społecznych i konfliktów zbrojnych w latach 2010-2012, które w dziejach zapisały się pod nazwą Arabskiej Wiosny, dzieli nas niespełna dekada. Dystans kilku lat, jakie upłynęły od rozpoczęcia tych zdarzeń, pozwala na przedstawienie ich przyczyn oraz określenie konsekwencji. Jak przebiegały wydarzenia Arabskiej Wiosny w Tunezji, Egipcie, Libii i innych państwach regionu? Jaką rolę w tych procesach odegrały Unia Europejska, Rosja i Stany Zjednoczone? Co doprowadziło do kryzysu imigracyjnego i wzrostu zagrożenia terrorystycznego w Europie? Stałym elementem sytuacji politycznej na Bliskim Wschodzie jest nieprzewidywalność. Konflikty lokalne, panarabizm, wojna USA z terroryzmem, idea powstania tzw. Państwa Islamskiego, ale też rola literatury i kobiet w tytułowych wydarzeniach - to tylko niektóre zagadnienia tej wielowątkowej publikacji. Arabska Wiosna nie przyczyniła się do stabilizacji i demokratyzacji Bliskiego Wschodu, ale echa tych wydarzeń absorbują uwagę światowej opinii publicznej do dziś.

Poland's Outward Foreign Direct Investment. Experiences of Enterprises from the Łódź Region

Bogdan Buczkowski, Agnieszka Kłysik-Uryszek, Anetta Kuna-Marszałek, Janusz Świerkocki

International expansion of Polish enterprises through foreign direct investment is a relatively new although dynamic phenomenon that starts to exerts powerful effect on the landscape of Polish economy and its competitiveness. Understandably, it arouses growing interest among businessmen, politicians, and economists. Being a part of relatively modest, so far, population of publications on active internationalisation of Polish enterprises, this book discusses results of studies conducted at the Faculty of Economics and Sociology of the University of Lodz. Its merits include a comprehensive approach to the subject: it presents solid theoretical foundations of the internationalization process as well as quantitative (based on detailed, unpublished data of the Central Statistical Office of Poland (GUS) for Poland and for the Lodz voivodeship) and qualitative (questionnaire based study of determinants and effects of internationalisation of enterprises from the Lodz voivodeship) empirical analyses. Thus, it is an attempt of closing the information gap in the Polish publishing market, which may also provide further inspiration for future investigation of Polish direct investment.  

Towards a Better Protection of Workplace Whistleblowers in the Visegrad Countries, France and Slovenia

Dagmara Skupień

This monograph is an outcome of research completed within the Visegrad Grant “Workplace Whistleblower Protection in the V4 Countries, France and Slovenia” – WhistlePro (2020–2021), financed from the International Visegrad Fund. The project aims to contribute to the improvement of the legal framework in the Visegrad countries concerning the protection of workplace whistleblowers and, indirectly, to the change of workers’ attitudes towards whistleblowing. Contributions prepared by legal experts from various countries and universities concern matters of universal importance such as freedom of expression relative to whistleblowing, personal scope of the EU Whistleblower Protection Directive (2019/1937) or personal data protection. They also discuss the legal situation concerning whistleblower protection in the Visegrad countries, France and Slovenia and present recommendations for changes in the respective countries. The monograph culminates with a summary of proposals for the improvement of the legal situation of persons disclosing breaches of law in the work-related context. Given its topicality and in-depth analysis of legal problems related to adequate whistleblower protection, the book may be of interest to academics, practitioners, social partners, non-governmental organisations (NGOs) and policy makers in the process of the EU Whistleblower Protection Directive transposition in Member States. Dagmara Skupień

Relacyjność w stosunkach Chin z Europą Środkowo-Wschodnią. Przypadek Czech

Bartosz Kowalski

Książka podejmuje ważne zagadnienie budowania przez Chiny relacji z państwami Europy Środkowo-Wschodniej na przykładzie Czech. Temat rzadko był podejmowany na polskim gruncie w tak kompleksowy sposób. [...] Praca wpisuje się w szerszą dyskusję dotyczącą budowania międzynarodowej roli Chin i instrumentarium stosowanego w polityce zagranicznej. [...] Autor nie tylko posiada odpowiednie kompetencje językowe, ale również gruntowną wiedzę na temat Chin. Praca opiera się na bogatym materiale źródłowym, a wartość dodaną stanowią wywiady z dyplomatami, ekspertami i przedstawicielami środowisk akademickich. Autor nie zawierza jednemu źródłu, zestawia różne fakty i wypracowuje własny oryginalny punkt widzenia. Nie unika polemiki, zachowując przy tym akademicki obiektywizm. prof. Łukasz Gacek (Uniwersytet Jagielloński) Ujęcie prowadzone z perspektywy teorii relacyjnej odnosi się do relacji Chin z Europą Środkowo-Wschodnią i Czechami jako studium przypadku. Uwzględnia trzy główne kwestie istotne dla żywotnych interesów Chin: suwerenność i integralność terytorialną; stabilność i rozwój gospodarczy oraz legitymizację i bezpieczeństwo reżimu KPCh. Bez wątpienia jest to publikacja unikatowa na polskim rynku wydawniczym. prof. Agata Ziętek (Uniwersytet Marii Skłodowskiej-Curie) Rozkwit i załamanie relacji chińsko-czeskich po 2012 r. przypadły na okres niezwykły: czas gwałtownej gospodarczej ekspansji Chin, budowy przez Pekin globalnej sieci partnerstw, odkrywania przez Chińczyków regionów niemal im wcześniej nieznanych - w tym Europy Środkowo-Wschodniej. W swojej książce Bartosz Kowalski kompleksowo dokumentuje i analizuje przypadek zbliżenia Chin i Czech - spektakularnego w swojej dynamice, napędzanego splotem interesów polityków i wielkiego biznesu, zakończonego równie spektakularnym załamaniem kontaktów. Bazując na wyrosłej na chińskim gruncie teorii relacyjności, czerpiącej z pojęcia guanxi, autor przedstawia szerzej chiński sposób myślenia o relacjach międzynarodowych. Opisuje również tamtejsze wyobrażenia o naszym regionie - dając ciekawy kontekst do patrzenia na relacje Polski z Chinami. dr Jakub Jakóbowski (wicedyrektor Ośrodka Studiów Wschodnich)

Sztuka dostępna dla niewidomych i niedowidzących odbiorców w londyńskich muzeach / Accessible art for the blind and visually impaired in London museums

Anna Wendorff

Po raz pierwszy w Polsce zaprezentowano doświadczenia w dziedzinie nauczania niepełnosprawnych w muzeach brytyjskich. Książka jest przykładem profesjonalizmu badacza i znajomości zagadnienia w skali światowej. Z recenzji prof. dr. hab. Waldemara Delugi Ciekawe jest zestawienie w publikacji tematów, które zazwyczaj podejmowane są oddzielnie, dotyczących audiodeskrypcji, antropologii zmysłów czy dostępności w muzeum. Interesujące jest omówienie tych trzech komponentów i niejako skonfrontowanie ich ze sobą w jednej książce. Na uwagę zasługuje również studium przypadku londyńskich muzeów, które może być szczególnie absorbujące dla polskich czytelników: historyków sztuki, muzealników, osób zajmujących się dostępnością w placówkach muzealnych. Monografia ma charakter interdyscyplinarny, czerpie z badań z zakresu historii sztuki, translatoryki czy antropologii, co uważam za jej największą zaletę. Wysoko oceniam również przedstawione studium przypadku londyńskich muzeów, które może stać się przykładem dobrych praktyk dla polskich artystów, kuratorów i muzealników. Z recenzji dr. hab. Łukasza Chmielewskiego This is the first time that a Polish academic has discussed the experience of teaching the disabled in British museums. The book exemplifies the researcher's professionalism and expertise in the discussed area on a global scale. From a review by Professor Waldemar Deluga, PhD In her publication, the author interestingly juxtaposes topics that are usually dealt with separately, namely audio description, anthropology of the senses and accessibility in museums. lt is especially engaging to follow the analysis of these three components and their intersection in one book. The case study of London museums is also noteworthy, as it may be of particular interest to Polish readers: art historians, museologists and those concerned with accessibility in museum institutions. The monograph has an interdisciplinary character, drawing on research in art history, translation studies and anthropology, which I consider to be its greatest strength. I also highly appreciate the presented case study of London museums, which can become an example of good practice for Polish artists, curators and museum professionals. From a review by Associate Professor Łukasz Chmielewski, PhD

Praca nauczyciela w perspektywie badacza jakościowego. Mity a rzeczywistość

Beata Pawłowska

Autorka monografii przybliża codzienność pracy nauczyciela widzianą oczami przedstawicieli tego zawodu. Oddaje głos nauczycielom i omawia realia ich pracy. Pokazuje trudności, z jakimi muszą się mierzyć, a które często są niezauważalne dla uczniów i ich rodziców oraz opinii publicznej. Opisuje pracę nauczyciela w kilku aspektach, na które składają się m.in.: czas pracy, system awansu zawodowego, system motywowania, w tym wynagrodzenie za pracę, system oceny pracy, a także kwalifikacje nauczycieli, wieloetatowość i nauczanie wielu przedmiotów oraz emocja dumy jako istotna w budowaniu motywacji wewnętrznej pracowników oświaty. W każdym rozdziale czytelnik znajdzie odniesienie do pewnego mitu dotyczącego pracy nauczyciela, a funkcjonującego w opinii publicznej i dyskursie społecznym. Książka stanowi głos w dyskusji praktyków i polityków edukacyjnych. Zachęca i inspiruje do dalszych eksploracji, poszukiwań i analiz. Dedykowana jest zarówno badaczom różnych dyscyplin nauki, jak i przedstawicielom środowisk pedagogicznych, nauczycielom, studentom kierunków społecznych i humanistycznych oraz reprezentantom organów prowadzących i nadzorujących pracę nauczycieli, politykom władz centralnych i lokalnych.